Ku yeʼeskoʼob upʼéel «maʼalob bej tiʼ le j-tamanoʼoboʼ»
Ku yeʼeskoʼob upʼéel «maʼalob bej tiʼ le j-tamanoʼoboʼ»
«Kanáanteʼex jeʼel bix kanan j-tamanoʼobeʼ le u j-tamanoʼob Jajal Dios kʼubéentaʼanteʼexoʼ; beeteʼex yéetel maʼalob óolal, [...] jeʼel bix u kʼáat Jajal Dioseʼ, [...] beeteʼex tak tuʼux ku páajtal a weʼesikeʼex maʼalob bej tiʼ le j-tamanoʼoboʼ.» (1 PEDRO 5:2, 3.)
1, 2. 1) ¿Baʼax tu yaʼalaj Jesús tiʼ Pedro ka u beete, yéetel baʼaxten jach kiʼimakchaj u yóol Jesús? 2) Jéeobaeʼ, ¿bix u yilik le máaxoʼob nuʼuktik u tamanoʼoboʼ?
MAʼ YAʼAB ku binetik utiaʼal u kʼiimbesaʼal le Pentecostés tiʼ u jaʼabil 33 teʼ yáax siglooʼ, Pedro yéetel uláakʼ seis disipuloʼobeʼ táan kaʼach u yukʼuloʼob yéetel táan kaʼach u jaantkoʼob le janal tu beetaj Jesús tu jáal u kʼáaʼnáabil Galileaoʼ. Desde kaʼa kuxkíintaʼak Jesús tak teʼ kʼiin jeʼelaʼ, Pedroeʼ maʼ yáax u yilikoʼ, yéetel jach kiʼimak wal u yóol u yojéeltik kuxaʼaneʼ. Baʼaleʼ maʼ xaaneʼ Pedroeʼ láayliʼ jach chiʼichnakeʼ, tumen maʼ sen úucheʼ tu yaʼalaj tu táan yaʼab máakoʼob maʼ u kʼaj óol Jesusiʼ (Lucas 22:55-60; 24:34; Juan 18:25-27; 21:1-14). Jesuseʼ, ¿tu kʼeyaj wa Pedro yoʼolal le baʼax tu beetoʼ? Maʼatech. Baʼaxeʼ, tu yaʼalaj tiʼ ka u tséent yéetel ka u kanáant u «mejen j-tamanoʼob» (Juan 21:15-17). Le Bibliaoʼ ken tʼaanak tiʼ le cristianoʼob teʼ yáax siglooʼ, ku yeʼesikeʼ Pedroeʼ tu beetaj le baʼax aʼalaʼabtiʼoʼ, le oʼolaleʼ Jesuseʼ jach kiʼimakchaj u yóol. Yéetel u yáantaj u chuukan apostoloʼob bey xan yéetel u yáantaj u ancianoiloʼob Jerusaleneʼ, Pedroeʼ tu nuʼuktaj le múuchʼulil tiʼ kʼiinoʼob tuʼux jach séeb úuchik u yaʼabtal le disipuloʼoboʼ yéetel tuʼux sen anchaj yaʼab talamiloʼob (Beetaʼanoʼob [Hechos] 1:15-26; 2:14; 15:6-9).
2 Teʼ kʼiinoʼob xan jach talamtakaʼ, Jéeobaeʼ u tsʼaamaj páajtalil tiʼ Jesucristo utiaʼal u yéeyik máakoʼob yiijchajaʼan u tuukuloʼob, ku keʼetloʼob yéetel j-kanan tamanoʼob, utiaʼal ka u nuʼuktoʼob yéetel ka u kanáantoʼob le máaxoʼob meyajtik Jéeoba ku keʼetloʼob yéetel tamanoʼoboʼ (Efesoiloʼob 4:11, 12; 2 Timoteo 3:1). Le j-kanan tamanoʼobaʼ, ¿táan wa u beetkoʼob le meyaj tsʼaʼantiʼobaʼ? Táan, lelaʼ ku chíikpajal yoʼolal le jeetsʼelil ku yilaʼal ichil u kaajal Dios yaan tiʼ tuláakal yóokʼol kaaboʼ. U jaajileʼ le j-kanan tamanoʼobaʼ yaan kʼiin ku beetkoʼob baʼax maʼ maʼalob jeʼex úuchik u beetik Pedroeʼ (Galaciailoʼob 2:11-14; Santiago 3:2). Kex beyoʼ, Jéeobaeʼ u yojel yaan u kanáantkoʼob le tamanoʼob «tu manaj yéetel u kʼiʼikʼel» Cristooʼ (Beetaʼanoʼob 20:28). Letiʼeʼ jach u yaabilmaj le máakoʼobaʼ yéetel ku yaʼalik «unaj u kʼamikoʼob kaʼajmat tsiikil» (1 Timoteo 5:17).
