K-tuukul tiʼ le baʼaxoʼob ken u tsʼáatoʼon Diosoʼ ku yáantkoʼon utiaʼal ka chúukpajak k-óol k-meyajte

«¡Yanaktech kʼub óolal tiʼ Yuumtsil! ¡Yanaktech líikʼ óolal, maʼ u lúubul a wóol! ¡Bey, yanaktech kʼub óolal tiʼ Yuumtsil!» (SALMO 27:14.)

1. ¿Bix u yáantik máak le u yojéeltik yaan u kʼamik upʼéel baʼal jach maʼaloboʼ, yéetel bix u meyaj teʼ Biblia le tʼaan esperanzaoʼ?

U YOJÉELTIK máak yaan upʼéel baʼal jach maʼalob ken u kʼameʼ ku yáantik máak utiaʼal u aktáantik le talmiloʼoboʼ yéetel ku beetik u kiʼimaktal u yóol yoʼolal le baʼax ku taal u kʼiiniloʼ. Jéeoba Dioseʼ ku yaʼaliktoʼon yaan u kʼuchul u kʼiinil u tsʼáaiktoʼon maʼalob baʼaloʼob; lelaʼ tu beetaj u tsʼíibtaʼal teʼ Bibliaoʼ (2 Timoteo 3:16). Teʼ Bibliaoʼ yaʼab utéenel ku chíikpajal le tʼaanoʼob alab óolal (wa esperanza), kʼub óolal yéetel páaʼtaj, le tʼaanoʼobaʼ yaan baʼax u yiloʼob yéetel u jach páaʼtik máak upʼéel baʼal jach maʼalob. * Baʼaleʼ, lelaʼ maʼ chéen upʼéel tsʼíibolal ku yantal tiʼ máakiʼ, upʼéel baʼal jach yaan u béeytal.

2. ¿Bix u yilik Jesús kaʼach le baʼax aʼalaʼan kun tsʼaabil tiʼoʼ?

² Cada ken u aktáant kaʼach wa baʼax talmileʼ, Jesuseʼ maʼ chéen ku chʼíikil tuukul tiʼ le talmil táan u aktáantikoʼ, baʼaxeʼ ku tuukul tiʼ le baʼax aʼalaʼan kun tsʼaabil tiʼoʼ. «Jesuseʼ j-mukʼyajnaj tiʼ le [cheʼoʼ], maʼ tu beetaj u cuentail wa subtsil u kíimil máak beyoʼ, tumen u yojeleʼ ku tsʼoʼokol u mukʼyajeʼ yaan u yantal kiʼimak óolal tiʼ; ku tsʼoʼokoleʼ ka j-kulaj tu x-noʼoj u trono Jajal Dios» (Hebreob 12:2.) Jesuseʼ tu jach tsʼáaj u yóol utiaʼal u nojbeʼenkunt yéetel u kiliʼichkúunt u kʼaabaʼ u Taata; letiʼeʼ tu yilaj u tsʼoʼokbesik tuláakal baʼax aʼalaʼab tiʼ tumen u Taata, kex jeʼel baʼaxak ka anchajak u muʼyajtik kaʼacheʼ.

3. Le máaxoʼob ku meyajtkoʼob Diosoʼ, ¿bix u yilikoʼob le esperanza yantiʼoboʼ?

³ Le rey Davidoʼ ku tʼaan tiʼ baʼax yaan u yil u kʼubik u yóol wa u páaʼtik máak upʼéel baʼal yéetel u chúukpajal u yóol máak u meyajt Diosoʼ, letiʼeʼ tu yaʼalaj: «¡Yanaktech kʼub óolal tiʼ Yuumtsil! ¡Yanaktech líikʼ óolal, maʼ u lúubul a wóol! ¡Bey, yanaktech kʼub óolal tiʼ Yuumtsil!» (Salmo 27:14). Le oʼolaleʼ, wa k-kʼáat ka chúukpajak k-óol meyajt Dioseʼ maʼ unaj k-chaʼik u tuʼubultoʼon le baʼax u yaʼalmaj u tsʼáaiktoʼonoʼ; baʼaxeʼ, mantatsʼ unaj k-kʼaʼajsik. Wa k-beetik lelaʼ yaan u páajtal  k-táakpajal mantatsʼ teʼ kʼaʼaytaj jeʼex tu beetil Jesusoʼ yéetel jeʼex tu túuxtil tiʼ u disipuloʼob ka u beetoʼoboʼ (Mateo 24:14; 28:19, 20). Jeʼex le fe yéetel le yaabilajoʼ, le esperanza wa le u páaʼtik máak yéetel u jaajil u yóol wa baʼaxoʼ upʼéel tiʼ le baʼaloʼob unaj u yantal tiʼ le máaxoʼob meyajtik Diosoʼ (1 Corintoiloʼob 13:13).

