Le familiaʼob ku meyajtkoʼob Diosoʼ ku beetkoʼob jeʼex Jesuseʼ

«Cristoeʼ [...] tu tsʼáateʼex jumpʼéel kaʼansaj, utiaʼal ka kuxlakeʼex jeʼel bix kuxlajik letiʼoʼ.» (1 PED. 2:21)

1. 1) ¿Bix úuchik u táakpajal u Hijo Dios utiaʼal u beetaʼal tuláakal baʼaloʼob? 2) ¿Baʼax ku yuʼubik Jesús tu yoʼolal tuláakal máak?

LE KA tu beetaj Dios le kaʼan yéetel le Luʼumoʼ, múul meyajnaj yéetel u Yáax Paal. Letiʼeʼ tu yáantaj xan u Taata utiaʼal u beetik le jejeláas baʼalcheʼob yéetel xíiwoʼob yanoʼob way Luʼumoʼ yéetel utiaʼal u beetik le paraíso tuʼux kun kajtal kaʼach le wíinikoʼob beetaʼaboʼob jeʼex Jéeobaoʼ. Ka máan kʼiineʼ, le u Hijo Diosoʼ kʼuch kʼaj óoltbil bey Jesuseʼ, letiʼeʼ jach kiʼimakchaj u yóol «tu yoʼolal le máakoʼoboʼ» (Pro. 8:27-31; Gén. 1:26, 27).

2. 1) ¿Baʼax tsʼoʼok u tsʼáaik Jéeoba tiʼ toʼon kex kʼebanoʼon? 2) Aʼal upʼéel tiʼ baʼax ku tsʼáaik maʼalob tsolnuʼuk le Bibliaoʼ.

² Desde ka lúub Adán yéetel Eva tiʼ le kʼebanoʼ, kʼaʼabéetchaj upʼéel boʼol utiaʼal ka béeyak le baʼax u tukulmaj Jéeobaoʼ. Le oʼolal Jéeobaeʼ tu túuxtaj u Hijo utiaʼal u tsʼáaik u kuxtal t-oʼolal (Rom. 5:8). Tsʼoʼoleʼ kex kʼebanoʼoneʼ, Jéeobaeʼ tu tsʼáajtoʼon le Biblia utiaʼal ka yanaktoʼon kiʼimak óolal ichil k-kuxtaloʼ (Sal. 119:105). Le maʼalob tsolnuʼukoʼob ku tsʼáaik le Bibliaoʼ jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal ka yanaktoʼon kiʼimak óolal ichil k-familiaeʼ. U libroi Genesiseʼ ku yeʼesikeʼ le xiiboʼ unaj «u nupikuba tiʼ u yatan, beyoʼ ku pʼáataloʼob juntúuliloʼob» (Gén. 2:24).

3. 1) ¿Baʼax tu kaʼansaj Jesús tu yoʼolal le tsʼoʼokol beeloʼ? 2) ¿Baʼax ken k-il teʼ xookaʼ?

³ Le tiaʼan Jesús way Luʼumeʼ tu yaʼaleʼ le tsʼoʼokol beeloʼ utiaʼal tuláakal u kʼiinil u  kuxtal máak. Le baʼaxoʼob tu kaʼansoʼ ku yáantaj utiaʼal u kanáantik u modos máak yéetel utiaʼal maʼ u beetik máak baʼaloʼob maʼ maʼalobtak jeʼel u talmil tiʼ le tsʼokaʼan u beeloʼoboʼ bey xan tiʼ tuláakal le familiaoʼ (Mat. 5:27-37; 7:12). Jeʼex túun k-ilkoʼ, le baʼaxoʼob tu kaʼansaj Jesusoʼ jeʼel u yáantik máak utiaʼal ka yanak kiʼimak óolal ichil u familiaeʼ. Baʼaleʼ teʼ xookaʼ yaan k-ilkeʼ le baʼaxoʼob tu beetaj xanoʼ jeʼel u yáantik le íichamtsiloʼob, atantsiloʼob, taatatsiloʼob yéetel le paalaloʼob utiaʼal ka yanak kiʼimak óolal tiʼoboʼ.

