K-kaʼanal, baʼaleʼ maʼ t-chaʼik lúubul
K-kaʼanal, baʼaleʼ maʼ t-chaʼik lúubul
«[Jéeoba] beetmail tuláakal yóokʼol kaab [...]. Letiʼeʼ [ku] tsʼáaik u muukʼ máax kaʼanaʼan, ku tsʼáaik u yóol le j-maʼ óoloʼ.» (ISAÍAS 40:28, 29.)
1, 2. 1) ¿Baʼax jach jatsʼuts invitacióni tu beetaj Jesús tiʼ máaxoʼob u kʼáat u meyajtoʼob Dios jeʼex yaʼalikoʼ? 2) ¿Baʼax jeʼel u beetik k-náachtal tiʼ Jéeobaeʼ?
TOʼONEʼEXEʼ jach k-kʼaj óol le jatsʼuts invitación tu beetaj Jesusaʼ: «Koʼoteneʼex tiʼ teen, tuláakaleʼex máaxeʼex kaʼananeʼex tiʼ a meyajeʼex yéetel máax aal a kuucheʼex, teen bíin in beet a jeʼeleʼex. [...] Tumen in kuucheʼ maʼ aaliʼ yéetel sáal u bisaʼal» (San Mateo 11:28-30). Jéeobaeʼ xaneʼ ku yaʼalik u tsʼáaiktoʼon «maʼalob kʼiinoʼob» (Baʼaxoʼob [Hechos] 3:19). Maʼ xaaneʼ tsʼoʼok k-ilikeʼ, le jaajiloʼob k-kanik teʼ Bibliaoʼ, le jatsʼuts kuxtal táan páaʼtikoʼ yéetel k-beetik baʼax ku kaʼansiktoʼon Dioseʼ, jach ku líiʼsik k-óol.
2 Baʼaleʼ, yaan jujuntúul tiʼ máaxoʼob meyajtik Dioseʼ ku lúubul yóoloʼob, yaneʼeʼ yoʼolal upʼíit kʼiinoʼob, baʼaleʼ uláakʼoʼobeʼ ku xáantal lubaʼan u yóoloʼob. Maʼ xaaneʼ, yaan tiʼ letiʼobeʼ jeʼel u káajal u tuklikoʼobeʼ le baʼaxoʼob ku páaʼtaʼal ka u beet utúul cristianoeʼ maʼ upʼéel kuuch sáal u bisaʼal jeʼex tiaʼalaj Jesusoʼ, ku káajal u yilkoʼob bey upʼéel kuuch jach aal u bisaʼaleʼ. K-tuukul beyaʼ maʼ maʼalobiʼ tumen jeʼel u beetik k-náachtal tiʼ Jéeobaeʼ.
3. ¿Baʼaxten tu tsʼáaj Jesús le tsolnuʼuk k-xokik teʼ San Juan 14:1?
3 Le taʼaytak u maʼachal utiaʼal kíimsbiloʼ, Jesuseʼ tiaʼalaj tiʼ u j-tsaypachoʼob: «Maʼ u péek u yóol a puksiʼikʼaleʼex; a woksmaj a wóoleʼex tiʼ Jajal Dios[eʼ], oks a wóoleʼex xan tiʼ teen» (San Juan 14:1, Le Tumben Nuptʼan, LTN). U apóstoloʼob Jesuseʼ jach taʼaytak kaʼach u yilkoʼob u yúuchul yaayaj baʼaloʼob; ken tsʼoʼokok u yúuchul le baʼaloʼobaʼ yaan kaʼach u sen káajal u chʼaʼapachtaʼaloʼob; Jesuseʼ u yojel kaʼacheʼ le baʼaloʼobaʼ jeʼel u beetik u jach lúubul u yóoloʼob ka tak tʼóochpajkoʼobeʼ (San Juan 16:1). Wa le apóstoloʼob maʼ tu yilik u kaʼa líiʼsik u yóoloʼob kaʼacheʼ, lelaʼ jeʼel u beetik u taaktal u xuʼulul u beetkoʼob baʼax kiaʼalik Dioseʼ, ka tak u xul u kʼubik yóoloʼob tiʼ Letiʼeʼ. Bey xan u yúuchul yéetel le cristianoʼob bejlaʼoʼ. U xáantal jach lubaʼan u yóol máakeʼ ku taasik chiʼichnakil yéetel yaj óolal tiʼ u puksiʼikʼal máak (Jeremías 8:18). Yoʼolal lelaʼ, k-puksiʼikʼal wa le máaxoʼon ichiloʼonoʼ, ku lúubul u muukʼ, yéetel le chiʼichnakiloʼ jeʼel u jach lúuʼsik k-óol tak ka xuʼuluk k-tsʼíiboltik meyajtik Jéeobaeʼ.
