Upʼéel maʼalob péektsil utiaʼal u kajnáaliloʼob tuláakal yóokʼol kaab
Upʼéel maʼalob péektsil utiaʼal u kajnáaliloʼob tuláakal yóokʼol kaab
«Jóokʼokeʼex a [kʼaʼay]teʼex in kaabaʼ [...] tak [teʼ] kúuchiloʼob yaan tu xuul yóokʼol kaaboʼ.» (BEETAʼANOʼOB [HECHOS] 1:8.)
1. Toʼon k-kaʼansik baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ, ¿baʼax maʼalob ka k-jach il k-beetik, yéetel baʼaxten?
UTÚUL maʼalob j-kaʼansajeʼ maʼ chéen ku yilik baʼax ku kaʼansik tiʼ u j-xoknáaloʼobiʼ, ku yilik xan bix u kaʼansiktiʼob. Toʼon xaneʼ kʼaʼabéet k-ilik beetik beyoʼ, tumen k-kaʼansik le baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ. Maʼ chéen k-ilik k-kʼaʼaytik le maʼalob péektsiloʼ, k-ilik xan k-beetik tubeel. Kex u maʼalob péektsilil le Reino k-kʼaʼaytik maʼatech u kʼexpajloʼ, baʼaleʼ k-kʼexik bix k-kʼaʼaytik. ¿Baʼaxten? Tumen k-kʼáat ka uʼuyaʼak tumen tuláakal máak.
2. ¿Máaxoʼob k-beetikba jeʼex letiʼob ken k-kʼex bix k-kʼaʼaytajoʼ?
2 Ken k-kʼex bix k-kʼaʼaytajeʼ, táan k-beetik jeʼex tu beetil le máaxoʼob meyajt Dios úuchiloʼ. Koʼoneʼex ilik bix úuchik u beetik apóstol Pablo, letiʼeʼ tu yaʼalaj: «Le ken yanaken ichil le judíoʼoboʼ, kin beetikimba jeʼel bix juntúul judíoeʼ [...]. Tiʼ le máaxoʼob minaʼan tiʼob aʼalmajtʼaan[oʼ], tin beetjimba bey minaʼan ten aʼalmajtʼaan[eʼ] [...]. Le ken yanaken tu yiknal le máaxoʼob luubul u yóoloʼob tiʼ le oksaj óolaloʼ, kin beetik bey luubul in wóoleʼ, utiaʼal in taasikoʼob xan. In kʼáat in waʼaleʼ, tsʼoʼok in beetikimba jeʼel bix cada juntúuleʼ utiaʼal in tokik tsʼeʼetsʼek tiʼob jeʼel bix ka páatakeʼ» (1 Corintoiloʼob 9:19-23). Tiʼ Pabloeʼ bin utsil úuchik u kʼexik bix u kʼaʼaytaj. Toʼon xaneʼ, wa k-eʼesik tsiikil yéetel wa k-kʼexik xan bix k-kʼaʼaytajeʼ, jeʼel xan u páajtal k-áantik yaʼab máakoʼob utiaʼal ka u salvartubaʼobeʼ.
Tak tu «táanxel tséelil luʼum»
3. 1) ¿Baʼax talamkúuntik u bisaʼal le maʼalob péektsiloʼ? 2) ¿Bix u béeytal teʼ kʼiinoʼob le baʼax ku yaʼalik Isaías 45:22?
3 Upʼéel baʼax talamkúuntik u bisaʼal le maʼalob péektsiloʼ letiʼe bukaʼaj tuʼux unaj u bisaʼaloʼ, «tiʼ tuláakal yóokʼol kaab» (Mateo 24:14). Teʼ siglo máanoʼ, yaʼab tiʼ u j-jaajkunajoʼob Jéeobaeʼ, jach tu tsʼáaj u yóoloʼob u bisoʼob le maʼalob péektsil tak tuʼuxoʼob mix utéen úuchuk kʼaʼaytajoʼ, yoʼolal lelaʼ tsʼoʼok u maas yaʼabtal máaxoʼob meyajtik Dios. Tu káajbal le siglo 20 maʼ tiʼ yaʼab luʼumiloʼob ku yúuchul kʼaʼaytaj kaʼachi, baʼaleʼ, bejlaʼeʼ u j-jaajkunajoʼob Jéeobaeʼ ku kʼaʼaytajoʼob tiʼ 235 luʼumiloʼob. K-ilik túuneʼ, u maʼalob péektsilil le Reinooʼ táan u bisaʼal tak tiʼ u kajnáaliloʼob «u táanxel tséelil luʼum» (Isaías 45:22).
4, 5. 1) ¿Máaxoʼob tsʼoʼok u tsʼáaikoʼob upʼéel nojoch áantaj utiaʼal u kʼaʼaytaʼal le maʼalob péektsiloʼ? 2) ¿Baʼax tsʼoʼok u yaʼalaʼal tumen jujumpʼéel u najiloʼob Betel tu yoʼolal le meyaj ku beetik le sukuʼunoʼob tsʼoʼok u binoʼob áantaj táanxel luʼumiloʼ?
