¿Yaan wa u chúukpajal k-óol teʼ kʼaʼaytajoʼ?

¿YAAN wa kʼiin ka wuʼuyik jach kaʼanaʼanech yéetel maʼ taak a jóokʼol kʼaʼaytajiʼ? U jaajileʼ, talamiloʼob jeʼex le chʼaʼapachtajil, le chiʼichnakil yéetel le kʼojaʼaniloʼ jeʼel u beetik u lúubul u yóol máakeʼ. Baʼaleʼ unaj k-beetik jeʼex tu beetil Jesuseʼ. Letiʼeʼ yoʼolal le «kiʼimak óolal» tsʼaʼabtiʼoʼ chúukpaj u yóol u aktáant le chʼaʼapachtajiloʼ (Heb. 12:2). U yojel kaʼacheʼ wa ku chúukpajal u yóol u chíikbes maʼ jaaj le baʼaxoʼob aʼalaʼan tu contra u Taataoʼ jeʼel u kiʼimakkúuntik u yóoleʼ (Pro. 27:11).

Teech xaneʼ, wa ku chúukpajal a wóol teʼ kʼaʼaytajoʼ jeʼel a kiʼimakkúuntik u yóol Jéeobaeʼ. Le oʼolaleʼ, ¿baʼax unaj a beetik wa ka wuʼuyik táan u chan lúubul a wóol kʼaʼaytaj yoʼolal le talamiloʼob ka aktáantikoʼ? Krystyna, utúul kiik tsʼoʼok u chʼíijil yéetel chan kʼojaʼaneʼ, ku yaʼalik: «Mantatsʼ kin wuʼuyik kaʼanaʼanen yéetel lubaʼan in wóol. Yaan kʼiineʼ le kʼojaʼanil kin muʼyajtik yéetel uláakʼ chiʼichnakiloʼoboʼ ku beetik u pʼáatal maʼ taak in jóokʼol kʼaʼaytajiʼ». ¿Baʼax jeʼel u yáantkech utiaʼal maʼ u xuʼulul a jóokʼol kʼaʼaytaj kex yantech yaʼab talamiloʼobeʼ?

Beet jeʼex tu beetil le profetaʼoboʼ

Utiaʼal maʼ u xuʼulul k-jóokʼol kʼaʼaytajeʼ unaj k-tuukul jeʼex le profetaʼob úuchjeakiloʼ. Tuukulnakoʼon tiʼ Jeremías. Le ka yéeyaʼab utiaʼal u beetik u profetaileʼ sajakchaji. Baʼaleʼ, letiʼeʼ tu jach kʼubaj u yóol tiʼ Jéeoba, lelaʼ le áant utiaʼal ka chúukpajak u yóol u beet le nojoch meyaj ich maas tiʼ cuarenta jaʼaboʼoboʼ (Jer. 1:6; 20:7-11).

Henrykeʼ jach ku líikʼil u yóol ken tuukulnak tiʼ le baʼax tu beetaj Jeremíasoʼ. Letiʼeʼ ku yaʼalik: «Ichil le maas tiʼ setenta jaʼaboʼob káajak in jóokʼol kʼaʼaytajoʼ, yaan kʼiineʼ jach ku lúubul in wóol yoʼolal le chʼaʼapachtajiloʼ yéetel tumen óoliʼ maʼatech u kʼaʼamal tumen mix máak. Teʼ súutukoʼob beyoʼ kin tuukul tiʼ baʼax tu beetaj Jeremías, tiʼ le yaabilaj tu yeʼesaj tiʼ Jéeobaoʼ yéetel tiʼ bix úuchik u jach kʼubik u yóol u meyajte, lelaʼ letiʼe baʼaxoʼob áant utiaʼal maʼ u xuʼulul u kʼaʼaytajoʼ» (Jer. 1:17). Le baʼax tu beetaj Jeremíasoʼ ku yáantik xan Rafał, letiʼeʼ ku yaʼalik: «Jeremíaseʼ maʼ chʼíik tuukul chéen tiʼ le talamiloʼob tu aktáantoʼ, baʼaxeʼ tu kʼubaj u yóol tiʼ Jéeoba yéetel maʼ tu chʼaʼaj saajkil tiʼ le máakoʼoboʼ. Teneʼ kin wilik in beetik jeʼex tu beetiloʼ».

