Atantsileʼex, jach eʼeseʼex tsiikil tiʼ a wíichameʼex
Atantsileʼex, jach eʼeseʼex tsiikil tiʼ a wíichameʼex
«Le atantsiloʼoboʼ ka yanakoʼob tu yáanal u páajtalil u yíichamoʼob.» (EFESOILOʼOB 5:22.)
1. ¿Baʼaxten yaʼab koʼoleloʼobeʼ ku talamtaltiʼob u yeʼeskoʼob tsiikil tiʼ u yíichamoʼob?
YAʼAB tuʼuxoʼobeʼ, ken úuchuk upʼéel tsʼoʼokol beeleʼ le noviatsiloʼ ku yaʼalik yaan u jach tsikik u yíicham. Baʼaleʼ, yaʼab atantsiloʼobeʼ ku talamtaltiʼob u beetkoʼob le baʼax tu yaʼaloʼoboʼ tumen maʼ maʼalob bix u tratartaʼaloʼob tumen u yíichamoʼobiʼ. Baʼaleʼ, le yáax tsʼoʼokol beeloʼ jach maʼalob úuchik u káajal. Dioseʼ tu chʼaʼaj upʼéel u chʼalaʼatel Adán ka tu beetaj le koʼoleloʼ. Le ka tu yilaj Adán le koʼoleloʼ, tu yaʼalaj : «[¡Lelaʼ] jach tu jaajileʼ u bakʼel in bakʼel, u baakel xan in baakeloʼob!» (Génesis 2:19-23).
2. ¿Baʼax ku yilik u beetik yaʼab koʼoleloʼob?
2 Kex tumen jach maʼalob káajik u bin tiʼ le yáax máakoʼob tsʼoʼok u beeloʼoboʼ, maʼ bey seguernajikiʼ. Tu jaʼabiloʼob 1960 tu luʼumil Estados Unidoseʼ, le koʼoleloʼoboʼ káaj u yilkoʼob baʼax jeʼel u beetkoʼob utiaʼal u luʼskubaʼob yáanal u páajtalil le xiiboʼ. Teʼ jaʼaboʼob jeʼeloʼoboʼ, tiʼ cada trescientos xiiboʼob ku pʼatik u familiaʼobeʼ utúul koʼolel beetik xan beyoʼ. Baʼaleʼ, táanil tiʼ u máan diez jaʼaboʼobeʼ, tiʼ cada trescientos xiiboʼob ku pʼatik u familiaʼobeʼ óoxtúul koʼoleloʼob beetik xan beyoʼ. Bejlaʼa teʼ kʼiinoʼobaʼ le koʼoleloʼoboʼ ku poochʼiloʼob, ku káaltaloʼob, ku tsʼuʼutsʼkoʼob chamal yéetel jach yaʼab u núupkʼebantaloʼob jeʼex u beetik le xiiboʼoboʼ. Baʼaleʼ ¿maas wa jach yaan kiʼimak óolal tiʼob? Maʼatech. Yaan tuʼuxeʼ, táankuch tiʼ tuláakal le máaxoʼob ku tsʼoʼokol u beeloʼoboʼ ku divorciarkubaʼob. Le baʼax tsʼoʼok u beetik le koʼoleloʼob utiaʼal u lukʼloʼob yáanal u páajtalil le xiiboʼ, ¿tsʼoʼok wa u taasik utsil tiʼob? (2 Timoteo 3:1-5.)
3. ¿Baʼax beetik u sen antal talamiloʼob tiʼ le máaxoʼob ku tsʼoʼokol u beeloʼoboʼ?
3 ¿Baʼax beetik u sen antal talamiloʼob tiʼ le máaxoʼob ku tsʼoʼokol u beeloʼoboʼ? Yáaxeʼ desde tu káajbaleʼ «le úuchben kaan ku Kʼaabaʼintik Kʼaasilbaʼal wa Satanasoʼ» táan u tusik wíinikoʼob jeʼex tu beetil yéetel Evaoʼ (Apocalipsis 12:9; 1 Timoteo 2:13, 14). Satanaseʼ, ku yaʼalik maʼ jaaj le baʼax ku yaʼalik Diosoʼ. Tsʼoʼok u beetik u tuklaʼaleʼ le tsʼoʼokol beeloʼ upʼéel baʼal maʼ tu taasik kiʼimak óolal. Tsʼoʼoleʼ ku beetik u sen kʼaʼaytaʼal maʼ patal le baʼax u kʼáat Dios ka beetaʼakoʼ (2 Corintoiloʼob 4:3, 4). Baʼaleʼ, wa k-ilik baʼax ku yaʼalik le Biblia tiʼ le atantsiloʼoboʼ yaan k-tsʼáaik cuenta jach maʼalob le baʼax ku yaʼalikoʼ yéetel jach ku taasik utsil.
