Jéeobaeʼ jach ku kanáantik les sukuʼunoʼob tsʼoʼok u chʼíijloʼoboʼ
Jéeobaeʼ jach ku kanáantik les sukuʼunoʼob tsʼoʼok u chʼíijloʼoboʼ
«Jajal Dioseʼ toj, yéetel maʼ bíin u tuʼubs le baʼax tsʼoʼok a beetikeʼexoʼ yéetel le yaakunaj tsʼoʼok a weʼesikeʼextiʼoʼ.» (HEB. 6:10.)
1, 2. 1) Ken k-xok baʼax tu yaʼalaj Daniel yoʼolal Jéeobaeʼ, maʼ xaaneʼ ¿tiʼ máaxoʼob k-tuukul? 2) ¿Bix u yilik Jéeoba le máaxoʼob meyajtik tsʼoʼok u chʼíijloʼoboʼ?
KEN k-xok bix úuchik u yilaʼal Jéeoba tumen le profeta Daniel tiʼ upʼéel náayoʼ, maʼ xaaneʼ k-tuukul yoʼolal le sukuʼunoʼob tsʼoʼok u chʼíijloʼoboʼ yéetel tsʼoʼok u saktal u pooloʼoboʼ. Danieleʼ tu yaʼalaj: «Bin u bin in paakat, tak ka tin wilaj u tsʼaʼabal wa jaypʼéel jalaʼach kʼáancheʼob, juntúul nuxib kulajiʼ. U búuk[eʼ] bey [nieve] kaʼacheʼ, u pooleʼ bey kaʼach u sak tsoʼotsel taman pʼoʼaneʼ» (Dan. 7:9).
2 Danieleʼ ku yaʼalikeʼ u tsoʼotsel u pool Dioseʼ jach sak, bey jeʼex u tsoʼotsel taman táant u pʼoʼoboleʼ. Le ken aʼalaʼak tiʼ Jéeoba utúul nuxib yéetel sak u tsoʼotsel u pooleʼ, ku yeʼesikeʼ letiʼeʼ maʼ anchaj káajbal tiʼiʼ yéetel minaʼan xuʼulul tiʼ. K-ojéeltik lelaʼ ku péekskoʼon k-eʼes nojoch tsiikil tiʼ. Letiʼeʼ, ¿bix túun u yilik le máaxoʼob meyajtik tsʼoʼok u chʼíijloʼoboʼ? Utiaʼal Dioseʼ «u sakil u tsoʼotsel joʼoleʼ jumpʼéel [corona] yoʼolal tsiikil, náajaltaʼan yéetel jumpʼéel maʼalob kuxtal» (Pro. 16:31). Jach beyoʼ, le máaxoʼob tsʼoʼok u chʼíijloʼoboʼ jaʼtsoʼob tu táan Jéeoba. ¿Kux túun teech, bey wa xan a wilkoʼoboʼ?
¿Baʼaxten jach yaabiltaʼanoʼob?
3. ¿Baʼaxten jach k-yaabilmaj le sukuʼunoʼob tsʼoʼok u chʼíijloʼoboʼ?
3 Ichil le máaxoʼob meyajtik Dios tsʼoʼok u chʼíijloʼoboʼ, táakaʼan le sukuʼunoʼob tiaʼanoʼob ichil le Cuerpo Gobernanteoʼ, le superintendenteʼob tiʼ circuitooʼ wa le tsʼoʼok u xuʼulul u beetkoʼob le meyajaʼ, le precursoroʼoboʼ yéetel le j-kʼaʼaytajoʼob jach u tsʼaamaj u yóoloʼob meyaj teʼ múuchʼuliloʼoboʼ. Maʼ xaaneʼ a kʼaj óol utúul sukuʼun úuch káajak u meyajtik Jéeoba yéetel yaʼab u yáantik le táankelmoʼoboʼ. Jujuntúul tiʼ le sukuʼunoʼobaʼ tsʼoʼok u tsʼaʼabal u beetoʼob nukuch meyajoʼob tu kaajal Dios yéetel tsʼoʼok xan u chʼaʼapachtaloʼob ikil u kʼaʼaytajoʼob. Jéeoba yéetel «le palitsil chúukpajaʼan u yóol yéetel yaan u naʼat[oʼ]» jach kiʼimak u yóoloʼob, tumen le sukuʼunoʼobaʼ jach nojoch meyaj tsʼoʼok u beetkoʼoboʼ yéetel láayliʼ táan u beetkoʼob yoʼolal le Reinooʼ (Mat. 24:45).