4. ¿Baʼax unaj k-beetik utiaʼal maʼ u jach lúubul u yóol k-puksiʼikʼal?
4 Jach maʼalob le tsolnuʼuk ku tsʼáaik le Bibliaaʼ: «Utsi kanáant a tuukul [«a puksiʼikʼal» Nuevo Mundo, NM] yéetel chúukaʼan óolal, tumen letiʼ u sayabil a kuxtal» (Proverbios 4:23). Le Bibliaoʼ ku yeʼesiktoʼon bix jeʼel k-kanáantik k-puksiʼikʼal utiaʼal maʼ u jach lúubul k-óol ka tak xuʼuluk k-meyajtik Dioseʼ. Baʼaleʼ, yáaxeʼ maʼalob ka k-il baʼaxoʼob beetik k-kaʼanal.
U tsaypachtaʼal Cristoeʼ upʼéel kuuch maʼ aal u bisaʼaliʼ
5. ¿Baʼax jeʼel u tuklaʼal ken jáan xoʼokok le baʼax tiaʼalaj Jesusoʼ?
5 U jaajileʼ u tsaypachtaʼal Jesuseʼ maʼ chéen chʼaʼabiliʼ (San Lucas 13:24). Jesuseʼ kʼuch u yaʼaleʼ le máax maʼ tu kuchik u cheʼi u mukʼyaj ka xiʼik tu paacheʼ maʼ tu páajtal u beetkuba u j-kaambal (San Lucas 14:27). Ken k-jáan xok le baʼax tiaʼalaj Jesusaʼ jeʼel k-tuklik bey táan yeʼesik maʼ jaaj wa sáal yéetel kiʼ u bisaʼal u kuucheʼ, baʼaleʼ maʼ le u kʼáat u yaʼaliʼ.
6, 7. ¿Baʼaxten k-aʼalikeʼ k-meyajtik Jéeobaeʼ maʼ tu lúuʼsik k-óol mix tu pechʼkoʼon?
6 K-tsʼáaik óol k-beet upʼéel talam meyajeʼ, jeʼel u beetik k-kaʼanaleʼ, baʼaleʼ ku kiʼimakkúuntik yéetel ku líiʼsik k-óol wa táan k-beetik utiaʼal upʼéel maʼalob baʼal (Eclesiastés 3:13, 22). Minaʼan uláakʼ baʼal maas maʼalob tiʼ k-bisik le maʼalob péektsil tiʼ k-éet máakiloʼoboʼ. Tsʼáaik k-óol xan utiaʼal k-kuxtal jeʼex u yaʼalik u jach maʼalob leyoʼob Diosoʼ mix baʼal tu tséel le yaʼabach utsiloʼob k-kʼamik ikil k-beetikoʼ (Proverbios 2:10-20). Tak ken chʼaʼapachtaʼakoʼoneʼ, ku taasiktoʼon kiʼimak óolal k-ojéeltik táan k-muʼyaj yoʼolal u Reino Dios (1 San Pedro 4:14).
7 Wa k-ketik u kuuch Jesús yéetel le éeʼjochʼeʼenil tuʼux yaan le máaxoʼob yanoʼob yáanal le kuuch ku tsʼáaik le maʼ jaajil religiónoʼoboʼ, k-ilkeʼ u kuuch Jesuseʼ jach táaj maʼ aal u bisaʼaliʼ. Jéeobaeʼ jach u yaabiltmoʼon yéetel maʼ tu kʼáatiktoʼon ka k-beet upʼéel baʼal u yojel maʼ tu páajtal k-beetik. «U yaʼalmaj tʼaanoʼobeʼ maʼ talamoʼobiʼ» (1 San Juan 5:3). U kuxtal máak jeʼex tu kaʼansil Jesusoʼ maʼ upʼéel kuuch aal u bisaʼaliʼ. K-ilik túuneʼ, k-meyajtik Jéeobaeʼ maʼ tu lúuʼsik k-óol mix tu pechʼkoʼon.
