Bix k-eʼesik k-yaabilmaj Dios

UTIAʼAL k-yaabiltik Dioseʼ maʼ chéen unaj k-ojéeltik baʼax ku yaʼalik le Biblia yoʼolal letiʼoʼ. Le máaxoʼob meyajtikoʼ u yojloʼobeʼ le yaabilaj ku yuʼubkoʼob yoʼolal Diosoʼ ku bin u maas nojochtal jeʼex u bin u maas kʼaj óoltikoʼob u jatsʼuts modoseʼ, yéetel ku maas muʼukʼaʼantal ken kʼuchuk u naʼatoʼob baʼax utstutʼaan, baʼax u pʼeek yéetel bix u kʼáat ka adorartaʼak.

Yoʼolal u nojoch yaabilajeʼ, Jéeobaeʼ u tsʼaamajtoʼon le Bibliaoʼ. Teʼelaʼ tiʼ k-kanik bix letiʼiʼ yéetel bix úuchik u yeʼesik u jatsʼuts modos tiʼ le máaxoʼob meyajt úuchiloʼ. Jeʼex u kiʼimaktal k-óol ken k-xok upʼéel tsʼíibil juʼun ku túuxtiktoʼon utúul máax k-yaabilmeʼ, bey xan u kiʼimaktal k-óol ken k-xok le Bibliaoʼ, tumen ku yáantkoʼon k-maas kʼaj óolt Jéeoba.

Yaan kʼiineʼ kex utúul máak táan u kaambal tiʼ Dioseʼ maʼ u kʼáat u yaʼal wa yaan u kʼuchul u yaabiltiʼ. Jesuseʼ tu yaʼalaj tiʼ jujuntúul judíoʼob: «Teʼexeʼ ka xakʼaltikeʼex le Kiliʼich Tsʼíiboʼob yéetel chúukaʼan óolaloʼ, tumen ka páaʼtikeʼex a kaxtikeʼex tiʼobeʼ le kuxtal minaʼan u xuuloʼ [...] baʼaleʼ, teneʼ in kʼaj óoleʼex yéetel in wojel maʼ a yaabiltmaʼex Jajal Diosiʼ» (Juan 5:39, 42). Jeʼex túun k-ilkoʼ yaan máakoʼobeʼ kex tsʼoʼok u máan yaʼab jaʼaboʼob táan u kaambaloʼob tiʼ Jéeobaeʼ, maʼ kʼuchuk u yaabiltoʼobiʼ. Lelaʼ ku yúuchul tumen maʼ kʼuchuk u naʼatoʼob bukaʼaj utsiloʼob ku taasik u kʼaj óoltaʼal Diosiʼ. Baʼaleʼ u millonesi máakoʼob k-tsʼáaik xook tiʼobeʼ sáamsamal u bin u maas nojochtal u yaabilajoʼob tiʼ Jéeoba. ¿Baʼaxten? Tumen letiʼobeʼ táan u beetkoʼob jeʼex tu beetil Asafeʼ. ¿Bix túun u beetkoʼob?

Tuukulnakoʼon tiʼ bix u yeʼesik u yaabilaj Dios

Tumen Asaf u kʼáat kaʼach u maas yaabilt Jéeobaeʼ, tu tsʼíibtaj: «Ichileneʼ kin tuukul [...]. Bíin in kʼaʼajes le jakʼ óol meyajoʼob tu beetaj Yuumtsil tiʼ le kʼiinoʼob máanjaʼanoʼoboʼ; yaan in tukultik tuláakal le baʼax tu beetajoʼ» (Salmo 77:6, 11, 12). Tuláakal le máaxoʼob ku tuukuloʼob tiʼ bix u yeʼesik u yaabilaj Dioseʼ yaan u kʼuchul u maas yaabiltoʼob.

