U chúukpajal k-óol meyajt Dioseʼ jach ku taasiktoʼon kiʼimak óolal

«U kiʼ tʼaan Yuumtsileʼ ayikʼalil maʼ tu taasik kʼiʼinamil tu yéetel.» (PROVERBIOS 10:22.)

1, 2. ¿Baʼaxten maʼ maʼalob ka chʼíikkoʼon tuukul chéen tiʼ le baʼaloʼob u yaʼalmaj Dios u tsʼáaikoʼ?

UTÚUL filósofo estados unidosileʼ tu yaʼalaj: «U sen chiʼichnaktal máak yoʼolal baʼax ku taal u kʼiineʼ [...] maʼ tu chaʼik u yilik le jatsʼuts baʼaloʼob yantiʼoʼ». Lelaʼ bey u yúuchul tiʼ yaʼab táankelem paalaloʼoboʼ: yaneʼeʼ chéen ku chʼíikil u tukloʼob baʼax ken u beetoʼob ken nuukchajkoʼob, le oʼolal maʼatech u yilkoʼob le maʼalob baʼaloʼob jeʼel u páajtal u beetkoʼob beora táankelmoʼobaʼ, chéen ku tsʼáaikoʼob cuenta ken nojoch máakchajkoʼob.

² Tak toʼon k-meyajtik Jéeobaeʼ, maʼ xaaneʼ, jeʼel u joʼopʼol k-tuukul beyaʼ. Tuukulnakoʼon tiʼ lelaʼ: tuláakloʼon k-kʼáat kuxtal teʼ paraíso u yaʼalmaj Dios u tsʼáaikoʼ, tuʼux maʼ kun antal kʼojaʼaniloʼob, chʼíijil mix muʼyajiloʼob. Kex maʼalob ka tuukulnakoʼon tiʼ le baʼaloʼobaʼ, ¿baʼax jeʼel u yúuchul wa ka chʼíikkoʼon tuukul chéen tiʼ le maʼalob baʼaloʼob u yaʼalmaj u tsʼáaiktoʼon Dios, ka tak pʼáatak maʼ k-ilik le maʼalob baʼaloʼob ku tsʼáaiktoʼon teʼ kʼiinoʼobaʼ? Jach yaj wa ka úuchuktoʼon beyaʼ. Maʼ xaaneʼ jach séeb jeʼel u lúubul k-óoleʼ yéetel jeʼel u yaatal u yóol k-puksiʼikʼal, tumen maʼ tu jáan béeychajal baʼax táan k-páaʼtikeʼ (Proverbios 13:12). Maʼ xan xaneʼeʼ, le talamiloʼob k-aktáantikoʼ jeʼel u beetkoʼob k-uʼuyik tsʼoʼok k-kaʼanal meyajt Dioseʼ wa k-chʼaʼa óotsiltikba yoʼolal le muʼyajil k-máansikoʼ, yéetel maʼ xaaneʼ ken yanaktoʼon wa baʼax talamileʼ maʼatech k-ilik bix jeʼel k-aktáantikeʼ, baʼaxeʼ chéen ku joʼopʼol k-tuklik baʼaxten tiʼ toʼon ku yúuchul beyoʼ. Utiaʼal maʼ u yúuchultoʼon lelaʼ, unaj k-tuukul tiʼ le maʼalob baʼaloʼob ku tsʼáaiktoʼon Jéeoba bejlaʼaʼ yéetel k-yaabiltkoʼob.

3. ¿Baʼax ken k-il teʼ xookaʼ?

³ Proverbios 10:22, ku yaʼalik: «U kiʼ tʼaan Yuumtsileʼ ayikʼalil maʼ tu taasik kʼiʼinamil tu yéetel». ¿Maʼ wa tu taasiktoʼon kiʼimak óolal k-ilik bix u bin maʼalobil tiʼ u kaajal Jéeoba? Koʼoneʼex ilik jujumpʼéel tiʼ le utsiloʼob ku kʼamik le máaxoʼob yanoʼob ichil u kaajal Diosoʼ yéetel koʼoneʼex ilik baʼaxten jach maʼalobtakoʼob. Wa k-jóoʼsik u súutukil utiaʼal k-tuukul tiʼ le utsiloʼob tsʼoʼok u tsʼáaik Jéeoba tiʼ le máaxoʼob «toj» u kuxtaloʼoboʼ, yaan u maas líikʼil k-óol meyajt yéetel kiʼimak óolal (Proverbios 20:7).

