¿Ayikʼaloʼon wa tu táan Jajal Dios?
¿Ayikʼaloʼon wa tu táan Jajal Dios?
«Bey yúuchul tiʼ máax ku ayikʼ[al]kunskuba, baʼaleʼ maʼ ayikʼal tiʼ Jajal Diosiʼ.» (LUCAS 12:21, LTN.)
1, 2. 1) ¿Baʼax ku jach ilik u beetik yaʼab máak yéetel baʼaxten? 2) ¿Baʼax sen chiʼichnakkúuntik yaʼab sukuʼunoʼob bejlaʼeʼ, yéetel baʼax jeʼel yúuchultiʼobeʼ?
U KAXTAʼAL taakʼin taʼakaʼaneʼ maʼ chéen upʼéel báaxal utstutʼaan u beetaʼal tumen mejen paalaliʼ. Desde jach úuchil tak bejlaʼeʼ yaʼab máakoʼob ku máan u kaxtoʼob taakʼin taʼakaʼan. Jeʼex teʼ siglo diecinueveoʼ joʼopʼ u sen kaxtaʼal oro tu luʼumiloʼob Australia, Canadá, Estados Unidos yéetel Sudáfrica. Tumen jach taak u ayikʼaltaloʼobeʼ, yaʼab máakeʼ tu pʼataj tak u familiaʼob utiaʼal u binoʼob tiʼ náanach luʼumiloʼob maʼ u kʼaj óoloʼobiʼ yéetel tuʼux jach talam le kuxtaloʼ. Yaʼab máakeʼ utiaʼal ka ayikʼalchajkoʼobeʼ ku tsʼáaik u kuxtaloʼob tak tu táan kíimil yéetel ku xupkubaʼob utiaʼal u kaxkoʼob le baʼax u kʼáatoʼoboʼ.
2 Bejlaʼeʼ, kex maʼ yaʼab máak ku bin tuláakʼ luʼumiloʼob utiaʼal u kaxtoʼob oroi, baʼaleʼ ku kʼaʼabéettal u sen meyajoʼob utiaʼal u náajaltik baʼax kʼaʼabéettiʼob. Bejlaʼeʼ u náajaltik baʼax kʼaʼabéet tiʼ máakeʼ maʼ chéen chʼaʼabiliʼ, ku beetik u sen u xupkuba máak yéetel jach ku kaʼansik máak. U jach chiʼichnaktal máak yoʼolal baʼax ken u jaante, baʼax ken u búukinte yéetel tuʼux kun kajtaleʼ, jeʼel u beetik u tuʼubul tiʼ máak le baʼaxoʼob maas kʼaʼabéetoʼoboʼ (Romailoʼob 14:17). Tiʼ Jesuseʼ meyajnaj upʼéel kettʼaan tuʼux jach maʼalob u yeʼesik baʼax suuk u beetik le wíinikoʼoboʼ. Le kettʼaanaʼ tiʼ yaan tu libroi Lucas 12:16-21.
3. Tsikbalt le kettʼaan tu yaʼalaj Jesús yaan tu libroi Lucas 12:16-21.
3 Táanil tiʼ u yaʼalik le kettʼaanaʼ, Jesuseʼ táan kaʼach u tʼaan tiʼ u kʼaʼabéetil u kanáantikuba máak tiʼ u tsʼíiboltaʼal le ayikʼaliloʼ, leloʼ letiʼe baʼax t-ilaj teʼ xook máanikoʼ. Le kettʼaanaʼ yaan yil yéetel utúul máak ayikʼal, letiʼeʼ maʼ kiʼimak u yóol yéetel u chʼiiloʼob chuup yéetel baʼaloʼob maʼalobtakiʼ, le oʼolal tu tuklaj u jutikoʼob utiaʼal u beetik uláakʼ maas nuuktakoʼob utiaʼal u líiʼsik maas yaʼab baʼaloʼob. Le ka tu tuklaj tsʼoʼok u kʼuchul u yorai u chan jeʼelel yéetel u kiʼikiʼ óoltik u kuxtaleʼ, Dioseʼ tu yaʼalaj tiʼ yaan u kíimil, yéetel tuláakal le baʼaloʼob yaan tiʼ kaʼachoʼ uláakʼ máak kun tiaʼalintik. Jesuseʼ tu tsʼoʼoksaj le kettʼaanaʼ táan u yaʼalik: «Bey yúuchul tiʼ máax ku ayikʼ[al]kunskuba, baʼaleʼ maʼ ayikʼal tiʼ Jajal Diosiʼ» (Lucas 12:21, LTN). ¿Baʼax k-kanik teʼ kettʼaanaʼ, yéetel bix jeʼel u yáantikoʼon ichil k-kuxtaleʼ?
