1. ¿Bix jeʼel k-eʼesik yaantoʼon junpʼéel maʼalob tuukuleʼ? (2 Timoteo 4:5).

 LE BAʼAXOʼOB k-aktáantikoʼ jeʼel u probarkoʼob wa chúukaʼan k-óol tiʼ Jéeoba yéetel tiʼ u kaajaleʼ. Teʼ súutukiloʼob beyoʼ, ¿baʼax jeʼel u yáantkoʼoneʼ? Letiʼe ka k-eʼes maʼalob k-tuukuloʼ, maʼ u náayal k-óol yéetel maʼ k-péek tiʼ le fe yaantoʼonoʼ (xok 2 Timoteo 4:5). ¿Bix jeʼel k-eʼesik yaantoʼon junpʼéel maʼalob tuukuleʼ? Letiʼe ka pʼáatkoʼon tranquiloiloʼ, maʼ k-chaʼik u kʼastal k-tuukul yéetel k-ilik le baʼaloʼob jeʼex u yilik Jéeobaoʼ. Wa k-beetik beyoʼ yaan u béeytal k-tuukul tubeel.

2. ¿Baʼax ken k-il teʼ xookaʼ?

² Teʼ xook máanikoʼ tʼaanajoʼon tiʼ óoxpʼéel baʼaloʼob jeʼel k-aktáantik teʼ yóokʼol kaabaʼ. Teʼ xookaʼ yaan k-ilik óoxpʼéel baʼaloʼob jeʼel k-aktáantik teʼ múuchʼulil jeʼel u tsʼáaikoʼob a pruebail wa chúukaʼan k-óol tiʼ Jéeobaeʼ: le kéen k-tukult maʼ maʼalob bix tu tratartiloʼon wa máaxiʼ, le kéen disciplinartaʼakoʼon wa le kéen chan difícilchajak k-kʼamik junpʼéel kʼeex ku beetaʼal ichil u kaajal Dios. Wa ku yúuchultoʼon junpʼéel baʼal beyoʼ, ¿baʼax jeʼel u páajtal k-beetik utiaʼal k-eʼesik yaantoʼon junpʼéel maʼalob tuukul yéetel ka k-eʼes chúukaʼan k-óol tiʼ Jéeoba yéetel tiʼ u kaajaleʼ?

3. Wa k-tuklik maʼ maʼalob bix úuchik u tratarkoʼon juntúul máax yaantiʼ junpʼéel privilegio teʼ múuchʼuliloʼ, ¿baʼax jeʼel u káajal k-tuklikeʼ?

³ ¿Yaan wa kʼiin tsʼoʼok a tuklik maʼ maʼalob bix úuchik u tratarkech juntúul máax yaantiʼ junpʼéel privilegio teʼ múuchʼuliloʼ? Seguramente letiʼeʼ maʼ u yóoliliʼ úuchik u tratarkech beyoʼ  (Rom. 3:23; Sant. 3:2). Kex beyoʼ techeʼ yaachaj a wóol yoʼolal le baʼax tu beetoʼ. Maʼ xaaneʼ maʼ tu xuʼulul a tuukul yoʼolal bix úuchik u tratarkech, le oʼolal hasta ka tuklik: «Wa juntúul Testigo ku beetik junpʼéel baʼal beyoʼ, ¿jach wa túun tu jaajil letiʼob u jaajil religión?». Leloʼ jach letiʼe baʼax u kʼáat le Kʼaasilbaʼal ka a tukloʼ (2 Cor. 2:11). Le tuukuloʼob beyaʼ jeʼel u beetkoʼob u náachtal máak tiʼ Jéeoba yéetel tiʼ u kaajaleʼ. Le oʼolaleʼ wa ku joʼopʼol a tuklik maʼ maʼalob bix úuchik u tratarkech juntúul sukuʼun wa juntúul kiikeʼ, ¿baʼax jeʼel u páajtal a beetik utiaʼal ka yanaktech junpʼéel maʼalob tuukuleʼ?