4 ¿Baʼax beetik u maas yaʼabtal tuʼux ku yúuchul kʼaʼaytaj? Jejeláas baʼaxoʼob beetik. Utiaʼal lelaʼ jach tsʼoʼok u yáantaj le misioneroʼob tsʼoʼok u xookoʼob teʼ Kaambalil tiʼ le Biblia tiʼ Galaad tiʼ le Watchtower (Escuela Bíblica de Galaad de la Watchtower) bey xan le maas tiʼ veinte mil sukuʼunoʼob tsʼoʼok u xookoʼob teʼ Kaambalil utiaʼal Meeyjil Kaʼansajoʼ (Escuela de Entrenamiento Ministerial). Tsʼoʼok xan u yáantaj le sukuʼunoʼob ku xupik u taakʼinoʼob utiaʼal u binoʼob u kʼaʼaytoʼob le maʼalob péektsil teʼ tuʼux maʼ yaʼab j-kʼaʼaytajoʼob yanoʼ. Le máaxoʼob jach u tsʼaamaj u yóoloʼob u meyajtoʼob Jéeobaaʼ, xiiboʼob, koʼoleloʼob, chʼijaʼanoʼob, táankelmoʼob, tsʼokaʼan yéetel maʼ tsʼokaʼan u beeloʼobiʼ, jach ku yáantajoʼob utiaʼal ka bisaʼak le maʼalob péektsil tiʼ tuláakal yóokʼol kaaboʼ (Salmo 110:3; Romailoʼob 10:18). Tuláakal le sukuʼunoʼobaʼ, jach yaabiltaʼanoʼob. Koʼoneʼex ilik baʼax ku yaʼalaʼal tumen jujumpʼéel u najiloʼob Betel tu yoʼolal le máaxoʼob tsʼoʼok u binoʼob áantaj tuʼux maas kʼaʼabéet j-kʼaʼaytajoʼoboʼ.
5 «Le sukuʼunoʼob ku yilik u biskoʼob le maʼalob péektsilil tak teʼ tuʼuxoʼob maas náachtakoʼ, ku yáantajoʼob utiaʼal ka yanak túumben múuchʼuliloʼob yéetel ku yáantkoʼob le sukuʼunoʼob yanoʼob teʼ tuʼux ku kʼaʼaytajoʼoboʼ utiaʼal ka u maas yaabiltoʼob Dios.» (Ecuador.) «Wa ka xiʼik tuláakal le sukuʼunoʼob u taaloʼob tiʼ táanxel luʼumiloʼoboʼ, yaan u jach lúubul u muukʼ le múuchʼuliloʼoboʼ. Jach kiʼimak k-óol yaniloʼob t-éetel.» (República Dominicana.) «Tiʼ yaʼab múuchʼuliloʼob yanoʼob teʼ t-luʼumilaʼ jach yaʼab kiikoʼob yaniʼ, yaan tuʼuxeʼ tiʼ cada 100 j-kʼaʼaytajoʼobeʼ 70 utúulul kiikoʼob yaniʼ (Salmo 68:11). Tumen yaʼab tiʼ letiʼob maʼ úuch ookkoʼob ichil u kaajal Dioseʼ, jach nojoch áantaj ku tsʼaʼabaltiʼob tumen le x-táanilkunsajoʼob maʼ tsʼokaʼan u beeloʼob táanxel luʼumil u taaloʼoboʼ. Le kiikoʼob táanxel luʼumil u taaloʼobaʼ k-ilkoʼob bey upʼéel siibal tiʼ Dios u taaleʼ.» (Upʼéel luʼumil yaan tu lakʼinil Europa.) Techeʼ, ¿tsʼoʼok wa tukultik wa jeʼel u páajtal a bin áantaj táanxel luʼumileʼ? * (Beetaʼanoʼob 16:9, 10).
«Diez j-táanxel luʼumiloʼob»
6. Jeʼex u yaʼalik Zacarías 8:23, ¿baʼax uláakʼ talamkúuntik u kʼaʼaytaʼal le maʼalob péektsiloʼ?
6 Uláakʼ baʼax talamkúuntik u kʼaʼaytaʼal le maʼalob péektsiloʼ letiʼ le jejeláas tʼaaniloʼob ku beetaʼal teʼ yóokʼol kaabaʼ. Le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Tiʼ le kʼiinoʼob túunoʼ diez táanxel luʼumiloʼobeʼ bíin u cháachoʼob juntúul judío tu nookʼ utiaʼal ka u yaʼaloʼob tiʼ: Toʼoneʼ k-kʼáat bin ta wéeteleʼex tumen tsʼoʼok k-uʼuyik tiʼ yaan [Dios] ta wéeteleʼexeʼ» (Zacarías 8:23). Le «diez j-táanxel luʼumiloʼob» ku yaʼalaʼal teʼ profecíaaʼ, letiʼe «yaʼabkach máakoʼob» kun pʼáatloʼob way Luʼum ku yaʼalaʼal tu libroi Apocalipsis 7:9. Baʼaleʼ wa táanxel luʼumiloʼob u taaloʼobeʼ, lelaʼ u kʼáat u yaʼaleʼ jejeláas tʼaanoʼob ku tʼankoʼob. Teʼ kʼiinoʼobaʼ, ¿táan wa k-ilik bix u béeytal le baʼax aʼalaʼanaʼ? ¡Táan!