Utsiloʼob ku taasiktoʼon kiʼimak óolal bejlaʼeʼ

4, 5. ¿Baʼax kaʼansajil tiʼ le Biblia jach maʼalob a wilkoʼ, yéetel baʼaxten?

⁴ Tsʼoʼok k-kʼuchul kʼaj óolt maʼalob baʼax ku kaʼansik le Bibliaoʼ. Yaʼabach religionoʼobeʼ ku yaʼalikoʼob ku creerkoʼob baʼax ku kaʼansik le Bibliaoʼ, baʼaleʼ maʼ upʼéeliliʼ bix u kaʼanskoʼob baʼax ku yaʼalikiʼ. Le oʼolaleʼ, tak máaxoʼob yanoʼob tiʼ upʼéeliliʼ religioneʼ jejeláas bix u naʼatkoʼob baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ. Baʼaleʼ, u j-jaajkunajoʼon Jéeobaeʼ maʼ beyoʼoniʼ. Jeʼel baʼalak luʼumil k-taal yéetel jeʼel baʼalak tʼaanil k-beetkeʼ tuláakloʼon k-meyajtik utúuliliʼ Dios k-ojel bix u kʼaabaʼ. K-ojel letiʼeʼ maʼ upʼéel Trinidadiʼ (Deuteronomio 6:4; Salmo 83:18; Marcos 12:29). K-ojel xaneʼ maʼ kun xáantaleʼ yaan u yeʼesaʼal chéen Jéeoba unaj u gobernar yóokʼol tuláakal, yéetel wa ku chúukpajal k-óol meyajt Dioseʼ yaan k-eʼesik tiaʼanoʼon tu tséeleʼ. K-ojel minaʼan mix baʼal ku pʼáatal kuxaʼanil tiʼ máak ken kíimik yéetel k-ojel xaneʼ Dioseʼ maʼatech u beetik u muʼyaj máak tiʼ upʼéel kúuchil tuʼux ku tóokaʼal le kʼasaʼanoʼoboʼ mix tu túuxtik máak tiʼ uláakʼ kúuchil utiaʼal u boʼotik u kʼebanoʼob (Eclesiastés 9:5, 10).

 ⁵ Tsʼoʼoleʼ, jach ku kiʼimaktal k-óol tumen k-ojel Dios beetmailoʼon, maʼ tiʼ baʼalcheʼob k-taal, jeʼex u creertik yaʼab máakoʼoboʼ (Génesis 1:26; Malaquías 2:10). Le salmistaoʼ tu yaʼalaj tiʼ Dios: «Kin kiʼikiʼtʼantikech tumen jakʼaʼan in wóol, tumen jakʼbeʼen óolal le baʼax a beetmajoʼ, ¡[l]eloʼ jach in wojel!» (Salmo 139:14).

6, 7. ¿Baʼax kʼeexiloʼob tsʼoʼok a beetik teech wa uláakʼ máaxoʼob a kʼaj óol?

⁶ Tsʼoʼok k-pʼatik beetik baʼaloʼob maʼ maʼalobtakiʼ. Kex tumen yaʼab u yaʼalaʼal maʼ maʼalob ka u tsʼuʼutsʼ chamal máakeʼ, ka káalchajak mix ka máanak yéetel yaʼab koʼoleloʼobeʼ, óoliʼ tuláakal máakeʼ maʼatech u xulik u beetik le baʼaloʼobaʼ. Baʼaleʼ ¿baʼax ku beetik utúul máak ken u kan pʼektaʼan tumen Jéeoba le baʼaloʼobaʼ yéetel ken u yojéelt ku yaatal u yóol u yilik u beetaʼaloʼob? Ken u yojéelt lelaʼ ku yilik u pʼatik le baʼaloʼob maʼ maʼalobtakaʼ (Isaías 63:10; 1 Corintoiloʼob 6:9, 10; 2 Corintoiloʼob 7:1; Efesoiloʼob 4:30). Tsʼoʼoleʼ, kex ku yilik u beetik utiaʼal u kiʼimakkúuntik u yóol Jéeobaeʼ, ku kʼamik xan uláakʼ utsiloʼob, tumen ku yantal toj óolal yéetel jeetsʼelil tiʼ.

