Xeen tiʼ baʼax ku taasik

Xeen tu cuadroil baʼax ku taasik

Unaj k-áantkoʼob utiaʼal ka séeb suunakoʼob teʼ múuchʼuliloʼ

Unaj k-áantkoʼob utiaʼal ka séeb suunakoʼob teʼ múuchʼuliloʼ

Unaj k-áantkoʼob utiaʼal ka séeb suunakoʼob teʼ múuchʼuliloʼ

«¿Tiʼ máax jeʼel u páajtal k-bineʼ? A tʼaanoʼobeʼ u tʼaaniloʼob kuxtal minaʼan u xuul.» (JUAN 6:68.)

1. ¿Baʼax tu yaʼalaj Pedro le ka pʼaʼat Jesús tumen yaʼab tiʼ u disipuloʼoboʼ?

UTÉENJEAKEʼ yaʼab tiʼ u disipuloʼob Jesuseʼ xuʼul u tsaypachtikoʼob tumen maʼ tu naʼatoʼob upʼéel u kaʼansajiʼ. Le ka tu kʼáataj Jesús tiʼ u apostoloʼob: «¿Tak wa teʼex a kʼáateʼex bin?», Pedroeʼ tu núukaj: «Yuumtsil, ¿tiʼ máax jeʼel u páajtal k-bineʼ? A tʼaanoʼobeʼ u tʼaaniloʼob kuxtal minaʼan u xuul» (Juan 6:51-69). Jach beyoʼ, minaʼan uláakʼ tuʼux u binoʼob kaʼachi tumen u kaʼansaj le judíoʼoboʼ minaʼantiʼob «u tʼaaniloʼob kuxtal minaʼan u xuul». Bejlaʼa xaneʼ le Nojoch Babilonia wa le religionoʼob maʼatech u kaʼanskoʼob u jaajiloʼ, minaʼantiʼob le tʼaanoʼob ku bisik máak teʼ kuxtal minaʼan u xuuloʼ. Bey túunoʼ, le máaxoʼob tsʼoʼok u náachtaloʼob tiʼ le múuchʼulil, baʼaleʼ láayliʼ u kʼáat u beetoʼob baʼax utstutʼaan Jéeobaoʼ, maʼalob ka suunakoʼob teʼ múuchʼuliloʼ (Rom. 13:11).

2. ¿Baʼax unaj k-beetik wa ku yaʼaliktoʼon utúul sukuʼun tsʼoʼok u kʼebantal?

2 Jéeobaeʼ tu kaxtaj u yutsil u tamanoʼob wa le israelitaʼob náachchajoʼob tiʼoʼ (xokaʼak Ezequiel 34:15, 16). Jeʼex Jéeobaeʼ, le ancianoʼoboʼ u kʼáatoʼob yéetel unaj u yáantkoʼob le u tamanoʼob Dios tsʼoʼok u náachtaloʼob tiʼoʼ. Le oʼolal wa utúul sukuʼun tsʼoʼok u xáantal maʼatech u jóokʼol kʼaʼaytaj yéetel u bin muchʼtáambal ku kʼáatik áantajeʼ, le ancianoʼoboʼ ku yaʼalikoʼob tiʼ utúul sukuʼun noʼojaʼan ka u tsʼáa xook tiʼ. Baʼaleʼ le sukuʼun tsʼáaik xook tiʼoʼ, ¿baʼax unaj u beetik wa ku yojéeltik tsʼoʼok u kʼebantal le sukuʼunoʼ? Unaj u yaʼaliktiʼ ka tʼaanak yéetel le ancianoʼoboʼ. Baʼaleʼ wa maʼ tu beetkeʼ letiʼ unaj u yaʼalik tiʼ le ancianoʼoboʼ, tumen letiʼob tsʼaʼanoʼob utiaʼal ka u yáantoʼob le máaxoʼob tsʼoʼok u kʼebantaloʼoboʼ (Lev. 5:1; Gal. 6:1).

