Paalaleʼex, chʼaʼatukleʼex a meyajtkeʼex Jéeoba
Paalaleʼex, chʼaʼatukleʼex a meyajtkeʼex Jéeoba
«Tukulteʼex bejlaʼa máax bíin a meyajteʼex.» (JOSUÉ 24:15.)
1, 2. ¿Baʼax okjaʼiloʼob maʼ maʼalobtakiʼ?
«LE [mejen paalaloʼoboʼ] unaj u beetkubaʼob cristianoʼob tak ken páajchajak u naʼatkoʼob máax Jesucristo», lelaʼ bey tu yaʼalil Tertuliano tu jóokʼbal le siglo dosoʼ. Lelaʼ tu yaʼalaj utiaʼal u yeʼesik maʼ maʼalob ka tsʼaʼabak u yokjaʼ mejen chaambaloʼobiʼ, upʼéel baʼax táan u suuktal u beetaʼal kaʼach tumen le máaxoʼob ku yaʼalikubaʼob cristianoʼob teʼ kʼiinoʼob jeʼeloʼ. Baʼaleʼ, Agustín, utúul sacerdote tiʼ le Iglesiaoʼ, tu tsʼáajuba tu contra baʼax tu yaʼalaj Tertuliano yéetel tu contra baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ, ka tu yaʼaleʼ kʼaʼabéet u tsʼaʼabal u yokjaʼ le chaambaloʼoboʼ, utiaʼal beyoʼ ka luʼsaʼak le kʼeban u kʼammoʼob ken síijkoʼoboʼ, yéetel tu yaʼalaj xaneʼ wa ku kíimloʼob maʼ okjaʼanajaʼanoʼobeʼ yaan u tóokaʼaloʼob infierno. Le baʼax tu yaʼalaʼ tu beetaj u suuktal u tsʼaʼabal u yokjaʼ le chaambaloʼob u maas séebaʼanil ku páajtaleʼ.
2 Teʼ kʼiinoʼobaʼ láayliʼ yaan religionoʼob ku tsʼáaikoʼob u yokjaʼ le mejen chaambaloʼoboʼ. Tsʼoʼoleʼ, yaan tuʼuxoʼob xaneʼ ken lúubuk kaʼach upʼéel kaaj tu kʼab utúul gobernanteiʼ, le gobernante yéetel u nuuktakil le religionoʼ ku obligarkoʼob u kajnáaliloʼob le kaaj utiaʼal ka okjaʼanakoʼoboʼ. Baʼaleʼ, le Bibliaoʼ maʼ tu yaʼalik wa maʼalob ka tsʼaʼabak u yokjaʼ mejen chaambaloʼobiʼ mix xan ka obligartaʼak nukuch máakoʼob okjaʼiʼ.
Bejlaʼeʼ mix máak u kʼubmuba tiʼ Dios ken síijik
3, 4. ¿Baʼax kun áantik u paalal le j-jaajkunajoʼob utiaʼal ka u chʼaʼatukultoʼob u kʼubik u kuxtaloʼob tiʼ Jéeoba?
3 Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ, Dioseʼ «kiliʼich» u yilik le mejen paalal kex chéen utúul tiʼ u taataʼob meyajtik Jéeobaoʼ (1 Corintios 7:14, LTN). Lelaʼ, ¿u kʼáat wa túun u yaʼaleʼ u mejen paalal le j-jaajkunajoʼoboʼ u kʼubmubaʼob xan tiʼ Jéeoba ken síijkoʼob? Maʼatech. Baʼaleʼ, yoʼolal le kaʼansaj ku tsʼáaik le j-jaajkunajoʼob tiʼ u paalaloʼoboʼ, u paalaloʼobeʼ jeʼel u chʼaʼatuklikoʼob u kʼubik u kuxtaloʼob tiʼ Jéeobaeʼ. Le rey Salomonoʼ tu tsʼíibtaj: «In j-xibil paal tsʼáa mantatsʼ ta tuukul u yaʼalmaj tʼaanoʼob, yéetel u kaʼambesaj a taata yéetel u kaʼambesaj a maama. [...] Bíin u yeʼes tiʼ teech a beel le ken xiʼikech xíimbal, bíin u kanáantech le ken weenkech, bíin tʼaanakoʼob ta wéetel le ken ajakech. Tu jaajileʼ, le aʼalmaj tʼaanoʼob yéetel le kaʼansajoʼoboʼ beyoʼob x-chʼuyub sáas tʼabaʼanoʼobeʼ; le kaʼansajoʼob yéetel le tsol xikinoʼob[oʼ] u bejiloʼob kuxtal» (Proverbios 6:20-23).
