Yéetel baʼaxoʼob k-beetkeʼ unaj k-eʼesik yantoʼon fe

«Wa maʼ tu yeʼesaʼal yéetel utsil meyajoʼobeʼ, le oksaj óolaloʼ kimen.» (SANTIAGO 2:17.)

1. ¿Baʼaxten unaj kaʼach u yeʼesik u fejoʼob le yáax cristianoʼoboʼ?

ÓOLIʼ tuláakal le cristianoʼob teʼ yáax siglooʼ yoʼolal bix kuxlajikoʼobeʼ tu yeʼesoʼob jach nojoch u fejoʼob. Le disipulo Santiagooʼ tu yaʼalaj tiʼob: «Beeteʼex le baʼax ku kaʼansikteʼex le tʼaanoʼ maʼ chéen ka wuʼuyeʼexiʼ». Tsʼoʼoleʼ tu yaʼalaj xan: «Jeʼel bix le wíinklil x-maʼ pixanil kimenoʼ, bey xan le oksaj óolaloʼ wa maʼ tu yeʼesaʼal yéetel utsil meyajoʼobeʼ kimen u yanil» (Santiago 1:22; 2:26). Ka máan treintaicinco jaʼaboʼob tsʼíibtaʼak le tʼaanoʼobaʼ, yaʼab cristianoʼobeʼ láayliʼ táan kaʼach u yeʼeskoʼob jach nojoch u fejoʼobeʼ. Baʼaleʼ, yaan tiʼ letiʼobeʼ jáaw u beetkoʼob. Le oʼolaleʼ, kex Jesús tu yaʼalaj tiʼ le múuchʼulil yaan Esmirna jach maʼalob le meyaj ku beetkoʼ, tiʼ le cristianoʼob yanoʼob Sardisoʼ tu yaʼalaj: «Teneʼ in wojel tuláakal baʼax ka beetik; in wojel kimenech, kex tumen jokʼaʼan u tsikbalil kuxaʼanech» (Apocalipsis 2:8-11; 3:1).

2. ¿Baʼax unaj u tuklik cada utúul tiʼ toʼon?

² Le oʼolaleʼ, Jesuseʼ tu yaʼalaj tiʼ le sukuʼunoʼob yanoʼob Sardis yéetel tiʼ tuláakal le máaxoʼob xokik u tʼaanoʼoboʼ, ka u muʼukʼankuns u fejoʼob yéetel ka u yeʼesoʼob le yaabilaj ku yeʼeskoʼob kaʼach le ka tu kanoʼob u jaajiloʼ (Apocalipsis 3:2, 3). Le oʼolaleʼ, cada utúul tiʼ toʼoneʼ unaj u tuklik: «Le baʼaxoʼob kin beetkoʼ, ¿ku yeʼeskoʼob wa táan in weʼesik in fe tak tiʼ baʼaxoʼob minaʼan baʼal u yiloʼob yéetel le kʼaʼaytaj mix yéetel le muchʼtáambaloʼoboʼ?» (Lucas 16:10). Jeʼel u páajtal k-tʼaan tiʼ yaʼab baʼaloʼob tuʼux jeʼel u páajtal k-eʼesik k-fejeʼ, baʼaleʼ koʼox tʼaan tiʼ baʼax k-beetik ken k-muchʼba yéetel k-sukuʼunoʼob utiaʼal k-máansik u súutuk kiʼimak óolal yéetel tiʼ le u kʼiimbesajil wa u jaanlil le tsʼoʼokol beeloʼ.

U muchʼkuba máak utiaʼal u máansik u súutuk kiʼimak óolal

3. ¿Baʼax ku yaʼalik le Biblia yoʼolal le u muchʼkuba máak utiaʼal u máansik u súutuk kiʼimak óolaloʼ?

