Kʼaʼabéet k-kiʼikiʼtʼantkeʼex Dios yéetel «jumpʼéeliliʼ tʼaan»
Kʼaʼabéet k-kiʼikiʼtʼantkeʼex Dios yéetel «jumpʼéeliliʼ tʼaan»
«Tuláakalileʼex junmúuchʼeʼ, tiʼ jumpʼéeliliʼ tʼaaneʼ, [...] kiʼikiʼtʼanteʼex u Jajal Dios yéetel u Taata k-Yuumtsil Jesucristo» (ROMAILOʼOB 15:6, El Nuevo Testamento en Maya, NT.)
1. ¿Baʼax tu kaʼansaj Pablo tiʼ uláakʼ cristianoʼob yoʼolal le baʼaloʼob maʼ upʼéeliliʼ bix k-tuukul tu yoʼolaloʼobiʼ?
KEX yaan tiʼ baʼaloʼob maʼ upʼéeliliʼ bix k-tuukul yéetel maʼ upʼéeliliʼ baʼax uts t-icheʼeʼ, tuláakloʼon kʼaʼabéet k-múul xíimbaleʼex teʼ bej ku bisaj tiʼ le kuxtal minaʼan u xuuloʼ. ¿Jeʼel wa u páajtaleʼ? Jeʼeleʼ, baʼaleʼ maʼ kʼaʼabéet k-baʼateʼel tu yoʼolal baʼaloʼob maʼ jach kʼaʼanantak maʼ upʼéeliliʼ bix k-tuukul tu yoʼolaloʼobiʼ. Lelaʼ bey tu kaʼansilak le apóstol Pablo tiʼe yáax cristianoʼoboʼ. ¿Bix úuchik u tsoliktiʼob le baʼal jach kʼaʼananaʼ? Yéetel ¿bix jeʼel k-beetik le baʼax tsʼaʼab tu tuukul tumen Dios ka u tsʼíibtoʼ?
U jach kʼaʼananil k-meyajtik Dios yéetel upʼéeliliʼ tuukul
2. ¿Bix úuchik u yeʼesik Pablo jach kʼaʼanan ka meyajtaʼak Dios yéetel upʼéeliliʼ tuukul?
2 Pabloeʼ u yojel kaʼacheʼ le cristianoʼoboʼ jach kʼaʼanan ka u meyajtoʼob Dios yéetel Tiʼ Efesoiloʼob 4:1-3; Colosenses 3:12-14). Baʼaleʼ, ku tsʼoʼokol u káajsik yaʼab múuchʼuliloʼob yéetel ku tsʼoʼokol u xíimbaltik le sukuʼunoʼob tu yoʼolal maas tiʼ veinte jaʼaboʼoboʼ, tu yileʼ maʼ chéen chʼaʼabil jeʼel u meyajtaʼal Dios yéetel upʼéeliliʼ tuukuliʼ (1 tiʼ Corintoiloʼob 1:11-13; Tiʼ Galaciailoʼob 2:11-14). Le oʼolal tu tsʼíibtaj le tʼaanoʼob tiʼ u cristianoiloʼob Romaaʼ: «Jajal Dios, [le] máax ku tsʼáaik chúukaʼan óolal yéetel kiʼimak óolaleʼ, u yáanteʼex utiaʼal ka kuxlakeʼex maʼalob ta baatsileʼex, [...] utiaʼal beyoʼ tuláakalileʼex junmúuchʼeʼ, tiʼ jumpʼéeliliʼ tʼaaneʼ, ka a kiʼikiʼtʼanteʼex u Jajal Dios yéetel u Taata k-Yuumtsil Jesucristo» (Tiʼ Romailoʼob 15:5, 6). Bejlaʼeʼ, toʼon xaneʼ kʼaʼabéet k-kiʼikiʼtʼantik Jéeoba Dios yéetel «jumpʼéeliliʼ tʼaan», lelaʼ u kʼáat yaʼaleʼ kʼaʼabéet meyajtik yéetel jumpʼéeliliʼ tuukul. ¿Táan wa k-ilik beetik lelaʼ?
upʼéeliliʼ tuukul, le oʼolal tu tsʼáaj maʼalob tsol nuʼuktiʼob utiaʼal maʼ u beetkoʼob u cuentai baʼax ku beetaʼaltiʼob tumen uláakʼ cristianoʼob yéetel ka u kan u bisubaʼob ich yaabilaj (3, 4. 1) ¿Tuʼux u taal le cristianoʼob yanoʼob Roma kaʼachoʼ, yéetel bix líiʼsaʼabikoʼob? 2) ¿Baʼax kʼaʼabéet u beetik kaʼach le cristianoʼob yanoʼob Roma utiaʼal ka páatak u kiʼikiʼtʼantkoʼob Jéeoba yéetel «jumpʼéeliliʼ tʼaan»?