4. 1) ¿Baʼax tu beetaj José le táan u beetaʼal u muʼyajoʼ? (Génesis 50:19-21). 2) ¿Baʼax ku kaʼansiktoʼon u ejemplo José?

⁴ Maʼ u pʼáatal mantatsʼ kʼuuxilnajaʼanech. Tu táankelmil Joséeʼ maʼ maʼalob bix úuchik u tratartaʼal tumen u sukuʼunoʼobiʼ, pʼektaʼabi yéetel óotaʼab kíimsbil (Gén. 37:4, 18-22). Tu tsʼookeʼ tu konoʼob bey esclavoeʼ, tu yoʼolal leloʼ Joséeʼ muʼyajnaj 13 años. Teʼ kʼiinoʼob táan u muʼyajoʼ letiʼeʼ jeʼel kaʼach u páajtal u tuklik wa láayliʼ yaabiltaʼan tumen Jéeobaeʼ yéetel wa tsʼoʼok u pʼaʼatal. Chéen baʼaleʼ letiʼeʼ maʼ chʼíik tuukul tiʼ leloʼ baʼaxeʼ tu yeʼesaj maʼalob tuukul yéetel pʼáat tranquiloil. Le ka yanchaj u súutukil u vengarkuba tiʼ u sukuʼunoʼobeʼ letiʼeʼ maʼ tu beetiʼ baʼaxeʼ tu yeʼesaj u yaabiltmoʼob yéetel tu perdonartoʼob (Gén. 45:4, 5). ¿Baʼaxten tu beetaj beyoʼ? Tumen tuukulnaj tubeel: tu lugar u tuukul tiʼ le baʼax táan u aktáantikoʼ tuukulnaj tiʼ baʼax u kʼáat Jéeoba (xok Génesis 50:19-21). Lelaʼ ku yeʼesikeʼ wa yaan máax beetiktech wa baʼaxeʼ maʼ a tuukul kʼaas tiʼ Jéeoba mix a tuklik wa tsʼoʼok u xúumpʼatkech. Baʼaxeʼ tuukulnen tiʼ bix táan u yáantkech. Ilawil a perdonar, tumen kʼaʼajaktecheʼ «le máax yaan u yaabilajoʼ mantatsʼ ku perdonartik u maasil» (1 Ped. 4:8).

5. ¿Baʼax tu beetaj Miqueas utiaʼal u seguer u yantaltiʼ junpʼéel maʼalob tuukul?

⁵ Koʼoneʼex ilik baʼax úuch tiʼ Miqueas, juntúul anciano ku taal Sudamérica. b Juntéenjeakeʼ tu yuʼubaj jach maʼ maʼalob úuchik u tratartaʼal tumen jujuntúul ancianoʼobiʼ. Letiʼeʼ ku yaʼalik: «Jach yaachaj in wóol yoʼolal le baʼax tu beetoʼobtenoʼ. Pʼáat maʼ tu páajtal in wenel yéetel kin sen okʼol». Kex beyoʼ Miqueaseʼ tu yeʼesaj yaan maʼalob tuukul tiʼ yéetel tu yilaj u controlarkuba. Sen orarnaj tiʼ Jéeoba utiaʼal u kʼáatiktiʼ u espíritu santo yéetel ka tsʼaʼabaktiʼ u muukʼil utiaʼal u chúukpajal u yóol. Tsʼoʼoleʼ tu xakʼalxoktaj le publicaciónoʼob utiaʼal u kaxtik áantajoʼ. Leloʼ ku yeʼesikeʼ wa ka tuklik yaan máax teʼ múuchʼulil tu beetajtech wa baʼaxoʼ unaj a tranquilizarkaba yéetel maʼ a tuukul kʼaas tu yoʼolal. Tumen maʼ xaaneʼ letiʼeʼ yaan baʼax ku yúuchultiʼ le oʼolal tu yaʼalaj wa tu beetaj beyoʼ. Tsikbalt tiʼ Jéeoba bix a wuʼuyikaba yéetel kʼáattiʼ ka u yáantech a tsʼáaba tu lugar le sukuʼun wa le kiikoʼ. Wa ka beetik beyoʼ maʼ kan tuukul kʼaas tiʼ yéetel yaan a perdonartik (Pro. 19:11). Kʼaʼajseʼ Dioseʼ táan u yilik baʼax táan a aktáantik yéetel yaan u tsʼáaiktech le muukʼ kʼaʼabéettechoʼ (2 Cró. 16:9; Ecl. 5:8).

