Jéeobaeʼ ku tsʼáaik baʼax kʼaʼabéettoʼon sáamsamal
Jéeobaeʼ ku tsʼáaik baʼax kʼaʼabéettoʼon sáamsamal
«Maʼ a chiʼichnaktaleʼex [...]. Tumen [...] yaan teʼex juntúul Taata u yojel kʼaʼabéet teʼex le baʼaloʼobaʼ.» (SAN LUCAS 12:29, 30.)
1. ¿Bix u tséentaʼal le baʼalcheʼob yéetel chʼíichʼoʼob tumen Jéeobaoʼ?
¿AWILMAJ wa utúul chan chʼíichʼ u tʼóotʼochik le luʼumoʼ? Maʼ xaaneʼ joʼopʼ a tuklik baʼax jeʼel u chéen kaxtik u lukʼ teʼ luʼumoʼ. Teʼ tseʼektaj tu beetaj Jesus teʼ puʼukoʼ, tieʼeseʼ yaan baʼax k-kanik tiʼ bix u tséentaʼal le chʼíichʼoʼob tumen Jéeobaoʼ. Jesuseʼ tiaʼalaj: «Pakteʼex le chʼíichʼoʼob ku xikʼnaloʼoboʼ, maʼ tu paakʼaloʼob mix tu joochoʼob, mix tech u líikʼesikoʼob u yich paakʼal tiʼ chʼiiloʼob, baʼaleʼ a Taataʼex yaan teʼ j-kaʼanoʼ letiʼ tséentikoʼob. ¿Maʼ wa asab [wa maas] yaʼab a tojoleʼex tiʼ le chʼíichʼoʼoboʼ?» (San Mateo 6:26). Jéeobaeʼ yaʼab baʼaloʼob u tsʼáamaj utiaʼal u tséentik tuláakal baʼax kuxaʼan (Salmo 104:14, 21; 147:9).
2, 3. K-kʼáatik le waaj kʼaʼabéettoʼon sáamsamaloʼ, ¿baʼaxoʼob ku kaʼansiktoʼon?
2 ¿Baʼaxten túun ichil u payalchiʼi le paadrenuestrooʼ Jesuseʼ tu yaʼalaj ka k-kʼáat: «Tsʼáa toʼon le waaj kʼaʼabéet tiʼ toʼon sáamsamaloʼ»? (San Mateo 6:11.) Le baʼax k-kʼáatikaʼ ku kaʼansiktoʼon maʼalob baʼaloʼob tiʼ Dioos. Yáaxeʼ, ku kʼaʼajsiktoʼon Jéeoba tsʼáaik tuláakal baʼax kʼaʼabéettoʼon (Salmo 145:15, 16). Wíinikoʼobeʼ jeʼel u páajtal u paakʼaloʼob yéetel u meyajtik u paakʼaloʼobeʼ, baʼaleʼ chéen Dioos beetik u tsʼáaikoʼob ich; bey xan yúuchul yéetel le meyaj k-beetik utiaʼal Dioosoʼ (1 tiʼ Corintoiloʼob 3:7). Baʼax k-jaantik yéetel baʼax k-ukʼikeʼ Dioos tsʼáaiktoʼon (Baʼaxoʼob [Hechos] 14:17). Ken k-kʼáat tiʼ ka u tsʼáatoʼon baʼax kʼaʼabéettoʼon sáamsamaleʼ táan k-eʼesik kʼajaʼantoʼon tiʼ letiʼ u taal baʼax yantoʼon, baʼaleʼ lelaʼ maʼ u kʼáat yaʼal wa maʼ kʼaʼabéet k-meyaj wa ku páajtal k-beetkiʼ (Tiʼ Efesoiloʼob 4:28; 2 tiʼ Tesalonicailoʼob 3:10).
