LE BAʼAXOʼOB K-LÍIʼSMOʼ

«Tu maas tsʼáaj u yóoloʼob kʼaʼaytaj»

PAX ICH

TU JAʼATSKABIL junpʼéel viernes tiʼ u mesil septiembre tiʼ 1922, óoliʼ ocho mil máakoʼob tu muchʼubaʼob utiaʼal junpʼéel nojoch kʼiinbesaj. Teʼ kʼiin jeʼeloʼ jach tu beetaj ooxol. Le máax nuʼuktik le asambleaoʼ tu yaʼaleʼ wa yaan máax taak u jóokʼoleʼ, jeʼel u páajtal u beetkeʼ, chéen baʼaleʼ maʼ kun chaʼabil u kaʼa okol.

Le asambleaoʼ káaj yéetel u jaats kʼaayoʼob ku kʼaabaʼtik: «Servicio de alabanzas». Ka tsʼoʼokeʼ naʼak sukuʼun Joseph Rutherford teʼ plataformaoʼ. Óoliʼ tuláakal le máaxoʼob kulukbaloʼoboʼ jach taak u yojéeltikoʼob baʼax ken u yaʼale. Le jujuntúul ilaʼab likʼaʼanoʼob u xíimbalkúuntubaʼob yoʼolal le ooxoliloʼ, aʼalaʼabtiʼob tumen le sukuʼun ka much kulak u yuʼuboʼob le asambleaoʼ. Le ka káaj u tsoltʼaan le sukuʼunoʼ, ¿yaan wa máax ta tʼaan tu tsʼáaj cuenta chʼúuykʼaxtaʼan junpʼéel u rolloil nookʼ tu kaʼanlil le plataformaoʼ?

Le sukuʼunoʼ tu máansaj le tsoltʼaan: «U reinoil kaʼaneʼ tsʼoʼok u náatsʼal». Xáanchaj hora y media táan u yáambal u tʼaan le sukuʼun Rutherfordoʼ. Tu tsoleʼ le profetaʼob úuchjeakiloʼ yéetel x-maʼ saajkilil tu yaʼaloʼob yaan u taal le Reinooʼ. Le táan u taal u tsʼoʼokbaloʼ tu kʼáataj: «¿Ka creertikeʼex wa tsʼoʼok u káajal u gobernar le Reyoʼ?». Tuláakal le muchʼukbaloʼoboʼ tu kʼaʼam aʼaloʼob ku creertikoʼob.

Le sukuʼun túunoʼ tu yaʼalaj: «Wa beyoʼ, ¡tsʼáa a wóoleʼex teʼ kʼaʼaytajoʼ u paalaleʼex le Maas Nojoch Diosoʼ! ¡Ileʼex, le Reyoʼ táan u gobernar! Teʼex unaj a kʼaʼaytikeʼex. Le oʼolal kʼaʼayteʼex, kʼaʼayteʼex, kʼaʼayteʼex le Rey yéetel u reinooʼ».

Le táan u yaʼalikoʼ chaambel chóolpaj le nookʼ chʼúuykʼaxtaʼan tu kaʼanlil le plataformaoʼ, ka chíikpaj le tʼaanoʼob: «Kʼaʼayteʼex le Rey yéetel le Reinooʼ».

Sukuʼun Ray Boppeʼ, tu yaʼalaj: «Jach kiʼimakchaj k-óol». Kiik Anna Gardnereʼ tu yaʼaleʼ úuchik u kʼaʼam papaxkʼaboʼobeʼ taak le techo joʼopʼ u tíitpajloʼ. Fred Twarosheʼ tu yaʼalaj: «Tuláakloʼon waʼalajoʼon teʼ súutukiloʼ». Evangelos Scouffaseʼ tu yaʼalaj xan: «T-uʼuyaj bey yaan baʼax péeksoʼon líikʼileʼ, ka waʼalajoʼoneʼ táan u yáalal u jaʼil k-ich».