Baʼaxoʼob unaj u tuklik le máaxoʼob taak u tsʼoʼokol u beeloʼoboʼ
4, 5. 1) Tiʼ le máaxoʼob taak u tsʼoʼokol u beeloʼoboʼ, ¿baʼaxten ku yaʼalaʼaltiʼob ka u jach tukultoʼob maʼalob? 2) ¿Baʼax unaj u tuklik utúul koʼolel táanil tiʼ u tsʼoʼokol u beel?
4 Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ, teʼ yóokʼol kaab yaan yáanal u páajtalil Satanasoʼ, tak le máaxoʼob tsʼokaʼan u beeloʼob ku bin utsil tiʼoboʼ «yaan u yantal yaayaj óolal tiʼob». Le oʼolaleʼ, kex tumen tiʼ Dios u taal le tsʼoʼokol beeloʼ le Bibliaoʼ ku yaʼalik tiʼ le máaxoʼob taak u tsʼoʼokol u beeloʼoboʼ ka u jach tukultoʼob maʼalob. Apóstol Pabloeʼ le ka tʼaanaj yoʼolal utúul koʼolel jeʼel u páajtal u kaʼa tsʼoʼokol u beel tumen tsʼoʼok u kíimil u yíichameʼ, tu yaʼalaj: «Maas jeʼel u kiʼimaktal u yóol wa maʼ tu kaʼa tsʼoʼokol u beeleʼ». Jesuseʼ tu yaʼalaj xan maʼalob ka u chʼaʼatukult máak maʼ u tsʼoʼokol u beel. Baʼaleʼ, wa yaan máax ku tukultik u tsʼoʼokol u beeleʼ, unaj u beetik chéen yéetel utúul máax tsʼoʼok u kʼubik u kuxtal tiʼ Dios yéetel tsʼoʼok u yokjaʼ (1 Corintoiloʼob 7:28, 36-40; Mateo 19:10-12).
5 Maases letiʼe koʼoleloʼob unaj u jach tuklikoʼob máax yéetel kun tsʼoʼokol u beeloʼoboʼ, tumen le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Juntúul koʼolel tsʼokaʼan u beeleʼ nupaʼan tumen le [ley] tiʼ u yíichamoʼ». Chéen wa ku kíimil u yíicham wa ku núupkʼebantal yéetel ku divociarkubaʼobeʼ, chéen jaʼali bey «jáalkʼab u pʼáatal» le atantsil «tiʼ le [ley] nupik» tiʼ u yíichamoʼ (Romailoʼob 7:2, 3). Le yaabilaj ku yuʼubik máak yoʼolal utúul wa máax táant u kʼaj óoltkeʼ, maʼ u kʼáat u yaʼal wa yaan u bin utsiltiʼob ken tsʼoʼokok u beeloʼobiʼ. Le oʼolaleʼ, le koʼolel maʼ tsʼokaʼan u beeloʼ maʼalob ka u tukult lelaʼ: «¿Jach wa tu jaajil taak in nupik in kuxtal yéetel le máakaʼ, yéetel jeʼel wa in wóotik in tsʼáaimba yáanal u ley wa u páajtalileʼ?». Lelaʼ unaj u tuklik táanil tiʼ u tsʼoʼokol u beel maʼ ken tsʼoʼokokiʼ.
6. ¿Baʼax jeʼel u páajtal u chʼaʼatuklik óoliʼ tuláakal le koʼoleloʼoboʼ, yéetel baʼaxten kʼaʼanan ka u chʼaʼatukultoʼob tubeel?
