Jobeʼ, jach chúukpaj u yóol u muʼyajt le talamiloʼoboʼ

«¿Ta wutsil ilaj in palitsil Job? Minaʼan uláakʼ máak tu yóokʼol luʼum jeʼel bix letiʼeʼ, ka u meyajten tu yéetel chúukaʼan óolal, toj u kuxtal yéetel x-maʼ siʼipil.» (JOB 1:8.)

1, 2. 1) ¿Baʼax nojoch muʼyajiloʼob tu aktáantaj Job? 2) Aʼal bix le kuxtal yaan kaʼach tiʼ Joboʼ.

LETIʼ kaʼacheʼ utúul máak jach ayikʼal, jach kʼaj óolaʼan, yaan toj óolal tiʼ yéetel yaan kiʼimak óolal ichil u familia. Baʼaleʼ, chéen ka joʼopʼ u yantal talamiloʼob tiʼ. Yáaxeʼ, u súutuk ka tu láaj peʼertaj tuláakal baʼax yaan tiʼ. Tsʼoʼoleʼ, upʼéel kʼaʼamkach iikʼeʼ tu láaj kíimsaj u paalaloʼob. Yéetel maʼ úuch tiʼ leloʼ tsaʼay upʼéel kʼaakʼas kʼojaʼanil tiʼ, le kʼojaʼanilaʼ tu beetaj u láaj llagar u wíinklil. Maʼ xaaneʼ, yoʼolal le baʼax tsʼoʼok aʼalikaʼ tsʼoʼok a tsʼáaik cuentaeʼ táan k-tʼaan tiʼ Job, le máax tiʼ ku yúuchul tʼaan tu libroi le Biblia ku kʼaabaʼtik xan Joboʼ (Job, capítulo 1 yéetel 2).

² Letiʼeʼ tu yaayamtaj ka suunak le kʼiinoʼob tuʼux yaan kaʼach kiʼimak óolal tiʼoʼ (Job 3:3; 29:2). Jeʼex Jobeʼ, ken k-aktáant nojoch talamiloʼobeʼ jeʼel xan k-yaayamtik ka suunak le kʼiinoʼob tuʼux yantoʼon kaʼach kiʼimak óolaloʼ. Tiʼ letiʼeʼ, yaan kaʼach kiʼimak óolal yéetel minaʼan kaʼach nojoch talamiloʼob tiʼ. Tak máakoʼob jach yaan u páajtaliloʼobeʼ ku yeʼeskoʼob tsiikil tiʼ yéetel ku kaxkoʼob u nuʼuktaj kaʼachi (Job 29:5-11). Tsʼoʼoleʼ kex jach ayikʼaleʼ maʼ tu yaabiltaj u taakʼiniʼ (Job 31:24, 25, 28). Ku yáantik kaʼach le koʼoleloʼob kimen u yíichamoʼoboʼ bey xan le paalal kimen u taataʼoboʼ (Job 29:12-16). Yéetel mix utéen tu tusaj u yatan yéetel yaanal koʼolel (Job 31:1, 9, 11).

3. ¿Baʼax tu yaʼalaj Jéeoba tu yoʼolal Job?

³ Job kaʼacheʼ ku bisik upʼéel toj kuxtal, tumen ku adorartik Dios. Jéeobaeʼ tu yaʼalaj tu yoʼolal Job: «Minaʼan uláakʼ máak tu yóokʼol luʼum jeʼel bix letiʼeʼ, ka u meyajten tu yéetel chúukaʼan óolal, toj u kuxtal yéetel x-maʼ siʼipil» (Job 1:1, 8). Kex Job jach uts kaʼacheʼ, le muʼyajiloʼob tu aktáantoʼ tu luʼsoʼob le maʼalob kuxtal yaan kaʼach tiʼoʼ. Pʼáat mix baʼal yaan tiʼ, tsʼoʼoleʼ tuláakal le muʼyajil tu máansoʼ tu beetaj u yeʼesik wa yaan kaʼach u chúukpajal u yóol tiʼ Dios.

4. ¿Baʼaxten maʼalob ka tʼaanakoʼon tiʼ le baʼaxoʼob tu muʼyajtaj Joboʼ?