3. ¿Baʼax áantik le ancianoʼob utiaʼal ka u beetoʼob yéetel kiʼimak óolal le meyaj tsʼaʼantiʼoboʼ?
3 Le ancianoʼob ku keʼetloʼob yéetel j-kanan tamanoʼoboʼ, ¿baʼax áantkoʼob utiaʼal ka u beetoʼob u meyajoʼob yéetel kiʼimak óolal, utiaʼal beyoʼ ka u yeʼesoʼob tiʼ u maasil bix unaj u beetkoʼob xan? Jeʼex tu beetil Pedro bey xan uláakʼ ancianoʼob teʼ yáax siglooʼ, le ancianoʼoboʼ ku chaʼik u nuʼuktaʼaloʼob tumen u kiliʼich muukʼ Dios, tumen u yojloʼob le tsʼáaik u muukʼil tiʼob utiaʼal ka u beetoʼob le meyaj tsʼaʼantiʼoboʼ (2 Corintoiloʼob 4:7). Le kiliʼich muukʼoʼ ku beetik u yeʼeskoʼob yaabilaj, kiʼimak óolal, jeetsʼel óolal, chúukaʼan óolal, maʼalob bisajbail, utsil puksiʼikʼal, oksaj óolal, kabal óolal yéetel muʼukʼaʼan óolal (Galaciailoʼob 5:22, 23). Koʼoneʼex ilik bix jeʼel u yeʼeskoʼob le jatsʼuts modos le ken u nuʼuktoʼob u tamanoʼob Diosoʼ, utiaʼal beyoʼ ka u yeʼesoʼob xan bix unaj u beetik le sukuʼunoʼoboʼ.
Yaabilteʼex le múuchʼuliloʼ bey xan cada utúul tiʼ le sukuʼunoʼoboʼ
4, 5. 1) Jéeoba yéetel Jesuseʼ, ¿bix u yeʼesik u yaabilajoʼob tiʼ le tamanoʼoboʼ? 2) Le ancianoʼoboʼ, ¿bix u yeʼesik u yaabilajoʼob tiʼ le múuchʼuliloʼ?
4 U kiliʼich muukʼ Dioseʼ jach ku yáantkoʼon k-eʼes yaabilaj. Jéeobaeʼ jach ku yeʼesik u yaabilaj tiʼ tuláakal u tamanoʼob ikil u tsʼáaiktiʼob yaʼabach kaʼansaj ku keʼetel yéetel janal (Isaías 65:13, 14; Mateo 24:45-47). Baʼaleʼ maʼ chéen kaʼansaj ku tsʼáaiktiʼobiʼ, ku yeʼesik xan u yaabilaj tiʼ cada utúul tiʼ letiʼob (1 Pedro 5:6, 7). Jesús xaneʼ jach u yaabilmaj le tamanoʼoboʼ, le beetik tu kʼubaj u kuxtal tu yoʼolaloʼob, tsʼoʼoleʼ u kʼaj óol xan cada utúul tiʼ letiʼobiʼ yéetel u kʼaj óol «u kʼaabaʼob» (Juan 10:3, 14-16).
