Maʼ u jáawal «[k-]kʼaj óoltikeʼex maas maʼalob Jajal Dios» yéetel «kiʼimak óolal»

TULÁAKLOʼON k-kʼáat lúubul utsil tiʼ Jéeoba. Le oʼolal k-ilik k-maas muʼukʼaʼankúuntik k-fe bey xan k-maas kʼubik k-óol tsʼoʼokbes le meyaj tsʼaʼantoʼonoʼ. Baʼaleʼ, unaj k-kanáantik maʼ u yúuchultoʼon le baʼax úuch tiʼ le judíoʼob teʼ yáax siglooʼ. Le apóstol Pablooʼ tu yaʼalaj tu yoʼolaloʼob: «Yantiʼob jumpʼéel nojoch kʼub óolal tiʼ Jajal Dios, chéen baʼaleʼ u kʼub óolaloʼobeʼ maʼ u chʼaʼamaj u muukʼ tiʼ jumpʼéel chúukaʼan kʼaj óolaliʼ» (Rom. 10:2). Le tekstoaʼ ku yeʼesikeʼ le fe yantoʼon yéetel le adoración k-tsʼáaik tiʼ Diosoʼ maʼ chéen utiaʼal k-eʼesik jach k-kʼubmaj k-óol meyajtiʼ, baʼaxeʼ unaj k-chúukaʼan kʼaj óoltik yéetel k-ojéeltik jach baʼax u kʼáat ka k-beete.

Tiʼ uláakʼ tekstoeʼ, Pabloeʼ tu yaʼalaj bix u kʼáat Jéeoba ka kuxlakoʼon yéetel baʼaxten unaj u yantaltoʼon kʼaj óolal. Letiʼ xaneʼ kʼáat óolnaj yoʼolal le yáax cristianoʼob le ka tu yaʼalaj: «K-kʼáatik ka beetaʼak tumen Jajal Dios a kʼaj óoltikeʼex maʼalob baʼax u kʼáat letiʼ yéetel ka u tsʼáateʼex tuláakal kʼaj óolal [...]. Beyoʼ ku páajtal a kuxtaleʼex jeʼel bix unaj u kuxtaloʼob le máaxoʼob utiaʼaloʼob Yuumtsiloʼ, táan a beetikeʼex mantatsʼ le baʼax utstutʼaanoʼ, táan a wichankileʼex tiʼ tuláakal u jejeláasil maʼalob meyajoʼob, yéetel táan a kʼaj óoltikeʼex maas maʼalob Jajal Dios» (Col. 1:9, 10). Baʼaleʼ, ¿baʼaxten kʼaʼabéet «[k-]kʼaj óolt[ik] maʼalob baʼax u kʼáat»? Yéetel ¿baʼaxten maʼ unaj u jáawal k-beetkiʼ?

Le baʼax kʼaʼabéet k-beetik utiaʼal u muʼukʼaʼantal k-fejoʼ

K-kʼaj óoltik Dios yéetel k-ojéeltik baʼax u kʼáat ka k-beet jeʼex u yaʼalik le Bibliaoʼ letiʼe baʼax muʼukʼaʼankúuntik k-fejoʼ. Wa maʼ tu yoʼolal le Bibliaoʼ, k-fejeʼ jach séeb jeʼel k-peʼertik jeʼex u peʼertik utúul máak u yotoch tumen maʼ maʼalob yanik u chuumpakʼiloʼobiʼ. Pabloeʼ tu yaʼaleʼ utiaʼal k-meyajtik Jéeobaeʼ kʼaʼabéet u yantaltoʼon upʼéel maʼalob tuukul yéetel unaj k-kʼexik bix k-tuukul (Rom. 12:1, 2, NM). Lelaʼ yaan u béeychajal wa k-xokik sáamsamal le Bibliaoʼ.

Ewa, utúul kiik ku beetik u precursorai tu luʼumil Poloniaeʼ, tu yaʼalaj: «Wa maʼ in xokik mantatsʼ le Bibliaoʼ, yaan u xuʼulul in kaambal tiʼ Jéeoba. Tu séebaʼanil kun káajal in kuxtal jeʼex u máakiloʼob le kʼasaʼan yóokʼol kaabaʼ, yéetel yaan u xuʼulul u muʼukʼaʼantal in fe tiʼ Dios. Tu tsʼookeʼ yaan in náachtal tiʼ». Lelaʼ jach upuliʼ maʼ unaj u yúuchultoʼoniʼ. Beoraaʼ koʼox tʼaan tiʼ utúul máak kuxlaj úuchjeakil tu yilaj u maas kʼaj óoltik Jéeoba, yéetel lelaʼ le beet u pʼáatal maʼalobil tu táan.