Yanchaj upʼéel talamil tiʼ
4. ¿Bix le máak ku chʼaʼachiʼitaʼal teʼ kettʼaan tu beetaj Jesusoʼ?
4 Jesuseʼ tu káajsaj le kettʼaan beyaʼ: «Yaan kaʼach juntúul ayikʼal máakeʼ, u luʼumoʼobeʼ tu tsʼáajoʼob yaʼabkach ich». Jesuseʼ maʼ tu yaʼalaj wa ookol tu beetaj le máak utiaʼal ka ayikʼalchajkoʼ, maʼ xan tu tsʼáaj naʼatbil wa utúul kʼasaʼan máakiʼ. Yéetel le baʼax tu yaʼalaj Jesusoʼ jeʼel u páajtal k-tuklikeʼ le máakoʼ ayikʼalchaj tumen jach meeyjil kaʼach. Le kettʼaanaʼ ku yeʼesikeʼ le máakaʼ ku tuukul kaʼach tiʼ bix kun bin tiʼ teʼ kʼiinoʼob kun taaloʼoboʼ, maʼ xaaneʼ tumen ku kaxtik u yutsil u familia. Le oʼolaleʼ, jeʼel u páajtal k-naʼatikeʼ, letiʼeʼ utúul máak jach meeyjil yéetel ku yilik u náajaltik baʼax kʼaʼabéet utiaʼal u yotoch.
5. ¿Baʼax talamil yanchaj tiʼ le máak teʼ kettʼaan tu yaʼalaj Jesusoʼ?
5 Jeʼel bixakeʼ, baʼax k-ojeleʼ le máakaʼ ayikʼal. Baʼaleʼ, jeʼex tu tsolil Jesusoʼ yanchaj upʼéel talamil tiʼ. Le kettʼaanoʼ ku yaʼalikeʼ jach maʼalob úuchik u tsʼáaik u yich le baʼax tu pakʼajoʼ, ka pʼáat maʼ tu páajtal mix tak u líiʼsik tu chʼiiloʼob. ¿Baʼax túun unaj u beetik kaʼach?
6. ¿Yaan kʼiineʼ baʼax ku yaʼalaʼal u tsʼaʼabal tiʼ máaxoʼob meyajtik Dios?
6 Bejlaʼeʼ, yaʼab sukuʼunoʼobeʼ ku aktáantikoʼob talamiloʼob óoliʼ jeʼex le tu aktáantaj le máak ayikʼaloʼ. Maʼ xaaneʼ letiʼobeʼ, ku meyajoʼob tiʼ upʼéel negocio wa letiʼob u yuumiloʼob xan; ku yilik maʼ u yookoloʼob yéetel ku yilik u beetkoʼob jach maʼalob u meyajoʼob (Colosailoʼob 3:22, 23). Le oʼolal ku bintiʼob maʼalobil. Baʼaleʼ, le ken aʼalaʼak u tsʼaʼabaltiʼob upʼéel meyaj maas yaʼab u náajalileʼ, ku kʼaʼabéettal u chʼaʼatukultikoʼob baʼax ken u beetoʼob. ¿Yaan wa u kʼamikoʼob le meyaj tuʼux jeʼel u náajaltikoʼob maas yaʼab taakʼinoʼ? Teʼ tu najiloʼob xookoʼ ku yúuchul xan upʼéel baʼal óoliʼ beyoʼ. Yaʼab táankelem paalaloʼob ku meyajtkoʼob Dioseʼ jach maʼalob u bintiʼob tiʼ u xookoʼob, le oʼolal yaan oraeʼ ku yaʼalaʼal u tsʼaʼabaltiʼob becaʼob wa uláakʼ áantajoʼob utiaʼal ka xooknakoʼob tiʼ nukuch universidadoʼob. ¿Yaan wa u kʼamikoʼob chéen tumen u yéet xookoʼob jeʼel xan u kʼamikoʼob wa ka tsʼaʼabak tiʼobeʼ?
