XOOK 37
«Yaan in tíitik tuláakal le kaajoʼoboʼ»
«Yaan in tíitik tuláakal le kaajoʼoboʼ, le koʼokoj baʼaloʼob yaantiʼob túunoʼ yaan u yookloʼob» (AGEO 2:7).
KʼAAY 24 Koʼoneʼex naʼakal tu wits Jéeoba
TIʼ BAʼAX KUN TʼAAN *
1, 2. ¿Baʼax tu yaʼalaj Ageo kun úuchul teʼ kʼiinoʼobaʼ?
TU AÑOIL 2015, tu tíituba le luʼum tu luʼumil Nepaloʼ. Juntúul tiʼ le máaxoʼob il le baʼax úuchoʼ tu yaʼalaj: «Le tiendaʼob yéetel le nukuch najoʼoboʼ chéen jun chan súutuk ka níikoʼob». Uláakʼ juntúuleʼ tu yaʼalaj: «Le máakoʼoboʼ jach sajakchajoʼob [...]. Kex chéen wa jaypʼéel minuto xáanchajeʼ teneʼ tin wilaj bey jach xáanchajeʼ». Wa ka k-il le baʼax úuch teʼ kʼiin jeʼeloʼ maʼ xaaneʼ mix bikʼin xan jeʼel k-tuʼubsikeʼ.
2 U jaajileʼ Jéeobaeʼ táan u tíitik tuláakal le kaajoʼob yanoʼob way yóokʼol kaabeʼ, yéetel tsʼoʼok u máan años joʼopʼok u beetik jach jeʼex tu profetizartil Ageoaʼ: «Jéeoba, le máax gobernartik le ángeloʼoboʼ, ku yaʼalik: ‹Ichil junpʼíit kʼiineʼ yaan in kaʼa tíitik le kaʼanoʼoboʼ, le yóokʼol kaaboʼ, le kʼáaʼnáaboʼ bey xan le tikin luʼumoʼ›» (Ageo 2:6).
3. Le u tíitaʼal le kaajoʼob tumen Jéeobaoʼ, ¿baʼaxten jelaʼan tiʼ bix suukil u tíitkuba le luʼumoʼ?
3 U suukileʼ kéen u tíituba le luʼumoʼ jach ku beetik loob, chéen baʼaleʼ le u tíitaʼal le kaajoʼob tumen Jéeobaoʼ jach ku taasik utsil. Jéeobaeʼ desde úuchjeakil u yaʼalmaj: «Yaan in tíitik tuláakal le kaajoʼoboʼ, le koʼokoj baʼaloʼob yaantiʼob túunoʼ yaan u yookloʼob teʼ najoʼ, yaan in chupik le naj yéetel in kiʼichkelmiloʼ» (Ageo 2:7). Yéetel le profecíaaʼ, ¿baʼax táan kaʼach u yaʼalaʼal tiʼ le máakoʼob kuxlajoʼob tu kʼiiniloʼob Ageooʼ? ¿Bix u béeytal le profecía teʼ kʼiinoʼobaʼ? Teʼ xookaʼ yaan k-ilik u núukil le kʼáatchiʼobaʼ yéetel yaan k-ilik bix jeʼel k-táakpajal utiaʼal u tíitaʼal le kaajoʼob teʼ kʼiinoʼobaʼ.
JUNPʼÉEL BAʼAX JACH TU LÍIʼSAJ U YÓOL LE MÁAKOʼOB TU KʼIINILOʼOB AGEOOʼ
4. ¿Baʼax tu kʼubéentaj Jéeoba tiʼ profeta Ageo?
4 Maʼ xaaneʼ profeta Ageoeʼ tiaʼan ichil le máaxoʼob suunajoʼob Jerusalén tu añoil 537 táanil tiʼ u taal Jesúsoʼ. Le Esd. 3:8, 10). Chéen baʼaleʼ tu yoʼolal baʼax ku beetaʼaltiʼob tumen le máaxoʼob pʼekmiloʼoboʼ lúub u yóoloʼobeʼ ka tu pʼatoʼob le meyajoʼ (Esd. 4:4; Ageo 1:1, 2). Le oʼolal Jéeobaeʼ tu añoil 520, tu kʼubéentaj tiʼ Ageo ka u líiʼs u yóol le judíoʼob utiaʼal ka u tsʼoʼoksoʼob le templooʼ (Esd. 6:14, 15). *
maʼ úuch kʼuchoʼob teʼeloʼ tu beetoʼob u cimientoil le templooʼ (5. ¿Baʼaxten tu líiʼsaj u yóol le judíoʼob le baʼax tu yaʼalaj Ageooʼ?