7. ¿Baʼax eʼesik táan u kʼaʼaytaʼal le maʼalob péektsil tiʼ máakoʼob tiʼ tuláakal tʼaaniloʼoboʼ?
7 Koʼoneʼex ilik baʼaxoʼob eʼesik táan u béeytal. Tu jaʼabiloʼob 1950, le jóoʼsaʼaniloʼoboʼ ku sutaʼaloʼob kaʼach ich 90 tʼaaniloʼob; bejlaʼeʼ ku sutaʼaloʼob ich óoliʼ 400 tʼaaniloʼob. Le «palitsil chúukpajaʼan u yóol yéetel yaan u naʼatoʼ» jach ku tsʼáaik u yóol u jóoʼs libroʼob yéetel revistaʼob tak ichil le tʼaaniloʼob maʼ yaʼab máaxoʼob tʼankoʼ (Mateo 24:45). Bejlaʼeʼ yaan libroʼob yéetel revistaʼob ich groenlandés (47,000 máaxoʼob tʼanik), palauano (15,000 máaxoʼob tʼanik) yéetel yapés (óoliʼ 7,000 máaxoʼob tʼanik).
Ku jeʼepajal upʼéel kóokoch joonaj utiaʼal u maasil meyaj
8, 9. ¿Baʼax tsʼoʼok u jeʼekʼabtik upʼéel «kóokoch jool» utiaʼal u maasil meyaj, yéetel baʼax tsʼoʼok u beetaʼal tumen yaʼab j-jaajkunajoʼob?
8 Bejlaʼeʼ maʼ tsaj ka xiʼik máak táanxel luʼumil utiaʼal ka u kʼaʼayt le maʼalob péektsil tiʼ máakoʼob yaanal tʼaanil ku beetkoʼoboʼ. Teʼ kʼiinoʼobaʼ, yaʼabach máakoʼobeʼ tsʼoʼok u púutsʼloʼob tiʼ u luʼumoʼob utiaʼal u binoʼob u taʼakubaʼob tiʼ yaanal luʼum, yaan xaneʼ tsʼoʼok u binoʼob kajtal yaanal luʼum utiaʼal u kaxkoʼob meyaj; lelaʼ tsʼoʼok u beetik u yantal yaʼab tuʼux u yúuchul kʼaʼaytaj ichil uláakʼ tʼaanoʼob. Jeʼex tu kaajil París, tu luʼumil Franciaeʼ, ku tʼaʼanal óoliʼ 100 jejeláas tʼaaniloʼobiʼ; tu kaajil Toronto, tu luʼumil Canadaeʼ, 125, yéetel tu kaajil Londres, tu luʼumil Inglaterraeʼ maas tiʼ 300. U sen taal máakoʼob tiʼ táanxel luʼumiloʼob kajtal teʼ tuʼuxoʼob k-kʼaʼaytajoʼ ku jeʼekʼabtik upʼéel «kóokoch jool», utiaʼal k-maas kʼaʼaytikeʼex le maʼalob péektsil tiʼ u kajnáaliloʼob tuláakal luʼumoʼ (1 Corintoiloʼob 16:9).
9 Yaʼab j-jaajkunajoʼobeʼ tsʼoʼok xan u kankoʼob uláakʼ tʼaan utiaʼal u yáantkoʼob u maasil máakoʼob. Yaneʼeʼ kex maʼ chéen chʼaʼabil u kanik uláakʼ tʼaanileʼ, ku kiʼimaktal u yóol ken u yil bix u kanaʼal tiʼ Dios tumen le máaxoʼob táanxel luʼumil u taaloʼoboʼ, yéetel ku yilkeʼ le baʼax ku beetkoʼ maʼ chéen kuneliʼ. Maʼ jach úucheʼeʼ, óoliʼ 40 tiʼ cada 100 tiʼ le okjaʼanajoʼob tiʼ upʼéel noj muchʼtáambal yanchaj tiʼ upʼéel kaaj yaan tu chikʼinil Europaeʼ, táanxel luʼumil u taaloʼob.
10. ¿Bix u meyajtech le folleto Buenas nuevas para gente de todas las naciones? (Ilaʼak le cuadro «Baʼaxoʼob ku taasik le folleto Buenas nuevas para gente de todas las naciones», yaan teʼ táan juʼun 26.)