3 U kaʼapʼéeleʼ, k-kʼáatik «le waaj kʼaʼabéet tiʼ toʼon sáamsamaloʼ» ku kʼaʼajsiktoʼon maʼ kʼaʼabéet k-sen chiʼichnaktal yoʼolal u kʼiinil sáamaliʼ. Jeʼex úuchik u yaʼalik Jesusoʼ: «Maʼ a sen tuukuleʼex táan a waʼalikeʼex: ¿Baʼax k-bin jaante?, wa ¿baʼax k-bin ukʼe? wa ¿baʼax k-bin búukinte? Tumen u kajnáaliloʼob le yóokʼol kaabaʼ ku kaxtikoʼob tuláakal le baʼaloʼobaʼ, baʼaleʼ teʼexeʼ yaan teʼex juntúul Taata teʼ j-kaʼanoʼ u yojel kʼaʼabéet teʼex tuláakal le baʼaloʼobaʼ. Bey túunoʼ kaxteʼex táanil u ajawil Kʼu [wa u Reeino Dioos] yéetel le toj kuxtal uts tu tʼaan letiʼoʼ, tuláakal túun le baʼaloʼobaʼ bíin tsʼaʼabak teʼex xan. Maʼ a sen tukultikeʼex túun u kʼiinil sáamal, tumen u kʼiinil sáamaleʼ yaan u kʼuchul yéetel sen tuukuliloʼob. Tuláakal kʼiineʼ ku kʼuchul yéetel yaayam óolaloʼob» (San Mateo 6:31-34). K-kʼáatik «le waaj kʼaʼabéet tiʼ toʼon sáamsamaloʼ» kieʼesik kʼaʼabéet k-kanik kuxtal chéen yéetel baʼax kʼaʼabéettoʼon bey xan ka kiʼimakchajak k-óol yéetel baʼax yantoʼon le táan k-meyajtik Dioosoʼ (1 tiʼ Timoteo 6:6-8).
Kʼaʼabéet k-tséentikba sáamsamal tiʼ u Tʼaan Dioos
4. ¿Baʼax úuch tiʼ Jesus yéetel tiʼe íisraelitaʼob kieʼesik jach kʼaʼanan xan ka k-tséentba tiʼ u Tʼaan Dioos?
4 K-kʼáatik tiʼ Dioos ka u tsʼáatoʼon le waaj kʼaʼabéettoʼon utiaʼal le kʼiinoʼ ku kʼaʼajsiktoʼon kʼaʼabéet xan k-tséentikba sáamsamal tiʼ u Tʼaan Dioos. Kex jach táaj wiʼij tumen tsʼoʼok u máan kʼiin maʼ janakeʼeʼ, Jesuseʼ maʼ tu sutaj waajil le tuunichoʼob le ka túuntaʼab u yóol tumen Sáatanasoʼ, baʼaleʼ tiaʼalaj tiʼ: «Le Kiliʼich Tsʼíiboʼ ku yaʼalik: Maʼ chéen yéetel waaj bíin kuxlak wíinikiʼ, tak yéetel tuláakal u tʼaan Kʼu» wa Dioos (San Mateo 4:4). Teʼ súutuk jeʼeloʼ, Jesuseʼ tu chʼaʼachiʼitaj baʼax tiaʼalaj Moises tiʼ u kaajil Íisrael: «Kex tumen [Jéeoba] tu beetaj a mukʼyajeʼex yéetel a máansikeʼex wiʼijileʼ, ku tsʼoʼokoleʼ tu tséentajeʼex yéetel mana, jumpʼéel janal maʼ a kʼaj óoltmajeʼex teʼex mix a máanjaʼan chʼiʼibaleʼex, tu yoʼolal u tsʼáaik a wojéelteʼex maʼ chéen yéetel waaj bíin kuxlak wíinikiʼ, baʼaleʼ yéetel tuláakal tʼaan ku jóokʼol tu chiʼ Yuumtsil» wa Jéeoba (Deuteronomio 8:3). U beelal le mana tsʼaʼab tiʼe íisraelitaʼob tumen Jéeobaoʼ maʼ chéen utiaʼal ka yanak baʼal u jaantoʼobiʼ, le bix úuchik u tsʼaʼabaltiʼoboʼ yaan baʼax tu kaʼansajtiʼob. Alaʼabtiʼobeʼ kaada utúuleʼ «unaj u jóokʼol u mol sáamsamal chéen le kʼaʼabéet [tiʼ] utiaʼal le kʼiinoʼ». Wa ku molkoʼob maas tiʼ le kʼaʼabéettiʼoboʼ, le ku yalabtikoʼ ku káajal u tuʼutal yéetel ku yantal u x-nookʼolil (Éxodo 16:4, 20). Baʼaleʼ, tu seeis kʼiinil ken u moloʼob kaʼa jaats u yaʼabil tiʼ le suuk u molikoʼob utiaʼal u jaantoʼob saabadoeʼ, maʼ tu yúuchul tiʼ beyoʼ (Éxodo 16:5, 23, 24). Le mana túunoʼ tu yeʼesajtiʼob kʼaʼabéet u yuʼubkoʼob tʼaan yéetel maʼ chéen waaj kʼaʼabéettiʼob utiaʼal u kuxtaloʼobiʼ, kʼaʼabéettiʼob xan «tuláakal tʼaan ku jóokʼol tu chiʼ» Jéeoba.
