1, 2. 1) ¿Baʼax maas koʼoj u tojol yaantoʼon? 2) ¿Baʼaxoʼob ku kaʼansik le Biblia jach koʼoj u tojol k-ilkoʼ, yéetel baʼaxten? (Ilawil le dibujoʼob yaan tu káajbal le xookaʼ.)

¿BAʼAX maas koʼoj u tojol yaantoʼon? ¿Jeʼel wa k-óotik k-kʼex yéetel junpʼéel baʼal maas maʼ koʼojeʼ? Le máaxoʼob meyajtik Diosoʼ maʼ talam u núukikoʼob le kʼáatchiʼoʼ. Tumen le baʼax maas koʼoj u tojol yaantoʼonoʼ letiʼe k-bisikba yéetel Jéeobaoʼ, le oʼolal maʼ unaj k-kʼexik yéetel mix baʼaliʼ. Baʼaleʼ jach koʼoj xan k-ilik le baʼaxoʼob jaajtak ku kaʼansik le Bibliaoʼ, tumen ku yáantkoʼon utiaʼal k-bisikba yéetel Jéeoba, k-Taata yaan teʼ kaʼanoʼ (Col. 1:9, 10).

² Tuukulnakoʼon tiʼ le bukaʼaj baʼaloʼob ku kaʼansiktoʼon Jéeoba teʼ Bibliaoʼ. Ku kaʼansiktoʼon bix u kʼaabaʼ, baʼax u kʼáat u yaʼale bey xan le jatsʼuts modos yaantiʼoʼ. Ku kaʼansik xan toʼoneʼ, yoʼolal u yaabilajeʼ, tu túuxtaj Jesús, u Hijo, utiaʼal u salvartikoʼon tiʼ le kʼebanoʼ. Ku tsolik baʼaxoʼob kéen u beet u Reino le Mesíasoʼ yéetel le esperanza ku tsʼáaik tiʼ le máaxoʼob meyajtik Diosoʼ, yanoʼobeʼ yéeyaʼanoʼob utiaʼal u binoʼob teʼ kaʼanoʼ yéetel  le uláakʼ tamanoʼoboʼ yaan u kuxtaloʼob teʼ Paraíso, way Luʼumaʼ (Juan 10:16). Tsʼoʼoleʼ ku kaʼansik xan toʼon bix unaj k-kuxtal utiaʼal u bintoʼon utsil. Tuláakal le kaʼansajoʼobaʼ jach koʼoj u tojol k-tiaʼal, tumen ku yáantkoʼon utiaʼal k-bisikba yéetel le Máax beetmiloʼonoʼ yéetel ku tsʼáaik u biilal k-kuxtal.

3. ¿Baʼax maʼ u kʼáat u yaʼal le tʼaan: «Man baʼax jaaj»?

³ Kéen u yaʼal le Biblia ka k-man u jaajiloʼ, ¿táan wa u yaʼalik ka meyajnaktoʼon taakʼin utiaʼal k-manik? Maʼatech. Yoʼolal u yutsil Jéeobaeʼ tu tsʼáaj x-maʼ boʼolil u kuxtal u Hijo t-oʼolal. Kéen u yil táan u kaxtik máak u jaajileʼ, ku yáantik utiaʼal u kaxtik, tsʼoʼoleʼ maʼatech u kʼáatik taakʼin tu yoʼolal. Juntúul máak ku kʼaabaʼtik Simoneʼ tu yaʼalaj tiʼ apóstol Pedro jeʼel u boʼotik wa ka tsʼaʼabak u páajtalil tiʼ u tsʼáaik kiliʼich muukʼ tiʼ u maasileʼ, baʼaleʼ Pedroeʼ tu yaʼalajtiʼ: «Kíimkech paʼteʼ yéetel a taakʼin, tumen ta tuklaj a manik yéetel taakʼin le baʼax siibil u beetaʼal tumen Diosoʼ» (Bax. 8:18-20). Le oʼolaleʼ ¿baʼax túun u kʼáat u yaʼal u maʼanal baʼax jaaj?