³ Óoliʼ tuláakloʼon ku kiʼimaktal k-óol ken invitartaʼakoʼon utiaʼal k-máansik u súutuk kiʼimak óolal junmúuchʼ yéetel k-sukuʼunoʼob. Jéeobaeʼ, utúul Dios kiʼimak u yóol yéetel u kʼáat ka yanak kiʼimak óolal tiʼ le máaxoʼob meyajtikoʼ (1 Timoteo 1:11, NM). Le oʼolaleʼ, tu beetaj u tsʼíibtaʼal tumen le rey Salomonoʼ: «Kin tsʼáaikimba in waʼal uts le kiʼimak óolaloʼ. Baʼax u maʼalobil utiaʼal wíinik way yóokʼol kaabeʼ u janal, ukʼul yéetel u kiʼimaktal u yóol, tumen chéen le ku náajaltik tiʼ u kʼiiniloʼob u kuxtal» (Eclesiastés 3:1, 4, 13; 8:15). Jeʼel u páajtal u kiʼimaktal k-óol ken múul jaankoʼon yéetel k-láakʼtsiloʼob wa ken k-muchʼba yéetel wa jaytúul sukuʼunoʼob utiaʼal k-máansik u súutuk kiʼimak óolal (Job 1:4, 5, 18; Lucas 10:38-42; 14:12-14).

4. ¿Baʼax unaj u beetik le máax kun invitartik le sukuʼunoʼob utiaʼal u muchʼkubaʼob u máansoʼob upʼéel jatsʼuts súutukiloʼ?

 ⁴ Wa teech kan invitartik le sukuʼunoʼob utiaʼal ka u muchʼubaʼoboʼ yéetel wa teech kan ilkeʼ, unaj a jach tuklik baʼax kun beetbiliʼ. Lelaʼ unaj a tuklik kex chéen wa jaytúul sukuʼunoʼob ken a invitart utiaʼal ka múul jaankeʼex yéetel ka tsikbalnakeʼex (Romailoʼob 12:13). Ilawil ka beetaʼak tuláakal «maʼalob yéetel tu tsoolol», yéetel ka eʼesaʼak yaan «le kaʼanilbeʼen naʼat tiʼoboʼ» (1 Corintoiloʼob 14:40; Santiago 3:17). Le apóstol Pablooʼ tu tsʼíibtaj: «Wa ka janaleʼex, wa ka wukʼuleʼex, wa ka beetikeʼex uláakʼ wa baʼaxeʼ, beeteʼex tuláakal utiaʼal u nojbeʼenil Jajal Dios. Maʼ a tsʼáaikeʼex tiʼ mix máak baʼa[x] oʼolal u lúubul» (1 Corintoiloʼob 10:31, 32). Kʼaʼabéet u jach tuklik máak baʼax kun beetbil yéetel baʼax maʼ kun beetbil le kʼiin jeʼeloʼ. Wa k-beetik lelaʼ yaan u jóokʼol maʼalobil yéetel beyoʼ tuláakal le yanoʼoboʼ yaan u yeʼeskoʼob le nojoch fe yantiʼoboʼ (Romailoʼob 12:2).

¿Bix kun beetbil?

5. Le máax invitarmi le sukuʼunoʼoboʼ, ¿baʼaxten unaj u jach tuklik wa yaan u tsʼaʼabal alcohol bey xan wa yaan u tsʼaʼabal paax?

⁵ Yaʼab tiʼ le máaxoʼob kun ilkoʼob baʼax kun beetbil ken u muchʼuba le sukuʼunoʼob utiaʼal u máanskoʼob u súutuk kiʼimak óolaloʼ, ku joʼopʼol u tuklikoʼob wa yaan u tsʼaʼabal alcohol utiaʼal ukʼbiliʼ. U jaajileʼ, maʼ tsaaj u tsʼaʼabal alcohol utiaʼal ka máansaʼak upʼéel jatsʼuts súutukiliʼ. Kʼaʼajaktoʼon baʼax tu beetaj Jesús utiaʼal u tséentik yaʼab máakoʼob taaloʼob tu yiknal: letiʼeʼ tu yaʼabkuntaj le waajoʼ yéetel le kayoʼob yaan kaʼachoʼ. Le Bibliaoʼ maʼ tu yaʼalik wa tu tsʼáaj vino u yukʼoʼobiʼ, kex jeʼel u páajtal u beetik kaʼacheʼ (Mateo 14:14-21). Wa ka chʼaʼatuklik yaan u yukʼaʼal alcoholeʼ, ilawil maʼ u jach tsʼaʼabal yaʼabiʼ yéetel ilawil u yantal uláakʼ baʼax utiaʼal ka ukʼaʼak tumen le máaxoʼob maʼ u kʼáat u yukʼoʼob alcoholoʼ (1 Timoteo 3:2, 3, 8; 5:23; 1 Pedro 4:3). Tsʼoʼoleʼ, mix utéen unaj a túulchʼintik u maasil utiaʼal ka u yukʼoʼob alcoholiʼ, kʼaʼajaktecheʼ, le alcoholoʼ «bey u chiʼibal juntúul kaan[eʼ]» (Proverbios 23:29-32). ¿Kux túun wa yaan u tsʼaʼabal paax yéetel yaan u yúuchul kʼaay? Wa yaan u tsʼaʼabal paaxeʼ, unaj a yéeyik maʼalob baʼax paaxiloʼob kun tsʼaabil, unaj a wilik wa maʼ kʼaas le paaxoʼ mix le baʼax ku kʼaʼayloʼ (Colosailoʼob 3:8; Santiago 1:21). Yaʼab cristianoʼobeʼ tsʼoʼok u yilkoʼobeʼ jach ku máansik máak upʼéel jatsʼuts súutukil wa ku tsʼaʼabal u paaxiloʼob le Melodías del Reinooʼ bey xan wa ku kʼaʼayal u kʼaayiloʼob (Efesoiloʼob 5:19, 20). Tsʼoʼokol xaneʼ, ilawil maʼ u jach kʼaʼantal u volumeni le paaxoʼ, beyoʼ yaan u páajtal u tsikbal le sukuʼunoʼoboʼ yéetel maʼ kun tsʼíikil le vecinoʼoboʼ (Mateo 7:12).

