Kaʼanseʼexoʼob u tsʼoʼokbesoʼob tuláakal baʼax in waʼalmaj tiʼ teʼex

«Xeeneʼex, kaʼanseʼex tuláakal máakoʼob,[...] táan a kaʼansikeʼexoʼob ka u tsʼoʼokbesoʼob tuláakal le baʼaloʼob tsʼoʼok in aʼalmajtʼantik teʼex[oʼ].» (SAN MATEO 28:19, 20, Le Tumben Nuptʼan, LTN.)

1. ¿Baʼax tu kʼáataj Feliipe tiʼe éetiopiyailoʼ, yéetel baʼax núukaʼab tiʼ?

LE ÉETIOPIYAILOʼ bin tu kaajil Jéerusalen utiaʼal u áadorart Jéeoba, le Dioos u jach yaabilmoʼ. K-ilik xaneʼ, u jach yaabilmaj u Kiliʼich Tʼaan Dioos, tumen le tiaʼan tu kaarro táan u suutbaloʼ, táan u xokik u tsʼíiboʼob le profeeta Íisaiyasoʼ, tiʼ leloʼ ka kʼuch Feliipe tu yiknal, utúul u j-kaambal Jéesukriisto. Feliipe túuneʼ tu kʼáataj tiʼ: «¿Ka chʼaʼanuʼuktik wa le baʼax ka xokikoʼ?». Letiʼe ka tu núukaj: «¿Bix túun jeʼel u páajtal in chʼaʼanuʼuktik wa minaʼan mix máak tsolik teneʼ?». Feliipe túuneʼ, tu yáantaj le máak taak u naʼatik le Kiliʼich Tsʼíiboʼobaʼ utiaʼal ka u beetuba u j-kaambal Jéesukriisto (Baʼaxoʼob [Hechos] 8:26-39).

2. 1) ¿Baʼaxten jach kʼaʼanan le baʼax tu núukaj le éetiopiyailoʼ? 2) ¿Baʼax kʼáatchiʼiloʼob yaan yil yéetel u beetaʼal j-kaambaloʼob kun núukbil teʼ xookaʼ?

² Koʼoneʼex ilik baʼax ku kaʼansiktoʼon le baʼax tu núukaj le éetiopiyailoʼ. Letiʼeʼ tiaʼalaj: «¿Bix túun jeʼel u páajtal in chʼaʼanuʼuktik wa minaʼan mix máak tsolik teneʼ?». Jach u jaajileʼ, utiaʼal u naʼatik baʼax ku xokikeʼ, kʼaʼabéet kaʼach máax tsolik tiʼ. Le baʼax tiaʼalaj le éetiopiyailaʼ, ku yeʼesik u kʼaʼananil u beetaʼal le baʼax tiaʼalaj Jesus le ka tu túuxtaj ka beetaʼak j-kaambaloʼoboʼ. ¿Baʼax tiaʼalaj ka beetaʼak? Koʼoneʼex tsʼok ilik baʼax u kʼáat yaʼal le tʼaanoʼob tu beetaj Jesus ku chíikpajal tu kapiitulo 28 tiʼ Mateo, utiaʼal k-ilik u núukil. Le xook máanikoʼ tu núukaj baʼaxten kʼaʼabéet u beetaʼal j-kaambaloʼob yéetel tuʼuxiʼ; le xook jeʼelaʼ yaan u núukik baʼax kun kaʼansbil yéetel tak baʼax kʼiin ken tsʼoʼokok.

Kaʼanseʼexoʼob u tsʼoʼokbesoʼob tuláakal le baʼaloʼoboʼ

3. 1) ¿Bix u beetkuba máak utúul u j-kaambal Jéesukriisto? 2) Utiaʼal k-beetik j-kaambaloʼobeʼ, ¿baʼax uláakʼ kʼaʼabéet k-kaʼansik tiʼ le ku xookoʼoboʼ?

