Máakoʼob tiʼ tuláakal tʼaanoʼobeʼ táan u yuʼubkoʼob le maʼalob péektsiloʼ

«Diez j-táanxel luʼumiloʼobeʼ bíin [...] u yaʼaloʼob [...]: Toʼoneʼ k-kʼáat bin ta wéeteleʼex tumen tsʼoʼok k-uʼuyik tiʼ yaan [Dios] ta wéeteleʼexeʼ.» (ZACARÍAS 8:23.)

1. ¿Baʼaxten jach maʼalob úuchik u yéeyik Jéeoba le Pentecostés utiaʼal u káajsik u kaʼansaʼal máakoʼob tiʼ jejeláas luʼumoʼob yéetel tʼaanoʼob?

TÁAN kaʼach le Pentecostés tiʼ le jaʼab 33 teʼ yáax siglooʼ. Yaʼab judíoʼob yéetel maʼ judíoʼob taaljaʼanoʼob tiʼ kex quince luʼumoʼob tiʼ u reinoi Romaeʼ, tsʼokaʼaniliʼ u choʼbakúunskoʼob Jerusalén utiaʼal le Pascuaoʼ. Teʼ kʼiin jeʼeloʼ, u milesi tiʼ letiʼobeʼ tu yuʼuboʼob ichil u tʼaanoʼob le maʼalob péektsil ku kʼaʼaytaʼal tumen u disipuloʼob Cristo chuupoʼob yéetel kiliʼich pixanoʼ. Baʼaleʼ tu naʼatoʼob baʼax aʼalaʼabi, maʼ jeʼex úuchik tu kaajil Babeleʼ (Beetaʼanoʼob [Hechos] 2:1-12). Le baʼax úuchaʼ le eʼes kʼamaʼan u disipuloʼob Cristo, yéetel tiʼ káaj u kaʼansaʼal le máakoʼob tiʼ jejeláas luʼumoʼob yéetel tʼaanoʼob táan u beetaʼal tak bejlaʼoʼ.

2. U disipuloʼob Jesuseʼ, ¿baʼaxten tu pʼatoʼob jakʼaʼan u yóoloʼob le máaxoʼob chʼenxikintoʼob teʼ Pentecostesoʼ?

 ² Maʼ xaaneʼ u disipuloʼob Jesuseʼ ku tʼankoʼob kaʼach le griego ku tʼaʼanal tumen u maasiloʼ bey xan le ebreooʼ, le tʼaan ku beetaʼal teʼ templooʼ. Baʼaleʼ teʼ Pentecostesoʼ tu pʼatoʼob «jakʼaʼan [...] u yóoloʼob» máaxoʼob chʼenxikintoʼob le ka tu tsikbaltoʼob le maʼalob péektsil ichil u tʼaan le máakoʼobaʼ. ¿Baʼax úuch yoʼolal lelaʼ? Yaʼab tiʼ le máakoʼobaʼ, ka tu yuʼuboʼob u kaʼansajiloʼob le Biblia ichil u tʼaanoʼoboʼ, kʼuch tu puksiʼikʼaloʼob; teʼ kʼiin jeʼeloʼ, maas tiʼ tres mil máakoʼob tu nupubaʼob tiʼ u chan múuchʼ disipuloʼob Cristo (Beetaʼanoʼob 2:37-42).

3, 4. ¿Bix joʼopʼik u kʼuchul le maʼalob péektsil tiʼ maas yaʼab máakoʼoboʼ?

³ Maʼ sen úuch tiʼ lelaʼ káaj upʼéel nojoch chʼaʼapachtajil Jerusalén; «le máaxoʼob yanji u jóokʼloʼob Jerusalenoʼ tu tseʼektajoʼob [le maʼalob péektsil] jeʼel tuʼuxak binoʼobeʼ» (Beetaʼanoʼob 8:1-4). U capítulo 8 tiʼ u libroi Beetaʼanoʼobeʼ ku tʼaan tiʼ Felipe, utúul u disipulo Cristo u sijnal tʼaaneʼ maʼ xaaneʼ griego. Letiʼeʼ tu kʼaʼaytaj le maʼalob péektsil tiʼ le samaritanoʼoboʼ bey xan tiʼ utúul jalaʼach etiopíai tu kʼamaj u tsikbalil Cristo (Beetaʼanoʼob 6:1-5; 8:5-13, 26-40; 21:8, 9).