5. Jéeobaeʼ, ¿bix u tsʼáaiktoʼon sáamsamal u kaʼansaj?
5 Toʼon xaneʼ kʼaʼabéet k-tséentikba sáamsamal tiʼ u kaʼansaj Jéeoba ku tsʼáaiktoʼon yéetel u Paaloʼ. Utiaʼal k-beetik lelaʼ, Jesuseʼ tu yéeyaj utúul «palitsil chúukpajaʼan u yóol yéetel yaan u naʼat» utiaʼal ka u tsʼáa tiʼe máaxoʼob meyajtik Dioosoʼ le janal wa le nuʼuktaj tu yoorailoʼ (San Mateo 24:45). Le palitsilaʼ maʼ chéen ku tsʼáaiktoʼon yaʼab janal wa yaʼab juʼunoʼob yéetel liibroʼob utiaʼal k-xokik le Biibliaoʼ, kiaʼaliktoʼon xan ka k-xok sáamsamal le Kiliʼich Tsʼíiboʼoboʼ (Josué 1:8; Salmo 1:1-3). Wa k-kanik yéetel k-ilik beetik sáamsamal baʼax u kʼáat Jéeoba, jeʼex tu beetil Jesusoʼ, yaan k-muʼukʼankúuntik k-oksaj óolal (San Juan 4:34).
U saʼasaʼal le siʼipiloʼoboʼ
6. ¿Bix yilik Jéeoba ken kʼebanchajkoʼon tu táan, yéetel baʼax kʼaʼabéet k-beetik utiaʼal ka u tup k-kʼebanoʼob?
6 Jesus xaneʼ tiaʼalaj jeʼel u páajtal k-kʼáatik tiʼ Dioos ka u «saʼates toʼon le kʼaas tsʼoʼok k-beetikoʼ, jeʼel bix toʼon k-saʼatsik le máaxoʼob ku beetik toʼon kʼaasoʼ» (San Mateo 6:12, San Lucas 11:4). Ken kʼebanchajkoʼoneʼ bey ku yantal k-pʼaax tiʼ Jéeobaeʼ. Baʼaleʼ, wa k-kʼexik tuukul yéetel k-xulik beetik le baʼax kʼaasoʼ yéetel k-kʼáatik ka u saʼas k-siʼipil tumen k-oksaj óoltik le u kʼiʼikʼel Jesus tu wekaj t-oʼolaloʼ, Jéeobaeʼ, yoʼolal u yaabilajeʼ, ku tupik le pʼaax yantoʼon tu táanoʼ (Baʼaxoʼob 3:19; 10:43; 1 tiʼ Timoteo 2:5, 6).
7. ¿Baʼaxten sáamsamal kʼaʼabéet k-kʼáatik tiʼ Dioos ka u saʼas k-siʼipiloʼob?
7 Ku yantal xan k-siʼipil wa maʼ t-beetik baʼax toj tu táan Jéeoba. Bey tumen kʼeban wíinikoʼoneʼ, tuláakloʼon k-kʼebantal yéetel k-chiʼ, yoʼolal baʼax k-beetik wa yoʼolal baʼax k-tuklik, bey xan tumen yaan ooraeʼ maʼ t-beetik baʼax unaj (Eclesiastés 7:20; Tiʼ Romailoʼob 3:23; Santiago 3:2; 4:17). Le oʼolal sáamsamaleʼ, kex k-ojel wa maʼ k-ojel kʼebanchajaʼanoʼon tu táan Jéeobaeʼ, ken payalchiʼinakoʼoneʼ kʼaʼabéet k-kʼáatik xan ka u saʼas k-siʼipiloʼob (Salmo 19:12; 40:12).