³ ¿Baʼax kʼaʼabéet k-kaʼansik utiaʼal k-beetik j-kaambaloʼob? Jesuseʼ tiaʼalaj tiʼ u j-tsaypachoʼob: «Xeeneʼex, kaʼanseʼex tuláakal máakoʼob, táan a tsʼikeʼex okjaʼ tiʼob tu kʼaabaʼ le Taata, le Paal yéetel le Kiliʼich Pixan [wa kiliʼich muukʼoʼ], táan a kaʼansikeʼexoʼob ka u tsʼoʼokbesoʼob tuláakal le baʼaloʼob  tsʼoʼok in aʼalmajtʼantik teʼex[oʼ]» (San Mateo 28:19, 20, LTN). Jeʼex túun k-ilkoʼ, utiaʼal k-beetik j-kaambaloʼobeʼ kʼaʼabéet kaʼansiktiʼob le baʼax tu túuxtaj Kriistooʼ. * Baʼaleʼ, ¿baʼax kun áantik le máax táan u kaambal utiaʼal ka u kʼam u kaʼansajoʼob Jesus yéetel utiaʼal ka u beetuba utúul u j-kaambal utiaʼal tak mix bikʼin? Le baʼax tiaʼalaj Jesusoʼ yaan yáantkoʼon k-núuk le kʼáatchiʼaʼ. Letiʼeʼ maʼ chéen tiaʼalaj: «Kaʼanseʼex tiʼob tuláakal le baʼaloʼob tsʼoʼok in kaʼansik tiʼ teʼexoʼ», baʼaxeʼ tiaʼalaj: «kaʼans[eʼexoʼob] ka u tsʼoʼokbesoʼob tuláakal le baʼaloʼob tsʼoʼok in aʼalmajtʼantik teʼex[oʼ]» (San Mateo 19:17, LTN). ¿Baʼax túun u kʼáat u yaʼal lelaʼ?

4. 1) ¿Baʼax u kʼáat u yaʼal u tsʼoʼokbesaʼal upʼéel baʼal? 2) ¿Baʼax yéetel jeʼel k-ketik bix kʼaʼabéet k-kaʼansik ka tsʼoʼokbesaʼak baʼaxoʼob u túuxtmaj Kriistoeʼ?

⁴ U tsʼoʼokbesaʼal upʼéel baʼaleʼ u kʼáat u yaʼal u beetaʼal le baʼax ku túuxtaʼal ka beetaʼakoʼ. ¿Bix jeʼel k-kaʼansik k-éet wíinikil utiaʼal u tsʼoʼokbes le baʼax u túuxtmaj Kriistooʼ? Utiaʼal k-naʼatik bixeʼ, koʼoneʼex tʼaan tiʼ upʼéel najil xook tuʼux ku kaʼansaʼal máak máanejar. Le táan le xookoʼ, le j-kaʼansajoʼ ku tsolik baʼax kʼaʼabéet u beetik yéetel baʼax maʼ kʼaʼabéet u beetik le j-xoknáal tu yoorai táan u máanejaroʼ; baʼaleʼ utiaʼal u yilik wa táan u kanik le baʼax ku kaʼansik tiʼoʼ, tu yoorai táan u máanejar le j-xoknáaloʼ, kʼaʼabéet tiaʼan tu yiknal utiaʼal u nuʼuktik yéetel utiaʼal yilik wa táan u beetik le baʼax tsʼoʼok u tsoliktiʼoʼ. Toʼon xaneʼ, ken joʼopʼok xook yéetel le máakoʼoboʼ, k-kaʼansiktiʼob le baʼaxoʼob u túuxtmaj Kriistooʼ; baʼaleʼ kʼaʼabéet xan k-nuʼuktikoʼob utiaʼal ka u yiloʼob bix jeʼel u tsʼáaik ichil u kuxtaloʼob le baʼaxoʼob k-kaʼansiktiʼoboʼ (San Juan 14:15; 1 Juan 2:3). Le oʼolaleʼ, utiaʼal u páajtal k-beetik j-kaambaloʼobeʼ, kʼaʼabéet k-kaʼansik tubeel le máakoʼoboʼ yéetel kʼaʼabéet k-nuʼuktikoʼob utiaʼal ka u beetoʼob le baʼax ku kankoʼoboʼ. Wa k-beetik beyoʼ, táan k-beetik jeʼex Jéeoba yéetel Jesuseʼ (Salmo 25:9; Apocalipsis 7:17).

5. Le máax táan u xook yéetel toʼonoʼ, ¿baʼaxten jeʼel u chʼaʼik saajkil jóokʼol kʼaʼaytaj utiaʼal u beetik j-kaambaloʼobeʼ?