⁴ Baʼaleʼ, maʼ chéen Job tsʼoʼok u aktáantik muʼyajiloʼobiʼ. Yaʼab xan tiʼ máaxoʼob meyajtik Jéeoba bejlaʼeʼ táan xan u muʼyajoʼob. Le oʼolaleʼ, maʼalob ka k-il u núukil le kʼáatchiʼobaʼ: ¿Bix u yáantkoʼon le baʼax úuch tiʼ Job utiaʼal k-aktáantik le muʼyajiloʼoboʼ? Yéetel, ¿bix u yeʼesiktoʼon baʼax unaj k-beetik utiaʼal k-áantik le máaxoʼob ku muʼyajoʼoboʼ?

Ku yilaʼal wa jach tu jaajil jeʼel u chúukpajal u yóoleʼ

5. ¿Baʼax tu yaʼalaj Satanás yoʼolal Job?

⁵ Le baʼax úuch tiʼ Joboʼ mix utéen uchaʼan. Jobeʼ  maʼ u yojel kaʼachiʼ, baʼaleʼ Satanaseʼ tsʼokaʼaniliʼ u yaʼalikeʼ Jobeʼ chéen ku meyajtik Jéeoba yoʼolal le utsiloʼob ku kʼamik tiʼ letiʼoʼ. Lelaʼ úuch tiʼ upʼéel muchʼtáambal anchaj teʼ kaʼanoʼ, teʼ muchʼtáambalaʼ Jéeobaeʼ tʼaanaj tiʼ u jatsʼuts modos Job, baʼaleʼ u Kʼaasilbaʼaleʼ tu yaʼalaj: «Techeʼ, maʼ ta chaʼik u beetaʼal mix baʼal tiʼ letiʼ, mix tiʼ u láakʼtsiloʼob, mix tiʼ le baʼaloʼob yantiʼob[oʼ]». Yéetel le baʼax tu yaʼalaʼ, tu tsʼáaj naʼatbileʼ, Jobeʼ chéen ku meyajtik Jéeoba yoʼolal le baʼax ku tsʼaʼabaltiʼoʼ yéetel tu tsʼáaj xan naʼatbileʼ mix máak jeʼel u meyajtik Dios tumen u yaabiltmeʼ. Tsʼoʼoleʼ tu yaʼalaj xan: «Láaj lukʼes baʼax yaan tiʼ ka a [wil] wa maʼ tu loolob kʼaakʼas tʼantikech tu táan a wich» (Job 1:8-11).

6. ¿Baʼax tu yaʼalaj Satanás yoʼolal bix u gobernar Jéeoba?

⁶ Le baʼax tu yaʼalaj Satanasaʼ jach kʼaʼanan u yilaʼal wa jaaj, letiʼeʼ tu tsʼáaj naʼatbileʼ maʼ maʼalob bix u gobernar Jéeobaiʼ. Wíinikoʼobeʼ, ¿jeʼel wa u yóotik u tsʼáaubaʼob yáanal u páajtalil Jéeoba yoʼolal u yaabilajoʼob tiʼeʼ? ¿Yaan wa u beetkoʼob chéen yoʼolal le baʼaxoʼob ku tsʼaʼabaltiʼob jeʼex tu yaʼalil Satanasoʼ? Utiaʼal u núukaʼal le kʼáatchiʼobaʼ yéetel utiaʼal u yilaʼal jach maʼ jaaj le baʼax tu yaʼalaj Satanasoʼ, Jéeobaeʼ tu chaʼaj tiʼ Satanás u beetik u muʼyaj Job. Jéeoba kaʼacheʼ u yojel yaan u chúukpajal u yóol Job. Jeʼex túun k-ilkoʼ Satanás beet u sen muʼyaj Job, maʼ Jéeobaiʼ. Yéetel tu tsʼookeʼ tu tsaʼaysaj upʼéel yaayaj kʼojaʼanil tiʼ. Satanaseʼ tu yaʼalaj xan: «[Wa] maʼ tu xeʼepʼaʼal u yootʼel juntúul wíinikeʼ, tuláakal uts utiaʼal. Wíinikeʼ, jeʼel u kʼubik tuláakal baʼax utiaʼal, tu yoʼolal maʼ u kíimsaʼal[eʼ]» (Job 2:4).