Le íichamtsil meyajtik Diosoʼ ku yaabiltik u yatan

4. ¿Baʼax tsʼaʼab tiʼ Jesús tsʼaʼan xan tiʼ le íichamtsiloʼoboʼ?

⁴ Dioseʼ u tsʼaamaj le íichamtsil utiaʼal ka u beet u poolil ichil le familiaoʼ, jeʼex u tsʼaamil Jesús bey u poolil le múuchʼuliloʼ. Apóstol Pabloeʼ tu yaʼalaj: «Le íichamtsiloʼ u pool le atantsiloʼ, bey jeʼel bix Cristo u pool le [múuchʼuliloʼ]. Cristoeʼ letiʼ xan u [salvadori] le [múuchʼuliloʼ], lelaʼ u wíinklil; íichamtsileʼex yaabilt a wataneʼex bey jeʼel bix Cristo tu yaabiltaj le [múuchʼuliloʼ] ka tu tsʼáaj u kuxtal tu yoʼolal» (Efe. 5:23, 25). Yéetel le bix úuchik u tratartik Jesús u disipuloʼobeʼ tu yeʼesaj tiʼ le íichamtsiloʼob bix unaj u tratartik u yatnoʼoboʼ. Koʼoneʼex ilik bix úuchik u meyaj tiʼ Jesús le páajtalil tsʼaʼabtiʼ tumen u Taataoʼ.

5. ¿Bix úuchik u tratartik Jesús u disipuloʼob?

⁵ Jesuseʼ tu yaʼalaj: «Chúukaʼan in wóol yéetel kabal u yóol in puksiʼikʼal» (Mat. 11:29). Letiʼeʼ mantatsʼ tu yilaj u beetik baʼax maʼalob (Mar. 6:34; Juan 2:14-17). Tu tsolaj u nuʼuk tiʼ u disipuloʼob yéetel yaabilaj le jaytéen kʼaʼabéetchajeʼ (Mat. 20:21-28; Mar. 9:33-37; Luc. 22:24-27). Baʼaleʼ mix utéen tu náaksaj u yóoloʼob yéetel le tsolnuʼukoʼob tu tsʼáajtiʼoboʼ yéetel maʼ tu mixbaʼalkúuntoʼobiʼ. Maʼ xan tu tsʼáaj u naʼatoʼob maʼ u yaabiltmoʼobiʼ wa mix bikʼin jeʼel u páajtal u beetikoʼob le baʼax ku yaʼaliktiʼoboʼ. Baʼaxeʼ tu líiʼsaj u yóoloʼob yoʼolal le maʼalob modos yantiʼoboʼ (Luc. 10:17-21). Yoʼolal le jatsʼuts modos tu yeʼesajoʼ jach maʼ talamchaj u yeʼesaʼal tsiikil tiʼ tumen u disipuloʼobiʼ.

6. 1) ¿Baʼax jeʼel u kanik le íichamtsiloʼob tiʼ bix úuchik u tratartik Jesús u disipuloʼoboʼ? 2) ¿Baʼax tsol nuʼukil tu tsʼáaj Pedro tiʼ le íichamtsiloʼoboʼ?

⁶ Le baʼax tu beetaj Jesusoʼ ku yeʼesikeʼ le íichamtsiloʼ maʼ unaj u tratartik kʼaasil u yatniʼ. Baʼaxeʼ unaj u yeʼesik tsiikil tiʼ, u yaabiltik yéetel u tsʼáaik táanil u yutsil. Apóstol Pedroeʼ tu yaʼalaj tiʼ le íichamtsiloʼob ka u beetoʼob jeʼex Jesuseʼ yéetel ka u yeʼesoʼob tsiikil tiʼ u yatnoʼob (xokaʼak 1 Pedro 3:7). Baʼaleʼ le íichamtsiloʼ, ¿bix jeʼel u yeʼesik tsiikil tiʼ u yatan ken meyajnaktiʼ le páajtalil tsʼaʼantiʼoʼ?