4. ¿Baʼax ken k-kan yoʼolal u jaajil teʼ xookaʼ?

⁴ (Xok Proverbios 23:23.) U jaajileʼ maʼ chéen chʼaʼabil jeʼel k-kaxtik u jaajil yaan tu Tʼaan Diosoʼ. Kʼaʼabéet k-beetik tuláakal le ku páajtal utiaʼal k-kaxtikoʼ. Jeʼex úuchik u yaʼalik le máax tsʼíibt u libroil Proverbiosoʼ, le kéen k-kaxt u jaajiloʼ unaj k-kanáantik maʼ k-konik mix k-pʼatik. Koʼoneʼex ilik baʼax u kʼáat u yaʼal u maʼanal le u jaajiloʼ yéetel «bajux» unaj k-boʼotik utiaʼal k-manik. Lelaʼ yaan u yáantkoʼon utiaʼal ka seguernak k-ilik jach koʼoj u tojol yéetel utiaʼal maʼ k-konik mix bikʼin. Jeʼex ken k-iloʼ, jach ku taasik utsil k-beetik tuláakal le ku páajtal utiaʼal k-manik u jaajiloʼ.

5, 6. 1) ¿Bix jeʼel u páajtal k-manik u jaajil x-maʼ taakʼinileʼ? Kete. 2) ¿Baʼax utsiloʼob ku taasik u manik máak u jaajil?

⁵ Tak siibil ka beetaʼaktoʼon junpʼéel baʼaleʼ, yaan baʼax unaj k-beetik utiaʼal ka tsʼaʼabaktoʼon. Le tʼaan hebreo ku traducirtaʼal «manik» ku meyaj teʼ Proverbios 23:23, jeʼel xan u tsʼáaik naʼatbil «a kaxtik» wa «a tiaʼalintik» junpʼéel baʼaleʼ. Le tʼaanoʼobaʼ ku yeʼesik yaan baʼax unaj u beetik máak utiaʼal u tiaʼalintik junpʼéel baʼal koʼoj u tojol. Koʼox aʼalikeʼ teʼ mercadooʼ yaan junpʼéel letrero ku yaʼalik yaan jaʼas ku siʼibil. ¿Máasaʼ maʼ tu kʼuchul yóokʼol u mesa máak chéen beyoʼ? Maʼatan. Kex siibil u beetaʼaleʼ, unaj k-jóoʼsik u tiempoil utiaʼal k-bin chʼaʼ teʼ mercadooʼ. Bey túun xanoʼ, utiaʼal k-manik le jaajoʼ maʼ kʼaʼabéettoʼon taakʼiniʼ, baʼaleʼ yaan baʼax unaj k-beetik utiaʼal u yantaltoʼon.

⁶ (Xok Isaías 55:1-3.) Le baʼaxoʼob tu yaʼalaj Jéeoba ku chíikpajal tu libroil Isaíasoʼ ku yáantkoʼon k-naʼat baʼax u kʼáat u yaʼal u maʼanal baʼax jaaj. Teʼ tekstoaʼ Dioseʼ ku ketik u Tʼaan yéetel jaʼ, leche yéetel vino. Le u jaajil ku taal tiʼ Diosoʼ jeʼel u páajtal u keʼetel yéetel junpʼéel vaso síis jaʼeʼ. Tsʼoʼoleʼ jeʼex le leche ku naʼajkúuntik máak yéetel ku yáantaj utiaʼal u nuuktal le paalaloʼoboʼ, le baʼaxoʼob ku yaʼalik Jéeobaoʼ ku tséentikoʼon yéetel ku yáantkoʼon utiaʼal ka yiijchajak k-tuukul. Baʼaleʼ ¿baʼaxten ku keʼetel u Tʼaan Jéeoba yéetel le vinooʼ? Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ le vinooʼ ku kiʼimakkúuntik u yóol máak (Sal. 104:15). Le oʼolaleʼ kéen u yaʼal Dios ka k-man vinoeʼ, u kʼáat u yaʼaleʼ wa k-beetik baʼax ku yaʼalikeʼ yaan u kiʼimaktal k-óol (Sal. 19:8). Yéetel le kettʼaanoʼobaʼ, Jéeobaeʼ ku yáantkoʼon k-il le utsiloʼob ku taasik k-kanik u jaajiloʼ yéetel k-tsʼáaik ichil k-kuxtal. Le oʼolaleʼ koʼoneʼex  ilik cinco baʼaloʼob unaj k-pʼatik utiaʼal k-manik u jaajiloʼ.

