Xeen tiʼ baʼax ku taasik

Xeen tu cuadroil baʼax ku taasik

XOOK 18

Ilawil maʼ a tʼóochpajal

Ilawil maʼ a tʼóochpajal

«Kiʼimak u yóol le máax maʼ tu tʼóochpajal tin woʼolaloʼ» (MAT. 11:6).

KʼAAY 54 Xeen teʼ bejaʼ

TIʼ BAʼAX KUN TʼAAN *

1. ¿Baʼax jeʼel u yúuchul le kéen joʼopʼok a tsikbaltik tiʼ u maasil le baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ?

¿KʼAJAʼAN wa tech bix ta wuʼuyilaba le ka ta kanaj baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ? Maʼ xaaneʼ jach jatsʼuts ta wuʼuyil, hasta ta tuklaj waleʼ tuláakal máak kun taaktal u yuʼubik. Ka tuklik wal kaʼacheʼ jeʼel u yantaltiʼob kiʼimak óolal yéetel esperanza wa ka u yojéeltoʼob xaneʼ (Sal. 119:105). Le oʼolaleʼ maʼ xaneʼ joʼopʼ a tsikbaltik tiʼ a amigoʼob wa tiʼ a láakʼtsiloʼob le baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ. Chéen baʼaleʼ lúub a wóol le ka ta wilaj yaʼab tiʼ letiʼobeʼ maʼ tu yóotaj u yuʼubechoʼobiʼ.

2, 3. ¿Baʼax tu beetaj u maas yaʼabil le máakoʼob tu kʼiinil Jesúsoʼ?

2 Maʼ unaj u jaʼakʼal k-óol kéen k-il maʼ tu kʼaʼamal le baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ. Úuchjeakileʼ Jesúseʼ tu beetaj yaʼab milagroʼob yéetel chíikpaj táan u yáantaʼal tumen Dios. Kex beyoʼ yaʼab máakoʼobeʼ maʼ tu kʼamoʼob le baʼax tu kaʼansoʼ. Le ka tu kaʼa kuxkíintaj Lázaroeʼ yaʼab máax ile, kex beyoʼ u nuuktakil le judíoʼoboʼ maʼ tu creertoʼob wa letiʼ le Mesíasoʼ. Letiʼobeʼ hasta tu tuklaj u kíimskoʼob Jesús yéetel Lázaro (Juan 11:47, 48, 53; 12:9-11).

3 Jesúseʼ u yojel kaʼacheʼ u maas yaʼabil le máakoʼoboʼ maʼ ten u creertoʼob wa letiʼ le Mesíasoʼ (Juan 5:39-44). Letiʼeʼ tu yaʼalaj tiʼ jujuntúul u discípuloʼob Juan Bautista: «Kiʼimak u yóol le máax maʼ tu tʼóochpajal * tin woʼolaloʼ» (Mat. 11:2, 3, 6). ¿Baʼaxten yaʼab máakoʼob maʼ tu kʼamoʼob Jesúsiʼ?

4. ¿Baʼax ken k-il teʼ xookaʼ?

4 Teʼ xook bey xan tiʼ le ku segueroʼ yaan k-ilik baʼaxten teʼ yáax siglooʼ maʼ yaʼab máakoʼob kʼam le baʼaxoʼob tu kaʼansaj Jesúsoʼ. Yaan xan k-ilik baʼaxten teʼ kʼiinoʼobaʼ maʼ yaʼab máakoʼob kʼamik le baʼaxoʼob k-kaʼansikoʼ. Tsʼoʼoleʼ yaan k-kanik bix jeʼel k-muʼukʼaʼankúuntik k-fe utiaʼal maʼ k-tʼóochpajleʼ.

1) YOʼOLAL LE TUʼUX LÍIKʼ JESÚSOʼ

Yaʼab máakoʼobeʼ maʼ tu kʼamoʼob Jesús yoʼolal le tuʼux líikʼoʼ. ¿Baʼaxten yaʼab máakoʼobeʼ maʼ tu kʼamkoʼob le baʼax k-kaʼansikoʼ? (Ilawil párrafo 5) *

5. ¿Baʼaxten yaʼab máakoʼobeʼ maʼ tu creertoʼob wa Jesúseʼ letiʼe Mesíasoʼ?

