Jéeobaeʼ jach ku kiʼimaktal u yóol yoʼolal le meyaj k-beetikoʼ
Jéeobaeʼ jach ku kiʼimaktal u yóol yoʼolal le meyaj k-beetikoʼ
«Jajal Dioseʼ toj, yéetel maʼ bíin u tuʼubs le baʼax tsʼoʼok a beetikeʼexoʼ yéetel le yaakunaj tsʼoʼok a weʼesikeʼex tiʼoʼ.» (HEBREOB 6:10.)
1. ¿Bix tu yeʼesaj Jéeoba u yutsil tiʼ Rut?
JÉEOBAEʼ jach maʼalob u yilik le baʼaxoʼob k-beetik utiaʼal k-tsʼoʼokbesik le baʼax u kʼáatoʼ, yéetel ku tsʼáaiktoʼon nojoch boʼolal tu yoʼolal (Hebreob 11:6). Booz, utúul máax tu meyajtaj Dioseʼ u yojel kaʼach lelaʼ, le oʼolal tu yaʼalaj tiʼ Rut, utúul koʼolel moabil ku kanáantik kaʼach u suegra kimen u yíichamoʼ: «¡[Dios] bíin u boʼot tiʼ teech! ¡Yuumtsil [...] u tsʼáaj a boʼolil tu yoʼolal le baʼax tsʼoʼok a beetikoʼ!» (Rut 2:12). Dioseʼ, ¿tu yeʼesaj wa u yutsil tiʼ Rut? Tu yeʼesaj. Tu beetaj u tsʼíibtaʼal teʼ Biblia le baʼaxoʼob tu beetaj Rutoʼ, tsʼoʼoleʼ úuchik u tsʼoʼokol u beel Rut yéetel Boozeʼ ichil u chʼiʼibaloʼobeʼ síij rey David yéetel Jesucristo (Rut 4:13, 17; Mateo 1:5, 6, 16). Lelaʼ upʼéel tiʼ le baʼaloʼob tsʼíibtaʼan teʼ Biblia ku yeʼesik le yaabilaj ku yuʼubik Jéeoba yoʼolal le máaxoʼob meyajtikoʼ.
2, 3. 1) ¿Baʼaxten k-aʼalik jach nojoch u yaabilaj Jéeoba? 2) ¿Baʼaxten ku kiʼimaktal u yóol Jéeoba yoʼolal baʼaxoʼob k-beetkoʼ? Ketej.
2 Utiaʼal Jéeobaeʼ, u pʼáatal maʼ u yeʼesik u yutsileʼ maʼ maʼalobiʼ. Hebreob 6:10 ku yaʼalik: «Jajal Dioseʼ toj, yéetel maʼ bíin u tuʼubs le baʼax tsʼoʼok a beetikeʼexoʼ yéetel le yaakunaj tsʼoʼok a weʼesikeʼex tiʼoʼ ikil ta wáantilakeʼex le sukuʼunoʼob tiʼ le oksaj óolaloʼ, jumpʼéel baʼax láayliʼ táan a beetikeʼex[eʼ]». Le baʼax ku yaʼalik le tekstoaʼ ku yeʼesikeʼ jach nojoch u yaabilaj Dios tiʼ máaxoʼob meyajtik, kex kʼeban wíinikoʼob (Romailoʼob 3:23).
3 Tumen kʼeban wíinkoʼoneʼ, maʼ xaaneʼ k-tuklikeʼ le baʼaxoʼob k-beetik utiaʼal k-meyajtik Diosoʼ mix baʼal tu táan letiʼ yéetel mix tu beetikoʼob u kiʼimaktal u yóol. Baʼaleʼ, Jéeobaeʼ u yojel baʼax oʼolal k-meyajtik yéetel baʼax talamiloʼob táan k-aktáantik, le oʼolaleʼ jach ku kiʼimaktal u yóol ikil k-meyajtik yéetel u jaajil k-óol (Mateo 22:37). Utiaʼal k-maas naʼatik lelaʼ koʼox ketik beyaʼ: Utúul maamatsileʼ ku yilik yaan upʼéel siibal yóokʼol le mesaoʼ; le siibalaʼ upʼéel chan collar jach maʼ koʼoj u tojliʼ. Ken u yil jach mix baʼal u tojleʼ, maʼ xaaneʼ jeʼel u tuklik u pulkeʼ. Baʼaleʼ, ku yilik upʼéel chan juʼun ku yaʼalikeʼ u chan hija síik le collar tiʼoʼ. Utiaʼal u manik le chan siibaloʼ, le chan chʼúupaloʼ tu xupaj tuláakal le taakʼin u líiʼsmaj kaʼachoʼ. Beoraaʼ le maamatsiloʼ maʼ tu yilik le chan collar bey upʼéel baʼal minaʼan u tojleʼ. Maʼ xaaneʼ jach ku kiʼimaktal u yóol, ku méekʼik u chan hija yéetel ku yaʼalik tiʼ bukaʼaj u yaabiltmaj.