8. Ken k-kʼáat ka saʼasaʼak k-siʼipiloʼobeʼ, ¿baʼaxoʼob kʼaʼabéet k-beetik, yéetel baʼax utsiloʼob ken k-kʼame?
8 Ken k-kʼáat ka saʼasaʼak k-siʼipiloʼobeʼ kʼaʼabéet k-éejemtik tsʼoʼok k-kʼebantal, kʼaʼabéet k-kʼexik tuukul yéetel k-káantik baʼax tsʼoʼok k-beetik, yéetel kʼaʼabéet xan k-oksaj óoltik u kʼiʼikʼel Jesus tu wekaj t-oʼolaloʼ (1 San Juan 1:7-9). Utiaʼal k-eʼesik yéetel u jaajil k-óol táan k-kʼáatik ka saʼasaʼak k-siʼipiloʼobeʼ, kʼaʼabéet k-xulik beetik le baʼax maʼ utsoʼoʼ (Baʼaxoʼob 26:20). Wa k-beetik beyaʼ Jéeobaeʼ yaan u saʼasik k-siʼipiloʼob (Salmo 86:5; 103:8-14). Lelaʼ yaan u taasiktoʼon upʼéel nojoch jeetsʼelil ichil k-puksiʼikʼal, upʼéel jeetsʼelil u taal tiʼ Dioos «maas nojoch tiʼ le ku páajtal u naʼatik máakoʼ; le jeetsʼel óolal [ku tsʼáaik yéetel Kriistooʼ] bíin u kanáant [...] [k-]puksiʼikʼaleʼex yéetel [...] [k-]tuukuleʼex» (Tiʼ Filiposiloʼob 4:7). Baʼaleʼ le baʼaxoʼob tiaʼalaj Jesus jeʼel u páajtal k-kʼáatik ich payalchiʼoʼ kieʼesiktoʼon yaan uláakʼ baʼaloʼob kʼaʼabéet k-beetik utiaʼal ka saʼasaʼak k-siʼipiloʼob.
Kʼaʼabéet saʼasik u siʼipil k-éet máakil utiaʼal ka saʼasaʼak k-tiaʼaloʼobiʼ
9, 10. 1) ¿Baʼax tu tsolaj Jesus le ka tsʼoʼok u yaʼalik u payalchiʼi le paadrenuestrooʼ, yéetel baʼax tu kaʼansaj yéetel lelaʼ? 2) ¿Bix tu yeʼesil kʼaʼabéet k-saʼasik u siʼipil k-éet máakiloʼob?
9 Tiʼ le baʼaxoʼob tiaʼalaj Jesus ichil u payalchiʼi le paadrenuestrooʼ chéen tiʼ upʼéel tu tsolaj baʼax kʼaʼabéet k-beetik utiaʼal ka béeyakiʼ, chéen le tuʼux k-kʼáatik tiʼ Dioos ka u «saʼates toʼon le kʼaas tsʼoʼok k-beetikoʼ, jeʼel bix toʼon k-saʼatsik le máaxoʼob ku beetik toʼon kʼaasoʼ». Le ka tu tsʼoʼoksaj u yaʼalik u payalchiʼi le paadrenuestrooʼ, tiaʼalaj: «Tumen wa teʼex ka saʼatsikeʼex le kʼaas ku beetaʼal teʼex tumen máakoʼobeʼ, bey xan teʼex bíin saʼatsaʼak a siʼipileʼex tumen a Taataʼex yaan teʼ j-kaʼanoʼ[.] Baʼaleʼ wa maʼ táan a saʼatsikeʼex le máaxoʼob ku siʼipil tiʼ teʼexoʼ, bey xan a Taataʼex maʼ bíin u saʼates a siʼipileʼex» (San Mateo 6:14, 15). Jesus túuneʼ tieʼeseʼ wa k-kʼáat ka saʼasaʼak k-siʼipiloʼob tumen Jéeobaeʼ, kʼaʼabéet k-saʼasik máax tsʼoʼok u beetiktoʼon kʼaas (San Marcos 11:25).
10 Uláakʼ utéeneʼ, Jesuseʼ tʼaanaj tiʼ utúul reey utiaʼal u yeʼesik kʼaʼabéet k-saʼasik u siʼipil k-éet máakil, wa maʼeʼ Jéeobaeʼ maʼ ken u saʼas k-tiaʼaloʼobiʼ. Tiaʼaleʼ le reeyaʼ, yoʼolal u chʼaʼa óotsilileʼ, tu saʼasaj u yaʼabach pʼaax utúul u palitsil, baʼaleʼ tuláakʼ súutukileʼ tu túuxtaj kʼalbil, tumen le palitsilaʼ maʼ tu yóotaj u saʼas u chan pʼíit taakʼin pʼaxaʼan tiʼ tumen utúul u yéet palitsiliʼ. Jesuseʼ tu tsʼoʼoksaj u tsikbal beyaʼ: «Bey xan kun u beet ta wéeteleʼex in Taata yaan teʼ j-kaʼanoʼ wa maʼ ta saʼatsikeʼex yéetel tuláakal a puksiʼikʼaleʼex u siʼipiloʼob a sukuʼuneʼex» (San Mateo 18:23-35). Jach chíikaʼan yanik baʼax tióotaj u kaʼanse: maas jach táaj yaʼab k-kʼeban tsʼoʼok u saʼasiktoʼon Jéeoba tiʼ le bukaʼaj ku beetaʼaltoʼon tumen k-éet máakiloʼ. Jéeoba xaneʼ sáamsamal táan u saʼasik k-siʼipiloʼob. Le oʼolal xaneʼ, kʼaʼabéet saʼasik le kʼaas yaan kʼiin ku beetaʼal tiʼ toʼonoʼ.
