U nojchil jéeobaeʼ tíipʼmáanjaʼan tiʼ k-naʼat
U nojchil jéeobaeʼ tíipʼmáanjaʼan tiʼ k-naʼat
«Le Yuumtsiloʼ [wa Jéeobaeʼ] nojoch yéetel ku sen náajmatik ka kiʼikiʼtʼantaʼak; u nojochileʼ tíipʼmáanjaʼan tiʼ k-naʼat.» (SALMO 145:3, Los Salmos en Maya, LSM.)
1, 2. ¿Bix kaʼach Dabid, yéetel bix tu yuʼubiluba tu táan Dioos?
LE MÁAX tsʼíib le Salmo 145 utúul máak kuxlaj úuchi, baʼaleʼ jach kʼaj óolaʼan tak bejlaʼeʼ. Tu táankelmileʼ, baʼatelnaj yéetel utúul sen kaʼanal máak u chʼaʼamaj u nuʼukuliloʼob u baʼateʼel, ka tu kíimsaj; ka tu beetuba xan reeyileʼ tu tsʼáanchaʼataj máaxoʼob pʼekmil. U kʼaabaʼeʼ Dabid, u kaʼatúul reeyil le úuchben Íisraeloʼ. Kex úuch kíimkeʼ, maʼ tuʼubsaʼab baʼax tu beetiʼ, le oʼolal tak bejlaʼeʼ miyoonesi máakoʼob tsʼoʼok u yuʼubkoʼob u tsikbaltaʼal tiʼ letiʼ.
2 Kex yaʼab nojoch baʼaloʼob tu beeteʼ, maʼ kaʼanchaj yichiʼ. Tu kʼayaj tiʼ Jéeoba: «Le ken in [líiʼs] in wich utiaʼal in paktik le kaʼan ta beetajoʼ, bey xan le luuna yéetel le eekʼoʼob ta tsʼáaj teʼeloʼ, kin kʼuchul in tukulteʼ: ¿Baʼax le máak utiaʼal ka a [kʼaʼajsoʼ]? ¿Baʼax le wíinik utiaʼal ka a táan óoltoʼ [wa utiaʼal ka kanáantoʼ]?» (Salmo 8:3, 4, LSM). Dabideʼ maʼ tu taasuba nojoch baʼaliʼ, baʼaleʼ tiaʼalaj Jéeoba tok tiʼ máaxoʼob pʼekmil, le oʼolal tu kʼayaj: «Tech kanáantiken, tech tokiken; a wutsileʼ tsʼoʼok u beetik u bin ten utsil» (2 Samuel 22:1, 2, 36). Jach jaaj, Diooseʼ uts, le oʼolal ku chʼaʼik óotsilil tiʼ máax kʼebanchajaʼan; Dabid túuneʼ tu tsʼáaj nib óolal yoʼolal u yutsil Dioos.
Yaan in kiʼikiʼtʼantik Dioos, in Reey
3. 1) Utiaʼal Dabideʼ, ¿máax kaʼach u jaajil reeyil Íisrael? 2) ¿Jaypʼéel kʼiinoʼob u kʼáat kaʼach Dabid u kiʼikiʼtʼant Jéeoba?
3 Kex Dioos yéey Dabid u beet u reeyileʼ, utiaʼal letiʼeʼ Jéeoba u jaajil reeyil Íisrael, le oʼolal tiaʼalaj: «A tiaʼal xan le ajawiloʼ [wa le reeinooʼ], tumen techeʼ Yuumtsil [Jéeoba] asab [wa maas] nojochech tiʼ tuláakal máak» (1 Crónicas 29:11). Dabideʼ ¡jach maʼalob u yilik kaʼach u góobernasion Dioos! Le oʼolal tu kʼayaj: «Yaan in tʼaan tu yoʼolal a nojchil, in Jajal Dioos, in Rey; yaan in kiʼikiʼtʼantik a kʼaabaʼ [tak] kʼiinoʼob minaʼan u xuul. Sáamsamal yaan in kiʼikiʼtʼantikech; yaan in kiʼikiʼtʼantik a kʼaabaʼ [tak] kʼiinoʼob minaʼan u xuul» (Salmo 145:1, 2, LSM). Dabideʼ sáamsamal u kʼáat kaʼach u kiʼikiʼtʼant Jéeoba utiaʼal tak kʼiinoʼob minaʼan u xuul.