6. ¿Baʼaxten unaj a wilik le disciplina bey junpʼéel bix u yeʼesiktech yaabilaj Jéeobaeʼ? (Hebreos 12:5, 6, 11).

⁶ Maʼ xaaneʼ le kéen disciplinartaʼak máakeʼ jeʼel u yaatal u yóoleʼ. Wa ku chʼíikil tuukul chéen tiʼ bix u yuʼubikubaeʼ jeʼel u káajal u tuklik injusto le baʼax beetaʼabtiʼoʼ yéetel maʼ unaj kaʼach u disciplinartaʼaliʼ. Leloʼ jeʼel tak u beetik u tuʼubsik máak le disciplinaoʼ junpʼéel bix u yeʼesik u yaabilaj Jéeoba (xok Hebreos 12:5, 6, 11). Wa maʼ tu xuʼulul u yaatal k-óol yoʼolal le disciplina tsʼaʼantoʼonoʼ  jeʼel k-tsʼáaik tuʼux u meyaj le Kʼaasilbaʼaloʼ. Wa teech tsʼoʼok a disciplinartaʼaleʼ, ¿baʼax jeʼel u yáantkech utiaʼal ka seguernak a tuukul maʼalobeʼ?

7. 1) Jeʼex u chíikpajal teʼ dibujoʼoboʼ le ka tsʼoʼok u kʼamik Pedro le disciplinaoʼ, ¿baʼax meyajiloʼob kʼubéentaʼabtiʼ tumen Jéeoba? 2) ¿Baʼax ku kaʼansiktoʼon u ejemplo Pedro?

⁷ Kʼam le disciplinaoʼ yéetel beet le kʼeexoʼob kʼaʼabéetoʼ. Jesúseʼ yaʼab u téenel tu tsolaj u nuʼuk tiʼ Pedro tu táan uláakʼ apóstoloʼob (Mar. 8:33; Luc. 22:31-34). ¡Jach suʼlakchaj wal Pedroeʼ! Kex beyoʼ maʼ xuʼul u beetkuba u discípulo Jesúsiʼ. Tu kʼamaj le disciplinaoʼ yéetel kaanbalnaj tiʼ le baʼax úuchtiʼoʼ. Tu yoʼolal leloʼ bendecirtaʼab tumen Jéeoba yéetel tsʼaʼab nukuch meyajoʼob u beet teʼ múuchʼuliloʼ (Juan 21:15-17; Hech. 10:24-33; 1 Ped. 1:1). Leloʼ ku yeʼesikeʼ kex yaan kʼiin ku beetik u suʼlaktal máak le disciplinaoʼ, maas maʼalob ka u kʼame yéetel ka u beet le kʼeexoʼob kʼaʼabéetoʼ. Wa ka beetik beyoʼ yaan u bendecirkech Jéeoba yéetel yaan a wáantik le sukuʼunoʼoboʼ.

8, 9. ¿Bix tu yuʼubiluba Bernardo ka disciplinartaʼabi, chéen baʼaleʼ baʼax áant u kʼex u tuukul?