5 Le baʼax ken u yaʼal Ageooʼ unaj u muʼukʼaʼankúuntik kaʼach u fe le judíoʼoboʼ. Letiʼeʼ tu yaʼalaj tiʼ le máaxoʼob lubaʼan u yóoloʼoboʼ: «Jéeobaeʼ ku yaʼalik: ‹Teʼex, u kajnáalileʼex le luʼumaʼ, maʼ a chʼaʼikeʼex saajkil, tsʼáabaʼex meyaj›. Jéeoba, le máax gobernartik le ángeloʼoboʼ, ku yaʼalik: ‹Teneʼ tiaʼanen ta wéeteleʼexeʼ›» (Ageo 2:4). Le tʼaanoʼob «Jéeoba, le máax gobernartik le ángeloʼoboʼ» jach tu líiʼsaj wal u yóol le judíoʼoboʼ. Letiʼobeʼ chéen baʼax unaj u beetkoʼob kaʼacheʼ u confiaroʼob tiʼ Jéeoba tumen yáanal u páajtalileʼ yaan u millonesil ángeloʼob.
6. ¿Baʼax utsiloʼob ken u taas kaʼach le baʼax ken u beet Jéeobaoʼ?
6 Jéeobaeʼ tu kʼubéentaj tiʼ Ageo ka u yaʼal tiʼ le judíoʼoboʼ letiʼeʼ yaan u tíitik tuláakal le kaajoʼoboʼ. Yéetel le tʼaanoʼobaʼ táan kaʼach u yaʼalik tiʼ tuláakal le máaxoʼob xuʼul u beetkoʼob le templooʼ es ke letiʼeʼ yaan u tíitik u luʼumil Persia bey xan le kaajoʼob yanoʼob yáanal u páajtaliloʼ. ¿Baʼax utsil kaʼach ken u taas leloʼ? Yáaxeʼ le judíoʼoboʼ yaan u béeytal u tsʼoʼoksikoʼob le templooʼ. Ku tsʼoʼokoleʼ le máaxoʼob maʼ judíoʼoboʼ yaan u káajal kaʼach u adorarkoʼob Jéeoba teʼ templo ken u beetoʼoboʼ. Le baʼax tu yaʼalaj Ageooʼ jach tu líiʼsaj wal u yóol u kaajal Dios úuchjeakileʼ (Zac. 8:9).
JUNPʼÉEL MEYAJ TÁAN U TÍITIK TULÁAKAL YÓOKʼOL KAAB
7. ¿Baʼax táan k-áantik u beet Jéeoba teʼ kʼiinoʼobaʼ? Tsole.
7 Teʼ kʼiinoʼobaʼ, ¿bix u béeytal le profecía tu yaʼalaj Ageooʼ? Bejlaʼeʼ Jéeobaeʼ táan xan u tíitik tuláakal le kaajoʼoboʼ, yéetel táan k-áantik u beete. Tu añoil 1914, letiʼeʼ tu tsʼáaj Jesucristo utiaʼal ka u beet u Reyil u Reino yaan teʼ kaʼanoʼ (Sal. 2:6). Le máaxoʼob ku gobernaroʼob way Luʼumeʼ maʼ maʼalob u yilkoʼob leloʼ tumen ku yeʼesikeʼ ‹tsʼoʼok le kʼiinoʼob tsʼaʼan tiʼ le kaajoʼoboʼ›. Lelaʼ u kʼáat u yaʼaleʼ bejlaʼeʼ yaan máax ku gobernar tu kʼaabaʼ Jéeoba (Luc. 21:24). Le oʼolal maases desde tu añoil 1919, le máaxoʼob meyajtik Jéeobaoʼ táan u yaʼalikoʼobeʼ chéen u Reino Dios jeʼel u yutskíintik tuláakal baʼal way yóokʼol kaabeʼ. Jeʼel u páajtal k-aʼalikeʼ le u kʼaʼaytaʼal «le baʼaloʼob maʼalobtak ken u beet le Reinooʼ» táan u tíitik tuláakal yóokʼol kaab (Mat. 24:14).