7. Le íichamtsiloʼ, ¿bix jeʼel u yeʼesik tsiikil tiʼ u yatneʼ? Aʼal upʼéel bix jeʼel u beetaʼaleʼ.

⁷ Upʼéel bix jeʼel u yeʼesik tsiikil le íichamtsil tiʼ u yatnoʼ letiʼe u chʼaʼik en cuentai baʼax ku tuklik táanil tiʼ u beetik wa baʼaxoʼ.  Maʼ xaaneʼ, le íichamtsiloʼ ku tuklik kʼaʼabéet u kʼexik tuʼux ku meyaj wa kʼaʼabéet u binoʼob kajtal yaanal tuʼux. Wa maʼ xaaneʼ ku chʼaʼatuklik u beetik upʼéel baʼax maʼ jach nojchiʼ, jeʼex tuʼux kun binoʼob xíimbal wa bix jeʼel u kanáantikoʼob bajux ku xupikoʼobeʼ. Tiʼ le baʼaloʼob beyaʼ unaj u chʼaʼik en cuentai baʼax ku tuklik u yatan. U beetaʼal beyaʼ jach ku taasik yaʼab utsiloʼob, tumen beyoʼ maas maʼalob le baʼax ken u chʼaʼatukultoʼ yéetel beyoʼ maas maʼ talam jeʼel u yáantaʼal tumen u yatneʼ (Pro. 15:22). Le íichamtsil ku yeʼesik tsiikil tiʼ u yatnoʼ ku yuʼubaʼal u tʼaan yéetel ku yaabiltaʼal, tsʼoʼoleʼ u maas maʼalobileʼ ku kiʼimakkúuntik u yóol Jéeoba (Efe. 5:28, 29).

Le atantsil meyajtik Diosoʼ ku yeʼesik tsiikil tiʼ u yíicham

8. ¿Baʼaxten maʼ unaj u beetik le atantsiloʼob jeʼex tu beetil Evaoʼ?

⁸ Jesuseʼ mantatsʼ tu tsʼáajuba yáanal u páajtalil u Taata, beyoʼ tu yeʼesaj bix unaj u beetik le atantsiloʼoboʼ. Baʼaleʼ Evaeʼ jach upuliʼ maʼ bey úuchik u beetkiʼ. Le baʼax tu beetaj le yáax atantsilaʼ jach upuliʼ maʼ unaj u beetaʼal tumen le koʼoleloʼob bejlaʼaʼ. Jéeobaeʼ tsʼoʼokaʼaniliʼ u yaʼalikeʼ Adán u poolil le familiaoʼ, yéetel tiʼ letiʼ ken u yaʼal baʼax unaj u beetaʼal. Baʼaleʼ, Evaeʼ maʼ tu beetaj le baʼax tsʼoʼok u yaʼalaʼal tiʼ Adán tumen Diosoʼ (Gén. 2:16, 17; 3:3; 1 Cor. 11:3). Le ka aʼalaʼab tiʼ Eva tumen le kaan chéen táan u tuʼusloʼob tumen Diosoʼ, letiʼeʼ unaj kaʼach u kʼáatik tiʼ u yíicham baʼax unaj u beetik. Baʼaleʼ maʼ bey tu beetiliʼ, letiʼ aʼal tiʼ Adán baʼax unaj u beetik (Gén. 3:5, 6; 1 Tim. 2:14).

9. ¿Baʼax k-kanik tiʼ bix u tsʼáaikuba Jesús yáanal u páajtalil u Taataoʼ?

⁹ Baʼaleʼ Jesuseʼ tu yeʼesaj bix unaj u beetik máak, letiʼeʼ mantatsʼ tu tsʼáajuba yáanal u nuʼuktaj u Poolil. Le baʼaxoʼob tu beetoʼ tu yeʼeseʼ letiʼeʼ maʼ tu tuklaj «u ketikuba yéetel Jajal Dios[iʼ]». Baʼaxeʼ «tu pʼataj juntséelil le baʼax utiaʼaloʼ ka tu beetjuba jeʼel bix palitsileʼ» (Fili. 2:5-7). Bejlaʼeʼ kex tsʼoʼok u tsʼaʼabal u beet u Reyileʼ láayliʼ bey u tuukuloʼ. Letiʼeʼ ku tsʼáaikuba yáanal u páajtalil u Taata yéetel ku yuʼubik u tʼaan mantatsʼ (Mat. 20:23; Juan 5:30; 1 Cor. 15:28).