Le baʼax tu beetaj profeta Isaíasoʼ ku yáantik xan yaʼab sukuʼunoʼob utiaʼal ka chúukpajak u yóoloʼob teʼ kʼaʼaytajoʼ. Jéeobaeʼ tu yaʼalajtiʼeʼ maʼ kun kʼambil tumen le israelitaʼob le baʼax ken u yaʼaltiʼoboʼ, tu yaʼalaj: «Xaʼakʼbes u tuukul le kaajaʼ; tsuts u xikinoʼob». ¿Chéen wa túun kunel le meyaj ken u beet kaʼach le profetaoʼ? Dioseʼ maʼ bey úuchik u yilkiʼ mix xan Isaías. Le ka aʼalaʼabtiʼ ka u beet le meyajoʼ, tu yaʼalaj: «Jeʼelenaʼ, [túuxteniʼ]» (Isa. 6:8-10). Letiʼeʼ chúukpaj u yóol u tsʼoʼokbes le meyajoʼ. ¿Bey wa xan a tuukul jeʼex letiʼoʼ? ¿Táan wa a wilik xan a kʼaʼaytik u maʼalob péektsilil le Reinooʼ?

Utiaʼal ka chúukpajak k-óol teʼ kʼaʼaytaj jeʼex tu beetil Isaíasoʼ, maʼ unaj k-chaʼik u lúubul k-óol ken k-il maʼatech u kʼaʼamal le maʼalob péektsiloʼ. Rafałeʼ ku yaʼalik baʼax áantik utiaʼal maʼ u lúubul u yóol: «Ken aʼalakten baʼal teʼ kʼaʼaytajoʼ kin wilik maʼ in sen tuukul tiʼ le baʼax aʼalaʼabtenoʼ. Tumen tuláakal máakeʼ jeʼel u páajtal u núukik jeʼel bixak u kʼáateʼ». Annaeʼ ku yaʼalik xan: «Kin wilik maʼ in tuukul tiʼ le baʼaxoʼob jeʼel u beetik u lúubul in wóoloʼ. Táanil tiʼ in jóokʼol kʼaʼaytajeʼ kin beetik upʼéel payalchiʼ yéetel kin xokik u tekstoi le kʼiinoʼ, lelaʼ ku yáantken utiaʼal ka in séeb luʼs tin tuukul le baʼaloʼob maʼ maʼalobtak ku yaʼalaʼaltenoʼ».

Ezequiel xaneʼ, profetizarnaj tiʼ le kʼasaʼan judíoʼob palitsiltaʼanoʼob kaʼach Babiloniaoʼ (Eze. 2:6). Wa maʼ u bin kaʼach u yaʼaltiʼob le baʼax ken u beet Diosoʼ yaan u culpartaʼal wa ku kíimil  utúul tiʼ letiʼobiʼ. Jéeobaeʼ tu yaʼalajtiʼ: «Bíin in kʼáat ka a [waʼal] baʼax ta beetaj [utiaʼal] maʼ u kíimil» (Eze. 3:17, 18).

Henrykeʼ, ku yilik u beetik jeʼex tu beetil Ezequieleʼ, letiʼeʼ ku yaʼalik: «Kin wilik in jóokʼol kʼaʼaytaj, beyoʼ maʼ kin culpartbil yoʼolal u kʼiʼikʼel mix máak. Yaʼab máakoʼob kʼaʼabéet u yojéeltkoʼob baʼax unaj u beetkoʼob utiaʼal maʼ u kíimloʼob» (Hch. 20:26,27). Zbigniew xaneʼ bey xan u tuukuloʼ: «Ezequieleʼ tu yilaj maʼ u xuʼulul u beetik le meyaj kex jeʼel baʼalak ka aʼalaʼaktiʼ tumen le máakoʼoboʼ. Le baʼax tu beetoʼ ku yáantken in wil le kʼaʼaytaj jeʼex u yilik Jéeobaoʼ».

Maʼ chéen t-juunal k-beetik le meyajoʼ

U jaajileʼ mix utúul tiʼ toʼon ku kʼaʼaytaj chéen tu juunaliʼ. Tuláakloʼoneʼ «u yéet meyajoʼon Jajal Dios» jeʼex tu beetil apóstol Pabloeʼ (1 Cor. 3:9, LTN). Krystyna, tiʼ le máax tsʼoʼok k-yáax tʼaaneʼ, yaan kʼiineʼ ku lúubul u yóol, letiʼeʼ ku yaʼalik: «Kin sen kʼáatik tiʼ Jéeoba ka u tsʼáaten muukʼ, kin wilkeʼ letiʼeʼ mantatsʼ ku yáantiken». Lelaʼ ku yeʼesiktoʼoneʼ, kʼaʼabéettoʼon u yáantaj u kiliʼich muukʼ Dios utiaʼal ka chúukpajak k-óol k-kʼaʼayt le maʼalob péektsiloʼ (Zac. 4:6).