4. ¿Baʼaxoʼob kiaʼalik Sáatanas kieʼesaʼal maʼ jaajtak teʼ Salmo 145?
4 Le Salmo 145 jach kieʼesik maʼ jaaj baʼax kiaʼalik Sáatanasiʼ; letiʼeʼ kiaʼalikeʼ Dioos bineʼ chéen tu góobernar utiaʼal yutsil, maʼ bin tu chaʼik tiʼ u paalal ka u beetoʼob baʼax u kʼáatoʼob (Génesis 3:1-5). Le saalmo xanaʼ kieʼeskeʼ Sáatanaseʼ táan u tuus ken yaʼal máax meyajtik Diooseʼ chéen táan u beetik utiaʼal u kʼamik utsiloʼob tiʼ letiʼ, maʼ tumen wa u yaabilmaj Dioosiʼ (Job 1:9-11; 2:4, 5). Baʼaleʼ, jeʼex Dabideʼ, le jaajil kristiaanoʼob bejlaʼoʼ táan u yeʼeskoʼob maʼ jaaj baʼax kiaʼalik Sáatanasiʼ. Jach táan u páaʼtik u kuxtaloʼob yáanal u góobernasion le Reeinooʼ, tumen u kʼáat u kiʼikiʼtʼantoʼob mantatsʼ Jéeoba. Bejlaʼeʼ, u miyoonesi máakoʼob tsʼoʼok u káajal u beetkoʼob lelaʼ, tumen tsʼoʼok u yoksaj óolkoʼob le u kʼiʼikʼel Jesus tu wekaj t-oʼolaloʼ, le oʼolal tsʼu kʼubkubaʼob tiʼ Jéeoba yéetel tsʼu yokjaʼob utiaʼal u yeʼeskoʼob táan u yuʼubkoʼob u tʼaan yéetel táan u meyajkoʼob yoʼolal u yaabilajoʼob tiʼ letiʼ (Tiʼ Romailoʼob 5:8; 1 San Juan 5:3).
5, 6. ¿Bix jeʼel u páajtal k-kiʼikiʼtʼantik Jéeobaeʼ?
5 Koʼoneʼex tʼaan tiʼ jejeláas bix jeʼel u páajtal k-kiʼikiʼtʼantik Jéeobaeʼ. Wa yaan baʼax t-xokaj teʼ Biiblia kʼuch t-puksiʼikʼaleʼ, jeʼel u páajtal k-payalchiʼ utiaʼal k-tsʼáaik nib óolal tiʼ letiʼeʼ. Jeʼel xan u páajtal k-kiʼikiʼtʼantik ken k-il bix u yeʼesik yaabilaj tiʼ u kaajaleʼ wa ken kʼuchkoʼon k-naʼat bix u meyaj le jatsʼuts baʼaloʼob u beetmajoʼ. K-kiʼikiʼtʼantik xan ken xiʼikoʼon teʼ muchʼtáambaloʼob utiaʼal k-kanik baʼaxoʼob ken u beetoʼ wa ken tʼaanakoʼob tak chéen ichil k-tsikbaloʼob tiʼ baʼaxoʼob ken u beete. U jaajileʼ, tuláakal le maʼalob baʼaloʼob k-beetik tioʼolal u Reeino Dioosoʼ ku meentik u kiʼikiʼtʼantaʼal Jéeoba (San Mateo 5:16).
6 Upʼéel tiʼ le maʼalob meyajoʼob ku beetaʼalaʼ letiʼe yaʼab Najil Reeino táan u líiʼsaʼal tumen u kaajal Jéeoba teʼ luʼumoʼob tuʼux jach ku yilaʼal óotsililoʼ. Óoliʼ tuláakal le meyajaʼ ku béeytal yoʼolal le taakʼin ku síik le sukuʼunoʼob kajaʼanoʼob tiʼ uláakʼ luʼumoʼoboʼ. Yaan xan sukuʼunoʼobeʼ tsʼu síijil tu puksiʼikʼal u binoʼob teʼ tuʼux yaan óotsililoʼ utiaʼal u yáantajoʼob teʼ líiʼsaj Najil Reeinooʼ. Baʼaleʼ, u kʼaʼaytaʼal u maʼalob péektsilil le Reeinooʼ letiʼe maas maʼalob meyaj táan u beetaʼal utiaʼal u kiʼikiʼtʼantaʼal Jéeobaoʼ (San Mateo 24:14). Jeʼex u yeʼesik jujumpʼéel u chichan xookiloʼob le Salmo 145, utiaʼal Dabideʼ u góobernasion Diooseʼ jach maʼalob, le oʼolal ku yaʼalik u Reey (Salmo 145:11, 12). Kux túun toʼon, ¿k-yaabilmaj wa u maʼalob góobernasion Jéeoba, jeʼex Dabideʼ? ¿Mantatsʼ wa k-jóokʼol k-tsikbalt u Reeino tiʼ uláakʼ máakoʼob?