4. ¿Baʼaxten unaj k-eʼesik tsiikil yéetel k-payalchiʼ yoʼolal le sukuʼunoʼob tsʼoʼok u chʼíijloʼoboʼ?
4 Le sukuʼunoʼobaʼ jach ku náajmatikoʼob ka yaabiltaʼakoʼob yéetel ka eʼesaʼak tsiikil tiʼob tumen tuláakal le máaxoʼob meyajtik Diosoʼ. Le Ley tsʼaʼab tiʼ Moisesoʼ ku yaʼalikeʼ utiaʼal u yeʼesaʼal tsiikil tiʼ Jéeobaeʼ kʼaʼabéet u yaabiltaʼal yéetel u yeʼesaʼal tsiikil tiʼ le máaxoʼob tsʼoʼok u chʼíijloʼoboʼ (Lev. 19:32). Le oʼolaleʼ maʼ unaj u tuʼubultoʼon k-payalchiʼ yoʼolal le sukuʼunoʼob tsʼoʼok u chʼíijloʼoboʼ yéetel k-tsʼáaik nib óolal tiʼ Jéeoba yoʼolal le jatsʼuts meyaj tsʼoʼok u beetkoʼoboʼ. Le apóstol Pablooʼ payalchiʼinaj yoʼolal tuláakal le sukuʼunoʼoboʼ, le táankelmoʼoboʼ bey xan le tsʼoʼok u chʼíijloʼoboʼ (xokaʼak 1 Tesalonicailoʼob 1:2, 3).
5. ¿Baʼaxten jeʼel u páajtal k-kanik yaʼab baʼaloʼob tiʼ le sukuʼunoʼob tsʼoʼok u chʼíijloʼoboʼ?
5 Tumen úuch joʼopʼok u meyajtkoʼob Dios yéetel yaʼab baʼaloʼob u yojel le sukuʼunoʼob tsʼoʼok u chʼíijloʼoboʼ, tuláakloʼon jeʼel u páajtal k-kanik yaʼab baʼaloʼob tiʼ letiʼobeʼ. Le sukuʼunoʼobaʼ tsʼoʼok u kanik u yeʼesoʼob chúukaʼan óolal yéetel u naʼatkoʼob bix u yuʼubikuba u maasil, tsʼoʼoleʼ jach u kʼáat u kaʼansoʼob tiʼ le táankelmoʼob tuláakal le baʼax u yojloʼoboʼ (Sal. 71:18). Le táankelmoʼoboʼ jach unaj u yilik u jóoʼskoʼob u yutsil tiʼ le baʼax u yojel le sukuʼunoʼobaʼ, jeʼex u jóoʼsaʼal jaʼ tiʼ upʼéel chʼeʼen jach taameʼ (Pro. 20:5).
6. ¿Baʼax jeʼel u páajtal k-beetik utiaʼal k-eʼesik k-yaabilmaj le sukuʼunoʼob tsʼoʼok u chʼíijloʼoboʼ?
6 Jeʼex Jéeobaeʼ ¿baʼax jeʼel u páajtal k-beetik utiaʼal k-eʼesik jach k-yaabilmaj le sukuʼunoʼobaʼ? Upʼéel bix jeʼel k-beetkeʼ letiʼe ken k-aʼaltiʼob jach k-yaabilmoʼob ikil u tsʼáaik u yóol u meyajtoʼob Dios yéetel ken k-chʼaʼa en cuenta baʼax ku yaʼalikoʼoboʼ. Uláakʼ bixeʼ letiʼe ken k-beet le tsolnuʼukoʼob ku tsʼáaikoʼoboʼ. Yaʼab tiʼ letiʼobeʼ bey tu beetiloʼob tu táankelmiloʼoboʼ, le ka tsolnuʼuktaʼaboʼob tumen uláakʼ sukuʼunoʼob tsʼoʼok u chʼíijloʼobeʼ, tu beetoʼob le baʼax aʼalaʼabtiʼoboʼ yéetel tak bejlaʼa táan u yilkoʼob u yutsileʼ. *
Bix jeʼel k-eʼesik k-yaabilmoʼobeʼ
7. ¿Máaxoʼob maases unaj u kanáantkoʼob le sukuʼunoʼob tsʼoʼok u chʼíijloʼoboʼ?