8. Jeʼex u yeʼesik Salmo 2:1-3, ¿bix u yilik le máakoʼob le baʼax k-kʼaʼaytikoʼ?
8 ¿Bix u yilik le máakoʼob le baʼax táan k-kʼaʼaytikoʼ? U maas yaʼabil tiʼ letiʼobeʼ maʼ uts tu tʼaan u yuʼubikoʼobiʼ (xok Salmo 2:1-3). Teʼ kʼiinoʼobaʼ le kaajoʼoboʼ pʼujaʼanoʼob tumen maʼ tu yóotik u kʼamoʼob Jesucristo, le máax tsʼoʼok u tsʼaʼabal gobernaroʼ. Maʼ uts tu tʼaan u yuʼubikoʼob k-kʼaʼaytik chéen u Reino Dios kun utskíintik tuláakal baʼaliʼ. Le oʼolal yaan tiʼ letiʼobeʼ tsʼoʼok u prohibirkoʼob le meyaj k-beetkoʼ. Yaʼab gobernanteʼobeʼ kex ku yaʼalikoʼob ku meyajtikoʼob Dioseʼ maʼ tu yóotik u tsʼáaubaʼob yáanal u páajtalil tumen jeʼel u perderkoʼob le poder yaantiʼoboʼ. Jeʼex tu kʼiiniloʼob Jesúseʼ ku beetkoʼob loob tiʼ le máaxoʼob meyajtik Jéeobaoʼ. Beyoʼ ku yeʼeskoʼob tiaʼanoʼob tu contra le Rey yéeyaʼanoʼ (Hech. 4:25-28).
9. ¿Baʼax ku yaʼalik Jéeoba tiʼ le gobernanteʼob maʼ tu kʼamkoʼob le Rey u yéeymoʼ?
9 ¿Baʼax ku yaʼalik Jéeoba tiʼ le gobernanteʼob maʼ tu kʼamkoʼob le Rey u yéeymoʼ? Salmo 2:10 tak 12, ku yaʼalik: «Le oʼolal beoraaʼ, reyeʼex, eʼeseʼex yaan a naʼateʼex, u juezileʼex yóokʼol kaab kʼameʼex baʼax ku yaʼalaʼalteʼex. Meyajteʼex Jéeoba, respetarteʼex, adorarteʼex, kiʼimakchajak a wóoleʼex. Kʼameʼex u hijo Dios, wa maʼeʼ Dioseʼ yaan u pʼuʼujul yéetel yaan u xuʼulsikteʼex, letiʼeʼ ku kʼuchul u kʼiinil u pʼuʼujul. Kiʼimak u yóol tuláakal le máaxoʼob ku natsʼkubaʼob tu yiknal utiaʼal u kanáantaʼaloʼoboʼ». Jéeobaeʼ jach uts, le oʼolal táan u tsʼáaik tiempo tiʼob utiaʼal u kʼexik bix u tuukuloʼob. Chéen baʼaleʼ chéen junpʼíit kʼiin pʼáataltiʼob tumen kuxaʼanoʼon «tu tsʼook kʼiinoʼob» (2 Tim. 3:1; Isa. 61:2). Bejlaʼeʼ le máakoʼoboʼ jach kʼaʼabéet u yojéeltikoʼob u jaajil utiaʼal u chʼaʼtuklikoʼob wa yaan u meyajtikoʼob Jéeoba.
LE UTSIL KU TAASIK U TÍITAʼAL LE LUʼUMOʼ
10. Jeʼex u yaʼalik Ageo 2:7-9, ¿baʼax utsil ku taasik u tíitkuba le luʼumoʼ?
10 Le u tíitkuba le luʼum tu yaʼalaj Ageooʼ jach ku taasik utsil tumen tu yoʼolal leloʼ «le koʼokoj baʼaloʼob» wa le máaxoʼob uts u puksiʼikʼaloʼoboʼ yaan u káajal u adorarkoʼob Jéeoba (xok Ageo 2:7-9). * Isaías yéetel Miqueaseʼ u yaʼalmiliʼob xan bey kun úuchul teʼ tu tsʼook kʼiinoʼobaʼ (Isa. 2:2-4; Miq. 4:1, 2).