Baʼaloʼob eʼesik u nojchil Jéeoba
7. Tsol baʼaxten jach kʼaʼabéet k-kiʼikiʼtʼantik Jéeoba.
7 Teʼ Salmo 145:3 ku yeʼesaʼal baʼaxten jach kʼaʼabéet k-kiʼikiʼtʼantik Jéeoba. Dabideʼ tu kʼayaj: «Le Yuumtsiloʼ [wa Jéeobaeʼ] nojoch yéetel ku sen náajmatik ka kiʼikiʼtʼantaʼak; u nojochileʼ tíipʼmáanjaʼan tiʼ k-naʼat». U nojchil Jéeobaeʼ minaʼan u xuul. Maʼ tu páajtal k-kʼuchul k-naʼat tubeel mix xan tu páajtal k-láaj pʼisik. Baʼaleʼ, jeʼel k-jóoʼsik utsil ka k-il jujumpʼéel baʼaloʼob eʼesik u nojchileʼ.
8. Le baʼaxoʼob yaan teʼ kaʼanoʼ, ¿baʼax ku yeʼesiktoʼon tiʼ u páajtalil yéetel tiʼ u nojchil Jéeoba?
8 ¿A líiʼsmaj wa a wich kaʼan utiaʼal upʼéel áakʼab jabaʼan? ¿Maʼ wa jatsʼuts ta wilij le yaʼabach eekʼoʼob ku juuloʼob teʼ tu éeʼjochʼeʼenil le kaʼanoʼ? ¿Maʼ wa tu péeksech a puksiʼikʼal a kiʼikiʼtʼant u nojchil Jéeoba yoʼolal le sáasiloʼob u tsʼaamaj teʼ kaʼanoʼ? Baʼaleʼ, le ta wiloʼ chéen jumpʼíit tiʼ le seten yaʼabach eekʼoʼob yaan teʼ galaaksia tuʼux yaan le Luʼumaʼ. Ku tuklaʼaleʼ, yaan maas tiʼ sien miil miyoonesi galaaksias, baʼaleʼ chéen óoxpʼéel ku yilaʼal x-maʼ téeleskopioiliʼ. Le eekʼoʼob yéetel galaaksias minaʼan u xookil yanoʼob teʼ kaʼanoʼ ku yeʼeskoʼobeʼ Jéeobaeʼ táaj yaan u páajtalil yéetel u nojchileʼ tíipʼmáanjaʼan tiʼ k-naʼat (Isaías 40:26).
9, 10. 1) ¿Bix úuchik u chíikbesik u nojchil Jéeoba tiʼ baʼax yaan yil yéetel Jéesukriisto? 2) ¿Baʼax ku jach jaajkúuntiktoʼon le úuchik u kaʼapúutkuxkíintaʼal Jesusoʼ?
9 Koʼoneʼex ilik u nojchil Jéeoba tiʼ baʼax yaan yil yéetel Jéesukriisto. Diooseʼ tu chíikbesaj u nojchil úuchik u tsʼáaik kuxtal tiʼ u Paal yéetel úuchik u múul meyaj yoʼolal miilesi jaʼaboʼob tu yéetel (Proverbios 8:22-31). U nojchil u yaabilaj Jéeobaeʼ kaʼa chíikpaj le ka tu túuxtaj Jesus, u juntúuliliʼ Paal, kíimil t-oʼolal utiaʼal u sáalbarkoʼonoʼ (San Mateo 20:28; San Juan 3:16; 1 San Juan 2:1, 2). Le ka tu kaʼapúutkuxkíintaj u Paaleʼ, Jéeobaeʼ tu tsʼáaj tiʼ Jesus upʼéel nojbeʼen wíinklil maʼ tu páajtal u kíimil; lelaʼ upʼéel baʼal maʼ tu páajtal jach k-naʼatik tubeel (1 San Pedro 3:18).
