Xeen tiʼ baʼax ku taasik

Xeen tu cuadroil baʼax ku taasik

¿Bix unaj k-tratartik k-éet máakil?

¿Bix unaj k-tratartik k-éet máakil?

¿Bix unaj k-tratartik k-éet máakil?

«Beeteʼex tiʼ uláakʼ máakoʼob le baʼax a kʼáateʼex ka u beetoʼob letiʼob tiʼ teʼex[oʼ].» (LUC. 6:31.)

1, 2. 1) ¿Máakalmáak le kaʼansaj maas kʼaj óolaʼan tu beetaj Jesusoʼ? 2) ¿Baʼax ken k-il teʼ xookaʼ bey xan teʼ tuláakʼoʼ?

JESUSEʼ letiʼe maas jach Maʼalob J-kaʼansaj tsʼoʼok u yantaloʼ. Le ka túuxtaʼab le soldadoʼob utiaʼal ka u machoʼob Jesusoʼ, le ka suunajoʼobeʼ tu yaʼaloʼob: «Mix juntéen tʼaanak mix máak jeʼel bix u tʼaan le máakoʼ» (Juan 7:32, 45, 46). Upʼéel tiʼ le kaʼansajoʼob maas kʼaj óolaʼan tu beetaj Jesusoʼ, letiʼe tu yaʼalaj teʼ puʼukoʼ yéetel ku chíikpajal teʼ capituloʼob 5 tak 7 tiʼ u Evangelioi Mateooʼ. Lelaʼ ku chíikpajal xan tu Evangelioi Lucas 6:20-49. *

2 Maʼ xaaneʼ le jaats maas kʼaj óolaʼan tiʼ le kaʼansaj tu beetaj Jesús teʼ puʼukoʼ, letiʼe ku kʼaabaʼintaʼal Regla de Orooʼ. Lelaʼ ku yeʼesiktoʼon bix unaj k-tratartik k-éet máakil: «Beeteʼex tiʼ uláakʼ máakoʼob le baʼax a kʼáateʼex ka u beetoʼob letiʼob tiʼ teʼex[oʼ]» (Luc. 6:31). Jesuseʼ tu beetaj yaʼab baʼaloʼob maʼalobtak yoʼolal le máakoʼoboʼ. Tu tsʼakaj le kʼojaʼanoʼoboʼ yéetel tu kuxkíintaj le kimenoʼoboʼ. Baʼaleʼ maases tu kʼaʼaytaj le maʼalob péektsiloʼ, yéetel le máaxoʼob tu kʼamoʼoboʼ anchajtiʼob upʼéel baʼax maas maʼalob (xokaʼak Lucas 7:20-22). Toʼon xaneʼ k-kʼaʼaytik u maʼalob péektsilil le Reinooʼ yéetel lelaʼ jach ku taasiktoʼon kiʼimak óolal (Mat. 24:14; 28:19, 20). Teʼ xookaʼ bey xan teʼ tuláakʼoʼ yaan k-ilik baʼax tu yaʼalaj Jesús yoʼolal le meyajaʼ, tsʼoʼoleʼ yaan xan k-ilik jujumpʼéel tsolnuʼukoʼob tu yaʼalaj Jesús le ka kaʼansajnaj teʼ puʼuk yaan u yáantkoʼon k-il bix unaj k-tratartik k-éet máakiloʼ.

Maʼ unaj k-séeb kʼuuxiliʼ

3. ¿Bix utúul máak maʼ tu séeb kʼuuxil?