6 Tiʼ yaʼab luʼumiloʼobeʼ, wa utúul xiʼipal ku yaʼalik tiʼ utúul koʼolel ka tsʼoʼokok u beel tu yéeteleʼ, le koʼoleloʼ jeʼel u páajtal u yaʼalik wa jeʼel u yóotikeʼ bey xan wa maʼatan. Baʼaleʼ, leloʼ maʼ upʼéel baʼal chéen chʼaʼabil u chʼaʼatuklik le koʼolel u beetkoʼ. ¿Baʼaxten? Tumen yaan kʼiineʼ jach u kʼáat máak ka yanak máax yaabiltik yéetel ka tsikbalnak tu yéetel. Jeʼex tu yaʼalil utúul máak tsʼíibt upʼéel xook jóokʼ tiʼ upʼéel periódico: «Wa maas k-jach kʼáat upʼéel baʼal, jeʼex u tsʼoʼokol k-beel wa k-naʼakal tiʼ upʼéel nojoch witseʼ, maas k-tuklik yaan u bintoʼon maʼalobil yéetel k-uʼuyik chéen le baʼax taak uʼuyikoʼ». U jaajileʼ, jeʼex utúul máak jeʼel tak u kíimskuba wa maʼ tu chʼaʼatuklik maʼalob bix ken u naʼaksil upʼéel nojoch witseʼ, le koʼolel maʼ tu chʼaʼatuklik maʼalob máax yéetel kun tsʼoʼokol u beeleʼ jeʼel u jach bin kʼaasil tiʼeʼ.
7. ¿Baʼax maʼalob ka u beet le máax táan u kaxtik máax yéetel kun tsʼoʼokol u beeloʼ?
7 Le oʼolaleʼ, le koʼoleloʼ unaj u jach tuklik baʼax u kʼáat u yaʼal u tsʼáaikuba yáanal u páajtalil le xiib aʼalik ka tsʼoʼokok u beel tu yéeteloʼ. Maʼ sen úucheʼ, utúul chʼúupal tu luʼumil Indiaeʼ tu yaʼalaj: «K-taataʼobeʼ maas úuchbenoʼob tiʼ toʼon yéetel maʼ tu jáan tuʼusloʼob. [...] Maas séeb jeʼel in tuskimba tin juunaleʼ». Jach beyoʼ, le taatatsiloʼob yéetel uláakʼ máaxoʼobeʼ jach jeʼel u tsʼáaikoʼob áantaj tiʼ máakeʼ. Úuchileʼ, utúul sukuʼun áantik le máaxoʼob taak u tsʼoʼokol u beeloʼoboʼ ku yaʼaliktiʼob ka u yil u kʼaj óoltkoʼob u taataʼob u novio wa u novia yéetel ka u yil xan bix u tratartik le xiʼipal wa le chʼúupal u chuukan láakʼtsiloʼoboʼ.
Jesuseʼ tu yeʼesaj bix unaj u beetaʼal
8, 9. 1) Jesuseʼ, ¿bix u yilik kaʼach u tsʼáaikuba yáanal u páajtalil Dios? 2) ¿Baʼax utsiloʼob ku taasik le u beetaʼal jeʼex tu beetil Cristooʼ?
8 Kex tumen yaan kʼiin maʼ chéen chʼaʼabil u tsʼáaikuba máak yáanal u páajtalil wa máaxeʼ, le koʼoleloʼ unaj u beetik jeʼex úuchik u beetik Jesusoʼ. Le u tsʼáaikuba Jesús yáanal u páajtalil u Taataoʼ tu taasaj kiʼimak óolal tiʼ, kex tumen anchaj u muʼyaj yéetel u kíimil (Lucas 22:41-44; Hebreob 5:7, 8; 12:3). Bey túunoʼ, Jesuseʼ tu yeʼesaj bix unaj xan u beetaʼal tumen le koʼoleloʼoboʼ. Le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Le íichamoʼ u pool u yatan, jeʼel bix Jajal Dioseʼ u pool Cristo» (1 Corintoiloʼob 11:3). Baʼaleʼ unaj xan k-kʼaʼajsikeʼ, kex tumen maʼ tsʼokaʼan u beeleʼ le koʼoleloʼ unaj u tsʼáaikuba yáanal u páajtalil le xiiboʼ.