10 Ku chíikpajal xan tíipʼmáanjaʼan u nojchil Jéeoba tiʼ k-naʼat yoʼolal baʼax tu beetaj ka tu kaʼapúutkuxkíintaj Jesus. Jéeobaeʼ tu beetaj u kaʼa kʼaʼajsaʼal tumen Jesus tuláakal le meyaj tu beetoʼob utiaʼal u meentkoʼob le baʼaloʼob ku yilaʼaloʼoboʼ, bey xan le maʼ tu yilaʼaloʼoboʼ (Tiʼ Colosailoʼob 1:15, 16). Ichil le baʼaloʼobaʼ tiaʼan le aanjeloʼoboʼ, le kaʼanoʼ, le Luʼumoʼ yéetel tuláakal baʼal kuxaʼan yóokʼol. Jéeobaeʼ maʼ chéen tu beetaj u kʼaʼajsik tuláakal le baʼaloʼob u yilmaj Jesus uchaʼan teʼ kaʼan yéetel way yóokʼol kaab maʼiliʼ taalak kuxtal bey wíinik way Luʼumeʼ, tu beetaj xan u kʼaʼajsik tuláakal baʼax úuchtiʼ ka kuxlaj bey wíinikeʼ. K-ilik túuneʼ, u nojchil Jéeoba tíipʼmáanjaʼan tiʼ k-naʼateʼ ku chíikpajal úuchik u kaʼapúutkuxkíintik Jesus. Lelaʼ kieʼesik xan jeʼel u páajtal u kaʼa kuxkíintaʼal utúul máakeʼ yéetel ku maas jaajkúuntiktoʼon yaan u kaʼapúutkuxkíintaʼal le máaxoʼob kimenoʼob tiaʼanoʼob tu tuukul Dioosoʼ (San Juan 5:28, 29; Baʼaxoʼob [Hechos] 17:31).
Baʼaloʼob ku beetik u jaʼakʼal k-óol
11. ¿Baʼax nojoch meyaj tu káajsaj Jéeoba teʼ Péentekostes tiʼ u jaʼabil 33 t.T-kʼ. (teʼ T-kʼiinoʼobaʼ)?
11 Ku tsʼoʼokol u kaʼa kuxkíintik Jesuseʼ, Jéeobaeʼ tu beetaj yaʼab uláakʼ baʼaloʼob ku beetik u jaʼakʼal k-óol (Salmo 40:5). Teʼ Péentekostes tiʼ u jaʼabil 33 t.T-kʼ. (teʼ T-kʼiinoʼobaʼ), Jéeobaeʼ káaj u muchʼkíintik «le máaxoʼob jach u kaajaloʼob Kʼu» wa Dioosoʼ, le kristiaanoʼob yéeyanoʼob utiaʼal u binoʼob kaʼanoʼ (Tiʼ Galaciailoʼob 6:16). Le kristiaanoʼobaʼ jach séeb úuchik u kʼiʼitpajloʼob tiʼ tuláakal kaajoʼob yaan teʼ kʼiinoʼob jeʼeloʼ. Kex yaʼab tiʼ letiʼob tu xúumpʼattoʼob u jaajil le ka kíim le áapostoloʼoboʼ, Jéeobaeʼ maʼ xuʼul u beetik jakʼ óol baʼaloʼob utiaʼal u béeytal baʼax u tukulmiʼ.
12. Le u páajtal u xoʼokol le Biiblia ich le tʼaanoʼob ku maas tʼaʼanloʼob bejlaʼoʼ, ¿baʼax kieʼesik?
12 Upʼéel tiʼ letiʼobeʼ letiʼe tsʼíiboʼob u taaloʼob tiʼ Dioos yanoʼob teʼ Biibliaoʼ, leloʼobaʼ kanáantaʼaboʼob utiaʼal maʼ u saʼatloʼob yéetel maʼ u kʼeʼexloʼob, yéetel ku máan kʼiineʼ suʼut ichil le tʼaanoʼob ku maas tʼaʼanloʼob bejlaʼoʼ. Le máaxoʼob sut u tʼaaniloʼ maʼ chéen chʼaʼabil úuchik u beetkoʼobiʼ yéetel taak kaʼach u kíimsaʼaloʼob tumen máaxoʼob beetik baʼax u kʼáat Sáatanas. U jaajileʼ, wa maʼ yoʼolal Jéeoba, le Dioos jach nojochoʼ, bejlaʼa maʼ tu páajtal u suʼutul kaʼach le Biiblia ich maas tiʼ dos miil tʼaanoʼoboʼ.
