Xeen tiʼ baʼax ku taasik

Xeen tu cuadroil baʼax ku taasik

¿Bix u pʼiʼisil kaʼach le tiempooʼ?

¿Bix u pʼiʼisil kaʼach le tiempooʼ?

¿BAʼAX k-beetik wa taak k-ojéeltik baʼax hora? Maʼ xaaneʼ k-paktik le reloj yaan t-kʼaboʼ wa le yaan teʼ pakʼoʼ. ¿Baʼax k-aʼalik wa ku kʼáataʼaltoʼon baʼax hora? Jejeláas bix jeʼel k-núukikeʼ.

Koʼox tuklikeʼ tsʼoʼok u máan junpʼéel hora yéetel cuarenticinco minutos u tsʼáa láas doce. Maʼ xaaneʼ jeʼel k-aʼalikeʼ la una cuarenticinco u chíinil Kʼiin, cuarto u bin utiaʼal láas dos wa quince minutos u bin utiaʼal láas dos. Wa le tuʼux kajaʼanoʼon ku jaʼatsal le kʼiin de veinticuatro horasoʼ, maʼ xaaneʼ jeʼel k-aʼalikeʼ láas 13:45.

Kéen k-xok le Bibliaoʼ, maʼ xaaneʼ jeʼel k-tuklikeʼ: «¿Bix túun u xoʼokol le tiempo tumen le máakoʼob teʼ kʼiinoʼob jeʼeloʼ?». Letiʼobeʼ jejeláas bix u xokikoʼob xan le tiempooʼ. Teʼ Kiliʼich Tsʼíiboʼob ich Hebreooʼ ku yaʼalaʼal «jaʼatskabil», «chúumuk kʼiin», ‹éeʼsameʼen› yéetel «áakʼab» (Gén. 8:11; 19:27; 43:16; Jue. 19:9). Baʼaleʼ yaan kʼiineʼ le Bibliaoʼ ku chʼaʼchiʼitik jach u yorail junpʼéel wa baʼax.

Úuchjeakileʼ suuk u pʼáatal máak u kanáant junpʼéel kúuchil, maases de áakʼab. Táanil tiʼ u taal Jesuseʼ, le israelitaʼoboʼ ku jóoʼskoʼob óoxjaats tiʼ le áakʼaboʼ (Sal. 63:6). Jeʼex tu libroil Jueces 7:19, ku tʼaan tiʼ le hora ku kʼeʼexel le máaxoʼob ku kananoʼoboʼ. Tu kʼiiniloʼob Jesuseʼ, le judíoʼoboʼ tsʼokaʼaniliʼ u káajal u meyajtiʼob le bix u pʼiʼisil le tiempo tumen le griegoʼob yéetel le romailoʼoboʼ, letiʼobeʼ ku jóoʼskoʼob kanjaats tiʼ le áakʼaboʼ.

Le horaʼobaʼ yaʼab u téenel ku chʼaʼchiʼitaʼaloʼob teʼ Evangelioʼoboʼ. Jeʼex le ka xíimbalnaj Jesús yóokʼol le jaʼ utiaʼal u bin yiknal u disipuloʼoboʼ «maʼ yaʼab u bin u sáastal[iʼ]» (Mat. 14:25). Juntéenjeak xaneʼ Jesuseʼ tu yaʼalaj: «Wa u yuumil naj ka u yojéelt kaʼach baʼax hora ken taalak le j-ookoloʼ, bejlaʼa maʼatan kaʼach u weenleʼ yéetel maʼatan kaʼach u chaʼik u jeʼebel u yotoch utiaʼal ka oklaʼakeʼ» (Mat. 24:43).

Jesuseʼ tʼaanaj tiʼ kanpʼéel horaʼob le ka tu yaʼalaj tiʼ u disipuloʼob: «Maʼ u náayal a wóoleʼex, tumen maʼ a wojleʼex baʼax kʼiin ken taalak u Yuumil le najoʼ, wa ken tsʼoʼokok u tʼúubul Kʼiin, wa chúumuk áakʼab, wa ken kʼaaynak le tʼeeloʼ, wa le táan u taal u sáastaloʼ» (Mar. 13:35, tsolajil). Le yáax horaoʼ letiʼe kéen «tsʼoʼokok u tʼúubul Kʼiin[oʼ]» tak láas nueve áakʼab. Le u kaʼapʼéel horaoʼ «chúumuk áakʼab», lelaʼ ku káajal kex láas nueve tak láas doce áakʼab. Le u yóoxpʼéeloʼ letiʼe kéen «kʼaaynak le tʼeeloʼ», lelaʼ ku káajal kex chúumuk áakʼab tak láas tres jaʼatskab. Maʼ xaaneʼ jach teʼ hora ka kʼaaynaj le tʼeel le áakʼab ka maʼach Jesusoʼ (Mar. 14:72). Le u kanpʼéel horaoʼ letiʼe «táan u taal u sáastaloʼ», lelaʼ ku káajal kex láas tres jaʼatskab tak kéen tíipʼik le Kʼiinoʼ.

Jeʼex túun k-ilkoʼ, kex úuchjeakil minaʼan reloj jeʼex le ku meyajoʼob bejlaʼoʼ, le máakoʼob teʼ kʼiinoʼoboʼ yaan junpʼéel bix u pʼiskoʼob le tiempooʼ.