5 Tu kʼiinil Jesúseʼ yaʼab máakoʼob maʼ tu creertoʼob wa letiʼ le Mesíasoʼ. U yojloʼob maʼalob u kaʼansaj yéetel ku beetik milagroʼob, chéen baʼaleʼ kex beyoʼ letiʼobeʼ chéen ku yilkoʼob Jesús bey u hijo juntúul carpinteroeʼ. Tsʼoʼoleʼ ku tuklikoʼob xaneʼ chéen tu chan kaajil Nazaret líikʼi. Tak Natanaeleʼ, antes u beetkuba u discípulo Jesúseʼ, tu yaʼalaj: «¿Jeʼel wa u yantal juntúul jach maʼalob máak tu kaajil Nazareteʼ?» (Juan 1:46). ¿Baʼaxten bey u tuukul kaʼachaʼ? Maʼ xaaneʼ ku tuklikeʼ u kaajil Nazareteʼ chéen junpʼéel chan kaaj maʼ jach importanteiʼ. Wa maʼ xaaneʼ bey u tuukuloʼ tumen u yojleʼ u profecíail Miqueaseʼ ku yaʼalikeʼ le Mesíasoʼ yaan u síijil Belén maʼ Nazaretiʼ (Miq. 5:2).

6. ¿Baʼax unaj u beetik kaʼach le máakoʼob maʼ tu creerkoʼob wa Jesúseʼ letiʼe Mesíasoʼ?

6 ¿Baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ? Le profeta Isaíasoʼ tu yaʼaleʼ le máaxoʼob pʼekmil Jesúsoʼ maʼ ten u ‹tsʼáa u yóol u yiloʼob máaxoʼob u yúuchben láakʼtsiloʼob›, wa bix kun kuxtal kaʼach le Mesíasoʼ (Isa. 53:8; nota). Le profecíaʼoboʼ yaʼab baʼaloʼob ku yaʼalikoʼob kaʼach yoʼolal le Mesíasoʼ, wa ka u xakʼaltoʼob kaʼacheʼ jeʼel u yilkoʼob Jesúseʼ síij Belén yéetel tiʼ u chʼiʼibal David u taal (Luc. 2:4-7). Jesúseʼ síij Belén, jach jeʼex úuchik u yaʼalik u profecíail Miqueas 5:2. Le máaxoʼob pʼekmil Jesúsoʼ maʼ tu xakʼaltoʼob le baʼaloʼobaʼ, le oʼolaleʼ joʼopʼ u tuklikoʼob yaanal baʼaloʼob tu yoʼolal yéetel maʼ tu yóotoʼob u creertoʼob wa letiʼ le Mesíasoʼ.

7. ¿Baʼaxten yaʼab máakoʼobeʼ maʼ u kʼáatoʼob mix baʼal yéetel u testigoʼob Jéeobaiʼ?

7 ¿Bey wa xan u yúuchul bejlaʼeʼ? Beyoʼ. Óoliʼ tuláakal le máaxoʼob meyajtik Diosoʼ maʼ jach yaan u modoil u kuxtaloʼobiʼ, le oʼolal ku yilaʼaloʼob bey máakoʼob óotsiloʼob yéetel maʼ xooknajaʼanoʼobiʼ (Hech. 4:13). Le máakoʼoboʼ ku yaʼalikoʼobeʼ maʼ bin tu páajtal k-kaʼansik mix máak tumen maʼ xooknajaʼanoʼoniʼ. Yanoʼobeʼ ku yaʼalikoʼobeʼ Estados Unidos u taal k-religión, kex u jaajileʼ tiʼ cada siete u túulal u testigoʼob Jéeobaeʼ chéen juntúul kajaʼan Estados Unidosiʼ. Yaan xan máaxoʼob aʼalikeʼ u testigoʼob Jéeobaeʼ maʼatech u creerkoʼob Jesús. Tsʼoʼok xan u yaʼalaʼaleʼ kʼasaʼan máakoʼob, ku beetkoʼob u jatskuba le familiaʼoboʼ yéetel ku tsolkoʼob le Biblia chéen jeʼel bix u convenirtiʼoboʼ. Le máaxoʼob ku jáan creerkoʼob le baʼaloʼobaʼ, ku yaʼalikoʼob: «Maʼ in kʼáat mix baʼal yéetel u testigoʼob Jéeobaiʼ».