10 U jaajileʼ maʼ tuláakloʼon jeʼel u páajtal k-kanik uláakʼ tʼaanileʼ. Kex beyoʼ jeʼel u páajtal k-áantik le táanxel luʼumil u taaloʼob wa ka meyajnaktoʼon maʼalob le folleto Buenas nuevas para gente de todas las naciones; * le folletoaʼ ich yaʼab tʼaaniloʼob ku tsolik le baʼaxoʼob ku yaʼalik le Bibliaoʼ (Juan 4:37). ¿Ku meyaj wa tech ken jóoʼkech kʼaʼaytaj?
Ken pʼáatak maʼatech u kʼamaʼal
11. Yaan tuʼuxoʼobeʼ, ¿baʼax talamkúuntik u kʼaʼaytaʼal le maʼalob péektsiloʼ?
11 Jeʼex u bin u maas kʼaskúuntaʼal u tuukul le máakoʼob tumen Satanasoʼ ku maas talamtal xan k-kʼaʼaytik le maʼalob péektsiloʼ, tumen yaan tuʼuxeʼ óoliʼ mix máak u kʼáat u kʼame. Baʼaleʼ, lelaʼ k-ojel yaan u yúuchul, tumen Jesuseʼ bey tu yaʼaliloʼ. Ka tʼaanaj tiʼ baʼaxoʼob kun ilbil teʼ kʼiinoʼobaʼ tu yaʼaleʼ «u yaakunaj yaʼaboʼobeʼ bin síisak» (Mateo 24:12, LTN). Jach jeʼex úuchik u yaʼalik Jesusoʼ, bejlaʼeʼ yaʼab máax maʼatech u oksaj óoltik Dios mix le baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ (2 Pedro 3:3, 4). Le oʼolaleʼ yaan tuʼuxeʼ maʼ yaʼab máaxoʼob kʼamik le maʼalob péektsiloʼ. Baʼaleʼ leloʼ maʼ u kʼáat u yaʼal wa chéen kunel le kʼaʼaytaj ku beetaʼal tumen le sukuʼunoʼob teʼ kúuchiloʼob beyoʼ (Hebreob 6:10). ¿Baʼaxten? Koʼoneʼex ilik.
12. ¿Máakalmáak le u kaʼapʼéel baʼax oʼolal k-kʼaʼaytik le maʼalob péektsiloʼ?
12 U libroi Mateoeʼ ku yaʼalik kaʼapʼéel baʼax oʼolal k-kʼaʼaytaj. Yáaxeʼ utiaʼal k-beetik j-kaambaloʼob tiʼ tuláakal yóokʼol kaab (Mateo 28:19). U kaʼapʼéeleʼ, le kʼaʼaytaj k-beetkoʼ ku meyaj «utiaʼal ka kʼaj óoltaʼak» u péektsilil le Reinooʼ (Mateo 24:14). Tu kaʼapʼéelal kʼaʼanantak, baʼaleʼ maas kʼaʼanan le u tsʼookoʼ. ¿Baʼaxten?
13, 14. 1) ¿Máakalmáak upʼéel tiʼ le «chíikulal» kun eʼesik u taalbal Cristooʼ? 2) ¿Baʼax maʼ unaj u tuʼubultoʼon ken kʼaʼaytajnakoʼon teʼ tuʼuxoʼob maʼatech u kʼaʼamal le maʼalob péektsiloʼ?
13 Mateo, utúul tiʼ le máaxoʼob tsʼíibt le Bibliaoʼ tu yaʼaleʼ le apostoloʼoboʼ tu kʼáatoʼob tiʼ Jesús: «¿Baʼax chíikulal [kun] eʼesik a taalbal yéetel ken xuʼuluk yóokʼol kaab?» (Mateo 24:3). Ka tu núukaj tiʼobeʼ, Jesuseʼ tu yaʼaleʼ upʼéel tiʼ le baʼaxoʼob kun ilbiloʼ letiʼ u kʼaʼaytaʼal le maʼalob péektsil tuláakal tuʼuxoʼ. Le ka tu yaʼalaj lelaʼ, ¿táan wa u tʼaan kaʼach tiʼ u beetaʼal j-kaambaloʼob? Maʼatech, tumen letiʼeʼ tu yaʼalajtiʼob: «U maʼalob péektsil le [reinooʼ] bíin [kʼaʼay]taʼak tiʼ tuláakal yóokʼol kaab, utiaʼal ka kʼaj óoltaʼak tumen tuláakal kaajoʼob» (Mateo 24:14). K-ilik túuneʼ, Jesuseʼ tu yaʼaleʼ u kʼaʼaytaʼal u maʼalob péektsilil le Reinooʼ upʼéel nojoch chíikulal.