⁴ U disipuloʼob Cristoeʼ, jeʼex úuchik u bin u náachtaloʼob tiʼ Jerusalén, tiʼ Judea yéetel Galileaeʼ, kʼuchoʼob tuʼux kajaʼan uláakʼ máakoʼob yaanal u tʼaanoʼob. Maʼ xaaneʼ, kex jujuntúul tiʼ letiʼob tu kʼaʼaytoʼob le maʼalob péektsil chéen ichil le judíoʼoboʼ, le disipulo Lucasoʼ tu yaʼalaj tu yoʼolal uláakʼ disipuloʼob: «Chipreiloʼob yéetel Cireneiloʼobeʼ j-kʼuchoʼob tu kaajil Antioquíaeʼ ka tu tseʼektajoʼob u maʼalob péektsil Yuumtsil Jesús tak tiʼ le máaxoʼob maʼ judíoʼoboʼ» (Beetaʼanoʼob 11:19-21).

Dioseʼ u kʼáat ka kʼuchuk le maʼalob péektsil tiʼ tuláakloʼ

5. ¿Baʼax eʼesik Jéeobaeʼ u yaabilmaj tuláakal máak?

⁵ Tuláakal lelaʼ ku yeʼeskeʼ Dioseʼ u yaabilmaj tuláakal máak. Le apóstol Pedrooʼ, ka tsʼoʼok u yáantaʼal tumen Jéeoba ka u kʼex u tuukul tiʼ bix unaj u yilik le máaxoʼob maʼ judíoʼoboʼ, tu yaʼalaj: «Bejlaʼeʼ kin naʼatikeʼ Jajal Dioseʼ mix máak jelaʼan u paktik, baʼaleʼ tiʼ jeʼel baʼalak kaajileʼ ku kʼamik le máax [tsikik yéetel ku beetik baʼax utseʼ]» (Beetaʼanoʼob 10:34, 35; Salmo 145:9). Le apóstol Pablo xanoʼ, kex ku chʼaʼapachtik kaʼach u disipuloʼob Cristoeʼ, tu yaʼaleʼ Dioseʼ mix máak u pʼekmaj, tumen «u kʼáat ka [u salvartuba] tuláakal máakoʼob yéetel ka kʼuchuk u chúukaʼan kʼaj óoltoʼob le jaajoʼ» (1 Timoteo 2:4). Lelaʼ ku yeʼeskeʼ Jéeobaeʼ u yaabilmaj tuláakal máak, tumen u kʼáat ka kʼaʼamak u yutsiloʼob le Reino tumen jeʼel máaxakeʼ.

6, 7. ¿Tuʼux teʼ Biblia aʼalaʼan yaan u kʼaʼaytaʼal le maʼalob péektsil ich u jejeláas tʼaaniloʼob le yóokʼol kaabaʼ?

⁶ U kʼaʼaytaʼal le maʼalob péektsil tiʼ tuláakal yóokʼol kaaboʼ aʼalaʼaniliʼ yaan u beetaʼaleʼ. Le profeta Danieloʼ tu yaʼaleʼ Jesuseʼ bíin u kʼam páajtalil, nojbeʼenil yéetel upʼéel Reino, yéetel «u kajnáaliloʼob tuláakal le luʼumaʼ» bíin u meyajtoʼob xan (Daniel 7:14). Le baʼax tu yaʼalaʼ táan u béeytal bejlaʼeʼ, tumen le revista kʼaʼaytik le Reinoaʼ táan u jóoʼsaʼal ich 151 tʼaanoʼob, yéetel táan u tʼoʼoxol tuláakal yóokʼol kaab.