10. ¿Bix jeʼel u tsʼáaikuba le atantsil yáanal u páajtalil u yíichamoʼ?

¹⁰ Le atantsiloʼ maʼalob ka u beet jeʼex Jesuseʼ yéetel ka u tsʼáauba yáanal u nuʼuktaj u yíicham (xokaʼak 1 Pedro 2:21; 3:1, 2). Tuukulnakoʼon tiʼ lelaʼ: utúul hijotsileʼ ku kʼáatik tiʼ u maama wa jeʼel u páajtal u beetik wa baʼax tak u taata unaj u yaʼalik wa jeʼel u páajtal u beetkeʼ. Baʼaleʼ, tumen maʼ u tsikbalt yéetel u yíichameʼ, maas maʼalob ka u kʼáat tiʼ le paal wa tsʼoʼok u yaʼalik tiʼ u taataoʼ. Wa maʼ u beeteʼ, le maamatsiloʼ unaj u tsikbal yéetel u yíicham utiaʼal u yilkoʼob baʼax ken u yaʼaloʼob tiʼ le paaloʼ. Wa maʼ upʼéeliliʼ bix u tuukul yéetel u yíichameʼ, maas maʼalob ka u tsikbaltoʼob jumpáayil. Letiʼeʼ maʼ unaj u  kʼáatnúuktik u tʼaan u yíicham tu táan le paaloʼ mix u yaʼaliktiʼ maʼ maʼalob bix u tuukuliʼ (Efe. 6:4).

Le taatatsiloʼoboʼ unaj u kaambaloʼob tiʼ Jesús

11. ¿Baʼaxten jeʼel u páajtal u kaambal le taatatsiloʼob tiʼ Jesusoʼ?

¹¹ Kex Jesús maʼ tsʼoʼok u beel mix yanchaj u paalaleʼ, jach yaʼab baʼax jeʼel u kanik le taatatsiloʼob tiʼ letiʼoʼ. ¿Baʼaxten? Tumen yéetel le baʼaxoʼob tu yaʼalaj bey xan yéetel le baʼaxoʼob tu beetoʼ chúukpaj u yóol u kaʼans u disipuloʼob yéetel yaabilaj. Tu kaʼansajtiʼob bix unaj u beetkoʼob le meyaj tu kʼubéentajtiʼoboʼ (Luc. 8:1). Tsʼoʼoleʼ yéetel le bix úuchik u tratarkoʼoboʼ tu kaʼansajtiʼob bix unaj u paklan tratarkubaʼob (xokaʼak Juan 13:14-17).

12, 13. ¿Baʼax unaj u beetik le taatatsiloʼob utiaʼal u kaʼanskoʼob tiʼ u paalaloʼob u ley Diosoʼ?

¹² U suukaʼanileʼ le paalaloʼoboʼ ku beetkoʼob le baʼax ku yilik u beetaʼal tumen u taataʼoboʼ, kex maʼalob wa kex kʼaas. Le oʼolaleʼ le taatatsiloʼoboʼ unaj u tuklikoʼob: «¿Baʼax táan k-kaʼansik tiʼ k-paalal? ¿Bukaʼaj tiempo k-máansik tiʼ chaʼan televisión yéetel tiʼ uláakʼ náaysaj óoloʼob? ¿Bukaʼaj tiempo k-jóoʼsik utiaʼal k-kʼaʼaytaj yéetel utiaʼal k-xokik le Bibliaoʼ? ¿Baʼax k-maas tsʼáaik táanil ichil k-familia? ¿K-tsʼáaik wa táanil ichil k-kuxtal k-adorartik Jéeoba? ¿Baʼax ku yeʼesik le baʼaxoʼob k-chʼaʼatuklik beetikoʼ?». Utiaʼal u kaʼansaʼal u ley Dios tiʼ le paalaloʼoboʼ, letiʼe taatatsiloʼob unaj u yáax tsʼáaikoʼob ichil u kuxtaloʼoboʼ (Deu. 6:6).