6. Le máax invitartik le sukuʼunoʼob utiaʼal u máanskoʼob u súutuk kiʼimak óolaloʼ, ¿bix jeʼel u yeʼesik muʼukʼan u fe tiʼ baʼax yaan yil yéetel le baʼax ku tsikbaltaʼaloʼ?

⁶ Ken u muchʼuba máak yéetel le sukuʼunoʼob utiaʼal u máansik u súutuk kiʼimak óolaleʼ, jeʼel u páajtal u yúuchul tsikbal yoʼolal yaʼab baʼaloʼobeʼ, jeʼel xan u páajtal u xokaʼal wa baʼax xookileʼ wa u tsikbaltaʼal upʼéel wa baʼax uchaʼaneʼ. Baʼaleʼ wa ku joʼopʼol u tsikbaltaʼal baʼaloʼob maʼ tu taaskoʼob mix upʼéel utsileʼ, le máax invitarmil  le sukuʼunoʼoboʼ unaj u yilik u beetik u kaʼa joʼopʼol u tsikbaltaʼal baʼaloʼob maʼalobtak, baʼaleʼ unaj u kanáantik bix ken u beetil utiaʼal maʼ u yuʼubkuba kʼaas mix máak. Unaj xan u yilik maʼ u sen tʼaan chéen utúul tiʼ le sukuʼunoʼoboʼ. Wa ku yilik chéen utúul sukuʼun táan u sen tsikbaleʼ, unaj u yilik u beetik ka tsikbalnak u maasil, maʼ xaaneʼ jeʼel u páajtal u kʼáatik wa baʼax tiʼ le táankelmoʼoboʼ wa xan u yaʼalik wa baʼax jeʼel u tsʼáaik tuʼux u tsikbal tuláakaleʼ. Beyoʼ tuláakal máax kun kiʼimaktal u yóol teʼ súutukil jeʼeloʼ. Wa ka weʼesik naʼatil ken a nuʼukt baʼax kun beetbileʼ le sukuʼunoʼoboʼ yaan u yilkoʼob a kʼáat ka u máansoʼob upʼéel jatsʼuts súutukil yéetel jeʼex utstutʼaan Dioseʼ (Filiposiloʼob 4:5). Yaan xan u yilkoʼob jach muʼukʼaʼan a fe, upʼéel fe ka weʼesik tiʼ tuláakal baʼax ka beetik.

Le tsʼoʼokol beel yéetel u kʼiimbesajiloʼ

7. ¿Baʼaxten jach kʼaʼabéet u tuklaʼal maʼalob tuláakal baʼax yaan yil yéetel le tsʼoʼokol beel bey xan yéetel u kʼiimbesajiloʼ?