 Tsʼoʼoleʼ, wa k-tuukul xan tiʼ le jatsʼuts baʼaloʼob tsʼoʼok u yúuchultoʼon ikil k-meyajtik Dioseʼ yaan k-maas bisikba tu yéetel. Apóstol Pabloeʼ tu yaʼaleʼ u «[y]éet meyajoʼon» Jéeoba; k-múul meyaj túun tu yéeteleʼ ku beetik k-maas amigotik (1 Corintoiloʼob 3:9). Ken k-eʼes tiʼ Jéeoba k-yaabiltmeʼ letiʼeʼ ku yaabiltkoʼon xan yéetel ku kiʼimaktal u yóol (Proverbios 27:11). Tsʼoʼoleʼ ken u tsʼáatoʼon u muukʼil utiaʼal k-aktáantik upʼéel talamileʼ, k-ilik jach naatsʼ yanik tiʼ toʼon yéetel k-kʼuchul maas yaabilte.

Jeʼex kaʼatúul máakoʼob ku kʼuchul u jach yaabiltubaʼob ken u kʼaj óoltubaʼob tu beeleʼ, toʼon xaneʼ k-kʼuchul maas yaabilt Jéeoba ken k-kʼaj óolt tubeel. Lelaʼ ku beetik k-tuukul tiʼ le baʼax tu yaʼalaj Jesusaʼ: «Yaabilt túun Yuumtsil a Jajal Dios yéetel tuláakal a puksiʼikʼal, yéetel tuláakal a pixan [wa a wóol, NM], yéetel tuláakal a tuukul, yéetel tuláakal a muukʼ» (Marcos 12:30). ¿Baʼax túun kʼaʼabéet k-beetik utiaʼal maʼ u xuʼulul k-yaabiltik Jéeoba yéetel tuláakal k-puksiʼikʼal, tuláakal k-óol, tuláakal k-tuukul yéetel tuláakal k-muukʼ?

Kʼaʼabéet k-yaabiltik Jéeoba yéetel tuláakal k-puksiʼikʼal

Ken tʼaanak le Bibliaoʼ tiʼ k-puksiʼikʼaloʼ táan u tʼaan tiʼ baʼaxoʼob péekskoʼon k-beet upʼéel wa baʼax, tiʼ k-tuukuloʼob yéetel tiʼ baʼaxoʼob k-uʼuyik. Bey túunoʼ, k-yaabiltik Jéeoba yéetel tuláakal k-puksiʼikʼaleʼ u kʼáat u yaʼal k-tsʼáaik táanil ichil k-kuxtal k-beetik le baʼax utstutʼaanoʼ (Salmo 86:11). K-eʼesik xan k-yaabiltmaj Dios, ken k-il pʼektik le baʼaloʼob kʼaastakoʼ yéetel ken k-il yaabiltik le baʼaloʼob utstakoʼ (Romailoʼob 12:9).

Le yaabilaj k-uʼuyik yoʼolal Diosoʼ ku yáantkoʼon k-kʼex bix k-tuukul. Maʼ xaaneʼ kex yantoʼon upʼéel meyaj jach jatsʼuts k-ilik wa upʼéel meyaj tuʼux k-máansik yaʼab súutukileʼ, maʼ tiʼ k-tsʼaamaj k-puksiʼikʼaliʼ, ¿máasaʼ? Lelaʼ ku yeʼeskeʼ tumen k-yaabilmaj Jéeoba yéetel tuláakal k-puksiʼikʼaleʼ k-tsʼáaik táanil k-meyajtik chéen letiʼ. Ku tsʼoʼokol xaneʼ, kex k-beetik baʼax utstutʼaan k-taataʼob, baʼax utstutʼaan k-núup yéetel baʼax utstutʼaan k-tsʼuulileʼ, baʼaleʼ k-ilik beetik táanil baʼax utstutʼaan Jéeoba tumen k-yaabilmaj yéetel tuláakal k-puksiʼikʼal (Mateo 6:24; 10:37).