7, 8. 1) ¿Baʼaxten kʼaʼabéet k-tsʼáaik k-tiempo utiaʼal k-manik u jaajil? 2) ¿Baʼaxoʼob anchaj u beetik juntúul x-chʼúupal, yéetel baʼax utsil tu taasajtiʼ?

⁷ K-tiempo. Lelaʼ junpʼéel baʼax kʼaʼabéet utiaʼal k-manik u jaajiloʼ. Kʼaʼabéet k-jóoʼsik u tiempoil utiaʼal k-uʼuyik u maʼalob péektsilil le Reinooʼ, utiaʼal k-xokik le Biblia yéetel le publicacionoʼoboʼ, utiaʼal k-xakʼalxook, utiaʼal k-líiʼsikba utiaʼal le muchʼtáambaloʼ yéetel utiaʼal ka xiʼikoʼoniʼ. Tuláakal le tiempoaʼ unaj k-jóoʼsik tiʼ le baʼaxoʼob maʼ jach kʼaʼanaʼantak k-beetik sáamsamaloʼ (xok Efesoiloʼob 5:15, 16). ¿Bukaʼaj tiempo jeʼel u bisiktoʼon k-kanik le baʼaxoʼob maas kʼaʼanaʼantak tiʼ le Bibliaoʼ? Maʼ juntakáaliliʼ tiempo ku bisik tiʼ máakiʼ. U jaajileʼ minaʼan u xuul u kaanbal máak tiʼ le naʼat yaan tiʼ Jéeobaoʼ, tiʼ u modos yéetel tiʼ le baʼaxoʼob u beetmoʼ (Rom. 11:33). Le u yáax revistail U Pʼíich Tulumil Kanan jóoʼsaʼab ich inglesoʼ tu ketaj u jaajil yéetel «junpʼéel chan lool», tsʼoʼoleʼ ka tu yaʼalaj: «Maʼ a tʼokik chéen junpʼéel u loolil le jaajoʼ. Ilawil a tʼokik yaʼabiʼ, maʼ u xuʼulul a kaxtik». Maʼalob ka k-tukle: «¿Jaypʼéel u loolil le jaaj yaantenoʼ?». Kex ka kuxlakoʼon utiaʼal minaʼan u xuuleʼ, láayliʼ yaan u seguer k-kaanbal tiʼ Jéeobaeʼ. Le oʼolal bejlaʼeʼ unaj k-ilik u meyajtoʼon tubeel k-tiempo utiaʼal k-manik yaʼab baʼaloʼob jaajtak. Koʼoneʼex ilik baʼax tu beetaj juntúul x-chʼúupal utiaʼal u kaxtik u jaajil.

⁸ Miyuki, * juntúul x-chʼúupal ku taal Japoneʼ, bin kajtal Nueva York (Estados Unidos) utiaʼal u seguertik u xook. Teʼ kʼiinoʼob jeʼeloʼ tiaʼan kaʼach ichil junpʼéel religión yaan Japoneʼ. Juntúul precursora ku kʼaʼaytaj joonaj joonajileʼ tʼaanaj tu yéetel. Ka káaj u kanik Miyuki u jaajileʼ, jach kiʼimakchaj u yóol, le oʼolal tu yaʼalaj tiʼ le precursora ka tsʼaʼabak xook tiʼ kaʼatéen tiʼ junpʼéel semanaoʼ. Kex yaʼab baʼaxoʼob ku beetik, tumen táan u meyajeʼ, tu séebaʼanil joʼopʼ u bin teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ. Tsʼoʼoleʼ utiaʼal u maas yantal tiempo tiʼ utiaʼal u kanik u jaajileʼ, xuʼul u bin tiʼ jujunpʼéel náaysaj óolaloʼob. Úuchik u beetik lelaʼ áantajnaj utiaʼal u maas tsʼáaik u yóol u meyajt Dios. Maʼ tu chukaj mix junpʼéel año ka okjaʼanajiʼ. Chéen seis meses okjaʼanakeʼ káaj u beetik u precursorail tu añoil 2006. Tak bejlaʼeʼ láayliʼ precursoraeʼ.