¹³ Wa le taatatsiloʼob ku yilik u beetkoʼob le baʼax ku yaʼalik le Biblia tak tiʼ baʼaloʼob mejentakeʼ, le paaloʼoboʼ yaan u tsʼáaikoʼob cuenta yéetel maas yaan u beetkoʼob le baʼax ku yaʼalaʼaltiʼoboʼ. Baʼaleʼ wa le paalal ku yilkoʼob maʼ táan u beetaʼal tumen u taataʼob le baʼax ku kaʼanskoʼoboʼ, maʼ xaaneʼ jeʼel u tuklikoʼob maʼ jach kʼaʼabéet u beetaʼal le baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ wa tsʼoʼok u pʼáatal maʼatech u jach áantik máak. Wa ku joʼopʼol u tuukul le paalaloʼob beyaʼ jeʼel u káajal u beetkoʼob baʼax kʼaaseʼ.

14, 15. Le taatatsiloʼoboʼ, ¿baʼax unaj u kaʼanskoʼob tiʼ u paalaloʼob, yéetel bix jeʼel u páajtal u beetkoʼobeʼ?

¹⁴ Le taatatsiloʼob meyajtik Diosoʼ u yojloʼob maʼ chéen unaj u tsʼáaik tiʼ u paalaloʼob le baʼax kʼaʼabéettiʼoboʼ. Le oʼolaleʼ, maʼ unaj u kaʼansik tiʼ u paalaloʼob ka chʼíikkoʼob u kaxtoʼob chéen ayikʼaliloʼobiʼ (Ecl. 7:12). Jesuseʼ tu kaʼansaj tiʼ u disipuloʼob maas kʼaʼanan u tsʼáaikoʼob táanil le Reino ichil u kuxtaloʼoboʼ (Mat. 6:33). Bey túunoʼ, le taatatsiloʼoboʼ unaj u beetkoʼob jeʼex Jesuseʼ, yéetel unaj u yáantik u paalaloʼob u tsʼaʼob táanil u meyajtkoʼob Dios.

¹⁵ Upʼéel baʼax maʼalob ka u beet le taatatsiloʼoboʼ letiʼe ka u yilikoʼob ka kʼaj óoltaʼak tumen u paalaloʼob le sukuʼunoʼob jach u kʼubmaj u yóoloʼob u meyajtoʼob Diosoʼ. Jach yaʼab baʼax jeʼel u kanik utúul paal wa ku biskuba  yéetel le precursoroʼob wa yéetel le superintendente tiʼ circuito yéetel u yatnoʼ. Le misioneroʼoboʼ, le betelitaʼob yéetel le sukuʼunoʼob ku meyajoʼob utiaʼal u líiʼsaʼal u Najiloʼob Reino wa u najiloʼob Beteloʼ jeʼel u tsikbaltkoʼob tiʼ le paal le kiʼimak óolal ku taasik u meyajtaʼal Jéeobaoʼ. Letiʼobeʼ jach yaʼab baʼax tsʼoʼok u yilkoʼob jeʼel u páajtal u tsikbaltkoʼobtiʼeʼ. Le bix u kʼubmil u yóol u meyajtoʼob Diosoʼ jeʼel u yáantik le paalal u chʼaʼatukloʼob baʼax ken u beetoʼob utiaʼal u maas meyajkoʼob Dioseʼ yéetel u chʼaʼatuklik u kankoʼob upʼéel meyaj jeʼel u yáantkoʼob u beet u precursoriloʼobeʼ.

Le paaloʼoboʼ unaj u kaambaloʼob tiʼ Jesús

16. ¿Bix úuchik u yeʼesik tsiikil Jesús tiʼ u taataʼob way Luʼum yéetel tiʼ Taata yaan teʼ kaʼanoʼ?