11. ¿Baʼax tiaʼalaj Paablo kʼaʼabéet k-beetik wa k-kʼáat ka saʼasaʼak k-siʼipiloʼob tumen Jéeoba, yéetel baʼax utsiloʼob ken k-kʼam wa k-beetik?
11 Áapostol Paabloeʼ tu tsʼíibtaj: «Yanak teʼex yaakunaj yéetel chʼaʼa óotsilil ta baatsileʼex, jeʼel bix Kʼu [wa Dioos] tu saʼatsajeʼex tiʼ Kriistoeʼ» (Tiʼ Efesoiloʼob 4:32). K-paklan saʼasik k-siʼipileʼexeʼ ku taasik jeetsʼelil ichiloʼon. Paablo xaneʼ kiaʼaliktoʼon: «Kʼueʼ [wa Diooseʼ] u yaabiltmajeʼex [...] yéetel tsʼoʼok u yéeyikeʼex utiaʼal ka u tiaʼalinteʼex. Kuxleneʼex túun a búukbesmeʼex u páajtalil chʼaʼa óotsilil, utsil puksiʼikʼal, kabal óolalil, suuk óolalil yéetel chúukaʼan óolalil. Yanak teʼex chowak óolalil ta baatsileʼex, yéetel paklan saʼatsabaʼex wa yaan wa máax yaan baʼal tiʼ tu koontra uláakʼ, jeʼel bix tu saʼatseʼex [Jéeobaeʼ], bey xan a beeteʼex ta baatsileʼexoʼ. Tu yóokʼol tuláakaleʼ yanak teʼex yaakunaj, tumen lelaʼ letiʼ ku nupik yéetel ku chíikbesik tuláakal baʼal» (Tiʼ Colosailoʼob 3:12-14). Tuláakal lelaʼ táakaʼan ichil le payalchiʼ tu kaʼansajtoʼon Jesusoʼ: «Saʼates toʼon le kʼaas tsʼoʼok k-beetikoʼ, jeʼel bix toʼon k-saʼatsik le máaxoʼob ku beetik toʼon kʼaasoʼ».
Ku kanáantkoʼon utiaʼal maʼ k-lúubul tiʼ baʼal kʼaas
12, 13. 1) ¿Baʼax maʼ u kʼáat yaʼal: «Maʼ a chaʼik k-lúubul tiʼ túuntaj óolal»? 2) ¿Máax «le j-túuntaj óol[oʼ]», yéetel baʼax táan k-aʼalik tiʼ Jéeoba ken k-kʼáat tiʼ maʼ u chaʼik k-lúubul tiʼ túuntaj óolal?
12 Lelaʼ letiʼe u seeis baʼax ku kʼáataʼal ich u payalchiʼi le paadrenuestrooʼ: «Maʼ a chaʼik k-lúubul tiʼ túuntaj óolal» (San Mateo 6:13). Jesuseʼ, ¿tióotaj wa túun u yaʼal Jéeoba beetik k-lúubul tiʼ túuntaj óolal? Maʼatech. Diooseʼ tu tsʼáaj tu tuukul Sáantiago, u j-tsaypach Jéesukriistoeʼ, ka u tsʼíibt lelaʼ: «Le ken túuntaʼak u yóol máak utiaʼal u beetik wa baʼax kʼaaseʼ, maʼ unaj u tukultik wa Kʼu [wa Dioos] [...] túuntik u yóoliʼ; tumen Kʼueʼ maʼ tu túuntaʼal u yóol tumen le kʼaasoʼ, mix letiʼ ku túuntik u yóol mix máakiʼ» (Santiago 1:13). Le salmiista xanoʼ tu kʼayaj: «Yuumtsil, Yuumtsil, wa ka a tsʼáa a wich tiʼ le kʼasaʼaniloʼ, ¿máax jeʼel u pʼáatal waʼalakbal ta táaneʼ?» (Salmo 130:3). Jéeobaeʼ maʼ táan u páaʼtik k-siʼipilchajliʼ, mix xan ku beetik k-kʼebantal. ¿Baʼax túun u kʼáat yaʼal: «Maʼ a chaʼik k-lúubul tiʼ túuntaj óolal»?