3 Yaʼab tiʼ le cristianoʼob yanoʼob Roma kaʼachoʼ jach u amigoʼob Pablo (Tiʼ Romailoʼob 16:3-16). Kex maʼ upʼéeliliʼ tuʼux u taaloʼob yéetel jejeláas bix líiʼsaʼabikoʼobeʼ, utiaʼal Pablo kaʼacheʼ tuláakal le sukuʼunoʼobaʼ láaj «yaabiltaʼan[oʼob] tumen Jajal Dios». Pabloeʼ tu tsʼíibtaj: «Tu yoʼolal Jesucristoeʼ kin tsʼáaik gracias tiʼ Jajal Dios tu yoʼolal tuláakaleʼex, tumen tiʼ tuláakal tuʼux ku yúuchul tʼaan tu yoʼolal a woksaj óolaleʼex». K-ilik túuneʼ, le cristianoʼob yanoʼob Roma kaʼachoʼ maʼalob bix u kuxtaloʼob tu táan Dios (Tiʼ Romailoʼob 1:7, 8; 15:14). Baʼaleʼ, yaan tiʼ letiʼob kaʼacheʼ maʼ upʼéeliliʼ bix u tuukuloʼob tu yoʼolal jujumpʼéel baʼaloʼobiʼ. Teʼ kʼiinoʼob xanaʼ, le cristianoʼoboʼ jejeláas tuʼux u taaloʼob yéetel jejeláas bix líiʼsaʼaniloʼob. Le oʼolaleʼ, utiaʼal u páajtal k-kiʼikiʼtʼantik Dios yéetel «jumpʼéeliliʼ tʼaaneʼ», maʼalob ka k-xokeʼex le tsolnuʼukoʼob tu tsʼáaj Pablo tiʼ bix kʼaʼabéet k-ilik le baʼaloʼob maʼ upʼéeliliʼ bix k-tuukul tu yoʼolaloʼoboʼ.
4 Ichil le cristianoʼob yanoʼob Roma kaʼachoʼ yaan judíoʼob yéetel maʼ judíoʼobiʼ (Tiʼ Romailoʼob 4:1; 11:13). K-ilkeʼ, jujuntúul tiʼ le cristianoʼob judíoʼob kaʼachoʼ láayliʼ táan yilik u tsʼoʼokbeskoʼob jujumpʼéel baʼaloʼob ku kʼáatik u Ley Moiseseʼ, baʼaleʼ maʼ xaaneʼ u yojloʼob kaʼach maʼ tsaa ka u beetoʼob utiaʼal u salvarkubaʼobiʼ. Baʼaleʼ, utiaʼal uláakʼ judíoʼobeʼ jáalkʼabtaʼaboʼob tumen u kʼiʼikʼel Cristo tiʼ le leyoʼob unaj u tsʼoʼokbeskoʼob le maʼiliʼ u beetubaʼob cristianoi kaʼachoʼ. Le oʼolaleʼ, tu xulaj u meentkoʼob jujumpʼéel baʼaloʼob suuk u beetaʼal tumen le judíoʼob kaʼachoʼ (Tiʼ Galaciailoʼob 4:8-11). Baʼaleʼ, jeʼex tu yaʼalil Pablooʼ, tuláakloʼob kaʼach «yaabiltaʼan[oʼob] tumen Jajal Dios» yéetel jeʼel u páajtal u kiʼikiʼtʼantkoʼob Jéeoba yéetel «jumpʼéeliliʼ tʼaan» wa ka u yil u biskubaʼob maʼalob yéetel u maasileʼ. Toʼon xaneʼ, yaan tiʼ baʼaloʼob maʼ upʼéeliliʼ bix k-tuukuliʼ, le oʼolal maʼalob ka k-xokeʼex baʼax tiaʼalaj Pablo tiʼ bix kʼaʼabéet k-ilkeʼex le baʼaloʼob maʼ upʼéeliliʼ bix k-tuukul tu yoʼolaloʼoboʼ (Tiʼ Romailoʼob 15:4).
«Utsi kʼamabaʼex ta baatsileʼex»
5, 6. Le cristianoʼob yanoʼob Roma kaʼachoʼ, ¿baʼaxten maʼ upʼéeliliʼ bix u tuukuloʼob tu yoʼolal le janaloʼ?