14 Le oʼolaleʼ, kex mix máak ka u yóot u kʼam upʼéel xook ken jóoʼkoʼon kʼaʼaytajeʼ, kʼaʼajaktoʼoneʼ táan k-tsʼáaik u kʼaj óolt u maʼalob péektsilil le Reinooʼ. Kex maʼ u kʼamkoʼobeʼ, baʼaleʼ u yojloʼob baʼax meyajil k-beetik, tsʼoʼoleʼ toʼon xaneʼ k-ojel táan k-beetik baʼax tu yaʼalaj Jesus (Isaías 52:7; Apocalipsis 14:6, 7). Jordy, utúul táankelem j-jaajkunaj kajaʼan tu chikʼinil Europaeʼ, tu yaʼalaj: «Jach ku kiʼimaktal in wóol in wojéeltik táan in táakpajal utiaʼal u béeytal baʼax ku yaʼalik Mateo 24:14» (2 Corintoiloʼob 2:15-17). Toʼon xaneʼ bey xan k-uʼuyikbaoʼ.
Ken chʼaʼapʼektaʼakoʼon yoʼolal le maʼalob péektsiloʼ
15. 1) ¿Baʼax tu yaʼalaj Jesús tiʼ u j-tsaypachoʼob? 2) ¿Baʼax áantkoʼon utiaʼal maʼ k-xulik k-kʼaʼaytaj kex ka chʼaʼapʼektaʼakoʼon?
15 Uláakʼ baʼax talamkúuntik k-kʼaʼaytik u maʼalob péektsil le Reinooʼ letiʼe k-chʼaʼapʼektaʼaloʼ. Jesuseʼ tu yaʼalaj tiʼ u j-tsaypachoʼob: «Tuláakal yóokʼol kaab kun pʼektikeʼex tin woʼolal» (Mateo 24:9). Jeʼex beetaʼabik tiʼ le yáax cristianoʼoboʼ, teʼ kʼiinoʼobaʼ toʼon xaneʼ k-chʼaʼapʼektaʼal (Beetaʼanoʼob 5:17, 18, 40; 2 Timoteo 3:12; Apocalipsis 12:12, 17). Yaan tuʼuxoʼobeʼ le autoridadoʼoboʼ maʼatech u chaʼikoʼob u yúuchul kʼaʼaytaj. Kex beyoʼ le sukuʼunoʼoboʼ ku beetkoʼob baʼax ku yaʼalik Dios yéetel maʼatech u xulik u kʼaʼaytkoʼob u maʼalob péektsilil le Reinooʼ (Amós 3:8; Beetaʼanoʼob 5:29; 1 Pedro 2:21). ¿Baʼax áantkoʼon utiaʼal maʼ k-xulik k-kʼaʼaytaj? Letiʼe kiliʼich muukʼ ku tsʼáaiktoʼon Jéeobaoʼ (Zacarías 4:6; Efesoiloʼob 3:16; 2 Timoteo 4:17).
16. ¿Bix úuchik u yeʼesik Jesús yaan baʼax yil u kiliʼich muukʼ Dios yéetel le kʼaʼaytajoʼ?
16 Jesuseʼ tu yeʼesaj baʼax yaan u yil le kiliʼich muukʼ yéetel le kʼaʼaytaj ku beetaʼal tumen u j-tsaypachoʼob le ka tu yaʼalaj: «Le ken taalak le Kiliʼich [muukʼ] ta wóokʼoleʼexeʼ, yaan a kʼamikeʼex páajtalil utiaʼal ka jóokʼokeʼex a [kʼaʼay]teʼex in kaabaʼ [...] tak [teʼ] kúuchiloʼob yaan tu xuul yóokʼol kaaboʼ» (Beetaʼanoʼob 1:8; Apocalipsis 22:17). Le baʼax ku yaʼalik le tekstoaʼ jach kʼaʼanan ka úuchuk tu tsoololil. Yáaxeʼ unaj u kʼaʼamal le kiliʼich muukʼ tumen le j-kaambaloʼoboʼ, tsʼoʼoleʼ ku kʼaʼaytkoʼob le maʼalob péektsil tak tu xuul yóokʼol kaaboʼ. Chéen yéetel u yáantaj Dios jeʼel u páajtal kaʼach u chúukpajal u yóol u kʼaʼaytoʼob le maʼalob péektsil «tiʼ tuláakal yóokʼol kaab[oʼ]» (Mateo 24:13, 14; Isaías 61:1, 2). Le oʼolaleʼ, jach maʼalob aʼalaʼabik tumen Jesuseʼ le kiliʼich muukʼoʼ letiʼ kun áantaj (Juan 15:26). Letiʼeʼ tu yaʼaleʼ u kiliʼich muukʼ Dios kun kaʼansik yéetel kun nuʼuktik u j-tsaypachoʼob (Juan 14:16, 26; 16:13).
17. ¿Bix u yáantkoʼon bejlaʼa u kiliʼich muukʼ Dios ken jach chʼaʼapachtaʼakoʼon?
17 ¿Bix túun u yáantkoʼon bejlaʼa u kiliʼich muukʼ Dios ken chʼaʼapachtaʼakoʼon ikil k-kʼaʼaytik le maʼalob péektsiloʼ? Ku yáantkoʼon ken u tsʼáatoʼon u muukʼil utiaʼal ka chúukpajak k-óol yéetel ken u kanáantoʼon tiʼ le máaxoʼob pʼekmailoʼonoʼ. Le baʼax úuch tiʼ rey Sauleʼ jeʼel u yáantkoʼon k-maas naʼat lelaʼ.