⁸ Koʼoneʼex ilik baʼax úuch tiʼ Bernardo, juntúul sukuʼun kajaʼan Mozambique. Letiʼeʼ anciano kaʼachi, ¿bix tu yuʼubiluba ka xuʼul u beetik u ancianoil? Letiʼeʼ ku yaʼalik: «Jach yaachaj in wóol tumen maʼ utschaj tin tʼaan bix úuchik in disciplinartaʼaliʼ». Letiʼeʼ suʼlak kaʼach yoʼolal baʼax jeʼel u yaʼalik le sukuʼunoʼoboʼ. Bernardoeʼ ku yaʼalik xan: «Máan yaʼab meses utiaʼal in wutskíintik bix in tuukul yéetel utiaʼal in confiar tu kaʼatéen tiʼ Jéeoba yéetel tiʼ u kaajal». ¿Baʼax áante?

⁹ Bernardoeʼ tu kʼexaj bix u tuukul. Letiʼeʼ ku yaʼalik: «Kaʼach ancianoeneʼ ku meyajten Hebreos 12:7 utiaʼal in wáantik le sukuʼunoʼob u yiloʼob u disciplina Jéeoba jeʼex unajeʼ. Ka túun joʼopʼ in tuklik: ‹¿Máaxoʼob unaj u tsʼáaikoʼob ichil u kuxtaloʼob le tekstoaʼ?›. Tuláakal le máaxoʼob meyajtik Jéeobaoʼ tak teen». Le sukuʼunoʼ yaan uláakʼ baʼax tu beetaj utiaʼal u maas kʼubik u yóol tiʼ Jéeoba yéetel tiʼ u kaajal. Joʼopʼ u maas xokik le Bibliaoʼ yéetel u tuukul tiʼ baʼax ku yaʼalik. Kex láayliʼ chan suʼlak yoʼolal baʼax ku tuklik le sukuʼunoʼoboʼ letiʼeʼ ku jóokʼol kʼaʼaytaj tu yéeteloʼob yéetel ku táakpajal teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ. Ka máan kʼiineʼ kaʼa tsʼaʼab u beet u ancianoil. Wa tsʼoʼok u yúuchultech junpʼéel baʼal jeʼex le úuch tiʼ Bernardooʼ, maʼ a chʼíikil a sen tukult baʼax jeʼel u yaʼalik le sukuʼunoʼoboʼ, baʼaxeʼ kʼam le  consejooʼ yéetel beet le kʼeexoʼob kʼaʼabéetoʼ (Pro. 8:33; 22:4). c Wa ka beetik beyoʼ Jéeobaeʼ yaan u bendecirkech, maʼ kan náachtal tiʼ letiʼ mix tiʼ u kaajal.

10. ¿Baʼax kʼeexil maʼ xaaneʼ tu tsʼáaj a pruebail u chúukaʼan óolal jujuntúul israelitaʼob?

¹⁰ Uláakʼ baʼax jeʼel u tsʼáaik a pruebail wa chúukaʼan k-óol k-meyajt Dioseʼ letiʼe kéen beetaʼak wa baʼax kʼeexil ichil u kaajaloʼ. Wa maʼ t-kanáantikbaeʼ jeʼel tak k-náachtal tiʼ Jéeobaeʼ. Koʼoneʼex tuukul tiʼ le kʼeex yanchaj le ka tsʼaʼab le Ley tiʼ le israelitaʼoboʼ yéetel tiʼ bix tu yuʼubiluba jujuntúul tiʼ letiʼobiʼ. Kaʼacheʼ u poolil le familiaʼoboʼ ku beetik u sacerdoteiloʼob ichil u yotochoʼob, ku beetkoʼob altaroʼob yéetel ku kʼubkoʼob sacrificioʼob tiʼ Jéeoba yoʼolal u familiaʼob (Gén. 8:20, 21; 12:7; 26:25; 35:1, 6, 7; Job 1:5). Chéen baʼaleʼ tuláakal leloʼ xuʼul le ka tsʼaʼab le Ley tiʼ le israelitaʼoboʼ. Jéeobaeʼ tu yéeyaj sacerdoteʼob ichil u familia Aarón utiaʼal ka u beetoʼob sacrificioʼob. Le ka tsʼoʼokeʼ wa u poolil junpʼéel familia ku beetik u sacerdoteil, chéen baʼaleʼ maʼ ichil u familia Aarón u taaleʼ jeʼel kaʼach u kíimsaʼaleʼ (Lev. 17:3-6, 8, 9). d ¿Letiʼe wa ta tʼaan junpʼéel tiʼ le baʼaxoʼob beet u líikʼil Coré, Datán, Abiram yéetel le 250 u nuuktakil le kaaj tu contra Moisés yéetel Aarónoʼ? (Núm. 16:1-3). Leloʼ maʼ jach k-ojliʼ. Chéen baʼaleʼ jeʼel bixakeʼ Coré yéetel le máaxoʼob apoyartoʼ maʼ chúukpaj u yóol u meyajtoʼob Jéeobaiʼ. Techeʼ, ¿baʼax jeʼel a beetik wa ku yantal junpʼéel kʼeex ichil u kaajal Dios ku tsʼáaik a pruebail a chúukaʼan óolaleʼ?