5 Teʼ tsʼíibil juʼun tu túuxtaj tiʼ le romailoʼoboʼ, Pabloeʼ tʼaanaj tiʼ upʼéel baʼal maʼ upʼéeliliʼ bix u tuukul le cristianoʼob tu yoʼolaloʼ. Letiʼeʼ tu tsʼíibtaj: «Yaan máax ku tukultikeʼ ku páajtal u jaantik tuláakal baʼal, yaan uláakʼeʼ [...] ku jaantik chéen janalbeʼen xíiwoʼob». ¿Baʼaxten túun ku yúuchul kaʼach lelaʼ? Tiʼ Romailoʼob 14:2; Levítico 11:7). Baʼaleʼ, ka tsʼoʼok u kíimil Jesuseʼ le ley jeʼelaʼ xuʼuli (Tiʼ Efesoiloʼob 2:15). Óoxpʼéel jaʼab ka tak táankoch kíimik Jesuseʼ, utúul ángeleʼ tu yaʼalaj tiʼ Pedro baʼax ku tuklik Dios tu yoʼolal lelaʼ: mix upʼéel janal kʼaʼabéet u yilaʼal maʼ uts u jaantaʼaliʼ (Baʼaxoʼob [Hechos] 11:7-12). Le oʼolaleʼ, jujuntúul cristianoʼob judíoʼob kaʼacheʼ, maʼ xaaneʼ ku tuklikoʼob maʼ kʼaas u jaantaʼal u bakʼel kʼéekʼeniʼ mix xan uláakʼ janaloʼob kiaʼalik kaʼach le Ley maʼ uts u jaantaʼaloʼ.
Utiaʼal k-naʼatkeʼ, u Ley Moiseseʼ ku yaʼalik maʼ uts u jaantaʼal u bakʼel kʼéekʼeniʼ (6 Baʼaleʼ, utiaʼal uláakʼ cristianoʼob judíoʼob kaʼacheʼ, maʼ xaaneʼ chéen u tuklikoʼob jeʼel u páajtal u jaantkoʼob le baʼaloʼob kiaʼalik le Ley maʼ uts u jaantaʼal kaʼachoʼ, ku beetik u woʼoltkuba u nakʼoʼob. Maʼ xaaneʼ, chéen yéetel u yilkoʼob u yéet sukuʼuniloʼob judíoʼob táan u jaantkoʼob le baʼaloʼobaʼ, ku pʼuʼujuloʼob. Baʼaleʼ, yaan cristianoʼob maʼ judíoʼobeʼ, maʼ xaaneʼ ku jaʼakʼal yóoloʼob ken u yiloʼob u yúuchul baʼateʼel chéen tu yoʼolal janal, tumen letiʼobeʼ líikʼoʼob tiʼ upʼéel religión tuʼux maʼatech u yaʼalaʼaltiʼob kaʼach maʼ uts u jaantkoʼob wa baʼaxiʼ. U jaajileʼ, utúul cristianoeʼ maʼ tu kʼebantal wa maʼ tu yóotik u jaant wa baʼax jaanlil, baʼaleʼ maʼ maʼalob ka u yil u yoksik tu tuukul u maasil, unaj u beetkoʼob jeʼex letiʼ utiaʼal ka kʼaʼamkoʼob tumen Diosiʼ. Le jejeláas tuukuloʼob yaan ichil le cristianoʼob kaʼachoʼ jach séeb jeʼel u beetik u maas tʼaʼabal le baʼateʼel yaan ichiloʼob tu yoʼolal le jaanloʼ. Le cristianoʼob yanoʼob Roma kaʼachoʼ jach kʼaʼabéet u kanáantkubaʼob utiaʼal maʼ u xuʼulul u kiʼikiʼtʼantkoʼob Dios yéetel «jumpʼéeliliʼ tʼaan» chéen tumen maʼ upʼéeliliʼ bix u tuukuloʼob tu yoʼolal le janaloʼ.
7. ¿Baʼax jejeláas tuukulil yaan kaʼach tiʼ le cristianoʼob tu yoʼolal le sábadooʼ?