«Koʼoneʼex tselik tiʼ k-kuxtaleʼ tuláakal aal kuuch»
8. ¿Baʼax maases beetik u lúubul yóol máak u meyajt Dios?
8 Baʼax beetik u lúubul k-óoleʼex meyajteʼex Dioseʼ maases letiʼe sen kuuchoʼob ku tsʼáaik t-óokʼol le kʼasaʼan yóokʼol kaabaʼ. Tumen le «yóokʼol kaab tiʼ yaan yáanal u páajtalil kʼaasibaʼaleʼ», baʼpachtaʼanoʼon tumen yaʼabach baʼaloʼob jeʼel u beetkoʼob k-kaʼanaleʼex yéetel u lúubul k-óoleʼex meyajteʼex Jéeobaeʼ (1 San Juan 5:19). Wa k-bin tu paach baʼaloʼob maʼ kʼaʼanantakeʼ, le baʼaloʼobaʼ jeʼel u talamkúuntiktoʼon wa jeʼel tak u beetkoʼob k-tsʼáaik juntséelil le baʼaloʼob suuk k-beetikeʼexoʼ, jeʼex le k-jóokʼol kʼaʼaytajoʼ wa le k-bin teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ. Le baʼaloʼob maʼ kʼaʼanantakaʼ, jeʼel u suutoʼob upʼéel kuuch jach aal k-tiaʼaleʼexeʼ yéetel jeʼel tak u pechʼkoʼonoʼobeʼ. Le oʼolal le Bibliaoʼ ku yaʼaliktoʼon kʼaʼabéet «tselik tiʼ k-kuxtaleʼ tuláakal aal kuuch» (Hebreos 12:1-3, LTN).
9. K-bin tu paach u baʼalubaʼob le yóokʼol kaabaʼ, ¿bix jeʼel u aalkúuntik k-kuucheʼ?
9 K-sen tsʼíiboltik ka jach kʼaj óoltaʼakoʼon, ka yanaktoʼon yaʼab taakʼin, ka xiʼikoʼon tu paach kiʼimak óolaloʼob, ka k-xíimbalt yaʼab tuʼuxoʼob yéetel k-sen tsʼíiboltik uláakʼ baʼaloʼobeʼ, jeʼel u kʼaskúuntikoʼob k-tuukuleʼ (1 San Juan 2:15-17). Teʼ yáax siglooʼ jujuntúul cristianoʼobeʼ binoʼob tu paach ayikʼaliloʼob, baʼaleʼ leloʼ chéen tu beetaj u maas talamtal u kuxtaloʼob. Le apóstol Pablooʼ tiaʼalaj: «Le máaxoʼob u kʼáatoʼob ayikʼaltaloʼ, ku lúubuloʼob tiʼ le túuntaj óolaloʼ yéetel tiʼ u sat óolil yaʼabkach chéen kunel tsʼíibolaloʼob ku loobiltikoʼob máak yéetel ku bisikoʼob máak tiʼ kʼaskúunajil yéetel tiʼ xuʼulsajil. Tumen u yaakun[taʼal] le taakʼinoʼ u moots tuláakal u jejeláasil kʼaas; yaan tsʼeʼetsʼek máakeʼ tu yoʼolal u tsʼíiboltikoʼobeʼ, tsʼoʼok u tselikubaʼob tiʼ le oksaj óolaloʼ yéetel tsʼoʼok u chupikoʼob yéetel yaayaj óolal u kuxtaloʼob» (1 tiʼ Timoteo 6:9, 10).
10. ¿Baʼax ku kaʼansiktoʼon le baʼax tiaʼalaj Jesús le ka tʼaanaj tiʼ utúul máak jóokʼ paakʼaleʼ?