«¡Bukaʼaj in yaakuntmail a kaʼansaj!»

Le máax tsʼíibt le salmo 119 ku yaʼalik yéetel jatsʼuts tʼaanoʼob bukaʼaj u yaabiltmail u kaʼambesajoʼob, u aʼalmajtʼaanoʼob yéetel u tsoltʼaanoʼob Jéeoba. Letiʼeʼ tu yaʼalaj: «Yaan u kiʼimaktal in wóol yéetel a waʼalmajtʼaanoʼob [...]. Tumen in yaakuntmaj a waʼalmajtʼaanoʼob». Tsʼoʼoleʼ tu yaʼalaj xan: «¡Bukaʼaj in yaakuntmail a kaʼansaj! ¡Bulkʼiin in tsʼaamaj in tuukul tiʼ letiʼ!» (Sal. 119:16, 24, 47, 48, 77, 97).

Le tʼaanoʼob «in yaakuntmaj» yéetel «in tsʼaamaj in tuukul tiʼ letiʼ» ku tsʼáaik naʼatbil u tuukul máak yéetel kiʼimak óolal tiʼ baʼax ku yaʼalik Dios. Le tʼaanoʼobaʼ ku yeʼeskoʼobeʼ le salmistaoʼ jach u yaabiltmaj yéetel utstutʼaan kaʼach u xokik u ley Dios. Le yaabilaj ku yuʼubik kaʼachoʼ maʼ chéen tumen kiʼimak u yóoliʼ. Le salmistaaʼ u «tsʼaamaj [u] tuukul tiʼ» le leyoʼ utiaʼal u naʼatik jach baʼax ku yaʼalik Jéeoba. Le baʼax ku beetik kaʼachoʼ ku yeʼesik jach u kʼáat u maas kʼaj óolt Jéeoba yéetel u yojéeltik baʼax u kʼáat.

 Le baʼax tsʼoʼok k-ilkaʼ ku yeʼesikeʼ le salmistaoʼ yéetel tuláakal u puksiʼikʼal u yaabilmaj kaʼach u Tʼaan Dios. Le oʼolal jach maʼalob ka a tukult lelaʼ: «¿Láayliʼ wa bey in wuʼuykimbaoʼ? ¿Ku taasikten wa kiʼimak óolal in xakʼalxoktik sáamsamal le Bibliaoʼ? ¿Kin tsʼáaik wa in wóol in beete, yéetel kin kʼáatik wa u yáantaj Jéeoba utiaʼal ka in naʼat le baʼax kin xokikoʼ?». Wa beyoʼ, techeʼ táan a wilik «a kʼaj óolt[ik] maas maʼalob Jajal Dios».

Ewaeʼ tu yaʼalaj xan: «Mantatsʼ kin wilik in maas jóoʼsik u yutsil ken in xakʼalxokt le Bibliaoʼ. Desde ka tsʼaʼabten le folleto Veamos “la buena tierra” óoliʼ mantatsʼ ku meyajten ken xooknaken. Kin wilik u maas meyajten tu kaʼapʼéelal u libroi Perspicacia para comprender las Escrituras bey xan uláakʼ jóoʼsaʼaniloʼob».

Beoraeʼ koʼox tʼaan tiʼ utúul sukuʼun yéetel u yatan. Wojciech yéetel Małgorzata, u yataneʼ ku meyajoʼob utiaʼal u tsʼáaikoʼob baʼax kʼaʼabéet tiʼ u paalaloʼob. ¿Baʼax túun ku beetkoʼob utiaʼal u jóoʼskoʼob u súutukil utiaʼal u xokkoʼob le Bibliaoʼ? Letiʼobeʼ ku yaʼalikoʼob: «Cada utúuleʼ ku yilik u jóoʼsik u súutukil utiaʼal u xokik le Bibliaoʼ. Tsʼoʼoleʼ ken múul xooknakoʼon ich familia wa tiʼ uláakʼ súutukiloʼobeʼ, k-tsikbaltik upʼéel jatsʼuts baʼax t-xokaj yéetel tu líiʼsaj k-óol». Le baʼax ku beetkoʼobaʼ maʼ chéen ku taasik yaʼab kiʼimak óolal tiʼobiʼ, baʼaxeʼ ku yáantaj utiaʼal u «kʼaj óolt[ikoʼob] maas maʼalob Jajal Dios».