⁷ Le Bibliaoʼ tu yaʼaleʼ máakoʼob tiʼ tuláakal tʼaanoʼobeʼ yaan u kʼuchul tu xikinoʼob le maʼalob péektsiloʼ. Zacaríaseʼ tu yaʼaleʼ le adoración kʼambeʼen tu táan Diosoʼ yaan u natsʼik yaʼab máakoʼob. Bey tu yaʼalilaʼ: «[Teʼ kʼiinoʼob jeʼeloʼ] diez j-táanxel luʼumiloʼobeʼ bíin u cháachoʼob juntúul judío tu nookʼ [le kun binoʼob kaʼan táakpajaʼanoʼob tiʼ u Israel Diosoʼ] utiaʼal ka u yaʼaloʼob tiʼ: Toʼoneʼ k-kʼáat bin ta wéeteleʼex tumen tsʼoʼok k-uʼuyik tiʼ yaan [Dios] ta wéeteleʼexeʼ» (Zacarías 8:23; Galaciailoʼob 6:16). Le apóstol Juanoʼ tu yaʼalaj xan: «Tin wilaj yaʼabkach máakoʼob taaljaʼanoʼob tiʼ tuláakal múuchʼkabil kaajoʼob, chʼiʼibaloʼob, jejeláas tʼaanoʼob yéetel jejeláas kaajoʼob, waʼalakbaloʼob aktáan tiʼ le jalach kʼáancheʼoʼ yéetel aktáan tiʼ le j-Tamanoʼ» (Apocalipsis 7:9). Toʼo neʼexeʼ táan k-ilkeʼex bix u béeytal le baʼaxoʼob aʼalaʼanaʼ.

Táan k-kʼaʼaytaj tiʼ tuláakal máakoʼob

8. Teʼ kʼiinoʼobaʼ, ¿baʼax beetik u kʼaʼabéettal k-kʼaʼaytaj tiʼ máakoʼob yaanal u tʼaanoʼob?

⁸ Cada kʼiineʼ táan u maas yaʼabtal máakoʼob ku binoʼob kajtal tiʼ yaanal luʼum. Yaʼabeʼ ku binoʼob tu yoʼolal le meyaj wa yoʼolal le baʼateʼel ku yúuchul tu luʼumoʼoboʼ; yaan xaneʼ utiaʼal u yilkoʼob wa jeʼel u maas bin utsil tiʼob tuʼux maʼ jach yaan óotsilileʼ. Tu yoʼolal lelaʼ, yaʼab tuʼuxeʼ tsʼoʼok u káajal u yantal coloniaʼob tuʼux kajaʼan chéen j-táanxel luʼumiloʼob. Jeʼex Finlandiaeʼ maanal ciento veinte tʼaanoʼob ku beetaʼaliʼ; Australiaeʼ maanal doscientos, yéetel chéen tu noj kaajil San Diego, Estados Unidoseʼ, maanal cien tʼaanoʼob ku beetaʼaliʼ.