11. ¿Baʼax tu beetaj sukuʼun Ken ka tu yuʼubaj u yúuchul tʼaan yoʼolal u Reino Dios?
11 Juntúul sukuʼun ku kʼaabaʼtik Ken ku yáantaj tuʼux ku nuʼuktaʼal le meyaj ku beetik u testigoʼob Jéeobaoʼ ku yaʼalik bix tu yuʼubiluba le yáax ka tu yuʼubaj u
yúuchul tʼaan yoʼolal u Reino Diosoʼ. Kex tsʼoʼok u máan 40 añoseʼ láayliʼ jach kʼajaʼantiʼeʼ. Letiʼeʼ ku yaʼalik: «Jach kiʼimakchaj in wóol ka tin wojéeltaj u jaajil tumen tin kaneʼ kuxaʼanoʼon tu tsʼook kʼiinoʼob. Tin tsʼáaj cuentaeʼ utiaʼal u kʼamken Dios yéetel utiaʼal u yantalten le kuxtal minaʼan u xuuloʼ kʼaʼabéet in tsʼáaikinba tu tséel Jéeoba. Le oʼolal orarnajen tiʼeʼ ka tin pʼataj tu séebaʼanil le yóokʼol kaaboʼ. Tin tsʼáajinba tu tséel u Reino tumen leloʼ mix bikʼin kun péeksbil».12. ¿Baʼaxten k-aʼalik tsʼoʼok u chuʼupul yéetel koʼokoj baʼaloʼob u yotoch Jéeoba?
12 Jéeobaeʼ jach tsʼoʼok u bendecirtik u kaajal. Teʼ tu tsʼook kʼiinoʼobaʼ tsʼoʼok k-ilik bix u yaʼabtal le máaxoʼob adorarkoʼ. Tu añoil 1914, maʼ jach yaʼaboʼon kaʼachiʼ, chéen baʼaleʼ beoraaʼ maas tiʼ ocho millones u túulaloʼon. Ku tsʼoʼokoleʼ cada añoeʼ u millonesil máakoʼob ku muchʼkubaʼob t-éetel teʼ Conmemoraciónoʼ. Jeʼel u páajtal k-aʼalikeʼ u yotoch Jéeobaeʼ tsʼoʼok u chuʼupul yéetel «le koʼokoj baʼaloʼob» ku taal tiʼ le kaajoʼoboʼ. Le máakoʼob tsʼoʼok u kʼexik u kuxtaloʼoboʼ beoraaʼ táan xan u alabarkoʼob Jéeoba (Efe. 4:22-24).
13. ¿Baʼax uláakʼ profecíailoʼob táan u béeytaloʼob teʼ kʼiinoʼobaʼ? (Ilawil u yáax páginail le revistaaʼ).
13 Le baʼaxoʼob ku yúuchloʼob teʼ kʼiinoʼobaʼ táan xan u béeykuntkoʼob profecíaʼob ku chíikpajal tiʼ Isaías capítulo 60. Le versículo 22, ku yaʼalik: «Le junpʼíitoʼ yaan u chukik mil, le chichanoʼ yaan u kʼuchul u beetuba junpʼéel nuxiʼ kaaj. Teen Jéeoba, teen kin beetik u séeb úuchul, jach tu kʼiinil». Le baʼax ku yaʼalik le tekstoaʼ jach táaj maʼalob tumen le yaʼabkach máakoʼob táan u yookloʼob ichil u kaajal Diosoʼ jejeláas baʼaxoʼob u yojel u beetoʼob yéetel jach taak u yáantajoʼob utiaʼal u tsikbaltaʼal «le baʼaloʼob maʼalobtak ken u beet le Reinooʼ». U kaajal Jéeobaeʼ jach táan u aprovechartik le jejeláas meyajoʼob u yojel u beet le máakoʼoboʼ (Isa. 60:5, 16). Yéetel u yáantajoʼobeʼ bejlaʼeʼ táan u yúuchul kʼaʼaytaj tiʼ 240 luʼumoʼob yéetel kaajoʼob, tsʼoʼoleʼ táan xan u jóoʼsaʼal publicaciónoʼob ich maas tiʼ 1,000 idiomaʼob.