8. Jeʼex u yaʼalik Hechos 17:11, ¿baʼax unaj a beetik utiaʼal a wojéeltik u jaajil tu yoʼolal u testigoʼob Jéeoba?

8 ¿Baʼax jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal maʼ k-tʼóochpajleʼ? Unaj k-ilik wa jach jaaj le baʼax ku yaʼalaʼaloʼ. Leloʼ bey tu beetil Lucas le nukaʼaj u tsʼíibt u Evangeliooʼ. Letiʼeʼ tu xakʼaltaj «jach bix úuchik tuláakal le baʼaloʼob desde tu káajbaloʼ». U kʼáat kaʼacheʼ le kéen xoʼokok u Evangelioeʼ ka ojéeltaʼak u jaajil tu yoʼolal Jesús (Luc. 1:1-4). Láayliʼ bey xan tu beetil le judíoʼob yanoʼob Bereaoʼ. Letiʼobeʼ le ka tsikbaltaʼabtiʼob le baʼaxoʼob tu yaʼalaj Jesúsoʼ tu xakʼalxoktoʼob le Tsʼíiboʼob ich Hebreo utiaʼal u yilkoʼob wa jaaj le baʼax ku yaʼalaʼaltiʼoboʼ (xok Hechos 17:11). Toʼon xaneʼ kéen aʼalaʼaktoʼon wa baʼaxeʼ maʼalob ka k-il wa jach jaaj. Utiaʼal lelaʼ jeʼel u páajtal k-ketik yéetel le Biblia le baʼax ku kaʼansiktoʼon u testigoʼob Jéeobaoʼ. Tsʼoʼoleʼ maʼalob xan ka k-xakʼalt le baʼax tsʼoʼok u beetik u testigoʼob Jéeoba teʼ kʼiinoʼobaʼ. Wa k-beetik lelaʼ maʼ ten k-jáan creert le baʼaloʼob maʼ jaajtak ku yaʼalaʼal tu yoʼolaloʼoboʼ.

2) JESÚSEʼ MAʼ TU BEETAJ MILAGROʼOB CHÉEN UTIAʼAL KA ILAʼAKIʼ

Yaʼab máakoʼobeʼ maʼ tu kʼamoʼob Jesúsiʼ tumen maʼ tu yóotaj u beet milagroʼob chéen utiaʼal ka ilaʼakiʼ. ¿Baʼaxten yaʼab máakoʼobeʼ maʼ tu kʼamkoʼob le baʼax k-kaʼansikoʼ? (Ilawil párrafo 9 yéetel 10) *

9. ¿Baʼax úuch tumen maʼ tu yóotaj u beet Jesús le milagro kʼáataʼabtiʼoʼ?

9 Úuchjeakileʼ le máakoʼoboʼ kex jatsʼuts tu yuʼubiloʼob baʼax tu kaʼansaj Jesúseʼ u kʼáatoʼob kaʼach ka u beet milagroʼob utiaʼal u yeʼesik letiʼ le Mesíasoʼ (Mat. 16:1). Maʼ xaaneʼ tuukulnajoʼob beyaʼ, tumen maʼ tu naʼatoʼob maʼalob le baʼax ku yaʼalik Daniel 7:13, 14. Chéen baʼaleʼ le baʼax ku yaʼalik kaʼach le profecíaaʼ maʼ kʼuchuk u kʼiinil utiaʼal u béeytaliʼ. Yoʼolal le baʼax tu kaʼansaj Jesúsoʼ unaj kaʼach u tsʼáaikoʼob cuenta de ke letiʼ le Mesíasoʼ. Chéen baʼaleʼ como Jesús maʼ tu yóotaj u beet le baʼax ku yaʼalikoʼoboʼ maʼ tu creertoʼob wa letiʼ le Mesíasoʼ (Mat. 16:4).

10. ¿Bix tu béeykuntil Jesús le baʼax tu yaʼalaj le profeta Isaíasoʼ?