7. ¿Baʼax talamiloʼob ku aktáantik le máaxoʼob ku meyajkoʼob Dios teʼ kʼiinoʼobaʼ?

⁷ Bejlaʼeʼ, le máaxoʼob meyajtik Diosoʼ óoliʼ maʼatech u aktáantkoʼob talamiloʼob jeʼex le tu aktáantaj Joboʼ, baʼaleʼ yaan kʼiineʼ yaan baʼax beetik u muʼyajoʼob. Yaʼabeʼ ku chʼaʼapʼektaʼaloʼob wa ku yantal yaʼab talamiloʼob ichil u familiaʼob. Uláakʼoʼobeʼ, jach óotsiloʼob wa táan u muʼyajtkoʼob upʼéel kʼojaʼanil. Yéetel yaan tiʼ letiʼob tsʼoʼok tak u kíimsaʼaloʼob tumen maʼ tu yóotik u pʼatoʼob u meyajkoʼob Jéeobaiʼ. U jaajileʼ, maʼ Satanás beetik u yantaltoʼon tuláakal baʼax muʼyajtikiʼ. Yaan kʼiineʼ k-muʼyaj yoʼolal baʼaxoʼob k-beetik wa yoʼolal upʼéel kʼojaʼanil t-heredartaj (Galaciailoʼob 6:7). Tsʼoʼoleʼ, le chak ikʼaloʼoboʼ, u tíitkuba le luʼumoʼ wa uláakʼ baʼaloʼob jeʼex leloʼobaʼ jeʼel xan u beetkoʼob k-muʼyajeʼ. Yéetel mix máak xan jeʼel u púutsʼul tiʼ le talamiloʼob ku yantal tiʼ máak ken chʼíijkoʼ. Tsʼoʼoleʼ le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ, teʼ kʼiinoʼobaʼ Jéeobaeʼ maʼatech u beetik milagroʼob utiaʼal u luʼsik le baʼax ku muʼyajtik le máaxoʼob meyajtikoʼ (Eclesiastés 9:11).

8. ¿Baʼax ku yilik u beetik Satanás ken k-aktáant talamiloʼob?

⁸ Baʼaleʼ, le talamiloʼob k-aktáantikoʼ jeʼel u meyajoʼob tiʼ Satanás utiaʼal u beetik u lúubul k-óoleʼ. Le apóstol Pablooʼ, tu yaʼaleʼ maʼ jáaw u loobiltaʼal tumen «jumpʼéel mukʼyaj bey jeʼel bix jumpʼéel kʼiʼix chʼiikil [tu] wíinklil» «j-taal bey jumpʼéel u nuʼukul Satanas[eʼ]» (2 Corintoiloʼob 12:7). Maʼ xaaneʼ, tiʼ Pabloeʼ anchaj upʼéel kʼojaʼanil tu yich wa uláakʼ talamil. Kex beyoʼ, Pabloeʼ u yojleʼ le muʼyajaʼ jeʼel u meyaj kaʼach tiʼ Satanás utiaʼal u lúuʼsik u yóol yéetel utiaʼal u beetik u jáawal u chúukpajal u yóol u meyajt Dioseʼ (Proverbios 24:10). Bejlaʼa xaneʼ, le Kʼaasilbaʼaloʼ jeʼel u beetik k-chʼaʼapachtaʼal tumen k-láakʼtsiloʼob, k-éet xokoʼob wa tumen le gobiernoʼoboʼ.

9. ¿Baʼaxten maʼ unaj k-ilik bey upʼéel baʼal «jelaʼan» le muʼyajiloʼob k-aktáantikoʼ?