9, 10. 1) ¿Baʼax jeʼel k-beetik wa k-manik u jaajileʼ? 2) ¿Baʼax kʼeexiloʼob tu beetaj juntúul x-chʼúupal, yéetel bix u yuʼubikuba bejlaʼeʼ?

⁹ Ayikʼaliloʼob. Utiaʼal k-manik u jaajileʼ, maʼ xaaneʼ yaan k-pʼatik junpʼéel meyaj maʼalob u boʼolil. Tuukulnakoʼon tiʼ baʼax tu beetaj Pedro yéetel Andrés, letiʼobeʼ chuk kay ku beetkoʼob kaʼachi. Ka tʼaʼanoʼob tumen Jesús utiaʼal ka u beetubaʼob «j-chuk wíinikoʼob[eʼ]», tu séebaʼanil tu pʼatoʼob u redoʼobeʼ ka binoʼob tu paach (Mat. 4:18-20). Lelaʼ maʼ u kʼáat u yaʼal wa tuláakal le máax ku kanik u jaajil yaan u pʼatik le meyaj ku beetkoʼ, tumen kʼaʼabéet u meyaj utiaʼal u tsʼáaik baʼax kʼaʼabéet tiʼ u familia (1 Tim. 5:8). Baʼaleʼ maʼ xaaneʼ yaan u kʼexik baʼax ken u tsʼáa táanil ichil u kuxtal bey xan bix u yilik le taakʼinoʼ. Jesuseʼ tu yaʼaleʼ unaj u xuʼulul k-muchʼkíintik «ayikʼaliloʼob way Luʼumeʼ» ka k-muchʼkíint «ayikʼaliloʼob teʼ kaʼanoʼ» (Mat. 6:19, 20). Koʼoneʼex ilik baʼax tu beetaj juntúul x-chʼúupal.

¹⁰ Maríaeʼ káaj u báaxtik golf táanil tiʼ u kʼuʼubul xook. Ka joʼopʼ u bin secundariaeʼ, jach maʼalob u báaxal, le oʼolal tsʼaʼab u beca utiaʼal u bin xook universidad. Letiʼeʼ jach  jatsʼuts u yilik u báaxtik golf, u kʼáat kaʼach u maas maʼalobkíint bix u báaxal utiaʼal u náajaltik yaʼab taakʼin. Baʼaleʼ káaj u xokik le Bibliaoʼ. Jach jatsʼuts u yilik le baʼaxoʼob ku kanikoʼ bey xan le kʼeexoʼob ku beetik ichil u kuxtaloʼ. Letiʼeʼ ku yaʼalik: «Wa maas kin tsʼáaik ichil in kuxtal le baʼax kin kanikoʼ maas ku kiʼimaktal in wóol». Tu naʼateʼ maʼ tu béeytal u bin tu paach le ayikʼaliloʼoboʼ yéetel u meyajtik Dios (Mat. 6:24). Le oʼolal tu chʼaʼtuklaj u xuʼulul u báaxtik golf, u tsʼíiboltik ka kʼaj óoltaʼak yéetel u náajaltik yaʼab taakʼin. Bejlaʼeʼ precursora, letiʼeʼ ku yaʼalik: «Jach kiʼimak in wóol yéetel yaan u biilal in kuxtal».