9. Le máaxoʼob yaanal u tʼaanoʼob kajaʼanoʼob teʼ tuʼux k-kʼaʼaytajoʼ, ¿bix unaj k-ilkoʼob?

⁹ Le máaxoʼob yaanal u tʼaanoʼob yanoʼob teʼ tuʼux kajaʼanoʼonoʼ, ¿k-ilkoʼob wa bey táan u talamkúuntkoʼob k-kʼaʼaytajeʼ? Jach upuliʼ. Baʼaxeʼ k-ilkoʼob bey uláakʼ máakoʼob tiʼ máaxoʼob jeʼel u páajtal k-kʼaʼaytajeʼ, k-ilkoʼob bey nal tsʼoʼok u kʼantal utiaʼal jochbileʼ (Juan 4:35). Toʼoneʼ k-ilik áantik tuláakal máax taak u kaambal tiʼ Dios, kex jeʼel tuʼuxak u taaleʼ (Mateo 5:3). Yoʼolal lelaʼ cada jaʼabeʼ táan u maas yaʼabtal máakoʼob tiʼ tuláakal «jejeláas tʼaanoʼob» ku beetkubaʼob disipuloʼob tiʼ Cristo (Apocalipsis 14:6). Jeʼex tu luʼumil Alemaniaeʼ, utiaʼal agosto tiʼ 2004, táan kaʼach u kʼaʼaytaʼal le maʼalob péektsil ich óoliʼ cuarenta tʼaanoʼoboʼ, tu luʼumil Australiaeʼ ich óoliʼ treinta —diez jaʼaboʼob paachileʼ dieciocho kaʼachi— yéetel tu luʼumil Greciaeʼ ich óoliʼ veinte. Bejlaʼeʼ 80 tiʼ cada 100 j-jaajkunajoʼob tiʼ Jéeoba tiʼ tuláakal yóokʼol kaabeʼ u tʼaanoʼobeʼ maʼ inglesiʼ, le tʼaan maas kʼaj óolaʼan teʼ yóokʼol kaabaʼ.

10. ¿Bix unaj k-ilik le áantaj k-tsʼáaik utiaʼal u beetaʼal disipuloʼob «tiʼ u kajnáaliloʼob tuláakal kaajoʼob»?

¹⁰ Jeʼex tu túuxtilak Jesusoʼ, bejlaʼeʼ táan u beetaʼal disipuloʼob «tiʼ u kajnáaliloʼob tuláakal kaajoʼob» (Mateo 28:19). U j-jaajkunajoʼon Jéeobaeʼ yéetel kiʼimak óolal k-beetik le meyajaʼ, tumen táan k-kʼaʼaytaj tiʼ 235 luʼumoʼob yéetel táan k-jóoʼsik juʼunoʼob yéetel videoʼob ich maas tiʼ cuatrocientos tʼaanoʼob. Kex u kaajal Jéeoba ku tsʼáaiktoʼon tuláakal baʼax kʼaʼabéettoʼon utiaʼal k-kaʼansik tuláakal máakeʼ, cada utúul tiʼ toʼoneʼ kʼaʼabéet u yilik u kʼaʼaytik le maʼalob péektsil tiʼ «tuláakal máak» ichil le tʼaan ku maas naʼatikoʼ (Juan 1:7). Yoʼolal le múul meyaj k-beetikaʼ, u millonesi máakoʼob tiʼ jejeláas tʼaanoʼobeʼ táan u jóoʼskoʼob u yutsil le maʼalob péektsiloʼ (Romailoʼob 10:14, 15). Cada utúul tiʼ toʼon túuneʼ jach kʼaʼanan le áantaj ku tsʼáaik utiaʼal ka béeyak le meyajaʼ.

K-ilik áantik tuláakal

11, 12. 1) ¿Baʼax talamkúuntik k-kʼaʼaytik le maʼalob péektsil tiʼ le táanxel luʼumiloʼoboʼ, yéetel bix u yáantkoʼon le kiliʼich pixanoʼ? 2) ¿Baʼaxten maas maʼalob ka k-kʼaʼayt le maʼalob péektsil ichil u tʼaan le máakoʼoboʼ?

¹¹ Yaʼab sukuʼunoʼobeʼ jeʼel u yutstal tu yichoʼob u kankoʼob uláakʼ tʼaaneʼ, baʼaleʼ u yojloʼobeʼ bejlaʼeʼ le kiliʼich pixanoʼ maʼ tu beetik k-jáan tʼanik yaanal tʼaan jach chéen beyoʼ (1 Corintoiloʼob 13:8). U kanaʼal uláakʼ tʼaaneʼ maʼ chéen chʼaʼabiliʼ. Tak máaxoʼob tsʼoʼok u kankoʼob uláakʼ tʼaaneʼ yaan upʼéel talamil tiʼob: kʼaʼabéet u kʼexik bix u tuukuloʼob yéetel bix u kʼaʼaytkoʼob le maʼalob péektsil utiaʼal ka kʼuchuk tu puksiʼikʼal le táanxel luʼumiloʼob tʼanik le tʼaan tsʼoʼok u kankoʼoboʼ. Le táanxel luʼumiloʼob xanoʼ maases chan suʼlakoʼob  tʼaan, le oʼolal talam u naʼataʼal bix u tuukuloʼob.