3. Teʼ kettʼaan tu tsʼáaj Jesusoʼ, ¿bix tu yuʼubiluba le j-kanan taman le ka tu kaxtaj le chan tamanoʼ?

3 Teʼ xook máanikoʼ t-ilaj le kettʼaan tu beetaj Jesús yoʼolal le máak yaan 100 tamanoʼob tiʼoʼ. Le ka tu yilaj utúul ku bineltikeʼ tu pʼataj le 99 ka bin u kaxt le saataloʼ. ¡Bukaʼaj wal kiʼimakchajik u yóol le ka tu kaxtaj u tamanoʼ! (Luc. 15:4-7.) Bey xan u kiʼimaktal k-óol ken suunak utúul chan taman teʼ múuchʼuliloʼ. Maʼ xaaneʼ le baʼax beet u suutoʼ letiʼe áantaj tsʼaʼabtiʼ tumen le ancianoʼob yéetel uláakʼ sukuʼunoʼob u kʼáatoʼob ka u kʼam tu kaʼatéen u yáantaj yéetel le utsiloʼob ku tsʼáaik Jéeobaoʼ (Deu. 33:27; Sal. 91:14; Pro. 10:22). ¿Baʼax jeʼel a beetik wa ka aʼalaʼaktech ka a wáant utúul sukuʼun utiaʼal ka suunak teʼ múuchʼuliloʼ?

4. ¿Baʼax k-kanik tiʼ le baʼax ku yaʼalik Galaciailoʼob 6:2, 5?

4 Upʼéel bix jeʼel k-áantik utúul sukuʼun utiaʼal ka suunak teʼ múuchʼuliloʼ, letiʼe k-kʼaʼajsiktiʼ Jéeobaeʼ u yaabilmaj tuláakal u tamanoʼob yéetel maʼatech u kʼáatiktoʼon ka k-beet upʼéel baʼax talam u tsʼoʼokbesaʼal. Baʼax ku kʼáatiktoʼoneʼ ka k-xok le Bibliaoʼ, ka xiʼikoʼon teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ, ka k-kʼaʼayt le Reinooʼ yéetel ka k-beet uláakʼ baʼaloʼob. Maʼ xaaneʼ maʼalob ka k-xok tu yéetel Galaciailoʼob 6:2, 5, ku tsʼoʼoleʼ jeʼel u páajtal k-aʼaliktiʼeʼ kex tumen k-paklan áantikbaeʼ, cada utúuleʼ unaj u bisik u kuuch tu táan Jéeoba tumen letiʼeʼ chéen yaan u salvartik le máaxoʼob meyajt yéetel chúukaʼan óolaloʼ.

¿Lúub wa u yóoloʼob yoʼolal u baʼalubaʼob le kuxtalaʼ?

5, 6. 1) ¿Baʼaxten unaj u chʼenxikintaʼal le sukuʼunoʼob tsʼoʼok u náachtaloʼoboʼ? 2) ¿Bix jeʼel a wáantik utúul sukuʼun utiaʼal ka u tsʼáa cuenta maʼ maʼalob úuchik u náachtaliʼ?