⁷ Kex tiʼ yaʼab máaxoʼob ku talamtal u pʼatik u beetkoʼob baʼaloʼob maʼ maʼalobtakeʼ, cada jaʼabeʼ, u milesi máakoʼob ku páajtal u pʼatik u beetkoʼob. Letiʼobeʼ ku kʼubikubaʼob tiʼ Jéeoba yéetel ku yokjaʼob, utiaʼal u yeʼeskoʼob tiʼ uláakʼ máakoʼob tsʼoʼok u luʼskoʼob tu kuxtaloʼob le baʼaloʼob maʼ utstutʼaan Diosoʼ. Le baʼax ku beetkoʼobaʼ ku líiʼsik k-óol yéetel ku maas tsʼáaiktoʼon muukʼ utiaʼal maʼ k-chaʼik lúubul tiʼ le baʼaloʼob maʼ maʼalobtakoʼ.

8. ¿Baʼax tsolnuʼukiloʼob ku tsʼáaik le Biblia ku yáantajoʼob utiaʼal ka yanak kiʼimak óolal ichil le familiaoʼ?

⁸ Yantoʼon kiʼimak óolal ichil k-familia. Tiʼ yaʼab luʼumileʼ yaʼab familiaʼobeʼ táan u júubuloʼob. Yaʼab tiʼ le tsʼokaʼan u beeloʼoboʼ táan u pʼatkubaʼob, lelaʼ jach ku beetik u muʼyaj u paalal le familiaʼoboʼ. Tiʼ yaʼab luʼumiloʼob tiʼ Europaiʼ, óoliʼ veinte tiʼ cada cien familiaʼobeʼ chéen le taatatsil wa le maamatsil kajaʼan yéetel u paalaloʼoboʼ. ¿Bix tsʼoʼok u yáantkoʼon Jéeoba utiaʼal ka yanaktoʼon upʼéel toj kuxtal ichil k-familia? Beet uts a xokik Efesoiloʼob 5:22–6:4, utiaʼal a wilik le maʼalob tsolnuʼuk ku tsʼáaik le Biblia tiʼ le íichamtsiloʼoboʼ, tiʼ le atantsiloʼoboʼ yéetel tiʼ le paalaloʼoboʼ. Wa ku beetaʼal baʼax ku yaʼalik le tekstoaʼ bey xan baʼax ku yaʼalik uláakʼ tekstoʼob tiʼ le Bibliaoʼ, le íichamtsil yéetel le atantsiloʼoboʼ yaan u biskubaʼob maas maʼalob, le taatatsiloʼoboʼ yaan u maas maʼalobtal bix u líiʼsik u paalaloʼob yéetel yaan u maas yantal kiʼimak óolal ichil le familiaoʼ. ¿Máasaʼ jach ku taasiktoʼon kiʼimak óolal lelaʼ?

9, 10. ¿Baʼaxten jelaʼan le baʼax táan k-páaʼtik tiʼ le baʼax táan u páaʼtik uláakʼ máakoʼoboʼ?