13. Tu jaʼabil 1914 tak bejlaʼeʼ, ¿bix tsʼoʼok u chíikpajal u nojchil Jéeoba yoʼolal baʼaxoʼob ku beetik u Reeino?
13 U nojchil Jéeobaeʼ ku chíikpajal xan tiʼ baʼaxoʼob ku beetik u Reeino. Tu jaʼabil 1914, Jéeobaeʼ tu beetaj Reeyil Jesus teʼ kaʼanoʼ. Chéen pʼelak beetaʼabik reeyileʼ, Jesuseʼ baʼatelnaj yéetel Sáatanas, bey xan yéetel le aanjeloʼob kʼaschajoʼoboʼ, ka tu jóoʼsoʼob teʼ kaʼanoʼ yéetel ka tu puloʼob way Luʼumeʼ, tuʼux táan u páaʼkoʼob u kʼiinil u kʼaʼaloʼob (Apocalipsis 12:9-12; 20:1-3). Teʼ jaʼab jeʼeloʼ káaj u jach chʼaʼapachtaʼal le kristiaanoʼob yéeyanoʼoboʼ, baʼaleʼ káajik u góobernar Kriisto teʼ kaʼan tak bejlaʼoʼ mix juntéen pʼaʼatkoʼob x-maʼ áantajil tumen Jéeoba (San Mateo 24:3; Apocalipsis 12:17).
14. Tu jaʼabil 1919, ¿baʼax jakʼ óol baʼal tu beetaj Jéeoba, yéetel baʼax tu káajsaj yéeteloʼob?
14 Tu jaʼabil 1919, Jéeobaeʼ tu beetaj uláakʼ jakʼ óol baʼal eʼesik u nojchil; teʼ jaʼab jeʼeloʼ le kristiaanoʼob yéeyanoʼob utiaʼal u binoʼob teʼ kaʼanoʼ bey kaʼa kuxkíintaʼaboʼob utiaʼal u kaʼa káajskoʼob le kʼaʼaytaj xuʼulsaʼab u beetkoʼoboʼ (Apocalipsis 11:3-11). Teʼ kʼiin jeʼel tak bejlaʼoʼ, le kristiaanoʼob yéeyanoʼoboʼ maʼ xuʼuluk u kʼubik yóoloʼob u kʼaʼaytoʼob tsʼoʼok u káajal u góobernar Kriisto teʼ kaʼanoʼ; tioʼolal le kʼaʼaytajaʼ tsʼoʼok u láaj kaxtaʼal le 144.000 kun binoʼob teʼ kaʼanoʼ (Apocalipsis 14:1-3). Yéetel le kristiaanoʼob yéeyanoʼoboʼ, Jéeobaeʼ tu beetaj u káajal u chíikpajal upʼéel «túumben luʼum», wa utsul wíinikoʼob kun kuxtaloʼob way Luʼumeʼ (Apocalipsis 21:1). Baʼaleʼ, ken xiʼik le j-yéeyanoʼob teʼ kaʼanoʼ, ¿baʼax kun úuchul yéetel le wíinikoʼob kun pʼáatloʼob way Luʼumeʼ?