4 Le táankelem paalaloʼoboʼ ku bin utsil tiʼob wa ku chʼaʼanuʼuktikoʼob le nuʼuktaj ku tsʼaʼabaltiʼob tumen u taataʼoboʼ. Salomoneʼ tu yaʼalaj xan: «Le paal yaan u yojéelajeʼ ku kiʼimakkúuntik u [yóol] u taata bey u maama; le paal mix baʼal u yojeleʼ ku beetik u yaj óolaloʼob». «In j-xibil paal uʼuy maʼalob [yéetel kaambalnen] xan; tsʼáa a wóol a xíimbaltik le maʼalob bejoʼ.» (Proverbios 10:1; 23:19.) Jeʼex tsʼoʼok a wilikoʼ, teech táankelmech wa x-lóoʼbaynecheʼ, wa a kʼáat a jóoʼs u yutsil le kaʼansaj ku tsʼáaiktech a taataʼoboʼ, kʼaʼabéet a wuʼuyik u tʼaanoʼob yéetel a beetik baʼax ku yaʼalikoʼob. Ka síijecheʼ minaʼan a naʼat, baʼaleʼ jeʼel u páajtal a weʼesik tsʼoʼok u yantal a naʼat wa ka chʼaʼatuklik a xíimbal tu bejiloʼob le kuxtaloʼ.
¿Baʼax «u kaʼansajil Yuumtsil»?
5. ¿Baʼax tsolnuʼukil tu tsʼáaj Pablo tiʼ le taatatsiloʼob yéetel tiʼ le paalaloʼoboʼ?
5 Le apóstol Pablooʼ tu tsʼíibtaj: «Paalaleʼex, tu yoʼolal a woksaj óoleʼex tiʼ Yuumtsileʼ unaj a wuʼuyikeʼex u tʼaan a taataʼex, tumen lelaʼ u tojil. Le yáax aʼalmaj tʼaan nupaʼan yéetel yáax tsʼáa tʼaaneʼ letiʼ lelaʼ: tsik a taata yéetel a maama, utiaʼal ka yanaktech kiʼ óolal yéetel ka kuxlakech yaʼab kʼiinoʼob way luʼumeʼ. Teʼex taatatsileʼex, maʼ a beetikeʼex u kʼuuxil a paalaleʼex, baʼaleʼ [chʼíijseʼexoʼob] tiʼ jumpʼéel toj kuxtal yéetel tiʼ u kaʼansajil Yuumtsil» (Efesoiloʼob 6:1-4).
6, 7. ¿Baʼax u kʼáat u yaʼal u líiʼsaʼal le paalal «tiʼ u kaʼansajil Yuumtsil[oʼ]», yéetel baʼaxten maʼ tu páajtal u yaʼalaʼal maʼ maʼalob ka beetaʼak tumen le taatatsiloʼob lelaʼ?