⁹ ¿Bix jeʼel u páajtal k-aktáantik le talamiloʼoboʼ? Jeʼel u páajtal k-aktáantikoʼob wa k-ilkoʼob bey baʼaloʼob ku tsʼáaiktoʼon u páajtalil k-tsʼáaikba yáanal u gobernación Jéeobaeʼ yéetel k-eʼesik k-yaabilaj tiʼ letiʼ, kex jeʼel baʼaxak bin úuchkeʼ (Santiago 1:2-4). Wa k-naʼatik baʼaxten unaj u chúukpajal k-óol meyajt Dioseʼ, maʼ kun jáawal beetik baʼax u kʼáat, kex ka k-aktáant jeʼel baʼalak talamileʼ. Le apóstol Pedrooʼ tu tsʼíibtaj tiʼ le cristianoʼoboʼ: «In yaabilaj sukuʼuneʼex, maʼ a wilkeʼex jelaʼan le yaayaj mukʼyajoʼob ku taal ta wóokʼoleʼexoʼ, bey jeʼel bix táan u yúuchul teʼex wa baʼax jelaʼaneʼ» (1 Pedro 4:12). Tsʼoʼoleʼ, Pabloeʼ tu yaʼalaj baʼaxten: «Tu jaajileʼ tuláakal le máaxoʼob u kʼáatoʼob kuxtal u kʼubmaj u yóoloʼob tiʼ Cristo Jesuseʼ yaan u mukʼyajtikoʼob chʼaʼapachtajiloʼob» (2 Timoteo 3:12). Jeʼex tu yilil u beetik yéetel Jobeʼ, Satanaseʼ táan u yilik u beetik u jáawal k-meyajtik Dios. Le Biblia xanoʼ, ku yaʼalikeʼ teʼ tsʼook kʼiinoʼobaʼ u Kʼaasilbaʼaleʼ maas jach táan  u yilik u lúuʼsik máaxoʼob ku meyajkoʼob Dios (Apocalipsis 12:9, 17).

Maʼ maʼalob bix tukulnajikiʼ yéetel maʼ líiʼsaʼab u yóoliʼ

10. Jobeʼ, ¿baʼax maʼ u yojel kaʼachiʼ?

¹⁰ Jobeʼ maʼ u yojel kaʼach baʼaxten táan u sen muʼyajiʼ. Le oʼolaleʼ, kʼuch tak u yaʼal lelaʼ: «Yuumtsil tsʼáa tiʼ teen tuláakal, Yuumtsil xan lukʼes tiʼ teen» (Job 1:21). Maʼ xaaneʼ Satanás beet u tuklik, Dios beetik kaʼach u muʼyaj.

11. ¿Baʼax úuch tiʼ Job ka tu aktáantaj le nojoch muʼyajiloʼoboʼ?

¹¹ Kex Job maʼ tu kʼaakʼas tʼantaj Dios jeʼex aʼalaʼabik tiʼ tumen u yatanoʼ, baʼaleʼ jach lúub u yóol (Job 2:9, 10). Tu yilaj bey maas maʼalob u bin tiʼ le kʼasaʼan máakoʼob ke tiʼ letiʼoʼ (Job 21:7-9). Maʼ xaaneʼ tu tuklaj: «¿Baʼaxten táan u castigarken Dios?». Kʼuch tak u kʼiinil u taaktal u kíimil. Kʼuch tak u yaʼale: «¡Kexiʼ wa ka páatchajak in taʼakbesikimba tu tsʼuʼ le luʼum [le táan] in pʼáaʼtik u chʼéenel a pʼujaʼaniloʼ[!]» (Job 14:13.)

12, 13. ¿Bix tu yuʼubiluba Job yoʼolal le baʼax aʼalaʼab tiʼ tumen le óoxtúul máakoʼoboʼ?

¹² Óoxtúul máakoʼob ku yaʼalikubaʼob u amigoʼob Jobeʼ, bin u yiloʼob Job utiaʼal bin «u [líiʼskoʼob] u yóol, yéetel u láakʼintoʼob ichil u yaj óol[al]» (Job 2:11). Baʼaleʼ, maas tu lúuʼsoʼob u yóol Job (Job 16:2). Jobeʼ, jach jeʼel u líikʼil u yóol kaʼach wa ka áantaʼak tumen u amigoʼobeʼ. Baʼaleʼ, le óoxtúul máakoʼob bin ilkoʼ maʼ tu yáantoʼobiʼ, baʼaxeʼ tu maas beetoʼob u muʼyaj (Job 19:2; 26:2).