7. Teʼ kettʼaan tu beetaj Jesusoʼ, ¿baʼax tu chʼaʼatuklaj u beetik le ayikʼal máak utiaʼal u yutskíintik le talamil yantiʼ kaʼachoʼ?
7 Teʼ kettʼaan tu yaʼalaj Jesusoʼ, ¿baʼax tu beetaj le máak ka tu yilaj minaʼan tuʼux u tsʼáaik tuláakal u joochoʼ? Tu chʼaʼatuklaj u jutik le chʼiiloʼob yantiʼ kaʼachoʼ yéetel u beetik uláakʼ maas nuuktakoʼob utiaʼal u páajtal u líiʼsik le yaʼab baʼax tsʼoʼok u jochikoʼ. Maʼ xaaneʼ le baʼax tu tuklaj u beetikoʼ tu taasaj kiʼimak óolal tiʼ, ka tak tu yaʼalaj ich u tuukul: «Bíin in waʼal tiʼ in pixan: Pixan, yaʼab baʼaloʼob a líikʼesmaj utiaʼal yaʼab jaʼaboʼob; jeʼelen, jaanen, ukʼulnen, kiʼimakkúunt a wóol» (Lucas 12:19).
¿Baʼaxten aʼalaʼab tiʼ «j-maʼ naʼat wíinik»?
8. ¿Baʼax maʼ tu beetaj le máak teʼ kettʼaan tu yaʼalaj Jesusoʼ?
8 Teʼ kettʼaan tu tsʼáaj Jesusoʼ, le máakoʼ tu tuklaj kaʼach jeʼel u bin maʼalobil tiʼeʼ. Kex wal jach maʼalob le baʼax ku tuklik u beetik kaʼachoʼ, baʼaleʼ maʼ tu beetaj upʼéel baʼax jach kʼaʼabéetiʼ: u beetik baʼax u kʼáat Dios. Letiʼeʼ tuukulnaj chéen tiʼ u bin maʼalobil tiʼ, u janal, u yukʼul yéetel u kiʼikiʼ óoltik u kuxtal. Ku tuklikeʼ tumen «yaʼab baʼaloʼob [u] líikʼesmaj[eʼ]» yaan u yilik u yutsiloʼob ichil «yaʼab jaʼaboʼob». Baʼaleʼ, maʼ úuch jeʼex u tuklik kaʼachoʼ. Jeʼex u yaʼalmil Jesuseʼ: «U kuxtal máakeʼ maʼ tu taal tiʼ u yaʼabil le baʼaloʼob yaan tiʼoʼ» (Lucas 12:15). Tiʼ le áakʼab jeʼeloʼ, tuláakal le meyaj u beetmaj kaʼachoʼ chéen kunelchaji, tumen Dioseʼ tu yaʼalaj tiʼ: «J-maʼ naʼat wíinik, yaan a kíimil tiʼ le áakʼabaʼ; le baʼaloʼob a líikʼesmajoʼ, ¿máax bíin tiaʼalintik?» (Lucas 12:20).
9. Teʼ kettʼaanoʼ, ¿baʼaxten aʼalaʼab «j-maʼ naʼat» tiʼ le máakoʼ?
9 Beoraeʼ koʼox kanik upʼéel baʼal jach kʼaʼanan tiʼ le kettʼaan tu beetaj Jesusoʼ. Dioseʼ tu yaʼalaj minaʼan u naʼat le ayikʼal máakaʼ. Upʼéel diccionario ku tsolik u tʼaaniloʼob le Bibliaoʼ, ku yaʼalikeʼ le tʼaan «j-maʼ naʼat» ku meyaj teʼ kettʼaanaʼ, ich griegoeʼ u «kʼáat u yaʼal utúul máak maʼ tu naʼatik le baʼax ku kaʼansaʼal tiʼoʼ». Le diccionarioaʼ, ku yaʼalikeʼ le tʼaanaʼ ku tsʼáaik xan naʼatbil «chéen kunel le baʼax ku tuklik u beetik kaʼach le máakoʼ», yéetel le tʼaanaʼ maʼ táan u tʼaan tiʼ utúul máak minaʼan u naʼatiʼ, baʼaxeʼ ku tʼaan tiʼ utúul máak «maʼatech u chaʼik u nuʼuktaʼal tumen Dios». Le baʼax ku yaʼalaʼal tu yoʼolal le máak teʼ kettʼaanoʼ ku kʼaʼajsiktoʼon le baʼax tu yaʼalaj Jesús tiʼ le cristianoʼob teʼ yáax siglo yanoʼob tu kaajil Laodiceaoʼ: «Techeʼ ka waʼalik: Teneʼ ayikʼalen, táan u bin teen utsil yéetel mix baʼal ku bineltik teen. Techeʼ maʼ táan a chʼaʼanuʼuktik wa juntúul máakech mix baʼal u biilal, j-kʼáat máatanech, óotsilech, chʼóopech yéetel chaknuulech» (Apocalipsis 3:17).