5 Le ancianoʼob ku keʼetloʼob yéetel j-kanan tamanoʼoboʼ ku beetkoʼob jeʼex Jéeoba yéetel Jesuseʼ. Letiʼobeʼ u yaabiltmoʼob tuláakal u tamanoʼob Dios, lelaʼ ku yeʼeskoʼob ken u tsʼáa u yóoloʼob utiaʼal u kaʼansajoʼob tubeel teʼ múuchʼuliloʼ. Le tsoltʼaanoʼob ku máanskoʼoboʼ ku tsʼáaik nuʼuktaj tiʼ le tamanoʼoboʼ yéetel ku kanáantikoʼob, lelaʼ upʼéel baʼal chíikaʼan u yilaʼal tumen tuláakal (1 Timoteo 4:13, 16). Baʼaleʼ yaan uláakʼ meyaj ku beetkoʼob maʼ tuláakal máax ilkiʼ, jeʼex le tiempo táan u chupkoʼob u juʼuniloʼob le múuchʼuliloʼ, le táan u beetkoʼob uláakʼ baʼaloʼob utiaʼal «u beetaʼal maʼalob yéetel tu tsoolol» le muchʼtáambaloʼoboʼ yéetel uláakʼ meyajoʼob teʼ múuchʼuliloʼ (1 Corintoiloʼob 14:40). Yaʼab tiʼ le meyajoʼob ku beetkoʼoboʼ maʼ tu yilaʼal, le oʼolaleʼ maʼatech u jach tsʼaʼabal u nib óolalil tiʼob, baʼaleʼ lelaʼ upʼéel bix u jach eʼeskoʼob u yaabilajoʼob tiʼ le múuchʼuliloʼ (Galaciailoʼob 5:13).
6, 7. 1) Le ancianoʼoboʼ, ¿bix jeʼel u maas kʼaj óoltikoʼob le sukuʼunoʼob teʼ múuchʼuliloʼ? 2) ¿Baʼaxten maʼalob ka k-aʼal tiʼ le ancianoʼob bix k-uʼuyikbaoʼ?
6 Le ancianoʼoboʼ ku yilik u yeʼesik u yaabilajoʼob tiʼ cada utúul tiʼ le sukuʼunoʼob teʼ múuchʼuliloʼ (Filiposiloʼob 2:4). Upʼéel bix jeʼel u páajtal u maas kʼaj óolkoʼob le sukuʼunoʼoboʼ letiʼe ka jóoʼkoʼob kʼaʼaytaj tu yéeteloʼoboʼ. Jesuseʼ suukaʼan kaʼach u jóokʼol kʼaʼaytaj láakʼintaʼan tumen u disipuloʼob yéetel ku yilik kaʼach u líiʼsik u yóoloʼob le táan u máan tu yéeteloʼoboʼ (Lucas 8:1). Utúul sukuʼun úuch káajak u beetik u ancianoileʼ tu yaʼalaj: «In tuklikeʼ upʼéel bix jeʼel u maas kʼaj óoltaʼal yéetel u líiʼsaʼal u yóol utúul sukuʼun wa utúul kiikeʼ, letiʼe u múul jóokʼol máak kʼaʼaytaj tu yéeteloʼ». Wa tsʼoʼok u yúuchtal jóoʼkech kʼaʼaytaj yéetel utúul ancianoeʼ, maʼalob ka wil a jóokʼol kʼaʼaytaj yéetel utúuliʼ.
7 Jesuseʼ tu jach yaabiltaj u disipuloʼob, le oʼolaleʼ ka kiʼimakchaj u yóoloʼobeʼ letiʼeʼ kiʼimakchaj u yóol tu yéeteloʼob, baʼaleʼ ka yaachaj u yóoloʼobeʼ okʼolnaj xan tu yéeteloʼob. Utéenjeakileʼ ka uʼuloʼob teʼ kʼaʼaytaj 70 tiʼ u disipuloʼob Jesuseʼ, tumen jach kiʼimak u yóoloʼobeʼ, letiʼ xaneʼ «sen kiʼimakchaj u yóol» (Lucas 10:17-21). Baʼaleʼ, «okʼolnaj» xan le ka tu yilaj bukaʼaj u muʼyaj María, u láakʼtsiloʼob bey xan u amigoʼob úuchik u kíimil Lázaro (Juan 11:33-35). Bejlaʼa xaneʼ, le ancianoʼoboʼ ku naʼatkoʼob bix u yuʼubikuba le sukuʼunoʼoboʼ. Letiʼobeʼ jach u yaabilmoʼob le tamanoʼoboʼ, le oʼolaleʼ wa kiʼimak u yóol le sukuʼunoʼoboʼ letiʼob xaneʼ kiʼimak u yóoloʼob, baʼaleʼ wa táan u muʼyajoʼobeʼ, letiʼobeʼ ku muʼyajoʼob xan (Romailoʼob 12:15). Le oʼolaleʼ wa kiʼimak k-óol bey xan wa táan k-máan tiʼ talamiloʼobeʼ, maʼ unaj k-chʼaʼik saajkil k-aʼalik tiʼ le ancianoʼob bix k-uʼuyikbaoʼ. Letiʼobeʼ yaan u líikʼil u yóoloʼob ken u yojéeltoʼob kiʼimak k-óol, yéetel wa ku yojéelkoʼob baʼax talamiloʼob k-aktáantikeʼ, yaan u páajtal u yáantikoʼonoʼob (Romailoʼob 1:11, 12; 1 Tesalonicailoʼob 1:6; 3:1-3).