9 Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ, le koʼoleloʼob tsʼokaʼan u beeloʼob bey xan le maʼ tsʼokaʼan u beeloʼoboʼ unaj u tsʼáaikubaʼob yáanal le páajtalil tsʼaʼan tiʼ le xiiboʼob ku nuʼuktajoʼob ichil le múuchʼuliloʼ (1 Timoteo 2:12, 13; Hebreob 13:17). Ken u beetoʼob lelaʼ, le koʼoleloʼoboʼ ku yeʼeskoʼob tiʼ le angeloʼob bix unaj u beetkoʼob xanoʼ (1 Corintoiloʼob 11:8-10). Tsʼoʼoleʼ, le koʼoleloʼob tsʼoʼok u chan yúuchtal tsʼoʼokok u beeloʼoboʼ, jeʼel u páajtal u yáantkoʼob le maʼ úuch tsʼoʼokok u beeloʼob utiaʼal «ka yanakoʼob yáanal u tʼaan u yíichamoʼob» (Tito 2:3-5).
10. ¿Bix tu yeʼesil Jesús kʼaʼabéet u tsʼáaikuba máak yáanal u páajtalil le máaxoʼob náajmatikoʼ?
10 Jesuseʼ jach u yojel unaj u tsʼáaikuba máak yáanal u páajtalil le máaxoʼob ku náajmatikoʼoboʼ. Le oʼolaleʼ, tu yaʼalaj tiʼ Pedro ka u boʼot le impuestoʼoboʼ yéetel tu tsʼáaj xan u taakʼinil utiaʼal u boʼotaʼal. Ka máan jaʼaboʼobeʼ, Pedroeʼ tu tsʼíibtaj: «Tu yoʼolal yaakunaj tiʼ [Yuum Cristoeʼ], tsʼaʼabaʼex yáanal tuláakal páajtalil» (1 Pedro 2:13; Mateo 17:24-27). Le Bibliaoʼ ku yaʼalik xan bix u jach tsʼáaikuba Jesús yáanal u páajtalil le Máax maas náajmatikoʼ, ku yaʼalik: «Baʼaleʼ tu pʼataj juntséelil le baʼax utiaʼaloʼ ka tu beetuba jeʼel bix palitsileʼ, le ka j-síij jeʼel bix máakeʼ. Le ka tu beetuba máakileʼ, tu kabalkúuntaj u yóol yéetel tu yoʼolal u yuʼubaj tʼaaneʼ bin tiʼ kíimil» (Filiposiloʼob 2:5-8).
11. ¿Baʼaxten tu yaʼalaj Pedro tiʼ le atantsiloʼob ka u tsʼáaubaʼob yáanal u páajtalil u yíichamoʼob kex maʼatech u meyajkoʼob Diosoʼ?
11 Kex yaan kʼiin le autoridadoʼob maʼatech u tratarkoʼonoʼob maʼalobeʼ, Pedroeʼ tu yaʼaleʼ unaj k-uʼuyik u tʼaanoʼob, yéetel tu yaʼalaj xan: «Tumen Cristoeʼ mukʼyajnaj ta woʼolaleʼex, ka tu tsʼáajteʼex jumpʼéel kaʼansaj, utiaʼal ka kuxlakeʼex jeʼel bix kuxlajik letiʼoʼ» (1 Pedro 2:21). Le ka tʼaanaj xan tiʼ le muʼyajiloʼob tu aktáantaj Jesusoʼ, Pedroeʼ tu yaʼalaj tiʼ le atantsiloʼob maʼatech u meyajtaʼal Dios tumen u yíichamoʼoboʼ: «Bey xan teʼex atantsileʼex, tsʼaʼabaʼex yáanal u kʼab a wíichameʼex, utiaʼal beyoʼ wa yaan tiʼ letiʼob maʼ táan u yoksaj óoltikoʼob le maʼalob péektsiloʼ, ka kʼuchuk u yoksaj óoltoʼob tu yoʼolal bix a kuxtaleʼex teʼex, kex maʼ a waʼalikeʼex mix baʼal, le ken u yiloʼob a toj yéetel tsiikil kuxtaleʼex» (1 Pedro 3:1, 2).
12. ¿Baʼax utsiloʼob tu taasaj le u tsʼáaikuba Jesús yáanal u páajtalil u Taataoʼ?