⁷ Ken tsʼoʼokok u beel utúul sukuʼun yéetel utúul kiikeʼ jach ku yantal kiʼimak óolal. Tak le máaxoʼob meyajt Dios úuchiloʼ, jeʼex Jesús yéetel u disipuloʼobeʼ, binoʼob tiʼ tsʼoʼokol beeloʼob bey xan tiʼ u kʼiimbesajiloʼob (Génesis 29:21, 22; Juan 2:1, 2). Bejlaʼa xaneʼ, tsʼoʼok u yilaʼaleʼ kʼaʼabéet u jach tuklaʼal maʼalob le baʼaxoʼob yaan yil yéetel le tsʼoʼokol beeloʼ, utiaʼal ka jóokʼok maʼalobil yéetel ka beetaʼak jeʼex u kʼáat Jéeobaeʼ. Tsʼoʼoleʼ le kʼiimbesajiloʼobaʼ ku tsʼáaik xan tiʼ máak u páajtalil u yeʼesik le fe yantiʼoʼ.

8, 9. Le baʼax ku yaʼalik 1 Juan 2:16, 17, ¿baʼax yaan yil yéetel le baʼax ku beetaʼal tiʼ yaʼab tsʼoʼokol beeloʼoboʼ?

⁸ Yaʼab máaxoʼob maʼ u kʼaj óoloʼob baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ, ku tuklikoʼobeʼ ken tsʼoʼokok u beel máakeʼ unaj u beetik jeʼex mix utéen ilaʼakeʼ. Tiʼ upʼéel revista ku jóoʼsaʼal Europaeʼ, utúul chʼúupal táant u tsʼoʼokol u beeleʼ tu yaʼalaj yoʼolal le tsʼoʼokol beel anchaj tiʼoʼ: «Bisaʼaboʼon tiʼ upʼéel jatsʼuts carro jíitaʼan tumen kantúul tsíiminoʼob, paachileʼ tiʼ xan ku taal uláakʼ doce upʼéelel carroʼob ku jíitaʼaloʼob tumen tsíiminoʼob yéetel tu tsʼookeʼ tiʼ ku taal upʼéel carro tuʼux yaan musicoʼob ku paaxoʼobiʼ. Tsʼoʼoleʼ t-jaantaj upʼéel jach kiʼikiʼ janal yéetel yanchaj jach maʼalob paax. Upʼéel baʼal jach mix utéen ilaʼak. Úuch jach jeʼel bix tin tsʼíibolteʼ, tin wuʼuyimba bey utúul reina teʼ kʼiin jeʼeloʼ».

⁹ Kex jejeláas bix u beetaʼal yéetel u kʼiimbesaʼal upʼéel tsʼoʼokol beel tiʼ yaʼab luʼumiloʼobeʼ, le tuukul yaan tiʼ óoliʼ tuláakal máakoʼ ku yeʼesik jach jaaj le baʼax ku yaʼalik le apóstol Juanaʼ: «Tumen mix baʼal tiʼ le baʼaxoʼob ku yaʼalik u tsʼáaik yóokʼol kaaboʼ tiʼ Jajal Dios le taata u taaloʼ, baʼaleʼ tiʼ yóokʼol kaab u taal. U kʼaakʼas tsʼíibolaloʼob le luʼumkabil wíinkliloʼ, u kʼaakʼas tsʼíibolalil le ichoʼ, yéetel u kaʼanal ichil ku yantal tu yoʼolal u baʼaliloʼob le kuxtaloʼ, tuláakal lelaʼ letiʼ le baʼaxoʼob ku yaʼalik yóokʼol kaab u tsʼáaikoʼ». ¿Máasaʼ utúul sukuʼun yéetel utúul kiik yiijchajaʼan u tuukuloʼobeʼ maʼ ken u tukult u tsʼoʼokol u beeloʼob jeʼex u chíikpajal teʼ televisión wa teʼ cineoʼ? Baʼaxeʼ, tu kaʼatúulal ken u kʼaʼajsoʼobeʼ «le máax ku beetik baʼax u kʼáat Jajal Dioseʼ ku pʼáatal utiaʼal kʼiinoʼob minaʼan u xuul» (1 Juan 2:16, 17).

10. 1) ¿Baʼaxten unaj u jach tuklaʼal bix kun beetbil u kʼiimbesajil le tsʼoʼokol beeloʼ? 2) ¿Baʼax unaj u chʼaʼabal en cuenta ken ilaʼak máaxoʼob kun invitarbiloʼob?