7 Pablo xaneʼ kiaʼalikeʼ «yaan máax ku táanilkunsik [wa ku tuklik maas maʼalob] jumpʼéel kʼiin tiʼ uláakʼ, yaan máax xaneʼ ku tukultikeʼ» upʼéeliliʼ «tuláakal le kʼiinoʼoboʼ» (Tiʼ Romailoʼob 14:5, yáax xéetʼ). U Ley Moisés kaʼacheʼ maʼ tu chaʼik u beetaʼal mix upʼéel meyaj tu kʼiinil sábado, aʼalaʼab tak bukaʼaj jeʼel u páajtal u xíimbaltik máak teʼ kʼiin jeʼeloʼ (Éxodo 20:8-10; Mateo 24:20; Baʼaxoʼob 1:12). Kex tuláakal le baʼaloʼob jeʼelaʼ xuʼuloʼob le ka luʼsaʼab le Leyoʼ, maʼ xaaneʼ jujuntúul cristianoʼob judíoʼob kaʼacheʼ jelaʼan u yuʼubkubaʼob ken u tukloʼob jeʼel u páajtal beetkoʼob jeʼel baʼalak meeyjil tu kʼiinil sábadoeʼ wa jeʼel u páajtal u xíimbaltkoʼob yaʼabach kilómetros teʼ kʼiin kiliʼich utiaʼaloʼob kaʼachoʼ. Maʼ xaaneʼ, kex tsʼoʼok u beetkubaʼob cristianoʼob kaʼacheʼ, ku pʼatkoʼob u kʼiinil le sábado chéen utiaʼal u meyajkoʼob Diosoʼ, kex tsʼoʼok maʼ tu tsaʼabaltiʼob tumen Jéeoba ka u kʼiimbesoʼob le kʼiin jeʼelaʼ. ¿Kʼaas wa túun le baʼax ku beetkoʼoboʼ? Maʼ kʼaasiʼ, baʼaleʼ maʼ unaj u yilik u yokskoʼob tu tuukul u maasil láayliʼ táan u kʼáataʼaltiʼob tumen Jéeoba ka u kʼiimbesoʼob u kʼiinil le sábadooʼ. Pablo túuneʼ, tu yoʼolal bix u tuukul u yéet cristianoiloʼobeʼ, tiaʼalaj: «Cada juntúuleʼ unaj u jéetsʼel maʼalob tiʼ baʼax ku tukultik» (Tiʼ Romailoʼob 14:5b, u tsʼook xéetʼ).
8. Kex unaj u kʼaʼajskoʼob bix u tuukul cada utúuleʼ, ¿baʼax maʼ kʼaʼabéet u beetkoʼob u cristianoiloʼob Roma kaʼachiʼ?
8 Pabloeʼ tiaʼalaj tiʼ u yéet cristianoiloʼobeʼ maʼ u kʼuuxiloʼob yéetel máaxoʼob maʼ yiijchajak u naʼatoʼob tiʼ baʼaxoʼob letiʼ máak kun chʼaʼatuklik baʼax ken u beete. Baʼaleʼ, tu yaʼalaj xan jach maʼ maʼalob baʼax ku beetik le máaxoʼob táan u yilik u yokskoʼob tu tuukul u yéet cristianoiloʼob ka u tsʼoʼokbesoʼob baʼax kiaʼalik u Ley Moisés utiaʼal ka u salvartubaʼoboʼ. Le oʼolaleʼ, óoliʼ tu jaʼabil 61 t.T-kʼ. (teʼ T-kʼiinoʼobaʼ), tu tsʼíibtaj u carta tiʼ le cristianoʼob ebreoʼob wa judíoʼoboʼ. Le baʼax ku yaʼalik ichiloʼ jach yaan u muukʼ. Teʼ cartaaʼ, Tiʼ Galaciailoʼob 5:1-12; Tiʼ Tito 1:10, 11; Tiʼ Hebreob 10:1-17).
Pabloeʼ jach tʼáalkab bix úuchik u tsolik minaʼan u beelal u tsʼoʼokbesaʼal le Leyoʼ, tumen le cristianoʼoboʼ táan u páaʼtkoʼob upʼéel baʼal maas maʼalob ku taal tiʼ u yoksaj óolkoʼob u kʼiʼikʼel Jesús (9, 10. ¿Baʼax maʼ unaj u beetik le cristianoʼoboʼ, yéetel baʼaxten?
9 K-ilik túuneʼ, Pabloeʼ ku yaʼalikeʼ, wa le baʼax ku beetaʼal mix baʼal jach eʼesik táan u bin tu contra le nuʼuktajoʼob tsʼaʼan utiaʼal le cristianoʼoboʼ, le jejeláas tuukul yaan ichiloʼoboʼ maʼ unaj u talamkúuntik u meyajtkoʼob Dios yéetel upʼéeliliʼ tuukuliʼ. Le oʼolal kiaʼalik tiʼe cristianoʼob ku tuklikoʼob kʼaʼabéet u tsʼoʼokbesaʼal baʼax kiaʼalik le Leyoʼ: «¿Baʼaxten ka pʼis óoltik a sukuʼun?». Baʼaleʼ, tiʼ le máaxoʼob ku tuklikoʼob jeʼel u páajtal u meyajoʼob utiaʼal sábado wa jeʼel u páajtal u jaantkoʼob le baʼaloʼob kiaʼalik le Ley maʼ uts u jaantaʼal kaʼachoʼ, Pabloeʼ kiaʼalik: «[¿]Baʼaxten ka pʼektik [a sukuʼun]?» (Tiʼ Romailoʼob 14:10). Pabloeʼ kiaʼalikeʼ le cristiano ku tuklik maʼ uts u beetaʼal wa baʼax, kex mix baʼal eʼesik wa kʼaaseʼ, maʼ unaj u tʼaan kʼaas tu yoʼolal u yéet sukuʼunoʼob jelaʼan u tuukuloʼob tiʼ letiʼiʼ. Baʼaleʼ kiaʼalik xaneʼ, le cristiano ku tuklik jeʼel u páajtal u beetik wa baʼax, tumen mix baʼal eʼesik wa kʼaaseʼ, maʼ unaj u pʼektik le máaxoʼob maʼ bey u tuukuloʼob jeʼex letiʼoʼ. Tuláakal máax meyajtik Jéeobaeʼ kʼaʼabéet u yeʼesik tsiikil tiʼ bix u tuukul u maasil yéetel «mix juntúul ka u tukult tu yoʼolaleʼ maanal tiʼ le unaj u tukultikoʼ» (Tiʼ Romailoʼob 12:3, 18).