¹³ Le táan u jach muʼyajoʼ, maʼ xaaneʼ Jobeʼ tu kʼáataj: «¿Baʼaxten tiʼ teen ku yúuchul lelaʼ? ¿Yaan wa baʼax kʼaas in beetmaj utiaʼal ka úuchukten lelaʼ?». Tsʼoʼoleʼ, le baʼax aʼalaʼab tiʼ tumen le óoxtúul máakoʼoboʼ, maʼ jaajiʼ. Letiʼobeʼ tu yaʼaloʼobeʼ, Jobeʼ táan u muʼyaj tumen yaan baʼax kʼaas u beetmaj. Elifazeʼ, tu yaʼalaj tiʼeʼ, tiʼ mix utúul utsul máak ku yúuchul baʼax kʼaas, yéetel tu yaʼalaj xaneʼ «le máaxoʼob ku kíimsajoʼob yéetel ku beetikoʼob loobeʼ ku kʼamikoʼob [u] boʼolal baʼax u beetmajoʼob» (Job 4:7, 8).

14. ¿Chéen wa le máaxoʼob ku beetkoʼob baʼax kʼaas ku muʼyajoʼoboʼ? Tsol baʼaxten bey a núukikoʼ.

¹⁴ U jaajileʼ, ku bin kʼaasil tiʼ máak wa ku beetik chéen baʼax utstutʼaan yéetel maʼ tu beetik baʼax utstutʼaan Dios (Galaciailoʼob 6:7, 8). Baʼaleʼ, teʼ kʼasaʼan yóokʼol kaabaʼ yaan k-aktáantik talamiloʼob kex táan k-ilik beetik baʼax utstutʼaan Dios. Le oʼolaleʼ, mix máak jeʼel u páajtal u yaʼalik wa maʼatech u muʼyaj le máaxoʼob utsoʼoboʼ. Tak Jesucristoeʼ kex maʼ anchaj «u kʼasaʼanil mix [u] kʼeban[eʼ]» tu muʼyajtaj upʼéel yaayaj kíimil, yéetel le apóstol Santiago xanoʼ kíimsaʼab yoʼolal u fe (Hebreob 7:26; Beetaʼanoʼob 12:1, 2). Le baʼaxoʼob maʼ jaajtak tu yaʼalaj Elifaz yéetel le uláakʼ kaʼatúul máakoʼob tu yoʼolal Joboʼ, le péeks Job u yaʼal jach uts yéetel jach mix baʼal kʼaas u beetmaj. Maʼ xaaneʼ, úuchik u sen aʼalaʼal tiʼ Job táan u muʼyaj tumen yaan baʼax kʼaas u beetmeʼ, le beet u tuklik jach maʼ justo baʼax ku beetik Dios tu yéeteliʼ (Job 34:5; 35:2).

Jejeláas áantajoʼob utiaʼal k-aktáantik le muʼyajiloʼoboʼ

15. ¿Baʼax maʼ unaj u tuʼubultoʼon ken k-aktáant upʼéel muʼyajiliʼ?

¹⁵ ¿Baʼax k-kanik tiʼ le baʼax úuch tiʼ Joboʼ? Maʼ xaaneʼ, ken máankoʼon tiʼ talamiloʼob, kʼojaʼaniloʼob wa ken chʼaʼapachtaʼakoʼoneʼ jeʼel k-tuklik maʼ justo le baʼax ku yúuchultoʼonoʼ, maases wa k-ilik bey mix baʼal kʼaas ku yúuchul tiʼ u maasileʼ (Salmo 73:3-12). Le ken tuukulnakoʼon beyaʼ maʼalob ka k-beet le kʼáatchiʼobaʼ: «In yaabilaj tiʼ Dioseʼ, ¿ku péeksken wa utiaʼal ka in meyajt kex jeʼel baʼalak ka úuchkeʼ? ¿Jeʼel wa in wóotik in muʼyajt jeʼel baʼalak utiaʼal ka eʼesaʼak tumen Jéeoba, Satanaseʼ chéen táan u tuus?» (Proverbios 27:11; Mateo 22:37). Kex jeʼel baʼaxak ka aʼalaʼak tumen u maasileʼ, mix utéen unaj k-tuklik wa maʼ ken áantbil tumen k-Taata yaan teʼ kaʼanoʼ. Utúul kiik, yaʼab jaʼaboʼob tu muʼyajtaj upʼéel nojoch kʼojaʼanileʼ, tu yaʼalaj: «Úuchuk jeʼel baʼaxak bíin úuchukeʼ, wa Jéeoba ku tsʼáaikten u muukʼileʼ yaan in béeytal. In wojleʼ, letiʼeʼ yaan u tsʼáaikten le muukʼ kun kʼaʼabéetchajaltenoʼ, tumen bey suukil u beetkoʼ».