¹⁰ Le Bibliaoʼ jeʼel u yáantik le máaxoʼob ku tsʼoʼokol u beeloʼob utiaʼal maʼ u tuklikoʼob u beetkoʼob baʼax maʼ tu páajtal u beetkoʼobiʼ. Kex tumen le kʼiin ku tsʼoʼokol u beel máak upʼéel kʼiin jach jatsʼutseʼ, lelaʼ chéen u káajbal u kuxtal máak bey íichamtsil yéetel atantsileʼ. Le noviotsiloʼoboʼ maʼ tsaaj u beetkoʼob upʼéel jach nojoch kʼiimbesajiliʼ. Baʼaleʼ, wa ku chʼaʼatuklikoʼob u beetkoʼob upʼéel kʼiimbesajileʼ, unaj u chʼaʼatuklikoʼob bix kun beetbil yéetel bukaʼaj ken u xupoʼob (Lucas 14:28). Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ, ken tsʼoʼok u beel máakeʼ le íichamtsiloʼ letiʼ kun nuʼuktik u familia (1 Corintoiloʼob 11:3; Efesoiloʼob 5:22, 23). Le oʼolaleʼ, maases letiʼe novio unaj u yilik bix kun beetbil le kʼiimbesajiloʼ. Baʼaleʼ, unaj u chʼaʼik en cuenta baʼax ku tuklik u novia yoʼolal bix kun beetbil le kʼiimbesajiloʼ, jeʼex máaxoʼob yéetel jaytúul ken u invitartoʼob utiaʼal le kʼiimbesajiloʼ. Maʼ xaaneʼ maʼ tu páajtal u invitartik máak tuláakal u amigoʼob yéetel tuláakal u láaʼtsiloʼob, le oʼolaleʼ unaj u jach tuklaʼal tubeel máaxoʼob kun invitarbiloʼob. Wa le novios maʼ páajchaj u invitarkoʼob utúul sukuʼuneʼ, le sukuʼunaʼ maʼ unaj u tsʼíikiliʼ (Eclesiastés 7:9).

 «Le máax nuʼuktik le tsʼoʼokol beeloʼ»

11. ¿Baʼax meyaj unaj u beetik le máax kun nuʼuktik u kʼiimbesajil le tsʼoʼokol beeloʼ?

¹¹ Wa le noviotsiloʼob tsʼoʼok u chʼaʼatuklikoʼob u beetkoʼob u jaanlil wa u kʼiimbesajil le tsʼoʼokol beeloʼ, ¿baʼax jeʼel u páajtal u beetkoʼob utiaʼal ka jóokʼok jeʼex u kʼáat Dioseʼ? U j-jaajkunajoʼob Jéeobaeʼ úuch u yiloʼobeʼ jach maʼalob ka beetaʼak le baʼax beetaʼab teʼ tsʼoʼokol beel yanchaj tu kaajil Caná, tuʼux bin Jesusoʼ. Teʼ tsʼoʼokol beelaʼ anchaj utúul «máax nuʼuktik», maʼ xaaneʼ utúul cristiano chúukaʼan u yóol u beet baʼax ku yaʼalaʼal tiʼ (Juan 2:9, 10, LTN). Jeʼex teʼ kʼiinoʼob jeʼeloʼoboʼ, bejlaʼeʼ le novio yaan u naʼatoʼ yaan u yéeyik utúul sukuʼun yiijchajaʼan u tuukul utiaʼal ka u nuʼukt u kʼiimbesajil le tsʼoʼokol beeloʼ. Le sukuʼun kun yéeybiloʼ unaj u kʼáatik tiʼ le novio jach bix u kʼáat ka úuchuk le kʼiimbesajiloʼ, beyoʼ yaan u páajtal u yilik ka beetaʼak tuláakal le baʼax kʼaʼabéet táanil tiʼ le kʼiin jeʼeloʼ bey xan tu yorai.

12. ¿Baʼax maʼ unaj u tuʼubsik le novio tiʼ baʼax yaan yil yéetel u tsʼaʼabal alcohol teʼ kʼiimbesajiloʼ?