7 Jéeobaeʼ ku yaʼalikeʼ le máaxoʼob tsʼoʼok u chʼíijloʼoboʼ maases unaj u kanáantaʼaloʼob tumen u láakʼtsiloʼob (xokaʼak 1 Timoteo 5:4, 8). Dioseʼ jach ku kiʼimaktal u yóol ken u yil yaabiltaʼanoʼob yéetel ku kanáantaʼaloʼob tumen u láakʼtsiloʼob jeʼex u beetik letiʼoʼ. Le familiaʼob beetik lelaʼ ku yáantaʼaloʼob tumen Dios yéetel ku kʼamkoʼob u yutsil. *
8. ¿Baʼaxten le sukuʼunoʼob yanoʼob teʼ múuchʼuliloʼ unaj u yilik u yáantkoʼob le sukuʼunoʼob tsʼoʼok u chʼíijloʼoboʼ?
8 Baʼaleʼ Jéeobaeʼ ku kiʼimaktal u yóol xan ken u yil táan u kanáantaʼal le sukuʼunoʼob tsʼoʼok u chʼíijloʼob maʼ j-jaajkunaj u láakʼtsiloʼoboʼ wa minaʼan mix máak kanáantkoʼoboʼ (1 Tim. 5:3, 5, 9, 10). Ken beetaʼak beyaʼ, le sukuʼunoʼoboʼ ku yeʼeskoʼob ku múul kanáantkubaʼob, ku paklan yaabilkubaʼob yéetel ku chʼaʼikoʼob óotsilil (1 Ped. 3:8). Pabloeʼ jach maʼalob tu ketil le yaabilaj ku yeʼesaʼal ichil le múuchʼulil le ka tu yaʼalaj wa u xéetʼ u wíinklil máak ku muʼyajeʼ «tuláakal le uláakʼ u xéexetʼaloʼ ku mukʼyajoʼob xan» (1 Cor. 12:26). U yilaʼal bix jeʼel u yáantaʼal le sukuʼunoʼob tsʼoʼok u chʼíijloʼoboʼ, ku yeʼesik táan u beetaʼal le baʼax tu yaʼalaj Pabloaʼ: «Áantabaʼex ta baatsileʼex utiaʼal a bisikeʼex a kuucheʼex, tsʼoʼokbeseʼex beyoʼ u yaʼalmajtʼaan Cristo» (Gal. 6:2).
9. ¿Baʼax le «kuuch» ku bisik le sukuʼunoʼob tsʼoʼok u chʼíijloʼoboʼ?
9 ¿Baʼax le «kuuch» ku bisik le sukuʼunoʼob tsʼoʼok u chʼíijloʼoboʼ? Yaneʼ jach séeb u kaʼanloʼob yéetel ku chiʼichnaktaloʼob tumen maʼ tu páajtal u beetkoʼob baʼaloʼob maʼ jach talamtakoʼobiʼ, jeʼex le u binoʼob tu yiknal doctoroʼ, u jóoʼskoʼob wa baʼax juʼunil tu táan le autoridadoʼoboʼ, u limpiartik u najiloʼob yéetel u beetkoʼob baʼal u jaantoʼob. Tumen ken chʼíijik máak ku pʼáatal maʼ taak u janal mix u yukʼik jaʼeʼ, yaneʼ maʼatech u janal tubeel yéetel maʼ yaʼab u yukʼik jaʼiʼ. Bey xan jeʼel u yúuchul yéetel le baʼaxoʼob yaan yil yéetel u meyajtaʼal Diosoʼ. Yaʼab sukuʼunoʼob tsʼoʼok u pʼáatal maʼ jach maʼalob u paakatoʼob yéetel maʼ jach sáasil u xiknoʼobeʼ, ku talamtal u xokkoʼob le jóoʼsaʼaniloʼoboʼ yéetel u chʼenxikintkoʼob le muchʼtáambaloʼoboʼ. Maʼ xaaneʼ tak chéen u líiʼskubaʼob utiaʼal u binoʼob tiʼ upʼéel muchʼtáambaleʼ, jach ku talamtal tiʼob. ¿Bix jeʼel u yáantaʼaloʼobeʼ?
Bix jeʼel u yáantaʼaloʼobeʼ
10. ¿Baʼax ku beetik le ancianoʼob utiaʼal u yáantaʼal le sukuʼunoʼob tsʼoʼok u chʼíijloʼoboʼ?