¿Nojoch wa le esperanza yantoʼonoʼ?

4. ¿Baʼax táan u páaʼtik le máaxoʼob yéeyaʼanoʼoboʼ, yéetel baʼax táan u páaʼtik le «uláakʼ j-tamanoʼob[oʼ]»?

⁴ Le máaxoʼob ku meyajtkoʼob Diosoʼ, yantiʼob upʼéel jach jatsʼuts esperanza. Le máaxoʼob yéeyaʼanoʼoboʼ jach táan u páaʼtkoʼob u kʼuchul u kʼiinil u múul meyajoʼob yéetel Cristo teʼ kaʼanoʼ, yéetel le «uláakʼ j-tamanoʼob[oʼ]» táan u páaʼtikoʼob u kʼuchul u kʼiinil u toʼokloʼob «tiʼ le palitsililoʼ yéetel tiʼ le xuʼulsajiloʼ, utiaʼal ka yanak baʼal u [yiloʼob] tiʼ u nojbeʼen jáalkʼabtajil u paalaloʼob Jajal Dios» (Juan 10:16; Romailoʼob 8:19-21; Filiposiloʼob 3:20). Le «nojbeʼen jáalkʼabtajil[aʼ]» yaan yil yéetel u luʼsaʼal le kʼeban yaan tu wíinklil máakoʼ bey xan le talamiloʼob ku taaskoʼ. Jeʼex k-ilkoʼ, minaʼan uláakʼ baʼal maas maʼalob jeʼel u tsʼaʼabaltoʼon tumen Jéeoba, le máax tsʼáaik «tuláakal maʼalob yéetel utsil chúukaʼan siibal[oʼ]» (Santiago 1:17; Isaías 25:8).

5. ¿Baʼax unaj k-beetik utiaʼal ka chuʼupkoʼon yéetel alab óolal?

⁵ ¿Bix unaj k-ilik le baʼax aʼalaʼan kun tsʼaabil toʼonoʼ? Koʼox ilik baʼax ku yaʼaliktoʼon Romailoʼob 15:13: «Jajal Dios máax tsʼáaiktoʼon alab óolaleʼ, ka u chupeʼex yéetel kiʼimak óolal yéetel jéetsʼel óolal le ken a woksaj óolteʼexeʼ utiaʼal ka u chupeʼex yéetel alab óolal tu yoʼolal u páajtalil le Kiliʼich Pixanoʼ». Le tekstoaʼ ku yeʼesiktoʼoneʼ, le esperanza yantoʼonaʼ maʼ bey jeʼex u juul upʼéel kib tʼabaʼan ich éekʼjochʼeʼenileʼ, baʼaxeʼ bey jeʼex u juul le kʼiin ken sáasakoʼ, tumen ku tsʼáaiktoʼon jeetsʼelil, kiʼimak óolal, ku líiʼsik k-óol yéetel ku beetik u yantal u beelal k-kuxtal. Le teksto xanaʼ ku yaʼalikeʼ, utiaʼal ka chuʼupkoʼon yéetel alab óolal wa esperanzaeʼ, kʼaʼabéet k-creertik baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ yéetel u yantaltoʼon u kiliʼich muukʼ Dios. Romailoʼob 15:4 ku yaʼalik: «Tuláakal baʼax aʼalaʼab tiʼ le Kiliʼich Tsʼíiboʼ, tsʼíibtaʼan utiaʼal ka kaambalnakoʼon, utiaʼal ka yanaktoʼon alab óolal tu yoʼolal le chúukaʼan óolal yéetel le kiʼimak óolal k-ilik teʼ j-tsʼíiboʼoboʼ». Le oʼolaleʼ, maʼalob ka k-tukle: «¿Kin xokik wa le Biblia sáamsamal, utiaʼal maʼ u tuʼubulten le esperanza yantenoʼ? ¿Yaʼab wa utéenel kin kʼáatik tiʼ Dios ka u tsʼáaten u kiliʼich muukʼ?» (Lucas 11:13).