10. U yantal «yaʼab baʼaloʼob» tiʼ máakeʼ, ¿baʼaxten maʼ u kʼáat yaʼal wa yaan u kuxtal «yaʼab jaʼaboʼob[iʼ]»?
10 Maʼalob ka k-tsʼáa ichil k-kuxtal le baʼax k-kanik teʼ kettʼaanaʼ. ¿Jeʼel wa xan u yúuchultoʼon jeʼex úuchik tiʼ le ayikʼal máakoʼ, ka sen meyajnakoʼon utiaʼal u yantaltoʼon «yaʼab baʼaloʼob», baʼaleʼ maʼ k-beetik baʼax maas kʼaʼanan utiaʼal k-kuxtal «yaʼab jaʼaboʼob»? (Juan 3:16; 17:3.) Le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Le ayikʼaliloʼ mix baʼal u biilal tu kʼiinil xotʼ kʼiin», yéetel ku yaʼalik xan: «Le máax ku alab óoltik u ayikʼaleʼ, bíin lúubuk» (Proverbios 11:4, 28). Le oʼolaleʼ, tu tsʼoʼokbal le kettʼaanoʼ Jesuseʼ tu yaʼalaj: «Bey yúuchul tiʼ máax ku ayikʼ[al]kunskuba, baʼaleʼ maʼ ayikʼal tiʼ Jajal Diosiʼ» (Lucas 12:21, LTN).
11. ¿Baʼaxten maʼ maʼalob ka u kʼub u yóol máak tiʼ le ayikʼaliloʼoboʼ?
11 Le tʼaan «bey u yúuchul» tu yaʼalaj Jesusoʼ, tu yeʼeseʼ le baʼax úuch tiʼ le ayikʼal máakoʼ jeʼel xan u yúuchul tiʼ le máaxoʼob ku chʼíikil u kaxtoʼob chéen ayikʼaliloʼ yéetel jach ku kʼubik u yóoloʼob tiʼoʼ. U kʼaasileʼ maʼ letiʼe u «ayikʼ[al]kunskuba» máakoʼ baʼaxeʼ letiʼe maʼ u ayikʼalkunskuba máak tiʼ Jajal Diosoʼ. Le disipulo Santiagooʼ tu yaʼalaj xan: «Teʼex ka waʼalikeʼex: Bejelaʼa wa sáamaleʼ bíin xiʼikoʼon tiʼ wa baʼax kaajil, tiʼ bíin k-beet jun jaʼabiʼ, tiʼ bíin k-meyajt k-baʼalubaʼobiʼ yéetel bíin náajalnakoʼoniʼ. Mix túun a wojeleʼex baʼax kun úuchul sáamaliʼ». Baʼaxeʼ, Santiagoeʼ tu yaʼalajtiʼob: «Baʼax unaj a waʼalikeʼexeʼ letiʼ lelaʼ: Wa Yuumtsil u kʼáateʼ, bíin kuxlakoʼon yéetel bíin k-beet lelaʼ wa leloʼ» (Santiago 4:13-15.) Kex jach ayikʼal máakeʼ, maʼ kun bin utsil tiʼ wa maʼ ayikʼal tu táan Diosiʼ. ¿Baʼax u kʼáat u yaʼal u ayikʼaltal máak tiʼ Dios?
Unaj k-ayikʼaltal tu táan Dios
12. ¿Baʼax ken u yáantoʼon utiaʼal k-ayikʼaltal tu táan Dios?