⁵ Utiaʼal ka u tsʼoʼokbesoʼob baʼaxoʼob u túuxtmaj Jesuseʼ, kʼaʼabéet xan áantik le máaxoʼob k-kaʼansikoʼ utiaʼal ka u beetoʼob j-kaambaloʼob. Maʼ xaaneʼ, yaneʼeʼ jeʼel u chʼaʼikoʼob saajkil jóokʼol kʼaʼaytajeʼ, tumen kex jach u tsʼaamaj yóoloʼob kaʼach tu réelijionoʼobeʼ, maʼ kaʼansaʼabtiʼob u beetoʼob le meyajaʼ. Jujuntúul tiʼ u nojchil le réelijionoʼoboʼ kiaʼalkoʼob jach tu jaajil maʼ u yojloʼob bix jeʼel u kaʼanskoʼob kʼaʼaytaj le máakoʼoboʼ. Juntúul máak kaʼanchajaʼan u xook tiʼ le Biiblia ku kʼaabaʼtik John R. W. Stott, le ka tʼaanaj tiʼ u  bisaʼal le maʼalob péektsil tuláakal yóokʼol kaab utiaʼal ka beetaʼak j-kaambaloʼob, jeʼex tu túuxtilak Jesuseʼ, tiaʼalaj: «Le maas nojoch kʼeban u kuchmaj le j-éebanjelikoʼoboʼ letiʼe maʼ u biskoʼob le maʼalob péektsil tiʼ le máakoʼob, jeʼex tu túuxtilak Jesusoʼ. [...] Maas jatsʼuts k-ilik tseʼektaj tu táan yaʼab máakoʼob, maʼ ka xiʼikoʼon xíimbaltoʼobiʼ. Yaan kʼiineʼ, beyoʼon le máax tiaʼan tu jáal le jaʼ táan u yawtik tiʼ utúul máak táan u búulul baʼax kʼaʼabéet u beetik utiaʼal maʼ u búululoʼ. Maʼatan k-pulikba ichil le jaʼ utiaʼal k-jóoʼsikoʼ, tumen saajkoʼon k-chʼuʼulul».

6. 1) ¿Bix jeʼel k-beetik jeʼex Feliipe utiaʼal áantik le máax ku xook yéetel toʼonoʼ? 2) Ken káajak u jóokʼol kʼaʼaytaj le máax k-kaʼansikoʼ, ¿bix jeʼel k-eʼesik jach tu jaajil k-kʼáat áanteʼ?

⁶ Wa le máax yéetel k-xokik le Biiblia tiaʼan kaʼach ich upʼéel réelijion tuʼux mix utúul tiʼ letiʼob u kʼáatoʼob jóokʼol kʼaʼaytajeʼ, maʼ xaaneʼ jeʼel u talamtal u lukʼul u saajkil utiaʼal ka jóokʼok kʼaʼaytaj utiaʼal u beetik j-kaambaloʼobeʼ. Yaan u kʼaʼabéettal k-áantik. Le oʼolaleʼ, maʼ kʼaʼabéet u náakal k-óol kaʼansoʼob yéetel k-nuʼuktikoʼob utiaʼal ka u naʼatoʼob tubeel le Biibliaoʼ yéetel utiaʼal ka u beetoʼob le baʼax ku kankoʼoboʼ, jeʼex tu beetilak Feliipe le ka tu yáantaj le éetiopiyai utiaʼal ka u naʼat baʼax kiaʼalik le Kiliʼich Tsʼíiboʼoboʼ yéetel utiaʼal ka okjaʼanak (San Juan 16:13; Baʼaxoʼob 8:35-38). Tsʼoʼoleʼ, u tsʼíibolalil k-kaʼansik le máaxoʼob ku xookoʼob yéetel toʼon utiaʼal ka u beetoʼob j-kaambaloʼobeʼ ku beetik k-láakʼintkoʼob utiaʼal k-nuʼuktikoʼob ken káajak u kʼaʼaytajoʼob (Eclesiastés 4:9, 10; San Lucas 6:40).

Tuláakal le baʼaloʼoboʼ

7. ¿Baʼax leeyiloʼob ku táakpajal ichil le tʼaan «[k-kaʼanseʼexoʼob] ka u tsʼoʼokbesoʼob tuláakal le baʼaloʼob[oʼ]»?

⁷ Tiʼe túumben j-kaambaloʼoboʼ maʼ chéen kʼaʼabéet k-kaʼansik u beetoʼob j-kaambaloʼobiʼ. Jesuseʼ tu túuxtajtoʼon ka «[k-kaʼansoʼob] ka u tsʼoʼokbesoʼob tuláakal le baʼaloʼob» u túuxtmajtoʼonoʼ; ichil le baʼaloʼob kʼaʼabéet k-kaʼanskoʼ táakpajaʼan le kaʼapʼéel nojoch leeyoʼobaʼ: u yaabiltik máak Dioos yéetel u yéet wíinikil (San Mateo 22:37-39). ¿Bix jeʼel u kaʼansaʼal utúul túumben j-kaambal u tsʼoʼokbes le kaʼapʼéel leeyoʼobaʼ?