4, 5. Jesuseʼ, ¿bix úuchik u yeʼesik jach ku kiʼimaktal u yóol jeʼex Jéeoba yoʼolal le baʼaxoʼob k-beetik yéetel u jaajil k-óoloʼ?
4 Jéeobaeʼ u yojel baʼax oʼolal k-meyajtik yéetel u yojel xan baʼaxoʼob maʼ tu páajtal k-beetik, le oʼolaleʼ kex yaʼab wa kex upʼíit le baʼaxoʼob k-beetikoʼ jach ku kiʼimaktal u yóol tumen táan k-beetik tu jaajil k-óol. Jesuseʼ jach bey xan u tuukuloʼ. Kʼaʼajaktoʼon bix úuchik u yilik le baʼax tu beetaj le koʼolel kimen u yíichamoʼ: «Tu yilaj Jesús le ayikʼal máakoʼoboʼ táan u tsʼáaikoʼob taakʼin tu nuʼukulil siibaloʼob. Tu yilaj xan juntúul óotsil x-kimen íichameʼ tu tsʼáaj kaʼapʼéel mejen taakʼin. Ka tu yaʼalaj Jesús: Tu jaajil kin waʼalik tiʼ teʼexeʼ le óotsil x-kimen íichamaʼ [maas] yaʼab le siibal tu tsʼáajoʼ tiʼ le tu tsʼáaj le uláakʼoʼoboʼ; tumen tuláakal le máakoʼobaʼ tu tsʼáajoʼob chéen le baʼax tu yalabtaj tiʼoboʼ, baʼaleʼ le koʼolelaʼ ichil u yóotsileʼ tu tsʼáaj tuláakal le baʼax yaan tiʼ kaʼach utiaʼal u kuxtal[oʼ]» (Lucas 21:1-4).
5 Jesuseʼ jach maʼalob úuchik u yilik le siibal tu tsʼáaj le koʼoleloʼ, tumen u yojel bix yanik, u yojleʼ utúul óotsil koʼolel kimen u yíicham. Jéeobaeʼ bey xan úuchik u yilik le siibal tu tsʼáaj le koʼoleloʼ (Juan 14:9). Jach ku líiʼsik k-óol k-ojéeltikeʼ kex upʼíit wa kex yaʼab jeʼel u páajtal k-beetik utiaʼal k-meyajtik Dioseʼ, letiʼ yéetel u hijoeʼ jach maʼalob u yilkoʼob le meyaj k-beetkoʼ yéetel ku jach kiʼimaktal u yóoloʼob.
Jéeobaeʼ ku yeʼesik u yutsil tiʼ utúul etíope
6, 7. Jéeobaeʼ, ¿bix úuchik u yeʼesik jach kiʼimakchaj u yóol yoʼolal le baʼax tu beetaj Ebed-melecoʼ, yéetel baʼaxten tu beetaj?