12 Jesuseʼ tu yaʼaleʼ le máax ayikʼal tu táan Dioseʼ maʼ tu bin tu paach chéen ayikʼaliloʼob. Letiʼeʼ táan kaʼach u yaʼalik maʼ unaj k-chʼíikil kaxt chéen ayikʼaliliʼ wa chéen ka k-jóoʼs u yutsil le baʼaloʼob yantoʼonoʼ. Baʼaxeʼ, le baʼaloʼob yantoʼonoʼ unaj u meyajtoʼon utiaʼal k-maas maʼalobkíintik bix k-meyajtik Dios. Wa k-beetik beyoʼ táan k-ayikʼaltal tu táan Dios, tumen táan k-tsʼáaik tuʼux u yeʼesiktoʼon u yutsil. Le Bibliaoʼ ku yaʼaliktoʼon: «U kiʼ tʼaan Yuumtsileʼ ayikʼalil maʼ tu taasik kʼiʼinamil tu yéetel» (Proverbios 10:22).
13. ¿Bix u taasik «ayikʼalil» le utsiloʼob ku tsʼáaik Jéeobaoʼ?
13 Jéeobaeʼ, mantatsʼ ku tsʼáaik baʼaloʼob maʼalobtak tiʼ le máaxoʼob meyajtikoʼ (Santiago 1:17). Jeʼex le luʼum tu tsʼáaj Jéeoba tiʼ le israelitaʼoboʼ jumpʼéel luʼum «tuʼux [leche] yéetel kaab ku yáalkab bey jaʼeʼ». Kex óoliʼ xan bey úuchik u yaʼalaʼal yoʼolal Egiptoeʼ, le luʼum tsʼaʼab tiʼ le israelitaʼoboʼ maas maʼalob tiʼ Egipto. ¿Baʼaxten? Moiseseʼ tu yaʼalaj: «Jumpʼéel luʼum ku kanáantaʼal tumen Yuumtsil». Lelaʼ u kʼáat u yaʼaleʼ, le israelitaʼoboʼ yaan kaʼach u bintiʼob utsil tumen Jéeoba kun kanáantikoʼob. Yéetel bey úuchikoʼ, le ken u meyajtoʼob kaʼach Jéeoba yéetel chúukaʼan óolaleʼ, ku kʼamikoʼob yaʼab utsiloʼob yéetel ku yilaʼal maas maʼalob u kuxtaloʼob tiʼ u maasil le máakoʼob kajaʼanoʼob kaʼach naatsʼ tiʼ letiʼoboʼ. Lelaʼ ku yeʼesikeʼ, le utsiloʼob ku tsʼáaik Jéeobaoʼ letiʼe baʼax maas jeʼel u taasik «ayikʼalil» tiʼ máakoʼ (Números 16:13; Deuteronomio 4:5-8; 11:8-15).
14. ¿Bix u bin tiʼ le máaxoʼob ayikʼaloʼob tu táan Diosoʼ?
14 Le tʼaan «ayikʼal tiʼ Jajal Dios[oʼ]» ku suʼutul xan «ayikʼal tu táan Dios» (Nácar-Colunga) wa «ayikʼal tu yich Dios» (Biblia de América). U suukaʼanileʼ, le máaxoʼob ayikʼaloʼoboʼ chéen ku yilkoʼob u pʼáatloʼob maʼalobil tu táan u maasil máakoʼob, lelaʼ ku yeʼeskoʼob yéetel bix u kuxtaloʼob. Ku nojbaʼalkúunskubaʼob tu táan u maasil yoʼolal le baʼaxoʼob sen yantiʼoboʼ (1 Juan 2:16). Baʼaleʼ, le máaxoʼob ayikʼaloʼob tu táan Diosoʼ ku kiʼimakkúuntkoʼob u yóol Dios le oʼolal ku kʼamaʼaloʼob yéetel ku tsʼaʼabaltiʼob yaʼab utsiloʼob. Jach ku biskubaʼob xan tu yéetel, lelaʼ jach ku taasik nojoch kiʼimak óolal yéetel ku beetik u yuʼubikuba máak maʼalobil, upʼéel baʼal maʼ tu páajtal u kaxtaʼal tiʼ le ayikʼaliloʼ (Isaías 40:11). ¿Baʼax uláakʼ unaj k-beetik utiaʼal k-ayikʼaltal tu táan Dios?
Bix jeʼel k-ayikʼaltal tu táan Dioseʼ
15. ¿Baʼax unaj k-beetik utiaʼal k-ayikʼaltal tu táan Dios?