8. ¿Baʼax yéetel jeʼel k-ketik bix jeʼel u kaʼansaʼal u yeʼes yaabilaj utúul túumben j-kaambaleʼ?

⁸ Koʼoneʼex kaʼa tʼaan tiʼ utúul máak táan u kanik máanejar. Le táan u máanejaroʼ, le j-xoknáaloʼ maʼ chéen táan u kaambal tiʼ le baʼaxoʼob ku tsoʼolol tiʼ tumen le máax kaʼansikoʼ, ku kaambal xan tiʼ uláakʼ máakoʼob táan u máanejaroʼob teʼ bejoʼ. Maʼ xaaneʼ, kiaʼalaʼal tiʼ tumen le máax kaʼanskoʼ ka u yil bix u chaambel jeʼelel utúul máak ku máanejar utiaʼal u tsʼáaik tuʼux u jóokʼol upʼéel kooche; maʼ xaan xaneʼeʼ kiaʼalaʼal tiʼ ka u yil le máax táan u kabalkúunsik u sáasilil u kamion utiaʼal maʼ u julik u yich le máax ku taal aktáan tiʼoʼ; maʼ xaan xaneʼeʼ kiaʼalaʼal tiʼ  ka u yil le máax táan u yáantik utúul u kʼaj óolal u yutskíint u kooche kʼaschaj teʼ bejoʼ. Tuláakal le baʼax ku yilkaʼ, ku kaʼansik tiʼe j-xoknáal baʼaloʼob kʼaʼanantak maʼalob ka u kʼaʼajs tu yoorai táan u máanejaroʼ. Utúul túumben j-kaambal tsʼoʼok u káajal u bisik u bejil le kuxtaloʼ, maʼ chéen ku kaambal tiʼ máax kaʼanskiʼ, ku kaambal xan tiʼ uláakʼ sukuʼunoʼob maʼalob u nuʼuktik u kuxtaloʼob (San Mateo 7:13, 14).

9. Utúul túumben j-kaambaleʼ, ¿bix jeʼel u kanik u yaabilt Dioos yéetel u yéet wíinikileʼ?

⁹ Maʼ xaaneʼ, le túumben j-kaambaloʼ ku yilik bix utúul kiik minaʼan u yíichameʼ ku tsʼáaik yóol utiaʼal u bin teʼ muchʼtáambal yéetel u mejen paalaloʼ. Maʼ xaan xaneʼeʼ, ku yilik utúul sukuʼun kex mantatsʼ lubaʼan u yóol yoʼolal u chiʼichnakiloʼobeʼ, baʼaleʼ mix utéen ku pʼaxik upʼéel muchʼtáambal, wa xan ku yilik bix utúul nojoch kiik kimen u yíichameʼ ku máan u chʼaʼa uláakʼ nojoch kiikoʼob utiaʼal ka xiʼikoʼob teʼ muchʼtáambaloʼ, wa xan ku yilik utúul táankelem paal táan u yáantaj míis teʼ kúuchil muchʼtáambaloʼ. Maʼ xaan xaneʼeʼ, ku yilik utúul tiʼ le sukuʼunoʼob ku nuʼuktajoʼob teʼ múuchʼuliloʼ, kex yaʼab u meyaj yaan teʼ múuchʼuliloʼ, jach ku tsʼáaik yóol teʼ kʼaʼaytajoʼ. Maʼ xaan xaneʼ u kʼaj óol utúul sukuʼun íimbalido maʼ tu páajtal u jóokʼol tu yotoch, baʼaleʼ kex beyoʼ ken xiʼik xíimbaltbileʼ jach ku líiʼsik yóol le sukuʼunoʼoboʼ. Maʼ xaaneʼ ku yilik baʼax kʼeexiloʼob ku beetik utúul sukuʼun yéetel yatan utiaʼal u meyajkoʼob u taataʼob tsʼoʼok u chʼíijloʼob. Le túumben j-kaambaloʼ, ken u yil tuláakal baʼax ku beetik le utsul sukuʼunoʼob chúukaʼan u yóoloʼobaʼ, ku kaambal tiʼ máaxoʼob jach tu jaajil táan u yeʼeskoʼob bix u yaabiltkoʼob Dioos yéetel bix u yaabiltkoʼob u yéet wíinikiloʼob, baʼaleʼ maases u yéet sukuʼuniloʼob tiʼ le oksaj óolaloʼ (Proverbios 24:32; San Juan 13:35; Tiʼ Galacialoʼob 6:10; 1 tiʼ Timoteo 5:4, 8; 1 tiʼ San Pedro 5:2, 3). Jeʼex túun tsʼoʼok k-ilkeʼexoʼ, tuláakal u j-tsaypachoʼob Jéesukriistoeʼ maʼ chéen jeʼel u páajtal u kaʼansajoʼob tubeel yéetel u nuʼuktikoʼob le máaxoʼob ku kaʼanskoʼoboʼ, lelaʼ upʼéel baʼal kʼaʼabéet u beetkoʼob (San Mateo 5:16).