11. ¿Baʼax k-kanik tiʼ jujuntúul koatitaʼob?

¹¹ Apoyart le kʼeexoʼob ku beetaʼal ichil u kaajal Diosoʼ. Le táan kaʼach u máan le israelitaʼob teʼ desiertooʼ tsʼaʼan junpʼéel nojoch meyaj u beet le levitaʼob ku taaloʼob tiʼ u familia Koatoʼ. Cada ken péeknakoʼob utiaʼal u binoʼob yaanal tuʼuxeʼ jujuntúul koatitaʼobeʼ ku kuchkoʼob u cajail le pacto u bisoʼoboʼ, lelaʼ ku yilaʼal kaʼach tumen tuláakal le kaajoʼ (Núm. 3:29, 31; 10:33; Jos. 3:2-4). Jach jatsʼuts meyaj ku beetkoʼob kaʼachi. Chéen baʼaleʼ leloʼ kʼexpaj le ka ookoʼob teʼ luʼum aʼalaʼan u tsʼaʼabaltiʼoboʼ. Pʼáat maʼ kʼaʼabéet u bisaʼal u cajail le pacto jejeláas tuʼuxoʼ. Tu kʼiiniloʼob táan u reinar Salomóneʼ jujuntúul koatitaʼobeʼ ku kʼaayoʼob, ku kanan joonajoʼob yéetel kʼubéentaʼantiʼob le bodegaʼoboʼ (1 Cró. 6:31-33; 26:1, 24). Le Bibliaoʼ maʼ tu yaʼalik wa le koatitaʼoboʼ tu quejartubaʼob yéetel tu kʼáatoʼob meyajoʼob maas nuuktakoʼob jeʼex le yaantiʼob kaʼachoʼ. Lelaʼ ku yeʼesikeʼ unaj a apoyartik le kʼeexoʼob ku yantal ichil u kaajal Jéeobaoʼ, kex ka u afectart le meyaj táan a beetkoʼ. Disfrutart jeʼel baʼaxak meyajil ka tsʼaʼabaktecheʼ. Kʼaʼajaktecheʼ tu táan Jéeobaeʼ le baʼax maas kʼaʼanaʼanoʼ letiʼe a beetik baʼax uts tu tʼaanoʼ maʼ letiʼe meyajoʼob ka beetik ichil u kaajaloʼ (1 Sam. 15:22).

12. ¿Bix tu yuʼubiluba Zaira ka jóokʼ Betel?