10 Pabloeʼ tu yeʼesaj bix kʼaʼabéet u yilaʼal le baʼaloʼoboʼ: «Le máax ku jaantik jeʼel baʼalakeʼ, maʼ u pʼektik le máax ku tukultik yaan baʼaxoʼob maʼ unaj u jaantaʼaloʼobiʼ. Bey xan le máax ku tukultik yaan baʼax maʼ unaj u jaantaʼaloʼ maʼ u pʼis óoltik le máax ku jaantik jeʼel baʼalakeʼ, tumen Jajal Dioseʼ tsʼoʼok u kʼamik le máakoʼ». Tu yaʼalaj xan: «Jeʼebix xan Cristo tu yutsi kʼamajoʼon utiaʼal u nojbeʼenil Jajal Dios[eʼ]». Bey tumen Dios yéetel Cristo ku kʼamkoʼob le máaxoʼob ku tuklikoʼob maʼ uts u beetaʼal wa baʼax yéetel ku kʼamkoʼob xan le máaxoʼob ku tuklikoʼob jeʼel u páajtal u beetkoʼobeʼ, toʼoneʼex xaneʼ kʼaʼabéet k-beetkeʼex jeʼex letiʼoboʼ, unaj «[k-]utsi kam[ik]baʼex t[-]baatsileʼex» (Romailoʼob 14:3, NT; 15:7, Le Tumben Nuptʼan). ¿Maʼ wa jaaj baʼax kiaʼalik le apóstol Pabloaʼ?
Le yaabilaj yaan ichiloʼonoʼ ku yáantkoʼon ka k-bisbaʼex tubeel
11. ¿Tiʼ baʼax tʼaanaj Pablo chéen tu kʼiinil le yáax cristianoʼob ilaʼaboʼ?
11 Teʼ carta tu túuxtaj tiʼ le romailoʼoboʼ Pabloeʼ tʼaanaj tiʼ upʼéel baʼal chéen teʼ kʼiinoʼob jeʼel ilaʼaboʼ. Óoliʼ 23 jaʼaboʼob táanil tiʼ u tsʼíibtik Pablo le cartaaʼ, Jéeobaeʼ tu xulaj le núup tʼaan u beetmaj yéetel le judíoʼoboʼ, ka tu jel beetaj uláakʼ yéetel le cristianoʼoboʼ, baʼaleʼ jujuntúul tiʼ letiʼobeʼ talamchaj u kʼamkoʼob baʼax kiaʼalik le túumben núup tʼaanaʼ. Kex bejlaʼa maʼ táan k-máansik le talamiloʼob anchaj tiʼe yáax cristianoʼob le ka kʼeʼex le úuchben núup tʼaanoʼ, yaan kʼiineʼ jeʼel u yantaltoʼon talamiloʼob jeʼex le anchaj tiʼ letiʼoboʼ.
12, 13. Le cristianoʼob bejlaʼaʼ, ¿tiʼ baʼaxoʼob unaj u yeʼeskoʼob tsiikil tu yoʼolal bix u tuukul u yéet sukuʼuniloʼob?