6 Le taatatsiloʼob j-jaajkunajoʼoboʼ, ¿maʼ wa maʼalob baʼax ku beetkoʼob ikil u nuʼukkoʼob u paalaloʼob «tiʼ jumpʼéel toj kuxtal yéetel tiʼ u kaʼansajil Yuumtsil[iʼ]»? Maʼalob. ¿Máax jeʼel u yaʼalik maʼ maʼalob baʼax ku beetik utúul taatatsil ikil u kaʼansik tiʼ u paalal le baʼax ku tuklik maʼalob yéetel jeʼel u taasik utsil tiʼeʼ? Jeʼex le máaxoʼob ku yaʼalikoʼob minaʼan Diosoʼ, maʼatech u yaʼalaʼaltiʼob maʼ u kaʼanskoʼob tiʼ u paalaloʼob le baʼax ku tuklikoʼoboʼ. Le catolicoʼob xanoʼ ku kaʼanskoʼob u religionoʼob tiʼ u paalaloʼob, yéetel óoliʼ mix máak aʼaliktiʼob maʼ maʼalob baʼax ku beetkoʼobiʼ. Le oʼolaleʼ, mix máak unaj u yaʼalik maʼ maʼalob baʼax ku beetik utúul j-jaajkunaj tiʼ Jéeoba ikil u kaʼansik tiʼ u paalal baʼax ku yaʼalik Jéeobaiʼ.
7 Le Diccionario teológico del Nuevo Testamentooʼ, ku yaʼalikeʼ le tʼaan ich griego sutaʼan «kaʼansajil» teʼ Efesoiloʼob 6:4, u kʼáat u yaʼal u tsʼaʼabal «upʼéel nuʼuktaj tiʼ u bejil Dios» wa «u nuʼuktaʼal bix unaj u tuukul máak». Lelaʼ ku tsʼáaik naʼatbileʼ le máax ku kaʼansaʼaloʼ «ku yáantaʼal utiaʼal ka u pʼat upʼéel bej maʼ maʼalobiʼ yéetel ku yáantaʼal u yutskíint u tuukul». Beoraaʼ tuukulnakoʼon tiʼ utúul táankelem paal maʼ jach u kʼáat u yuʼub u tʼaan u taataʼob yoʼolal baʼax ku yaʼalaʼal tiʼ tumen u yéet paaliloʼob yéetel tumen u kʼáat ka amigotaʼak tumen le paalaloʼobaʼ. ¿Máax túulchʼintik u beet baʼax maʼ maʼalobiʼ, u taataʼob wa u yéet paaliloʼoboʼ? Wa u yéet paaliloʼob ku yaʼalikoʼob tiʼ ka u drogartuba, ka káalchajak wa ka u beet baʼaloʼob kʼaastak yéetel subtsiltakeʼ, ¿kʼaas wa túun u yaʼalaʼal tiʼ tumen u taataʼob jeʼel u bin kʼaasil tiʼ wa ku beetik baʼax ku yaʼalaʼal tiʼ tumen u yéet paaliloʼoboʼ?
8. ¿Bix áantaʼabik Timoteo utiaʼal ka u creert Cristo?
8 Pabloeʼ tu tsʼíibtaj tiʼ Timoteo: «Jéetsʼel pʼáaten tiʼ le baʼax tsʼoʼok a kanikoʼ, tiʼ le baʼax tsʼoʼok a maʼalob oksik ta tuukuloʼ. Techeʼ a wojel máax kaʼanstech. Tumen ta kʼaj óoltaj ta paalil le Kiliʼich Tsʼíiboʼoboʼ, lelaʼ ku páajtal u tsʼáaiktech naʼat utiaʼal le [salvación] ku yantal tu yoʼolal u yoksaj óoltaʼal Cristo Jesusoʼ» (2 Timoteo 3:14, 15). Desde tu chan paalil Timoteoeʼ, kaʼansaʼab tiʼ tumen u maama yéetel tumen u abuela ka u yaabilt Dios yéetel ka u beet baʼax ku yaʼalik le Kiliʼich Tsʼíiboʼoboʼ (Beetaʼanoʼob 16:1; 2 Timoteo 1:5). Baʼaleʼ le ka tu creertoʼob Cristoeʼ, letiʼobeʼ maʼ tu obligartoʼob Timoteo utiaʼal ka u creert xaniʼ, baʼaxeʼ tu yáantoʼob yéetel baʼax ku yaʼalik le Kiliʼich Tsʼíiboʼob utiaʼal ka u creert Cristo.