10 Wa yaan máax ku yuʼubik kaʼanaʼan yéetel lubaʼan u yóol u meyajt Dioseʼ, ¿maʼ wa ta tʼaan letiʼe u baʼalubaʼob le yóokʼol kaab táan u pechʼik le jaajil ich u puksiʼikʼaloʼ? Lelaʼ jach jeʼel u yúuchultoʼoneʼ, jeʼex tu yeʼesil Jesús le ka tʼaanaj tiʼ utúul máak jóokʼ paakʼaleʼ. Jesuseʼ tiaʼaleʼ le k-chiʼichnaktal yoʼolal «u baʼaliloʼob le yóokʼol kaabaʼ», k-tuʼusul «tumen le ayikʼaliloʼ» yéetel k-tsʼíiboltik xan«tuláakal jejeláas baʼaloʼob[eʼ]», beyoʼob kʼiʼixoʼob «ku yokol» t-puksiʼikʼal ku «pechʼik le maʼalob péektsil» yaan ichiloʼ (San Marcos 4:18, 19, El Nuevo Testamento en Maya, NT). Le oʼolaleʼ le Bibliaoʼ ku tsʼáaiktoʼon le tsolnuʼukaʼ: «Maʼ a yaabiltikeʼex le taakʼinoʼ; kiʼimakchajak a wóoleʼex yéetel le baʼax yaan teʼexoʼ, tumen Jajal Dioseʼ u yaʼalmaj: “Mix bikʼin k[e]n in pʼatech mix [xan] k[e]n in xúumpʼat[t]ech» (Hebreoʼob 13:5, NT).
11. ¿Bix jeʼel k-tselik tiʼ k-kuxtal tuláakal kuuch maʼ kʼaʼabéeteʼ?
11 Yaan kʼiineʼ, baʼax talamkúuntik k-kuxtaleʼ letiʼe bix u meyajtoʼon le baʼaloʼob yantoʼonoʼ, maʼ tumen wa táan k-bin tu paach ayikʼaliloʼobiʼ. Yaan sukuʼunoʼob tsʼoʼok u lúubul u yóoloʼob yoʼolal upʼéel nojoch kʼojaʼanil, wa yoʼolal kíimik wa máax u yaabiltmoʼobeʼ, wa yoʼolal uláakʼ talamiloʼobeʼ, tsʼoʼok u yilkoʼob u kʼaʼabéetil u kʼexkoʼob jujumpʼéel baʼaloʼob ichil u kuxtaloʼob. Utúul sukuʼun yéetel u yataneʼ tu chʼaʼatukultoʼob u pʼatik u beetkoʼob jujumpʼéel baʼaloʼob uts tu yichoʼob yéetel uláakʼ baʼaloʼob maʼ jach kʼaʼanantakoʼobiʼ. Tu xakʼaltoʼob tuláakal baʼax yantiʼobeʼ, ka tu líiʼsoʼob tuláakal le yaan yil yéetel le baʼaloʼob tu chʼaʼatukloʼob u pʼatik u beetkoʼoboʼ. Toʼon xaneʼ jeʼel k-jóoʼsik utsil wa cada wa baʼax kʼiineʼ ka k-il baʼaxoʼob suukaʼan k-beetik yéetel baʼaxoʼob yantoʼon, utiaʼal k-tselik tiʼ k-kuxtal tuláakal kuuch maʼ kʼaʼabéetiʼ. Lelaʼ yaan u yáantkoʼon utiaʼal maʼ k-kaʼanal mix u jach lúubul k-óol meyajt Dios.
Jach kʼaʼabéet k-ilik baʼax jeʼel u páajtal k-beetik yéetel baʼax maʼatecheʼ
12. ¿Baʼax jeʼel u yúuchul wa k-beetik baʼaloʼob maʼ maʼalobtakeʼ?
12 K-beetik baʼaloʼob maʼ maʼalobtak, kex maʼ jach nojochtakeʼ, jujumpʼíitil jeʼel u bin u talamkúuntkoʼob k-kuxtaleʼ. Jach jaaj le baʼax tiaʼalaj Davidaʼ: «In kʼasaʼaniloʼobeʼ u pechʼmaenoʼob; lelaʼ jumpʼéel kuuch in tiaʼal maʼ tu páajtal in mukʼyajtik» (Salmo 38:4). Yaan kʼiineʼ, utiaʼal k-luʼsik t-óokʼol jujumpʼéel baʼaloʼob chiʼichnakkúuntkoʼoneʼ chéen unaj k-beetik jujumpʼéel kʼeexoʼob ichil k-kuxtal.