¹² Koʼoneʼex ilik baʼax úuch tiʼ Zaira, juntúul kiik ku taal Oriente Medio. Letiʼeʼ jach jatsʼuts u yilik u meyaj kaʼach Betel, maas tiʼ 23 años tu beetiʼ. Chéen baʼaleʼ asignartaʼab bey precursora especialeʼ. Letiʼeʼ ku yaʼalik: «Maʼ chéen chʼaʼabil tin wilil le kʼeex jeʼeloʼ. Tin tukleʼ minaʼan in biilal yéetel yaan baʼax maʼ maʼalob tin beetiʼ». Tsʼoʼoleʼ jujuntúul sukuʼunoʼob yéetel kiikoʼob teʼ múuchʼuliloʼ tu beetoʼob u maas  yaatal u yóol. Letiʼobeʼ tu yaʼaloʼobtiʼ: «Wa ka a beet kaʼach maʼalob a meyajeʼ bejlaʼa maʼ ta túuxtaʼal yaanal tuʼuxeʼ». Tu yoʼolal leloʼ Zairaeʼ jach lúub u yóol yéetel xáanchaj chéen okʼol ku beetik de áakʼab. Letiʼeʼ ku yaʼalik: «Mix juntéen tuukulnajen kʼaas tiʼ u kaajal Dios yéetel mix tin tuklaj wa maʼ u yaabiltmen Jéeobaiʼ». ¿Baʼax áant utiaʼal ka yanaktiʼ junpʼéel maʼalob tuukul?

13. ¿Baʼax tu beetaj Zaira utiaʼal u líikʼil u yóol?

¹³ Utiaʼal u líikʼil u yóoleʼ Zairaeʼ tu xokaj publicaciónoʼob ku tʼaanoʼob tiʼ le baʼax táan u aktáantikoʼ. Junpʼéel tiʼ lelaʼ U Pʼíich Tulumil Kanan ich español 1 tiʼ febrero tiʼ 2001, tu xokaj le jaats «Usted puede afrontar el desánimo». Teʼeloʼ tu xokaj u ejemplo Marcos, juntúul tiʼ le máaxoʼob tsʼíibt le Bibliaoʼ, maʼ xaaneʼ letiʼeʼ tu yuʼububa jeʼex Zairaeʼ tumen kʼexpaj bix u meyajtik Jéeoba. Zairaeʼ ku yaʼalik: «U ejemplo Marcoseʼ jach tu líiʼsaj in wóol». Zairaeʼ maʼ náachchaj tiʼ u amigoʼobiʼ, mix tiʼ le sukuʼunoʼob yanoʼob teʼ múuchʼuliloʼ yéetel maʼ chʼíik tuukul chéen tiʼ bix u yuʼubikubaiʼ. Tu tsʼáaj cuenta u espíritu santo Jéeoba nuʼuktik u kaajal, yéetel le máaxoʼob nuʼuktik le múuchʼuliloʼ jach ku tuukuloʼob tu yoʼolal. Tu yilaj xaneʼ le baʼax maas kʼaʼanaʼan utiaʼal u kaajal Diosoʼ letiʼe u tsʼoʼokbesik le meyaj kʼubéentaʼantiʼ tumen Jéeobaoʼ.

14. ¿Máakalmáak le kʼeexoʼob tu yilaj Vladooʼ, yéetel baʼax áant utiaʼal u kʼamik?

¹⁴ Koʼoneʼex ilik baʼax úuch tiʼ Vlado, juntúul anciano kajaʼan tu luʼumil Eslovenia yéetel yaan 73 años tiʼ. Letiʼeʼ maʼ chéen chʼaʼabil tu yilil le ka fusionartaʼab le múuchʼulil tuʼux yanoʼ bey xan le ka kʼaʼal le Salón tuʼux ku muchʼkubaʼob kaʼachoʼ. Letiʼeʼ ku yaʼalik: «Maʼ tin naʼatik baʼaxten kʼaʼal le Salónoʼ. Si jach táaj jatsʼuts kaʼachi. Tsʼíikilnajen, tumen maʼ úuch k-utskíintiʼ. Como carpinteroeneʼ teen beet jujunpʼéel tiʼ le muebles ku meyaj kaʼach teʼeloʼ. Le sukuʼunoʼob yaan u jaʼabiloʼob jeʼex tenoʼ talam t-ilil u fusionartaʼal le múuchʼuliloʼ». ¿Baʼax áant u kʼam le kʼeexoʼoboʼ? Letiʼeʼ ku yaʼalik: «Tin tsʼáaj cuentaeʼ mantatsʼ ku taasik utsil u kʼamik máak le kʼeexoʼob ku beetik u kaajal Diosoʼ. Tsʼoʼoleʼ ku yáantkoʼon utiaʼal k-kʼamik kʼeexoʼob maas nuuktak». Techeʼ, ¿tsʼoʼok wa u fusionartaʼal le múuchʼulil tuʼux yanechoʼ wa tsʼoʼok u kʼeʼexel a asignación? Wa beyoʼ maʼ a preocuparkaba, Jéeobaeʼ ku naʼatik bix a wuʼuyikaba. Wa ka apoyartik  le kʼeexoʼob yéetel maʼ ta náachtal tiʼ Jéeoba mix tiʼ u kaajaleʼ letiʼeʼ yaan u sen bendecirkech (Sal. 18:25).