3 Jesuseʼ tu yaʼalaj: «Kiʼ u yóoloʼob le máaxoʼob kabal u yóol u puksiʼikʼaloʼoboʼ [«le maʼ séeb u kʼuuxiloʼoboʼ», NM], tumen bíin utiaʼaltoʼob le luʼumaʼ» (Mat. 5:5). Le Bibliaoʼ ku yeʼesikeʼ le máax maʼ séeb u kʼuuxiloʼ maʼ u kʼáat u yaʼal wa jach u pʼatmubaiʼ. Le jatsʼuts modosaʼ ku yáantik máak utiaʼal ka u beet yéetel kiʼimak óolal le baʼax ku yaʼalaʼaltiʼ tumen Diosoʼ. Tsʼoʼoleʼ ku yáantik xan máak u tratart maʼalob u maasil. Utúul máak maʼ tu séeb kʼuuxileʼ maʼ tu sutik u jeel baʼax ku beetaʼaltiʼ (Rom. 12:17-19).

4. ¿Baʼaxten yaan kiʼimak óolal tiʼ le máaxoʼob maʼatech u séeb kʼuuxiloʼoboʼ?

4 Le máaxoʼob maʼatech u séeb kʼuuxiloʼoboʼ jach yaan kiʼimak óolal tiʼob tumen «bíin utiaʼaltoʼob le luʼumaʼ». Jesuseʼ tu yaʼalaj: «Teneʼ chúukaʼan in wóol [«maʼ séeb in kʼuuxiliʼ», NM] yéetel kabal u yóol in puksiʼikʼal»; le oʼolal Jéeobaeʼ «tsʼoʼok u pʼatik tiʼ letiʼ tuláakal baʼal». Lelaʼ u kʼáat u yaʼal tsʼaʼantiʼ u páajtalil u gobernartik le Luʼumaʼ (Mat. 11:29; Heb. 1:2; Sal. 2:8). Baʼaleʼ maʼ chéen letiʼiʼ. Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ yaan u yantal uláakʼ máaxoʼob kun gobernar teʼ kaʼan yéetel Jesús, le «u paal j-xii[boʼ]» (Dan. 7:13, 14, 21, 22, 27). Letiʼe 144,000 yéeyanoʼob maʼatech xan u séeb kʼuuxiloʼoboʼ. Letiʼobeʼ bíin u kʼamoʼob junmúuchʼ yéetel Cristo le Reinooʼ (Rom. 8:16, 17; Apo. 14:1). Tsʼoʼoleʼ, yaan xan u yantal uláakʼ máaxoʼob maʼatech u séeb kʼuuxiloʼob kun kuxtaloʼob way Luʼum yáanal u Reino Dioseʼ (Sal. 37:11).

5. ¿Baʼax jeʼel u yúuchul wa maʼ k-séeb kʼuuxil jeʼex tu yeʼesiltoʼon Jesuseʼ?

5 Wa maʼ k-tratartik maʼalob u maasileʼ, yaan u náachtaloʼob tiʼ toʼon yéetel maʼ ken u yóot u bisubaʼob t-éetel. Baʼaleʼ, wa maʼ k-séeb kʼuuxil jeʼex tu yeʼesiltoʼon Jesuseʼ, le sukuʼunoʼoboʼ yaan u taaktal u biskubaʼob t-éetel tumen yantoʼon jatsʼuts modos. Le apóstol Pablooʼ, tu yaʼaleʼ le maʼ u séeb kʼuuxil máakoʼ táakaʼan ichil le maʼalob modos ku tsʼáaik le kiliʼich muukʼoʼ, letiʼeʼ tu yaʼalaj: «Maʼ u séeb kʼuuxil máak yéetel muʼukʼaʼan óolal. Minaʼan mix jumpʼéel aʼalmajtʼaan ka u mixbaʼalkúunt baʼaloʼob jeʼel bix leloʼobaʼ». Wa k-chaʼik u nuʼuktikoʼon Jéeoba yéetel u kiliʼich muukʼeʼ yaan uyantaltoʼon le jatsʼuts modosaʼ (Gálatas 5:23, 25, NM). ¿Máasaʼ k-kʼáat antal ichil le máaxoʼob maʼatech u séeb kʼuuxiloʼob ku nuʼuktaʼaloʼob tumen u kiliʼich muukʼ Jéeobaoʼ?

¡Jach kiʼimak u yóol le máaxoʼob ku chʼaʼikoʼob óotsililoʼ!