Jéeobaeʼ u kʼáat ka a chʼaʼatukult a meyajtik
9. 1) ¿Bix u beetmailoʼon Jéeoba, yéetel baʼaxten? 2) ¿Máax eʼestoʼon baʼax unaj k-beetik, yéetel bix tu beetil?
9 Wa u kʼáateʼ, Jéeobaeʼ tsʼoʼok kaʼach u beetkoʼon bey robotoʼobeʼ, chéen utiaʼal k-beetik baʼax ken u yaʼaltoʼon. Baʼaleʼ maʼ bey tu beetiloʼoniʼ, letiʼeʼ tu tsʼáajtoʼon u páajtalil k-yéeyik baʼax k-kʼáat beete. Jéeobaeʼ u kʼáat ka k-meyajt yéetel kiʼimak óolal. Utstutʼaan ka meyajtaʼak tumen le táankelem paalal bey xan tumen nukuch máakoʼob yoʼolal le yaabilaj ku yuʼubikoʼob tu yoʼolaloʼ. Jesuseʼ, tu yeʼesajtoʼon unaj k-uʼuyik u tʼaan Dios tumen k-yaabilmaj, le beetik Jéeobaeʼ tu yaʼalaj tu yoʼolal: «Lelaʼ in paal in yaabil[maj], tu yoʼolal máax jach kiʼimak in wóol» (Mateo 3:17). Jesús xaneʼ tu yaʼalaj tiʼ u Taata ichil upʼéel payalchiʼ: «In [Jajal Dios], teneʼ utstintʼaan in beetik le baʼax a kʼáateʼ; ¡kin bisik tin puksiʼikʼal a kaʼambesaj!» (Salmo 40:8; Hebreob 10:9, 10).
10. ¿Baʼax unaj u péekskoʼon k-meyajt Jéeoba?
10 Jéeobaeʼ u kʼáateʼ tuláakal máax meyajtikeʼ ka u beet yéetel kiʼimak óolal jeʼex tu beetil Jesuseʼ. Le salmistaoʼ tu kʼayaj: «A kaajaleʼ ku kʼubikuba tiʼ teech tu kʼiinil le tsʼáanchaʼatajoʼ; tu yóokʼol le kiliʼich puʼukoʼoboʼ, jeʼel bix le pʼuuljaʼ ku síijil tiʼ le jaʼatskab kʼiinoʼ u táankelmileʼ, ku túumbental sáamsamal» (Salmo 110:3). Tuláakal máax meyajtik Jéeoba, teʼ kaʼan bey xan teʼ Luʼumaʼ, ku beetkoʼob yoʼolal u yaabilajoʼob tiʼ letiʼ.
11. ¿Baʼax jeʼel u páajtal u chʼaʼatuklik u beetik le táankelem paalal j-jaajkunaj u taataʼoboʼ?
11 Le oʼolaleʼ teech táankelmech yéetel x-lóoʼbaynecheʼ kʼaʼabéet a naʼatkeʼ mix máak ken u obligartech okjaʼ, mix a taataʼob, mix le ancianoʼob teʼ múuchʼuliloʼ. Tiʼ teech unaj u síijil u tsʼíibolalil a meyajtik Jéeoba. Úuchjeakileʼ, Josueiʼ tu yaʼalaj tiʼ le israelitaʼoboʼ: «Meyajteʼex [Jéeoba] yéetel jaaj óolal bey xan yéetel chúukaʼan óolal. [...] Tukulteʼex bejlaʼa máax bíin a meyajteʼex» (Josué 24:14-22). Teech xaneʼ, wa ka chʼaʼatuklik a kʼubik a kuxtal tiʼ Jéeoba yéetel a beetik baʼax u kʼáateʼ, unaj a beetik tumen ta puksiʼikʼal ku síijil a beetik.