¹² Jeʼel bixakeʼ, le kiliʼich pixanoʼ ku tsʼáaiktoʼon u páajtalil utiaʼal k-áantik le máaxoʼob ku tʼankoʼob uláakʼ tʼaanoʼoboʼ (Lucas 11:13). Kex maʼ tu jáan beetik k-tʼanik u tʼaanoʼobeʼ, baʼaleʼ jeʼel u beetik jach k-tsʼíiboltik tsikbal tu yéeteloʼobeʼ (Salmo 143:10). Ken k-tsikbalt le maʼalob péektsil ichil upʼéel tʼaan maʼ jach u kʼaj óol le máakoʼoboʼ, maʼ xaaneʼ jeʼel k-beetik u naʼatkoʼobeʼ, baʼaleʼ utiaʼal ka kʼuchuk tu puksiʼikʼaloʼobeʼ, maas maʼalob ka k-beet ichil u tʼaanoʼob (Lucas 24:32).

13, 14. 1) Yaan sukuʼunoʼobeʼ, ¿baʼax péeksik u yáantoʼob le máaxoʼob tʼanik yaanal tʼaanoʼoboʼ? 2) ¿Bix u yilaʼal yaan sukuʼunoʼobeʼ jach u kʼáatoʼob áantaj?

¹³ Yaʼab sukuʼunoʼobeʼ táan u yáantkoʼob le máaxoʼob yaanal u tʼaanoʼoboʼ, tumen tsʼoʼok u yilkoʼobeʼ jach séeb u kʼamkoʼob le maʼalob péektsiloʼ; uláakʼoʼobeʼ kex u yojloʼob talameʼ, utstuyich u yáantkoʼob le táanxel luʼumiloʼoboʼ. Upʼéel najil meyaj tiʼ u jaajkunajoʼob Jéeoba tiʼ u noojolil Europaeʼ ku yaʼalikeʼ «yaʼab tiʼ le ku taaloʼob tu lakʼinil Europaoʼ jach u kʼáat u kanoʼob baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ». ¡Jach ku taasiktoʼon kiʼimak óolal k-áantik máaxoʼob taak u kaambaloʼob! (Isaías 55:1, 2.)

¹⁴ Baʼaleʼ utiaʼal ka páatak jach k-áantik le máakoʼob yaanal u tʼaanoʼoboʼ, kʼaʼabéet jach tu jaajil taak k-áankoʼob yéetel k-kʼáat k-xupba tu yoʼolaloʼob (Salmo 110:3). Jeʼex jujumpʼéel familiaʼob jaajkunajoʼob tiʼ Japoneʼ, tsʼoʼok u pʼatkoʼob maʼalob najoʼob teʼ nukuch kaajoʼob tuʼux kajaʼanoʼoboʼ utiaʼal u binoʼob náach tuʼux kʼuchaʼan le chinoʼoboʼ utiaʼal u kʼaʼaytkoʼob le maʼalob péektsil tiʼoboʼ. Yaan xan sukuʼunoʼob kajaʼanoʼob tu jáal jaʼiʼ u chikʼinil Estados Unidoseʼ suuk u viajaroʼob upʼéel wa kaʼapʼéel ora tiʼ coche utiaʼal u kaʼanskoʼob le Biblia tiʼ le filipinoʼob kajaʼanoʼob teʼeloʼ. Tu luʼumil Noruegaeʼ, utúul sukuʼun yéetel u yataneʼ ku tsʼáaikoʼob xook tiʼ upʼéel familia afgana. Ich inglés yéetel ich noruego u tsikbaloʼob. Le táan u meyaj tiʼ le sukuʼunoʼob le folleto ¿Baʼax u kʼáat Dios tiʼ toʼon? * ich inglés yéetel noruegooʼ, le familia afganaoʼ ku xokkoʼob le folleto ich persaoʼ —upʼéel tʼaan chíikaʼan tiʼ le dari, u tʼaanoʼob letiʼoboʼ—. Tuláakal baʼax ku beetik tuláakal le  sukuʼunoʼobaʼ ku jach yilkoʼob u yutsil le ken kʼaʼamak le maʼalob péektsil tumen le táanxel luʼumiloʼoboʼ. *