12 Maʼ xaaneʼ yaan máax jeʼel u tuklikeʼ jach u pʼatmuba máak wa maʼ tu sutik u jeel ken pʼaʼastaʼak wa ken aʼalaʼak baʼal tiʼ. Baʼaleʼ, Jesuseʼ maʼ bey u tuukul kaʼachoʼ, Pedroeʼ tu tsʼíibtaj tu yoʼolal: «Le ka j-poʼochʼeʼ maʼ tu núukaj yéetel poochʼiloʼobiʼ; le ka j-beetaʼab u mukʼyajeʼ, maʼ kʼaakʼas tʼaanajiʼ» (1 Pedro 2:23). Yaʼab máakoʼobeʼ, le ka tu yiloʼob u sen muʼyajeʼ káaj u tsʼáaik u fejoʼob tiʼ letiʼ. Bey úuchik yéetel le j-ookol chʼuykíintaʼab tu tséel Jesús bey xan yéetel utúul u nojchil le soldadoʼob tu yilaj u kíimsaʼaloʼ (Mateo 27:38-44, 54; Marcos 15:39; Lucas 23:39-43). Jeʼex le máakoʼobaʼ, Pedroeʼ tu yaʼaleʼ yaan tak íichamtsiloʼob ku jatsʼkoʼob u yatanoʼobeʼ yaan u joʼopʼol u meyajkoʼob Jéeoba ken u yiloʼob bix u tsʼáaikuba u yatanoʼob yáanal u páajtaliloʼob. Maʼ xaaneʼ óoliʼ tuláakloʼon k-ojel tiʼ máaxoʼob tsʼoʼok u yúuchultiʼob beyoʼ.
Bix jeʼel u natsʼkoʼob u yíichamoʼob tiʼ Jéeobaeʼ
13, 14. ¿Baʼax tsʼoʼok u beetik yaʼab íichamtsiloʼob yoʼolal bix u tratartaʼaloʼob tumen u yatanoʼob?
13 Yaan jujuntúul koʼoleloʼobeʼ ken u kʼaj óoltoʼob u jaajileʼ ku yáantik u yíichamoʼob utiaʼal ka u natsʼubaʼob tiʼ Jéeoba. Lelaʼ ku beetkoʼob yoʼolal bix u tratartik u yíichamoʼob yéetel le jatsʼuts modos ku yeʼeskoʼoboʼ. Tiʼ upʼéel noj muchʼtáambal tiʼ distritoeʼ, utúul máakeʼ tu yaʼalaj yoʼolal u yatan: «Jach túun maʼ maʼalob baʼax tin beetiʼ. Jach kʼaas in tratartik kaʼach in watan, baʼaleʼ letiʼeʼ mix utéen tu kʼáatnúuktaj in tʼaaniʼ, mix tu mixbaʼalkúunteniʼ. Maʼ xan tu obligarten in creert le baʼax ku creertikoʼ. Maʼ pʼáat maʼ u yeʼesikten u yaabilajiʼ. Wa yaan u bin tiʼ upʼéel noj muchʼtáambaleʼ ku pʼatik listoi le jaanloʼ bey xan le najoʼ. Le bix u tratarkenoʼ le beet u taaktal in kaambal tiʼ Dios. Yéetel beoraaʼ way yanen ichil u kaajal Jéeobaeʼ». Le máakaʼ uláakʼ utúul tiʼ le máaxoʼob tsʼoʼok u natsʼkubaʼob tiʼ Dios yoʼolal bix u tratartaʼaloʼob tumen u yatanoʼoboʼ.
14 Pedroeʼ tu yaʼaleʼ, utúul atantsileʼ maas jeʼel u yáantik u yíicham yéetel baʼax ku beetik ke yéetel baʼax ku yaʼalikeʼ. Koʼox tʼaan tiʼ utúul atantsil tu chʼaʼatuklaj maʼ u xuʼulul u bin teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ. Upʼéel áakʼabeʼ, u yíichameʼ tu yawtaj tiʼ: «¡Agnes, wa ka jóokʼol teʼ joonajaʼ mix a chéen kaʼa suut!». Le kiik túunaʼ maʼ jóokʼ teʼ «joonaj» aʼalaʼab tiʼoʼ, baʼaxeʼ jóokʼ tiʼ yáanal joonaj. Uláakʼ kʼiineʼ, u yíichameʼ tu yaʼalaj tiʼ: «Ken suunakecheʼ tsʼoʼok in bin». Yéetel bey tu beetiloʼ, óoxpʼéel kʼiin bijaʼan. Le ka suunajeʼ, maʼ kʼeyaʼabiʼ, baʼaxeʼ kʼáataʼab tiʼ tumen u yatan: «¿In jóoʼs wa a woʼoch?». Agneseʼ upuliʼ maʼ tu pʼataj u meyajtik Jéeobaiʼ. Ka máan kʼiineʼ u yíichameʼ tu yóotaj ka tsʼaʼabak xook tiʼ, tu kʼubaj u kuxtal tiʼ Dios, kʼuch u beetuba anciano yéetel kʼuch xan u beet yaʼab meyajoʼob ichil le múuchʼuliloʼ.