6 Le Bibliaoʼ yaʼab utéenel ku yaʼalikeʼ Jéeobaeʼ ku yeʼesik u yutsil tiʼ tuláakal le máaxoʼob beetik le baʼax u kʼáatoʼ. Bey u yeʼesik le baʼax úuch tiʼ Ebed-melec, utúul utsul etíope kuxlaj tu kʼiiniloʼob Jeremías yéetel ku meyaj kaʼach tu yotoch Sedequías, u kʼasaʼan reyil Judá. Ebed-melequeʼ tu yojéelteʼ u principeiloʼob Judaeʼ tu yaʼaloʼob baʼaloʼob maʼ jaajtak tu contra le profeta Jeremíasoʼ yéetel tu pulajoʼob tiʼ upʼéel chultun utiaʼal ka kíimik yéetel wiʼij (Jeremías 38:1-7). Ebed-melequeʼ, u yojleʼ le principeʼoboʼ jach u pʼekmoʼob Jeremías yoʼolal le baʼax ku kʼaʼaytikoʼ, le oʼolaleʼ, kex jeʼel tak u kíimsaʼaleʼ, tʼaanaj yéetel le reyoʼ ka tu yaʼalaj tiʼ: «Le baʼax tsʼoʼok u beetikoʼob le máakoʼob yéetel Jeremíasoʼ, jumpʼéel loob. Tsʼoʼok u pulikoʼob ichil jumpʼéel chultun, teʼeloʼ táan u kíimil yéetel wiʼij». Tu tsʼookeʼ Ebed-melec yéetel uláakʼ treinta máakoʼobeʼ bin u jóoʼsoʼob Jeremías teʼ chultun jeʼex aʼalabiktiʼob tumen le reyoʼ (Jeremías 38:8-13).
7 Jéeobaeʼ tu yileʼ Ebed-melequeʼ jach yaan u fe, yéetel le fe yaan tiʼoʼ le áant utiaʼal maʼ u chʼaʼik saajkil. Le oʼolaleʼ, utiaʼal u yeʼesik jach kiʼimak u yóol yoʼolal le baʼax tu beetoʼ, Jéeobaeʼ tu túuxtaj Jeremías utiaʼal u yaʼalik tiʼ: «Bin in kaʼaj in beet le baʼax tin kʼaʼaytaj tu yoʼolal le kaajaʼ, utiaʼal u loobil, maʼ utiaʼal utsiliʼ. [...] Baʼaleʼ teen bíin in kanáantech utiaʼal maʼ a lúubul tu kʼab le máakoʼob máax tiʼ a chʼaʼamaj sajakiloʼ. [...] Maʼ bíin in chaʼa a kíimsaʼaliʼ. Techeʼ bíin a jech le kíimiloʼ tumen ta woksaj a wóol tiʼ teen» (Jeremías 39:16-18). Jéeobaeʼ jach tu jaajil tu kanáantaj Ebed-melec, bey xan Jeremías tiʼ u kʼasaʼan principeiloʼob Judá, tsʼoʼoleʼ tu salvartoʼob xan le ka xuʼulsaʼab tiʼ Jerusalén tumen le babilonioʼoboʼ. Le baʼax ku yaʼalik le Salmo 91:10 jach jaaj: Jéeobaeʼ «ku kanáantik le máaxoʼob u kʼubmaj u yóoloʼob tiʼoʼ; maʼ táan u chaʼik u lúubuloʼob tu kʼab le j-loolob máakoʼoboʼ».
Jéeoba «bíin u tsʼáatech a boʼolal»
8, 9. Jeʼex tu yeʼesil Jesuseʼ, ¿bix le oracionoʼob utstutʼaan Jéeobaoʼ?
8 Uláakʼ baʼax eʼesik jach maʼalob u yilik yéetel jach ku kiʼimaktal u yóol Jéeoba ikil k-meyajtikeʼ, letiʼe baʼax ku yaʼalik le Biblia yoʼolal le oracionoʼob k-beetik tiʼoʼ. U libroi Proverbios 15:8 ku yaʼalikeʼ, Dioseʼ «ku kʼamik yéetel utsil óolal u payalchiʼ le [toj u] kuxtaloʼoboʼ». Tu kʼiiniloʼob Jesuseʼ, yaʼab tiʼ le máaxoʼob ku nuʼuktajoʼob teʼ religionoʼoboʼ ku oraroʼob kaʼach tu táan máakoʼob, baʼaleʼ maʼ tu beetkoʼob tumen u yaabilmoʼob Diosiʼ, ku beetkoʼob chéen utiaʼal ka ilaʼakoʼob tumen le máakoʼoboʼ. Baʼaleʼ Jesuseʼ tu yaʼaleʼ letiʼobeʼ «tsʼoʼok u kʼamikoʼob u boʼolaloʼob beyoʼ». Tsʼoʼoleʼ tu yaʼalaj xan tiʼ u disipuloʼob: «Baʼaleʼ techeʼ le ken payalchiʼinakecheʼ, ooken ta wotoch, kʼal u jool naileʼ ka payalchiʼinakech tiʼ a Taata chéen ta juunal tu yéetel. A Taata máax táan u yilik baʼax ka x-mukul beetikeʼ, letiʼ bíin u tsʼáatech a boʼolal» (Mateo 6:5, 6).