Beet baʼax ku páaʼtaʼal tiʼ teech
12. 1) Kex le taatatsiloʼob jeʼel u páajtal u kaʼanskoʼob u paalaloʼobeʼ, ¿baʼax maʼ tu páajtal u beetkoʼob tu yoʼolaloʼob? 2) ¿Bix u yojéeltaʼal tsʼoʼok u yantal u jaʼabil tiʼ utúul paal utiaʼal u kʼubik cuenta tiʼ Jéeoba yoʼolal baʼax ku chʼaʼatuklik u beetik?
12 Bejlaʼa tsʼoʼok a nojochtaleʼ kex a taataʼob jach u kʼubmubaʼob u beetoʼob baʼax u kʼáat Dioseʼ, leloʼ maʼ u kʼáat u yaʼal wa tak teech ken a salvartabaiʼ (1 Corintoiloʼob 7:14). Le disipulo Santiagooʼ tu tsʼíibtaj: «Le máax u yojel u beet baʼax uts, baʼaleʼ maʼ tu beetikeʼ, táan u kʼebantal» (Santiago 4:17). A taataʼobeʼ maʼ tu páajtal u meyajtkoʼob Dios ta woʼolal, mix xan teech ku páajtal a meyajtik tu yoʼolal letiʼob (Ezequiel 18:20). ¿A kʼaj óol wa Jéeoba? ¿A wojel wa baʼax u tukulmaj u beetik? ¿Yaan wa tech u jaʼabil utiaʼal a naʼatik baʼax ka kanik yéetel utiaʼal a wilik Jéeoba bey utúul a amigoeʼ? Wa beyoʼ, Jéeobaeʼ u yojel yantech u naʼatil utiaʼal a chʼaʼatuklik a meyajtik.
13. ¿Baʼax kʼáatchiʼiloʼob maʼalob ka u beet le táankelem paalal maʼ okjaʼanakoʼoboʼ?
13 Techeʼ, ¿líikʼech wa ichil upʼéel familia ku meyajtik Dios, baʼaleʼ maʼ okjaʼanakechiʼ? ¿Ka bíin wa teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ? ¿Ka jóokʼol wa a kʼaʼayt u maʼalob péektsilil le Reinooʼ? Wa beyoʼ, núuk yéetel u jaajil a wóol le kʼáatchiʼobaʼ: «¿Baʼaxten kin beetik? ¿Kin bin wa teʼ muchʼtáambaloʼob yéetel kin jóokʼol wa kʼaʼaytaj chéen tumen ku yaʼalaʼalten tumen in taataʼob, wa kin beetik tumen in kʼáat in beet baʼax u kʼáat Jéeoba?». ¿Tsʼoʼok wa a wilik u kʼaʼabéetil a beetik le baʼax maʼaloboʼ, le baʼax utstutʼaan Diosoʼ yéetel le baʼax jach tu beeloʼ? (Romailoʼob 12:2.)
¿Baʼaxten maʼ a tukult a wokjaʼiʼ?
14. ¿Baʼax tsikbaliloʼob tiʼ le Biblia eʼesik maʼalob ka u chʼaʼatukult máak u yokjaʼ wa táan u kuxtal jeʼex u yaʼalik Jéeobaeʼ?