16. Le Bibliaoʼ, ¿bix u yáantik le máaxoʼob táan u aktáankoʼob muʼyajiloʼoboʼ?

¹⁶ Tsʼoʼoleʼ, toʼoneʼ k-ojel xan baʼaxoʼob ku meyaj tiʼ Satanás utiaʼal u náachkuntkoʼon tiʼ Jéeoba, lelaʼ upʼéel baʼax maʼ tu yojéeltaj Jobiʼ. Le Bibliaoʼ  ku yaʼalik: «Maʼalob k-kʼaj óoltmail u kʼaakʼas tuukuloʼob» Satanás, wa le bix u yilik u táabskoʼonoʼ (2 Corintoiloʼob 2:11). Tsʼoʼoleʼ, yaan tuʼux jeʼel k-kaxtik nuʼuktaj jach jeʼel u yáantkoʼoneʼ. Teʼ Bibliaoʼ, k-xokik yoʼolal xiiboʼob yéetel koʼoleloʼob chúukpaj u yóoloʼob u muʼyajtoʼob jejeláas talamiloʼob. Le apóstol Pablooʼ, utúul tiʼ le máaxoʼob tu muʼyajtaj jach yaʼab talamiloʼobeʼ, tu tsʼíibtaj: «Tuláakal baʼax [tsʼíibtaʼan teʼ] Kiliʼich Tsʼíiboʼ, tsʼíibtaʼan utiaʼal ka kaambalnakoʼon, utiaʼal ka yanaktoʼon [esperanza] tu yoʼolal le chúukaʼan óolal yéetel le kiʼimak óolal k-ilik teʼ j-tsʼíiboʼoboʼ» (Romailoʼob 15:4). Le táan kaʼach le kaʼapʼéel guerra mundialoʼ, utúul sukuʼun europaileʼ kʼalaʼab cárcel yoʼolal u fe; le sukuʼunaʼ jach kʼaʼanan u yilik le baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ, le oʼolaleʼ tu tsʼáaj u yoʼoch tiʼ utúul máak ichil óoxpʼéel kʼiin utiaʼal ka u tsʼáa u Biblia le máak tiʼoʼ. Le sukuʼunaʼ tu yaʼalaj : «Jach kiʼimak in wóol yoʼolal le baʼax tin beetaʼ. Kex tin muʼyajtaj wiʼijeʼ, baʼaleʼ le Bibliaoʼ tu yáanten yéetel tu yáantaj xan uláakʼ máakoʼob, utiaʼal k-aktáantik le muʼyajiloʼob anchaj teʼ kʼiinoʼob jeʼeloʼoboʼ. Tak bejlaʼa pʼaatalten le Biblia jeʼeloʼ».

17. ¿Baʼax áantajiloʼob ku tsʼáaiktoʼon Jéeoba utiaʼal u chúukpajal k-óol?