6. ¿Bix utúul máax ku chʼaʼik óotsilil?

6 Teʼ tu kaʼansajil le puʼukoʼ Jesuseʼ tu yaʼalaj: «Kiʼ u yóoloʼob le máaxoʼob ku chʼaʼikoʼob óotsilil tiʼ uláakʼ máakoʼoboʼ, tumen bíin chʼaʼabak óotsilil tiʼob tumen Jajal Dios» (Mat. 5:7). «Le máaxoʼob ku chʼaʼikoʼob óotsilil[oʼ]» ku yaabiltkoʼob yéetel ku yáantikoʼob le máaxoʼob táan u muʼyajoʼoboʼ. Jesuseʼ tu yáantaj le máaxoʼob táan u muʼyajoʼoboʼ tumen tu yaabiltoʼob yéetel «tu chʼaʼaj óotsilil tiʼob» (Mat. 14:14; 20:34, NM). Le yaabilaj yéetel le chʼaʼa óotsililoʼ yaan xan u péekskoʼon k-áant k-éet máakil (Sant. 2:13).

7. ¿Baʼax péeksaʼab u beet Jesús yoʼolal u chʼaʼa óotsilil?

7 Utéenjeakeʼ, Jesuseʼ tu chʼaʼatuklaj u jeʼelel. Baʼaleʼ, le ka tu yilaj bin ilbil tumen yaʼab máakoʼobeʼ «tu chʼaʼaj óotsilil tiʼob, tumen beyoʼob taman minaʼan máax kanáantikoʼobeʼ, ka joʼopʼ u kaʼansiktiʼob yaʼabkach baʼaloʼob» (Mar. 6:34). Jeʼex Jesuseʼ, toʼon xaneʼ k-kʼaʼaytik u maʼalob péektsilil le Reinooʼ bey xan bix u chʼaʼiktoʼon óotsilil Dios. ¿Máasaʼ jach ku taasiktoʼon kiʼimak óolal u páajtal k-beetik leloʼ?

8. ¿Baʼaxten jach ku kiʼimaktal u yóol le máaxoʼob ku chʼaʼikoʼob óotsililoʼ?

8 Le máaxoʼob ku chʼaʼikoʼob óotsililoʼ jach ku kiʼimaktal u yóoloʼob, tumen u yojloʼob «bíin chʼaʼabak óotsilil tiʼob tumen Jajal Dios» (Luc. 6:38). Tsʼoʼoleʼ Jesuseʼ tu yaʼalaj: «Wa teʼex ka saʼatsikeʼex le kʼaas ku beetaʼalteʼex tumen máakoʼobeʼ, bey xan teʼex bíin saʼatsaʼak a siʼipileʼex tumen a Taataʼex yaan teʼ kaʼanoʼ» (Mat. 6:14). Tiʼ Jéeobaeʼ chéen ku lúubul utsil yéetel ku perdonartik le máaxoʼob ku chʼaʼikoʼob óotsililoʼ.

¿Baʼaxten yaan kiʼimak óolal tiʼ le máaxoʼob yaan jeetsʼel óolal tiʼoboʼ?

9. ¿Baʼax ken k-beet wa yantoʼon jeetsʼel óolal?

9 Jesuseʼ tʼaanaj tiʼ uláakʼ maʼalob modos ku taasik kiʼimak óolal tiʼ máak, letiʼeʼ tu yaʼalaj: «Kiʼ u yóoloʼob le máaxoʼob ku meyajoʼob utiaʼal ka yanak jeetsʼel óolal ichil máakoʼob, tumen bíin aʼalaʼakeʼ, letiʼobeʼ u paalaloʼob Jajal Dios» (Mat. 5:9). Wa yantoʼon le jatsʼuts modosaʼ, maʼ ken k-beet mix baʼal utiaʼal «u yantal kʼuuxil» ichil le sukuʼunoʼoboʼ, jeʼex k-aʼalik baʼaloʼob maʼ jaajtak tu contra uláakʼiʼ, mix xan k-chaʼik u tʼaan kʼaas uláakʼ tiʼ u maasiliʼ (Pro. 16:28). Yéetel baʼax k-aʼalik bey xan yéetel baʼax k-beetikeʼ, unaj k-ilik ka yanaktoʼon jeetsʼelil yéetel tuláakal máak (Heb. 12:14). Baʼaleʼ maases unaj k-kaxtik ka yanaktoʼon jeetsʼelil yéetel Jéeoba (xokaʼak 1 Pedro 3:10-12).