10 Yaʼab sukuʼunoʼob tiʼ jejeláas múuchʼuliloʼobeʼ jach ku kanáantkoʼob le sukuʼunoʼob tsʼoʼok u chʼíijloʼoboʼ. Ku bin u manoʼob baʼax kʼaʼabéet tiʼ le sukuʼunoʼobaʼ, ku limpiarkoʼob u najiloʼob yéetel ku beetkoʼob baʼal u jaantoʼob. Tsʼoʼoleʼ ku múul xookoʼob, ku múul jóoʼloʼob kʼaʼaytaj yéetel ku biskoʼob teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ. Wa kʼaʼabéet u binoʼob wa tuʼuxeʼ ku bisaʼaloʼob xan. Yéetel wa maʼ tu páajtal u jóoʼloʼob tu yotochoʼobeʼ ku grabartaʼal le muchʼtáambaloʼ utiaʼal ka u yuʼuboʼob. Le ancianoʼoboʼ ku beetkoʼob tuláakal le ku páajtal utiaʼal u yáantaʼal le sukuʼunoʼobaʼ. *
11. Tsol bix áantaʼabik utúul sukuʼun tsʼoʼok u chʼíijil tumen upʼéel familia.
11 Tsʼoʼoleʼ cada utúul tiʼ toʼoneʼ jeʼel u páajtal k-chʼaʼatuklik k-áantik le sukuʼunoʼob tsʼoʼok u chʼíijloʼoboʼ. Koʼox ilik upʼéel baʼax uchaʼan. Utúul sukuʼun tsʼoʼok u chʼíijleʼ le ka kíim u yatneʼ pʼáat maʼ tu páajtal u boʼotik u rentai le naj tuʼux yanoʼ, tumen pʼáat chéen upʼéel pensión ku cobrartik. Letiʼ yéetel u yatan kaʼacheʼ tu tsʼáajoʼob xook tiʼ utúul máak yéetel u yatan bey xan tiʼ kaʼatúul u hijaʼob x-lóoʼbaynoʼob. Yoʼolal le baʼax úuch tiʼ le sukuʼunaʼ, le familiaaʼ tu yaʼalajtiʼ ka xiʼik kajtal tu yiknaloʼob, yéetel tumen jach nojoch u yotochoʼobeʼ, tu tsʼáajoʼob kaʼapʼéel cuarto tiʼ le sukuʼunaʼ. Letiʼobeʼ kʼuch u yiloʼob bey utúul u láakʼtsiloʼobeʼ, yéetel ichil quince jaʼaboʼobeʼ tu máansoʼob jatsʼuts súutukiloʼob tu yéetel. Le chʼúupaloʼoboʼ yaʼab baʼaloʼob tu kanoʼob tiʼ bix úuchik u chúukpajal u yóol u meyajt Dios bey xan tiʼ le baʼaxoʼob uchaʼantiʼoʼ, yéetel tumen jach kiʼimak u yóol le chʼúupaloʼobaʼ le sukuʼunaʼ jach utschaj tu tʼaan u tsikbal tu yéeteloʼob. Letiʼeʼ kuxlaj tu yéeteloʼob tak ka kíim, le yaan 89 jaʼaboʼob tiʼoʼ. Le familiaaʼ jach ku tsʼáaik nib óolal tiʼ Dios úuchik u yantal le sukuʼun tu yotochoʼoboʼ. U jaajileʼ, le familiaaʼ tsʼoʼok u kʼamik yaʼab utsiloʼob úuchik u yáantkoʼob le sukuʼunaʼ (Mat. 10:42). *
12. ¿Bix jeʼel u páajtal k-áantik le sukuʼunoʼob tsʼoʼok u chʼíijloʼoboʼ?
12 Maʼ xaaneʼ maʼ tu páajtal k-áantik le sukuʼunoʼob jeʼex tu beetil le familiaaʼ, baʼaleʼ jeʼel u páajtal k-áantkoʼob utiaʼal ka xiʼikoʼob teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ yéetel k-jóokʼol kʼaʼaytaj tu yéeteloʼob. Jeʼel u páajtal k-invitarkoʼob t-otocheʼ wa ka xiʼikoʼon xíimbal tu yéeteloʼob. Yéetel wa kʼojaʼanoʼob wa maʼ tu páajtal u jóoʼloʼob tu yotochoʼobeʼ, maʼ u tuʼubultoʼon k-bin xíimbaltoʼob. Jeʼel baʼaxak ka k-beet utiaʼal k-áantkoʼobeʼ, mantatsʼ unaj k-tratartkoʼob bey nukuch máakoʼobeʼ. Le maʼiliʼ tuʼubuk u yiikʼoʼoboʼ, unaj k-chʼaʼikoʼob en cuenta tiʼ tuláakal le baʼax ken k-beet yaan yil yéeteloʼoboʼ. Tak le máaxoʼob táan u tuʼubul u yiikʼoʼoboʼ ku tsʼáaikoʼob cuenta wa ku yeʼesaʼaltiʼob tsiikil wa maʼ.