15. ¿Bix unaj u jatsʼutskíintikuba le atantsiloʼoboʼ?
15 Le atantsiloʼob tsʼoʼok chʼaʼachiʼitikoʼobaʼ tu jatsʼutskíintubaʼob yéetel le maʼalob modos tu yaʼalaj le apóstol Pedrooʼ. Letiʼobeʼ maʼ chʼíikoʼob chéen u kiʼichpankúuntubaʼobiʼ mix chéen u tsʼáaikoʼob «koʼokoj nookʼoʼob[iʼ]», baʼaxeʼ u jaʼtsiloʼobeʼ jeʼex tu yaʼalil Pedroeʼ tiʼ yaan «tu tsʼuʼ» u puksiʼikʼaloʼobeʼ, tumen ku yeʼeskoʼob «jumpʼéel kiʼichkelemil maʼ táan u saʼatal, tumen tiʼ yaan tiʼ jumpʼéel chʼujuk jeetsʼel óoleʼ, tumen lelaʼ jach nojoch u tojol tu táan Jajal Dios». Le atantsiloʼ ku yeʼesik chʼujuk jéetsʼel óolal ken u kanáant bix u tʼanik u yíicham, ken u yeʼes jatsʼuts modos tiʼ, yéetel wa maʼ tu kaxtik baʼateʼel tiʼ, mix tu kʼeyik. Ken u beet beyaʼ le atantsiloʼ ku yeʼesik tsiikil tiʼ u yíicham (1 Pedro 3:3, 4).
Koʼoleloʼob ku yeʼeskoʼob bix unaj u beetaʼal
16. ¿Baʼax tu beetaj Sara maʼalob xan ka beetaʼak tumen le atantsiloʼoboʼ?
16 Le apóstol Pedrooʼ tu tsʼíibtaj: «Tiʼ le úuchben kʼiinoʼoboʼ bey tu jatsʼutskíintubaʼob le kiliʼich koʼoleloʼoboʼ letiʼobeʼ [páaʼtanajoʼob tiʼ] Jajal Dios yéetel tu tsʼáajubaʼob tu yáanal u kʼab u yíichamoʼob» (1 Pedro 3:5). Le koʼoleloʼobaʼ u yojloʼobeʼ wa ku beetkoʼob baʼax ku yaʼalik Jéeobaeʼ, yaan u yantal kiʼimak óolal ichil u familiaʼob bey xan upʼéel kuxtal minaʼan u xuul. Pedroeʼ, tʼaanaj tiʼ Sara u kiʼichpan yatan Abraham yéetel tu yaʼaleʼ, letiʼeʼ «tu yuʼubaj u tʼaan Abraham yéetel tu yaʼalaj in yuumtsil tiʼ». Saraeʼ tu yáantaj u yíicham utiaʼal ka kajlakoʼob tiʼ upʼéel náanach luʼum jeʼex aʼalaʼabiktiʼob tumen Diosoʼ. Letiʼeʼ tu pʼataj yaʼab tiʼ le baʼaloʼob yantiʼob kaʼachoʼ yéetel maʼ xuʼul u yáantik Abraham kex u yojel jeʼel tak u kíimsaʼaleʼ (Génesis 12:1, 10-13). Le oʼolaleʼ, le apóstol Pedrooʼ tu yaʼalaj tiʼ le atantsiloʼob ka u beetoʼob jeʼex Saraoʼ: «Teʼexeʼ bíin kʼuchukeʼex béeytal jeʼel bix letiʼeʼ, wa ka beetikeʼex baʼax uts yéetel wa maʼ sajakeʼex tiʼ mix baʼaliʼ» (1 Pedro 3:6).