15. Le kristiaanoʼob yéeyanoʼoboʼ, ¿baʼax meeyjil táan u nuʼuktikoʼob, yéetel baʼax tsʼoʼok u béeykuntoʼob yéetel?
15 Tu jaʼabil 1935, u xookiloʼob La Atalaya jóokʼ tu meesil septieembreiʼ, tʼaanajoʼob tiʼ le «yaʼabkach máakoʼob» kun pʼáatloʼob way Luʼum ku chʼaʼachiʼitaʼaloʼob teʼ tu 7 nojoch xookil Apocalipsisoʼ. Le kristiaanoʼob yéeyanoʼoboʼ tu kʼubaj yóoloʼob u kaxtoʼob yéetel u kʼamoʼob le «yaʼabkach máakoʼob» kun kuxtaloʼob way Luʼum ku taaloʼob tiʼ tuláakal luʼum, chʼiʼibaloʼob, kaajoʼob yéetel tʼaanoʼoboʼ; le yaʼabkach máakoʼobaʼ yaan u púutsʼloʼob tiʼ le «nojoch yaayaj óolal» táan u náatsʼaloʼ utiaʼal ka kuxlakoʼob mantatsʼ teʼ «túumben luʼum» suunajaʼan Páaraisoiloʼ (Apocalipsis 7:9-14). Tioʼolal le kʼaʼaytaj yéetel kaʼansaj ku nuʼuktaʼal tumen le kristiaanoʼob yéeyanoʼoboʼ, tsʼoʼok u kaxtaʼal maas tiʼ seeis miyoones máakoʼob u kʼáatoʼob kuxtal mantatsʼ tiʼ upʼéel Luʼum suunajaʼan Páaraisoi. ¿Máax beetik u yaʼabtal le kristiaanoʼob kex táan u chʼaʼapachtaloʼob tumen Sáatanas yéetel tumen u kʼasaʼan yóokʼol kaaboʼ? (1 San Juan 5:19.) Chéen Jéeoba, yéetel u kiliʼich muukʼ, beetik u béeytal lelaʼ (Isaías 60:22; Zacarías 4:6).
U kiʼichkelem nojbeʼenil Jéeoba
16. ¿Baʼaxten maʼ tu páajtal k-ilik u kiʼichkelem nojbeʼenil Jéeoba?
16 Tiʼ tuláakal le jakʼ óol baʼaloʼob u beetmaj Jéeobaoʼ, mix upʼéel kun tuʼubsbiliʼ. Jeʼex tu kʼayil Dabidoʼ: «Tiʼ tuláakal chʼiʼilankabiloʼobeʼ yaan u kiʼikiʼtʼantaʼal a kʼaabaʼ; yaan u kʼaʼaytaʼal a páajtalil [wa a nukuch] meyajoʼob. Yaan u yúuchul tʼaan tu yoʼolal a kiʼichkelem nojbeʼenil, teneʼ yaan in tʼaan tu yoʼolal a jakʼbeʼeniloʼob. Yaan u yúuchul tʼaan tu yoʼolal a nukuch [...] meyajoʼob, yéetel teneʼ yaan in tʼaan tu yoʼolal a nojochil» (Salmo 145:4-6, LSM). Baʼaleʼ, ¿bukaʼaj u yojel kaʼach Dabid tiʼ u kiʼichkelem nojbeʼenil Jéeoba wa maʼ tu yilajiʼ, tumen «Jajal Diooseʼ Pixan» wa espiiritu? (Juan 1:18; 4:24, LSM).
17, 18. ¿Bix úuchik u yaʼabkuntik le yaabilaj ku yuʼubik kaʼach Dabid yoʼolal u kiʼichkelem nojbeʼenil Jéeoba?
17 Kex Dabid maʼ tu yilaj Diooseʼeʼ, yaan baʼaxoʼob áant utiaʼal u yaʼabkúuntik le yaabilaj ku yuʼubik kaʼach yoʼolal u kiʼichkelem nojbeʼenil Jéeobaoʼ. Upʼéel baʼax áanteʼ, u xokik teʼ Biiblia le jakʼ óol baʼaloʼob u beetmaj Jéeobaoʼ, jeʼex le ka tu xuʼulsaj upʼéel kʼasaʼan yóokʼol kaab le ka tu túuxtaj le Búulkabaloʼ. K-tuklik xaneʼ, le ka jóoʼsaʼab tumen Dioos le íisraelitaʼob palitsiltaʼanoʼob tu luʼumil Ejiiptoeʼ, Dabideʼ tu naʼataj jach mixbaʼalkuntaʼab u dioosoʼob le ejiipsioʼoboʼ. Le baʼaloʼobaʼ ku yeʼesik u kiʼichkelem nojbeʼenil Jéeoba.