5 Wa le sukuʼun taak u yaʼalik baʼax yaan tu puksiʼikʼaloʼ, le anciano wa le sukuʼun áantikoʼ unaj u jach chʼenxikintik. Koʼox aʼalikeʼ techeʼ utúul ancianoech yéetel bijaʼanech a xíimbalt utúul sukuʼun yéetel u yatan tsʼoʼok u máan kʼiin maʼatech u binoʼob muchʼtáambal tumen chiʼichnakoʼob yoʼolal u «baʼalu[baʼob] le kuxtalaʼ» (Luc. 21:34). Maʼ xaaneʼ jujumpʼíitil úuchik u bin u náachtaloʼob tumen pʼáat minaʼantiʼob taakʼin wa kʼaʼabéetchaj u maas meyajoʼob utiaʼal u tsʼáaikoʼob baʼax kʼaʼabéet tiʼ u paalaloʼob. Wa ku yaʼalikoʼob kʼaʼabéet u chan jeʼeleloʼobeʼ, jeʼel u páajtal a waʼaliktiʼobeʼ maʼalob ka u beetoʼob baʼaleʼ maʼ unaj u náachtaloʼob tiʼ le múuchʼuliloʼ (xokaʼak Proverbios 18:1). Maʼ xaaneʼ jeʼel u páajtal a kʼáatiktiʼobeʼ: «¿Maas wa kiʼimak a wóoleʼex desde ka xuʼul a bineʼex teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ? ¿Maas wa maʼalob a biskabaʼex? ¿Láayliʼ wa yanteʼex le kiʼimak óolal yantiʼ le máaxoʼob meyajtik Jéeobaoʼ?», baʼaleʼ unaj k-kanáantik bix ken k-beetil le kʼáatchiʼobaʼ (Neh. 8:10).

6 Le kʼáatchiʼobaʼ jeʼel u beetik u tsʼáaik cuenta le sukuʼunoʼobaʼ, desde le ka xuʼul u yantaloʼob teʼ múuchʼuliloʼ ku yuʼubikoʼob tsʼoʼok u náachtaloʼob tiʼ Jéeoba yéetel maʼ kiʼimak u yóoloʼobiʼ (Mat. 5:3; Heb. 10:24, 25). Maʼ xaan xaneʼ yaan u tsʼáaikoʼob cuentaeʼ minaʼan le kiʼimak óolal yantiʼob kaʼach ikil u kʼaʼaytikoʼob le maʼalob péektsiloʼ (Mat. 28:19, 20). ¿Baʼax túun unaj u beetkoʼob?

7. ¿Baʼax jeʼel u páajtal k-aʼalik tiʼ le sukuʼunoʼob tsʼoʼok u náachtaloʼob tiʼ le múuchʼuliloʼ?

7 Jesuseʼ tu yaʼalaj: «Kanáantabaʼex, maʼ a chaʼik u chichtal a puksiʼikʼaleʼex tu yoʼolal kʼaakʼas kuxtal, káaltal yéetel u táan óolal u baʼaluba le kuxtalaʼ [...]. Pʼil a wicheʼex túun yéetel payalchiʼineneʼex mantatsʼ utiaʼal ka páatak a tokikabaʼex tiʼ tuláakal baʼal kun úuchulaʼ» (Luc. 21:34-36). Maʼalob ka k-aʼal tiʼ le máaxoʼob taak u suutoʼob yéetel u kʼáatoʼob ka yanak kiʼimak óolal tiʼoboʼ ka u kʼáatoʼob tiʼ Jéeoba u kiliʼich muukʼ yéetel ka u beetoʼob jeʼex úuchik u kʼáatkoʼoboʼ (Luc. 11:13).

¿Yaan wa máax beet u tʼóochpajloʼob?

8, 9. Utúul ancianoeʼ, ¿bix jeʼel u yáantik utúul sukuʼun beetaʼab u tʼóochpajleʼ?

8 Tumen kʼeban wíinkoʼoneʼ yaan kʼiineʼ ku yantaltoʼon kʼuuxilil yéetel le sukuʼunoʼoboʼ, lelaʼ jeʼel u beetik u lúubul u yóol utúul sukuʼun ka tak náachchajak tiʼ le múuchʼuliloʼ. Uláakʼoʼobeʼ ku beetkoʼob beyoʼ tumen utúul tiʼ le sukuʼunoʼob nuʼuktik le múuchʼuliloʼ tu beetaj upʼéel baʼal ku bin tu contra le baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ. Wa utúul anciano ku bin u xíimbalt le sukuʼun tʼóochpajoʼ, maʼ xaaneʼ jeʼel u páajtal u yaʼaliktiʼ maʼ unaj u náachtal tiʼ Dios mix tiʼ le múuchʼuliloʼ, tumen maʼ tiʼ Jéeoba yaan u culpai le baʼax úuchoʼ. ¿Maʼ wa maas maʼalob ka seguernak k-meyajtik Jéeoba, le nojoch Juez ku yilik tuláakal baʼax ku yúuchuloʼ yéetel yaan u yilik ka utskíintaʼak le talamiloʼ? (Gén. 18:25; Col. 3:23-25.) Utúul máak ku tʼóochpajal yéetel ku lúubuleʼ, ¿máasaʼ ku kaxtik u séeb líikʼil?