17. ¿Baʼaxten jeʼel k-aʼalikeʼ Abigaileʼ utúul tiʼ le «kiliʼich koʼoleloʼob» tu yaʼalaj Pedro unaj u kaambal le atantsiloʼob tiʼ letiʼoʼ?
17 Abigaileʼ, uláakʼ utúul tiʼ le «kiliʼich koʼoleloʼob» tu yaʼalaj Pedro unaj k-kaambal tiʼ letiʼoboʼ. Letiʼeʼ sen «yaan [kaʼach] u naʼat». Baʼaleʼ, Nabal u yíichameʼ, «juntúul máak jach tsʼíik u tʼaan yéetel kʼaakʼas máak»; le oʼolal maʼ tu yóotaj u yáant David mix u soldadoʼobiʼ. Le oʼolaleʼ, David yéetel u soldadoʼobeʼ tu yóotoʼob u xuʼulsoʼob tiʼ Nabal yéetel tiʼ tuláakal le máaxoʼob yanoʼob tu yotochoʼ. Baʼaleʼ, Abigaileʼ tu jáan tsʼáaj janal yóokʼol jujuntúul u burroʼobeʼ ka bin u yil David. Chéen pʼelak tu yilileʼ éem yóokʼol u burroeʼ, ka xolajeʼ ka tu yilaj u yeʼesik tiʼ David maʼ maʼalob baʼax ken u beetiʼ. David túuneʼ le ka tu yuʼubaj le baʼax tuʼ yaʼaloʼ, tu núukaj tiʼ: «Kiʼitʼantbil Yuumtsil u [Diosil] Israel tu túuchiʼitaj tiʼ teech a nuptáanten, u kiʼtʼantech xan Yuumtsil tu yoʼolal a maʼalob tuukul» (1 Samuel 25:2-33).
18. ¿Máax eʼesik tiʼ le koʼolel baʼax unaj u beetik ken káajak u yeʼesaʼal yaabilaj tiʼ tumen utúul máak maʼ u yíichamiʼ, yéetel baʼaxten bey unaj u beetkoʼ?
18 Uláakʼ tiʼ máax unaj u kaambal le atantsiloʼoboʼ, letiʼe sulamita maʼ tu pʼataj le xiʼipal yéetel máax kun tsʼoʼokol u beeloʼ. Kex yaʼab baʼaloʼob ku yaʼalaʼal u tsʼaʼabal tiʼ tumen utúul reyeʼ, le chʼúupalaʼ maʼ jáaw u yaabiltik le j-kanan taman yéetel kun tsʼoʼokol u beeloʼ. Letiʼeʼ bey tu yeʼesil le ka tu yaʼalaj: «Bisen bey tsʼalab [wa bey upʼéel sello] ta puksiʼikʼaleʼ ¡Bisen bey tsʼalab ta kʼab! Yaakunajeʼ maʼ tu paʼabal u muukʼ [...]. U jaʼil tuláakal kʼáaʼnáaboʼobeʼ maʼ tu páajtal u tupikoʼob yaakunajiʼ mix xan áalkab jaʼob» (El Cantar de los Cantares 8:6, 7). Utúul chʼúupal tsʼoʼok u yaʼalik jeʼel u tsʼoʼokol u beel yéetel wa máaxeʼ unaj xan u beetik jeʼex tu beetil le sulamitaoʼ; unaj u chʼaʼatuklik maʼ u tusik u yíicham baʼaxeʼ u jach eʼesik tsiikil tiʼ.
Uláakʼ tsolnuʼuk ku taal tiʼ Dios
19, 20. 1) Le atantsiloʼoboʼ, ¿baʼaxten unaj u yantaloʼob yáanal u páajtalil u yíichamoʼob? 2) ¿Máax eʼesik tiʼ le atantsiloʼob unaj u tsʼáaikubaʼob yáanal u páajtalil u yíichamoʼoboʼ?