10 ¿Baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ? Le profeta Isaíasoʼ tu yaʼalaj yoʼolal le Mesíasoʼ: «Maʼ kun awat mix kun kʼaʼam tʼaan, maʼ ken u beet u yuʼubaʼal u voz teʼ bejoʼoboʼ» (Isa. 42:1, 2). Le táan u kʼaʼaytaj Jesúsoʼ maʼ chʼíik u beet baʼaloʼob chéen utiaʼal ka kʼaj óoltaʼakiʼ. Letiʼeʼ maʼ xan tu beetaj nukuch temploʼobiʼ, maʼ tu tsʼáaj nookʼoʼob especialoʼobiʼ, mix tu kʼáataj ka tʼaʼanak jeʼex u tʼaʼanal kaʼach u nuuktakil le religiónoʼoboʼ. Le ka juzgartaʼab xan tumen le rey Herodesoʼ maʼ tu yóotaj u beet milagroʼob chéen utiaʼal maʼ u kíimsaʼaliʼ (Luc. 23:8-11). Kex Jesús tu beetaj yaʼab milagroʼob ka taal wal Luʼumeʼ maas kʼaʼanaʼan tu yilil u kʼaʼaytik le baʼaxoʼob maʼalobtak ken u beet u Reino Diosoʼ. Le oʼolal hasta tu yaʼalaj tiʼ u discípuloʼob: «Letiʼe baʼax taalen in beetoʼ» (Mar. 1:38).

11. ¿Baʼaxten jelaʼan u yilkoʼon le máakoʼoboʼ?

11 ¿Bey wa xan u yúuchul bejlaʼeʼ? Beyoʼ. Yaʼab máakoʼobeʼ jatsʼuts u yilkoʼob le nukuch iglesiaʼob yaan koʼokoj baʼaloʼob ichiloʼ. Jatsʼuts xan u yilkoʼob bix u tʼaʼanal u nuuktakil u religiónoʼob bey xan jujunpʼéel baʼaloʼob ku kʼiinbeskoʼob. Chéen baʼaleʼ yaʼab tiʼ le baʼaxoʼob ku beetkoʼobaʼ maʼ teʼ Biblia u taaloʼoboʼ. Le máaxoʼob ku bin u yuʼuboʼob le baʼax ku kaʼanskoʼoboʼ óoliʼ mix baʼal ku kankoʼob tiʼ Dios mix tiʼ le baʼaxoʼob ken u beetoʼ. Chéen baʼaleʼ le máaxoʼob ku binoʼob teʼ tuʼux k-adorartik Jéeobaoʼ ku kankoʼob baʼax uts tu tʼaan ka k-beete. Teʼ tuʼux k-muchʼikba xanoʼ minaʼan baʼaloʼob de lujoiʼ, chéen baʼaleʼ limpio yanil. Le máaxoʼob xan ku kaʼansajoʼoboʼ maʼatech u tsʼáaikoʼob koʼokoj nookʼoʼob mix tu kʼáatkoʼob ka tʼaʼankoʼob jeʼex u nuuktakil uláakʼ religiónoʼoboʼ. Tsʼoʼoleʼ le baʼax k-kaʼansik yéetel k-beetkoʼ teʼ Biblia u taaloʼ. Kex beyoʼ yaʼab máakoʼobeʼ maʼ tu kʼamkoʼob le bix k-adorartik Diosoʼ tumen jelaʼan u yilkoʼob le baʼaxoʼob k-kaʼansikoʼ yéetel maʼ letiʼe taak u yuʼubikoʼob xanoʼ.

12. Jeʼex u yaʼalik Hebreos 11:1, 6, ¿baʼax jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal u muʼukʼaʼantal k-fejeʼ?

12 ¿Baʼax jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal maʼ k-tʼóochpajleʼ? Le apóstol Pablooʼ tu yaʼalaj tiʼ le sukuʼunoʼob yanoʼob kaʼach Romaoʼ: «Le fejoʼ ku taal kéen tsʼoʼokok u yuʼubik máak baʼax ku yaʼalaʼal. Bey xan le baʼax ku yuʼubaʼal u yaʼalaʼaloʼ ku taal kéen úuchuk tʼaan tiʼ Cristo» (Rom. 10:17). Le baʼax beetik u muʼukʼaʼantal k-fejoʼ letiʼe k-xakʼalxoktik le Bibliaoʼ maʼ letiʼe k-táakpajal tiʼ kʼiinbesajoʼob maʼ teʼ Biblia u taal kex yaan hora jatsʼuts u yilaʼaloʼ. Jeʼex k-ilkoʼ kʼaʼabéet u yantaltoʼon junpʼéel fe muʼukʼaʼan tumen wa maʼeʼ ‹maʼ ken k-lúubul utsil tiʼ Dios› (xok Hebreos 11:1, 6). Utiaʼal k-tsʼáaik cuenta tsʼoʼok k-kaxtik u jaajileʼ maʼ kʼaʼabéet k-ilik u beetaʼal junpʼéel milagroiʼ, baʼaxeʼ chéen kʼaʼabéet k-xakʼalxoktik le Biblia utiaʼal u muʼukʼaʼantal k-fejoʼ.