13. K-tuukul tubeeleʼ, ¿bix jeʼel u yáantkoʼon k-il bukaʼaj jeʼel u páajtal k-beetik teʼ meeyjil kaʼansajoʼ?
13 Le Bibliaoʼ kiaʼalik maʼalob ka yanaktoʼon «maʼalob [...] tuukul mantatsʼ» yéetel ka «yiijchajak xan[ k-]tuukul» (Proverbios 3:21, 22). Ku yeʼesik xaneʼ «le máaxoʼob yaan le kaʼanilbeʼen naʼat tiʼoboʼ [...] toj u tuukuloʼob» (Santiago 3:17). Yaan máaxoʼobeʼ u kʼáat u beetoʼob le bukaʼaj ku beetik uláakʼ sukuʼunoʼob teʼ meeyjil kaʼansajoʼ. Baʼaleʼ, u Tʼaan Dioseʼ ku tsʼáaik le tsolnuʼukaʼ: «Cada juntúuleʼ unaj u yilik wa maʼalob baʼax ku beetik. Wa ku kiʼimaktal u yóol tu yoʼolaleʼ, lelaʼ chéen utiaʼal letiʼ maʼ utiaʼal uláakʼ máakiʼ [«maʼ utiaʼal u ketuba yéetel uláakʼiʼ», NM] . Tumen cada juntúuleʼ yaan u bisik u kuuch» (Tiʼ Galaciailoʼob 6:4, 5). K-ilik bix u meyajtaʼal Jéeoba tumen uláakʼ sukuʼunoʼobeʼ jeʼel xan u yáantkoʼon k-meyajt Jéeoba yéetel u jaajil k-óoleʼ, baʼaleʼ wa maʼalob bix k-tuukul yéetel wa k-kʼaʼajsik yaan baʼaloʼob maʼ tu páajtal k-beetikeʼ, yaan k-ilik meentik le baʼaloʼob jeʼel k-jóokʼol tu yéeteloʼobeʼ.
14, 15. ¿Baʼax jeʼel k-beetik utiaʼal k-kanáantik k-toj óolal yéetel utiaʼal maʼ u lúubul k-óoleʼ?
14 K-tuukul tubeel tak tiʼ baʼaloʼob ku tuklaʼal maʼ jach kʼaʼananoʼobeʼ ku yáantkoʼon utiaʼal maʼ k-jach kaʼanal. Utiaʼal k-naʼatikeʼ, koʼoneʼex tuklik lelaʼ: le baʼaxoʼob suukaʼan k-beetkoʼ, ¿ku yáantkoʼon wa utiaʼal ka yanaktoʼon toj óolal? Koʼoneʼex tʼaan tiʼ utúul sukuʼun yéetel u yatan ku meyajoʼob tiʼ upʼéel u najil Betel. Letiʼobeʼ tsʼoʼok u yilkoʼob u yutsil u kanáantik u toj óolaloʼob. Le kiikaʼ kiaʼalik: «Kex yantoʼon yaʼab meyajeʼ sáamsamal k-ilik chital wenel upʼéeliliʼ oora. Suuk xan k-beetik ejercicio. Lelaʼ jach tsʼoʼok u yáantkoʼon. K-ojel baʼaxoʼob jeʼel u páajtal k-beetik yéetel baʼaxoʼob maʼeʼ, le oʼolal maʼ t-tsʼáaikba k-beet baʼaloʼob k-ojel maʼ t-jóokʼol yéeteloʼob. K-ilik xan maʼ k-ketikba yéetel le máaxoʼob bey maʼ tu kaʼanloʼobeʼ». Kux tun toʼon, ¿k-tséentikba wa yéetel baʼaloʼob ku beetkoʼob uts tiʼ k-wíinklil? ¿K-jeʼelel wa le bukaʼaj kʼaʼabéeteʼ? K-ilik kanáantik k-toj óolal le bukaʼaj kʼaʼabéeteʼ jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal maʼ u jach lúubul k-óol yéetel utiaʼal maʼ k-kaʼanal meyajt Dioseʼ.