⁹ K-ojel maʼ kun xáantaleʼ yaan u yutskíintaʼal  tuláakal le talamiloʼob yanoʼob teʼ yóokʼol kaabaʼ. Teʼ kʼiinoʼobaʼ kex tsʼoʼok u jach kaʼantal u naʼat wíinikeʼ yéetel kex yaʼab máakoʼob táan u yilkoʼob u yutskíintkoʼob le talamiloʼoboʼ, maʼ páajchajak u beetkoʼob mix baʼal utiaʼal u yutskíintkoʼobiʼ. Klaus Schwab, le máax káajs le Foro Económico Mundialoʼ, maʼ úucheʼ tu yaʼaleʼ «táan u bin u maas yaʼabtal le nojoch talamiloʼob ku aktáantaʼal teʼ yóokʼol kaabaʼ, yéetel u tiempoi utiaʼal u yutskíintaʼaloʼobeʼ táan u bin u maas pʼíittal». Le máakaʼ le ka tsʼoʼok u tʼaan tiʼ «le talamiloʼob ku yilaʼal tuláakal tuʼux, jeʼex le terrorismooʼ, u kʼaskúuntaʼal le yóokʼol kaabaʼ yéetel le u jáan óotsiltal yaʼab luʼumiloʼoboʼ», tu yaʼalaj xan: «Bejlaʼeʼ le yóokʼol kaabaʼ táan u maas aktáantik yaʼabach talamiloʼob tuʼux ku kʼaʼabéettal u yáantaj tuláakal máak yéetel u séeb tuklaʼal baʼax kun beetbil utiaʼal u yutskíintaʼal le talamiloʼobaʼ». Jeʼex u bin u máan le siglo 21, táan u bin u maas ilaʼal bey minaʼan utskíinajil tiʼ le talamiloʼob yanoʼob teʼ yóokʼol kaabaʼ.

¹⁰ ¡Jach ku taasiktoʼon kiʼimak óolal k-ojéeltik Jéeobaeʼ tsʼoʼok u tsʼáaik upʼéel gobierno jeʼel u páajtal u yutskíintik tuláakal le talamiloʼob yaan tiʼ wíinikoʼ, lelaʼ letiʼ le Reino u tsʼaamaj tu kʼab Cristooʼ! Yéetel le Reinoaʼ, Jéeobaeʼ yaan u «[xuʼulsik] tiʼ le baʼateloʼob tuláakal tuʼux yóokʼol kaab[oʼ]» yéetel yaan u beetik ka «sen yanak jeetsʼelil» (Salmo 46:9; 72:7). Jesucristo, le Rey yéeyaʼanoʼ, «bíin u tok le óotsil ku kʼáat óolaloʼ yéetel xan le máaxoʼob pechʼaʼanoʼob minaʼan mix máak áantikoʼoboʼ» (Salmo 72:12-14). Yáanal le Reinoaʼ maʼ kun pʼáatal minaʼan baʼal jaantbil (Salmo 72:16). Jéeobaeʼ yaan u «choʼik tuláakal u jaʼil [k-ichoʼob], maʼ túun yantal kíimil, mix okʼol, mix yaj óolal, mix kʼiʼinamil, tumen tuláakal baʼax yaan kaʼacheʼ [yaan] u máan» (Apocalipsis 21:4). Le Reinoaʼ tsʼoʼok u káajal u meyaj teʼ kaʼanoʼ, yéetel maʼ kun xáantaleʼ, yaan u láaj utskíintik le talamiloʼob yaan teʼ yóokʼol kaabaʼ (Daniel 2:44; Apocalipsis 11:15).

11, 12. 1) Aʼal baʼaxten le kiʼimak óolal ku taal tiʼ u beetik máak chéen baʼax utstuyicheʼ maʼ tu xáantal. 2) ¿Chéen baʼax jeʼel u jach taasik kiʼimak óolal tiʼ máakeʼ?