¹⁷ Yaan xan toʼon yaʼab libroʼob yéetel revistaʼob ku yáantkoʼonoʼob utiaʼal k-aktáantik le talamiloʼoboʼ. Wa k-xakʼaltik le Índice de las publicaciones Watch Tower, yaan k-ilik tuʼux jeʼel k-kaxtik upʼéel tsikbal ku tʼaan tiʼ wa máax sukuʼunil tu aktáantaj upʼéel talmil óoliʼ jeʼex le yantoʼonoʼ (1 Pedro 5:9). Maʼalob xan ka k-tsikbalt tiʼ le ancianoʼob wa tiʼ uláakʼ sukuʼunoʼob yiijchajaʼan u tuukuloʼob le talamil táan k-aktáantikoʼ. Baʼaleʼ, Jéeobaeʼ letiʼe máax maas jeʼel u yáantkoʼonoʼ, letiʼeʼ yaan u tsʼáaiktoʼon u kiliʼich  muukʼ wa k-kʼáatik tiʼ. Tuukulnakoʼon tiʼ Pablo: ¿bix úuchik u chúukpajal u yóol kex táan kaʼach u loobiltaʼal tumen Satanás? Letiʼeʼ páajchaj u beetik, tumen áantaʼab tumen u kiliʼich muukʼ Dios (2 Corintoiloʼob 12:9, 10). Letiʼeʼ tu tsʼíibtaj: «Tuláakal ku páajtal in beetik, tu yoʼolal ku tsʼáaikten muukʼ [Dios]» (Filiposiloʼob 4:13, Quiliʼich Biblia).

18. ¿Baʼax áantajil jeʼel u tsʼáaiktoʼon k-sukuʼunoʼobeʼ?

¹⁸ Jeʼex k-ilkoʼ, maʼalob ka k-jóoʼs utsil tiʼ le jejeláas áantajoʼob ku tsʼáaiktoʼon Jéeobaoʼ. Upʼéel proverbio yaan teʼ Bibliaoʼ, ku yaʼalik: «Wa ku lúubul a wóol le ken a wilaba ich talamileʼ, ku yúuchul tumen jumpʼíit a muukʼ» (Proverbios 24:10). Jeʼex upʼéel xaʼanil naj jeʼel tak u lúubul wa ka sen okok u yikʼel u cheʼiloʼobeʼ, wa ku jach lúubul k-óoleʼ jeʼel xan u jáawal u chúukpajal k-óol k-meyajt Jéeobaeʼ. Utiaʼal maʼ u yúuchultoʼon lelaʼ, tiʼ Jéeobaeʼ ku meyaj le sukuʼunoʼob utiaʼal u yáantkoʼon yéetel utiaʼal u líiʼsik k-óoloʼ. Le áakʼab kun machbil Jesús utiaʼal kíimsbiloʼ túuxtaʼab utúul ángel utiaʼal u líiʼsik u yóol (Lucas 22:43). Le táan u bisaʼal Pablo tak Romaeʼ, Pabloeʼ tu «tsʼáaj nib óolal tiʼ Jajal Dios» yéetel «yanchaj u yóol» le ka tu yilaj jóokʼ chʼaʼabil u beel tumen le sukuʼunoʼob «tak tu kʼíiwikil Apio, yéetel tiʼ le kúuchil ku kʼaabaʼintik óoxpʼéel najil uʼulaʼ» (Beetaʼanoʼob 28:15). Utúul kiik alemaniaileʼ, maʼ tu tuʼubsik bix áantaʼabik tu x-lóoʼbaynil. Letiʼeʼ ka kʼujsaʼab Ravensbrück, upʼéel kúuchil tuʼux ku kʼaʼalal yaʼab máakoʼobeʼ, táan kaʼach u kikilankil tumen jach sajak. Letiʼeʼ ku kʼaʼajsik: «Utúul kiikeʼ tu séebaʼanil tu jáan kaxteneʼ ka tu líiʼsaj in wóol. Uláakʼ utúul kiikeʼ tu kanáanten bey utúul u hijaeʼ yéetel teen xaneʼ tin wilaj bey in maamaeʼ».

«Chúukaʼanchajak a wóol»

19. ¿Baʼax áant Job u aktáant le muʼyajiloʼoboʼ?

¹⁹ Jéeobaeʼ le ka tʼaanaj tu yoʼolal Jobeʼ, tu yaʼaleʼ letiʼeʼ utúul máak jach «chúukaʼan u yóol» (Job 2:3). Job kaʼacheʼ lubaʼan u yóol yéetel maʼ u yojel baʼaxten táan kaʼach u muʼyajiʼ, baʼaleʼ maʼ xuʼul u chúukpajal u yóol tiʼ Diosiʼ. Letiʼeʼ mix utéen tu pʼataj u beetik baʼax utstutʼaan Dios. Tu yaʼalaj: «Yaan in bisik upʼéel toj kuxtal tuláakal u kʼiiniloʼob in kuxtal» (Job 27:5, NM).