10. ¿Baʼaxten yaan kiʼimak óolal tiʼ le máaxoʼob yaan jeetsʼel óolal tiʼoboʼ?

10 Jesuseʼ tu yaʼaleʼ «le máaxoʼob ku meyajoʼob utiaʼal ka yanak jeetsʼel óolal ichil máakoʼob[oʼ]», kiʼimak u yóoloʼob «tumen bíin aʼalaʼakeʼ, letiʼobeʼ u paalaloʼob Jajal Dios». Yoʼolal u fejoʼob tiʼ Cristoeʼ, le máaxoʼob yéeyaʼanoʼoboʼ tsʼoʼok u tsʼaʼabaltiʼob u páajtalil «u béeychajloʼob u paalaloʼob Jajal Dios» (Juan 1:12; 1 Ped. 2:24). ¿Kux túun le «uláakʼ j-tamanoʼob» ku yeʼeskoʼob xan jeetsʼel óolaloʼ? Utiaʼal letiʼobeʼ, Jesuseʼ yaan u kʼuchul u beetuba «Yuumbil [wa Taatatsil] minaʼan xuʼulul tiʼ» ichil le mil jaʼaboʼob kun gobernar teʼ kaʼan junmúuchʼ yéetel le máaxoʼob yéeyaʼanoʼoboʼ (Juan 10:14, 16; Isa. 9:6; Apo. 20:6). Tu tsʼoʼokbal le mil jaʼaboʼoboʼ, le máaxoʼob kun kuxtaloʼob way Luʼum ken u yeʼesoʼob jeetsʼel óolaloʼ yaan xan u kʼuchul u beetubaʼob u paalaloʼob Jéeoba (1 Cor. 15:27, 28).

11. ¿Bix ken k-tratartil k-éet máakil wa k-chaʼik u nuʼuktikoʼon «le kaʼanilbeʼen naʼat[oʼ]»?

11 Utiaʼal k-maas natsʼikba tiʼ Jéeoba, «u [Diosil] jeetsʼel óolaleʼ», unaj k-ilik u yantaltoʼon le maʼalob modos yantiʼoʼ, ichil lelaʼ táakaʼan xan le jeetsʼel óolaloʼ (Fili. 4:9). Wa k-chaʼik u nuʼuktikoʼon «le kaʼanilbeʼen naʼat[oʼ]», yaan k-ilik ka yanaktoʼon jeetsʼelil yéetel k-éet máakil (Sant. 3:17). Wa k-beetik beyaʼ yaan u yantaltoʼon kiʼimak óolal.

«Ilawileʼex ka juulnak a sáasileʼex»

12. 1) ¿Baʼax tu yaʼalaj Jesús yoʼolal u yáantaʼal le máakoʼob u kʼaj óoltoʼob Diosoʼ? 2) ¿Bix k-beetik u juul le sáasilil yantoʼonoʼ?