U KʼIINIL U CHʼAʼTUKLIK LE KAAJOʼOB MÁAX KEN U APOYARTOʼOBOʼ
14. ¿Baʼax kʼaʼabéet u chʼaʼtuklik le máakoʼob teʼ kʼiinoʼobaʼ?
14 Teʼ tu tsʼook kʼiinoʼobaʼ táan u tíitaʼal tuláakal le kaajoʼoboʼ. Le oʼolal le máakoʼoboʼ kʼaʼabéet u chʼaʼtuklikoʼob wa yaan u apoyarkoʼob u Reino Dios wa le gobiernoʼob yaan way yóokʼol kaabeʼ. Toʼon k-meyajtik Jéeobaeʼ k-ilik k-beetik baʼax ku yaʼalik le autoridadoʼoboʼ, chéen baʼaleʼ junpuliʼ maʼatech k-táakpajal tiʼ política (Rom. 13:1-7). K-ojleʼ chéen u Reino Dios jeʼel u yutskíintik tuláakal le baʼaloʼob kʼaastak ku yúuchul way yóokʼol kaabeʼ (Juan 18:36, 37).
15. ¿Baʼax nojoch pruebail ken u aktáant le máaxoʼob meyajtik Jéeoba teʼ tu tsʼook kʼiinoʼobaʼ?
15 U libroil Apocalipsiseʼ ku yaʼalikeʼ tu tsʼook kʼiinoʼobeʼ yaan u probartaʼal u kaajal Dios. Leloʼ u kʼáat u yaʼaleʼ yaan u seguer u chʼaʼpachtaʼaloʼob yéetel yaan u beetaʼal u muʼyajoʼob. Le gobiernoʼoboʼ yaan tak u kʼáatkoʼob ka adorartaʼakoʼob yéetel yaan u beetkoʼob u sen muʼyaj le máaxoʼob maʼ ken u yóot u beetoʼoboʼ (Apo. 13:12, 15). Le gobiernoʼoboʼ yaan u obligarkoʼob «tuláakal máak —mejentakoʼob yéetel nuuktakoʼob, ayikʼaloʼob yéetel óotsiloʼob, esclavoʼob bey xan maʼ esclavoʼobiʼ— utiaʼal ka marcartaʼakoʼob tu x-noʼoj kʼaboʼob wa tu táanpoolaloʼob» (Apo. 13:16). Úuchjeakileʼ le esclavoʼoboʼ ku marcartaʼaloʼob utiaʼal u yilaʼal máax u tsʼuuliloʼob. Teʼ kʼiinoʼob xanaʼ le gobiernoʼoboʼ bey yaan u yóotik u marcartoʼob tuláakal máak tu kʼab wa tu táanpoolaleʼ. Leloʼ u kʼáat u yaʼaleʼ yaan u páaʼtkoʼobeʼ tuláakal máak ka u yeʼes táan u apoyartik le gobiernoʼob yanoʼob way yóokʼol kaabeʼ.
16. ¿Baʼaxten jach kʼaʼabéet k-eʼesik k-kʼubmaj k-óol tiʼ Jéeoba?
16 ¿Kux túun toʼon? ¿Baʼax ken k-beete? ¿Yaan wa k-chaʼik k-marcartaʼal? Kʼaʼajaktoʼoneʼ le máaxoʼob maʼ ken u chaʼa u marcartaʼaloʼoboʼ yaan u beetaʼal u sen muʼyajoʼob. U libroil Apocalipsiseʼ ku yaʼalikeʼ «chéen le máax yaan u marca» kun béeytal u manik wa baʼaxoʼ bey xan u konik (Apo. 13:17). Chéen baʼaleʼ toʼoneʼ k-ojel xan baʼax kun úuchul tiʼ le máaxoʼob yaantiʼob le marcaoʼ (Apo. 14:9, 10). Le oʼolal toʼoneʼ maʼ ken k-chaʼa k-marcartaʼal, baʼaxeʼ cada juntúuleʼ bey yaan u tsʼíibtik tu kʼabeʼ: «Jéeoba in yuumil» (Isa. 44:5). Bejlaʼeʼ u kʼiinil k-eʼesik k-kʼubmaj k-óol tiʼ Jéeoba. Wa k-beetik beyoʼ letiʼeʼ yéetel kiʼimak óolal ken u yaʼal letiʼ k-Yuumil.