6. Utiaʼal maʼ k-tuʼubsik le esperanza yantoʼonoʼ, ¿baʼax maʼ unaj k-chaʼik u yúuchliʼ?

⁶ Jesús kaʼacheʼ jach ku xokik le Kiliʼich Tsʼíiboʼoboʼ, beyoʼ tu yeʼesajtoʼon baʼax unaj k-beetik utiaʼal maʼ k-kaʼanal mix u lúubul k-óol meyajt Dios (Hebreob 12:3). Baʼaleʼ, ¿baʼax jeʼel u yúuchul wa ku joʼopʼol u tuʼubultoʼon le baʼax u yaʼalmaj Dios u tsʼáaiktoʼon, ka tak joʼopʼok k-kaxtik baʼaloʼob teʼ yóokʼol kaabaʼ? Yaan u joʼopʼol k-kaʼanal k-meyajt Dios, yaan u lúubul k-óol yéetel yaan u pʼáatal minaʼantoʼon u muukʼil utiaʼal k-kuxtal jeʼex u kʼáat Dioseʼ. Wa ku yúuchultoʼon lelaʼ, yaan u pʼáatal maʼ muʼukʼaʼan k-fejiʼ (1 Timoteo 1:19). Baʼaleʼ, le esperanza yantoʼonoʼ jeʼel u yáantaj utiaʼal u maas muʼukʼaʼantal le fe yantoʼonoʼ.

Le esperanza yantoʼonoʼ ku maas muʼukʼaʼankúuntik k-fe

7. U jach páaʼtaʼal upʼéel baʼaleʼ, ¿baʼax yaan yil yéetel u yantal fe tiʼ máak?

⁷ Le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «U yantal oksaj óolal tiʼ toʼoneʼ u kʼáat u yaʼal [...], u yantal tiʼ toʼon u chúukaʼan jeetsʼelil yaan k-kʼamik le baʼax k-páaʼtikoʼ, yéetel u yokol tiʼ k-tuukuleʼ jumpʼéel baʼal maʼ táan k-ilikeʼ jach u jaajil» (Hebreob 11:1). Jeʼex k-ilkoʼ, u jach páaʼtik máak upʼéel baʼaleʼ wa u yantal esperanza tiʼeʼ jach kʼaʼanan utiaʼal u yantal fe tiʼ. Tuukulnakoʼon tiʼ Abraham. Letiʼ yéetel Sara, u yataneʼ, jach tsʼoʼok u chʼíijloʼob utiaʼal u yantal u paalaloʼob le ka aʼalaʼabtiʼob tumen Jéeoba yaan u yantal utúul tiʼobiʼ (Génesis 17:15-17). Baʼaleʼ ¿baʼax tu tuklaj Abraham yoʼolal le baʼax aʼalaʼabtiʼobaʼ? «Abrahameʼ oksaj óolnajeʼ ka yanchaj alab óolal tiʼ, bey túunoʼ j-kʼuch u beetuba taatatsil tiʼ yaʼabkach máakoʼob.» (Romailoʼob 4:18.) Jeʼex k-ilkoʼ, le esperanza yaan tiʼ Abrahamoʼ le maas muʼukʼaʼankúunt u fe de ke yaan u yantal utúul u paal, yéetel le fe xan anchaj tiʼoʼ, tu beetaj u maas páaʼtik le baʼax aʼalaʼabtiʼoʼ. Lelaʼ k-ilik jach jaaj, tumen Abram yéetel Saraeʼ tu pʼatoʼob yotochoʼob yéetel u láakʼtsiloʼob, ka binoʼob kajtal táanxel luʼum tiʼ chan pasel nookʼoʼob tuláakal u kʼiinil u kuxtaloʼob.