9 Jesuseʼ maʼ tu tsʼáaj naʼatbil wa maʼ maʼalob u orar máak tu táan máakoʼobiʼ, tumen tak letiʼ orarnaj tu táan máakoʼob (Lucas 9:16). Baʼaxeʼ tu tsʼáaj naʼatbileʼ, Jéeobaeʼ jach ku kiʼimaktal u yóol yoʼolal le oracionoʼob ku beetik maak tu jaajil u yóoloʼ, yéetel maʼ maʼalob u yilik ka orarnak máak chéen utiaʼal ka ilaʼakiʼ. Tsʼoʼoleʼ, le oracionoʼob ku beetik máak tu juunaloʼ ku yeʼeskoʼob bukaʼaj u yaabilmaj Dios yéetel bukaʼaj nojchil u fe. Le oʼolal bakáan Jesuseʼ yaʼab utéenel orarnaj chéen tu juunal. Utéenjeakileʼ orarnaj le «táan u taal u sáastal[oʼ]»; uláakʼ utéeneʼ, «j-naʼak payalchiʼ tu juunal teʼ j-puʼukoʼ», yéetel táanil tiʼ u yéeyik u doce apostoloʼobeʼ, bul áakʼab tu máansaj táan u orar tiʼ Jajal Dios (Marcos 1:35; Mateo 14:23; Lucas 6:12, 13).
10. Wa ka orarnakoʼon tu jaajil k-óoleʼ, ¿baʼax jeʼel u páajtal k-páaʼtikeʼ?
10 Máans ta tuukul bix úuchik u jach chʼenxikintik Jéeoba le oracionoʼob tu beetaj Jesús yéetel u jaajil u yóoloʼ. Yaan kʼiineʼ Jesuseʼ «j-payalchiʼinaj yéetel j-kʼáat óolnaj yéetel kʼaʼam tʼaan bey xan yéetel u jaʼil u yich, tiʼ Jajal Dios», Jajal Dios túuneʼ tu yoʼolal u kʼub óolal u Hijoeʼ tu yuʼubaj u oracionoʼob (Hebreob 5:7; Lucas 22:41-44). Bey túunoʼ, wa k-orar xan tiʼ Jéeoba yéetel u jaajil k-óoleʼ, letiʼeʼ yaan u chʼenxikintkoʼon yéetel kiʼimak óolal, tumen «le Yuumtsiloʼ naatsʼ yanil [...] tiʼ le máax tʼanik le jaaj óolaloʼ» (Salmo 145:18).
11. ¿Bix u yilik Jéeoba le baʼaxoʼob k-beetik le tiaʼanoʼon t-juunaloʼ?
11 Wa jach maʼalob u yilik Jéeoba ka orarnakoʼon t-juunaleʼ, chéen tukult bukaʼaj ku kiʼimaktal u yóol ken k-beet baʼax u kʼáat le tiaʼanoʼon t-juunaloʼ. Letiʼeʼ u yojel baʼax k-beetik kex mix máak ilkoʼon (1 Pedro 3:12, NM). U jaajileʼ u chúukpajal k-óol beet le baʼax u kʼáat Dios, kex mix máak ilkoʼoneʼ ku yeʼesik táan k-meyajtik yéetel «tuláakal [k-]puksiʼikʼal», yéetel táan k-beetik tumen k-yaabilmaj baʼax uts (1 Crónicas 28:9). ¡Bukaʼaj wal ku kiʼimaktal u yóol Jéeoba ikil k-beetik beyoʼ! (Proverbios 27:11; 1 Juan 3:22.)
12, 13. ¿Bix jeʼel k-kanáantik k-tuukul yéetel k-puksiʼikʼal utiaʼal ka aʼalaʼak t-oʼolal le baʼax aʼalaʼab tu yoʼolal Natanaeloʼ?