11. Kéen k-man u jaajileʼ, ¿baʼax jeʼel u beetik k-láakʼtsiloʼob yéetel k-amigoʼobeʼ?

¹¹ K-láakʼtsiloʼob yéetel k-amigoʼob. Kéen joʼopʼok k-beetik le baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ, jeʼel u xuʼulul u biskubaʼob t-éeteleʼ. ¿Baʼaxten? Jesuseʼ tu kʼáataj tiʼ Jéeoba yoʼolal u disipuloʼob: «Kiliʼichkúuntoʼob yoʼolal le jaajoʼ, a tʼaaneʼ letiʼ u jaajil» (Juan 17:17). Le tʼaan «kiliʼichkúuntoʼob» tu yaʼaloʼ jeʼel xan u páajtal u traducirtaʼal «junpáaykuntoʼob» wa «tsʼáaʼob táanxelil». Kéen k-kan u jaajileʼ k-junpáaykuntaʼal tiʼ le yóokʼol kaabaʼ, tumen ku xuʼulul k-beetik le baʼaxoʼob ku beetkoʼoboʼ. Le máakoʼoboʼ jelaʼan u yilkoʼonoʼob, tumen tsʼoʼok u kʼexpajal bix k-kuxtal yoʼolal le baʼax k-kanik teʼ Bibliaoʼ. Kex maʼ k-kʼáat ka náachchajak k-amigoʼob yéetel k-láakʼtsiloʼob tiʼ toʼoneʼ, yaneʼ ku beetik yoʼolal le baʼaxoʼob k-creertikoʼ. Lelaʼ bey tu yaʼalil Jesús kun úuchloʼ: «Tu yotoch máakeʼ tiʼ kun yantal u enemigoʼobiʼ» (Mat. 10:36). Baʼaleʼ tu yaʼaleʼ kéen k-man u jaajileʼ maas yaʼab utsiloʼob ken k-kʼam tiʼ le baʼaxoʼob ken k-pʼatoʼ (xok Marcos 10:28-30).

12. ¿Baʼaxoʼob úuch tiʼ juntúul judío ayikʼal úuchik u kanik u jaajil?

¹² Aarón, juntúul ayikʼal judíoeʼ, kaʼansaʼabtiʼ desde tu chichnil maʼ unaj u yaʼalik u kʼaabaʼ Diosiʼ. Baʼaleʼ letiʼeʼ jach ku tsʼíiboltik u kanik u jaajil yoʼolal Dios. Junpʼéel kʼiineʼ eʼesaʼabtiʼ tumen juntúul sukuʼuneʼ, wa ka tsʼaʼabak uláakʼ letraʼob ichil le kanpʼéel letraʼob chíikbesik u kʼaabaʼ Dios ich hebreooʼ, ku chúukpajal utiaʼal u páajtal u yaʼalaʼal «Jéeoba». Letiʼeʼ jach kiʼimakchaj u yóoleʼ ka bin u tsikbalt tiʼ le máaxoʼob kaʼansik le ley teʼ sinagogaoʼ. Baʼaleʼ kʼuuxilnajoʼob. Maʼ kiʼimakchaj u yóoloʼob úuchik u kanik u jaajil yoʼolal u kʼaabaʼ Diosiʼ, baʼaxeʼ tu túuboʼob yéetel tu jóoʼsoʼob teʼ sinagogaoʼ. Tsʼoʼoleʼ pʼektaʼab xan tumen u láakʼtsiloʼob. Baʼaleʼ letiʼeʼ maʼ tu xulaj u kaanbal tiʼ Jéeobaiʼ. Okjaʼanaji yéetel tu meyajtaj Dios tuláakal u kʼiinil u kuxtal. Jeʼex Aaroneʼ, toʼoneʼ ku seguer k-kʼaj óoltik u jaajil kex ka pʼektaʼakoʼon tumen k-láakʼtsiloʼob wa k-amigoʼob.

13, 14. Utiaʼal k-manik u jaajileʼ, ¿baʼax kʼeexiloʼob unaj k-beetik? Tʼaanen tiʼ junpʼéel baʼax uchaʼan.