Jéeobaeʼ maʼ bíin u tuʼubs le meyaj tsʼoʼok a beetkeʼexoʼ
13. ¿Baʼaxten kʼaʼabéet k-chʼaʼik en cuenta bix u yuʼubikuba le sukuʼunoʼob tsʼoʼok u chʼíijloʼoboʼ?
13 Jach kʼaʼabéet k-chʼaʼik en cuenta bix u yuʼubikuba le sukuʼunoʼob tsʼoʼok u chʼíijloʼoboʼ. U jaajileʼ yaan kʼiineʼ ku lúubul u yóoloʼob tumen yaan baʼax maʼ tu páajtal u beetkoʼob jeʼex tu táankelmiloʼobeʼ. Jeʼex utúul kiik tsʼoʼok maas tiʼ cincuenta jaʼaboʼob okjaʼanakeʼ káaj u maastal u kʼojaʼanil, tsʼoʼoleʼ pʼáat istikiaj u bin teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ. Utéenjeakil le táan u kʼaʼajsik bix u sen táakpajal teʼ kʼaʼaytaj le táan kaʼach u beetik u precursora regularileʼ, joʼopʼ u yokʼol. Ka tu chinaj u pooleʼ, tu yaʼalaj: «Maʼ tu páajtal in beetik mix baʼal bejlaʼeʼ».
14. Le salmoʼoboʼ, ¿bix u líiʼsik u yóol le sukuʼunoʼob tsʼoʼok u chʼíijloʼoboʼ?
14 Wa tsʼoʼok u yantal a jaʼabileʼ, ¿yaan wa kʼiin ka wuʼuykaba jeʼex le kiikaʼ? ¿Yaan wa kʼiin ka tuklik tsʼoʼok a tuʼubsaʼal tumen Jéeoba? Maʼ xaaneʼ le máax tsʼiʼibt le Salmo 71 bey xan tu yuʼubiluba le ka chʼíijoʼ, le oʼolal tu yaʼalaj tiʼ Jéeoba: «Maʼ a kúulpachtiken le ken nuxibchajken, maʼ a xúumpʼattiken le ken lúubuk in muukʼoʼob [...] le ken nuxibchajkeneʼ maʼ a xúumpʼattiken bey le ken wéej sakak u tsoʼotsel in pool» (Sal. 71:9, 18). U jaajileʼ Jéeobaeʼ maʼ tu xúumpʼattaj le salmistaaʼ, yéetel maʼ ken u xúumpʼattech xan. Tiʼ uláakʼ salmoeʼ, Davideʼ tu yaʼaleʼ jach u yojel yaan u yáantaʼal tumen Jéeoba (xokaʼak Salmo 68:19). Wa ku chúukpajal a wóol a meyajt Jéeobaeʼ, letiʼeʼ maʼ ken u pʼatech yéetel sáamsamal ken u yáantech.
15. ¿Baʼax jeʼel u beetik le sukuʼunoʼob tsʼoʼok u chʼíijloʼob utiaʼal maʼ u lúubul u yóoloʼoboʼ?