12 Le máax meyajtik Dioseʼ ku kanáantik maʼ u chaʼantik chaknuulil wa pornografía wa u chaʼantik u beetaʼal loob, tumen leloʼ ku kʼaskúuntik u tuukul yéetel u puksiʼikʼal. Kex jeʼel u páajtal k-taʼakik tiʼ uláakʼ máakoʼob le baʼaloʼob kʼaastak k-beetikoʼ, «tuláakal jéechkab yéetel jeʼekʼab tiʼ u yich le máax tiʼ unaj k-tsolik baʼax k-beetikoʼ» (Hebreob 4:13; Lucas 8:17). Wa k-jach kanáantikba utiaʼal maʼ k-beetik le baʼax maʼ utstutʼaan Jéeobaoʼ, yaan u pʼáatal jeetsʼel k-tuukul yéetel yaan xan u jach kiʼimaktal k-óol tumen k-ojel maʼalob yaniloʼon tu táan letiʼ. Jeʼex túun k-ilkoʼ, Jéeobaeʼ jach tu jaajil ku kiʼimaktal u yóol yéetel «le máax toj u [kuxtal] yéetel ku beetik xan le utsoʼ, le máax ku yaʼalik jaaj yéetel tuláakal u puksiʼikʼal[oʼ]» (Salmo 15:1, 2).
13 Baʼaleʼ ¿bix jeʼel u páajtal k-kanáantik k-tuukul yéetel k-puksiʼikʼal teʼ yóokʼol kaab tsʼoʼok u jach kʼastalaʼ? (Proverbios 4:23; Efesoiloʼob 2:2.) Unaj u meyajtoʼon tuláakal le baʼaloʼob u tsʼaamaj Dios utiaʼal u kanáantkoʼonoʼ, baʼaleʼ kʼaʼabéet xan k-tsʼáaik tuláakal k-óol utiaʼal k-náachtal tiʼ baʼax kʼaas yéetel utiaʼal k-beetik baʼax uts. Unaj k-séeb luʼsik t-tuukul tuláakal kʼaakʼas tsʼíibolal jeʼel u biskoʼon tiʼ kʼebaneʼ (Santiago 1:14, 15). Tukult bukaʼaj jeʼel u kiʼimaktal k-óol wa ka u yaʼal Jesús t-oʼolal le baʼax tu yaʼalaj yoʼolal Natanaeloʼ: «Jeʼel ku taal juntúul [wíinik], tiʼ máax minaʼan tuus[oʼ]» (Juan 1:47). Natanaeleʼ, (kʼaj óolaʼan xan bey Bartolomé), kʼuch u beetuba juntúul tiʼ u doce apostoloʼob Jesús (Marcos 3:16-19).
Utúul nojoch sacerdote «chúukaʼan u yóol bey xan chuup yéetel chʼaʼa óotsilil»
14. Yaan máaxoʼobeʼ, ¿bix tu yililoʼob le baʼax tu beetaj Maríaoʼ, baʼaleʼ bix úuchik u yilik Jesús?
14 Jesuseʼ «u yoochel le maʼ ilajbeʼenil Diosoʼ», le oʼolal jach u yaabilmaj xan le máaxoʼob meyajtik Jéeoba tu jaajil u yóoloʼoboʼ (Colosenses 1:15, NM). Lelaʼ bey u yeʼesik le baʼax úuch cinco kʼiinoʼob u bin u kíimsaʼal, le ka invitartaʼab letiʼ yéetel u disipuloʼob tu yotoch Simón yaan tu kaajil Betania. Le táan u tʼúubul kʼiineʼ, María, u kiik Lázaro yéetel Martaeʼ, «tu taasaj túun míin táankoch litro kiʼibok aceite kiʼibokkíintaʼan chéen yéetel u nikteʼil nardo, jach yaʼab u tojol» (le bukaʼaj ku náajaltaʼal ichil upʼéel jaʼabeʼ), ka tu yalaj tu pool yéetel tu yookoʼob Jesús (Juan 12:3). Yaan tiʼ le máaxoʼob yanoʼoboʼ tu yaʼaloʼob: «¿Baʼaxten ku weʼekel lelaʼ?». Baʼaleʼ, Jesuseʼ maʼ tuukulnaj jeʼex le máakoʼoboʼ, letiʼeʼ tu yilaj bey upʼéel nojoch siibal táan u tsʼaʼabal tiʼ, yéetel tumen u yojel yaan u kíimsaʼaleʼ tu yilaj bey upʼéel baʼal chíikbesik u nuʼukbesaʼal utiaʼal u muʼukul. Letiʼeʼ maʼ tu kʼeyaj Maríaiʼ, baʼaxeʼ tʼaanaj maʼalob tu yoʼolal, ka tu yaʼalaj: «Jeʼel tuʼuxak ka [kʼaʼaytaʼak] u maʼalob péektsil [salvación] tiʼ tuláakal yóokʼol kaabeʼ, yaan u tsikbataʼal xan le baʼax tu beetaj le koʼolelaʼ, u tiaʼal u kʼaʼajsaʼal letiʼ» (Mateo 26:6-13).