9 Le ancianooʼ jeʼel u páajtal u yaʼaliktiʼeʼ jujuntúul sukuʼunoʼobeʼ tsʼoʼok u tsʼáaikoʼob cuenta maʼ unaj kaʼach u tʼóochpajloʼobiʼ, tumen le baʼax beetaʼaboʼ maʼ sen nojchiʼ. Maʼ xaaneʼ le talamil beet u tʼóochpajaloʼ tsʼoʼok tak u yutskíintaʼal. Uláakʼoʼob xaneʼ ku náachtaloʼob ken tsolnuʼuktaʼakoʼob yoʼolal upʼéel wa baʼax maʼ maʼalob tu beetoʼobiʼ. Wa ku yúuchul bey tiʼ wa máaxoʼ, u payalchiʼ yéetel u tuukul tiʼ le baʼax aʼalaʼabtiʼoʼ jeʼel u yáantik u kʼam le tsolnuʼukoʼ yéetel u tsʼáaik cuenta maʼ unaj u náachtal tiʼ le múuchʼuliloʼ (Sal. 119:165; Heb. 12:5-13).

¿Náachchaj wa tumen maʼ tu yóotaj u kʼam upʼéel kaʼansajiʼ?

10, 11. ¿Baʼax jeʼel a waʼalik tiʼ utúul sukuʼun maʼ tu kʼamik upʼéel kaʼansaj ku taal tiʼ le Bibliaoʼ?

10 Yaan sukuʼunoʼobeʼ náachchajoʼob tiʼ le múuchʼuliloʼ tumen maʼ tu yóotaj u kʼamoʼob upʼéel kaʼansaj tiʼ le Bibliaoʼ. Le israelitaʼoboʼ kex tumen Dios jóoʼsoʼob Egiptoeʼ «tu tuʼub[soʼob] le baʼaxoʼob tu beeta[joʼ]» yéetel «maʼ xan tu páaʼtajoʼob u yojéeltikoʼob baʼaxoʼob unaj u beeti[koʼobiʼ]» (Sal. 106:13). Maʼ xaaneʼ maʼalob ka k-kʼaʼajs tiʼ le sukuʼunoʼ «le palitsil chúukpajaʼan u yóol yéetel yaan u naʼat[oʼ]» ku tsʼáaik jach maʼalob kaʼansaj (Mat. 24:45). Tsʼoʼoleʼ, yoʼolal le kaʼansajaʼ tu kʼaj óoltaj u jaajil yoʼolal Dios. ¿Máasaʼ maas maʼalob ka suunak tiʼ le maʼalob bejoʼ? (2 Juan 4.)

11 Le anciano áantik le sukuʼun náachchajaʼanoʼ maʼ xaaneʼ jeʼel u páajtal u tʼaan yoʼolal le disipuloʼob náachchajoʼob tiʼ Jesús tumen maʼ tu kʼamoʼob le baʼax kaʼansaʼabtiʼoboʼ (Juan 6:53,66). Le úuchik u náachtaloʼob tiʼ Cristo yéetel tiʼ u maasil disipuloʼoboʼ, tu beetaj u xuʼulul u yantal kiʼimak óolal tiʼob yéetel u xuʼulul u meyajtkoʼob Dios. ¿Kux túun bejlaʼeʼ? Le máaxoʼob tsʼoʼok u náachtaloʼob tiʼ le múuchʼuliloʼ, ¿tsʼoʼok wa u kaxtikoʼob uláakʼ tuʼux jeʼel u tsʼaʼabaltiʼob maʼalob kaʼansaj ku keʼetel yéetel janaleʼ? Maʼatech, tumen chéen ichil u kaajal Jéeoba ku tsʼaʼabal le kaʼansajaʼ.