13 Sáatanaseʼ letiʼe máax taak u táabskoʼon yéetel u kʼaakʼas tuukuloʼoboʼ yéetel ku keʼetel bey utúul baʼalcheʼ taak u jaantkoʼoneʼ (Tiʼ Efesoiloʼob 6:11). Letiʼ «le j-túuntaj óol[oʼ]» (1 Tesalonicenses 3:5, Le Tumben Nuptʼan, LTN). Ken k-kʼáat tiʼ Jéeoba maʼ u chaʼik k-lúubul tiʼ túuntaj óoleʼ, táan k-kʼáatik tiʼ maʼ u chaʼik k-lúubul tiʼ «u kʼaakʼas tuukuloʼob» Sáatanas, táan kʼáatik tiʼ maʼ u chaʼik k-lúubul tiʼ kʼaakʼas tsʼíibolaloʼob (2 tiʼ Corintoiloʼob 2:11). Táan k-kʼáatik tiʼ ka u chaʼa k-pʼáatal «tu yáanal u boʼoyil [le] j-Sen Kaʼanal[oʼ]» utiaʼal k-kʼamik le kanan ku tsʼaʼabal tiʼ máaxoʼob ku yuʼubkoʼob u tʼaan Jéeoba tiʼ tuláakal baʼax ku beetkoʼoboʼ (Salmo 91:1-3).
14. ¿Bix u yeʼesik Paablo yaan k-kanáantaʼal tumen Jéeoba wa k-kʼáatik tiʼ ka u yáantoʼon ken máankoʼob tiʼ upʼéel túuntaj óolal?
14 Wa k-kanáantikbaeʼ bey xan wa tu jaajil k-óol táan k-kʼáatik tiʼ Jéeoba ka u kanáantoʼoneʼ, letiʼeʼ mix juntéen ken u pʼatoʼon. Paabloeʼ kiaʼaliktoʼon: «Mix jumpʼéel túuntaj óol taalajaʼan tiʼ teʼex wa maʼ [jeʼel bix] le ku taal tiʼ wíinikeʼ, baʼaleʼ Jajal Diooseʼ chuukaʼan u yóol, maʼ bin u pʼat u túuntaʼal a wóoleʼex maas tiʼ le ku páajtal a mukʼyajtikeʼex[oʼ]; [baʼaleʼ] bin u tsʼáa jóokʼbal [utiaʼal] le túuntaj óoloʼ utiaʼal ka páatak a mukʼyajtikeʼex» (1 Corintios 10:13, LTN).
«Tokoʼon tiʼ kʼaas»
15. Bejlaʼeʼ, ¿baʼaxten maas jach kʼaʼanan ka k-kʼáat tiʼ Dioos ka u kanáantoʼon tiʼ le Kʼaasilbaʼaloʼ?
15 Le úuchben tsʼíiboʼob tiʼ le Kiliʼich Tsʼíiboʼob ich Grieego ku yilaʼal maʼ kʼexaʼan baʼax kiaʼalkoʼobeʼ, kieʼeskoʼobeʼ u payalchiʼi le paadrenuestro ku tsʼoʼokol beyaʼ: «Tokoʼon tiʼ kʼaas» (San Mateo 6:13). * Teʼ tu tsʼoʼok kʼiinoʼobaʼ, maas jach kʼaʼanan ka kanáantakoʼon tiʼ Sáatanas, tumen letiʼ yéetel u kʼasaʼan aanjeloʼobeʼ táan u chʼaʼapachkoʼob le u yalab kristiaanoʼob yéeyanoʼob utiaʼal u binoʼob teʼ kaʼanoʼ, «le máaxoʼob ku tsʼoʼokbeskoʼob u tsolbeʼen tʼaanoʼob Jajal Dioos yéetel yantiʼob u jaajkunajil Jéesukriisto», yéetel táan xan u chʼaʼapachkoʼob le máaxoʼob áantkoʼoboʼ, le «nojoch múuchʼkabil» máakoʼob kun pʼáatloʼob way Luʼumeʼ (Apocalipsis 7:9; 12:9, 17, LTN). Áapostol Peedroeʼ tiaʼalaj tiʼe kristiaanoʼoboʼ: «Il a wileʼex [wa] maʼalob baʼax ka beetikeʼex yéetel pʼil ichneneʼex; tumen a éenemigoʼex le kʼaasil baʼaloʼ, táan u máan jeʼel bix léeon ku