Ken k-kʼaʼayt le maʼalob péektsiloʼ, le kiliʼich muukʼoʼ ku yáantkoʼon k-eʼes jatsʼuts modos (Gal. 5:22, 23). Lelaʼ ku yáantkoʼon utiaʼal ka chúukpajak k-óol kʼaʼaytaj kex jeʼel baʼaxak ka úuchkeʼ. Henrykeʼ ku yaʼalik: «Le kʼaʼaytajoʼ ku yáantken in maas maʼalobkíint in modos, tumen ku yáantken in weʼes chúukaʼan óolal, ka tuukulnaken tiʼ u maasil yéetel maʼ u jáan lúubul in wóol». Wa ku chúukpajal k-óol teʼ kʼaʼaytajoʼ, yaan u páajtal k-eʼesik le jatsʼuts modosoʼob ku taal tiʼ le kiliʼich muukʼoʼ.

Jéeobaeʼ ku nuʼuktik le kʼaʼaytaj yéetel u angeloʼoboʼ (Apo. 14:6). Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ «yaan u millonesil yéetel u millonesil angeloʼob» (Apo. 5:11). Yáanal u nuʼuktaj Jesuseʼ, le angeloʼoboʼ ku yáantik le máaxoʼob meyajtik Diosoʼ. Ken joʼopʼok a kʼaʼaytajeʼ, ¿ku kʼaʼajal wa tech yaʼab angeloʼob áantkech?

Annaeʼ ku yaʼalik: «In wojéeltik táan k-áantaʼal tumen le angeloʼob teʼ kʼaʼaytajoʼ jach ku yáantken; jach maʼalob in wilik bix u yáantkoʼonoʼob yáanal u nuʼuktaj Jéeoba yéetel Jesús». ¿Máasaʼ jach ku taasiktoʼon kiʼimak óolal k-múul meyaj yéetel le angeloʼoboʼ?

Kux túun le sukuʼunoʼoboʼ, ¿bix u yáantkoʼonoʼob? Toʼoneʼ jach jatsʼuts k-ilik kʼaj óoltik yaʼab sukuʼunoʼob. Maʼ xaaneʼ tsʼoʼok a wilik jach jaaj le baʼax ku yaʼalik le Bibliaaʼ: «Máaskabeʼ ku jóokʼesaʼal u yej yéetel u láakʼ máaskab[,] wíinikeʼ ku yiijtal ikil u bisikuba yéetel uláakʼ wíinik» (Pro. 27:17).

K-múul jóokʼol kʼaʼaytaj yéetel le sukuʼunoʼoboʼ ku yáantkoʼon k-kan kʼaʼaytaj tubeel. Elżbietaeʼ ku yaʼalik: «In jóokʼol kʼaʼaytaj yéetel uláakʼ sukuʼunoʼobeʼ ku yáantken in weʼes yaabilaj tiʼob jeʼex in beetik tiʼ le máaxoʼob kin kʼaʼaytajoʼ». ¿Baʼaxten maʼ ta wilik xan a jóokʼol kʼaʼaytaj yéetel uláakʼ sukuʼunoʼob? Wa ka beetikeʼ yaan u maas utstal ta wich le kʼaʼaytajoʼ.

Baʼax uláakʼ unaj a beetik utiaʼal maʼ u lúubul a wóol

Utiaʼal maʼ u lúubul a wóol teʼ kʼaʼaytajoʼ, kʼaʼabéet a chʼaʼatuklik a beetik baʼaloʼob maʼalobtak, a jóoʼsik u yorai utiaʼal a xokik le Bibliaoʼ yéetel a jeʼelel tubeel. Lelaʼ u kʼáat u yaʼaleʼ, unaj k-kanáantik k-toj óolal yéetel unaj k-ilik k-maas kaambal tiʼ Jéeoba.

Le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Baʼaxoʼob ku maʼalob tukultaʼaloʼobeʼ maʼalob u jóokʼoloʼob» (Pro. 21:5). Zygmunt, utúul sukuʼun yaan 88 jaʼaboʼob tiʼeʼ, ku yaʼalik: «Tumen kin chʼaʼatuklik baʼax ken in beet sáamsamaleʼ, ku jach binten utsil teʼ kʼaʼaytajoʼ. In tsolmaj tubeel le meyajoʼob unaj in beetikoʼ utiaʼal ka páatchajak in maas táakpajal teʼ kʼaʼaytajoʼ».