¹¹ K-ojel baʼax jach taasik kiʼimak óolal. ¿Baʼax jach taasik kiʼimak óolal? Utúul sicologoeʼ tu yaʼaleʼ yaan óoxpʼéel baʼal taasik kiʼimak óolal: u beetik máak baʼaloʼob utstuyich, u tsʼoʼokbesik máak baʼax ku páaʼtaʼal ka u beete (tiʼ baʼax yaan yil yéetel u familia, u meyaj, bey xan tiʼ uláakʼ baʼaloʼob) yéetel u yantal u beelal u kuxtal (u yilik máak u kaxtik u yutsil u maasil, maʼ chéen utiaʼaliʼ). Tiʼ le óoxpʼéel baʼaloʼobaʼ, le máakaʼ tu yaʼaleʼ le baʼax unaj u kaxtik máak tu tsʼookeʼ, letiʼe u beetik máak baʼax utstuyichoʼ, yéetel tu yaʼaleʼ «lelaʼ jach maʼalob ka ojéeltaʼak, tumen yaʼabach máakoʼobeʼ ku chʼíikloʼob u beetoʼob chéen baʼax utstuyichoʼob utiaʼal u kaxkoʼob le kiʼimak óolaloʼ». Baʼaleʼ ¿baʼax ku yaʼalik le Biblia yoʼolal lelaʼ?

¹² Salomón, u reyil u úuchben kaajil Israeleʼ tu tsʼíibtaj: «Tin tukultaj: bejlaʼeʼ bin in kaʼaj in náays in wóol; bíin in kaʼaj in beet baʼax in kʼáati. ¡Baʼaleʼ tak leloʼ suunaj chéen [kunel]! Ka tin wilajeʼ cheʼejeʼ chokopoolal, u kiʼ óolal bakʼe[leʼ] mix jumpʼéel uts ku taasik» (Eclesiastés 2:1, 2). Le Biblia túunoʼ ku yeʼesikeʼ le kiʼimak óolal ku taal tiʼ u beetik máak chéen baʼax utstuyicheʼ maʼ tu xáantal, jach séeb u máan. ¿Baʼax jeʼel u páajtal k-aʼalik tiʼ k-tsʼoʼokbesik upʼéel meyaj jeʼex u páaʼtaʼal ka k-beetoʼ? Táan k-beetik upʼéel meyaj maas maʼalob tiʼ jeʼel máakalmáak meyajileʼ: k-kʼaʼaytik le Reino yéetel k-kaʼansik uláakʼ máakoʼob (Mateo 24:14; 28:19, 20). K-kaʼansik tiʼ uláakʼ máakoʼob le baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ jeʼel u beetik k-salvartikbaeʼ yéetel jeʼel xan u beetik u salvarkuba le máaxoʼob chʼenxikintkoʼonoʼ (1 Timoteo 4:16). Toʼon u «éet meyajoʼon» Jajal Dioseʼ, k-ojleʼ «yaan [maas] kiʼimak óolal u tsʼaʼabal wa baʼax tiʼ u kʼaʼamal wa baʼax» (1 Corintoiloʼob 3:9; Beetaʼanoʼob [Hechos] 20:35). Le meyajaʼ ku beetik u yantal u beelal k-kuxtal, yéetel  ku beetik xan ka yanak baʼax u núuk Jéeoba tiʼ le Kʼaasilbaʼal aʼalik baʼal tiʼoʼ (Proverbios 27:11). Jéeoba túuneʼ tsʼoʼok u yeʼesiktoʼoneʼ chéen jach jeʼel u kiʼimaktal k-óol wa ka jach chúukpajak k-óol meyajteʼ (1 Timoteo 4:8).

13. 1) ¿Baʼaxten jach ku yáantkoʼon le muchʼtáambal ku kʼaabaʼtik Kaambalil utiaʼal Kaʼansajoʼ? 2) Techeʼ, ¿bix tsʼoʼok u yáantkech le muchʼtáambalaʼ?