12 Maʼ xaaneʼ utúul cristianaeʼ líikʼ tiʼ upʼéel religión tuʼux kiaʼalaʼaltiʼob maʼ uts u jatsʼuts líiʼskuba utúul koʼoleliʼ. Baʼaleʼ, ka tu yoksaj óoltaj u jaajileʼ, maʼ xaaneʼ, ku talamtal u kʼamik utúul cristianaeʼ jeʼel u páajtal u búukintik upʼéel jatsʼuts nookʼ wa maʼ jelaʼan bey xan maʼ kʼaas u yilaʼaliʼ yéetel jeʼel u páajtal u jatsʼuts bonkuba utiaʼal súutukiloʼob tuʼux ku páaʼtaʼal ka u líiʼsuba máak tubeeleʼ. Le kiik maʼ jach maʼalob yilik
u jatsʼuts líiʼskuba utúul cristianaeʼ maʼ kʼaʼabéet u yilaʼal u kʼeʼexel u tuukul tiʼ bix unaj u líiʼskubaeʼ, tumen le bix u tuukuloʼ maʼ tiaʼan tu contra upʼéel u ley Jéeobaeʼ. Letiʼ xaneʼ, kʼaʼabéet u naʼatkeʼ maʼ unaj u tʼaan kʼaas tu yoʼolal le cristianaʼob uts tu yich u jatsʼuts líiʼskubaʼoboʼ.13 Beoraaʼ koʼoneʼex tuklikeʼ utúul cristianoeʼ líikʼ tuʼux jach kʼaas u yilaʼal u yukʼik máak, kex tak chéen u pʼíit. Le ka tu kanaj u jaajileʼ, ku yilkeʼ le Bibliaoʼ kieʼeskeʼ le vinooʼ Dios tsʼaamil tiʼ wíinik yéetel maʼ kʼaas u yuʼukʼliʼ, baʼaleʼ kʼaʼabéet u tsʼaʼabal u pʼiis (Salmo 104:15). Le sukuʼunaʼ ku kʼamik le baʼax ku kaʼansik le Bibliaaʼ, baʼaleʼ, yoʼolal bix líiʼsaʼabikeʼ, ku chʼaʼatuklik maʼ u yukʼik jach upuliʼ, mix kex u pʼíit. Baʼaxeʼ, maʼ tu tʼaan kʼaas tu yoʼolal máaxoʼob ku tsʼáaik u pʼiis u yuʼkoʼob. Ku kʼaʼajsik le baʼax kiaʼalik Pabloaʼ: «Koʼo[neʼe]x kaxantik le baʼaloʼob ku taasik jeetsʼel óolaloʼ, le baʼaloʼob ku páajtal u yáantikoʼonoʼ» (Tiʼ Romailoʼob 14:19).
14. ¿Tiʼ baʼaxoʼob unaj k-nuʼuktikba tioʼolal baʼax tiaʼalaj Pablo tiʼ u cristianoiloʼob Roma?
14 Yaan uláakʼ baʼaxoʼob ku kʼaʼabéetkuntik k-nuʼuktikba yoʼolal baʼax tiaʼalaj Pablo tiʼ u cristianoiloʼob Romaoʼ. Yaʼab sukuʼunoʼob yaan teʼ múuchʼuliloʼ, yéetel jejeláas baʼax utstutʼaanoʼob, le oʼolal maʼ xaaneʼ, yaanal bix u tuukuloʼob yoʼolal jejeláas baʼaloʼob. Maʼ xaaneʼ, cada utúuleʼ yaanal bix uts tu yich u líiʼskuba. Baʼaleʼ, teʼ Bibliaoʼ yaan nuʼuktajiloʼob kʼaʼabéet u uʼuyajtʼantaʼal tumen tuláakal cristiano u kʼáat u beet baʼax utstutʼaan Dios. Mix utúul tiʼ toʼon jeʼel u beetik u kʼoʼosol wa u takik upʼéel nookʼ jach kʼaas wa jelaʼan u yilaʼaleʼ. Mix utúul xan tiʼ toʼon jeʼel u líiʼskuba jeʼex le máaxoʼob maʼ maʼalob yilaʼal bix u líiʼskubaʼoboʼ (1 San Juan 2:15-17). Utúul cristianoeʼ mix utéen kʼaʼabéet u tuʼubsik táan u meyajtik yéetel táan u tʼaan tu kʼaabaʼ Jéeoba, u Noj Jalaʼachil tuláakal baʼal, mix tak tu súutukil táan u náaysik u yóol (Isaías 43:10; San Juan 17:16; 1 tiʼ Timoteo 2:9, 10). Kex beyoʼ, utúul cristianoeʼ yaʼab baʼaloʼob jeʼel u páajtal u beetik maʼ tiaʼanoʼob tu contra u leyoʼob Jéeobaeʼ. *