8. K-beetik baʼax u kʼáat Jéeobaeʼ, ¿bix u yáantkoʼon?

 ⁸ Abrahameʼ kex tu aktáantaj yaʼab talamiloʼobeʼ, tu beetaj tuláakal baʼax aʼalaʼab tiʼ tumen Jéeoba, lelaʼ le áant utiaʼal u maas creertik yaan u maas béeychajal le baʼax táan u páaʼtikoʼ (Génesis 22:2, 12). Jeʼex letiʼeʼ, wa k-beetik xan baʼax u kʼáat Dios yéetel wa k-meyajtik jeʼex u kʼáateʼ, yaan k-maas creertik yaan u béeychajal le baʼax k-páaʼtikoʼ. Pabloeʼ tu yaʼaleʼ «le chúukaʼan óolaloʼ» ku beetik «k-kʼaʼamal maʼalob», yéetel «le ken kʼaʼamakoʼon maʼalobeʼ yaan toʼon alab óolal. [Tsʼoʼoleʼ] le alab óolalaʼ maʼ tu pʼatikoʼon kʼaasil» (Romailoʼob 5:4, 5). Le oʼolaleʼ, Pabloeʼ tu yaʼalaj xan: «K-kʼáateʼ jujuntúul tiʼ teʼexeʼ ka u yeʼes tak tu xuul le líikʼ óolalaʼ utiaʼal ka utsil tsʼoʼokpajak baʼax ka páaʼtikeʼex» (Hebreob 6:11). K-antal naatsʼ tiʼ Jéeobaeʼ, ku yáantkoʼon k-creert jach yaan u béeychajal le baʼax táan k-páaʼtikoʼ, tsʼoʼoleʼ k-ojéeltik xan lelaʼ ku yáantkoʼon utiaʼal maʼ u lúubul k-óol ken k-aktáant le talamiloʼoboʼ.

«Kuxleneʼex yéetel kiʼimak óolal tu yoʼolal le alab óolal yanteʼexoʼ»

9. ¿Baʼax unaj k-beetik mantatsʼ utiaʼal k-jach kʼub óotik yaan u béeychajal baʼax aʼalaʼantoʼon?

⁹ Le baʼax u yaʼalmaj Dios u tsʼáaiktoʼonoʼ maas maʼalob tiʼ jeʼel baʼaxak ka u yaʼal u tsʼáaiktoʼon le yóokʼol kaabaʼ. Salmo 37:34 ku yaʼalik: «Techeʼ kʼub a wóol tiʼ Yuumtsil yéetel uʼuyaj tʼaan, tumen letiʼ bíin u kaʼanalkúunsech yéetel bíin u tsʼáatech le luʼum a tiaʼalintoʼ. Yéetel a wichoʼob bíin a wil bix kun xuʼulsbil le j-loolob máakoʼoboʼ». Jeʼex k-ilkoʼ, jach yaan baʼax oʼolal u yantaltoʼon «kiʼimak óolal tu yoʼolal le alab óolal» yantoʼonoʼ (Romailoʼob 12:12). Baʼaleʼ, utiaʼal lelaʼ mantatsʼ unaj k-tuukul tiʼ le baʼaxoʼob ken u tsʼáatoʼon Diosoʼ. ¿K-beetik wa? Ken tuukulnakoʼoneʼ, ¿k-ilik wa bey tiʼ yanoʼon teʼ Paraíso junmúuchʼ yéetel k-láakʼoʼob, ich toj óolal yéetel táan k-beetik le baʼaxoʼob ku taasiktoʼon kiʼimak óolaloʼ? ¿K-tuukul wa tiʼ le dibujoʼob ku jóoʼloʼob teʼ libroʼob yéetel teʼ revistaʼob ku yeʼeskoʼob bix le Paraíso ku yantaloʼ? Wa k-beetik beyaʼ, bey ka k-choʼo u cristalil upʼéel ventana utiaʼal ka páajchajak k-ilik upʼéel jatsʼuts kúuchil. Baʼaleʼ wa maʼ k-choʼikeʼ, le luʼum yéetel le uláakʼ baʼaloʼob ku táakʼloʼob teʼ ventanaoʼ, maʼ ken u chaʼob k-ilik tubeel le jatsʼuts kúuchil yaan táankaboʼ, yéetel leloʼ jeʼel u beetik u káajal k-paktik yaanal baʼaleʼ. ¡Mix utéen unaj k-chaʼik u yúuchultoʼon lelaʼ!