¹² Yoʼolal le baʼax t-ilaj teʼ xóotʼol 5, yaan noviotsiloʼobeʼ ku chʼaʼatuklikoʼob maʼ u tsʼaʼabal alcohol teʼ kʼiimbesajiloʼ, tumen wa ku píit máan u yukʼaʼaleʼ jeʼel u luʼsik le kiʼimak óolal yaan teʼ súutukil jeʼeloʼ (Romailoʼob 13:13; 1 Corintoiloʼob 5:11). Baʼaleʼ wa ku chʼaʼatuklikoʼob yaan u tsʼaʼableʼ, le noviotsiloʼ yaan u yilik maʼ u tsʼaʼabal yaʼabiʼ. Teʼ tsʼoʼokol beel anchaj Canaoʼ tsʼaʼab vinoiʼ, yéetel Jesús xaneʼ tu tsʼáaj maʼalob vino teʼ kʼiin jeʼeloʼ. Tak le máax nuʼuktik u kʼiinil le tsʼoʼokol beeloʼ tu yaʼalaj: «Tuláakal máakeʼ ku tʼoxik táanil le maʼalob vinooʼ, le ken ukʼulnak yaʼab le uʼulaʼoboʼ, ku tʼoxik le x-maʼ patal vinooʼ. Baʼaleʼ techeʼ a taʼakmaj le maʼalob vino tak bejlaʼa» (Juan 2:10). Kex Jesús tu beetaj lelaʼ, leloʼ maʼ u kʼáat u yaʼal wa táan kaʼach u yáantaj utiaʼal ka káalak le máaxoʼob yanoʼob teʼ kʼiimbesajiloʼ, tumen letiʼeʼ tu yaʼalaj kʼeban u káaltal máak (Lucas 12:45, 46). Baʼaleʼ le ka tʼaanaj tiʼ le maʼalob vinooʼ, le máax nuʼuktik le kʼiimbesajiloʼ tu tsʼáaj xan naʼatbileʼ yaan tiʼ tsʼoʼokol beeloʼob tuʼux bijaʼaneʼ u yilmaj máaxoʼob ku káaltaloʼob (Beetaʼanoʼob [Hechos] 2:15; 1 Tesalonicailoʼob 5:7). Le oʼolal le novio yéetel le máax kun nuʼuktik le kʼiimbesajiloʼ unaj u yilkoʼob ka tsʼoʼokbesaʼak le baʼax ku yaʼalik le Bibliaaʼ: «Maʼ a káaltaleʼex yéetel vino tumen leloʼ ku bisik máak tiʼ saʼatalil» (Efesoiloʼob 5:18; Proverbios 20:1; Oseas 4:11).

13. ¿Baʼax unaj u tuklik le noviotsiloʼob wa yaan u tsʼaʼabal paax tu kʼiimbesajil le tsʼoʼokol beeloʼ, yéetel baʼaxten?

¹³ Wa yaan u tsʼaʼabal xan paaxeʼ, unaj u yilaʼal maʼ u píit máan u kʼaʼantal wa maʼeʼ maʼ kun páajtal u tsikbal le máaxoʼob invitartaʼanoʼoboʼ. Yoʼolal lelaʼ utúul ancianoeʼ tu yaʼalaj: «Jeʼex u bin u maas yáakʼabtal yéetel jeʼex u bin u maas maʼalobtal le tsikbal wa le óokʼotoʼ, bey xan u bin u maas kʼaʼamkuntaʼal le paaxoʼ. Kex maʼ kʼaʼam le paax tsʼaʼan kaʼachoʼ, baʼaleʼ ken tsʼoʼokkeʼ maʼ tu páajtal u tsikbal máak yoʼolal u jach kʼaʼamil le paaxoʼ. Tu kʼiimbesajil upʼéel tsʼoʼokol beeleʼ yantoʼon u páajtalil k-máansik upʼéel jatsʼuts súutukil yéetel k-sukuʼunoʼob. Baʼaleʼ yaan kʼiineʼ u kʼaʼamil le paaxoʼ maʼ tu chaʼik u yantaltoʼon le páajtalilaʼ». Le novio yéetel le máax kun nuʼuktik le kʼiimbesajiloʼ unaj u kanáantkoʼob tuláakal le baʼax yaan yil yéetel le paaxoʼ. Le oʼolal, letiʼob unaj u yilkoʼob baʼax paaxil kun tsʼaabil yéetel bukaʼaj u kʼaʼamil kun tsʼaabil. Pabloeʼ tu yaʼalaj: «Jeʼel baʼalak ka a beeteʼex wa ka a waʼaleʼexeʼ, beeteʼex tuláakal tu kʼaabaʼ Yuumtsil Jesús» (Colosailoʼob 3:17). Ken tsʼoʼokok le kʼiimbesajiloʼ, ¿baʼax ken u tukult le máaxoʼob invitartaʼaboʼob yoʼolal le paax tsʼaʼaboʼ? ¿Tu yeʼesaj wa beetaʼab «tuláakal tu kʼaabaʼ Yuumtsil Jesús»? Le unaj u tuklaʼal.