Maʼ k-beetik u tʼóochpajal mix máak
15. Utúul cristianoeʼ, ¿baʼax kʼiin jeʼel u chʼaʼatuklik maʼ u beetik upʼéel baʼal kex u yojel maʼ kʼaasiʼ?
15 Pablo xaneʼ tu tsʼáaj uláakʼ jach maʼalob nuʼuktaj tiʼ le cristianoʼob yanoʼob Roma kaʼachoʼ. Maʼ xaaneʼeʼ, utúul cristiano yiijchajaʼan u naʼat tubeeleʼ, jeʼel u chʼaʼatuklik maʼ u beetik upʼéel baʼal kex u yojel maʼ kʼaasiʼ. ¿Baʼax oʼolal? Tumen ku naʼatik jeʼel u beetik kʼaas tiʼ u maasileʼ. Wa k-ilik jeʼel u tʼóochpajal k-sukuʼun yoʼolal baʼax ken k-beeteʼ, ¿baʼax unaj k-meentik? Pabloeʼ ku yaʼalik: «Maʼalob maʼ a jaantik bakʼ, mix a wukʼik vino, mix a beetik mix baʼal ka u beet u tʼóochpajal a sukuʼun» (Tiʼ Romailoʼob 14:14, 20, 21). Le oʼolaleʼ, wa yiijchajaʼan k-naʼateʼ maʼ unaj k-tʼaan kʼaas tu yoʼolal le máaxoʼob maʼ yiijchajaʼan u naʼatoʼoboʼ, «maʼ unaj k-lúubul utsil chéen tiʼ toʼoniʼ. Cada juntúul tiʼ toʼoneʼ unaj u lúubul utsil tu táan uláakʼ tiʼ jeʼel baʼalak utiaʼal u yutsil uláakʼeʼ» (Romailoʼob 15:1, 2, NT). Wa k-ilik jeʼel u tʼóochpajal k-sukuʼun yoʼolal baʼax k-tuklik beetikeʼ, le yaabilaj k-uʼuyik tu yoʼolaloʼ yaan u túulchʼinkoʼon utiaʼal maʼ k-beetik. Maʼ xaaneʼ, utúul sukuʼuneʼ u yojel jeʼel u páajtal yukʼik, wa ku tsʼáaik u pʼiiseʼ, baʼaleʼ wa ku yilik jeʼel u beetik u tʼóochpajal u yéet sukuʼunileʼ, maas maʼalob maʼ u yukʼik.
16. ¿Bix jeʼel u páajtal k-eʼesik táan k-tuukul tu yoʼolal le máaxoʼob kajaʼanoʼob teʼ tuʼux k-kʼaʼaytajoʼ?
16 Le nuʼuktaj jeʼelaʼ jeʼel xan u meyaj utiaʼal k-kanik bix jeʼel k-bisikba yéetel le máaxoʼob maʼ k-sukuʼunoʼoboʼ. Maʼ xaaneʼ le tuʼux kajaʼanoʼonoʼ le religión yaan tiʼ óoliʼ tuláakaloʼ ku yaʼalik unaj u jeʼelel máak utiaʼal upʼéel kʼiin tiʼ le semanaoʼ. Utiaʼal túun maʼ k-beetik u tʼóochpajloʼob yéetel utiaʼal maʼ k-beetik u yantal talmiloʼob utiaʼal k-bisik le maʼalob péektsiloʼ, kʼaʼabéet kanáantik baʼax k-beetik utiaʼal maʼ u kʼuuxil le vecinoʼoboʼ. Maʼ xan xaneʼ, utúul cristiano yaan taakʼin tiʼeʼ ku bin kajtal tiʼ upʼéel kaaj óotsil tuʼux kʼaʼabéet sukuʼunoʼob utiaʼal áantaj teʼ kʼaʼaytajoʼ. Tumen táan u tuukul tu yoʼolal u túumben vecinoʼobeʼ, maʼ xaaneʼ ku chʼaʼatuklik maʼ u takik nookʼoʼob jach koʼojtak wa xan ku chʼaʼatuklik maʼ u sen yantal baʼaloʼob tiʼ, kex jeʼel u páajtal u mankeʼ.
17. ¿Baʼax eʼesik jeʼel u páajtal k-tuukul tu yoʼolal u maasil ken k-chʼaʼatukult baʼax ken k-beeteʼ?
17 Le máaxoʼob yiijchajaʼan u naʼatoʼoboʼ, ¿jeʼel wa u páajtal u yáax kaxkoʼob u yutsil u maasileʼ? Utiaʼal k-núukikeʼ, koʼoneʼex tuklik táan u bin k-manejareʼ k-ilkeʼ jujuntúul mejen paalaleʼ táan u báaxloʼob teʼ tu jáal le bejoʼ. ¿Maʼ wa ken k-kabalkuns u chichil k-bin, kex chaʼabaʼan k-chichich maan teʼ bej jeʼeloʼ? Yaan, tumen wa maʼeʼ jeʼel k-yachʼik le mejen paalaloʼ. Yaan kʼiin xaneʼ, kʼaʼabéet k-ilik kaxtik yáax u yutsil k-sukuʼunoʼob wa u yutsil uláakʼ máakoʼob. Lelaʼ bey ka k-éems u chichil k-bineʼ. Maʼ xaaneʼ, le baʼax k-tuklik beetkoʼ maʼ kʼaasiʼ, tumen maʼ tiaʼan tu contra baʼax kiaʼalik le Bibliaoʼ. Baʼaleʼ, wa k-ojéeltik jeʼel u beetik u kʼuuxil jujuntúul tiʼ k-sukuʼunoʼob, wa jeʼel u beetik u tʼóochpajal wa u lúubul tiʼ kʼeban le máaxoʼob maʼ jach yiijchajaʼan u naʼatoʼobeʼ, le yaabilaj k-uʼuyik tu yoʼolaloʼoboʼ yaan u péekskoʼob k-beet baʼax jeʼel u taasik utsil tiʼ letiʼobeʼ (Tiʼ Romailoʼob14:13, 15). K-meyajtik Dios yéetel upʼéeliliʼ tuukul, yéetel k-bisik u maʼalob péektsilil le Reinooʼ, maas jach kʼaʼanan tiʼ k-ilik beetik baʼax k-ojel maʼ kʼaasiʼ.