yáakameʼ, táan u kaxantik máax u lukʼe. Xachabaʼex tiʼ, muʼukʼaʼan [jeetsʼel pʼáateneʼex] tiʼ leʼ oksaj óolaloʼ» (1 San Pedro 5:8, 9). Sáatanaseʼ u kʼáat u jeʼels le kʼaʼaytaj k-beetikoʼ, le oʼolal táan u beetik k-chʼaʼapachtaʼal tumen máaxoʼob beetik baʼax u kʼáat way Luʼumeʼ, jeʼex le j-kʼiinoʼoboʼ, le ayikʼal máakoʼob kʼasaʼantakoʼoboʼ yéetel le kʼasaʼan jalaʼachoʼoboʼ. Baʼaleʼ, Jéeobaeʼ yaan u tokikoʼon wa ku chúukpajal k-óol tiʼ letiʼ, jeʼex tu tsʼíibtilak Sáantiagoeʼ: «Tsʼaʼabaʼex yáanal u páajtalil Kʼu [wa Dioos]. Tokabaʼex tiʼ kʼaasil baʼal, letiʼ xaneʼ bíin áalkabnak teʼex» (Santiago 4:7).
16. ¿Máaxoʼob jeʼel u túuxtik Jéeoba utiaʼal u yáantik u palitsiloʼob ken máankoʼob tiʼ túuntajoʼobeʼ?
16 Jéeobaeʼ tu chaʼaj u túuntaʼal yóol u Paal, baʼaleʼ Jesuseʼ yéetel u yáantaj u Tʼaan Diooseʼ tu náachkuntaj Sáatanas tiʼ letiʼ, le oʼolal u Taataeʼ tu túuxtaj aanjeloʼob utiaʼal muʼukʼankúuntik u yóol (San Mateo 4:1-11). Bejlaʼa xaneʼ, Jéeobaeʼ ku yáantkoʼon yéetel u aanjeloʼob wa k-kʼáatik tiʼ yéetel u jaajil k-óol bey xan wa k-antal yáanal u páajtalil (Salmo 34:7; 91:9-11). Peedroeʼ tu tsʼíibtaj: «Yuumtsileʼ u yojel u tok tiʼ le mukʼyajoʼoboʼ le máaxoʼob u kʼubmajoʼob u kuxtaloʼob tiʼ letiʼoʼ, yéetel ku tsʼáaik le máaxoʼob kʼasaʼanoʼoboʼ tu yáanal jaatsʼ utiaʼal u kʼiinil le pʼis óoloʼ» (2 San Pedro 2:9).
Taʼaytak k-jach jáalkʼabtaʼal
17. Tu payalchiʼi le paadrenuestrooʼ, ¿bix tu yeʼesil Jesus baʼax maas kʼaʼanan?
17 Tu payalchiʼi le paadrenuestrooʼ, Jesuseʼ tieʼesaj baʼax maas kʼaʼanan. Baʼax kʼaʼabéet k-kaxtik táanileʼ ka kiliʼichkúunsaʼak u nojbeʼen yéetel kiliʼich kʼaabaʼ Jéeoba. Le Reeinooʼ letiʼ kun béeykuntik lelaʼ, le oʼolal k-kʼáatik ka taalak u xuʼuls tuláakal le gobieernoʼob yéetel le kʼasaʼan máakoʼoboʼ utiaʼal ka jach beetaʼak baʼax u kʼáat Dioos way Luʼumeʼ, jeʼex u beetaʼal teʼ kaʼanoʼ. Utiaʼal ka béeyak k-kuxtal utiaʼal mantatsʼ tiʼ upʼéel páaraiso way Luʼumeʼ, táanil kʼaʼabéet u kiliʼichkúunsaʼal u kʼaabaʼ Jéeoba yéetel ka kʼaʼamak u tojil góobernasion way Luʼum yéetel teʼ kaʼanoʼ. Ken tsʼoʼokok k-kʼáatik yoʼolal le baʼaloʼob jach kʼaʼanantakaʼ, jeʼel u páajtal k-kʼáatik ka tsʼaʼabaktoʼon baʼaxoʼob kʼaʼabéettoʼon sáamsamaleʼ, ka saʼasaʼak k-siʼipiloʼob yéetel maʼ u chaʼabal k-lúubul tiʼ túuntaj óolaloʼob yéetel tiʼ u tuusoʼob Sáatanas, le Kʼaasilbaʼaloʼ.