14. ¿Bix unaj u kʼaʼajsaʼal le kʼiimbesajil ku beetik le cristianoʼob ken tsʼoʼokok u beeloʼoboʼ?

¹⁴ Upʼéel tsʼoʼokol beel maʼalob beetaʼanileʼ, jach maʼalob u kʼaʼajsaʼal. Adam yéetel Edyta, máaxoʼob tsʼoʼok treinta jaʼaboʼob tsʼoʼokok u beeloʼobeʼ, tu yaʼaloʼob yoʼolal upʼéel tsʼoʼokol beel tuʼux binoʼob: «Jach chíikaʼan ku meyajkoʼob Dios le máaxoʼob tsʼoʼok u beeloʼoboʼ. Kʼayaʼab kʼaayoʼob tiʼ Jéeoba yéetel beetaʼab uláakʼ baʼaloʼob utiaʼal u yantal kiʼimak óolal teʼ súutukiloʼ. Le óokʼot yéetel le paaxoʼ maʼ letiʼe baʼax maas taas kiʼimak óolaloʼ.  Le kʼiimbesajilaʼ jach tu kiʼimakkunsaj k-óol yéetel tu líiʼsaj k-óol yéetel beetaʼab tuláakal jeʼex utstutʼaan Dioseʼ». Jeʼex k-ilkoʼ, teʼ kʼiimbesajilaʼ le novio yéetel le noviaoʼ tu yeʼesoʼob le nojoch fe yantiʼoboʼ.

Le siibaloʼob ku tsʼaʼabloʼ

15. Ken siʼibik wa baʼax tiʼ le máaxoʼob ku tsʼoʼokol u beeloʼoboʼ, ¿baʼax tekstosi maʼalob ka chʼaʼabak en cuentai?

¹⁵ Tiʼ yaʼab luʼumiloʼobeʼ suuk u tsʼaʼabal siibaloʼob tiʼ le máaxoʼob ku tsʼoʼokol u beeloʼob tumen u amigoʼob yéetel u láakʼtsiloʼob. Wa teech a kʼáat a síij upʼéel wa baʼax tiʼ le noviotsiloʼoboʼ, ¿baʼax maʼ unaj a tuʼubskiʼ? Maʼ a tuʼubsik le baʼax tu yaʼalaj le apóstol Juan yoʼolal le «kaʼanal ichil ku yantal tu yoʼolal u baʼaliloʼob le kuxtaloʼ». Juaneʼ maʼ tu yaʼalaj wa bey unaj u beetik le máaxoʼob yaan fe tiʼoboʼ, baʼaxeʼ tu yaʼalaj bey u tuukul «le yóokʼol [kaab] táan u bin u xuʼulul[oʼ]» (1 Juan 2:16, 17). Le oʼolaleʼ, ¿maʼalob wa ka aʼalaʼak tumen le noviotsiloʼob u kʼaabaʼ le máaxoʼob tu tsʼáajoʼob wa baʼax siibaloʼ? Le cristianoʼob tiʼ Macedonia yéetel tiʼ Acayaeʼ tu síijoʼob baʼax yantiʼob tiʼ u sukuʼunoʼob yanoʼob Jerusalenoʼ, baʼaleʼ le Bibliaoʼ maʼ tu yaʼalik wa tsʼaʼab ojéeltbil u kʼaabaʼobiʼ (Romailoʼob 15:26). Teʼ kʼiinoʼob xanaʼ, yaʼab sukuʼunoʼobeʼ maʼ u kʼáatoʼob ka tsʼaʼabak ojéeltbil u kʼaabaʼob ken u síiob wa baʼax tiʼ le noviotsiloʼoboʼ, tumen maʼ u kʼáatoʼob ka nojbeʼenkuntaʼakoʼob tumen u maasiloʼobiʼ. Le oʼolaleʼ, jach maʼalob ka u xakʼalt máak le baʼax ku yaʼalik Mateo 6:1-4.

16. ¿Baʼax maʼ unaj u beetik le noviotsiloʼob ken u kʼamoʼob upʼéel siibaloʼ?