15. ¿Bix jeʼel k-táakpajal tiʼ u kʼaʼaytaʼal le maʼalob péektsil ich jejeláas tʼaanoʼoboʼ?

¹⁵ Techeʼ, ¿jeʼel wa u páajtal a wáantik le máaxoʼob ku tʼankoʼob yaanal tʼaanoʼ? Yáaxeʼ, jeʼel u páajtal a wilik baʼax tʼaaniloʼob ku tʼaʼanal teʼ tuʼux kajaʼanechoʼ. Ken túun jóoʼkech kʼaʼaytajeʼ jeʼel u páajtal a bisik le tratadoʼob wa folletoʼob yaan ichil le tʼaanoʼobaʼ. Le folleto Buenas nuevas para gente de todas las naciones jach táan u yáantaj utiaʼal u kʼaʼaytaʼal le Reinooʼ, tumen jach jatsʼuts yéetel séeb u naʼataʼal le maʼalob péektsil ku taasik ich yaʼabach tʼaanoʼoboʼ (il le xook «Buenas nuevas para gente de todas las naciones», tiʼ La Atalaya 1 tiʼ diciembre tiʼ 2005 ich kastlan, táan juʼun 32).

«Yaabilteʼex le j-táanxel luʼumiloʼ»

16. U nuxibiloʼob le múuchʼuliloʼoboʼ, ¿bix jeʼel u yeʼeskoʼob jach u kʼáat u yáantoʼob le táanxel luʼumiloʼoboʼ?

¹⁶ Kex wa maʼ tu páajtal k-kanik uláakʼ tʼaaneʼ, baʼaleʼ tuláakloʼon jeʼel u páajtal k-áantaj utiaʼal ka kaambalnak tiʼ Dios le táanxel luʼumiloʼob kajaʼanoʼob ichiloʼonoʼ. Jéeobaeʼ tu yaʼalaj tiʼ u kaajal ka u «yaabilt[oʼob] le j-táanxel luʼumiloʼ» (Deuteronomio 10:18, 19). Koʼoneʼex ilik baʼax tu beetaj cinco múuchʼuliloʼob tiʼ upʼéel u noj kaajil Estados Unidos ku meyajtiʼob chéen upʼéeliliʼ Najil Reino. Tumen láalaj jaʼab ku kʼexpajal baʼax ora ku muchʼkuba cada múuchʼulil, jeʼex u beetaʼal yaʼab tuʼuxeʼ, le chinoʼoboʼ yaan kaʼach u muchʼkubaʼob maas okaʼan kʼiin utiaʼal domingo; baʼaleʼ yaʼab tiʼ le chinoʼob ku meyajoʼob tiʼ restauranteʼoboʼ maʼ kun páajtal kaʼach u binoʼob teʼ muchʼtáambal teʼ kʼiin jeʼelaʼ. U nuxibiloʼob túun uláakʼ múuchʼuliloʼoboʼ tu kʼexoʼob u yorai u muchʼkubaʼob utiaʼal ka páatak u muchʼkuba le chinoʼob utiaʼal domingo maas tempranooʼ.

17. ¿Bix unaj k-tuukul wa utúul sukuʼun u kʼáat bin yaanal tuʼux utiaʼal u yáant le máaxoʼob yaanal u tʼaanoʼoboʼ?