8, 9. 1) ¿Bix úuchik u yeʼesik utúul anciano u yaabilmaj u yatan? 2) Utúul ancianoeʼ, ¿baʼaxten jach kʼaʼanan ka u yeʼes u yaabilmaj u familia?
8 Le yaabilaj ku yuʼubik le anciano tu yoʼolal le múuchʼuliloʼ ku chíikpajal yoʼolal bix u tratartik u familia (1 Timoteo 3:1, 4). Wa tsʼokaʼan u beeleʼ, le yaabilaj yéetel le tsiikil ku yeʼesik tiʼ u yatanoʼ ku yeʼesik tiʼ uláakʼ íichamtsiloʼob bix unaj xan u beetkoʼob (Efesoiloʼob 5:25; 1 Pedro 3:7). Utúul kiik ku kʼaabaʼtik Lindaeʼ, u yíichameʼ tu beetaj u ancianoi maas tiʼ veinte jaʼaboʼob tak ka kíimi; le kiikaʼ ku yaʼalik tu yoʼolal: «In wíichameʼ mantatsʼ yaʼab meyaj yaan u beet kaʼach teʼ múuchʼuliloʼ, baʼaleʼ ku beetik in wuʼuyik tak teen kaʼach áantik tiʼ le meyaj ku beetikoʼ. Yaʼab utéenel ku tsʼáaikten u diosboʼotikil yoʼolal le áantaj kin tsʼáaik kaʼach tiʼoʼ yéetel ku jóoʼsik xan kaʼach u súutukil utiaʼal u máans tin wéetel; le oʼolaleʼ tin wuʼuyaj jach u yaabiltmen yéetel mix utéen kʼuuxilnajen yoʼolal le tiempo ku máansik kaʼach táan u yilik u meeyjil le múuchʼuliloʼ».
9 Le anciano ku nuʼuktik tubeel u paalal yéetel mantatsʼ ku líiʼsik u yóoloʼobeʼ ku yeʼesik bix unaj u beetik uláakʼ taatatsiloʼob (Efesoiloʼob 6:4). U jaajileʼ le yaabilaj ku yeʼesik tiʼ u familiaoʼ upʼéel baʼax eʼesik jach noʼojaʼan utiaʼal u beetik u ancianoi teʼ múuchʼuliloʼ (1 Timoteo 3:4, 5).
Yanak kiʼimak óolal yéetel jeetsʼelil ichileʼex
10. 1) ¿Baʼax jeʼel u beetik maʼ u yantal kiʼimak óolal yéetel jeetsʼelil ichil le múuchʼuliloʼ? 2) Teʼ yáax siglooʼ, ¿baʼax joʼopʼ u luʼsik le jeetsʼelil yaan kaʼach ichil u kaajal Diosoʼ, yéetel baʼax beetaʼabi?