15 Jéeobaeʼ maʼ ken u tuʼubs le meyaj tsʼoʼok a beetkoʼ yéetel le ka beetik utiaʼal a nojbeʼenkúuntikoʼ. Letiʼeʼ «toj, yéetel maʼ bíin u tuʼubs le baʼax tsʼoʼok a beetikeʼexoʼ yéetel le yaakunaj tsʼoʼok a weʼesikeʼextiʼoʼ» (Heb. 6:10). Le oʼolaleʼ maʼ a chaʼik u lúubul a wóol. Maʼ a tuklik wa mix baʼal a beelal tu táan Jéeoba. Tuukulnen tiʼ baʼaloʼob maʼalobtak, jeʼex le utsiloʼob tsʼoʼok a kʼamikoʼ yéetel le jatsʼuts baʼaloʼob táan a páaʼtikoʼ. Toʼoneʼ táan k-páaʼtik le «nojoch alab óolal» u yaʼalmaj Jéeoba u tsʼáaiktoʼonoʼ (Jer. 29:11, 12; Hch. 17:31; 1 Tim. 6:19). Tuukulnen tiʼ le baʼax u yaʼalmaj Jéeoba u tsʼáaiktechoʼ, maʼ u lúubul a wóol kex minaʼan a muukʼ jeʼex ta táankelmileʼ yéetel maʼ u tuʼubultecheʼ le sukuʼunoʼoboʼ jach utstutʼaan u yilkechoʼob teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ. *
16. ¿Baʼaxten utúul sukuʼun tsʼoʼok u chʼíijileʼ tu tuklaj u xulik u beetik u ancianoi, yéetel baʼax áant u kʼex u tuukul?
16 Koʼox ilik baʼax úuch tiʼ Juan, utúul anciano yaan 80 jaʼaboʼob tiʼ, yéetel bulkʼiin táan u kanáantik Sara, u yatan, máax maʼ tu páajtal u xíimbal. * Utiaʼal ka páajchajak u bin muchʼtáambal yéetel u jóokʼol kʼaʼaytajeʼ, jujuntúul kiikoʼobeʼ ku pʼáatal u kanáantoʼob Sara. Baʼaleʼ, maʼ sen úucheʼ, tumen jach chiʼichnak Juan yoʼolal lelaʼ, káaj u tuklik unaj u xuʼulul u beetik u ancianoi. Le táan u yokʼoloʼ, tu yaʼalaj: «Chéen kunel in seguer in beetik in ancianoi. Mix baʼal ku páajtal in beetik teʼ múuchʼuliloʼ». Le uláakʼ ancianoʼoboʼ tu yáantoʼob utiaʼal maʼ u tuukul beyoʼ, yéetel tu yaʼaloʼobtiʼ kex chéen upʼíit ka u beet teʼ múuchʼuliloʼ, jach kʼaʼanan u yantal ichiloʼob tumen yaʼab baʼaloʼob u yojel. Tumen jach líiʼsaʼab u yóoleʼ, Juaneʼ tu chʼaʼatuklaj maʼ u xuʼulul u beetik u ancianoi, yéetel leloʼ jach tu taasaj kiʼimak óolal tiʼ le sukuʼunoʼoboʼ.
Le sukuʼunoʼob tsʼoʼok u chʼíijloʼoboʼ ku kanáantaʼaloʼob tumen Jéeoba
17. ¿Baʼax ku yaʼalik le Biblia yoʼolal le sukuʼunoʼob tsʼoʼok u chʼíijloʼoboʼ?
17 Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ kex yaan talamil tiʼ le sukuʼunoʼob tsʼoʼok u chʼíijloʼoboʼ jeʼel u páajtal u seguer u meyajtkoʼob Jéeobaeʼ. Le salmistaoʼ tu yaʼalaj: «Jeʼel bix kuxaʼan cheʼob pakʼaʼanoʼob tu [templo] Yuumtsileʼ ku loolankiloʼob [...]. Tak tu nuxibiloʼobeʼ yaan u yichankiloʼob; bíin yanakoʼob mantatsʼ muʼukʼaʼanoʼob yéetel toj u yóoloʼob» (Sal. 92:13, 14). Maʼ xaaneʼ, tumen kʼojaʼaneʼ le apóstol Pablooʼ tu yaʼalaj: «Mix juntéen ku lúubul k-óol [...] kex le wíinklil[oʼ] táan u xuʼupul» (xokaʼak 2 Corintoiloʼob 4:16-18).
18. ¿Baʼaxten kʼaʼabéet u yáantaʼal le sukuʼunoʼob tsʼoʼok u chʼíijloʼob yéetel le máaxoʼob kanáantkoʼoboʼ?