¿Lúuboʼob wa tiʼ kʼeban?

12, 13. ¿Bix jeʼel u yáantaʼal utúul sukuʼun tsʼoʼok u lúubul tiʼ upʼéel nojoch kʼebaneʼ?

12 Jujuntúul sukuʼunoʼobeʼ xuʼul u jóoʼloʼob kʼaʼaytaj yéetel u binoʼob muchʼtáambal tumen lúuboʼob tiʼ upʼéel nojoch kʼeban. Maʼ xaaneʼ saajkoʼob tumen ku tuklikoʼob wa ku suutoʼob teʼ múuchʼulil yéetel ku yaʼalikoʼob tiʼ le ancianoʼob le baʼax tu beetoʼoboʼ yaan u jóoʼsaʼaloʼob tiʼ u kaajal Dios. Baʼaleʼ wa tsʼoʼok u xuʼulul u beetikoʼob le baʼax kʼaasoʼ yéetel tsʼoʼok u arrepentiroʼobeʼ, maʼ kun jóoʼsbiloʼob tiʼ u kaajal Dios (2 Cor. 7:10, 11). Baʼaxeʼ, le múuchʼuliloʼ yaan u sen kiʼimaktal u yóol ken suunakoʼob, yéetel le ancianoʼoboʼ yaan u tsʼáaiktiʼob le áantaj kʼaʼabéettiʼoboʼ.

13 Koʼox aʼalikeʼ tsʼoʼok u yaʼalaʼaltech ka a wáant utúul sukuʼun tsʼoʼok u náachtal tiʼ le múuchʼuliloʼ, ¿baʼax unaj a beetik wa ku yaʼaliktech tsʼoʼok u lúubul tiʼ upʼéel nojoch kʼeban? Jeʼex t-aʼalil tu káajbaleʼ, maas maʼalob ka a waʼaltiʼ ka u tsʼáa u yojéelt le ancianoʼoboʼ. Baʼaleʼ, wa maʼ u kʼáat u beeteʼ unaj a beetik le baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ (xokaʼak Levítico 5:1). Wa ka beetikeʼ yaan a weʼesik a kʼáat ka kiliʼichkúuntaʼak u kʼaabaʼ Dios yéetel ka pʼáatak limpioi u kaajal. Le ancianoʼoboʼ u yojloʼob bix jeʼel u yáantkoʼob le sukuʼunoʼob taak u suutoʼob teʼ múuchʼulil yéetel taak u beetkoʼob baʼax u kʼáat Diosoʼ. Baʼaleʼ, maʼ xaaneʼ yaan u kʼaʼabéettal u tsʼaʼabal tsolnuʼuk tiʼ utiaʼal ka xuʼuluk u beetik wa baʼax, tsʼoʼoleʼ yéetel yaabilaj unaj u beetaʼal (Heb. 12:7-11). Wa le sukuʼun ku éejemtik tsʼoʼok u kʼebantal, ku xuʼulul u beetik baʼax kʼaas yéetel ku arrepentireʼ, maʼ unaj u tuʼubultiʼeʼ yaan u yáantaʼal tumen le ancianoʼoboʼ yéetel yaan u perdonartaʼal tumen Jéeoba (Isa. 1:18; 55:7; Sant. 5:13-16).