15 Jujuntúul tiʼ toʼoneʼ, yaan baʼaxoʼob kʼaʼabéettoʼon maʼ kʼaʼabéet tiʼ u maasiliʼ. Bey u yeʼesik le chiʼichnakiloʼob ku máansik utúul kiikoʼ. Letiʼeʼ tsʼoʼok u beetik u x-táanilkunsajil jejeláas tuʼuxoʼob tuʼux talam u yúuchul kʼaʼaytaj yéetel tsʼoʼok u muʼyajtik yaʼab kʼojaʼaniloʼob, ichiloʼobeʼ tak cáncer. ¿Baʼax áantik u muʼyajt le chiʼichnakiloʼob ku máansikoʼ? Letiʼeʼ kiaʼalik: «Kin wilik jach kʼaʼanan in wantal tin juun yéetel maʼ in tuukul tiʼ in chiʼichnakiloʼob. Le kʼiin kin wuʼuyik jach chiʼichnaken yéetel kaʼanaʼaneneʼ kin wilik in wantal tin juunal utiaʼal in xook yéetel utiaʼal in jeʼelel». Toʼon xaneʼ maʼalob ka k-il baʼaxoʼob kʼaʼabéettoʼon utiaʼal maʼ u lúubul k-óol meyajt Dios.
Jéeobaeʼ ku tsʼáaiktoʼon muukʼ
16, 17. 1) ¿Baʼaxten jach kʼaʼanan ka k-kanáant maʼ u lúubul k-óol meyajt Dios? 2) ¿Baʼax kʼaʼabéet u suuktal k-beetik sáamsamal?
16 Jach kʼaʼanan ka k-kanáant maʼ u lúubul k-óol meyajt Dios. Wa naatsʼ yaniloʼon tiʼ Jéeobaeʼ, kex ka kaʼanak k-wíinklileʼ, maʼ ken k-kaʼanal meyajte. Letiʼeʼ ku «tsʼáaik u muukʼ máax kaʼanaʼan, ku tsʼáaik u yóol le j-maʼ óoloʼ» (Isaías40:28, 29). Le apóstol Pablooʼ tu yilaj jach jaaj le tʼaanoʼobaʼ, le oʼolal tu tsʼíibtaj: «Mix juntéen ku lúubul k-óol. Tumen kex le wíinklil táan u xuʼupulaʼ, k-pixaneʼ [wa le máaxoʼon ichiloʼonoʼ] sáamsamal ku túumbe[n]chajal» (2 tiʼ Corintoiloʼob 4:16).
17 Koʼoneʼex ilik baʼax ku tsʼáaik naʼatbil le tʼaan «sáamsamal». Le tʼaanaʼ u kʼáat yaʼal sáamsamal kʼaʼabéet k-jóoʼsik utsil tiʼ le baʼaxoʼob u tsʼaamaj Jéeoba utiaʼal u yantaltoʼon muukʼoʼ. Utúul kiik 43 jaʼaboʼob tu beetaj u misioneraileʼ, yaʼab u téenel tu yuʼubaj jach kaʼanaʼan yéetel chan lubaʼan u yóol. Baʼaleʼ maʼ tu chaʼaj u jach lúubul u yóoliʼ. Letiʼeʼ tiaʼalaj: «Tsʼoʼok u suuktal maʼ u chúunkʼintal táan in líikʼil utiaʼal in payalchiʼ tiʼ Jéeoba yéetel utiaʼal in xokik le Biblia táanil tiʼ u káajal in meyajoʼ. In beetik sáamsamal lelaʼ tsʼoʼok u yáantken utiaʼal ka chúukpajak in wóol tak bejlaʼeʼ». Jach tu jaajileʼ wa «sáamsamal» k-payalchiʼ tiʼ Dios yéetel k-tuukul tiʼ u jatsʼuts modos yéetel tiʼ le baʼaxoʼob u yaʼalmaj ken u beetoʼ, jeʼel u páajtal k-kʼamik le muukʼ ku tsʼáaik utiaʼal maʼ u lúubul k-óoloʼ.