Yaʼab tiʼ le sukuʼunoʼob binoʼoboʼ tsʼokaʼaniliʼ u káajal u kʼaʼaytajoʼobeʼ. Chéen baʼaleʼ ka tu yuʼuboʼob le baʼax aʼalaʼaboʼ, jach líikʼ u yóoloʼob utiaʼal u maas kʼaʼaytajoʼob. Ethel Bennecoffeʼ tu yaʼaleʼ le j-Xoknáaloʼob tiʼ le Bibliaoʼ, tu maas tsʼáaj u yóoloʼob kʼaʼaytaj. Odessa Tuckeʼ, juntúul x-chʼúupal 18 años yaantiʼ ka bin teʼ asambleaoʼ, tu chʼaʼtuklaj u jóokʼol kʼaʼaytaj le ka tu yuʼubaj u yaʼalaʼal «¿máax bíin u beetuba k-bisaj tʼaan?». Letiʼeʼ tu yaʼalaj: «Teneʼ maʼ in wojel tuʼux kin kʼaʼaytajiʼ, bix kin kʼaʼaytaj yéetel baʼax ken in kʼaʼayte. Chéen baʼax in wojleʼ, taak kaʼach in beetik jeʼex Isaías le ka tu yaʼalaj: ‹Jeʼelenaʼ, túuxteniʼ›» (Isa. 6:8). Ralph Lefflereʼ tu yaʼalaj: «Le kʼiin jeʼeloʼ maʼ kun tuʼubsbil, tumen tiʼ káaj u maas kʼaʼaytaʼal le Reino ku kʼaʼaytaʼal bejlaʼa tuláakal yóokʼol kaaboʼ».

Le baʼax úuch teʼ asamblea beetaʼab tu kaajil Cedar Point, Ohiooʼ (Estados Unidos) mix bikʼin kun tuʼubsbil tumen u kaajal Jéeoba. Sukuʼun George Gangaseʼ, tu yaʼalaj: «Ka tsʼoʼok in wuʼuyik le asambleaaʼ tin chʼaʼtuklaj maʼ in peʼertik mix junpʼéeliʼ». Yéetel bey úuchik u beetkoʼ. Kiik Julia Wilcoxeʼ, tu yaʼalaj xan: «Maʼ tu páajtal in waʼalik jach bix in wuʼuyikinba cada ken chʼaʼchiʼitaʼak teʼ publicacionoʼob le baʼax úuch 1922 tu kaajil Cedar Pointoʼ. Ku taaktal in waʼalik tiʼ Jéeoba: ‹Mantatsʼ kin tsʼáaikech u graciasil úuchik a chaʼik in bin teʼ asambleaoʼ›».

Yaʼab tiʼ toʼoneʼ bey k-uʼuyikba xan ken k-kʼaʼajs wa baʼax asambleailoʼ. Maʼ xaaneʼ kʼuch t-puksiʼikʼal, tu kiʼimakkúuntaj k-óol yéetel tu beetaj k-maas yaabiltik Jéeoba bey xan le Rey u yéeymoʼ. K-kʼaʼajsik le asambleaʼoboʼ ku beetik xan k-aʼalik tiʼ Jéeoba: «Kin tsʼáaiktech u graciasil úuchik a chaʼik in bin teʼ asambleaoʼ».

¿Bix wal le letreroʼoboʼ?

Le letraʼob ADV, (letiʼe yáax óoxpʼéel letraʼob tiʼ junpʼéel tʼaan ich inglesoʼ, ken suʼutuk ich mayaeʼ u kʼáat u yaʼal «kʼaʼayteʼex») takʼaʼanoʼob kaʼach tuláakal tuʼux, tiʼ cheʼob, tiʼ nukuch najoʼob yéetel ku chíikpajal xan kaʼach tu programail le asambleaoʼ. Le máaxoʼob binoʼob teʼ asambleaoʼ jach taak u yojéeltikoʼob baʼax u kʼáat u yaʼale. *

«Tiʼ tuláakal le posteʼob yéetel teʼ joonajoʼoboʼ tsʼaʼab sak letreroʼob tuʼux tsʼíibtaʼan yéetel boox letraʼob ADV. T-kʼáataj baʼax u kʼáat u yaʼale, pero mix máak u yojel, tsʼoʼoleʼ le máaxoʼob u yojloʼoboʼ maʼ tu yóotaj u yaʼaloʼobiʼ.» (Edith Brenisen)

^ xóot’ol 14 Maʼ ojéelaʼan bix le letreroʼoboʼ, tumen minaʼan mix junpʼéel foto eʼesik bixi.