¹⁶ U tsʼaʼabal ojéeltbil u kʼaabaʼ le máaxoʼob tu síijoʼob wa baʼaxoʼ jeʼel u beetik u yantal upʼéel ketlan utiaʼal u yilaʼal máax tsʼáa le maas maʼalob wa le maas koʼoj siibaloʼ. Le oʼolaleʼ le máaxoʼob ku tsʼoʼokol u beeloʼoboʼ unaj u yeʼeskoʼob naʼatil yéetel maʼ u yaʼalikoʼob tu táan tuláakal u kʼaabaʼ le máaxoʼob beet le siibaloʼoboʼ, tumen wa ku beetkoʼobeʼ jeʼel wal u suʼlaktal le máaxoʼob maʼ páajchaj u síikoʼob mix baʼaloʼ (Galaciailoʼob 5:26; 6:10). Baʼaleʼ, maʼ kʼaas u yojéeltaʼal tumen le noviotsiloʼob máax síi wa baʼax tiʼoboʼ. Lelaʼ jeʼel u páajtal u yojéeltkoʼob yoʼolal le chan juʼun tsʼaʼan teʼ siibal ku tsʼaʼabaltiʼoboʼ, baʼaleʼ leloʼ maʼ unaj u xokikoʼob tu táan tuláakaliʼ. Le oʼolaleʼ wa yaan k-tsʼáaik upʼéel siibal bey xan wa yaan k-kʼamikeʼ unaj k-eʼesik yantoʼon fe tiʼ tuláakal baʼax k-beetik. *

17. ¿Baʼax unaj u yeʼesik le cristianoʼob tiʼ tuláakal baʼaloʼ?

¹⁷ Utiaʼal k-eʼesik yantoʼon fejeʼ maʼ chéen unaj k-bin teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ, k-táakpajal teʼ kʼaʼaytajoʼ yéetel k-kanáantik maʼ k-beetik baʼal kʼaasiʼ. U jaajileʼ, unaj k-eʼesik fe tiʼ tuláakal baʼax k-beetik. Wa k-ilik beetikeʼ yaan xan k-eʼesik fe tiʼ le baʼaxoʼob tsʼoʼok ilik teʼ xookaʼ (Apocalipsis 3:2).

18. ¿Bix jeʼel u páajtal k-beetik le baʼax ku yaʼalik Juan 13:17?

¹⁸ Jesuseʼ le ka tsʼoʼok u pʼoʼik u yook u disipuloʼob utiaʼal u kaʼansiktiʼob u kʼaʼananil u yeʼeskoʼob kabal óolaleʼ, tu yaʼalaj xan tiʼob: «Wa ka naʼatikeʼex le baʼaloʼobaʼ yéetel ka beetikeʼexeʼ, yaan u yantalteʼex kiʼimak óolal» (Juan 13:4-17). Maʼ xaaneʼ teʼ tuʼux kajaʼanoʼonoʼ maʼ suuk u pʼoʼobol u yook le uʼulaboʼoboʼ. Baʼaleʼ teʼ xookaʼ tsʼoʼok k-ilkeʼ jeʼel u páajtal xan k-eʼesik fe ken k-muchʼba yéetel k-sukuʼunoʼob utiaʼal k-máansik u súutuk kiʼimak óolal bey xan teʼ tu kʼiimbesajil wa tu jaanlil le tsʼoʼokol beeloʼ. Le oʼolaleʼ, wa yaan u tsʼoʼokol k-beel bey xan wa invitartaʼanoʼon tiʼ upʼéel tsʼoʼokol beel wa tu kʼiimbesajileʼ, le baʼaxoʼob ken k-beetoʼ unaj yeʼeskoʼob le fe yantoʼonoʼ.

[Tsolajiloʼob]

¿Baʼax jeʼel a núukikeʼ?

¿Bix jeʼel a weʼesik a fe...

• ... wa teech ken a invitart le sukuʼunoʼob utiaʼal u muchʼkubaʼob u máansoʼob upʼéel jatsʼuts súutukiloʼ?

• ... ken a tukult bix kun tsʼoʼokol a beel yéetel bix kun beetbil u kʼiimbesajil wa u jaanliloʼ?

• ... ken a tsʼáa wa ken a kʼam upʼéel siibal?

[U kʼáatchiʼiloʼob le xookoʼ]

[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 9]

Kex upʼíit sukuʼunoʼob ka a invitarteʼ, beet tuláakal jeʼex utstutʼaan Dioseʼ