15 Le máak tu yaʼalaj Jesús teʼ kettʼaanoʼ chʼíik sen meyaj utiaʼal u ayikʼaltal, le oʼolal aʼalaʼab tiʼ utúul «j-maʼ naʼat wíinik». Le beetikeʼ, utiaʼal k-ayikʼaltal tu táan Dioseʼ, kʼaʼabéet k-xachikba utiaʼal k-maas táakpajal tiʼ le meyajoʼob jach u kʼáat ka k-beetoʼ. Upʼéel tiʼ le meyajoʼobaʼ letiʼeʼ baʼax tu yaʼalaj Jesusaʼ: «Xeeneʼex túun tiʼ u kajnáaliloʼob tuláakal kaajoʼobeʼ ka a beeteʼexoʼob j-kaambaloʼob» (Mateo 28:19). Yaan k-kʼamik maas yaʼab utsiloʼob wa k-xupikba utiaʼal k-kʼaʼaytik le Reinooʼ yéetel k-kaʼansik uláakʼ máakoʼob ke ka k-xupba chéen utiaʼal k-kaxtik ayikʼalil. Le baʼaxoʼob uchaʼan tiʼ jujuntúul sukuʼunoʼob ken k-il beoraaʼ ku yeʼesik jach jaaj le baʼax tsʼoʼok k-aʼalikaʼ (Proverbios 19:17).
16, 17. Tsikbalt upʼéel baʼax uchaʼan tiʼ utúul sukuʼun wa tiʼ utúul kiik ku yeʼesik bix u ayikʼaltal máak tu táan Dios.
16 Koʼox ilik baʼax úuch tiʼ utúul sukuʼun kajaʼan tiʼ upʼéel luʼumil yaan Asia. Letiʼeʼ ku meyaj kaʼach tuʼux ku yutskíintaʼal computadoraʼob yéetel jach maʼalob u náajal. Baʼaleʼ le meyaj yaan kaʼach tiʼoʼ maʼatech u jach chaʼik u meyajtik Dios tumen ku yokoltik yaʼab tiempo tiʼ, le oʼolal ku yuʼubik maʼ jach maʼalob yanil tu táan Diosiʼ. Leten túuneʼ, maʼ tu yilaj u pʼáatal teʼ meyaj utiaʼal ka u yil u boʼotaʼal maas maʼalobiʼ, baʼaxeʼ tu pʼataj ka joʼopʼ u beetik sorbete u konej. ¿Baʼaxten? Utiaʼal u maas yantal tiempo tiʼ utiaʼal u bin muchʼtáambal yéetel u jóokʼol kʼaʼaytaj. Koʼox ilik bix binik tiʼ kex ku pʼaʼastaʼal kaʼach tumen u yéet meyajoʼob yoʼolal le baʼax tu beetoʼ. Le sukuʼunaʼ tu yaʼalaj: «U jaajileʼ bejlaʼeʼ maas maʼalob in náajal». Tsʼoʼoleʼ tu yaʼalaj xan: «Bejlaʼeʼ yanten kiʼimak óolal tumen maʼ chiʼichnak in wuʼuykimbaiʼ. Tsʼoʼoleʼ, maas naatsʼ yanilen tiʼ Jéeoba». Úuchik u kʼexik u meyajeʼ páajchaj u beetik u precursori, yéetel bejlaʼeʼ tiʼ ku meyaj tiʼ upʼéel u Najil Betel yaan teʼ luʼumil tuʼux kajaʼanoʼ. Jeʼex k-ilkoʼ, le utsiloʼob ku tsʼáaik Jéeobaoʼ letiʼe baʼax ayikʼalkúuntik máakoʼ.