Maʼ chaʼab u beetik loob tumen le kiliʼich muukʼoʼ
18. 1) ¿Bix úuchik u jach kʼexpajal u modos Saúl? 2) ¿Bix úuchik u bin Saúl tu contra David?
18 Saúl, u yáax reyil Israeleʼ, maʼalob bix káajik kaʼach u reinar, baʼaleʼ tu xulaj u beetik baʼax ku yaʼalik Jéeoba (1 Samuel 10:1, 24; 11:14, 15; 15:17-23). Le oʼolaleʼ xuʼul u yáantaʼal tumen u kiliʼich muukʼ Dios. Saúl túuneʼ jach kʼuuxilnajeʼ ka joʼopʼ u yilik bix ken u kíimsil David, tumen letiʼ yéeyaʼab utiaʼal u beetik u reyil yéetel tumen táan kaʼach u yáantaʼal tumen u kiliʼich muukʼ Dios (1 Samuel 16:1, 13, 14). Sauleʼ tu tuklaj jach chéen chʼaʼabil ken u kíimsil David. Tumen Davideʼ chéen upʼéel arpa yaan tu kʼab, baʼaleʼ Sauleʼ upʼéel lanza yaan tu kʼab. Upʼéel kʼiineʼ, le táan u paxik le arpa Davidoʼ, «Sauleʼ tu líikʼsaj u [lanza] utiaʼal u báaj lomtik David teʼ j-pakʼoʼ, baʼaleʼ Davideʼ tu jechaj u lom Saúl kaʼatéen» (1 Samuel 18:10, 11). Maʼ úuch tiʼ leloʼ, Sauleʼ tu yojéeltaj Jonatán, u iijoeʼ, u amigo David, le oʼolal Sauleʼ tu yaʼalaj: «Kin jalach tʼantik tu kaabaʼ Yuumtsil maʼ bíin kíimik Davidiʼ». Baʼaleʼ tuláakʼ kʼiineʼ «tu yóoltaj u lom David teʼ j-pakʼ tu yéetel u [lanza]» tu kaʼatéenoʼ. «Baʼaleʼ Davideʼ páatchaj u jechik le loomoʼ, ka j-chʼíik u [lanza] Saúl teʼ j-pakʼoʼ». Davideʼ púutsʼi, ka jóokʼ túun Saúl kaxtik utiaʼal u kíimse. Teʼ kʼiinoʼob jach talamtak tu máansaj Davidoʼ, u kiliʼich muukʼ Dioseʼ líikʼ tu contra Saúl utiaʼal maʼ u chaʼik u beetaʼal loob tiʼ David. ¿Bix úuchik? (1 Samuel 19:6, 10.)
19. ¿Bix kanáantaʼabik David tumen u kiliʼich muukʼ Dios?
19 Le ka púutsʼ Davidoʼ bin tak tuʼux yaan profeta Samuel, baʼaleʼ Sauleʼ tu túuxtaj chukbiliʼ. Le ka kʼuch le máakoʼob tuʼux yanoʼ, «tu séeblakil j-chʼaʼaboʼob xan tumen u [muukʼ Dios] [...] ka j-joʼopʼ xan u tseʼekoʼob». U kiliʼich muukʼ Dioseʼ jach tu sataj le máakoʼobaʼ ka tak tuʼubtiʼob baʼax bin u beetoʼob kaʼachi. Sauleʼ kaʼatéen tu kaʼa túuxtaj chukbil David tumen le máakoʼoboʼ, baʼaleʼ láayliʼ bey xan úuch tiʼoboʼ. Tu tsʼookeʼ ka líikʼ Saúl utiaʼal bin u yile, baʼaleʼ mix letiʼ béeychaj yéetel u kiliʼich muukʼ Dios. «Bul kʼiin yéetel bul áakʼab» maʼ chaʼab tumen le kiliʼich muukʼ u bin u chuk Davidoʼ, leloʼ tu tsʼáaj tiempo tiʼ David utiaʼal ka púutsʼuk (1 Samuel 19:20-24).
20. ¿Baʼax k-kanik tiʼ le baʼax úuch tiʼ Saúl le ka joʼopʼ u chʼaʼapachtik Davidoʼ?
20 Le baʼax úuch tiʼ Saúl yéetel tiʼ Davidoʼ jach ku líiʼsik k-óol, tumen ku kaʼansiktoʼoneʼ le máaxoʼob pʼektik le máaxoʼob meyajtik Diosoʼ maʼ kun béeytaloʼob xan yéetel u kiliʼich muukʼ Dios (Salmo 46:11; 125:2). Jéeobaeʼ tsʼoʼok kaʼach u yaʼalik David ken u beetuba reyil, yéetel mix máak jeʼel u beetik u pʼáatal maʼ u béeytal baʼax tsʼoʼok u tuklikeʼ. Teʼ kʼiinoʼob xanaʼ, Jéeobaeʼ tsʼoʼok u yaʼalikeʼ «u maʼalob péektsil le [reinooʼ] bíin [kʼaʼay]taʼak», le oʼolal mix máak jeʼel xan u beetik u pʼáatal maʼ u béeytaleʼ (Beetaʼanoʼob 5:40, 42).