LE KÉEN TSʼOK TÍITAʼAK YÓOKʼOL KAAB
17. ¿Baʼax unaj k-kʼaʼajsik yoʼolal le paciencia ku yeʼesik Jéeobaoʼ?
17 Jéeobaeʼ jach tsʼoʼok u yeʼesik paciencia teʼ tu tsʼook kʼiinoʼobaʼ tumen maʼ u kʼáat ka xuʼulsaʼak tiʼ mix máakiʼ (2 Ped. 3:9). Letiʼeʼ u kʼáat ka arrepentirnak tuláakal máak yéetel ka meyajtaʼak chéen letiʼ. Chéen baʼaleʼ yaan xan tu pʼiis u yeʼesik paciencia. Le máaxoʼob maʼ ken u chʼaʼtukloʼob u tsʼáaikubaʼob tu tséel Jéeobaoʼ yaan u yúuchultiʼob le baʼax úuch tiʼ Faraón tu kʼiiniloʼob Moisésoʼ. Jéeobaeʼ tu yaʼalaj tiʼ Faraón: «Wa ka in wóot kaʼacheʼ bejlaʼa tsʼoʼok in castigarkech paʼteʼ yéetel a kaajal yéetel kʼaakʼas kʼojaʼaniloʼobeʼ yéetel bejlaʼa úuch in xuʼulsech teʼ luʼumaʼ. Chéen baʼaleʼ lelaʼ letiʼe baʼax oʼolal maʼ in xuʼulsech tak beoraaʼ: utiaʼal ka in weʼestech in poder yéetel utiaʼal ka kʼaj óoltaʼak in kʼaabaʼ tiʼ tuláakal yóokʼol kaab» (Éxo. 9:15, 16). Le kéen tsʼoʼokkeʼ tuláakal le kaajoʼoboʼ yaan u yojéeltikoʼobeʼ chéen Jéeoba u jaajil Dios (Eze. 38:23). ¿Bix kun úuchul leloʼ?
18. 1) Jeʼex u yaʼalik Ageo 2:6, 20-22, ¿baʼax ken u kaʼa beet Jéeoba? 2) ¿Baʼax kun úuchul tiʼ le máakoʼob le kéen béeychajak baʼax ku yaʼalik Ageooʼ?
18 Le ka máan yaʼab años kíimik Ageoeʼ, le apóstol Pablooʼ tu yaʼaleʼ le baʼax ku yaʼalik Ageo 2:6, 20 tak 22, yaan u béeytal maas táanil (xoke). Pabloeʼ tu yaʼalaj: «Beoraaʼ letiʼeʼ tsʼoʼok u yaʼalik: ‹Yaan in beetik u tíitkuba tu kaʼatéen, chéen baʼaleʼ maʼ chéen le luʼumoʼ tak le kaʼanoʼ›. Bey túunoʼ le kéen u yaʼal ‹tu kaʼatéenoʼ› u kʼáat u yaʼaleʼ Dioseʼ yaan u luʼsik le baʼaloʼob tu tíitubaʼoboʼ, baʼaloʼob maʼ letiʼ beetmiliʼ, utiaʼal beyoʼ ka pʼáatak le baʼaloʼob mix juntéen tíitaʼakoʼoboʼ» (Heb. 12:26, 27). Le kéen béeychajak le baʼax ku yaʼalik le tekstoaʼ, yaan u xuʼulsaʼal tiʼ tuláakal le máaxoʼob maʼatech u yóotik u reconocertoʼob chéen Jéeoba unaj u gobernaroʼ.