3) JESÚSEʼ MAʼ TU BEETAJ CHÉEN BAʼAX SUUK U BEETAʼALIʼ

Yaʼab máakoʼobeʼ maʼ tu kʼamoʼob Jesúsiʼ tumen maʼ tu beetaj chéen baʼax suuk u beetaʼaliʼ. ¿Baʼaxten yaʼab máakoʼobeʼ maʼ tu kʼamkoʼob le baʼax k-kaʼansikoʼ? (Ilawil párrafo 13) *

13. ¿Baʼaxten tsʼíikilnaj yaʼab máakoʼob yéetel Jesús?

13 U discípuloʼob Juan Bautistaeʼ jelaʼan tu yililoʼob maʼatech u ayunar u discípuloʼob Jesús kaʼachi. Jesúseʼ tu tsolajtiʼobeʼ maʼ tsaaj u ayunaroʼobiʼ tumen letiʼeʼ todavía maʼ kíimkiʼ (Mat. 9:14-17). Chéen baʼaleʼ le fariseoʼob yéetel uláakʼ máakoʼob pʼekmil Jesúsoʼ tsʼíikilnajoʼob tumen letiʼeʼ maʼ tu beetaj le baʼax suuk u beetik u maasiloʼ. Tsʼoʼoleʼ tsʼíikilnajoʼob xan le ka tu yiloʼob u tsʼakik le máakoʼob tu kʼiinil sábadooʼ (Mar. 3:1-6; Juan 9:16). Letiʼobeʼ jach ku creerkubaʼob kaʼachi tumen ku yaʼalikoʼobeʼ ku tsʼoʼokbeskoʼob baʼax ku yaʼalik u leyil le sábadooʼ, chéen baʼaleʼ maʼ jaajiʼ tumen ku koonoloʼob teʼ templooʼ. Le ka aʼalaʼabtiʼob tumen Jesús maʼ maʼalob le baʼax ku beetkoʼoboʼ tsʼíikilnajoʼob (Mat. 21:12, 13, 15). Ka kaʼansajnaj Jesús tu sinagogail Nazareteʼ tʼaanaj tiʼ jujunpʼéel baʼaloʼob úuch tu kaajil Israel. Le máakoʼob uʼuyoʼ tsʼíikilnajoʼob. ¿Baʼaxten? Tumen leloʼ tu yeʼesaj minaʼan u fejoʼob (Luc. 4:16, 25-30). Yaʼab tiʼ le máaxoʼob uʼuy Jesúsoʼ pʼuʼujoʼob tumen letiʼeʼ maʼ tu yóotaj u beet le baʼax ku kʼáatkoʼoboʼ (Mat. 11:16-19).

14. ¿Baʼaxten tu yaʼalaj Jesús maʼ maʼalob baʼax ku beetik kaʼach le máakoʼoboʼ?

14 ¿Baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ? Jéeobaeʼ tu yaʼalaj tiʼ le profeta Isaíasoʼ: «Le kaajaʼ chéen ku yaʼalik ku natsʼkuba tin wiknal, chéen yéetel u chiʼ ku alabarken, chéen baʼaleʼ u puksiʼikʼaleʼ náach yanil tiʼ teen, ku adorarken chéen jeʼel bix u yaʼalaʼaltiʼ yéetel u kaʼansaʼaltiʼ tumen máakoʼobeʼ» (Isa. 29:13). Jesúseʼ tu yeʼesaj maʼ maʼalob le baʼax ku beetik le máakoʼoboʼ tumen maʼ letiʼe baʼax ku yaʼalik u Tʼaan Diosoʼ. Tuláakal le máaxoʼob beet chéen le baʼaxoʼob suuk u beetik u maasiloʼ maʼ tu yuʼuboʼob u tʼaan Jéeobaiʼ yéetel maʼ tu yóotaj u kʼamoʼob le Mesíasoʼ.

15. ¿Baʼaxten le máakoʼoboʼ ku tsʼíikiloʼob t-éetel?