Ken xooknakoʼoneʼ unaj k-ilik k-jóoʼsik u yutsil

Toʼoneʼ k-ojleʼ Jéeobaeʼ «u kʼáat ka toʼokok tuláakal máakoʼob yéetel ka kʼuchuk u chúukaʼan kʼaj óoltoʼob le jaajoʼ» (1 Tim. 2:3, 4). Lelaʼ ku yeʼesik jach kʼaʼanan ka k-xok le Bibliaoʼ yéetel ka k-tsʼáa óol «[k-]naʼat» jach baʼax u kʼáat u yaʼaleʼ (Mat. 15:10). Utiaʼal k-beetkeʼ unaj k-ilik k-jóoʼsik u yutsil ken k-xoke. Úuchjeakileʼ bey tu beetil le sukuʼunoʼob yanoʼob tu kaajil Berea le ka kʼaʼaytaʼabtiʼob le maʼalob péektsil tumen le apóstol Pablooʼ, letiʼobeʼ «tu kʼamajoʼob le maʼalob péektsiloʼ yéetel kiʼimak óolal, táan u kaxtikoʼob sáamsamal tiʼ le Kiliʼich Tsʼíiboʼoboʼ utiaʼal u yilikoʼob wa jaaj baʼax ku yaʼalaʼaltiʼob» (Hch. 17:11).

Techeʼ ¿ka wilik wa a beetik jeʼex le sukuʼunoʼob kajaʼanoʼob kaʼach Berea «tu kʼamajoʼob le maʼalob péekts[il] yéetel kiʼimak óolal[oʼ]»? Le táan a xokik le Bibliaoʼ, ¿ka wilik wa maʼ u náayal a wóol chéen yoʼolal jeʼel baʼaxakeʼ? Kex maʼ jach jatsʼuts k-ilik k-xookeʼ, tuláakloʼon jeʼel u páajtal k-beetik jeʼex le sukuʼunoʼob yanoʼob kaʼach Bereaoʼ. U jaajileʼ ken yanak u jaʼabil máakeʼ, ku pʼáatal chéen upʼíit u xook, baʼaleʼ tiʼ le máaxoʼob meyajtik Diosoʼ maʼ bey unaj u yúuchuloʼ. Kex táankelmoʼon wa kex tsʼoʼok k-chʼíijleʼ yaan baʼaxoʼob jeʼel u páajtal k-beetik utiaʼal maʼ u náayal k-óol ken xooknakoʼoneʼ. Le táan a xookoʼ, maʼ xaaneʼ maʼalob ka a wil a kanik jujumpʼéel baʼaloʼob utschaj ta wich jeʼel u páajtal a tsikbaltik tiʼ wa máaxeʼ. Maʼ xaaneʼ jeʼel u páajtal a tsikbaltik tiʼ a núupeʼ, tiʼ utúul sukuʼun wa tiʼ utúul kiik. A beetik lelaʼ yaan u yáantkech utiaʼal maʼ u tuʼubultech yéetel utiaʼal u pʼáatal ta puksiʼikʼal le baʼax ta xokoʼ, tsʼoʼoleʼ yaan xan u yáantik u maasil.

Ken xooknakecheʼ maʼalob ka a beet xan jeʼex Esdras, utúul máax tu meyajtaj Dios úuchjeakil, letiʼeʼ «u jetsʼmaj tu tuukul u tsʼáaikuba u xok u yaʼalmajtʼaan Yuumtsil» (Esd. 7:10). ¿Bix jeʼel a beetikeʼ? Yáaxeʼ kaxt upʼéel kúuchil maʼalob utiaʼal a xook, tsʼoʼoleʼ kʼáat tiʼ Dios ich payalchiʼ ka u tsʼáatech naʼat yéetel ka u yáantech (Sant. 1:5).  Táanil tiʼ a káajskeʼ tukult lelaʼ: «¿Baʼax baʼaloʼob maʼalobtak ken in kan teʼ xookaʼ?». Le táan u bin a xookoʼ jach ilawil tiʼ baʼaxoʼob maases ku yúuchul tʼaan. Maʼ xaaneʼ jeʼel tak u páajtal a tsʼíibtik tiʼ upʼéel chan juʼuneʼ. Maʼ xaan xaneʼ jeʼel u páajtal a tsʼíibtik uláakʼ baʼaxoʼob jach utschaj ta wicheʼ. Maʼalob xan ka a tukult bix jeʼel u meyajtech teʼ kʼaʼaytajoʼ, ken a chʼaʼatukult baʼax ken a beete wa utiaʼal a líiʼsik u yóol le sukuʼunoʼoboʼ. Ken tsʼoʼokok a xookeʼ, kʼaʼajs le baʼax ta xokoʼ. Beyoʼ maʼ kun tuʼubultech le baʼax ta kanoʼ.

