Xeen tiʼ baʼax ku taasik

Xeen tu cuadroil baʼax ku taasik

Kʼáatchiʼob ku beetaʼal

Kʼáatchiʼob ku beetaʼal

Kʼáatchiʼob ku beetaʼal

Tu libroi Nehemías 8:10 (NM) aʼalaʼab tiʼ le judíoʼoboʼ: «Jaanteʼex le baʼaxoʼob yaan u tsaatseloʼ»; baʼaleʼ tiʼ Levítico 3:17 (NM) ku chíikpajal le baʼax ku yaʼalik le Leyoʼ: «Maʼ unaj a jaantikeʼex mix jumpʼíit tsaats». ¿Baʼaxten bey yaanal baʼax ku yaʼalik le tekstoʼobaʼ?

Tu libroi Nehemías 8:10, le tʼaan ich hebreo ku suʼutul «le baʼaxoʼob yaan u tsaatseloʼ» maʼ letiʼe «tsaats» ku chʼaʼachiʼitaʼal teʼ Levítico 3:17. Le tʼaan ich hebreo jélev ku chíikpajal teʼ Levítico 3:17, táan u tʼaan tiʼ u tsaatsel le baʼalcheʼoboʼ yéetel u tsaatsel wíinik (Lev. 3:3; Jue. 3:22). Le baʼax ku yaʼalik le versiculoʼob yaan táanil tiʼ le 17, ku yeʼesikeʼ le israelitaʼoboʼ maʼ unaj kaʼach u jaantkoʼob le tsaats yaan tu choochel, tu riñonoʼob yéetel le yaan tu lomo le baʼalcheʼob ku kʼubkoʼoboʼ, tumen «tuláakal le tsaatsoʼ utiaʼal» Jéeoba (Lev. 3:14-16). Jeʼex k-ilkoʼ, le tsaats ku yaʼalik le teksto maʼ unaj u jaantaloʼ letiʼe yaan tiʼ le baʼalcheʼob kun kʼubbiloʼob kaʼach tiʼ Jéeobaoʼ.

Baʼaleʼ le tʼaan «le baʼaxoʼob yaan u tsaatsel» ku chíikpajal tu libroi Nehemías 8:10, ich hebreoeʼ ku suʼutul maschmanním, yéetel tiʼ tuláakal le Bibliaoʼ chéen teʼ teksto ku chíikpajal le tʼaanaʼ. Tsʼoʼoleʼ le tʼaanaʼ ku chʼaʼabal tiʼ le tʼaan schamén, yéetel u kʼáat u yaʼal «u poloktal máak». Bey túunoʼ tuláakal le tʼaanoʼob yaan yil yéetel le tʼaanaʼ u kʼáat u yaʼal u yantal toj óolal yéetel yaʼab baʼaloʼob tiʼ máak (ketaʼak yéetel Isaías 25:6). Upʼéel tiʼ le tʼaanoʼob jach yaʼab u meyaj yaan yil yéetel le tʼaan schamén, letiʼe tʼaan schémen ku suʼutul aceite, jeʼex «u aceiteil chéen oliva» (Deu. 8:8; Lev. 24:2). Jeʼex u chíikpajal teʼ Nehemías 8:10, le tʼaan maschmanním u kʼáat u yaʼal upʼéel janal beetaʼan yéetel yaʼab aceite bey xan yéetel bakʼ maʼ yaʼab u tsaatseliʼ.

Kex tumen le israelitaʼob maʼ unaj u jaantkoʼob kaʼach le tsaats yaan tu yootʼel le baʼalcheʼoboʼ, jeʼel u páajtal u jaantkoʼob kiʼikiʼ janaloʼobeʼ. Jujumpʼéel janaloʼob jeʼex le waajoʼob ku beetaʼal yéetel janalbeʼen neekʼoʼoboʼ maʼatech u beetaʼal yéetel tsaats, baʼaxeʼ yéetel aceite ku jóoʼsaʼal tiʼ le xíiwoʼoboʼ, maases u aceitei oliva (Lev. 2:7). Le oʼolal le libro Perspicacia para comprender las Escrituras ku yaʼalikeʼ «le baʼaxoʼob yaan u tsaatseloʼ» letiʼe janaloʼob jach kiʼitakoʼoboʼ, jach yaan u bakʼeloʼob yéetel beetaʼan yéetel aceite jóoʼsaʼan tiʼ xíiwoʼob.

Úuchjeakileʼ le Leyoʼ tu yaʼalaj maʼ unaj u jaantaʼal tsaatsiʼ, baʼaleʼ bejlaʼeʼ maʼatech k-nuʼuktikba yéetel baʼax ku yaʼalik le Leyoʼ mix tiʼ baʼax yaan yil yéetel u kʼuʼubul kíimsbil baʼalcheʼobiʼ (Rom. 3:20; 7:4, 6; 10:4; Col. 2:16, 17).