21. 1) ¿Baʼax ku beetaʼal tumen jujuntúul máaxoʼob pʼekmailoʼon teʼ kʼiinoʼobaʼ? 2) ¿Baʼax k-jach ojel?
21 Yaan autoridadoʼob yéetel u nuuktakil le religionoʼoboʼ ku chʼaʼapʼekkoʼonoʼob yéetel ku yaʼalikoʼob baʼaloʼob maʼ jaajtak t-oʼolal utiaʼal u yilik u xulkoʼob k-kʼaʼaytaj. Baʼaleʼ, jeʼex kanáantaʼabik David tumen Jéeobaeʼ, bey xan ken u kanáantil u kaajal teʼ kʼiinoʼobaʼ (Malaquías 3:6). Le oʼolaleʼ k-aʼalik jeʼex tu yaʼalil Davideʼ: «Minaʼan teen sajakilil, in woks[maj] in wóol tiʼ [Dios]. ¿Baʼax jeʼel u páajtal u beetik ten juntúul wíinikeʼ?» (Salmo 56:11; 121:1-8; Romailoʼob 8:31). Yéetel u yáantaj Jéeobaeʼ, yaan u chúukpajal k-óol aktáan tuláakal le talmiloʼoboʼ, utiaʼal ka páajchajak k-kʼaʼaytik u maʼalob péektsilil le Reino tiʼ u kajnáaliloʼob tuláakal yóokʼol kaaboʼ.
[Tsolajiloʼob]
^ xóot’ol 5 Ilaʼak le cuadro «Jach kiʼimak u yóoloʼob», yaan teʼ táan juʼun 22.
^ xóot’ol 10 Beetaʼan tumen u j-jaajkunajoʼob Jéeoba.
¿Kʼajaʼan wa tech?
• ¿Baʼax oʼolal k-kʼexik bix k-kʼaʼaytaj?
• ¿Baʼax páajtalil tsʼoʼok u tsʼáaiktoʼon le «kóokoch jool» tsʼoʼok u jeʼepajloʼ?
• ¿Máakalmáak le u kaʼapʼéel baʼax oʼolal k-kʼaʼaytik le maʼalob péektsiloʼ?
• ¿Baʼaxten mix máak jeʼel u páajtal u xulik u kʼaʼaytaʼal u maʼalob péektsilil le Reinooʼ?
[U kʼáatchiʼiloʼob le xookoʼ]
[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 22]
Jach kiʼimak u yóoloʼob
Upʼéel familia tiʼ España bin kajtal tu luʼumil Boliviaeʼ, tu yaʼalaj: «Jach kiʼimak k-óol k-múuchʼ meyajtik Jéeoba». Táanil tiʼ u binoʼob kajtal teʼ luʼumiloʼ, utúul xiʼipal yaan ichil le familiaaʼ bin Bolivia u yáant upʼéel chan múuchʼulil. Ka ilaʼab tumen u taataʼob jach kiʼimak u yóol yoʼolal le meyaj ku beetkoʼ, letiʼob yéetel uláakʼ u paalaloʼobeʼ binoʼob xaniʼ; ichil le familiaaʼ yaan kantúul xiʼipalaloʼobiʼ, u chichnileʼ 14 jaʼaboʼob yaan tiʼ, u nojchileʼ 25. Óoxtúul tiʼ le xiʼipalaloʼobaʼ tu beetubaʼob j-táanilkunsajil, yéetel le yáax bin Boliviaoʼ maʼ úuch tsʼoʼokok u xook teʼ Kaambalil utiaʼal Meeyjil Kaʼansajoʼ.
Angelica, utúul kiik tiʼ Canadá yaan 30 jaʼaboʼob tiʼeʼ, tiʼ ku yáantaj tiʼ upʼéel kaaj yaan tu lakʼinil Europaeʼ; letiʼeʼ ku yaʼalik: «Kex yaʼabach talamiloʼob kin máansikeʼ, ku kiʼimaktal in wóol ikil in wáantik le máakoʼob u kʼaj óoltoʼob Diosoʼ. Jach ku líikʼil xan in wóol ken in wil bix u yeʼesikoʼobten u yutsil le sukuʼunoʼob yoʼolal le áantaj kin tsʼáaiktiʼoboʼ».