Ewaeʼ tu yaʼalaj: «Ken in xok le Bibliaoʼ kin kaxtik le tekstoʼob ku taasik le mejen letraʼob yaan teʼ versiculoʼoboʼ, tsʼoʼoleʼ ku meyajten le Índice de las publicaciones Watch Tower yéetel le CD-ROM Watchtower Library. Kin tsʼíibtik xan le baʼaxoʼob jeʼel u páajtal in tsikbaltik teʼ kʼaʼaytajoʼ».

Yaan sukuʼunoʼobeʼ kex tsʼoʼok u máan yaʼab jaʼaboʼobeʼ, láayliʼ utstuyich u xokikoʼob le Bibliaoʼ yéetel táan u maas kaambaloʼob tiʼ Dios (Pro. 2:1-5). Baʼaleʼ maʼ chéen chʼaʼabiliʼ tumen kʼaʼabéet u meyajoʼob utiaʼal u kaxtik u kuxtaloʼob wa u beetikoʼob uláakʼ meyajoʼob. Wa bey u yúuchultechoʼ, ¿baʼax kʼeexiloʼob jeʼel u páajtal a beetik utiaʼal ka yanaktech maas tiempo utiaʼal a xookeʼ?

¿Bix jeʼel a jóoʼsik tiempo utiaʼal a xookeʼ?

U jaajileʼ wa yaan upʼéel baʼal utstuyich u beetik máakeʼ, maas maʼ talam u jóoʼsik u súutukil utiaʼal u beetkiʼ. Yaan sukuʼunoʼobeʼ ku chʼaʼatuklikoʼob u xokikoʼob tuláakal le Bibliaoʼ, leloʼ jach ku taasik kiʼimak óolal tiʼob. U jaajileʼ jeʼel u tuklaʼaleʼ talam u xokaʼal le jaatsoʼob ku tʼaanoʼob tiʼ u chʼiʼibal jujuntúul máakoʼob ku chʼaʼachiʼitaʼaloʼob teʼ Bibliaoʼ, le bix beetaʼanik le templooʼ wa profecíaʼob ku tuklaʼal mix baʼal yaan yil yéetel u kuxtal máak teʼ kʼiinoʼobaʼ. Baʼaleʼ utiaʼal maʼ u xuʼulul a xokik le Bibliaoʼ yaan jujumpʼéel baʼaxoʼob jeʼel u páajtal a beetikeʼ. Jeʼex ken a xok u xóotʼ tiʼ le Biblia ka wilik talam u naʼataʼaloʼ, maʼ xaaneʼ jeʼel u páajtal a xokik baʼax kʼiin yéetel tuʼux tsʼíibtaʼabi, máax tsʼíibteʼ bey xan baʼaxoʼob ku kaʼansiktoʼon. Le libro “Toda Escritura es inspirada de Dios y provechosa”, jóoʼsaʼan ich maas tiʼ cincuenta tʼaanoʼoboʼ jeʼel u yáantkecheʼ.

Tsʼoʼoleʼ jach jeʼel u yutstal ta wich a xokik le Biblia wa ka wilik bey tiaʼanech ichil le máaxoʼob ku chʼaʼachiʼitaʼaloʼoboʼ yéetel bey táan a wilik le baʼaxoʼob ku yúuchloʼ. Wa ka beetik beyaʼ jach yaan u taasiktech kiʼimak óolal a xokik le Bibliaoʼ yéetel yaan a jóoʼsik u yutsil. Tsʼoʼoleʼ yaan xan u  taaktal a jóoʼsik maas tiempo utiaʼal a xook yéetel yaan u suuktal a xokik sáamsamal.

Baʼaleʼ ¿baʼax jeʼel u páajtal u beetik le familiaʼob ku yilkoʼob bey minaʼan tiempo tiʼob utiaʼal u xookoʼobeʼ? Yáaxeʼ, maʼalob ka u tsikbaltoʼob baʼax utsiloʼob jeʼel u kʼamikoʼob wa ka múul xooknakoʼobeʼ. Maʼ xaaneʼ jeʼel u páajtal u yaʼalikoʼob bix jeʼel u beetkoʼobeʼ, jeʼex ka líiʼkoʼob maas temprano utiaʼal u xokikoʼob le Bibliaoʼ, kex chéen jujumpʼéel kʼiinoʼob tiʼ le semana ka u beetoʼoboʼ. Wa maʼ xaaneʼ kʼaʼabéet u kʼexkoʼob baʼax hora suuk u xookoʼob. Jeʼex jujumpʼéel familiaʼobeʼ ku yilkoʼob maas maʼalob u xokkoʼob u tekstoi le kʼiin wa le Biblia ken tsʼoʼokok u yukʼloʼoboʼ. Táanil tiʼ u choʼikoʼob le mesa wa u beetkoʼob uláakʼ baʼaloʼobeʼ, ku jóoʼskoʼob diez wa quince minutoʼob utiaʼal u xokkoʼob le jaats kun xokbil teʼ múuchʼulil teʼ semanaoʼ wa uláakʼ jaats tiʼ le Bibliaoʼ. Maʼ xaaneʼ tu káajbaleʼ ku chan talamtal u beetaʼal, baʼaleʼ jach maʼ kun xáantaleʼ yaan u suuktal tiʼ a familia yéetel yaan u yutstal tu yich.