19 Tu tsʼookeʼ, koʼox tʼaan tiʼ le teksto yaan tu káajbal le xookaʼ, le tekstoaʼ ku yaʼalik: «Le atantsiloʼoboʼ ka yanakoʼob tu yáanal u páajtalil u yíichamoʼob, bey jeʼel bix tiʼ Yuumtsileʼ» (Efesoiloʼob 5:22). Le atantsiloʼoboʼ, ¿baʼaxten unaj u yantaloʼob yáanal u páajtalil u yíichamoʼob? Le versículo 23 ku núukik: «Tumen le íichamtsiloʼ u pool le atantsiloʼ, bey jeʼel bix Cristo u pool le [múuchʼuliloʼ]». Tu tsʼookeʼ ku yaʼalaʼal tiʼ le atantsiloʼoboʼ: «Bey jeʼel bix le [múuchʼulil] tiʼ yaan tu yáanal u páajtalil Cristooʼ bey xan le atantsiloʼoboʼ unaj u yantaloʼob tu yáanal u páajtalil u yíichamoʼob tiʼ tuláakal baʼal» (Efesoiloʼob 5:23, 24, 33).
20 Utiaʼal u beetkoʼob le baʼax ku yaʼalaʼalaʼ, le atantsiloʼoboʼ unaj u yojéeltkoʼob yéetel u beetkoʼob jeʼex u beetik le u disipuloʼob Cristo kun binoʼob kaʼanoʼ. Koʼox xokik 2 Corintoiloʼob 11:23-28, teʼeloʼ yaan k-ilik baʼax tu sen muʼyajtaj le apóstol Pablo úuchik u tsʼáaikuba yáanal u páajtalil Cristo, u Pooloʼ. Jeʼex Pabloeʼ, tuláakal le múuchʼulil bey xan le atantsiloʼoboʼ unaj u tsʼáaikubaʼob yáanal u páajtalil Cristo. Lelaʼ bey u beetkoʼob ken u tsʼáaubaʼob yáanal u páajtalil u yíichamoʼoboʼ.
21. ¿Baʼax unaj u péeksik le atantsiloʼob utiaʼal ka u tsʼáaubaʼob yáanal u páajtalil u yíichamoʼoboʼ?
21 Maʼ xaaneʼ yaʼab atantsiloʼobeʼ maʼ utstutʼaan u tsʼáaikubaʼob yáanal u páajtalil u yíichamoʼobiʼ, baʼaleʼ le atantsiloʼob yaan u naʼatoʼoboʼ u yojloʼob baʼax utsiloʼob jeʼel u taasik le u beetkoʼob beyoʼ. Kex wa u yíicham maʼ tu meyajtik Jéeobaeʼ, u yojleʼ wa ku tsʼáaikuba yáanal u páajtalil tiʼ tuláakal baʼal maʼ tu bin tu contra baʼax ku yaʼalik Jéeobaeʼ, maʼ xaaneʼ jeʼel u salvartik u yíichameʼ (1 Corintoiloʼob 7:13, 16). Lelaʼ maʼ chéen letiʼe utsil ken u kʼam le koʼolel jach yaan naʼatoʼ. Yaan xan u jach kiʼimaktal u yóol u yojéeltik jach maʼalob u yilaʼal tumen Jéeoba le baʼax ku beetkoʼ yéetel yaan xan u tsʼaʼabal maʼalob baʼaloʼob tiʼ ikil u beetik jeʼex Jesuseʼ.
¿Kʼajaʼan wa tech?
• ¿Baʼaxten yaʼab koʼoleloʼobeʼ ku talamtaltiʼob u yeʼeskoʼob tsiikil tiʼ u yíichamoʼob?
• ¿Baʼaxten kʼaʼabéet u jach tuklik máak tubeel wa jeʼel u yóotik tsʼoʼokol u beel yéetel wa máaxeʼ?
• ¿Baʼax unaj u kanik le atantsiloʼob tiʼ Jesucristooʼ, yéetel baʼax utsiloʼob ken u kʼamoʼob wa ku beetkoʼob jeʼex letiʼoʼ?
[U kʼáatchiʼiloʼob le xookoʼ]
[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 13]
¿Baʼax unaj u beetik utúul koʼolel táanil tiʼ u yaʼalik wa jeʼel u yóotik tsʼoʼokol u beeleʼ?
[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 15]
Le atantsiloʼoboʼ, ¿baʼax jeʼel u páajtal u kanikoʼob tiʼ koʼoleloʼob jeʼex Abigaileʼ?