15 ¿Bey wa xan u yúuchul bejlaʼeʼ? Beyoʼ. Teʼ kʼiinoʼobaʼ yaʼab máakoʼobeʼ ku tsʼíikiloʼob tumen maʼatech k-kʼiinbesik baʼaloʼob maʼ teʼ Biblia u taal jeʼex le kʼiin kʼaabaʼoboʼ wa le Navidadoʼ. Uláakʼoʼobeʼ ku tsʼíikiloʼob xan tumen toʼoneʼ maʼatech k-táakpajal tiʼ baʼaloʼob suuk u kʼiinbesaʼal tumen le autoridadoʼob teʼ luʼum tuʼux kajaʼanoʼonoʼ mix tiʼ le baʼaloʼob suuk u beetaʼal kéen kíimik wa máaxoʼ. Maʼ xaaneʼ yaan tiʼ le máakoʼobaʼ uts u puksiʼikʼaloʼob yéetel ku tuklik maʼalob baʼax ku beetkoʼob, chéen baʼaleʼ wa ku seguer u beetkoʼob chéen le baʼax suuk u beetik u maasiloʼ maʼ tun kʼambiloʼob tumen Dios (Mar. 7:7-9).

16. ¿Baʼax kʼaʼabéet k-beetik? (Salmo 119:97, 113, 163-165).

16 ¿Baʼax jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal maʼ k-tʼóochpajleʼ? Kʼaʼabéet k-yaabiltik baʼax ku yaʼalik Dios (xok Salmo 119:97, 113, 163-165). Wa k-yaabiltmaj Dioseʼ maʼ ken k-beet mix baʼal ku bin tu contra baʼax ku yaʼalik.

4) JESÚSEʼ MAʼ TÁAKPAJ TIʼ POLÍTICAIʼ

Yaʼab máakoʼobeʼ maʼ tu kʼamoʼob Jesúsiʼ tumen maʼ tu yoksuba tiʼ políticaiʼ. ¿Baʼaxten yaʼab máakoʼobeʼ maʼ tu kʼamkoʼob le baʼax k-kaʼansikoʼ? (Ilawil párrafo 17) *

17. Yaʼab máakoʼobeʼ, ¿baʼax u kʼáatoʼob kaʼach ka u beet le Mesíasoʼ?

17 Tu kʼiiniloʼob Jesúseʼ yaan máakoʼobeʼ u kʼáatoʼob kaʼach ka xuʼuluk u gobernartaʼaloʼob tumen u kaajil Roma. Tu tukloʼob kaʼacheʼ yaan u yáantaʼaloʼob tumen le Mesíasoʼ le oʼolal u kʼáatoʼob ka u beet u reyil Jesús, chéen baʼaleʼ letiʼeʼ maʼ tu yóotiʼ (Juan 6:14, 15). Uláakʼoʼob jeʼex le sacerdoteʼoboʼ maʼ u kʼáatoʼob kaʼach ka pʼuʼujuk le romanoʼoboʼ tumen jeʼel u luʼsaʼal le autoridad tsʼaʼantiʼoboʼ. Tuláakal le baʼaxoʼob ku yúuchul kaʼachaʼ tu beetaj u xaʼakʼpajal u tuukul le judíoʼoboʼ.

18. ¿Baʼax maʼ tu chʼaʼaj en cuenta le máakoʼoboʼ?

18 ¿Baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ? U jaajileʼ tsʼíibtaʼan kaʼach yaan u baʼateʼel yéetel u ganar le Mesíasoʼ, chéen baʼaleʼ aʼalaʼan xaneʼ yáax kʼaʼabéet u kíimil yéetel u boʼotik k-kʼebanoʼob (Isa. 53:9, 12). ¿Baʼaxten túun yaanal baʼal ku tuklik kaʼach le máakoʼoboʼ? Tumen maʼ tu chʼaʼajoʼob en cuenta le uláakʼ profecíaʼob ku tʼaanoʼob tiʼ le baʼaxoʼob ken u beet le Mesías antes tiʼ u xuʼulsik tiʼ le baʼaxoʼob beetik u muʼyaj máakoʼ (Juan 6:26, 27).

19. ¿Baʼaxten maʼ tu yuʼubikoʼon le máakoʼob teʼ kʼiinoʼobaʼ?