Kʼaʼabéet k-yaabiltik Jéeoba yéetel tuláakal k-óol

Ichil le Bibliaoʼ ku meyaj le tʼaan pixan wa óol utiaʼal u yúuchul tʼaan tiʼ utúul máak yéetel tiʼ le kuxtaloʼ. Le oʼolaleʼ, k-yaabiltik Jéeoba yéetel tuláakal k-óoleʼ, u kʼáat u yaʼaleʼ u meyajtoʼon tuláakal k-kuxtal utiaʼal k-tsʼáaik nojbeʼenil tiʼ yéetel utiaʼal k-eʼesik k-yaabiltmaj.

Jeʼel xan u páajtal k-xook utiaʼal k-beetik upʼéel maʼalob meyajeʼ, k-nuʼuktik upʼéel negocio wa u yantaltoʼon upʼéel  familia. Baʼaleʼ kex k-beetik tuláakal lelaʼ, k-eʼesik maas k-yaabilmaj Jéeoba ken k-beet tuláakal le baʼaloʼob jeʼex utstutʼaan letiʼeʼ yéetel ken k-jóoʼs u súutukil utiaʼal k-beetik le baʼaloʼob maas kʼaʼanantakoʼ. Lelaʼ ku yáantkoʼon «[k-]kaxteʼex táanil u [reino] Jajal Dios yéetel le toj kuxtal utstutʼaan letiʼoʼ» (Mateo 6:33). Ichil k-yaabiltik Jéeoba yéetel tuláakal k-óoleʼ tiaʼan xan k-meyajtik yéetel kiʼimak óolaliʼ. K-eʼesik xan k-yaabiltmaj Jéeoba ken k-kʼaʼayt le maʼalob péektsil yéetel chúukaʼan óolaloʼ, ken táakpajkoʼon teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ wa ken k-áant uláakʼ sukuʼunoʼob. Bey túunoʼ kʼaʼabéet k-beetik «yéetel tuláakal [k-]puksiʼikʼaleʼex le baʼax u kʼáat Jajal Diosoʼ» (Efesoiloʼob 6:6).

Jesuseʼ tu yeʼesaj jach u yaabiltmaj Jéeoba úuchik u pʼatik juntséelil baʼax u kʼáat letiʼ yéetel úuchik u tsʼáaik táanil baʼax u kʼáat Jéeoba. Jesuseʼ tu yaʼalaj ka k-beet xan jeʼex tu beetaj letiʼoʼ, tu yaʼalaj: «Wa yaan máax u kʼáat u tsaypachteneʼ, maʼ u yóotikuba jumpuliʼ yéetel u chʼaʼa u cheʼil u mukʼyaj yéetel u tsaypachten mantatsʼ» (Mateo 16:24, 25, NM). Le tʼaanoʼobaʼ ku yeʼesiktoʼoneʼ k-tsʼáaik paachil baʼax k-kʼáateʼ u kʼáat u yaʼaleʼ k-kʼubikba k-beet chéen baʼax u kʼáat Dios. Tsʼoʼoleʼ tumen k-yaabilmaj yéetel tuláakal k-óoleʼ k-kʼáat ka u beetuba u yuumil k-kuxtal, jeʼex u beetik kaʼach utúul palitsil israelitaeʼ, yoʼolal u yaabilaj tiʼ u yuumileʼ, ku kʼubikuba tiʼ utiaʼal u meyajt tuláakal u kʼiiniloʼob u kuxtal (Deuteronomio 15:16, 17). Toʼon xaneʼ ken k-kʼubba tiʼ Jéeoba utiaʼal k-meyajteʼ k-eʼesik xan jach nojoch k-yaabilaj tiʼ.