14 «¿Jeʼel wa u páajtal in wokjaʼeʼ?» Lelaʼ letiʼe kʼáatchiʼ tu beetaj le j-etíopiai tiʼ Felipe le ka tsʼoʼok u kanik Jesuseʼ, letiʼ le Mesíasoʼ. Baʼaleʼ, le j-etíopiailoʼ yoʼolal le baʼax tsʼokaʼan u kanik teʼ Kiliʼich Tsʼíiboʼoboʼ tu naʼataj kʼaʼabéet u séeb tsʼáaik u yojéelt u maasil tsʼoʼok u beetkuba cristianoi yéetel tsʼoʼok u káajal u meyajtik Jéeoba. Lelaʼ tu jach taasaj kiʼimak óolal tiʼ (Beetaʼanoʼob 8:26-39). Utúul koʼolel ku kʼaabaʼtik Lidiaeʼ, «jeʼeb [...] u puksiʼikʼal tumen Yuumtsil utiaʼal ka u yoksaj óolt baʼax tu yaʼalaj Pablo», ka tsʼoʼokeʼ «okjaʼanaj yéetel u láakʼtsiloʼob» (Beetaʼanoʼob 16:14, 15). Le máak xan ku kanáantik kaʼach le máaxoʼob kʼalaʼanoʼob tu carcelil Filiposoʼ, le ka tsikbaltaʼab tiʼ tumen Pablo yéetel Silas «u maʼalob péektsil Yuumtsil[eʼ]», «okjaʼanaj letiʼ yéetel tuláakal u láakʼtsiloʼob» (Beetaʼanoʼob 16:25-34). Le oʼolaleʼ wa tsʼoʼok a kanik le baʼaloʼob maas kʼaʼanantak yaan u yiloʼob yéetel Jéeoba bey xan yéetel le baʼax ku tukultik u beetikoʼ, bey xan wa jach a kʼáat a beet baʼax utstutʼaan, wa xan maʼalob u yúuchul tʼaan ta woʼolal teʼ múuchʼuliloʼ, wa ka bin tiʼ tuláakal le muchʼtáambaloʼoboʼ yéetel wa ka jóokʼol a kʼaʼayt u maʼalob péektsilil le Reinooʼ, ¿baʼaxten maʼ a chʼaʼatukult a wokjaʼiʼ? (Mateo 28:19, 20.)
15, 16. 1) Jujuntúul táankelem paalaloʼobeʼ, ¿baʼaxten saajkoʼob okjaʼ? 2) ¿Baʼax utsiloʼob ku taasik tiʼ le paalal u yokjaʼob tu táankelmiloʼoboʼ?
15 ¿Saajkech wa okjaʼ tumen a wojel yaan a kʼubik cuenta tiʼ Jéeoba wa ka lúubul tiʼ upʼéel kʼeban? Wa beyoʼ, tukult lelaʼ: ¿jeʼel wa a waʼalik mix bikʼin kun tsʼoʼokol a beel tumen saajkech ka xiʼiktech kʼaasileʼ? ¡Máasaʼ maʼ! Maʼ unaj xan a chʼaʼik saajkil okjaʼ wa táan a beetik baʼax ku páaʼtaʼal utiaʼal ka okjaʼanakechiʼ. U jaajileʼ, ken tsʼoʼokok a kʼubik a kuxtal tiʼ Jéeoba utiaʼal a beetik baʼax u kʼáateʼ, yaan u yantaltech u muukʼil utiaʼal a luʼsik ta tuukul jeʼel baʼalak maʼ maʼalob ka taakchajak a beetkeʼ (Filiposiloʼob 4:13). Xiʼipal wa chʼúupal, maʼ a tuklik maʼ ken a kʼub cuenta tiʼ Jéeoba chéen tumen maʼ okjaʼanajaʼanechiʼ. Ken yanaktech u jaʼabil utiaʼal a tuklik baʼax unaj a beetkeʼ, yaan a kʼubik cuenta tiʼ Dios kex maʼ okjaʼanajaʼanechiʼ (Romailoʼob 14:11, 12).