¹³ Ku tsʼaʼabaltoʼon upʼéel jach maʼalob kaʼansaj. Gerhard, utúul anciano tiʼ upʼéel u múuchʼulil u j-jaajkunajoʼob Jéeobaeʼ, tu yaʼalaj: «Tin táankelmileʼ kʼalkʼalak in tʼaan kaʼachi. Ken jach pʼáatken nerviosoi kaʼacheʼ, istikiaj u jóokʼol in tʼaan yéetel ku pʼáatal kʼalkʼalak in tʼaan, le oʼolal joʼopʼ in wuʼuykimba bey jach mix baʼaleneʼ. In taataʼobeʼ tu kʼubenoʼob tiʼ upʼéel escuela tuʼux ku yáantaʼal máak utiaʼal ka tʼaanak maʼalob, baʼaleʼ leloʼ maʼ tu yáanteniʼ, tumen le talamil yanten kaʼachoʼ chéen tin tuukul yaan. Baʼaleʼ, tu yáanten upʼéel baʼax tiʼ Jéeoba u taal: letiʼe Kaambalil utiaʼal Kaʼansajoʼ (Escuela del Ministerio Teocrático). Ka káaj in táakpajleʼ jach tu líiʼsaj in wóol. Jach tin wilaj in beetik baʼax kin kankiʼiʼ, ¡leloʼ jach tu yáanten! Tin kanaj tʼaan maas tʼáalkab, xuʼul in wuʼuykimba bey mix baʼaleneʼ yéetel lukʼ in saajkilil utiaʼal in kʼaʼaytaj. Bejlaʼeʼ ku páajtal tak in máansik noj tsol tʼaanoʼob. Jach kin tsʼáaik nib óolal tiʼ Jéeoba, tumen yéetel le escuelaaʼ tu jach kʼexaj in kuxtal». ¿Máasaʼ jach ku kiʼimakkúuntik k-óol le bix u kaʼanskoʼon Jéeoba utiaʼal ka k-meyajtoʼ?

14, 15. Ken k-máans talamiloʼobeʼ, ¿baʼax áantajiloʼob yantoʼon? Aʼal bix áantaʼabik utúul kiik wa bix tsʼoʼok a wáantaʼal teech.

¹⁴ Jach naatsʼ yanikoʼon tiʼ Jéeoba yéetel k-áantaʼal tumen k-sukuʼunoʼob yanoʼob tuláakal yóokʼol kaab. Katrin, utúul kiik kajaʼan Alemaniaeʼ, jach chiʼichnakchaj le ka tu yojéeltaj le baʼax tu beetaj le tsunami tu luʼumil Asiaoʼ, tumen u hijaeʼ bijaʼan xíimbal kaʼach Tailandia le ka úuch le loobiloʼ. Le kiikaʼ máan treintaidos oras maʼ u yojel wa kuxaʼan u hijaiʼ wa tiaʼan ichil le yaʼab máaxoʼob ku yaʼalaʼal kíimoʼoboʼ. ¡Jach kiʼimakchaj u yóol ka tʼaʼan tiʼ teléfono utiaʼal u yaʼalaʼal tiʼ maʼ úuch mix baʼal tiʼ u hijaiʼ!

¹⁵ ¿Baʼax áant Katrin utiaʼal u aktáantik le súutukoʼob jach talamtak tu máansoʼ? Letiʼeʼ ku yaʼalik: «Maʼ xuʼul in sen payalchiʼ tiʼ Jéeobaiʼ. Tin wuʼuyeʼ le sen payalchiʼob kin beetik kaʼach tiʼ Jéeobaoʼ tu tsʼáajtenoʼob muukʼ yéetel jeetsʼelil. Tsʼoʼoleʼ, sukuʼunoʼob jach yaan u yaabilajoʼobeʼ taaloʼob u yiloʼob bix in wanil yéetel maʼ tu pʼatenoʼob tin juunaliʼ» (Filiposiloʼob 4:6, 7). Wa maʼ yoʼolal úuchik u payalchiʼ yéetel u yáantaʼal tumen le sukuʼunoʼoboʼ maas yaaj ken u máans kaʼach le súutukoʼob jach talamtakoʼ. Le u páajtal k-antal jach naatsʼ tiʼ Jéeoba yéetel tiʼ Jesuseʼ bey xan le áantaj ku tsʼáaiktoʼon le sukuʼunoʼoboʼ, jach nojoch utsiloʼob ku tsʼáaiktoʼon Jéeoba maʼ unaj k-tuʼubskiʼ.