10 U kiliʼich muukʼ Dioseʼ ku beetik u yantal kiʼimak óolal yéetel jeetsʼelil ichil le ancianoʼoboʼ bey xan ichil tuláakal le sukuʼunoʼob teʼ múuchʼuliloʼ. Baʼaleʼ wa le ancianoʼob maʼ tu tsikbalkoʼob tu baatsiloʼob baʼax ku tuklikoʼobeʼ, leloʼ jeʼel u beetik maʼ u yantal kiʼimak óolal yéetel jeetsʼelil teʼ múuchʼuliloʼ. Lelaʼ bey u yeʼesik le baʼax tu yaʼalaj le rey Salomonoʼ: «U béeytal jumpʼéel meyajeʼ ku yúuchul tu yoʼolal [...] yaʼab j-tsol xikinoʼob» (Proverbios 15:22). Jeʼex túun k-ilkoʼ, u yaʼalik máak yéetel tsiikil baʼax ku tuklikeʼ ku yáantaj utiaʼal ka yanak kiʼimak óolal yéetel jeetsʼelil. Koʼoneʼex ilik baʼax tu beetaj le sukuʼunoʼob teʼ yáax siglooʼ: le ka káaj u yantal upʼéel talamil yaan u yil yéetel le súutkʼuptajil (wa le circuncisión), joʼopʼ u luʼsik le jeetsʼelil ichil le múuchʼuliloʼ, le sukuʼunoʼob ku nuʼuktikoʼob u kaajal Dios yanoʼob kaʼach Jerusalenoʼ tu kaxtoʼob u nuʼuktaj le kiliʼich muukʼoʼ. Le ancianoʼoboʼ tu tsikbaltoʼob baʼax ku tuklikoʼob yoʼolal le súutkʼuptajiloʼ, tsʼoʼoleʼ ka tu chʼaʼatʼantoʼob baʼax unaj u beetkoʼob. Le ka tu tsʼáajoʼob u yojéelt le múuchʼuliloʼob le baʼax tsʼoʼok u chʼaʼatuklikoʼoboʼ, le sukuʼunoʼoboʼ «jach kiʼimakchaj u yóoloʼob tu yoʼolal le jéetsʼel óolal ku tsʼaʼabal tiʼoboʼ» (Beetaʼanoʼob 15:6-23, 25, 31; 16:4, 5). Bey túun úuchik u maas yantal kiʼimak óolal yéetel jeetsʼelil teʼ múuchʼuliloʼoboʼ.
11. Le ancianoʼoboʼ, ¿bix jeʼel u yáantajoʼob utiaʼal ka yanak kiʼimak óolal yéetel jeetsʼelil teʼ múuchʼuliloʼ?
11 Bejlaʼa xaneʼ, le ancianoʼoboʼ ikil u kanik u tsikbaltoʼob tu baatsiloʼob baʼax maas maʼalob ka u beetoʼobeʼ, ku yáantajoʼob utiaʼal ka yanak kiʼimak óolal yéetel jeetsʼelil teʼ múuchʼuliloʼ. Ken u yiloʼob yaan baʼax jeʼel u luʼsik le jeetsʼelil teʼ múuchʼuliloʼ, letiʼobeʼ ku muchʼkubaʼobeʼ yéetel ku tsikbaltikoʼob baʼax ku tuklikoʼob, yéetel ku chʼenxikintkoʼob xan baʼax ku yaʼalik u maasil ancianoʼob (Proverbios 13:10; 18:13). Letiʼob xaneʼ ku kʼáatkoʼob u yáantaj u kiliʼich muukʼ Dios, ku tsʼoʼoleʼ utiaʼal u chʼaʼatuklikoʼob baʼax ken u beetoʼobeʼ ku xakʼalkoʼob baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ bey xan baʼax ku yaʼalik le nuʼuktajoʼob u tsʼaamaj «le palitsil chúukpajaʼan u yóol yéetel yaan u naʼat[oʼ]» (Mateo 24:45-47; 1 Corintoiloʼob 4:6). Ken tsʼoʼokok u chʼaʼatuklaʼal tumen le ancianoʼob baʼax kun beetbiloʼ, cada utúul tiʼ letiʼobeʼ, kex maʼ jach bey u tuukul jeʼex u maasiloʼoboʼ, ku éejemtik le baʼax tsʼoʼok u chʼaʼatuklaʼal yéetel u yáantaj le kiliʼich muukʼoʼ. Ikil u beetkoʼob beyaʼ ku yáantajoʼob utiaʼal ka yanak kiʼimak óolal yéetel jeetsʼelil teʼ múuchʼuliloʼ, yéetel beyaʼ ku yeʼeskoʼob xan bix unaj u beetaʼal tumen u maasil sukuʼunoʼoboʼ (Miqueas 6:8). Le oʼolaleʼ, maʼalob ka k-tukult lelaʼ: «¿Kin éejemtik wa yéetel kiʼimak óolal le baʼax ku chʼaʼatuklik le ancianoʼob teʼ múuchʼuliloʼ?».