Ku núukaʼal junpʼéel oración

Arthur Claus yéetel Nellie u yataneʼ, kʼuchoʼob temprano teʼ asamblea utiaʼal u chukikoʼob junpʼéel maʼalob lugaroʼ. Arthureʼ tu yaʼalaj: «Táan kaʼach in chʼenxikintik tuláakal baʼax ku yaʼalaʼal». Pero chéen ka téek káaj u chʼotkuba u nakʼ Arthur, yéetel kex maʼ u kʼáateʼ, anchaj u jóokʼol kex u yojel maʼ tu páajtal u kaʼa okol. Juntúul acomodadoreʼ hasta tu yaʼalajtiʼ: «¿Bix a táabal jóokʼol jach teʼ súutukaʼ?». Chéen baʼaleʼ deporsi kʼaʼabéet kaʼach u jóokʼol.

Le ka suunajeʼ tu yuʼubaj bix kʼaʼamil u papaxkʼab le sukuʼunoʼoboʼ. Le oʼolal káaj u kaxtik tuʼux jeʼel u páajtal u yuʼubik le baʼax ku yaʼalaʼaloʼ, ka túun naʼak teʼ techooʼ. Lelaʼ óoliʼ 5 metros u kaʼanlil. Ka naʼakeʼ tu yilaj junpʼéel ventana jeʼekʼab teʼ techooʼ, ka ookiʼ.

Teʼeloʼ tu yilaj u jaats sukuʼunoʼob táan u paktikoʼob le sukuʼun Rutherford waʼalakbal teʼ plataformaoʼ. Le sukuʼunoʼoboʼ maʼ tu kaxtik baʼax u beetoʼob, tumen aʼalaʼabtiʼob ka u xotʼoʼob le suumoʼob tuʼux chʼúuykʼaxtaʼan le u rolloil nookʼ yaan tu kaʼanlil le plataformaoʼ. Chéen baʼaleʼ ku bineltiktiʼob uláakʼ cuchillo. ¿Yaan wa ta tʼaan cuchillo u bismaj Arthur? Jach kiʼimakchaj u yóoloʼob ka tu yojéeltoʼobeʼ yaan junpʼéel tiʼ Arthuriʼ. Bey túunoʼ tuláakloʼob tu preparartubaʼob utiaʼal u xotʼkoʼob le suumoʼoboʼ. Aʼalaʼabtiʼobeʼ le u kaʼatéen ken u yaʼal le sukuʼun Rutherford «kʼaʼayteʼex», junpuul ken u láaj xotʼoʼob.

Le máaxoʼob binoʼob teʼ asambleaoʼ ku yaʼalikoʼobeʼ u nuxiʼ rolloil le nookʼoʼ tu chaambel chóoluba le ka xoʼotʼ le suumoʼoboʼ. Ku yaʼalikoʼob xaneʼ óoxpʼéel u coloril le nuxiʼ rollooʼ, yéetel chúumukeʼ dibujartaʼan Jesusiʼ.

Ka tsʼoʼok tuláakaleʼ le sukuʼunoʼoboʼ tu yaʼaloʼob tiʼ Arthureʼ, utiaʼal u naʼakloʼobeʼ tsʼaʼab junpʼéel escaleraiʼ, chéen baʼaleʼ yaan máax luʼsiʼ. Le oʼolal maʼ tu páajtal u bin u kʼáatoʼob áantaj. Bey túunoʼ tu kʼáatoʼob tiʼ Jéeoba ka u túuxt tiʼob juntúul sukuʼun yaan u cuchillo. Le sukuʼunoʼoboʼ jach jatsʼuts tu yililoʼob bix núukaʼabik u oracionoʼob.