«Tak tu xuul yóokʼol kaab»

10. 1) ¿Baʼax kʼiin ken jáawak k-beetik j-kaambaloʼob? 2) ¿Baʼax tuukulil anchaj tiʼ Jesus ku páaʼtaʼal xan ka anak tiʼ toʼon?

¹⁰ ¿Tak baʼax kʼiin ken jáawak k-beetkeʼex j-kaambaloʼob? Tak ken xuʼulsaʼak u kʼasaʼan máakiloʼob le yóokʼol kaabaʼ (San Mateo 28:20). ¿Jeʼel wa túun u páajtal k-tsʼoʼokbeskeʼex le meyajaʼ? Jeʼeleʼ, tumen tuláakal u kaajal Jéeoba u tsʼaamaj yóol utiaʼal ka béeyak. Tsʼoʼok u máan yaʼab jaʼaboʼob joʼopʼok k-jóoʼsik u súutukil, joʼopʼok xupik k-muukʼ yéetel joʼopʼok k-tsʼáaik baʼaxoʼob yantoʼon utiaʼal k-kaxtik le máaxoʼob jeʼel u yóotkoʼob u kʼamoʼob le kuxtal minaʼan u xuuloʼ; tuláakal lelaʼ tsʼoʼok k-beetik yéetel kiʼimak óolal. Bejlaʼeʼ, u j-jaajkunajoʼon Jéeobaeʼ,  láalaj jaʼabeʼ k-máansik maanal trees miyoones ooras táan k-kʼaʼaytik u maʼalob péektsilil le Reeinooʼ utiaʼal k-beetik j-kaambaloʼob. Toʼoneʼ k-jóokʼol kʼaʼaytaj tumen bey tu beetilak Jesusoʼ. Letiʼeʼ tiaʼalaj: «In janaleʼ in beetik u yóolal [wa baʼax u kʼáat] le máax túuxtenoʼ yéetel in tsʼoʼoksik u meyaj» (San Juan 4:34.) Toʼoneʼ bey xan k-tuukuloʼ (San Juan 20:21). Maʼ chéen k-kʼáat káajs le meyaj pʼaʼattoʼonoʼ, k-kʼáat tsʼoʼokbese (San Mateo 24:13; San Juan 17:4).

11. ¿Baʼax tsʼoʼok u yúuchul tiʼ jujuntúul kristiaanoʼob, yéetel baʼax kʼáatchiʼi maʼalob ka k-beete?

¹¹ Ku yaatal k-óol aʼalik, baʼaleʼ jujuntúul tiʼ k-sukuʼunoʼobeʼ, tumen tsʼoʼok u jach lúubul yóoloʼob u meyajtoʼob Diooseʼ, óoliʼ maʼatech u jóoʼloʼob kʼaʼaytaj, wa jach u puliʼ maʼatech u jóoʼloʼob. Bey tumen yaan tiʼ letiʼob maʼatech u binoʼob mix tak teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ, ¿bix jeʼel k-áantkoʼob utiaʼal u kaʼa káajal u taaloʼob teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ yéetel utiaʼal ka jóoʼkoʼob kʼaʼaytaj tu kaʼatéen? (Tiʼ Romailoʼob 15:1; Tiʼ Hebreob 12:12). Le bix tu yáantilak Jesus u áapostoloʼob le ka chan lúub u yóoloʼobeʼ kieʼesiktoʼon bix jeʼel k-áantik le sukuʼunoʼobaʼ.

Kʼaʼabéet k-ilik áantkoʼob

12. 1) ¿Baʼax tu beetaj le áapostoloʼob le ka maʼach Jesus utiaʼal kíimsbiloʼ? 2) ¿Baʼax tu beetaj Jesus kex maʼ maʼalob baʼax tu beetaj u áapostoloʼobiʼ?