15, 16. ¿Baʼax utsil ku taasiktoʼon le úuchik u kuxtal Jesús bey wíinikeʼ?
15 ¿Máasaʼ jach ku taasiktoʼon kiʼimak óolal k-antal yáanal u páajtalil Jesús, tumen jach maʼalob u yilik le meyaj ku beetik u disipuloʼoboʼ? Jesuseʼ úuchik u kuxtal bey wíinikeʼ, tu kanaj yaʼab baʼaloʼob kun meyaj kaʼach tiʼ ken tsʼaʼabak tumen Jéeoba u beet u Reyil yéetel u Nojoch Sacerdotei, yáaxeʼ yóokʼol le máaxoʼob kun binoʼob kaʼanoʼ, tsʼoʼoleʼ yóokʼol le máaxoʼob kun pʼáatloʼob way Luʼumeʼ (Colosailoʼob 1:13; Hebreob 7:26; Apocalipsis 11:15).
16 Tak táanil tiʼ u taal way Luʼumeʼ, Jesuseʼ jach ku yilik baʼax ku yúuchul tiʼ wíinikoʼob yéetel jach u yaabilmoʼob (Proverbios 8:31). Baʼaleʼ, ka kuxlaj bey wíinikeʼ, tu maas naʼataj baʼax ku yuʼubik máak ken u aktáant talamiloʼob le táan u meyajtik Diosoʼ. Le apóstol Pablooʼ tu yaʼalaj: «Kʼaʼabéetchaj ka beetaʼak tiʼ tuláakaleʼ jeʼel bix u sukuʼunoʼobeʼ, utiaʼal ka kʼuchuk u beet u nojoch j-kʼiinil chúukaʼan u yóol bey xan chuup yéetel chʼaʼa óotsilil [...]. Letiʼeʼ tumen j-mukʼyajnaj yéetel j-túuntaʼab u yóoleʼ, beleʼ ku páajtal u yáantik xan le máaxoʼob ku túuntaʼal u yóoloʼoboʼ». Jesuseʼ «ku páajtal u chʼaʼiktoʼon óotsilil tu yoʼolal u minaʼanil k-muukʼ tumen letiʼ xaneʼ tu mukʼyajtaj tuláakal u jejeláasil túuntaj óolaloʼob jeʼel bix toʼoneʼ, baʼaleʼ maʼ j-kʼebanchajiʼ» (Hebreob 2:17, 18; 4:15, 16).
17, 18. 1) ¿Baʼax ku kaʼansiktoʼon yoʼolal Jesús le baʼaxoʼob tu beetaj u tsʼíibtaʼal tiʼ leʼ múuchʼuliloʼob yanoʼob Asia Menoroʼ? 2) ¿Bix kun meyaj tiʼ le kun binoʼob kaʼan le muʼyajiloʼob ku aktáantikoʼob le tiaʼanoʼob way Luʼumeʼ?