18. Le Bibliaoʼ, ¿bix u líiʼsik u yóol le sukuʼunoʼob tsʼoʼok u chʼíijloʼob wa kʼojaʼanoʼob chúukaʼan u yóoloʼoboʼ?
18 Máaxoʼob jach lubaʼan u yóoloʼob tumen tsʼoʼok u chʼíijloʼob wa tumen kʼojaʼanoʼobeʼ jach kʼaʼanan ka payalchiʼinakoʼob tiʼ Dios yéetel ka tuukulnakoʼob tiʼ u jatsʼuts modos yéetel tiʼ le baʼaxoʼob u yaʼalmaj u beetkoʼ. Maʼ xaaneʼ u ketkubaʼob yéetel u maasileʼ maʼ le beetik u lúubul yóoloʼobiʼ, baʼax beetik u lúubul yóoloʼobeʼ u ketkoʼob le bukaʼaj ku beetkoʼob bejlaʼoʼ yéetel le ku beetkoʼob úuchiloʼ. ¡Jach ku líiʼsik k-óol ojéeltik Jéeobaeʼ jach u yaabilma le sukuʼunoʼob tsʼoʼok u yantal u jaʼabiloʼoboʼ! Le Bibliaoʼ kiaʼalik: «U sakil u tsoʼotsel joʼoleʼ jumpʼéel péet joʼolal [wa upʼéel u coronai] tsiikil, náajaltaʼan yéetel jumpʼéel maʼalob kuxtal» (Proverbios 16:31). Jéeobaeʼ u yojel baʼaxoʼob maʼ tu páajtal k-beetik, yéetel jach nojoch yilik le baʼaxoʼob ku páajtal k-beetik kex maʼ yaʼaboʼ. Le maʼalob baʼaloʼob xan tsʼoʼok k-beetkoʼ jach u puliʼ maʼ tu tuʼubsaʼal tumen Jéeoba. Le Bibliaoʼ kiaʼalik: «Tumen Jajal Dioseʼ toj, yéetel maʼ bíin u tuʼubs le baʼax tsʼoʼok a beetikeʼexoʼ yéetel le yaakunaj tsʼoʼok a weʼesikeʼex tiʼoʼ ikil ta wáantilakeʼex le sukuʼunoʼob tiʼ le oksaj óolaloʼ, jumpʼéel baʼax láayliʼ táan a beetikeʼexeʼ» (Hebreoʼob 6:10, NT). ¡Jach ku kiʼimaktal k-óol ojéeltik ichil u kaajal Dioseʼ yaan sukuʼunoʼob úuch joʼopʼok u chúukpajal u yóoloʼob u meyajtoʼob Jéeoba!
Maʼ a chaʼik u lúubul a wóol
19. ¿Baʼax utsil k-kʼamik wa k-ilik áantik u maasil?
19 Yaʼab máax aʼalikeʼ wa máak suuk u sen beetik ejercicioeʼ, le áantik ka líikʼik u yóol ken u yuʼububa kaʼanaʼan. Toʼon xaneʼ, wa sáamsamal k-xokik le Biblia, bey xan wa mantatsʼ k-jóokʼol kʼaʼaytaj yéetel k-bin teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ, leloʼ ku kaʼa tsʼáaik k-óol ken k-uʼuyba bey lubaʼan k-óol k-meyajt Dioseʼ. Le Bibliaoʼ kiaʼalik: «Bey túunoʼ, maʼ unaj k-kaʼanal k-beet utsiʼ, tumen wa maʼ tu lúubul k-óoleʼ tu kʼiinil bíin joochnakoʼon. Le oʼolaleʼ, jeʼel baʼalak kʼiin ku páajtaleʼ unaj k-beetik uts tiʼ tuláakal, yáax táanileʼ tiʼ le sukuʼunoʼob tiʼ le oksaj óolaloʼ» (Tiʼ Galaciailoʼob 6:9, 10). Le tekstoaʼ, ken u yaʼal «maʼ unaj k-kaʼanal k-beet uts» yéetel «unaj k-beetik uts», ku tsʼáaik naʼatbileʼ utiaʼal k-beetik lelaʼ kʼaʼabéet k-péek. Jach beyoʼ, k-ilik áantik u maasileʼ yaan u yáantkoʼon utiaʼal maʼ u jach lúubul k-óol ka tak xuʼuluk k-meyajtik Jéeoba.
20. Utiaʼal maʼ u lúubul k-óoleʼ, ¿máax yéetel maʼ kʼaʼabéet k-bisikbaiʼ?
20 Baʼaleʼ, k-bisikba, yéetel k-beetik baʼaloʼob yéetel máaxoʼob maʼatech u beetkoʼob baʼax kiaʼalik u leyoʼob Dioseʼ, jeʼel u suut bey upʼéel kuuch aal u bisaʼaleʼ. Le Bibliaoʼ kiaʼalikeʼ «tuunich yéetel saʼam luʼumeʼ aaltakoʼob,» baʼaleʼ maas yaʼab u «aalil u pʼuʼujul» utúul j-maʼ naʼat (Proverbios 27:3). Wa maʼ k-kʼáat ka lúubuk k-óoleʼ, kʼaʼabéet k-náachtal tiʼ le máaxoʼob maʼ maʼalob u yilkoʼob mix baʼaliʼ yéetel chéen táan u kaxkoʼob baʼax maʼ patal ku beetik u maasiliʼ yéetel chéen táan u tʼaanoʼob tu contra u chuukan.
21. Teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ, ¿bix jeʼel k-paklan líiʼsik k-óoleʼ?
21 Le muchʼtáambaloʼoboʼ upʼéel baʼal u tsʼaamaj Jéeoba ku tsʼáaiktoʼon muukʼ; ku tsʼáaik tuʼux k-paklan líiʼsik k-óol yoʼolal le kaʼansaj k-kʼamikoʼoʼ, bey xan tumen tiaʼanoʼon yéetel k-sukuʼunoʼobiʼ (Hebreob 10:25). Tuláakal le sukuʼunoʼoboʼ ken u tichʼ u kʼaboʼob utiaʼal u táakpajloʼob teʼ muchʼtáambaloʼ wa ken u máansoʼob upʼéel tseʼektaj wa upʼéel eʼesajileʼ kʼaʼabéet u yilik u líiʼskoʼob yóol le múuchʼuliloʼ. Lelaʼ jach ku páaʼtaʼal tiʼ le máaxoʼob ku kaʼansajoʼob teʼ múuchʼuliloʼ (Isaías 32:1, 2). Tak ken kʼaʼabéetchajak u tsoʼolol u nuʼuk, wa u yeʼesaʼal tiʼ utúul sukuʼun maʼ maʼalob baʼax tu beeteʼeʼ, maʼ unaj u lúuʼsaʼal yóol yéetel bix kun tʼanbiliʼ (Tiʼ Galaciailoʼob 6:1, 2). Le yaabilaj k-uʼuyik yoʼolal k-éet máakiloʼ yaan u yáantkoʼon utiaʼal maʼ k-kaʼanal meyajt Jéeoba (Salmo 133:1; San Juan 13:35).
22. Kex kʼeban wíinikoʼon beyoʼon kʼateʼ, ¿bix jeʼel u líikʼil k-óoleʼexeʼ?
22 Kʼaʼabéet jach k-tsʼáaik óoleʼex meyajteʼex Jéeoba teʼ tu tsʼook kʼiinoʼobaʼ. Tsʼoʼokol xaneʼ, jeʼex u chuukan máakoʼobeʼ, láayliʼ ku sen kaʼanal k-tuukuleʼ, láayliʼ k-muʼyaj yoʼolal baʼax kiúuchultoʼoneʼ yéetel láayliʼ xan k-máan tiʼ talamiloʼob jach ku chiʼichnakkúunskoʼoneʼ. Lelaʼ kiúuchultoʼon tumen kʼeban wíinkoʼon, beyoʼon kʼat séeb u paʼapajleʼ. Baʼaleʼ, le Bibliaoʼ kiaʼalik: «Le ayikʼalilaʼ tiʼ yaan tiʼ k-wíinklileʼ, le wíinklilaʼ bey kuum beetaʼan yéetel kʼateʼ, utiaʼal ka ilaʼakeʼ le nojoch páajtalilaʼ tiʼ Jajal Dios u taal, maʼ tiʼ toʼoniʼ» (1 Corintoiloʼob 4:7, NT). U jaajileʼ, yaan kʼiineʼ, yaan k-uʼuyikba bey kaʼananoʼoneʼ, baʼaleʼ mix utéen kʼaʼabéet k-chaʼik u jach lúubul k-óol ka tak xuʼuluk k-meyajtik Dios. Le oʼolaleʼ líikʼik k-óoleʼex, koʼoneʼex aʼalik: «Yuumtsil [...] áantiken» (Hebreob 13:6).
[U kʼáatchiʼiloʼob le xookoʼ]
[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 20]
Koʼoneʼex jáan kʼaʼajsik
• Maʼ xaaneʼ, ¿baʼax kuuchoʼob aaltakoʼob jeʼel u páajtal k-tselik tiʼ toʼoneʼ?
• ¿Bix jeʼel «k-beetik uts» tiʼ k-sukuʼunoʼobeʼ?
• Ken kaʼankoʼon wa ken lúubul k-óoleʼ, ¿bix u tsʼáaiktoʼon muukʼ Jéeoba?