¹³ Baʼaloʼob kʼaastak. Wa k-kʼáat k-kʼam u jaajileʼ unaj k-kʼexik bix k-tuukul yéetel baʼaxoʼob k-beetik. Pedroeʼ tu yaʼalaj: «Jeʼex u beetik le paalaloʼob ku yuʼubikoʼob tʼaanoʼ, xuʼuluk a kuxtaleʼex jeʼex a túulchʼintaʼaleʼex tumen le tsʼíibolaloʼob yaanteʼex kaʼach táanil tiʼ a kʼaj óoltikeʼex Diosoʼ». Tsʼoʼoleʼ ka tu yaʼalaj: «Baʼax kʼaʼabéet a beetkeʼexeʼ a kiliʼichtaleʼex tiʼ tuláakal baʼax ka beetkeʼex» (1 Ped. 1:14, 15). Jeʼex tu kaajil Corinto kaʼacheʼ jach yaʼab u beetaʼal baʼaloʼob kʼaastakiʼ, le oʼolal le máaxoʼob kʼam u jaajiloʼ anchaj u beetkoʼob yaʼab kʼeexoʼob ichil u kuxtaloʼob (1 Cor. 6:9-11). Bejlaʼa xaneʼ yaʼab máax ku pʼatik baʼaloʼob kʼaastak utiaʼal u páajtal u manik u jaajiloʼ. Pedroeʼ tu yaʼalaj tiʼ le sukuʼunoʼoboʼ: «Yaan yéetel le bukaʼaj kʼiinoʼob tsʼoʼok u máan táan a tsʼoʼokbeskeʼex le baʼax u kʼáat u máakiloʼob le yóokʼol kaabaʼ, le kʼiinoʼob kuxlajeʼex ich  x-maʼ suʼtaliloʼ, le kaʼach maʼ ta controlartik a tsʼíibolaleʼexoʼ, le kaʼach ku píitmáan a wukʼikeʼex vinooʼ, le kaʼach ka máaneʼex tiʼ kʼiinbesajoʼob tuʼux mix baʼal ku tsʼaʼabal u pʼiisoʼ, le kaʼach ka muchʼtaleʼex káaltaloʼ, yéetel le kaʼach ka adorartikeʼex beetbil diosoʼob kex ku bin tu contra le leyoʼ» (1 Ped. 4:3).

¹⁴ Devynn yéetel Jasmineeʼ yaʼab años xáanchaj ku sen káaltaloʼob. Devynneʼ jach maʼalob contador, baʼaleʼ tumen ku sen káaltaleʼ séeb u luʼsaʼal meyaj tiʼ. Jasmineeʼ jach séeb u kʼuuxil yéetel séeb u baʼateʼel. Juntéenjeak kalaʼaneʼ, tsikbalnaj teʼ bej yéetel juntúul misionero yéetel u yatanoʼ. Letiʼobeʼ tu yaʼaloʼob jeʼel u tsʼáaikoʼob xook tiʼ yéetel le Bibliaoʼ. Baʼaleʼ ka bin u xíimbaltoʼobeʼ, tu yiloʼobeʼ Devynn yéetel Jasmineeʼ kalaʼanoʼob. Letiʼobeʼ tu tukloʼob maʼ kun bin xíimbaltbiloʼob tumen le misioneroʼoboʼ. Baʼaleʼ ka kaʼa bin xíimbaltbiloʼobeʼ táan u páaʼtaʼaloʼob. Desde teʼ kʼiin jeʼeloʼ káaj u tsʼáaik u yóoloʼob teʼ xookoʼ yéetel joʼopʼ u beetkoʼob le baʼax ku kankoʼoboʼ. Mix tres meses joʼopʼok u xookoʼobeʼ xuʼul u káaltaloʼob yéetel ka máan kʼiineʼ tsʼoʼok u beeloʼob. Ka ojéeltaʼab tumen u yéet kaajaloʼob le kʼeexoʼob tu beetoʼoboʼ yaʼabeʼ joʼopʼ xan u xookoʼob.

15. ¿Baʼax jeʼel u talamtal u beetik máak utiaʼal u manik u jaajileʼ, yéetel baʼaxten?