18 Dabideʼ maʼ chéen tu xokaj le Kiliʼich Tsʼíiboʼoboʼ, tuukulnaj xan tiʼ baʼax tu xokaj; lelaʼ tu beetaj u nojochtal le yaabilaj ku yuʼubik yoʼolal u kiʼichkelem nojbeʼenil Jéeobaoʼ. Maʼ xaaneʼ tuukulnaj tiʼ baʼax úuch le ka tsʼaʼab le Leey tiʼ u kaajil Íisrael tumen Jéeobaoʼ. Yanchaj léembal cháakoʼob yéetel juumbal cháakoʼob, éem upʼéel éeʼjochʼeʼen múuyal yóokʼol u witsil Síinai yéetel uʼuyaʼab u kʼaʼamkach juum upʼéel tróompeta. Le witsoʼ káaj u butsʼilankil yéetel u kíilbal. Le íisraelitaʼob yanoʼob kaʼach tu jaal le witsoʼ tu yuʼuboʼob xan u tʼaan Jéeoba ichil le kʼáakʼ yéetel le múuyal le ka tu tsʼáaj «le diees nuʼukbeʼen tʼaanoʼob» yéetel u chiʼ utúul aanjeloʼ (Deuteronomio 4:32-36; 5:22-24; 10:4; Éxodo 19:16-20; Baʼaxoʼob 7:38, 53). ¡Jach túun yéetel jakʼ óol baʼaloʼob tu yeʼesaj u nojchil Jéeoba! Máaxoʼob yaabilmij u Tʼaan Dioos yéetel ku jóoʼskoʼob u súutukil utiaʼal u tuukuloʼob tiʼ baʼax ku xokikoʼobeʼ ku yuʼubkubaʼob mixbaʼaloʼob tu táan u kiʼichkelem nojbeʼenil Jéeoba. Bejlaʼeʼ chúukaʼan aniktoʼon le Biibliaoʼ; ichileʼ yaan jujumpʼéel náayoʼob ku beetik u jaʼakʼal k-óol tumen Jéeobaeʼ kieʼesik u nojchil ichiloʼobiʼ (Ezequiel 1:26-28; Daniel 7:9, 10; Apocalipsis, u 4 nojoch xookil).
19. ¿Baʼax ken u yáantoʼon k-yaʼabkunt le yaabilaj k-uʼuyik yoʼolal u kiʼichkelem nojbeʼenil Jéeobaoʼ?
19 Maʼ xaaneʼ, uláakʼ baʼax beet u yuʼubkuba Dabid chichan tu táan u kiʼichkelem nojbeʼenil Jéeobaeʼ letiʼe u xokik le leeyoʼob tu tsʼáaj Dioos tiʼ le íisraelitaʼoboʼ (Deuteronomio 17:18-20; Salmo 19:7-11). U kuxtal kaʼach u kaajil Íisrael jeʼex u yaʼalik le leeyoʼob tsʼaʼabtiʼob tumen Dioosoʼ tu taasaj tsikbeʼenil tiʼob yéetel tu beetaj maʼ u jupkubaʼob yéetel u chuukan kaajoʼob (Deuteronomio 4:6-8). Jeʼex tu beetil Dabidoʼ, wa k-xokik mantatsʼ le Biibliaoʼ, wa k-tuukul tiʼ baʼax k-xokik yéetel wa k-xakʼalxoktik mantatsʼ baʼax kiaʼalik le Tsʼíiboʼoboʼ yaan u yaʼabtal le yaabilaj k-uʼuyik yoʼolal u kiʼichkelem nojbeʼenil Jéeoba.
U jach jatsʼuts moodos Jéeoba
20, 21. 1) ¿Baʼax jatsʼuts moodosi nojbeʼenkúuntik Jéeoba ku tsoʼolol teʼ Salmo 145? 2) Le máaxoʼob meyajtik Dioosoʼ, ¿baʼax ku túulchʼintaʼal u beetoʼob yoʼolal le jatsʼuts moodosaʼ?
20 Jeʼex tsʼoʼok k-ilkoʼ, le u yáax seeis chichan xookiloʼob le Salmo 145 (LSM) kieʼeskoʼob jach baʼaxten kʼaʼabéet k-kiʼikiʼtʼantik Jéeoba yoʼolal le baʼaloʼob eʼesik u nojchiloʼ. Le chichan xookoʼob 7 tak 9 ku nojbeʼenkúuntkoʼob Jéeoba yoʼolal u jatsʼuts moodos. Dabideʼ tu kʼayaj: «Yaan u yúuchul tʼaan tu yoʼolal a nojoch utsil, yéetel yaan u kʼaʼam [aʼalaʼaleʼ] techeʼ tojech. Le Yuumtsiloʼ [wa Jéeobaeʼ] muun yóol yéetel ku chʼaʼa óotsilil; maʼ tu náakal yóol, letiʼeʼ tuláakal yaakunaj. Le Yuumtsiloʼ uts yéetel tuláakal máak, yéetel muumun yaakunaj ku kanáantik u meyajoʼob».