Yanakteʼex chúukaʼan óolal yéetel eʼeseʼex a wutsileʼex
12. Jesuseʼ, ¿baʼaxten anchaj u chúukpajal u yóol tiʼ u apostoloʼob yéetel u yeʼesik u yutsil tiʼob?
12 Jesuseʼ jach chúukpaj u yóol yéetel tu yeʼesaj u yutsil tiʼ u apostoloʼob, kex yaʼab utéenel tu beetoʼob baʼax maʼ unajiʼ. Letiʼeʼ yaʼab utéenel tu kaʼansajtiʼob jach unaj u yeʼeskoʼob kabal óolal (Mateo 18:1-4; 20:25-27). Kex beyoʼ, le áakʼab kun machbil utiaʼal kíimsbiloʼ, le táant u tsʼoʼokol u pʼoʼik u yook u apostoloʼob utiaʼal u kaʼansiktiʼob bix unaj u yeʼeskoʼob kabal óolaleʼ, «joʼopʼ u baʼateltʼantikoʼob tu baatsiloʼobeʼ máax ichiloʼob u maas nojochil» (Lucas 22:24; Juan 13:1-5). ¿Kʼeyaʼaboʼob wa tumen Jesús? Maʼatech; baʼaxeʼ letiʼeʼ tu beetaj u tuukuloʼob le ka tu yaʼalajtiʼob: «¿Máax maas nojoch, le máax ku kutal janaloʼ wa le máax meyajtikoʼ? ¿Maʼ wa letiʼ le máax ku kutal janaloʼ? Baʼaleʼ teneʼ tiʼ yanen ichileʼex bey le máax ku meyajoʼ» (Lucas 22:27). Jesuseʼ, úuchik u chúukpajal u yóol yéetel úuchik u yeʼesik u yutsileʼ, tu beetaj u kʼexik u tuukul u apostoloʼob.
13, 14. ¿Tiʼ máaxoʼob xan jach unaj u yeʼesik u yutsil le ancianoʼoboʼ?
13 Maʼ xaan xaneʼ, utúul ancianoeʼ jeʼel wal u kʼuuxil tumen yaʼab utéenel ku kʼaʼabéettal u tsolik u nuʼuk tiʼ utúul sukuʼun yoʼolal upʼéeliliʼ baʼaleʼ. Baʼaxeʼ, wa ku kʼaʼajsik tak letiʼ ku beetik baʼax maʼ maʼalobeʼ le kun áantik ka chúukpajak u yóol yéetel ka u yeʼes u yutsil tiʼ «le máaxoʼob maʼ u kʼáatoʼob meyajoʼ». Beyoʼ, yaan u beetik jeʼex Jéeoba yéetel jeʼex Jesuseʼ, máaxoʼob chúukaʼan u yóoloʼob yéetel ku yeʼesik u yutsiloʼob tiʼ tuláakal le sukuʼunoʼoboʼ (1 Tesalonicailoʼob 5:14; Santiago 2:13).
14 Yaan kʼiineʼ le ancianoʼoboʼ ku kʼaʼabéettal u tsolkoʼob u nuʼuk tiʼ wa máax tsʼoʼok u lúubul tiʼ upʼéel nojoch kʼeban, yéetel wa maʼ tu pʼatik baʼax ku beetkeʼ, ku kʼaʼabéettal u jóoʼskoʼob teʼ múuchʼuliloʼ (1 Corintoiloʼob 5:11-13). Baʼaleʼ kex yanak u beetkoʼob lelaʼ, le bix ken u tratartiloʼob le máax lúub tiʼ kʼebanoʼ, unaj u yeʼeskeʼ le baʼax u pʼekmoʼoboʼ letiʼe baʼax tu beetoʼ, maʼ letiʼe máax kʼebanchajoʼ (Judas 23). Tsʼoʼoleʼ, wa le ancianoʼob ku tratartkoʼob maʼalob le máax tsʼoʼok u lúubul tiʼ nojoch kʼebanoʼ, leloʼ jeʼel u yáantaj utiaʼal ka séeb suunak ichil u kaajal Dioseʼ (Lucas 15:11-24).
U yoksaj óolaloʼob péekskoʼob u beetoʼob maʼalob meyajoʼob
15. Le ancianoʼoboʼ, ¿bix u beetkoʼob jeʼex Jéeobaeʼ, yéetel baʼax péekskoʼob u beetoʼob beyoʼ?
15 Jéeobaeʼ jach «uts yéetel [tuláakal] máak», tak yéetel le máaxoʼob maʼatech u tsʼáaikoʼob u nib óolalil yoʼolal le baʼaxoʼob ku tsʼáaiktiʼoboʼ (Salmo 145:9; Mateo 5:45). Jéeobaeʼ jach ku yeʼesik u yutsil ikil u túuxtik u kaajal u kʼaʼayt «u maʼalob péektsil le [reinooʼ]» (Mateo 24:14). Le ancianoʼob xanoʼ ku beetkoʼob jeʼex Dios ken u tsʼáa u yóoloʼob teʼ kʼaʼaytajoʼ. ¿Baʼax péekskoʼob u beetoʼob lelaʼ? U nojoch oksaj óolaloʼob tiʼ Jéeoba yéetel tiʼ le baʼaxoʼob u yaʼalmaj u beetikoʼ (Romailoʼob 10:10, 13, 14).