¹⁵ Baʼaloʼob suukaʼan u beetaʼal. Yaan máaxeʼ séeb u pʼatik le baʼaxoʼob suukaʼan u beetik kéen u kan maʼ maʼalob u yilik Dios ka u beetiʼ. Baʼaleʼ yaan máaxeʼ jach ku talamtal tiʼ. Maʼ xaaneʼ istikyaj u pʼatkoʼob, tumen jach ku pʼaʼastaʼaloʼob tumen u láakʼtsiloʼob, u yéet meyajoʼob wa u amigoʼob. Baʼaleʼ maas ku talamtal wa le baʼaxoʼob suukaʼan u beetkoʼ yaan yil yéetel u kʼaʼajsik le u láakʼtsiloʼob kimenoʼoboʼ (Deu. 14:1). Le baʼaxoʼob tsʼoʼok u beetik jujuntúul sukuʼunoʼoboʼ jeʼel u yáantkoʼobeʼ. Koʼoneʼex ilik bix tu beetil jujuntúul u kajnáaliloʼob Éfeso teʼ yáax siglooʼ.

16. ¿Baʼax tu beetaj jujuntúul efesoiloʼob utiaʼal u manikoʼob u jaajil?

¹⁶ Tu úuchben kaajil Efesoeʼ jach chuup yéetel espiritismo kaʼachi. ¿Baʼax tu beetaj jujuntúul tiʼ letiʼob utiaʼal u kʼamkoʼob u jaajiloʼ? Le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Yaʼab tiʼ le máaxoʼob ku beetik kaʼach u j-meeniloʼoboʼ tu muchʼkíintaj u libroʼobeʼ ka tu tóokoʼob tu táan tuláakal. Ka joʼopʼ u jóoʼskoʼob u cuentail bajux u tojol tuláakaleʼ, ka tu yiloʼobeʼ u tojoleʼ cincuenta mil u taakʼinil plata. Bey túunoʼ u tʼaan Jéeobaeʼ tumen jach nojoch u páajtalileʼ seguernaj u kʼiʼitpajal yéetel u maas yantal u muukʼ» (Bax. 19:19, 20). Le sukuʼunoʼoboʼ tu tóokoʼob u libroʼob kex jach koʼojtak, le oʼolal bendecirtaʼaboʼob tumen Dios.

17. 1) ¿Baʼaxoʼob tsʼoʼok k-pʼatik utiaʼal k-manik u jaajiloʼ? 2) ¿Baʼax kʼáatchiʼiloʼob kun núukbil teʼ tuláakʼ xookoʼ?

¹⁷ ¿Baʼax tsʼoʼok a pʼatik utiaʼal a manik xan u jaajil? Tuláakloʼoneʼ tsʼoʼok k-jóoʼsik u tiempoil utiaʼal k-tʼokik u «looliloʼob» le jaajiloʼ. Yanoʼob xaneʼ tu pʼatoʼob le ayikʼaliloʼoboʼ, yanoʼobeʼ xuʼul u biskuba u láakʼtsiloʼob bey xan amigoʼob tu yéeteloʼob. Yaʼabeʼ ku kʼaʼabéettal u kʼexik u tuukuloʼob bey xan baʼaxoʼob ku beetkoʼob, maʼ xaaneʼ ku kʼaʼabéettal u pʼatkoʼob baʼaloʼob suukaʼan u beetaʼal. Jeʼel baʼalak ka u pʼat máakeʼ, tuláakloʼon k-ojel yaʼab utsil ku taasik u manik máak u jaajiloʼ. K-beetik beyaʼ ku yáantkoʼon utiaʼal k-bisikba yéetel Jéeoba, lelaʼ letiʼe baʼax maas koʼoj u tojol k-ilkoʼ. Kéen tuukulnakoʼon tiʼ le utsiloʼob ku taasik k-kʼaj óoltik u jaajiloʼ, maʼ tu máan t-tuukul wa yaan máax jeʼel u taaktal u konikeʼ. ¿Bix jeʼel u yúuchul lelaʼ? ¿Baʼax jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal maʼ k-konik le u jaajil tsʼoʼok k-manikoʼ? Lelaʼ yaan k-núukik teʼ tuláakʼ xookoʼ.