10. K-páaʼtik le baʼax u yaʼalmaj Jéeoba u tsʼáaiktoʼonoʼ, ¿bix u yeʼesik náatsʼ yanikoʼon tiʼ letiʼ?

¹⁰ Le yaabilaj k-uʼuyik tu yoʼolal Jéeobaoʼ letiʼ unaj u péekskoʼon utiaʼal ka k-meyajte (Marcos 12:30). Kex beyoʼ, maʼalob xan ka k-tsʼíibolt k-kʼamik le baʼax u yaʼalmaj u tsʼáaiktoʼonoʼ, tumen tak Jéeoba u kʼáat ka k-tsʼíibolte. Hebreob 11:6 ku yaʼalik: «Maʼ tu páajtal u lúubul máak utsil tu táan Jajal Dios wa minaʼan oksaj óolal, tumen utiaʼal u natsʼikuba máak tiʼeʼ, kʼaʼabéet u yoksaj óoltaʼal yaan Jajal Dios yéetel letiʼeʼ ku boʼotik le máaxoʼob kaxtikoʼ». ¿Baʼaxten u kʼáat Jéeoba ka k-il bey utúul máax ku boʼotik wa ku premiartik le máaxoʼob meyajtikoʼ? Tumen wa k-ilik beyoʼ, k-eʼesik k-ilik bey utúul Taatatsil jach u yaabiltmaj u paalal yéetel ku yeʼesik u yutsil tiʼobeʼ. Wa mix baʼal k-páaʼtik kʼamikeʼ jach séeb jeʼel u lúubul k-óoleʼ yéetel jach séeb jeʼel u lukʼul le kiʼimak óolal yantoʼonoʼ (Jeremías 29:11).

11. U kʼaʼajsik baʼax kun tsʼaabil tiʼ tumen Dioseʼ, ¿bix tu yáantil Moisés utiaʼal u yéeyik baʼax maas maʼalob?

 ¹¹ Moisés xaneʼ maʼ tu tuʼubsaj le baʼax aʼalaʼan kun tsʼaabil tiʼ tumen Diosoʼ. Letiʼ kaʼacheʼ «u paal u x-chʼupul paal u [reyil] Egipto», le oʼolaleʼ tsʼaʼan kaʼach páajtalil tiʼ, jach kʼaj óolaʼan yéetel tu kʼab xan yaan tuláakal le ayikʼaliloʼob yaan Egiptooʼ. Baʼaleʼ ¿tu tsʼáaj wa u tuukul tiʼ le baʼaloʼobaʼ wa tiʼ u meyajtik Jéeoba? Letiʼeʼ tu yéeyaj u meyajtik Dios. ¿Baʼaxten? «Tumen u tsʼaamaj u paakat tiʼ le boʼol kun tsʼaabil tiʼ tumen Jajal Diosoʼ.» (Hebreob 11:24-26.) Jeʼex k-ilkoʼ, letiʼeʼ maʼ tu mixbaʼalkúuntaj le baʼax u yaʼalmaj Dios u tsʼáaik tiʼoʼ.

12. ¿Baʼaxten ku ketaʼal le esperanza yéetel upʼéel cascooʼ?

¹² Le apóstol Pablooʼ tu yaʼaleʼ, le esperanza yantoʼonoʼ bey upʼéel cascoeʼ, tumen ku kanáantik k-tuukuloʼob yéetel beyoʼ ku yáantkoʼon utiaʼal ka k-chʼaʼatukult baʼax maas maʼalob, utiaʼal k-ilik tsʼáaik ichil k-kuxtal baʼax maas kʼaʼanan yéetel utiaʼal u chúukpajal k-óol tiʼ Dios (1 Tesalonicailoʼob 5:8). ¿Mantatsʼ wa k-tsʼaamaj le casco ku yaʼalik Pablooʼ? Wa beyoʼ, yaan k-beetik jeʼex Moisés yéetel Pabloeʼ, yéetel maʼ ken k-tsʼáa k-esperanza «tiʼ le ayikʼaliloʼ, tumen jach [séeb u máan]». Baʼaleʼ yaan k-tsʼáaik k-esperanza «tiʼ le kuxaʼan Jajal Diosoʼ máax tsʼáaiktoʼon tuláakal baʼal jach yaʼab utiaʼal utsil». U jaajileʼ yaan u kʼaʼabéettaltoʼon u muukʼil utiaʼal maʼ k-bin tu paach u baʼalubaʼob le yóokʼol kaabaʼ, baʼaleʼ wa k-beetkeʼ yaan u bintoʼon utsil. Tumen tu tsʼookeʼ, tuláakal le máaxoʼob ku yaabilkoʼob Jéeoba yéetel ku kʼubik u yóoloʼob tiʼ letiʼoʼ yaan u kʼamkoʼob «le kuxtal minaʼan u xuuloʼ». ¿Máasaʼ lelaʼ maas maʼalob tiʼ jeʼel baʼaxak jeʼel u tsʼáaiktoʼon le yóokʼol kaabaʼ? (1 Timoteo 6:17, 19.)

«Mix bikʼin kin in pʼatech»

13. ¿Baʼax ku yaʼalik Jéeoba tiʼ máaxoʼob meyajtik?