16. Le ancianoʼoboʼ, ¿bix jeʼel u yeʼesik u yutsiloʼob tiʼ le sukuʼunoʼoboʼ?
16 Le ancianoʼob xanoʼ ku beetkoʼob «uts tiʼ tuláakal» ikil u kʼaʼaytajoʼob, baʼaxeʼ maas unaj u yeʼesik u yutsiloʼob «tiʼ le sukuʼunoʼob tiʼ le oksaj óolaloʼ» (Galaciailoʼob 6:10). Upʼéel bix u beetkoʼobeʼ letiʼe ken xiʼik u xíimbaltoʼob le sukuʼunoʼob utiaʼal u líiʼskoʼob u yóoloʼoboʼ. Utúul ancianoeʼ ku yaʼalik: «Utstintʼaan in bin in xíimbalt le sukuʼunoʼoboʼ. Tumen ku tsʼáaik tuʼux in líiʼsik u yóoloʼob yéetel in waʼaliktiʼob jach maʼalob baʼax ku beetkoʼob ikil u jach tsʼáaik u yóoloʼob u meyajtoʼob Dios». Yaan kʼiineʼ le ancianoʼoboʼ ku kʼaʼabéettal u yaʼalikoʼob tiʼ utúul sukuʼun bix jeʼel u tsʼáaik u yóol u meyajt Jéeobaeʼ. Utiaʼal lelaʼ, unaj u beetkoʼob jeʼex tu beetil apóstol Pabloeʼ. Koʼoneʼex ilik baʼax tu yaʼalaj tiʼ le sukuʼunoʼob tiʼ Tesalónicaoʼ: «K-tsʼaama k-alab óolal tiʼ Yuumtsileʼ teʼexeʼ táan a beetikeʼex yéetel táan u bin a beetikeʼex le baʼax k-aʼalmaj teʼexoʼ» (2 Tesalonicailoʼob 3:4). Le ancianoʼoboʼ wa ku líiʼskoʼob xan u yóol le sukuʼunoʼob jeʼex tu beetil Pablooʼ, le sukuʼunoʼoboʼ maas séeb ken u kʼamiloʼob yéetel ken u beetiloʼob le baʼax ku yaʼalaʼaltiʼoboʼ (Hebreob 13:17). Le oʼolaleʼ, ken xíimbaltaʼakoʼon tumen le ancianoʼob utiaʼal u líiʼskoʼob k-óoleʼ, unaj k-tsʼáaik u nib óolalil tiʼob.
Utiaʼal maʼ u jáan kʼuuxil máakeʼ unaj u controlarkuba
17. ¿Baʼax tu kanaj Pedro tiʼ Jesús?
17 Jesuseʼ maʼ jáan tsʼíikilnaj kex táan kaʼach u yaʼalaʼal baʼal tiʼ (Mateo 11:29). Tak ka machaʼab utiaʼal kíimsbileʼ, maʼ pʼuʼujiʼ tumen tu controlartuba. Baʼaleʼ, Pedroeʼ tu jáan jóoʼsaj u espada utiaʼal u baʼateʼel, baʼaleʼ Jesuseʼ tu yaʼalaj tiʼ: «¿Maʼ wa a wojel teneʼ ku páajtal in kʼáat óolal tiʼ in Taataeʼ, letiʼeʼ jeʼel u túuxtikten beoraaʼ maanal tiʼ doce u nojoch múuchʼkabil angeloʼob?» (Mateo 26:51-53; Juan 18:10). Pedroeʼ jach tu kanaj le baʼax kaʼansaʼab tiʼoʼ, le oʼolaleʼ ka máan kʼiineʼ tu yaʼalaj tiʼ u yéet cristianoiloʼob: «Cristoeʼ mukʼyajnaj ta woʼolaleʼex, ka tu tsʼáajteʼex jumpʼéel kaʼansaj, utiaʼal ka kuxlakeʼex jeʼel bix kuxlajik letiʼoʼ. [...] Le ka j-poʼochʼeʼ maʼ tu núukaj yéetel poochʼiloʼobiʼ; le ka j-beetaʼab u mukʼyajeʼ, maʼ kʼaakʼas tʼaanajiʼ» (1 Pedro 2:21-23).