¹² Le taʼaytak u tsʼoʼoksik u meeyjil kaʼansaj Jesus way Luʼumeʼ, le ka maʼach utiaʼal kíimsbiloʼ, le áapostoloʼoboʼ «tu pʼatajoʼob Jesus tu juunal[eʼ], ka j-púutsʼoʼob». Tiʼ béeychaj le baʼax u yaʼalmajaʼ:«Bíin kʼiʼitbesaʼakeʼex ta jujuntúulileʼex [wa tuláakleʼex]» (San Marcos 14:50; San Juan 16:32, LTN). Maʼ úuch kaʼa kuxkíintaʼakeʼeʼ, Jesuseʼ tiaʼalaj tiʼ jujuntúul u j-tsaypachoʼob: «Maʼ a chʼaʼikeʼex sajakil. Xeeneʼex a waʼaleʼex tiʼ in sukuʼunoʼobeʼ unaj u binoʼob tak Gáalilea, tiʼ k[e]n u yilenoʼobiʼ» (San Mateo 28:10). Kex le áapostoloʼob tu chʼaʼajoʼob saajkil yéetel púutsʼoʼobeʼ, Jesuseʼ maʼ jáaw u yaʼaliktiʼob «in wíitsʼinoʼob» (San Mateo 12:49). Maʼ tu tuklaj wa maʼ tu páajtal u kʼexpajloʼobiʼ. Jesus túuneʼ tu chʼaʼaj óotsilil tiʼob yéetel tu saʼasaj u siʼipiloʼob, jeʼex u beetik Jéeobaeʼ (2 Reyes 13:23). ¿Bix jeʼel k-beetik jeʼex Jesuseʼ?

13. ¿Bix kʼaʼabéet k-ilik le sukuʼunoʼob tsʼoʼok u lúubul u yóoloʼob u meyajtoʼob Dioosoʼ?

¹³ Kʼaʼabéet k-eʼesik jach tu jaajil taak k-áantik le sukuʼunoʼob óoliʼ maʼatech u jóoʼloʼob kʼaʼaytajoʼ wa le jach u puliʼ maʼatech u jóoʼloʼoboʼ. Láayliʼ k-kʼaʼajsik le maʼalob baʼaloʼob tu beetoʼob yoʼolal u yaabilajoʼoboʼ, maʼ xaaneʼ yaan tiʼ letiʼobeʼ xáanji táan kaʼach u meyajkoʼob Dioos (Tiʼ Hebreob 6:10). Jach u jaajileʼ, k-kʼáat ka suunakoʼob (San Lucas 15:4-7; 1 tiʼ Tesalonicailoʼob 2:17). ¿Bix túun jeʼel k-eʼesiktiʼob jach tu jaajil taak k-áantkoʼobeʼ?

14. Jeʼex tu beetil Jesuseʼ, ¿bix jeʼel k-áantik utúul sukuʼun lubaʼan u yóol u meyajt Diooseʼ?

¹⁴ Tu yoorai lubaʼan u yóol le áapostoloʼoboʼ,  Jesuseʼ tiaʼalajtiʼob ka xiʼikoʼob Gáalilea tumen tiʼ ken u yiluba tu yéeteloʼobiʼ. Bey ka u íimbitartoʼob utiaʼal upʼéel muchʼtáambaleʼ (San Mateo 28:10). Bejlaʼaʼ xaneʼ, mantatsʼ kʼaʼabéet k-xíimbaltik le sukuʼunoʼob lubaʼan u yóoloʼoboʼ utiaʼal k-aʼaliktiʼob ka u láakʼintoʼonoʼob teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ. Le áapostoloʼoboʼ tu kʼamoʼob le íimbitasion beetaʼabtiʼoboʼ, tumen tu oonseiloʼob «binoʼob tak Gáalilea, tiʼ le puʼuk aʼalaʼab tiʼob tumen Jesusoʼ» (San Mateo 28:16). Bejlaʼa xaneʼ, ¡jach ku kiʼimaktal k-óol ilik utúul tiʼ le sukuʼunoʼob lubaʼan u yóoloʼoboʼ tsʼoʼok u kaʼa káajal u taal teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ tumen binoʼon k-íimbitarte! (San Lucas 15:6).

15. ¿Bix jeʼel k-beetik jeʼex Jesus ken k-il u kʼuchul teʼ muchʼtáambal utúul tiʼ le sukuʼunoʼob lubaʼan u yóoloʼoboʼ?