16. Tʼaanen tiʼ upʼéel baʼax eʼesik jach upʼéel utsil u yojéeltik máak yaan u kaʼa kuxkíintaʼal le kimenoʼoboʼ.

¹⁶ K-ojel yaan u kaʼa kuxkíintaʼal k-láakʼtsiloʼob yéetel k-amigoʼob kimenoʼob (Juan 5:28, 29). Matthiaseʼ líikʼ tiʼ upʼéel familia j-jaajkunajoʼob tiʼ Jéeoba, baʼaleʼ ka táankelemchajeʼ náachchaj tiʼ u kaajal Dios tumen maʼ tu yilaj wa jach maʼalobtak le utsiloʼob ku kʼamkoʼ. Letiʼeʼ tu tsʼíibtaj: «Teen yéetel in taataeʼ mix utéen jach kulajoʼon tsikbalt baʼaloʼob kʼaʼanantak. Ichil yaʼab jaʼaboʼobeʼ yaʼab utéenel baʼateltʼaanajoʼon. Baʼaleʼ, letiʼeʼ baʼax ku kaxtik kaʼacheʼ ka xiʼikten utsil. Baʼaleʼ, teneʼ maʼ tin tsʼáaj cuenta jach tu jaajil u yaabiltmeniʼ. Tu jaʼabil túun 1996, le kulukbalen kaʼach tu tséel taʼaytak u kíimloʼ, tin machaj u kʼabeʼ ka joʼopʼ in wokʼol táan in waʼalik tiʼ in yaabiltmaj yéetel jach yaaj tin wóol yoʼolal baʼax tin beetoʼ, baʼaleʼ letiʼeʼ tsʼoʼok maʼ tu páajtal u yuʼubik kaʼach baʼax  kin waʼalik. Jach séeb úuchik u kíimil tu yoʼolal le kʼojaʼanil yantiʼoʼ. Wa kuxaʼanen ken kaʼa líiʼsaʼakeʼ, yaan k-beetik tuláakal le baʼax maʼ páajchaj k-beetkoʼ. In wojleʼ jach yaan u kiʼimaktal u yóol ken u yojéelt beoraaʼ utúul ancianoen teʼ múuchʼuliloʼ bey xan ken u yojéelt teen yéetel in wataneʼ precursoroʼon». ¿Máasaʼ jach ku taasiktoʼon kiʼimak óolal k-ojéeltik yaan u kaʼa kuxkíintaʼal le kimenoʼoboʼ?

«Maʼ tu taasik kʼiʼinamil tu yéetel»

17. ¿Bix k-uʼuyikba ken tuukulnakoʼon tiʼ tuláakal le utsiloʼob ku tsʼáaiktoʼon Jéeobaoʼ?

¹⁷ Jesucristoeʼ tu yaʼalaj yoʼolal u Taata: «Letiʼ beetik u jóokʼol kʼiin tu yóokʼol kʼaakʼas máakoʼob yéetel tu yóokʼol utsil máakoʼob; ku túuxtik cháak tu yóokʼol máaxoʼob toj u kuxtaloʼob yéetel tu yóokʼol máaxoʼob maʼ toj u kuxtaloʼobiʼ» (Mateo 5:45). Wa Jéeoba ku yeʼesik u yutsil tiʼ le kʼasaʼan máakoʼob yéetel tiʼ le máaxoʼob maʼ toj u kuxtaloʼoboʼ, ¡maas yaan u yeʼesik u yutsil tiʼ le máaxoʼob meyajtikoʼ! Salmo 84:11 ku yaʼalik: «Yuumtsil[eʼ] ku yaakuntik yéetel ku tsʼáaik tsiikil tiʼ le máaxoʼob ku kuxtaloʼob x-maʼ siʼipil, maʼ xan táan u pʼáatal maʼ u tsʼáaik maʼalob baʼal tiʼob». Le ken tuukulnakoʼon tiʼ bix tsʼoʼok u kanáantik Jéeoba le máaxoʼob yaabiltmailoʼ, jach ku kiʼimaktal k-óol yéetel ku líiʼsik k-óol k-maas meyajte.