¹³ La máaxoʼob ku tsʼáaik u esperanzaʼob tiʼ u baʼalubaʼob le kʼasaʼan yóokʼol kaabaʼ, maʼ xaaneʼ ku tsʼáaikoʼob cuenta maʼ ken u kʼamoʼob mix baʼal maʼalob, tumen sáamsamal ku bin u maas yaʼabtal le muʼyajiloʼoboʼ (Mateo 24:8). Baʼaleʼ, le máax ku kʼubik u yóol tiʼ Jéeobaeʼ minaʼan le saajkilil tiʼaʼ, baʼaxeʼ ku kuxtal «ichil jéetsʼel óolalil» yéetel maʼatech u chʼaʼik «sajakil tiʼ kíimil» (Proverbios 1:33). Tumen maʼ tu kʼubik u yóol tiʼ u baʼalubaʼob le yóokʼol kaabaʼ, ku yilik u yuʼubajtʼantik le baʼax ku yaʼalik Pabloaʼ: «Maʼ a yaabiltikeʼex le taakʼinoʼ; kiʼimakchajak a wóoleʼex yéetel le baʼax yaan teʼexoʼ, tumen Jajal Dioseʼ u yaʼalmaj: Mix bikʼin kin in pʼatech mix kin in xúumpʼatech» (Hebreob 13:5).

14. ¿Baʼaxten maʼ unaj k-jach chiʼichnaktal yoʼolal baʼaxoʼob kʼaʼabéettoʼon sáamsamaliʼ?

¹⁴ Le tʼaan «mix bikʼin» ku chíikpajal teʼ tekstoaʼ, ku yeʼesiktoʼoneʼ Jéeobaeʼ mantatsʼ ken u kanáantoʼon. Le ka tʼaanaj yoʼolal bix u kanáantkoʼon Jéeoba yéetel yaabilajeʼ, Jesuseʼ tu yaʼalaj: «Kaxteʼex táanil u [reino] Jajal Dios yéetel le toj kuxtal utstutʼaan letiʼoʼ, tuláakal túun le baʼaloʼobaʼ [wa le baʼaxoʼob kʼaʼabéetteʼexoʼ] bíin tsʼaʼabakteʼex xan. Maʼ a sen tukultikeʼex túun u kʼiinil sáamal, tumen u kʼiinil sáamaleʼ yaan u kʼuchul yéetel u sen tuukuliloʼob» (Mateo 6:33, 34). Jéeobaeʼ u yojleʼ, maʼ chéen chʼaʼabil u tsʼáaik máak táanil le Reino yéetel u kaxtik xan baʼax kʼaʼabéet tiʼ sáamsamaloʼ. Le oʼolaleʼ, unaj k-kʼub óoltik letiʼeʼ jeʼel u tsʼáaiktoʼon baʼax kʼaʼabéettoʼon, yéetel u kʼáat xan u beete (Mateo 6:25-32; 11:28-30).

15. ¿Bix k-eʼesik táan u chʼíikil k-paakat chéen tiʼ k-meyajtik Jéeoba?

¹⁵ K-eʼesik táan k-kʼubik óol tiʼ Dios wa ku chʼíikil k-paakat chéen tiʼ k-meyajtik letiʼ (Mateo 6:22, 23). Le máax ku chʼíikil u paakat chéen tiʼ u meyajtik Dioseʼ ku beetik yéetel u jaajil u yóol, ku beetik yoʼolal yaabilaj yéetel maʼ tu beetik chéen utiaʼal u kaxtik u yutsil. Baʼaleʼ, leloʼ maʼ u kʼáat u yaʼal kʼaʼabéet u kuxtal máak ich óotsililiʼ, mix xan u kʼáat u yaʼal maʼ kun meyaj utiaʼal u tsʼáaik baʼax kʼaʼabéet tiʼ u familiaiʼ, baʼaxeʼ u kʼáat u yaʼal u yantal upʼéel «maʼalob tuukul» tiʼ máak yéetel u tsʼáaik táanil ichil u kuxtal u meyajtik Jéeoba (2 Timoteo 1:7).