¹⁵ ¿Baʼax kʼaʼabéet k-beetik ken k-il u kʼuchul teʼ muchʼtáambal utúul tiʼ le sukuʼunoʼob lubaʼan u yóoloʼoboʼ? Le lubaʼan u yóol u áapostoloʼoboʼ, ¿baʼax tu beetaj Jesus le ka tu yiluba tu yéeteloʼob teʼ tuʼux tu yaʼalajtiʼoboʼ? «Tu natsʼajubaeʼ», ka tʼaanaj tu yéeteloʼob (San Mateo 28:18). Maʼ pʼáat u chaʼantoʼob náachiliʼ, bin tu yiknaloʼob. ¡Bukaʼaj wal líikʼik u yóoloʼob ka tu yiloʼob u náatsʼal Jesus tu yiknaloʼobeʼ! Toʼon xaneʼ kʼaʼabéet k-beetik beyoʼ: ken k-il u kʼuchul teʼ muchʼtáambal utúul tiʼ le sukuʼunoʼob lubaʼan u yóoloʼoboʼ kʼaʼabéet tsʼáaik upʼéel maʼalob kʼambeʼenil tiʼ, tumen táan u yilik u kaʼa káajal u taal teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ.

16. 1) ¿Baʼax k-kanik tiʼ bix úuchik u tʼanik Jesus u j-tsaypachoʼob? 2) ¿Bix jeʼel k-maas áantik le sukuʼunoʼob lubaʼan u yóoloʼob jeʼex tu beetilak Jesusoʼ? (Ilaʼak le chan tsolajiloʼ.)

¹⁶ ¿Baʼax uláakʼ tu beetaj Jesus? Yáaxeʼ tiaʼalaj: «Tiʼ teen tsʼaʼan tuláakal páajtalil». Ku tsʼoʼoleʼ, ka tu kʼubéentajtiʼob upʼéel meyaj: «Xeeneʼex [...] kaʼa beeteʼexoʼob j-kaambaloʼob». Tu tsʼook túuneʼ, ka tiaʼalajtiʼob: «Teneʼ tiʼ yanen ta wéeteleʼex[...] tuláakal kʼiinoʼob[eʼ]». Baʼaleʼ, yaan upʼéel baʼal maʼ tu beetaj Jesusiʼ. Letiʼeʼ maʼ tu kʼeyaj u j-tsaypachoʼob yoʼolal le baʼaloʼob maʼ patal tu beetoʼoboʼ mix tumen yaan tiʼ letiʼob talamchaj u yoksaj óolkoʼob tsʼoʼok u kaʼa kuxkíintaʼaliʼ (San Mateo 28:17). Le bix úuchik u tʼanik u j-tsaypachoʼoboʼ, ¿tu beetaj uts tiʼob wa? Tu beetaj. Maʼ xáanji ka káaj u kaʼa «kaʼansikoʼob» yéetel u kʼaʼaytikoʼob le maʼalob péektsiloʼ (Baʼaxoʼob 5:42). Jesuseʼ maʼ xuʼul u yilik le áapostoloʼob bey u sukuʼunoʼobeʼ mix xan tu kʼeyoʼobiʼ, baʼaxeʼ tu utsultʼantoʼob. Wa k-beetik beyaʼ, maʼ xaaneʼeʼ le sukuʼunoʼobaʼ jeʼel u kaʼa chʼaʼajoʼoltik u meyajkoʼob Dioos jeʼex kaʼacheʼ (Baʼaxoʼob 20:35). *

Tiʼ yanen ta wéeteleʼex tuláakal kʼiinoʼobeʼ

17, 18. ¿Baʼaxten jach ku tsʼáaiktoʼon muukʼ le tʼaanoʼob tiaʼalaj Jesusaʼ: «Tiʼ yanen ta wéeteleʼex[...] tuláakal kʼiinoʼob[eʼ]»?

¹⁷ «Tiʼ yanen ta wéeteleʼex[...]  tuláakal kʼiinoʼob[eʼ].» Le baʼax tu tsʼok aʼalaj Jesus le ka tiaʼalaj ka beetaʼak j-kaambaloʼobaʼ, ku tsʼáaik muukʼ tiʼ máaxoʼob táan u tsʼáaik u yóoloʼob u tsʼoʼokbesoʼob le baʼax u túuxtmajoʼ. Le máaxoʼob pʼekmailoʼonoʼ, jeʼel baʼaxak ka u beetoʼob utiaʼal u jáawskoʼob k-kʼaʼaytik u maʼalob péektsilil le Reeinooʼ, maʼ unaj u beetik k-sajaktaliʼ. ¿Baʼaxten maʼ? Tumen táan u yáantkoʼon Jéesukriisto, k-Noojocheʼex, tiʼ máax tsʼaʼan tuláakal u «páajtalil kaʼan yéetel luʼum».