17 Jesuseʼ jach u yojel bix yuʼubikuba máak ken u aktáant talamiloʼob le táan u meyajtik Diosoʼ, lelaʼ bey chíikpajik le tsʼokaʼan u kaʼa kuxkíintaʼaloʼ. Tuukulnen tiʼ le baʼaxoʼob tu yaʼalaj tiʼ le apóstol Juan ka u tsʼʼiibt tiʼ le múuchʼuliloʼob yanoʼob Asia Menoroʼ. Tiʼ le múuchʼulil yaan tu kaajil Esmirnaoʼ tu yaʼalaj: «In kʼaj óol a mukʼyajoʼob, bey xan a wóotsilil»; yéetel le tʼaanoʼobaʼ Jesuseʼ bey ka u yaʼal: «Jach in wojel baʼax talamiloʼob ka aktáantik yéetel in wojel jach bix a wuʼuykaba». Tsʼoʼoleʼ tumen tak letiʼ muʼyajnaj tak tu kʼiinil u kíimleʼ, páajchaj u chʼaʼik óotsilil yéetel u yaʼalik tiʼ le múuchʼuliloʼ: «Chúukaʼanchajak a wóol tak tu kʼiinil a kíimil, teen túuneʼ bíin in tsʼáatech u [coronai le] kuxtal[oʼ]» (Apocalipsis 2:8-10).
18 Ichil le baʼax tu beetaj u tsʼíibtaʼal Jesús tiʼ le siete múuchʼuliloʼoboʼ ku chíikpajal yaʼab tʼaanoʼob ku yeʼeskoʼob jach u yojel bix u yuʼubikuba u disipuloʼob ken u aktáantoʼob talamiloʼoboʼ, yéetel jach ku kiʼimaktal u yóol yoʼolal le meyaj ku beetkoʼoboʼ (Apocalipsis 2:1–3:22). Maʼ u tuʼubultoʼoneʼ tiʼ le máaxoʼob túuxtaʼab le tsʼíibil juʼunoʼoboʼ, máakoʼob yéeyaʼanoʼob utiaʼal u binoʼob gobernar yéetel Jesús teʼ kaʼanoʼ. Jeʼex Jesuseʼ, le baʼaxoʼob táan u muʼyajtik kaʼach le cristianoʼobaʼ le kun áantkoʼob utiaʼal u beetkoʼob le nojoch meyaj kun tsʼaabil tiʼoboʼ: le u yáantajoʼob utiaʼal u tsʼaʼabal tiʼ wíinikoʼob le utsiloʼob ku taasik u kʼiʼikʼel Cristo tu wekaj t-oʼolaloʼ (Apocalipsis 5:9, 10; 22:1-5).
19, 20. Le máaxoʼob yanoʼob ichil le «yaʼabkach máakoʼob[oʼ]», ¿bix u yeʼeskoʼob u yaabilmoʼob Jéeoba yéetel Jesús?
19 Baʼaleʼ Jesuseʼ maʼ chʼéen le máaxoʼob kun binoʼob kaʼan u yaabiltmoʼoboʼ, letiʼeʼ u yaabilmaj xan le «uláakʼ j-tamanoʼob» chúukaʼan u yóoloʼoboʼ. U millonesi tiʼ le «uláakʼ j-tamanoʼob» kuxaʼanoʼob teʼ kʼiinoʼobaʼ tiaʼanoʼob ichil le «yaʼabkach máakoʼob taaljaʼanoʼob tiʼ tuláakal múuchʼkabil kaajoʼob» yaan u salvarkubaʼob tiʼ le «nojoch yaayaj óolal» bíin taalakoʼ (Juan 10:16; Apocalipsis 7:9, 14). Letiʼobeʼ ku tsʼáaikubaʼob tu tséel Jesús tumen nojoch baʼal u yilkoʼob le u kuxtal tu kʼubaj t-oʼolaloʼ yéetel tumen u kʼáatoʼob kuxtal minaʼan u xuul. Baʼaleʼ ¿bix u yeʼesikoʼob leloʼ? Ku yeʼeskoʼob ikil «u meyajtikoʼob [Dios] bul kʼiin yéetel bul áakʼab» (Apocalipsis 7:15-17).