Kʼaʼabéet k-yaabiltik Jéeoba yéetel tuláakal k-tuukul

K-yaabiltik Jéeoba yéetel tuláakal k-tuukuleʼ, u kʼáat u yaʼaleʼ k-beetik tuláakal le ku páajtal utiaʼal k-maas kʼaj óoltik u jatsʼuts modos, baʼaxoʼob u tukulmaj u beetik yéetel baʼaxoʼob u kʼáat ka k-beete (Juan 17:3; Beetaʼanoʼob [Hechos] 17:11). Le yaabilaj xanaʼ k-eʼesik ken k-il k-maas maʼalobkíintik kaʼansaj yéetel ken k-il kaxtik bix jeʼel k-maas áantik uláakʼ máakoʼob u yaabiltoʼob xan Dioseʼ. Apóstol Pedroeʼ tu yaʼalaj: «Tukulteʼex maʼalob baʼax [ken] a beeteʼex» (1 Pedro 1:13). Bey túunoʼ kʼaʼabéet k-ilik áantik tuláakal máak, baʼaleʼ yáax táanileʼ kʼaʼabéet k-áantik k-sukuʼunoʼob, tumen k-ojel bix kuxlikoʼob yéetel k-ojel baʼax súutukiloʼob unaj k-líiʼsik u yóoloʼob.

K-eʼesik xan k-yaabiltmaj Jéeoba ken tuukulnakoʼon jeʼex u tuukul letiʼeʼ. Tsʼoʼoleʼ táanil tiʼ k-chʼaʼatukultik beetik upʼéel wa baʼaxeʼ k-tuklik baʼax jeʼel u beetik letiʼeʼ yéetel k-oksaj óoltik chéen letiʼ jeʼel u nuʼuktikoʼon maʼalobeʼ (Proverbios 3:5, 6; Isaías 55:9; Filiposiloʼob 2:3-7). Baʼaleʼ ¿bix jeʼel u meyajtoʼon k-muukʼ utiaʼal k-eʼesik k-yaabiltmaj Dioseʼ?

Kʼaʼabéet k-yaabiltik Jéeoba yéetel tuláakal k-muukʼ

Yaʼab táankelem paalaleʼ táan u kiʼikiʼtʼantkoʼob Jéeoba yéetel tuláakal u muukʼoʼob (Proverbios 20:29; Eclesiastés 12:1). Lelaʼ ku yeʼeskoʼob ken u beet u j-táanilkunsajiloʼob. Yaʼab kiikoʼob ku bin xook u mejen paalaloʼobeʼ, ku yilik u jóoʼskoʼob u súutukil utiaʼal u beetkubaʼob x-táanilkunsajil. Le nuxiboʼob xanoʼ ku yeʼeskoʼob jach u yaabiltmoʼob Dios yéetel tuláakal u muukʼoʼob ken u yil u tsʼáaikoʼob baʼax kʼaʼabéet tiʼ u familiaʼob yéetel ken u xíimbaltoʼob le sukuʼunoʼob utiaʼal u líiʼskoʼob u yóoloʼoboʼ (2 Corintoiloʼob 12:15). Tuláakal le máaxoʼob u kʼubmaj u yóoloʼob tiʼ Dioseʼ ku tsʼaʼabaltiʼob u páajtalil u yeʼesikoʼob u yaabiltmoʼob Dios yéetel tuláakal u muukʼoʼob (Isaías 40:29; Hebreob 6:11, 12).

K-yaabilaj yoʼolal Jéeobaeʼ ku maas nojochtal wa k-jóoʼsik u súutukil utiaʼal k-tuukul tiʼ baʼaxoʼob tsʼoʼok u beetik t-oʼolal bey xan ken tuukulnakoʼon tiʼ baʼax oʼolal chéen letiʼ unaj k-meyajtik. Tumen kʼeban máakoʼoneʼ, mix bikʼin jeʼel k-náajaltik le baʼax u tukulmaj u tsʼáaik Dios tiʼ le máaxoʼob yaabiltmailoʼ, baʼaleʼ jeʼel u páajtal k-eʼesik jach k-yaabilmeʼ. Le oʼolaleʼ, koʼoneʼex eʼesik mantatsʼ k-yaabilmeʼex Jéeoba yéetel tuláakal k-puksiʼikʼal, tuláakal k-óol, tuláakal k-tuukul, bey xan yéetel tuláakal k-muukʼ (1 Corintoiloʼob 2:9).

[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 29]

Le baʼaxoʼob k-beetkoʼ ku yeʼesikoʼob k-yaabilmaj Jéeoba