21 Dabideʼ yáax tʼaanaj tiʼ u yutsil yéetel tiʼ u tojil Jéeoba, le moodos tiaʼalaj Sáatanas minaʼan tiʼ Dioosoʼ. Le máaxoʼob yaabiltik Dioos yéetel ku kʼamkoʼob u góobernasionoʼ, ¿baʼax ku túulchʼintaʼal u beetoʼob yoʼolal le jatsʼuts moodosaʼ? U yutsil Jéeoba yéetel u tojil góobernasioneʼ jach ku taasik yaʼab kiʼimak óolal tiʼ máaxoʼob meyajtik, le oʼolal mantatsʼ ku tʼaanoʼob tiʼ letiʼ. Baʼaleʼ, Jéeobaeʼ kieʼesik u yutsil tiʼ «tuláakal máak», le oʼolal k-páaʼtik ka u kʼex u tuukul yaʼab máakoʼob yéetel ka kʼuchuk u meyajtoʼob Jéeoba maʼiliʼ taalak le xuʼulsajiloʼ (Baʼaxoʼob 14:15-17).
22. ¿Bix u yeʼesik u jatsʼuts moodos Jéeoba tiʼ máaxoʼob meyajtik?
22 Utiaʼal Dabid xaneʼ jach maʼalobtak le moodos tu tsolaj Jéeoba tu táan Moises utiaʼal yeʼesik baʼax Dioosil letiʼoʼ; Diooseʼ tiaʼalaj tiʼ Moises: «¡Yuumtsil [wa Jéeoba]! ¡Kʼu [wa Dioos] muun u puksiʼikʼal ku chʼaʼa óotsilil, chúukaʼan yóol, nojoch u yaakunaj bey xan u jaajil!» (Éxodo 34:6). Le oʼolaleʼ, Dabideʼ tiaʼaleʼ Jéeobaeʼ «muun yóol yéetel ku chʼaʼa óotsilil; maʼ tu náakal yóol, letiʼeʼ tuláakal yaakunaj». Kex jach táaj nojoch u páajtalileʼ, Jéeobaeʼ kieʼesik muun yóol wa uts yéetel máaxoʼob meyajtik. Tioʼolal ku chʼaʼa óotsilileʼ, u kʼáat u saʼas u siʼipil le máaxoʼob ku yoksaj óolkoʼob le u kʼiʼikʼel Jesus tu wekaj t-oʼolaloʼ. Tsʼoʼoleʼ, maʼ tu náakal yóol, le oʼolal ku tsʼáaik tieempo tiʼ máaxoʼob meyajtik utiaʼal ka u xul u beetkoʼob upʼéel baʼal jeʼel u beetik maʼ u yookloʼob teʼ túumben luʼumoʼ (2 San Pedro 3:9, 13, 14).
23. ¿Máakalmáak tiʼ u jach jatsʼuts moodos Jéeoba ken k-il teʼ tuláakʼ xookoʼ?
23 Dabid xaneʼ ku kiʼikiʼtʼantik u yaakunaj, wa u chúukaʼan yaakunaj Dioos. U yalab le Salmo 145 ku tʼaan tiʼ bix u yeʼesik Jéeoba u chúukaʼan yaakunaj tiʼ máaxoʼob meyajtik yéetel chúukaʼan óolal yéetel kieʼesik baʼax ku túulchʼintaʼal u beetoʼob yoʼolal le yaakunajaʼ. Lelaʼ le ken k-il teʼ tuláakʼ xookoʼ.
[U kʼáatchiʼiloʼob le xookoʼ]
[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 8]
¿Baʼax jeʼel a núukikeʼ?
• ¿Bix u jejeláasil jeʼel u páajtal k-kiʼikiʼtʼantik Jéeoba sáamsamaleʼ?
• ¿Baʼaxoʼob eʼesik tíipʼmáanjaʼan u nojochil Jéeoba tiʼ k-naʼat?
• ¿Bix jeʼel k-yaʼabkúuntik le yaabilaj k-uʼuyik yoʼolal u kiʼichkelem nojbeʼenil Jéeobaoʼ?