K-kʼaj óoltik tubeel le baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ ku yáantkoʼon utiaʼal k-kʼaʼaytik tubeel le maʼalob péektsiloʼ. Jeʼex kʼaʼabéet u janal máak utiaʼal ka yanak u muukʼeʼ, kʼaʼabéet xan maʼ u xuʼulul k-kaambal tiʼ Jéeoba utiaʼal maʼ u lúubul k-óol kʼaʼaytaj. Wa k-xokik sáamsamal le Biblia bey xan le jóoʼsaʼaniloʼob ku tsʼáaik jach «tu yorai» le palitsil chúukpajaʼan u yóol yéetel yaan u naʼatoʼ, yaan u yantal toʼon u muukʼil utiaʼal k-kʼaʼaytik le maʼalob péektsiloʼ (Mat. 24:45-47).

Elżbietaeʼ tsʼoʼok u beetik jujumpʼéel kʼeexoʼob utiaʼal ka u maas maʼalobkíint bix u kʼaʼaytaj. Letiʼeʼ  ku yaʼalik: «Bejlaʼeʼ maʼatech in jach chaʼantik televisión utiaʼal u páajtal in líiʼskimba maʼalob utiaʼal le kʼaʼaytajoʼ. Ken in xok le Biblia okaʼan kʼiinoʼ, kin tuukul tiʼ le máaxoʼob yéetel tsikbalnajen teʼ kʼaʼaytajoʼ. Kin kaxtik xan tekstoʼob yéetel uláakʼ jóoʼsaʼaniloʼob kin tuklik jeʼel u yáantkoʼobeʼ».

Wa ka wil a jeʼelel tubeeleʼ jeʼel xan u yáantkech teʼ kʼaʼaytajoʼ. Baʼaleʼ a sen máansik tiempo chéen tiʼ náaysaj óoloʼobeʼ jeʼel u beetik u xuʼulul a tsʼáaik a wóol teʼ kʼaʼaytajoʼ. Andrzej, utúul sukuʼun jach ku tsʼáaik u yóol teʼ kʼaʼaytajoʼ, ku yaʼalik: «Wa maʼ tu jeʼelel máak tubeeleʼ ku yuʼubik máak jach kaʼanaʼan, lelaʼ jeʼel u beetik u lúubul u yóol teʼ kʼaʼaytajoʼ. Teneʼ kin beetik tuláakal le ku páajtal utiaʼal maʼ u yúuchulten leloʼ» (Ecl. 4:6).

U jaajileʼ, kex jach k-tsʼáaik k-óol teʼ kʼaʼaytajoʼ, maʼ yaʼab máaxoʼob kʼamkiʼ. Baʼaleʼ jach ku líiʼsik k-óol k-ojéeltik Jéeobaeʼ maʼatech u tuʼubsik le meyaj k-beetkoʼ (Heb. 6:10). Kex yaan máakoʼob maʼ u kʼáat u yuʼuboʼoneʼ, maʼ xaaneʼ ken luʼkoʼoneʼ ku tʼaanoʼob maʼalob tiʼ le meyaj k-beetkoʼ. Bejlaʼeʼ jeʼel u yúuchul jeʼex tu kʼiiniloʼob Ezequieleʼ, le máakoʼoboʼ «bíin u yojéeltoʼob yaan [profeta] ichiloʼob» (Eze. 2:5). U jaajileʼ maʼ chéen chʼaʼabil le meyaj tsʼaʼantoʼonoʼ, baʼaleʼ jach ku taasiktoʼon yaʼab utsiloʼob bey xan tiʼ le máaxoʼob kʼamikoʼ.

Zygmunteʼ ku yaʼalik: «K-kʼaʼaytik le maʼalob péektsiloʼ ku yáantkoʼon k-beet baʼaloʼob maʼalobtak yéetel ka k-eʼes yaabilaj tiʼ Dios bey xan tiʼ u maasil». Andrzej xaneʼ ku yaʼalik: «U táakpajal máak teʼ kʼaʼaytajoʼ upʼéel baʼal jach jatsʼuts tumen jeʼel u salvartik u kuxtal yaʼab máakoʼobeʼ, tsʼoʼoleʼ upʼéel meyaj maʼ kun kaʼa beetbil». Wa ku chúukpajal xan k-óol teʼ kʼaʼaytajoʼ yaan k-kʼamik yaʼab utsiloʼob (2 Cor. 4:1, 2).

[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 31]

Utiaʼal maʼ xuʼulul k-tsʼáaik k-óol kʼaʼaytajeʼ, unaj k-ilik k-maas kaambal tiʼ Jéeoba yéetel k-jeʼelel tubeel