18, 19. 1) ¿Tiʼ baʼax súutukil jach unaj u controlarkuba le ancianoʼob utiaʼal maʼ u tsʼíikiloʼoboʼ? 2) ¿Baʼax kʼáatchiʼiloʼob kun núukbil teʼ tuláakʼ xookoʼ?
18 Jeʼex Jesuseʼ, le ancianoʼoboʼ maʼ unaj u jáan tsʼíikiloʼob kex ka beetaʼaktiʼob wa baʼax maʼ maʼalobiʼ. Maʼ xaaneʼ ken u tsʼaʼob áantaj tiʼ utúul sukuʼuneʼ, le sukuʼunoʼ maʼ tu yóotik u kʼam le áantajoʼ. Tsʼoʼoleʼ wa le sukuʼun tsʼoʼok u káajal u chan náachtal tiʼ Jéeobaoʼ, maʼ xaaneʼ jeʼel u beetik «loob yéetel u tʼaanoʼob[eʼ]» (Proverbios 12:18). Baʼaleʼ, jeʼex Jesuseʼ, le ancianoʼoboʼ maʼ tu sutikoʼob u jeel le baʼax ku yaʼalaʼaltiʼob wa ku beetaʼaltiʼoboʼ. Baʼaxeʼ, ku controlarkubaʼob yéetel ku yeʼeskoʼob chʼaʼa óotsilaj; u beetkoʼob beyaʼ jach jeʼel u beetik u kʼexik u tuukul le máax ku yáantkoʼoboʼ (1 Pedro 3:8, 9). Techeʼ, ¿ka beetik wa jeʼex le ancianoʼoboʼ? ¿Ka controlartkaba wa utiaʼal maʼ a tsʼíikil ken tsoʼoloktech u nuʼuk?
19 Jéeoba yéetel Jesuseʼ jach kʼaʼanan u yilkoʼob le meyaj ku beetik le u milesi ancianoʼob ku nuʼuktikoʼob le múuchʼuliloʼob yanoʼob tuláakal yóokʼol kaaboʼ. Letiʼob xaneʼ u jach yaabiltmoʼob le u milesi siervo ministerialoʼoboʼ táan u yáantkoʼob «le sukuʼunoʼob tiʼ le oksaj óolaloʼ» (Hebreob 6:10). Baʼaleʼ, ¿baʼaxten túun yaan sukuʼunoʼob tsʼoʼok u yokjaʼobeʼ, maʼ u kʼáat u tsʼáa u yóoloʼob utiaʼal ka páajchajak u beetik u ancianoiloʼob wa u siervo ministerialiloʼob teʼ múuchʼuliloʼ? (1 Timoteo 3:1.) Jéeobaeʼ, ¿bix u kaʼansik le sukuʼunoʼob utiaʼal u beetik u ancianoiloʼoboʼ? Le kʼáatchiʼobaʼ yaan u núukaʼaloʼob teʼ tuláakʼ xookoʼ.
¿Kʼajaʼan wa tech?
• Le ancianoʼoboʼ, ¿bix u yeʼeskoʼob u yaabiltmoʼob le múuchʼuliloʼ?
• ¿Bix jeʼel u yáantaj tuláakal utiaʼal ka yanak kiʼimak óolal yéetel jeetsʼelil teʼ múuchʼuliloʼ?
• Le ancianoʼoboʼ, ¿baʼaxten kʼaʼabéet u chúukpajal u yóoloʼob yéetel u yeʼesik u yutsiloʼob ken kʼaʼabéetchajak u tsolkoʼob u nuʼuk tiʼ wa máax?
•¿Baʼax utsil meyajoʼob ku péeksaʼal u beet le ancianoʼob tumen u yoksaj óolaloʼoboʼ?
[U kʼáatchiʼiloʼob le xookoʼ]
[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 24]
Le meyajoʼob ku beetik le ancianoʼob teʼ múuchʼuliloʼ ku beetkoʼob yoʼolal u yaabilajoʼob
[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 24]
Ku máanskoʼob xan jatsʼuts súutukiloʼob yéetel u familiaʼob...
[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 24]
... yéetel ku jóoʼloʼob xan kʼaʼaytaj