12 Jeʼex tsʼoʼok k-ilkoʼ, unaj k-tratartik maʼalob k-éet máakil. Baʼaleʼ le baʼax maas maʼalob jeʼel u páajtal k-beetik tu yoʼolaloʼoboʼ letiʼe k-áantik u kʼaj óoltoʼob Diosoʼ (Sal. 43:3). Jesuseʼ tu yaʼalaj tiʼ u disipuloʼobeʼ letiʼob «u sáasilil yóokʼol kaab» yéetel unaj u beetkoʼob u juul u sáasiloʼob tu táan le máakoʼob utiaʼal ka «u yiloʼob le uts» ku beetikoʼob yoʼolal u maasiloʼ. Le sáasilil yantiʼoboʼ unaj u juul «tu táan le máakoʼoboʼ», wa u kaʼansiktiʼob u jaajil yoʼolal Dios (xokaʼak Mateo 5:14-16). Bejlaʼa xaneʼ le sáasilil yantoʼonoʼ ku juul le ken k-áant k-éet máakil tak tuʼux ku páajtaloʼ yéetel ken táakpajkoʼon tiʼ le kʼaʼaytaj ku beetaʼal «tiʼ tuláakal yóokʼol kaab[oʼ]» (Mar. 13:10; Mat. 26:13). ¿Máasaʼ jach nojoch baʼal k-ilik táakpajal tiʼ le meyajaʼ?

13. ¿Baʼaxten chíikaʼan u yilik le máakoʼob jach tu jaajil u disipuloʼon Cristo?

13 Jesuseʼ tu yaʼalaj: «Jumpʼéel nojoch kaaj yaan yóokʼol jumpʼéel puʼukeʼ maʼ tu páajtal u taʼakaʼal». Jach beyoʼ, upʼéel kaaj bey yanilaʼ chíikaʼan u yilaʼal desde náachil. Bey túun xanoʼ, le máakoʼoboʼ chíikaʼan u yilkoʼob jach tu jaajil u disipuloʼon Cristo ken k-kʼaʼayt u maʼalob péektsilil le Reinooʼ, ken k-eʼes jatsʼuts modos yéetel ken yanaktoʼon upʼéel toj kuxtal (Tito 2:1-14).

14. 1) ¿Bix kaʼach le x-tʼuchub sáasiloʼob ku meyajoʼob teʼ yáax siglooʼ? 2) ¿Baʼax unaj k-beetik utiaʼal maʼ k-taʼakik «yáanal jumpʼéel muut» le sáasilil yantoʼonoʼ?

14 Jesuseʼ tu yaʼaleʼ le ken tʼaʼabak upʼéel sáasil wa x-tʼuchub sáasileʼ maʼ utiaʼal ka tsʼaʼabak yáanal upʼéel muutiʼ, baʼaxeʼ utiaʼal ka tʼuchkíintaʼak yóokʼol upʼéel candelero «utiaʼal ka u sáasilkunt tuláakal le máaxoʼob yanoʼob ich najoʼ». Le x-tʼuchub sáasiloʼob ku meyajoʼob teʼ yáax siglooʼ mejen nuʼukuloʼob beetaʼan yéetel kʼat ku chuʼupuloʼob yéetel u aceitei oliva wa uláakʼ aceite. Le mecha yantiʼ kaʼachoʼ ku chuʼuchik le aceite utiaʼal maʼ u tuʼupul u kʼáakʼiloʼ. Le x-tʼuchub sáasiloʼ ku tʼuchkíintaʼal yóokʼol upʼéel candelero beetaʼan yéetel cheʼ wa yéetel fierro, beyoʼ maas jeʼel u sáasiltal tuláakal le najoʼ. U jaajileʼ mix máak jeʼel u tsʼáaik kaʼach le x-tʼuchub sáasil yáanal upʼéel muutoʼ. Jesuseʼ maʼ u kʼáat xan kaʼach ka u taʼak u sáasilil u disipuloʼob bey «yáanal jumpʼéel muut[eʼ]»; baʼaxeʼ u kʼáat ka juulnak u sáasiloʼob tu táan tuláakal máak. Le oʼolaleʼ maʼ unaj u xuʼulul k-kʼaʼaytik le maʼalob péektsil yoʼolal le chʼaʼapachtajil wa uláakʼ talamiloʼoboʼ.