19 ¿Bey wa xan u yúuchul bejlaʼeʼ? Beyoʼ. Teʼ kʼiinoʼobaʼ yaʼab máakoʼobeʼ maʼ tu yuʼubikoʼob le baʼax k-kʼaʼaytikoʼ tumen maʼ t-oksikba tiʼ política mix t-jóokʼol votar. Chéen baʼaleʼ wa ka k-beet lelaʼ táan k-tsʼáaikba tu contra Jéeoba (1 Sam. 8:4-7). Le máakoʼoboʼ ku tuklikoʼobeʼ kʼaʼabéet k-beetik escuelaʼob wa hospitaloʼob utiaʼal k-áantik u maasil. Le oʼolaleʼ kéen u yiloʼob maases chʼiikiloʼon kʼaʼaytajeʼ ku tsʼíikiloʼob.

20. Jeʼex u yaʼalik Mateo 7:21-23, ¿baʼax maas kʼaʼabéet k-beetik?

20 ¿Baʼax jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal maʼ k-tʼóochpajleʼ? (Xok Mateo 7:21-23). Maʼ unaj u tuʼubultoʼoneʼ le baʼax maas kʼaʼabéetoʼ letiʼe k-beetik le meyaj tu kʼubéentajtoʼon Jesúsoʼ (Mat. 28:19, 20). Maʼ unaj u náayal k-óol yéetel le baʼaloʼob yaan teʼ yóokʼol kaab jeʼex le políticaoʼ. U jaajileʼ k-yaabiltmaj le máakoʼoboʼ yéetel k-kʼáat k-áantoʼob, chéen baʼaleʼ k-ojleʼ le bix maas maʼalob jeʼel k-áantkoʼoboʼ letiʼe k-kʼaʼaytik u Reino Dios tiʼoboʼ yéetel k-áantkoʼob u natsʼubaʼob yiknal Jéeoba.

21. ¿Baʼax unaj k-chʼaʼtuklik k-beetik?

21 Teʼ xookaʼ tsʼoʼok k-ilik kanpʼéel baʼaloʼob beet maʼ u kʼaʼamal Jesús úuchjeakil. Tsʼoʼok xan k-ilik baʼaxten maʼ tu kʼaʼamal le baʼax k-kaʼansik teʼ kʼiinoʼobaʼ. Teʼ tuláakʼ xookoʼ yaan k-ilik uláakʼ kanpʼéel baʼal beet maʼ u kʼaʼamal Jesús. Tuláakloʼon unaj k-chʼaʼtuklik k-muʼukʼaʼankúuntik k-fe utiaʼal maʼ k-tʼóochpajal yoʼolal le baʼaloʼob maʼ jaajtak ku yaʼalaʼaloʼ.

KʼAAY 56 Kuxlen jeʼex u yaʼaliktech Jéeobaoʼ

^ xóot’ol 5 Kex Jesús maʼalob bix úuchik u kaʼansajeʼ maʼ yaʼab máakoʼob kʼam le baʼaxoʼob tu kaʼansoʼ. Teʼ xookaʼ yaan k-ilik kanpʼéel baʼax óolal maʼ kʼaʼam le baʼax tu kaʼansoʼ. Yaan k-ilik xan baʼaxten maʼ tu kʼaʼamal baʼax k-kaʼansik teʼ kʼiinoʼobaʼ yéetel bix jeʼel k-muʼukʼaʼankúuntik k-fe utiaʼal maʼ k-tʼóochpajleʼ.

^ xóot’ol 3 BAʼAX KU TSOʼOLOL: Teʼ xookaʼ bey xan teʼ tuláakʼoʼ, yaan k-kanikeʼ le máakoʼob maʼ tu yóotik u beetubaʼob u discípuloʼob Jesús tu yoʼolal wa baʼaxoʼ letiʼe máaxoʼob ku yaʼalaʼal ku tʼóochpajloʼoboʼ.

^ xóot’ol 61 DIBUJO: Felipeeʼ táan u tʼanik Natanael utiaʼal ka u kʼaj óolt Jesús.

^ xóot’ol 63 DIBUJO: Jesúseʼ táan u kʼaʼaytaj tiʼ yaʼab máakoʼob.

^ xóot’ol 65 DIBUJO: Jesúseʼ táan u tsʼakik juntúul máak tikin u kʼab tu táan le máaxoʼob pʼekmiloʼ.

^ xóot’ol 67 DIBUJO: Jesúseʼ táan u naʼakal tiʼ junpʼéel montaña.