20 Le bukaʼaj meyaj tu beetaj u j-jaajkunajoʼob Jéeoba tu mesiloʼob septiembre tiʼ 2005 tak agosto tiʼ 2006 (táan juʼunoʼob 27 tak 30 tiʼ La Atalaya 1 tiʼ febrero tiʼ 2007) ku yeʼesikeʼ le «yaʼabkach máakoʼob[oʼ]» táan «u meyajtikoʼob [Dios] bul kʼiin yéetel bul áakʼab». Ichil le mesoʼobaʼ, letiʼob yéetel máaxoʼob kun binoʼob kaʼan yanoʼob way Luʼumeʼ, tu máansoʼob 1,333,966,199 oraʼob táan u kʼaʼaytajoʼob yéetel táan u kaʼansajoʼob, lelaʼ letiʼ le oraʼob yaan tiʼ maas tiʼ ciento cincuenta mil jaʼaboʼoboʼ.
Jach nojoch baʼal unaj k-ilik le baʼax ku beetik Dios t-oʼolaloʼ
21, 22. 1) ¿Baʼaxten maʼ unaj u jáawal k-eʼesik jach nojoch baʼal k-ilik le baʼax tsʼoʼok u beetik Dios t-oʼolaloʼ? 2) ¿Baʼax ken k-il teʼ tuláakʼ xookoʼ?
21 Le baʼaxoʼob ku beetik Jéeoba yéetel Jesús yoʼolal le kʼeban wíinikoʼoboʼ ku yeʼesikeʼ jach u yaabilmoʼonoʼob. Baʼaleʼ, óoliʼ tuláakal máakeʼ maases chéen ku tuukul tu yoʼolal, maʼatech u tuukul tu yoʼolal Diosiʼ. Pabloeʼ, le ka tʼaanaj tiʼ le máaxoʼob kun kuxtaloʼob «tiʼ u tsʼook jaʼaboʼobeʼ», tu yaʼalaj: «Máakoʼobeʼ bíin tsʼuʼutchajkoʼob, bíin u yaabiltoʼob taakʼin, [...] maʼ túun u tsʼaʼob nib óolal» (2 Timoteo 3:1-5). Baʼaleʼ le máaxoʼob meyajtik Diosoʼ maʼ beyoʼobiʼ. Letiʼobeʼ, yéetel le oracionoʼob ku beetkoʼob tu jaajil u yóoloʼoboʼ, ikil u beetkoʼob baʼax u kʼáat Dios bey xan ikil u tsʼáaik u yóoloʼob kaʼansajeʼ ku yeʼeskoʼob jach nojoch baʼal u yilkoʼob le baʼax tsʼoʼok u beetik Dios tu yoʼolaloʼoboʼ (Salmo 62:8; Marcos 12:30; 1 Juan 5:3).
22 Le uláakʼ xookoʼ yaan u tʼaan tiʼ le baʼaxoʼob ku tsʼáaiktoʼon Dios tumen u yaabiltmoʼonoʼ. Tuukulnakoʼon tiʼ le maʼalob siibaloʼob u tsʼaamajtoʼonaʼ utiaʼal beyoʼ ka nojochchajak le yaabilaj k-uʼuyik yoʼolaloʼ (Santiago 1:17).
¿Baʼax jeʼel a núukikeʼ?
• Jéeobaeʼ, ¿bix u yeʼesik jach ku kiʼimaktal u yóol yoʼolal le baʼaxoʼob ku beetik le máaxoʼob meyajtikoʼ?
• ¿Bix jeʼel u beetik u kiʼimaktal u yóol Jéeoba le baʼaxoʼob k-beetik le tiaʼanoʼon t-juunaloʼ?
• Jesuseʼ, ¿bix úuchik u yeʼesik jach ku kiʼimaktal u yóol yoʼolal le meyaj ku beetikoʼ?
• Le úuchik u kuxtal bey wíinikeʼ, ¿bix tu yáantil Jesús utiaʼal ka u beetuba utúul gobernante ku chʼaʼik óotsilil yéetel jach maʼalob u yilik le meyaj ku beetik u disipuloʼoboʼ?
[U kʼáatchiʼiloʼob le xookoʼ]
[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 17]
Jeʼex utúul maamatsil jach ku kiʼimaktal u yóol yoʼolal baʼax ku tsʼaʼabal tiʼ tumen u paaleʼ, Jéeobaeʼ jach ku kiʼimaktal xan u yóol yoʼolal le baʼaxoʼob k-beetik yéetel u jaajil k-óoloʼ