15. Le maʼalob baʼaloʼob k-beetikoʼ, ¿bix jeʼel u yáantik le máakoʼoboʼ?

15 Ka tsʼoʼok u tʼaan Jesús tiʼ le x-tʼuchub sáasiloʼ, tu yaʼalaj tiʼ u disipuloʼob: «Bey xan teʼex ilawileʼex ka juulnak a sáasileʼex tu táan le máakoʼoboʼ, tumen beyoʼ, le ken u yiloʼob le uts ka beetikeʼexoʼ, yaan u kiʼikiʼtʼantikoʼob a Taataʼex yaan teʼ kaʼanoʼ». Yaan máaxoʼob ku kiʼikiʼtʼantkoʼob Dios yéetel ku káajal u meyajtkoʼob ken u yiloʼob le maʼalob baʼaloʼob k-beetkoʼ. K-ojéeltik lelaʼ ku yáantkoʼon utiaʼal maʼ u xuʼulul k-beetik u juul le sáasilil yantoʼon «jeʼel bix le eekʼoʼob tiʼ jumpʼéel yóokʼol kaab éekʼjochʼeʼenoʼ» (Fili. 2:15).

16. ¿Baʼax unaj k-beetik tumen toʼon «u sáasilil yóokʼol kaab»?

16 Tumen toʼon «u sáasilil yóokʼol kaab[eʼ]», unaj k-kʼaʼaytik u maʼalob péektsilil le Reinooʼ yéetel k-kaʼansik uláakʼ máakoʼob. Baʼaleʼ yaan uláakʼ baʼax kʼaʼabéet k-beetik. Le apóstol Pablooʼ tu yaʼalaj: «Xíimbalneneʼex jeʼel bix máakoʼob yanoʼob tiʼ sáasileʼ [wa yaan sáasilil tiʼob], tumen le sáasiloʼ ku tsʼáaik utsil puksiʼikʼal, jaaj bey xan jumpʼéel toj kuxtal» (Efe. 5:8, 9). Toʼoneʼ mantatsʼ k-nuʼuktik kuxtal jeʼex u yaʼalik le Bibliaoʼ. Jach beyoʼ, unaj k-beetik le baʼax tu yaʼalaj le apóstol Pedroaʼ: «Xíimbalneneʼex maʼalob ichil le máaxoʼob maʼ u kʼaj óoloʼob Jajal Diosoʼ. Beyoʼ letiʼobeʼ, kex táan u tʼaanoʼob beleʼ ta contraʼex jeʼel bix wa beyeʼex loolob máakeʼexeʼ, bíin u yiloʼob le uts ka beetikeʼexoʼ yéetel bíin u kiʼikiʼtʼantoʼob Jajal Dios le ken kʼuchuk u kʼiinil u xíimbaltaʼaloʼobeʼ» (1 Ped. 2:12). Baʼaleʼ ¿baʼax unaj k-beetik wa yantoʼon upʼéel talamil yéetel utúul sukuʼun?

«Kaxant kiʼimak óolal yéetel a sukuʼun»

17-19. 1) ¿Baʼax le siibalil ku chʼaʼachiʼitaʼal teʼ Mateo 5:23, 24? 2) ¿Baʼaxten jach kʼaʼabéet u yutskíintik máak le talamil yantiʼ yéetel u sukuʼunoʼ, yéetel bix tu yeʼesil Jesús u kʼaʼananil?

17 Teʼ tu kaʼansajil le puʼukoʼ, Jesuseʼ tu yaʼalaj tiʼ u disipuloʼob maʼ u pʼuʼujuloʼob yéetel u sukuʼunoʼob mix xan u pʼektikoʼob. Baʼaxeʼ tu yaʼalajtiʼob ka u séeb utskíintoʼob le talamil yantiʼoboʼ (xokaʼak Mateo 5:21-25). ¿Baʼax tu yóotaj u yaʼal Jesús yéetel le tsolnuʼukaʼ? Koʼox aʼalikeʼ techeʼ táan a bisik a siibal teʼ templooʼ, baʼaleʼ ken kʼuchkecheʼ ku kʼaʼajaltech yantech upʼéel talamil yéetel a sukuʼun. ¿Baʼax túun unaj a beetik? A pʼatik a siibal teʼeloʼ yéetel a bin a wutskíint le talamiloʼ. Ken tsʼoʼokokeʼ ka suut a kʼub a siibaloʼ.