¹⁷ Le nuxiboʼoboʼ unaj u yaʼalkoʼob jach maʼalob baʼax ku tuklik le sukuʼunoʼob yéetel le kiikoʼob noʼojaʼanoʼob u kʼáatoʼob bin táanxel tuʼux utiaʼal u yáantoʼob le máaxoʼob yaanal u tʼaanoʼoboʼ. Maʼ xaaneʼ, le sukuʼunoʼobaʼ kʼaʼabéetoʼob tu múuchʼuliloʼob, baʼaleʼ le nuxiboʼoboʼ ku tuukuloʼob jeʼex kaʼach u nuxibiloʼob Listra yéetel Iconioeʼ; letiʼobeʼ tu chaʼajoʼob u bin Timoteo yéetel Pablo kex jach kʼaʼabéettiʼob kaʼachi (Beetaʼanoʼob 16:1-4). Le sukuʼunoʼob xan jach u tsʼaamaj u yóoloʼob teʼ kʼaʼaytajoʼ maʼ unaj u chaʼik u lúubul u yóoloʼob tu yoʼolal bix u kuxtal yéetel u tuukul le táanxel luʼumiloʼoboʼ, baʼaxeʼ ku yilik u naʼatkoʼob bix u tuukul le máakoʼobaʼ yéetel ku yilik u biskubaʼob tu yéeteloʼob yoʼolal le maʼalob péektsiloʼ (1 Corintoiloʼob 9:22, 23).

18. ¿Baʼax kóokoch jool naj jeʼekʼab tu táan tuláakloʼon?

¹⁸ Jeʼel bix aʼalaʼaniloʼ, táan u kʼaʼaytaʼal le maʼalob péektsil ichil tuláakal «jejeláas tʼaanoʼob». Kex beyoʼ, yaʼab uláakʼ máakoʼob ku tʼankoʼob yaanal tʼaan jeʼel u kʼamkoʼob le maʼalob péektsiloʼ. U milesi sukuʼunoʼob u kʼáatoʼob áantajeʼ tsʼoʼok u yookloʼob teʼ «kóokoch jool naj utiaʼal u meeyjul Yuumtsil[aʼ]» (1 Corintoiloʼob 16:9). Baʼaleʼ, jeʼex ken k-il tuláakʼ xookoʼ, yaan uláakʼ baʼax kʼaʼabéet k-beetik utiaʼal k-áantik le máaxoʼob yaanal u tʼaanoʼoboʼ.

[Tsolajiloʼob]

¿Bix jeʼel a tsolikeʼ?

• Jeʼex Jéeobaeʼ, ¿bix jeʼel k-eʼesik k-yaabilmaj tuláakal máakeʼ?

• ¿Bix unaj k-ilik le máakoʼob yaanal u tʼaanoʼob kajaʼanoʼob teʼ tuʼux k-kʼaʼaytajoʼ?

• ¿Baʼaxten maas maʼalob ka k-kʼaʼayt le maʼalob péektsil ichil u tʼaan le máakoʼoboʼ?

• ¿Bix jeʼel k-áantik le táanxel luʼumiloʼob yanoʼob teʼ tuʼux kajaʼanoʼonoʼ?

[U kʼáatchiʼiloʼob le xookoʼ]

[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 7]

Máakoʼob taaljaʼanoʼob tiʼ quince luʼumoʼob tiʼ tuláakal u reinoi Romaeʼ tu yuʼuboʼob le maʼalob péektsil ichil u tʼaanoʼob teʼ Pentecostés tiʼ le jaʼab 33 teʼ yáax siglooʼ

[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 9]

U letreroi upʼéel Najil Reino ich cinco tʼaaniloʼob

[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 10]

Yaʼab táanxel luʼumiloʼobeʼ utstutʼaan u yuʼubkoʼob le maʼalob péektsiloʼ

[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 7]

Roma

ASIA

CRETA

LIBIA

FRIGIA

PANFILIA

Jerusalén

JUDEA

EGIPTO

PONTO

CAPADOCIA

MESOPOTAMIA

MEDIA

ELAM

ARABIA

PARTIA

[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 7]

U kʼáaʼnáabil Mediterráneo

Box kʼáaʼnáab

Chak kʼáaʼnáab

Golfo Pérsico