Utúul kiik yéetel u yíitsʼin estados unidosiloʼobeʼ, yantiʼob óoliʼ 30 jaʼaboʼobeʼ, tiʼ ku yáantajoʼob tu luʼumil República Dominicanaeʼ; letiʼobeʼ ku yaʼalikoʼob: «Yaʼab baʼaloʼob kʼaʼabéet u suuktal tiʼ máak, baʼaleʼ úuchik u chúukpajal k-óoleʼ siete tiʼ le máaxoʼob k-áantik u xokoʼob le Bibliaoʼ tsʼoʼok u káajal u binoʼob teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ». Le kaʼatúul kiikoʼobaʼ jach nojoch áantaj tu tsʼáajoʼob tiʼ u jaats j-kʼaʼaytajoʼob tiʼ upʼéel kaaj tuʼux minaʼan múuchʼuliliʼ.
Laura, utúul kiik yaan óoliʼ 30 jaʼaboʼob tiʼeʼ, maas tiʼ cuatro jaʼaboʼob xiʼik áantaj táanxel luʼumil. Letiʼeʼ ku yaʼalik: «Tsʼoʼok in wilik in kuxtal chéen yéetel le baʼaloʼob jach kʼaʼabéettenoʼ. Beyoʼ le sukuʼunoʼoboʼ ku páajtal u yilkoʼobeʼ u kuxtal máak beyaʼ letiʼ máak yéeyik, yéetel letiʼ u maas maʼalobiloʼ; maʼ letiʼe óotsilil beetik u kuxtal máak beyaʼ. U páajtal in wáantik uláakʼ máakoʼob, maases le táankelmoʼoboʼ, ku beetik u jach kiʼimaktal in wóol kex kin máansik le talamiloʼob ku yantal tiʼ máak ken xiʼik áantaj táanxel luʼumiloʼ. Yéetel mix baʼal jeʼel in kʼexik in meyajtik Jéeoba teʼ kúuchilaʼ, tsʼoʼok in tuklik in pʼáatal meyaj wayeʼ, tak le kʼiin ken u yaʼal Jéeobaeʼ».
[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 23]
Le libroʼob, folletoʼob yéetel revistaʼoboʼ ku tsʼalaʼaloʼob ich maas tiʼ cuatrocientos tʼaaniloʼob
GHANA
FILIPINAS
LAPONIA (SUECIA)
[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 24]
¿Jeʼel wa u páajtal a bin áantaj tuʼux maas kʼaʼabéet j-kʼaʼaytajoʼobeʼ?
ECUADOR
REPÚBLICA DOMINICANA
[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 26]
Baʼaxoʼob ku taasik le folleto Buenas nuevas para gente de todas las naciones
Le folleto Buenas nuevas para gente de todas las naciones 96 jejeláas tʼaaniloʼob yaan ichil, cada upʼéel u táan juʼunileʼ ku taasik u tsikbalil u Reino Dios tsʼíibtaʼan tiʼ yaanal tʼaan. Tsʼíibtaʼan xan bey jeʼex u yúuchul upʼéel tsikbaleʼ, utiaʼal beyoʼ ken xokaʼak tumen u yuumil najeʼ, yaan u yilik bey jach táan k-tsikbal yéeteleʼ. Uláakʼ baʼaxoʼob ku taasik le folletoaʼ, letiʼ leloʼobaʼ:
Tu paach u pastai le folletoaʼ ku taasik u mapai le Luʼumaʼ. Le mapaaʼ jeʼel u meyajtech utiaʼal a káajsik upʼéel tsikbaleʼ. Maʼ xaaneʼ jeʼel u páajtal a weʼesik teʼ mapa le luʼumil tuʼux kajaʼanechoʼ; jeʼel xan u páajtal a waʼalik tiʼ a wéet tsikbal a kʼáat a wojéelt tuʼux luʼumil u taal letiʼeʼ. Maʼ xaaneʼ, beyaʼ jeʼel u yóotik tsikbal ta wéeteleʼ.
U tʼaaniloʼob u káajbal le folletoaʼ ku tsolik óoxpʼéel baʼaloʼob jach kʼaʼabéet u beetaʼal utiaʼal u yáantaʼal le máaxoʼob ku tʼankoʼob yaanal tʼaanoʼ. Ilawil a naʼatik tubeel le óoxpʼéel baʼaloʼobaʼ yéetel beet jach jeʼex u yaʼalikoʼ, beyoʼ yaan u páajtal a wáantik uláakʼ máakoʼob utiaʼal ku salvartubaʼob.
Teʼ táan juʼun tuʼux ku yeʼesaʼal baʼax ku taasik le folletoaʼ, maʼ chéen ku yeʼesik baʼax tʼaaniloʼob ku taaskiʼ, tu tséel cada tʼaanileʼ ku yeʼesik xan u simboloi. Beyoʼ yaan u páajtal a kʼaj óoltik le simboloʼob ku chíikpajloʼob teʼ tratadoʼob, libroʼob wa folletoʼoboʼ, yéetel beyoʼ yaan u páajtal a wilik tiʼ baʼax tʼaanil tsʼíibtaʼan upʼéel jóoʼsaʼanil.
[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 26]
¿Táan wa u meyajtech le folleto ken kʼaʼaytajnakechoʼ?
[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 26]
Buenas nuevas para gente de todas las naciones