18, 19. 1) Wa k-tuukul tu yoʼolal u maasileʼ, ¿baʼaxten táan k-beetik jeʼex Jesuseʼ? 2) ¿Tiʼ baʼax upʼéeliliʼ bix k-tuukul, yéetel baʼax ken k-il teʼ tuláakʼ xookoʼ?
18 Ken k-beet beyaʼ táan k-beetik jeʼex Jesuseʼ. Pabloeʼ tu yaʼalaj: «Tumen mix Cristo j-lúub utsil chéen tu táan letiʼiʼ, baʼaleʼ tiʼ letiʼeʼ úuch le baʼaloʼob ku yaʼalik le Kiliʼich Tsʼíiboʼ: U poochʼiloʼob le máaxoʼob pochʼikoʼonoʼ j-lúub tin wóokʼol». Wa Jesús tu tsʼáaj u kuxtal t-oʼolaleʼexeʼ, toʼon xaneʼ kʼaʼabéet k-tsʼáaik táanil u yutsil le máaxoʼob maʼ jach yiijchajak u naʼatoʼoboʼ, utiaʼal k-múul kiʼikiʼtʼanteʼex Dios tu yéeteloʼob. Wa k-ilik kʼamkoʼob jeʼex bixoʼoboʼ bey xan wa k-kanáantik maʼ k-beetik upʼéel baʼal jeʼel u beetik u tʼóochpajloʼobeʼ, táan k-kuxtal «jeʼel bix [t]u kaʼansi[j] Cristo Jesusoʼ» (Tiʼ Romailoʼob 15:1-5).
1 tiʼ Corintoiloʼob 1:10). Le upʼéeliliʼ tuukul yantoʼon utiaʼal k-meyajtik Diosoʼ ku chíikpajal tiʼ bix k-ilik le máaxoʼob ku tsʼáaikubaʼob tu contra u jaajiloʼ. Le Kiliʼich Tsʼíiboʼoboʼ kiaʼalikoʼobeʼ le máakoʼob jeʼeloʼobaʼ beyoʼob máakoʼob maʼ k-kʼaj óoloʼobeʼ yéetel ku yaʼaliktoʼon maʼ k-uʼuyik u tʼaanoʼob (San Juan 10:5). ¿Baʼax ken u yáantoʼon utiaʼal k-kʼaj óoltik máaxoʼobiʼ? ¿Bix jeʼel k-kanáantikba tiʼ letiʼobeʼ? Lelaʼ yaan k-ilik teʼ tuláakʼ xookoʼ.
19 Jeʼex tsʼoʼok k-ilkoʼ, tiʼ baʼaloʼob maʼ tu binoʼob tu contra baʼax kiaʼalik le Bibliaoʼ, maʼ upʼéeliliʼ bix k-tuukuliʼ, baʼaleʼ tiʼ baʼax yaan yil yéetel bix kʼaʼabéet k-meyajtik Dioseʼ, upʼéeliliʼ bix k-tuukul ([Tsolajiloʼob]
^ xóot’ol 14 Le chʼúupalal yéetel le xiʼipalal maʼ u chuk dieciocho tiʼoboʼ kʼaʼabéet u yuʼubik u tʼaan u taataʼob tiʼ bix kʼaʼabéet u líiʼskubaʼob.
[U kʼáatchiʼiloʼob le xookoʼ]
[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 25]
¿Baʼax jeʼel a núukikeʼ?
• U yantaltoʼon jejeláas tuukul tu yoʼolal upʼéel baʼaleʼ, ¿baʼaxten maʼ unaj u talamkúuntik k-meyajtik Dios yéetel upʼéeliliʼ tuukuliʼ?
• ¿Baʼaxten kʼaʼabéet k-ilik naʼatikba t-baatsileʼex?
• ¿Tiʼ baʼaxoʼob jeʼel u nuʼuktikoʼon le baʼax tiaʼalaj Pablo tiʼ bix jeʼel k-meyajtik Dios yéetel upʼéeliliʼ tuukuleʼ, yéetel baʼax kun túulchʼinkoʼon utiaʼal k-beet le baʼax tiaʼaloʼ?