19. Le kéen tsʼok tíitaʼak le yóokʼol kaabaʼ, ¿baʼax maʼ kun péeksbil, yéetel baʼaxten k-aʼalik leloʼ?
19 Chéen baʼaleʼ apóstol Pabloeʼ tu yaʼaleʼ yaan junpʼéel baʼal maʼ kun péeksbil, ¿baʼaxiʼ? Letiʼeʼ tu yaʼalaj: «Toʼoneʼ yaan k-kʼamik junpʼéel Reino maʼ tu páajtal u péeksaʼal, le oʼolaleʼ unaj k-ilik maʼ u xuʼulul k-kʼamik u nojoch utsil Dios, utiaʼal beyoʼ ka páajchajak k-meyajtik jeʼex uts tu tʼaaneʼ, yéetel saajkilil bey xan yéetel respeto» (Heb. 12:28). Jeʼex k-ilkoʼ le kéen tsʼok tíitaʼak le yóokʼol kaabaʼ chéen u Reino Dios kun pʼáatal (Sal. 110:5, 6; Dan. 2:44).
20. ¿Baʼax unaj u chʼaʼtuklik le máakoʼoboʼ, yéetel bix jeʼel k-áantkoʼobeʼ?
20 Chéen junpʼíit tiempo pʼaatal utiaʼal u chʼaʼtuklik le máakoʼob baʼax ken u beetoʼoboʼ. Wa letiʼob ku chʼaʼtuklik u seguer u kuxtaloʼob jeʼex suukil tiʼoboʼ yaan u xuʼulsaʼaltiʼob. Chéen baʼaleʼ wa ku chʼaʼtuklik u meyajtikoʼob Jéeobaeʼ yaan u yantaltiʼob kuxtal minaʼan u xuul (Heb. 12:25). ¿Bix túun jeʼel k-áantkoʼobeʼ? Yéetel le kʼaʼaytajoʼ jeʼel u páajtal k-áantkoʼob u chʼaʼtukloʼob baʼax ken u beetoʼobeʼ. Bey túunoʼ koʼoneʼex seguer k-áantik le máakoʼob ku keʼeteloʼob yéetel koʼokoj baʼaloʼob utiaʼal ka u tsʼáaubaʼob tu tséel u Reino Diosoʼ. Yéetel maʼ u tuʼubultoʼon le baʼax tu yaʼalaj Jesúsaʼ: «Le baʼaloʼob maʼalobtak ken u beet le Reinooʼ yaan u tsikbaltaʼal tiʼ tuláakal yóokʼol kaab utiaʼal ka ojéeltaʼak tumen u kajnáaliloʼob tuláakal kaajoʼob, le kéen tsʼoʼokkeʼ ku taal u xuul» (Mat. 24:14).
KʼAAY 40 ¿Tiʼ máax a kʼubmaj a kuxtal?
^ xóot’ol 5 Le xookaʼ yaan u jel tsolik le baʼax aʼalaʼan yoʼolal Ageo 2:7. Yaan xan k-ilik bix jeʼel k-táakpajal teʼ kʼaʼaytaj táan u tíitik tuláakal le kaajoʼoboʼ. Yaan k-ilik xaneʼ kex yaan máakoʼob maʼ tu kʼamkoʼob le baʼax ku kʼaʼaytaʼaloʼ yaan máaxoʼobeʼ ku kʼamkoʼob.
^ xóot’ol 4 Jeʼel u páajtal k-aʼalikeʼ bin utsil tiʼ Ageo tumen le templooʼ tsʼoʼoksaʼab tu añoil 515 táanil tiʼ u taal Jesús.
^ xóot’ol 10 Úuchjeakileʼ k-aʼalmeʼ maʼ letiʼe u tíitaʼal le kaajoʼob beetik u yokol le máakoʼob uts u puksiʼikʼaloʼob ichil u kaajal Jéeobaoʼ. Ilawil le jaats «Kʼáatchiʼob ku beetaʼal» jóokʼ tiʼ U Pʼíich Tulumil Kanan ich español 15 tiʼ mayo tiʼ 2006.
^ xóot’ol 63 DIBUJOʼOB YÉETEL FOTOʼOB: Úuchjeakileʼ Ageoeʼ tu líiʼsaj u yóol le máaxoʼob meyajtik Dios utiaʼal ka u beetoʼob le templooʼ; teʼ kʼiinoʼobaʼ le máaxoʼob meyajtik Jéeobaoʼ yéetel kiʼimak óolal ku kʼaʼaytikoʼob le baʼaloʼob ken u beet Diosoʼ. Juntúul sukuʼun yéetel u yataneʼ táan u kʼaʼaytikoʼob baʼaxoʼob kun úuchul kéen tsʼok tíitaʼak le luʼumoʼ.