18 Le siibalaʼ, upʼéel baʼal ku bisaʼal teʼ templo utiaʼal kʼubbil tiʼ Jéeobaoʼ. Le israelitaʼoboʼ jach kʼaʼanan u kʼubikoʼob kaʼach baʼalcheʼob tiʼ Jéeoba, tumen lelaʼ táakaʼan ichil le adoración ku tsʼáaikoʼobtiʼ jeʼex u yaʼalik le Leyoʼ. Baʼaleʼ, wa utúul israelita ku kʼaʼajal tiʼ yaan upʼéel talamil yéetel u sukuʼuneʼ, unaj u yilik u yutskíintik tumen maas kʼaʼanan ke ka u kʼub le siibaloʼ. Jesuseʼ tu yaʼalaj: «Pʼat a siibal teʼeloʼ, xeen táanil a kaxant kiʼimak óolal yéetel a sukuʼun. Ku tsʼoʼokoleʼ ku páajtal a suut a kʼub a [siibal]». Jach beyoʼ, u yutskíintik máak le talamil yantiʼ yéetel u sukuʼunoʼ, maas kʼaʼanan kaʼach ke ka u tsʼoʼokbes le baʼaloʼob ku yaʼalik le Leyoʼ.

19 Baʼaleʼ Jesuseʼ maʼ tu yaʼalaj baʼax siibalil ku bisaʼal kʼubbiliʼ mix yoʼolal baʼax kʼebanil táan u bisaʼal le siibalaʼ. Le oʼolaleʼ, jeʼel baʼalak siibalil ka u bis kaʼach le israelitaoʼ, unaj u kʼubik tuláakʼ súutukil wa ku kʼaʼajal tiʼ yaan upʼéel talamil yéetel u sukuʼun. Wa le siibal kun kʼubbil utúul baʼalcheʼoʼ, unaj kaʼach u pʼaʼatal tu chichan táankabil le templo naatsʼ tiʼ le altaroʼ. Ken tsʼoʼokok u yutskíintik le talamiloʼ, le israelitaoʼ jeʼel u páajtal u suut u kʼub u siibaloʼ.

20. Wa kʼuuxoʼon yéetel utúul sukuʼuneʼ, ¿baʼaxten unaj k-ilik séeb utskíintik le talamiloʼ?

20 Utiaʼal ka u kʼam Dios le adoración k-tsʼáaiktiʼoʼ, jach kʼaʼanan k-bisikba maʼalob yéetel le sukuʼunoʼoboʼ. Tu kaajil Israeleʼ, le máaxoʼob maʼatech u tratartkoʼob maʼalob u sukuʼunoʼoboʼ maʼatech u kʼamaʼal kaʼach tumen Dios le siibal ku kʼubkoʼoboʼ (Miq. 6:6-8). Le oʼolal Jesuseʼ tu yaʼalaj tiʼ u disipuloʼob ka u séeb utskíintoʼob le talamil yantiʼob yéetel u sukuʼunoʼoboʼ (Mat. 5:25). Pablo xaneʼ tu yaʼalaj: «Wa ka kʼuuxileʼexeʼ maʼ a kʼebantaleʼex; yéetel maʼ u pʼáatal bulkʼiin kʼuuxeʼex. Maʼ a tsʼáaikeʼex tuʼux u meyaj kʼaasilbaʼal» (Efe. 4:26, 27). Kex tumen yaan kʼiin k-kʼuuxil tumen ku beetaʼaltoʼon wa baʼaxeʼ, unaj k-ilik séeb utskíintik le talamiloʼ. Wa maʼ k-beetkeʼ jeʼel u pʼáatal kʼuuxoʼoneʼ yéetel jeʼel xan k-tsʼáaik tuʼux u táabskoʼon le Kʼaasilbaʼaloʼ (Luc. 17:3, 4).