18, 19. ¿Bix u yáantkoʼon le baʼax tiaʼalaj Jesus tu payalchiʼi le paadrenuestro utiaʼal maʼ u náayal k-óol yéetel utiaʼal ka chúukpajak k-óol tak tu xuuloʼ?
18 Táan u náatsʼal u kʼiinil k-jach jáalkʼabtaʼal tiʼ le Kʼaasilbaʼaloʼ yéetel tiʼ u kʼasaʼan yóokʼol kaab. Sáatanaseʼ u «yojel chéen jumpʼíit kʼiin pʼaatal tiʼ» utiaʼal u kʼaskúuntik le Luʼum yoʼolal u sen pʼujaʼaniloʼ, yéetel táan yilik u xuʼulsik tiʼ máaxoʼob meyajtik Jéeoba way Luʼumeʼ (Apocalipsis 12:12, 17). Utiaʼal yilaʼal tsʼoʼok u náatsʼal «u xuul yóokʼol kaab[eʼ]», Jesuseʼ tu yaʼalaj yaan yilaʼal jakʼ óolal baʼaloʼob, jujumpʼéeloʼobeʼ maʼ ilaʼakoʼobiʼ (San Mateo 24:3, 29-31, LTN). Ken k-il u yúuchloʼobeʼ, u kiʼimak óolalil k-jáalkʼabtaʼaleʼ yaan u maas yaʼabtal. Jesuseʼ tiaʼalaj: «Le ken káajak u yúuchul le baʼaloʼobaʼ, yanak a wóoleʼex, líikʼes a pooleʼex tumen séebaʼan kan jáalkʼabtbileʼex» (San Lucas 21:25-28).
19 U payalchiʼi le paadrenuestro tu tsʼáaj Jesusoʼ kieʼesik baʼaxoʼob jeʼel u páajtal k-kʼáatik ich payalchiʼ teʼ tu tsʼook kʼiinoʼobaʼ. Jéeobaeʼ maʼ kun xuʼulul u tsʼáaiktoʼon tuláakal baʼax kʼaʼabéettoʼon sáamsamal tak ken kʼuchuk u kʼiinil le xuʼulsajoʼ. Le oʼolaleʼ, wa maʼ tu náayal k-óoleʼ bey xan wa k-payalchiʼ mantatsʼeʼ, yaan u chúukpajal k-óol «tak tu xuul tiʼ le alab óolal yanj[i] toʼon le ka j-káaj[oʼonoʼ]» (Tiʼ Hebreob 3:14; 1 San Pedro 4:7).
[Tsolajiloʼob]
^ xóot’ol 15 Jujumpʼéel Biibliaʼobeʼ, jeʼex le Quiliʼich Bibliaoʼ, ku tsʼoʼoksikoʼob le paadrenuestro yéetel upʼéel kiʼikiʼtʼaan tiʼ Dioos: «Tumen a tiaʼal le ajawiloʼ, le páajtaliloʼ yéetel le nojbeʼeniloʼ utiaʼal kʼiinoʼob minaʼan u xuul. Amen». Le Comentario Bíblico “San Jerónimo” kiaʼalik: «Teʼ úuchben tsʼíiboʼob maʼ kʼexaʼan baʼax kiaʼalkoʼoboʼ maʼ tu chíikpajal le kiʼikiʼtʼaanaʼ».
[U kʼáatchiʼiloʼob le xookoʼ]
[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 26]
Utiaʼal kʼaʼajsaj
• ¿Baʼax u kʼáat yaʼal: «Tsʼáa toʼon le waaj kʼaʼabéet tiʼ toʼon sáamsamaloʼ»?
• ¿Baʼax ku kaʼansiktoʼon ken k-aʼal «saʼates toʼon le kʼaas tsʼoʼok k-beetikoʼ, jeʼel bix toʼon k-saʼatsik le máaxoʼob ku beetik toʼon kʼaasoʼ»?
• ¿Baʼax táan k-kʼáatik tiʼ Jéeoba ken k-aʼal tiʼ maʼ u beetik k-lúubul tiʼ túuntaj óol?
• ¿Baʼaxten kʼaʼabéet k-kʼáat óoltik tiʼ Dioos ka u tokoʼon tiʼ le Kʼaasilbaʼaloʼ?