15. Utiaʼal u seguer u yantaltoʼon junpʼéel maʼalob tuukuleʼ, ¿baʼax unaj k-beetik le kéen k-aktáant jejeláas baʼaloʼob ichil u kaajal Jéeoba?

¹⁵ Jeʼex k-ojliloʼ táan u náatsʼal u kʼiinil u xuʼulsaʼal tiʼ le kʼasaʼan yóokʼol kaabaʼ, le oʼolaleʼ maʼ tu jaʼakʼal k-óol wa k-aktáantik jejeláas baʼaloʼob ichil le múuchʼuliloʼ kex tumen leloʼ jeʼel u tsʼáaik a pruebail le chúukaʼan óolal yaantoʼonoʼ. Le oʼolal jach unaj u yantaltoʼon junpʼéel maʼalob tuukul. Wa k-tuklik yaan juntúul sukuʼun maʼ tu tratartoʼon maʼalobeʼ maʼ unaj k-chʼíikil k-tukliʼ mix unaj k-kʼuuxiliʼ. Wa k-disciplinartaʼaleʼ maʼ unaj k-sen tuklik baʼax jeʼel u yaʼalik u maasileʼ, baʼaxeʼ unaj k-kʼamik le tsolnuʼukoʼ yéetel k-beetik le kʼeexoʼob kʼaʼabéetoʼ. Tsʼoʼoleʼ kex wa ku afectarkoʼon le kʼeexoʼob ku yantal ichil u kaajal Jéeobaoʼ unaj k-apoyartik yéetel tuláakal k-puksiʼikʼal bey xan k-beetik baʼax ku yaʼalaʼaltoʼon.

16. ¿Baʼax unaj a beetik utiaʼal u seguer a confiar tiʼ Jéeoba yéetel tiʼ u kaajal?

¹⁶ Techeʼ jeʼel u páajtal u seguer a weʼesik ka confiar tiʼ Jéeoba yéetel tiʼ u kaajal kex ka tsʼaʼabak a pruebail a chúukaʼan óolaleʼ. Chéen baʼaleʼ utiaʼal leloʼ unaj u yantaltech junpʼéel maʼalob tuukul, leloʼ u kʼáat u yaʼaleʼ unaj a tranquilizarkaba, maʼ unaj a chaʼik u kʼastal a tuukuliʼ yéetel unaj a wilik tuláakal baʼal jeʼex u yilik Jéeobaoʼ. Ilawil a xokik u ejemplo jujuntúul máaxoʼob ku chʼaʼchiʼitaʼaloʼob teʼ Biblia tu aktáantoʼob baʼaloʼob jeʼex le táan a aktáantikoʼ yéetel jach tuukulnen tiʼ u ejemploʼob. Kʼáat tiʼ Jéeoba ka u yáantech, yéetel maʼ a náachtal tiʼ le sukuʼunoʼoboʼ. Beyoʼ kex jeʼel baʼaxak ka úuchkeʼ le Kʼaasilbaʼaloʼ maʼ kun béeytal u náachkuntkech tiʼ Jéeoba mix tiʼ u kaajal (Sant. 4:7).