Maʼ u jáawal k-tratartik yéetel tsiikil k-éet máakiliʼ

21, 22. 1) ¿Bix jeʼel k-tsʼáaik ichil k-kuxtal le maʼalob kaʼansaj tu tsʼáaj Jesús tsʼoʼok xakʼaltikaʼ? 2) ¿Baʼax ken k-il teʼ tuláakʼ xookoʼ?

21 Le jujumpʼéel baʼaloʼob tsʼoʼok k-kanik tiʼ le kaʼansaj tu beetaj Jesús teʼ puʼukoʼ unaj u yáantkoʼon k-tratart maʼalob bey xan yéetel tsiikil k-éet máakil. Kex tumen kʼeban wíinikoʼoneʼ, jeʼel u páajtal k-tsʼáaik ichil k-kuxtal le baʼaxoʼob tu yaʼalaj Jesusoʼ, tumen mix letiʼ mix Jéeoba jeʼel u kʼáatiktoʼon ka k-beet upʼéel baʼal maʼ tu páajtal k-tsʼoʼokbesikeʼ. Wa k-kʼáatik u yáantaj Jéeoba yéetel k-ilik k-beetik jeʼex t-kʼáatiloʼ, maʼ ken k-séeb kʼuuxil, yaan k-chʼaʼik óotsilil yéetel yaan k-ilik ka yanaktoʼon jeetsʼelil yéetel u maasil. Tsʼoʼoleʼ, yaan xan k-chíikbesik le sáasilil yantoʼon utiaʼal k-nojbeʼenkúuntik Jéeobaoʼ yéetel yaan u páajtal k-utskíintik le talamil ku yantaltoʼon yéetel le sukuʼunoʼoboʼ.

22 Jeʼex tsʼoʼok k-ilkoʼ wa k-kʼáat ka u kʼam Dios le adoración k-tsʼáaiktiʼoʼ, unaj k-tratartik maʼalob k-éet máakil (Mar. 12:31). Teʼ tuláakʼ xookoʼ yaan k-ilik uláakʼ jaats tiʼ le kaʼansaj tu beetaj Jesús teʼ puʼuk jach jeʼel xan u yáantkoʼon k-tratart maʼalob k-éet máakiloʼ. Ken tsʼoʼokok k-tuukul tiʼ le maʼalob kaʼansaj tu tsʼáaj Jesusoʼ, maʼalob ka tuukulnakoʼon tiʼ lelaʼ: «¿Maʼalob wa in tratartik u maasil?».

[Tsolajiloʼob]

^ xóot’ol 1 Táanil tiʼ a líiʼskaba yéetel le xook bey xan yéetel le uláakʼoʼ, maʼalob ka a xok le tekstoʼobaʼ.

¿Baʼax jeʼel a núukikeʼ?

• ¿Bix utúul máak maʼ tu séeb kʼuuxil?

• ¿Baʼaxten kiʼimak u yóol le máaxoʼob ku chʼaʼikoʼob óotsililoʼ?

• ¿Bix jeʼel k-chíikbesik tu táan le máakoʼob le sáasilil yantoʼonoʼ?

• ¿Baʼaxten unaj k-séeb utskíintik le talamil yantoʼon yéetel k-sukuʼunoʼoboʼ?

[U kʼáatchiʼiloʼob le xookoʼ]

[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 4]

K-kʼaʼaytik u maʼalob péektsilil le Reinooʼ upʼéel bix k-chíikbesik le sáasilil yantoʼonoʼ

[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 5]

Toʼoneʼ mantatsʼ k-nuʼuktik kuxtal jeʼex u yaʼalik le Bibliaoʼ

[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 6]

Unaj k-beetik tuláakal le ku páajtal utiaʼal séeb k-utskíintik le talamil yantoʼon yéetel k-sukuʼunoʼoboʼ