Ku kʼaʼamal yéetel kiʼimak óolal le paal náachchajoʼ

14. Tsol le kettʼaan ku chíikpajal teʼ Lucas 15:11-24.

14 Ken k-áant utúul u taman Dios tsʼoʼok u saʼatleʼ, maʼalob ka meyajnaktoʼon le kettʼaan ku chíikpajal teʼ Lucas 15:11-24. Teʼ kettʼaanaʼ Jesuseʼ tu yaʼaleʼ utúul xiʼipaleʼ chéen tu xuʼuxuʼupaj u taakʼin yéetel koʼoleloʼob. Baʼaleʼ ka máan kʼiineʼ náak u yóol tiʼ le bix u kuxtaloʼ. Tumen jach lúub u yóol yéetel tumen táan kaʼach u kíimil yéetel wiʼijeʼ, tu chʼaʼatuklaj u suut tu yotoch. Le ka tu yilaj táan u suut u paaleʼ, le taatatsiloʼ jach kiʼimakchaj u yóol, jóokʼ áalkabil u chʼaʼa u beel, tu méekʼaj yéetel tu tsʼuʼutsʼaj. Le kettʼaanaʼ jeʼel u yáantaj utiaʼal ka suunak teʼ múuchʼulil le sukuʼun náachchajaʼanoʼ. Tumen maʼ yaʼab u bin u xuʼulsaʼal tiʼ le kʼasaʼan yóokʼol kaabaʼ unaj u suut tu séebaʼanil teʼ múuchʼuliloʼ.

15. ¿Baʼaxten jujuntúul sukuʼunoʼobeʼ ku náachtaloʼob tiʼ le múuchʼuliloʼ?

15 Óoliʼ tuláakal le máaxoʼob ku náachtaloʼob tiʼ le múuchʼuliloʼ maʼ tu beetkoʼob jeʼex le hijotsil jel kʼaʼam tumen u taataoʼ, baʼaxeʼ jujumpʼíitil u bin u náachtaloʼob tiʼ le múuchʼulil jeʼex u yúuchul yéetel upʼéel barco maʼ kʼaxaʼan ku bisaʼal tumen le jaʼoʼ. Jeʼex tsʼoʼok k-ilkoʼ yaneʼ tsʼoʼok u náachtaloʼob tiʼ Jéeoba tumen jach chiʼichnakoʼob yoʼolal u baʼalubaʼob le kuxtalaʼ. Uláakʼoʼobeʼ tsʼoʼok u tʼóochpajloʼob yoʼolal upʼéel baʼax maʼ maʼalob tu beetaj utúul sukuʼuniʼ, wa yoʼolal upʼéel kaʼansaj maʼ tu yóotaj u kʼamoʼobiʼ. Uláakʼoʼob xaneʼ tsʼoʼok u náachtaloʼob tumen tsʼoʼok u lúubloʼob tiʼ upʼéel nojoch kʼeban. Wa k-beetik le baʼax tsʼoʼok ilik teʼ xookaʼ yaan u páajtal k-áantik ka séeb suunak le sukuʼunoʼob tsʼoʼok u náachtaloʼob yoʼolal wa baʼax talamiloʼ.

«¡Hijo, jach kiʼimak in wóol úuchik a suut!»

16-18. 1) Utúul ancianoeʼ, ¿bix úuchik u yáantik utúul sukuʼun tsʼoʼok u xáantal náachchajak tiʼ le múuchʼulilo? 2) ¿Baʼax beet u náachtal le sukuʼunoʼ? ¿Baʼax áant utiaʼal ka suunak? ¿Bix kʼaʼamik tumen le sukuʼunoʼoboʼ?

16 Utúul ancianoeʼ tu yaʼalaj: «Tuláakal le ancianoʼob yaan t-múuchʼuliloʼ ku bin u xíimbaltoʼob le sukuʼunoʼob tsʼoʼok u náachtaloʼoboʼ. Kʼajaʼanten baʼax úuch yéetel utúul sukuʼun tin wáantaj u kʼaj óolt Jéeoba yéetel tsʼoʼok kaʼach veinticinco jaʼaboʼob náachchajak tiʼ le múuchʼuliloʼ. Tumen táan kaʼach u máansik nukuch talamiloʼobeʼ tin tsolajtiʼ bix jeʼel u yáantaʼal tumen le Biblia u yutskíintoʼobeʼ. Tumen jach tu jaajil u kʼáat kaʼach suut tu yiknal Jéeobaeʼ, maʼ sen úuch tiʼ leloʼ joʼopʼ u bin teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ yéetel tu kʼamaj ka tsʼaʼabak xook tiʼ».