16. Utiaʼal k-chʼíikil k-meyajt Jéeobaeʼ, ¿baʼaxten kʼaʼabéettoʼon fe yéetel maʼ k-chʼaʼik saajkilil?

¹⁶ Utiaʼal u chʼíikil máak u meyajt Jéeobaeʼ kʼaʼabéet fe tiʼ yéetel maʼ u chʼaʼik saajkil. Jeʼex, wa k-patron mantatsʼ ku yaʼaliktoʼon ka pʼáatkoʼon meyaj tu yorai le muchʼtáambaloʼoboʼ, ¿yaan wa u yantaltoʼon u muukʼil utiaʼal k-tsʼáaik táanil baʼax u kʼáat Dios? Wa maʼ t-jach creertik yaan k-kanáantaʼal tumen Jéeoba jeʼex u yaʼalikoʼ, Satanaseʼ yaan u yilik u maas táabskoʼon. Yaan u beetik u maas yaʼalaltoʼon ka pʼáatkoʼon tak ken u beet u jáawal k-bin teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ. Jeʼex k-ilkoʼ, wa maʼ muʼukʼaʼan k-fejeʼ, Satanaseʼ yaan u lúuʼskoʼon  yéetel letiʼ kun nuʼuktik kuxtal, maʼ Jéeobaiʼ. ¿Máasaʼ jach yaaj ka úuchuktoʼon lelaʼ? (2 Corintoiloʼob 13:5.)

«Kʼub a wóol tiʼ Yuumtsil»

17. ¿Baʼax utsiloʼob ku kʼamkoʼob bejlaʼa le máaxoʼob ku meyajkoʼob Jéeobaoʼ?

¹⁷ Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ mix bikʼin kun bin kʼaasil tiʼ le máax ku páaʼtaj tiʼ Jéeoba yéetel ku kʼubik u yóol tiʼ letiʼoʼ (Proverbios 3:5, 6; Jeremías 17:7). Kex yaan kʼiin le máax meyajtik Jéeoba ku kʼaʼabéettal u kiʼimaktal u yóol chéen yéetel upʼíiteʼ, baʼaleʼ kex minaʼan tiʼ baʼax u kʼáateʼ u yojleʼ ichil upʼíit kʼiineʼ yaan u kʼamik yaʼab utsiloʼob tiʼ Jéeoba. Wa ku beetik beyaʼ ku yeʼesik ku kʼubik u yóol tiʼ Jéeoba yéetel u yojel Dioseʼ yaan u tsʼáaik tiʼ máaxoʼob meyajtik tuláakal le maʼalob baʼaloʼob ku tsʼíiboltikoʼoboʼ (Salmo 37:4, 34). Le oʼolaleʼ, le máax ku meyajtik Jéeobaeʼ ku kuxtal yéetel kiʼimak óolal teʼ kʼiinoʼobaʼ. «Utiaʼal le máaxoʼob toj u kuxtaloʼoboʼ, kiʼ óolal u alab óolal; utiaʼal le loolob wíinikoʼoboʼ, yaayaj baʼax ku taasik.» (Proverbios 10:28.)

18, 19. 1) ¿Baʼax ku yaʼaliktoʼon Jéeoba u beetik? 2) ¿Bix jeʼel u yantal Jéeoba «[t-]noʼoj kʼabeʼ»?

¹⁸ Wa ku machaʼal u kʼab utúul chan paal tumen u taata utiaʼal ken xíimbalnakeʼ, le chan paaloʼ maʼ tu chʼaʼik saajkil tiʼ mix baʼal. Bey xan k-uʼuyikba ken máankoʼon yéetel k-Taata yaan teʼ kaʼanoʼ. Letiʼeʼ tu yaʼalaj tiʼ u kaajil Israel: «Maʼ a chʼaʼik sajakil, tumen teneʼ tiʼ yanen ta wéeteleʼ; [...]. Teen tsʼáaik a muukʼ, teen áantikech [...]. Tumen teen Yuumtsil a [Dioseʼ], tsʼoʼok in machikech ta kʼab; teneʼ tin waʼalaj tiʼ teech: Maʼ a sajaktal, teen áantikech» (Isaías 41:10, 13).