16 Yaʼab j-jaajkunajoʼob tiʼ Jéeoba tiʼ tuláakal yóokʼol kaabeʼ tsʼoʼok u yilkoʼobeʼ ku taasik yaʼab utsiloʼob u yokjaʼ máak tu táankelmil wa tu x-lóoʼbaynil. Tuukulnen tiʼ utúul J-jaajkunaj kajaʼan Europa yaan 23 jaʼaboʼob tiʼ; letiʼeʼ 13 jaʼaboʼob yaan tiʼ ka okjaʼanaji. Le xiʼipalaʼ ku yaʼalikeʼ úuchik u yokjaʼ desde tu paalileʼ le áant utiaʼal maʼ u lúubul «tiʼ u kʼaakʼas tsʼíibolaloʼob le táankelmiloʼ» (2 Timoteo 2:22). Jach tu paalileʼ tu chʼaʼatuklaj u jach kʼubikuba u meyajt Jéeoba, yéetel bejlaʼeʼ tiʼ ku meyaj tu najil Beteleʼ. Tuláakal le táankelem paalal ku chʼaʼatuklikoʼob u meyajtikoʼob Jéeobaoʼ yaan u kʼamkoʼob yaʼab utsiloʼob, wa teech ka beetikeʼ yaan xan a kʼamik yaʼab utsiloʼob.
17. ¿Bix jeʼel k-eʼesik táan k-beetik baʼax maʼalob tu táan Dioseʼ?
17 Ken u kʼub u kuxtal máak tiʼ Jéeoba yéetel ken okjaʼanakeʼ ku yeʼesik yaan u chʼaʼik en cuenta baʼax ku yaʼalik Jéeoba tiʼ tuláakal baʼax ken u beete. Utiaʼal k-beetik lelaʼ maʼ unaj «chéen máansaj kʼiineʼex[iʼ]». ¿Baʼax túun u kʼáat u yaʼal lelaʼ? U kʼáat u yaʼaleʼ kʼaʼabéet k-jóoʼsik tiempo tiʼ uláakʼ baʼaloʼob maʼ jach kʼaʼanantakoʼobiʼ, utiaʼal beyoʼ ka páajchajak k-xokik le Bibliaoʼ, k-bin teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ yéetel utiaʼal k-táakpajal mantatsʼ k-kʼaʼayt «u maʼalob péektsil le [reinooʼ]» (Efesoiloʼob 5:15, 16; Mateo 24:14). Wa toʼon tsʼoʼok kʼubik k-kuxtal tiʼ Jéeoba yéetel taak beetik baʼax u kʼáateʼ, leloʼ yaan u yáantkoʼon tiʼ tuláakal baʼax k-beetik ichil k-kuxtal, yaan tak u yáantkoʼon k-yéey maʼalob yéetel baʼax ken k-náays k-óol. Maʼalob ka a náays a wóol yéetel upʼéel baʼax jeʼel u páajtal a beetik utiaʼal mantatsʼeʼ. Yaʼab xiʼipalal yéetel chʼúupalal j-jaajkunajoʼob tiʼ Jéeobaeʼ u yojloʼob yaʼab bix jeʼel u páajtal u náaysik u yóol máak yéetel baʼaloʼob maʼalobtak tu táan Dios (Efesoiloʼob 5:17-19).
«Toʼoneʼ k-kʼáat bin ta wéeteleʼex»
18. ¿Baʼax kʼáatchiʼiloʼob unaj u beetik le táankelem paalaloʼoboʼ?