18. 1) ¿Baʼaxten jeʼel u páajtal k-aʼalikeʼ Jéeobaeʼ maʼatech u taasik kʼiʼinamil yéetel le utsiloʼob ku tsʼáaikoʼ? 2) ¿Baʼaxten ku muʼyaj yaʼab tiʼ le máaxoʼob ku meyajkoʼob Diosoʼ?

¹⁸ «U kiʼ tʼaan Yuumtsileʼ» letiʼe baʼax beetik u bin utsil tiʼ u kaajaloʼ, tsʼoʼoleʼ letiʼeʼ «maʼ tu taasik kʼiʼinamil tu yéetel» (Proverbios 10:22). ¿Baʼaxten túun yaʼab tiʼ le máaxoʼob ku chúukpajal u yóol u meyajtoʼob Diosoʼ ku aktáantikoʼob talamiloʼob jach ku taasiktiʼob «kʼiʼinamil»? Le talamiloʼob yéetel le muʼyajiloʼoboʼ ku yantaloʼob yoʼolal óoxpʼéel baʼaloʼob: yáaxeʼ, yoʼolal le kʼeban yaan t-wíinklil ku túulchʼinkoʼon k-beet baʼax maʼ maʼaloboʼ (Génesis 6:5; 8:21; Santiago 1:14, 15); u kaʼapʼéeleʼ, yoʼolal Satanás yéetel u kʼasaʼan angeloʼob (Efesoiloʼob 6:11, 12), yéetel u óoxpʼéeleʼ, yoʼolal le kʼasaʼan yóokʼol kaabaʼ (Juan 15:19). Kex Jéeoba ku chaʼik k-aktáantik talamiloʼobeʼ, baʼaleʼ maʼ letiʼ beetik u yantaloʼobiʼ. Baʼaxeʼ «tuláakal maʼalob yéetel utsil chúukaʼan siibaleʼ [kaʼan] u taal tiʼ le Taata máax j-beet u sáasililoʼob le kaʼanoʼ» (Santiago 1:17). Jach beyoʼ, le utsiloʼob ku tsʼáaik Jéeobaoʼ maʼatech u taaskoʼob kʼiʼinamil.

19. ¿Baʼax ku páaʼtik le máaxoʼob ku chúukpajal u yóoloʼob mantatsʼ u meyajtoʼob Diosoʼ?

¹⁹ Utiaʼal ka xiʼiktoʼon utsileʼ kʼaʼabéet jach natsʼikba tiʼ Dios. Le ken k-jach natsʼba tiʼ letiʼeʼ, ku yantaltoʼon «le ayikʼalil ku tsʼáaik tuʼux» k-jéetsʼel «maʼalob utiaʼal le kʼiinoʼob bíin taalakoʼ», yéetel ka k-tiaʼalint «le kuxtal minaʼan u xuuloʼ» (1 Timoteo 6:12, 17-19). Tu túumben yóokʼol kaab Dioseʼ, láayliʼ yaan k-kʼamik yaʼab utsiloʼob ichil u kaajal Dioseʼ, baʼaleʼ yaan k-kʼamik uláakʼ u maasil utsiloʼob utiaʼal k-kuxtal ich kiʼimak óolal. Tuláakal máax kun uʼuyaj tʼantik Jéeobaeʼ yaan u kuxtal utiaʼal minaʼan u xuul (Deuteronomio 28:2). Le oʼolal túuneʼ, koʼoneʼex chʼaʼatuklik maʼ u jáawal u chúukpajal k-óol meyajt Jéeoba yéetel kiʼimak óolal.

¿Baʼax ta kanaj?

• ¿Baʼaxten maʼ maʼalob ka chʼíikkoʼon tuukul chéen tiʼ le baʼaloʼob u yaʼalmaj Dios u tsʼáaikoʼ?

• ¿Baʼax utsiloʼob k-kʼamik teʼ kʼiinoʼobaʼ?

• ¿Baʼaxten ku muʼyaj le máaxoʼob táan u meyajkoʼob Diosoʼ?

[U kʼáatchiʼiloʼob le xookoʼ]