18 Jeʼex k-ilkoʼ, le sukuʼunoʼobaʼ láayliʼ jeʼel u páajtal u meyajtkoʼob Jéeobaeʼ, yéetel teʼ kʼiinoʼobaʼ bey tsʼoʼok u yilaʼaloʼ. Kex ku yáantaʼaloʼob tumen u láakʼtsiloʼobeʼ, le sukuʼunoʼobaʼ maʼ chéen chʼaʼabil u aktáantkoʼob le kʼojaʼaniloʼob yéetel le talamiloʼob ku taasik le chʼíijiloʼ. Tsʼoʼoleʼ le máaxoʼob kanáantkoʼoboʼ jeʼel u kaʼanloʼobeʼ. Le oʼolaleʼ le sukuʼunoʼob tiʼ le múuchʼuliloʼ yantiʼob u jatsʼuts páajtalil u yeʼeskoʼob yaabilaj tiʼ le sukuʼunoʼob tsʼoʼok u chʼíijloʼoboʼ bey xan tiʼ le máaxoʼob kanáantkoʼoboʼ, tsʼoʼoleʼ lelaʼ jach kʼaʼabéet u beetkoʼob (Gal. 6:10). Maʼ chéen k-aʼaliktiʼob: «Tepʼaba yéetel jaanen»; baʼaxeʼ k-ilik k-áantkoʼob tak tuʼux ku páajtal (Sant. 2:15-17).
19. Le sukuʼunoʼob tsʼoʼok u chʼíijloʼoboʼ, ¿baʼax u yojloʼob ken u beet Jéeoba tu yoʼolaloʼob?
19 Kex le sukuʼunoʼob tsʼoʼok u chʼíijloʼob maʼ tu páajtal u meyajtkoʼob Dios jeʼex kaʼachoʼ, maʼ tu jáawal u yaabiltaʼaloʼob tumen Jéeoba. Letiʼeʼ jach u yaabilmaj le sukuʼunoʼobaʼ yéetel mix bikʼin ken u xúumpʼattoʼob (Sal. 37:28; Isa. 46:4). U jaajileʼ, Jéeobaeʼ yaan u yáantkoʼob yéetel yaan u kanáantkoʼob tiʼ tuláakal u kʼiinil u kuxtaloʼob (Sal. 48:14).
[Tsolajiloʼob]
^ xóot’ol 6 Ilaʼak le xook «Le máaxoʼob tsʼoʼok u chʼíijloʼoboʼ jach maʼalob u yáantkoʼob le maʼ jach yaan u jaʼabiloʼoboʼ», jóokʼ teʼ revista U Pʼíich Tulumil Kanan 1 tiʼ junio tiʼ 2007.
^ xóot’ol 7 Ilaʼak le revista ¡Despertad! 8 tiʼ febrero tiʼ 1994, t.jnob. 3-10.
^ xóot’ol 10 Tiʼ jujumpʼéel luʼumiloʼobeʼ jeʼel u páajtal u yáantaʼal le sukuʼunoʼobaʼ utiaʼal ka u kʼamoʼob le áantaj ku tsʼáaik le gobiernooʼ. Ilaʼak le xook “Dios se interesa por los mayores”, jóokʼ teʼ revista La Atalaya 1 tiʼ junio tiʼ 2006.
^ xóot’ol 11 Ilaʼak le cuadros ku taasik le xook «Le kristianoʼoboʼ kʼaʼabéet u kanáantkoʼob le máaxoʼob tsʼoʼok u chʼíijloʼoboʼ», jóokʼ teʼ revista U Pʼíich Tulumil Kanan 1 tiʼ agosto tiʼ 2004.
^ xóot’ol 15 Ilaʼak le xook «Láayliʼ u tsʼaamaj u yóoloʼob u meyajtoʼob Dios kex tsʼoʼok u chʼíijloʼobeʼ», jóokʼ teʼ revista U Pʼíich Tulumil Kanan 1 tiʼ junio tiʼ 2007.
^ xóot’ol 16 Kʼexaʼan le kʼaabaʼoboʼ.
¿Baʼax jeʼel a núukikeʼ?
• ¿Baʼaxten jach yaabiltaʼan le sukuʼunoʼob tsʼoʼok u chʼíijloʼoboʼ?
• ¿Bix jeʼel k-eʼesik k-yaabilmaj le sukuʼunoʼob tsʼoʼok u chʼíijloʼoboʼ?
• ¿Baʼax jeʼel u beetik le sukuʼunoʼob tsʼoʼok u chʼíijloʼob utiaʼal maʼ u lúubul u yóoloʼoboʼ?
[U kʼáatchiʼiloʼob le xookoʼ]
[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 18]
Le sukuʼunoʼob tiʼ le múuchʼuliloʼ jach u yaabilmoʼob le sukuʼunoʼob tsʼoʼok u chʼíijloʼoboʼ