¹⁸ Le ka tu yaʼalaj Jesus «Tiʼ yanen ta wéeteleʼex[...] tuláakal kʼiinoʼob[eʼ]» jach ku líiʼsik k-óoleʼex. Le táan k-ilik beetik j-kaambaloʼob jeʼex tu túuxtilaktoʼon Jesuseʼ, yaan kʼiineʼ yaan k-uʼuyik kiʼimak k-óoleʼex, yaan xan kʼiineʼ yaan k-uʼuyik lubaʼan k-óoleʼex (2 Crónicas 6:29). Yaneʼeʼ, táan u muʼyajoʼob ikil kíimik utúul máax u yaabiltmoʼob (Génesis 23:2; San Juan 11:33-36). Yaan xan sukuʼunoʼobeʼ táan u aktáantkoʼob le talamiloʼob ku yilik máak tu chʼijaʼaniloʼ, jeʼex le kʼojaʼaniloʼob yéetel u minaʼantal u muukʼ máakoʼ (Eclesiastés 12:1-6). Uláakʼoʼobeʼ, yaan kʼiin jach lubaʼan u yóoloʼob (1 tiʼ Tesalonicailoʼob 5:14). Kaada kʼiin ku máaneʼ, táan xan u maas yaʼabtal máaxoʼob ilik óotsilil ichiloʼoneʼex. Chéen baʼaleʼ, kex táan k-máanskeʼex le talamiloʼobaʼ, táan u bintoʼon utsil tiʼ k-meeyjil kaʼansaj, tumen Jesuseʼ tiʼ yaan t-éetel «tuláakal kʼiinoʼob[eʼ]», tak tu kʼiinil táan k-jach muʼyaj yoʼolal wa baʼax (San Mateo 11:28-30).

19. 1) Le ka tu túuxtaj Jesus ka beetaʼak j-kaambaloʼobeʼ, ¿baʼaxoʼob táakaʼan ichil le baʼax tiaʼaloʼ? 2) ¿Baʼax áantkoʼon utiaʼal u páajtal k-tsʼoʼokbesik le meyajaʼ?

¹⁹ Jeʼex tsʼoʼok ilkeʼex teʼ kaʼapʼéel xookoʼobaʼ, yaʼab baʼax táakaʼan ichil u beetaʼal j-kaambaloʼob jeʼex tu túuxtilak Jesusoʼ. Le xookoʼobaʼ tu yeʼesoʼob baʼaxten kʼaʼabéet k-beetik j-kaambaloʼob, tuʼuxiʼ, baʼax kun kaʼansbil, yéetel tak baʼax kʼiin ken tsʼoʼokok le meyajaʼ. Jach u jaajileʼ, maʼ chéen chʼaʼabil u beetaʼal j-kaambaloʼobiʼ, baʼaleʼ tumen Kriisto tiaʼan t-éetel, yéetel tumen jach yaan u páajtalil utiaʼal u yáantkoʼoneʼ, yaan k-béeytaleʼex yéetel le meyajaʼ.

[Tsolajiloʼob]

[U kʼáatchiʼiloʼob le xookoʼ]

[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 1]

¿Baʼax jeʼel k-núukikeʼ?

• Tiʼ le máax k-tsʼáaik xookoʼ, ¿bix jeʼel k-kaʼansik u tsʼoʼokbes le baʼax tu túuxtaj Kriistooʼ?

• ¿Baʼaxoʼob jeʼel u kanik utúul túumben j-kaambal tiʼ u maasil sukuʼunoʼoboʼ?

• ¿Baʼax jeʼel u páajtal k-beetik utiaʼal k-áantik utúul sukuʼun lubaʼan u yóol tiʼ u meyajtik Diooseʼ?

• ¿Bix u tsʼáaiktoʼon muukʼ yéetel bix u líiʼsik k-óol le tʼaanoʼob yaʼalmaj Jesusaʼ: «Teneʼ tiʼ yanen ta wéeteleʼex[...] tuláakal kʼiinoʼob[eʼ]»?