20. ¿Baʼax utsiloʼob jeʼel k-kʼamik wa ku chúukpajal k-óoleʼ?

²⁰ Wa toʼon k-chʼaʼatuklik xan k-bisik upʼéel toj kuxtaleʼ, leloʼ yaan u yáantkoʼon utiaʼal ka chúukpajak k-óol kex ka máankoʼon tiʼ jeʼel baʼalak talamiloʼob wa muʼyajiloʼobeʼ. Jesuseʼ tu yaʼalaj tiʼ le sukuʼunoʼob yanoʼob kaʼach Esmirnaoʼ: «Maʼ u yantal teech sajakil tiʼ baʼax bíin a mukʼyajte; tumen le kʼaasil baʼaloʼ yaan u beetik u kʼaʼalal tsʼeʼetsʼek tiʼ teʼexeʼ tu yoʼolal u túuntaʼal a wóoleʼex tuláakalileʼex; bíin mukʼyajnakeʼex tu yáam diez kʼiinoʼob. Baʼaleʼ chúukaʼanchajak a wóol tak tu kʼiinil a kíimil, teen túuneʼ bíin in tsʼáatech u [coronai le] kuxtal[oʼ]» (Apocalipsis 2:10).

21, 22. ¿Baʼax uláakʼ jeʼel u líiʼsik k-óol ken k-aktáant muʼyajiloʼobeʼ?

²¹ Maʼiliʼ kʼuchuk u kʼiinil u xuʼulsaʼal u kʼasaʼan yóokʼol kaab Satanaseʼ, yaan k-aktáantik talamiloʼob yéetel muʼyajiloʼob. Baʼaleʼ, Jesuseʼ tu yaʼaleʼ maʼ unaj k-chʼaʼik saajkil tiʼ baʼax ku taal u kʼiiniliʼ, tu yaʼaleʼ u maas kʼaʼananileʼ letiʼe u chúukpajal k-óol tiʼ Jéeobaoʼ. Pabloeʼ tu yaʼaleʼ le muʼyajiloʼ «chéen junsúutuk»; baʼaleʼ le «nojbeʼenil» wa le baʼax ku yaʼalik u tsʼáaiktoʼon Diosoʼ «minaʼan u xuul, jach táaj nojoch yéetel jach táaj yaʼab» (2 Corintoiloʼob 4:17, 18). Tak le baʼax tu muʼyajtaj Joboʼ jeʼel u páajtal k-aʼalikeʼ maʼ xáanchajiʼ, tumen upʼíit wa ka k-ket yéetel le bukaʼaj jaʼaboʼob kuxlaj ich kiʼimak óolaloʼ (Job 42:16).

²² Kex beyoʼ, yaan kʼiineʼ jeʼel k-uʼuyik bey jach tsʼoʼok u xáantal táan k-muʼyajeʼ yéetel bey maʼ kun páajtal k-aguantartikeʼ. Tuláakʼ xookoʼ yaan k-ilik baʼax uláakʼ jeʼel u páajtal k-kanik tiʼ bix úuchik u chúukpajal u yóol Joboʼ. Yaan xan k-ilik bix jeʼel u páajtal k-áantik le máaxoʼob táan u aktáantikoʼob muʼyajiloʼoboʼ.

¿Baʼax jeʼel a núukikeʼ?

• ¿Baʼax tu yaʼalaj Satanás yoʼolal Job?

• ¿Baʼaxten maʼ unaj k-ilik bey upʼéel baʼal «jelaʼan» le muʼyajiloʼob k-aktáantikoʼ?

• ¿Bix u yáantkoʼon Jéeoba utiaʼal ka chúukpajak k-óol?

[U kʼáatchiʼiloʼob le xookoʼ]

[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 15]

Yaan u páajtal k-aktáantik le muʼyajiloʼob wa k-xokik le libroʼob yéetel revistaʼoboʼ, wa k-tsikbaltik le baʼax ku yúuchultoʼon tiʼ le sukuʼunoʼob yiijchajaʼan u tuukuloʼoboʼ yéetel wa k-kʼáatik u yáantaj Jéeoba