¹⁹ ¡Máasaʼ jach ku kiʼimakkúuntik k-óol k-ojéeltik, Jéeobaeʼ bey u machmaj k-kʼabeʼ! Tu yoʼolal lelaʼ, David xaneʼ tu tsʼíibtaj: «Mantatsʼ kʼajaʼan tiʼ teen Yuumtsil; tu yoʼolal tiʼ yaan tin x-noʼoj kʼabeʼ, mix baʼal bíin u beet in lúubul» (Salmo 16:8). ¿Bix jeʼel u yantal Jéeoba «[t-]noʼoj kʼabeʼ»? Kaʼapʼéel bixi. Yáaxeʼ, wa k-nuʼuktik k-kuxtal yéetel baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ, yéetel u kaʼapʼéeleʼ, wa k-jach tuukul yéetel k-páaʼtik le jatsʼuts siibal ku yaʼalik u tsʼáaiktoʼonoʼ. Le salmista Asafoʼ tu kʼayaj: «Kex beyoʼ yanjien mantatsʼ ta wéetel. Ta machajen yéetel a x-noʼoj kʼab, ta nuʼuktaj in kuxtal yéetel a tsol xikinoʼob; le ken kʼuchuken tu xuuleʼ yaan a kʼamiken yéetel tsiikiloʼob» (Salmo 73:23, 24). K-ojéeltik lelaʼ, yaan u yáantkoʼon utiaʼal u chúukpajal k-óol k-aktáant le talamiloʼoboʼ.

Tsʼoʼok u náatsʼal u kʼiinil k-jáalkʼabtaʼal

20, 21. ¿Baʼax kun úuchul yéetel le máaxoʼob ku kʼubik u yóoloʼob tiʼ Jéeobaoʼ?

²⁰ Cada kʼiin ku máaneʼ kʼaʼabéet k-ilik maas antal náatsʼ tiʼ Jéeoba. Ichil upʼíit kʼiineʼ, yaan u xuʼulsaʼal tiʼ le religionoʼob maʼatech u kaʼanskoʼob u jaajiloʼ yéetel lelaʼ yaan u yeʼesik le nojoch muʼyajil kun taal tu yóokʼol le kʼasaʼan yóokʼol kaab yaan tu kʼab Satanasoʼ (Mateo 24:21). Le máaxoʼob maʼatech u meyajtkoʼob Jéeobaoʼ yaan u sajaktaloʼob. Baʼaleʼ ken úuchuk tuláakal lelaʼ, le máaxoʼob ku beetkoʼob baʼax utstutʼaan Diosoʼ yaan u kiʼimaktal u yóoloʼob yoʼolal baʼax táan u páaʼtkoʼob, tumen táan u páaʼtkoʼob le baʼax tu yaʼalaj Jesusaʼ: «Ken káajak u yúuchul le baʼaloʼobaʼ, yanak a wóoleʼex, líikʼes a pooleʼex tumen séebaʼan kan jáalkʼabtbileʼex» (Lucas 21:28).

²¹ Le oʼolaleʼ, yanaktoʼon kiʼimak óolal yoʼolal le baʼax u yaʼalmaj Dios u tsʼáaiktoʼonoʼ yéetel maʼ k-chaʼik táabsaʼal tumen Satanás. Baʼaxeʼ, unaj k-ilik u yantaltoʼon fe, yaabilaj yéetel k-chʼaʼik upʼéel maʼalob saajkilil tiʼ Dios. Wa k-beetkeʼ, yaan u yantaltoʼon u muukʼil utiaʼal k-tsʼáaikba tu contra u Kʼaasilbaʼal yéetel utiaʼal k-beetik baʼax utstutʼaan Jéeoba jeʼel baʼaxak bíin úuchkeʼ (Santiago 4:7, 8). Le oʼolaleʼ, koʼoneʼex beetik le baʼax ku yaʼalik le Bibliaaʼ: «U tsʼaʼob líikʼ óol yéetel x-maʼ [sajakil] tiʼ u puksiʼikʼaloʼob tuláakal le máaxoʼob u kʼubmaj u yóoloʼob tiʼ le Yuumtsiloʼ» (Salmo 31:24).

[Tsolajiloʼob]

¿Baʼax jeʼel a núukikeʼ?

• ¿Bix u yilik Jesús kaʼach le baʼax aʼalaʼan u tsʼaʼabal tiʼoʼ?

• U jach páaʼtaʼal upʼéel baʼaleʼ, ¿baʼax yaan yil yéetel u yantal fe tiʼ máak?

• Le fe yéetel le esperanzaoʼ, ¿bix u yáantkoʼon utiaʼal k-tsʼáaik táanil ichil k-kuxtal le baʼax maas kʼaʼananoʼ?

• Le máax ku kʼubik u yóol tiʼ Jéeobaeʼ, ¿baʼaxten maʼ sajak tiʼ baʼax ku taal u kʼiiniliʼ?

[U kʼáatchiʼiloʼob le xookoʼ]

[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 25]

¿K-ilikba wa teʼ Paraíso u yaʼalmaj Dios u tsʼáaikoʼ?