17 Utúul koʼolel xaneʼ líiʼsaʼab ich upʼéel familia tuʼux ku yilaʼal jach kʼaʼanan u kaʼantal u xook máak. Letiʼeʼ xooknaj tiʼ le universidadoʼob yanoʼob Francia, México yéetel Suiza yéetel yanchaj tiʼ u páajtalil u maas kaʼantal u xook yéetel u yantal upʼéel jach maʼalob meyaj tiʼ. Letiʼeʼ ku yaʼalik: «Jach maʼalob u bin ten kaʼachi, yaʼab máaxoʼob kʼaj óolmilen yéetel yaʼab tuʼuxoʼob kin tʼaʼanal kaʼach meyaj, baʼaleʼ kex beyoʼ maʼ kiʼimak in wóol in wuʼuykimbaiʼ yéetel bey yaan baʼax ku bineltik teneʼ». Baʼaleʼ joʼopʼ u xokik le Bibliaoʼ. Letiʼeʼ ku yaʼalik: «Jeʼex u bin in maas kaambaleʼ, bey xan úuchik u joʼopʼol u maas taaktal in kiʼimakkúuntik u yóol Jéeoba yéetel in sutik tiʼ u jeel le baʼaloʼob u tsʼaamajtenoʼ, lelaʼ le áanten in wil kʼaʼabéet in maas kʼubik in wóol in meyajt Dios». Tu pʼataj le meyaj yaan tiʼ kaʼachoʼ yéetel maʼ xáanchaj ka okjaʼanaji. Bejlaʼeʼ tsʼoʼok veinte jaʼaboʼob joʼopʼok u beetik u precursorai. Le kiikaʼ ku yaʼalik xan: «Yaan máax ku yaʼalik chéen kunel le sen xook tin beetajoʼ, baʼaleʼ ku tsʼáaikoʼob cuenta yanten kiʼimak óolal, yéetel ku jaʼakʼal u yóoloʼob ken u yiloʼob baʼax nuʼuktik in kuxtal. Sáamsamal kin kʼáatik tiʼ Jéeoba ka u yáanten utiaʼal maʼ u kaʼantal in wich utiaʼal beyoʼ maʼ u xuʼulul in lúubul utsil tiʼ».
18. Jeʼex le apóstol Pablooʼ, ¿bix jeʼel xan u páajtal k-ayikʼaltal tu táan Dioseʼ?
18 Saulo tiʼ Tarsoeʼ kaʼanchaj u xook yéetel tsʼoʼok kaʼach u káajsik upʼéel maʼalob meyaj. Baʼaleʼ, le ka tu beetuba apóstol Pabloeʼ tu yaʼalaj: «Tuláakal baʼax ku páajtal u yantal teneʼ kin tukultikeʼ bey jumpʼéel baʼal minaʼan u tojoleʼ tu tséel le nojoch náajal yaan tiʼ teen in kʼaj óoltmail Cristo Jesús in Yuumtsiloʼ» (Filiposiloʼob 3:7, 8). Utiaʼal Pabloeʼ tuláakal le maʼalob baʼaloʼob tsʼoʼok u kʼamik yoʼolal Cristooʼ maas jach koʼoj u tojol ke tuláakal le baʼaloʼob jeʼel u páajtal u yantal tiʼ kaʼach way yóokʼol kaabeʼ. Jeʼex le apóstol Pablooʼ, wa k-pʼatik tuláakal kʼaakʼas tsʼíibolaloʼob yéetel wa k-xachikba utiaʼal k-kuxtal jeʼex u yaʼalik le Bibliaoʼ, jeʼel xan k-ayikʼaltal tu táan Dioseʼ. Le Bibliaoʼ ku yaʼaliktoʼon: «X-kaabal ichil yéetel tsiikil tiʼ Yuumtsileʼ, ku taasikoʼob bey boʼolaleʼ ayikʼalil, tsiikil yéetel kuxtal» (Proverbios 22:4).
¿A wojel wa a tsole?
• ¿Baʼax talamil yanchaj tiʼ le máak teʼ kettʼaan tu yaʼalaj Jesusoʼ?
• Teʼ kettʼaanoʼ, ¿baʼaxten aʼalaʼab «j-maʼ naʼat» tiʼ le máakoʼ?
• ¿Baʼax u kʼáat u yaʼal u ayikʼaltal máak tu táan Dios?
• ¿Bix jeʼel u páajtal u ayikʼaltal máak tu táan Dioseʼ?
[U kʼáatchiʼiloʼob le xookoʼ]
[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 28]
«U kiʼ tʼaan Yuumtsileʼ ayikʼalil»
[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 30]
¿Baʼaxten jeʼel u talamtaltoʼon k-chʼaʼatuklik baʼax ken k-beet wa ka aʼalaʼak u tsʼaʼabaltoʼon upʼéel meyaj maas maʼalob u náajalileʼ?
[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 31]
Teʼ kettʼaanoʼ, ¿baʼaxten aʼalaʼab «j-maʼ naʼat» tiʼ le máakoʼ?