18 Tu jaʼabil 1513 táanil tiʼ u taalbal Cristo tak teʼ Pentecostés tiʼ u jaʼabil 33 tiʼ le yáax siglooʼ, le israelitaʼoboʼ letiʼob u kaajal Jéeoba kaʼach way Luʼumeʼ. Jéeoba yéey u kaajil Israel utiaʼal ka adorartaʼak tumen letiʼob yéetel utiaʼal ka u beetubaʼob u j-jaajkunajoʼob (Isaías 43:12). Le israelitaʼob kaʼachoʼ tuláakloʼob ku síijloʼob ichil u kaajal Dios. Baʼaleʼ desde teʼ Pentecostés tiʼ u jaʼabil 33, Jéeobaeʼ tu yéeyaj upʼéel túumben «kaaj» way Luʼumeʼ, «jumpʼéel kaaj utiaʼal u kʼaabaʼ» (1 Pedro 2:9, 10; Hechos 15:14, LTN; Galaciailoʼob 6:16). Le apóstol Pablooʼ tu yaʼaleʼ Cristoeʼ tsʼoʼok u limpiokíintik «utiaʼal ka utiaʼalin[teʼ] jumpʼéel kaaj u kʼubmaj u yóol u beet utsil meyajoʼob» (Tito 2:14). Techeʼ, xiʼipal wa chʼúupal, jeʼel u páajtal a tsʼáaik cuenta máakalmáak u kaajal Dioseʼ. Bejlaʼeʼ, ¿máaxoʼob ka wilik ku biskoʼob upʼéel toj kuxtal? ¿Máaxoʼob ku tsʼáaikoʼob ichil u kuxtaloʼob le baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ, ku nojbeʼenkúuntkoʼob Dios yéetel ku kʼaʼaytkoʼob chéen u Reino Dios kun luʼsik le talamiloʼoboʼ? (Isaías 26:2-4.) Tuukulnen tiʼ baʼax ku beetik u máakiloʼob le u maasil religionoʼoboʼ yéetel ilawil wa táan u beetkoʼob le baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ.
19. U millonesi máakoʼobeʼ, ¿baʼax tsʼoʼok u tsʼáaikoʼob cuenta?
19 U millonesi máakoʼob tiʼ tuláakal yóokʼol kaab, tuʼux táakaʼan yaʼab xiʼipalal yéetel chʼúupalaloʼobeʼ, tsʼoʼok u tsʼáaikoʼob cuentaeʼ u yalab tiʼ le u j-jaajkunajoʼob Jéeoba kun binoʼob kaʼanoʼ letiʼob le kaaj ku bisik upʼéel toj kuxtaloʼ. Le u millonesi máakoʼobaʼ ku yaʼalikoʼob tiʼ le máaxoʼob kun binoʼob kaʼanoʼ: «Toʼoneʼ k-kʼáat bin ta wéeteleʼex tumen tsʼoʼok k-uʼuyik tiʼ yaan [Dios] ta wéeteleʼexeʼ» (Zacarías 8:23). Táankelem paal, jach kʼáat óoltik tiʼ Jéeoba ka a chʼaʼatukult a meyajtik, yéetel a yéeyik «le kuxtal» minaʼan u xuul teʼ tu túumben yóokʼol kaab Diosoʼ (Deuteronomio 30:15-20; 2 Pedro 3:11-13).
Utiaʼal kʼaʼajsbil
• ¿Baʼax u kʼáat u yaʼal u líiʼsaʼal le paalal «tiʼ u kaʼansajil Yuumtsil[oʼ]»?
• ¿Bix u kʼáat Jéeoba ka k-meyajte?
• ¿Baʼax jeʼel u páajtal u chʼaʼatuklik u beetik le táankelem paalal j-jaajkunaj u taataʼoboʼ?
• Wa táan a kuxtal jeʼex u kʼáat Jéeobaeʼ, ¿baʼaxten maʼalob ka a chʼaʼatukult a wokjaʼ?
[U kʼáatchiʼiloʼob le xookoʼ]
[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 28]
¿Máax ken a wuʼuy u tʼaan?
[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 29]
¿Yaan wa baʼax beetik maʼ a wokjaʼ?
[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 30]
A kʼubik a kuxtal tiʼ Dios yéetel a wokjaʼeʼ, ¿bix jeʼel u kanáantkecheʼ?