Wojciech yéetel Małgorzataeʼ ku yaʼalikoʼob baʼax áantoʼob: «Kaʼacheʼ jach k-peʼertik tiempo táan k-beetik baʼaxoʼob maʼ jach kʼaʼabéetoʼobiʼ. Le oʼolal t-chʼaʼatuklaj k-tsʼáaik u pʼiis le tiempo k-máansik táan k-túuxtik correʼob tiʼ Internet bey xan tiʼ jujumpʼéel náaysaj óolaloʼoboʼ. T-chʼaʼatuklaj xan baʼax kʼiin yéetel baʼax hora ken xooknakoʼon». U jaajileʼ letiʼobeʼ maʼ yaachaj tu yóoloʼob u beetkoʼob le kʼeexoʼobaʼ; teech yéetel a familia xaneʼ maʼ kun yaatal ta wóoleʼex a beetkeʼex jujumpʼéel kʼeexoʼob utiaʼal a maas xokkeʼex le Bibliaoʼ.

Maʼ chéen kunel u maas kʼaj óoltik máak Diosiʼ

U jach xakʼalxoktaʼal le Bibliaoʼ jeʼel u yáantik máak «tiʼ tuláakal u jejeláasil meyajoʼob[eʼ]» (Col. 1:10). Wa ka beetikeʼ yaan u yilaʼal tiʼ bix a nuʼuktik a kuxtal. Yaan xan u muʼukʼaʼantal a fe yéetel yaan a maas naʼatik le baʼaxoʼob ku kaʼansik le Bibliaoʼ. Maʼ ken a beet jeʼex le máaxoʼob maʼ u kʼaj óoloʼob Diosoʼ, baʼaxeʼ mantatsʼ ken a chʼaʼatukult maʼalob baʼax ken a beete yéetel jach maʼalobtakoʼob le tsolnuʼukoʼob ken a tsʼáaoʼ. U maas maʼalobileʼ yaan a maas natsʼkaba tiʼ Jéeoba, yaan a maas yaabiltik yoʼolal u jatsʼuts modos yéetel mantatsʼ kun taaktal a tʼaan tu yoʼolal (1 Tim. 4:15; Sant. 4:8).

Kex jeʼel bukaʼaj a jaʼabil yéetel bukaʼaj baʼaloʼob a wojleʼ, tsʼáa a wóol a xok le Biblia yéetel kiʼimak óolal utiaʼal a maas kaambal tiʼ Diosoʼ. Jéeobaeʼ maʼ ken u tuʼubs le baʼax ka beetikoʼ (Heb. 6:10). U jaajileʼ, letiʼeʼ jach yaʼab utsiloʼob ken u tsʼáatech.

[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 14]

Maʼ xaaneʼ maʼ chéen chʼaʼabil k-kaxtik upʼéel kúuchil maʼalob utiaʼal k-xookiʼ, baʼaleʼ jeʼel k-jóoʼsik yaʼab utsiloʼob wa k-beetkeʼ

[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 15]

Jujumpʼéel familiaʼobeʼ suuk u xokikoʼob le Biblia ken tsʼoʼokok u yukʼloʼoboʼ

[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 13]

Wa K-ilik K-maas Kʼaj Óoltik Dioseʼ...

Yaan u muʼukʼaʼantal k-fe yéetel yaan k-kuxtal jeʼex utstutʼaan Jéeobaeʼ.

(Col. 1:9, 10)

Yaan u yantaltoʼon maas naʼatil yéetel yaan k-kanik k-chʼaʼatukult maʼalob baʼax ken k-beete.

(Sal. 119:99)

Yaan u maas taaktal k-áantik k-éet máakil utiaʼal ka u natsʼuba tiʼ Jéeoba.

(Mat. 28:19, 20)