17 ¿Baʼaxten náachchaj kaʼach tiʼ le múuchʼulil le sukuʼunoʼ? Letiʼeʼ ku yaʼalik: «Káaj in bin tu paach u baʼalubaʼob le yóokʼol kaabaʼ tak ka náachchajen tiʼ Dios. Ka máan kʼiineʼ xuʼul in xokik le Bibliaoʼ, in kʼaʼaytaj yéetel in bin teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ. Chéen ka tin tsʼáaj cuentaeʼ, tsʼoʼok in náachtal tiʼ le múuchʼuliloʼ. Baʼaleʼ tumen tin wilaj jach tu jaajil taak u yáantken le ancianooʼ, le péeksen utiaʼal ka suunaken teʼ múuchʼuliloʼ». Desde ka joʼopʼ u tsʼaʼabal xook tiʼeʼ káaj u yutskíintik le talamiloʼob yantiʼoʼ. Le sukuʼunaʼ ku yaʼalik xan: «Tin tsʼáaj cuentaeʼ minaʼan u beelal in kuxtal tumen kin wuʼuyik kaʼach maʼ yaabiltaʼanen tumen Diosiʼ yéetel minaʼanten xan le nuʼuktaj ku tsʼáaik yéetel u kaajaloʼ».

18 ¿Bix kʼaʼamik tumen le sukuʼunoʼoboʼ? Le sukuʼunaʼ tu yaʼalaj: «Tin wuʼuyimba jeʼex le paal kʼaʼam tumen u taata tu chʼaʼachiʼitaj Jesús tiʼ u kettʼaanoʼ. Utúul kiik tsʼoʼok u yantal u jaʼabil yéetel tsʼoʼok maas tiʼ treinta jaʼaboʼob joʼopʼok u meyajtik Jéeobaeʼ tu yaʼalajten: “¡Hijo, jach kiʼimak in wóol úuchik a suut!”. Le tʼaanoʼobaʼ jach kʼuch tin puksiʼikʼal. U jaajileʼ le múuchʼuliloʼ letiʼ in familiaaʼ yéetel in wotochoʼ. Maʼ in wojel bix jeʼel in tsʼáaik u nib óolalil tiʼ le anciano yéetel tiʼ le múuchʼulil yoʼolal le áantaj, le yaabilaj yéetel le chúukaʼan óolal tu yeʼesoʼobtenoʼ. Le nojoch yaabilaj ku yuʼubkoʼob yoʼolal Jéeoba bey xan yoʼolal u maasiloʼ, le áanten utiaʼal ka suunaken ichil u kaajaloʼ».

Áantoʼob utiaʼal ka séeb suunakoʼob

19, 20. ¿Baʼax jeʼel a waʼalik tiʼ utúul sukuʼun utiaʼal ka suunak tu séebaʼanil teʼ múuchʼuliloʼ? ¿Bix jeʼel a tsoliktiʼob Dioseʼ maʼ tu kʼáatik ka k-beet upʼéel baʼal talam u tsʼoʼokbesaʼaliʼ?

19 Kuxaʼanoʼon tu tsʼook kʼiinoʼob yéetel maʼ kun xáantal ken xuʼulsaʼak tiʼ le kʼasaʼan yóokʼol kaabaʼ. Le oʼolaleʼ aʼal tiʼ le sukuʼunoʼob tsʼoʼok u náachtaloʼob ka káajak u binoʼob tu kaʼatéen teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ. Aʼaltiʼob xaneʼ Satanaseʼ u kʼáat u náachkuntoʼob tiʼ Dios yéetel u kʼáat ka u creertoʼob jeʼel u bin utsil tiʼob wa ku xuʼulul u adorarkoʼob Jéeoba. Kʼaʼajstiʼobeʼ chéen jeʼel u bin utsil tiʼob wa ku beetkoʼob le baʼax tu yaʼalaj Jesusoʼ (xokaʼak Mateo 11:28-30).

20 Aʼaltiʼobeʼ Jéeobaeʼ maʼatech u kʼáatik ka k-beet upʼéel baʼal talam u tsʼoʼokbesaʼal. Le maʼ yaʼab u bin utiaʼal u kíimsaʼal Jesusoʼ, María, u láakʼtsil Lázaroeʼ, tu wekaj tu pool Jesús upʼéel kiʼibok yéetel koʼokoj aceite. Le ka aʼalaʼab maʼ maʼalob le baʼax tu beetaj Maríaoʼ, Jesuseʼ tu yaʼalaj: «Pʼateʼex, [...] le koʼolelaʼ tu beetaj le baʼax páatjieʼ» (Mar. 14:6-8). Uláakʼ utéeneʼ tʼaanaj maʼalob tiʼ utúul koʼolel óotsil yéetel kimen u yíicham, tumen tu tsʼáaj tu nuʼukulil siibal tuláakal le bajux yantiʼoʼ (Luc. 21:1-4). Óoliʼ tuláakloʼon jeʼel u páajtal k-bin teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ yéetel k-jóokʼol kʼaʼaytaj. Tsʼoʼoleʼ, yéetel u yáantaj Jéeobaeʼ yaʼab tiʼ le máaxoʼob tsʼoʼok u náachtaloʼob tiʼ le múuchʼuliloʼ jeʼel u páajtal u beetkoʼob xaneʼ.

21, 22. ¿Baʼax jach maʼ unaj u tuʼubul tiʼ le máaxoʼob ku suutoʼob tu yiknal Jéeobaoʼ?

21 Wa le sukuʼun ku yaʼalik sajak suut tumen maʼ u yojel bix kun kʼambileʼ, kʼaʼajstiʼ bix úuchik u kʼaʼamal le paal teʼ kettʼaan tu yaʼalaj Jesusoʼ. Bejlaʼeʼ, bey xan u yúuchul ken suunak utúul sukuʼun teʼ múuchʼuliloʼ. Aʼaltiʼ ka u tsʼáauba tu contra Satanás yéetel ka u natsʼuba tiʼ Dios (Sant. 4:7, 8).

22 Tuláakal le máaxoʼob ku suutoʼob tu yiknal Jéeobaoʼ jach yaan u kʼaʼamloʼob yéetel kiʼimak óolal (Lam. 3:40). Le táan kaʼach u meyajkoʼob Diosoʼ jach kiʼimak u yóoloʼob. Yéetel wa ku chʼaʼatuklikoʼob u kaʼa meyajtkoʼobeʼ yaan u kʼamikoʼob yaʼab utsiloʼob.

[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 16]

¿Baʼax jeʼel a núukikeʼ?

• ¿Bix jeʼel k-áantik utúul sukuʼun náachchaj tiʼ le múuchʼulil tumen beetaʼab u tʼóochpajloʼ?

• ¿Baʼax jeʼel a waʼalik tiʼ utúul sukuʼun náachchaj teʼ múuchʼulil tumen maʼ tu yóotaj u kʼam upʼéel kaʼansaj tiʼ le Bibliaoʼ?

• ¿Bix jeʼel a wáantik utúul sukuʼun maʼ u chʼaʼatukult u suut teʼ múuchʼuliloʼ?

[U kʼáatchiʼiloʼob le xookoʼ]

[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 13]

Ken u yaʼal utúul sukuʼun bix u yuʼubikubaeʼ unaj k-jach chʼenxikintik

[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 15]

U kettʼaanil le paal suunaj tu yotochoʼ jeʼel u yáantaj utiaʼal ka suunak le sukuʼun teʼ múuchʼuliloʼ