¹⁶ Teech xaneʼ paal, jach yaʼab baʼal jeʼel a kanik tiʼ Jesuseʼ. Letiʼeʼ mantatsʼ tu yuʼubaj u tʼaan José yéetel María, u taataʼob (xokaʼak Lucas 2:51). Jesuseʼ u yojel kex kʼeban wíinkoʼobeʼ unaj u yeʼesik tsiikil tiʼob, tumen Dios yéeyoʼob (Deu. 5:16; Mat. 15:4). Ka nojochchaj Jesuseʼ tu beetaj xan baʼax utstutʼaan u Taata yaan teʼ kaʼanoʼ, letiʼeʼ maʼ tu chaʼaj u túulchʼintaʼal u beet baʼax kʼaasiʼ (Mat. 4:1-10). Kux teech, ¿baʼax jeʼel a beetik wa ka wuʼuyik bey maʼ taak a beetik baʼax ku yaʼalik a taataʼobeʼ? ¿Bix jeʼel a beetik jeʼex úuchik u beetik Jesuseʼ?

17, 18. 1) ¿Baʼax talamiloʼob ku aktáantik le táankelem paalaloʼob tu najil u xookoʼoboʼ? 2) ¿Baʼax jeʼel u yáantkoʼob u aktáantoʼobeʼ?

¹⁷ Maʼ xaaneʼ a wéet xookoʼobeʼ maʼatech u chʼaʼikoʼob en cuentai baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ. Maʼ xaan xaneʼ ku yaʼalkoʼobtech ka beet baʼaloʼob maʼ maʼalobtak tu yéeteloʼobiʼ, yéetel ku cheʼejtikechoʼob wa ka waʼaliktiʼob maʼatan. ¿Baʼax jeʼel a beetik wa ku pochʼkechoʼob tumen maʼ ta beetik le baʼax ku yaʼalikoʼoboʼ? Maʼ u tuʼubultecheʼ wa ka beetik baʼax kʼaaseʼ yaan a beetik u yaatal u yóol a taataʼob bey xan Jéeoba. Tsʼoʼoleʼ, tuukulnen tiʼ uláakʼ talamiloʼob jeʼel u yantaltecheʼ. Maʼ xaaneʼ taak a beetik a precursori, a bin meyaj Betel, a beetik a siervo ministeriali wa táan a tuklik a bin áantaj tuʼux maas kʼaʼabéet j-kʼaʼaytajoʼob. A tuklikeʼ, ¿jeʼel wa u béeytal a beetik wa ku joʼopʼol a jach biskaba yéetel a wéet xookoʼobeʼ?

¹⁸ Táankelem paal, wa ka aktáantik upʼéel talmil jeʼel u beetik a lúubul tiʼ baʼax kʼaaseʼ, tuukulnen tiʼ baʼax tu beetaj Jesús. Letiʼeʼ mix utéen lúub tiʼ baʼax kʼaas; tu beetaj mantatsʼ baʼax utstutʼaan Dios. Le baʼax tu beetoʼ jeʼel u yáantkech a waʼal «maʼatan» ken aʼalaʼaktech tumen a wéet xookoʼob ka a beet baʼax maʼ maʼalobeʼ. Jeʼex Jesuseʼ tuukulnen tiʼ le kiʼimak óolal jeʼel u yantaltech ikil a meyajtik Jéeoba yéetel ikil a beetik baʼax utstutʼaan utiaʼal kʼiinoʼob minaʼan u xuuloʼ (Heb. 12:2).

Le baʼax jeʼel u taasik kiʼimak óolal ichil le familiaoʼ

19. ¿Baʼax jeʼel u taasik kiʼimak óolal tiʼ le familiaoʼ?

¹⁹ Jéeoba yéetel Jesuseʼ u kʼáatoʼob u yutsil tuláakal máak. Kex kʼeban wíinkoʼoneʼ jeʼel u páajtal u yantaltoʼon kiʼimak óolaleʼ (Isa. 48:17, 18; Mat. 5:3). Jesuseʼ maʼ chéen tu kaʼansaj tiʼ u disipuloʼob baʼaloʼob jeʼel u taasik kiʼimak óolal tiʼobeʼ, baʼaxeʼ tu kaʼansajtiʼob bix unaj u kuxtaloʼob tubeel. Yéetel le bix kuxlajikoʼ tu yeʼesajtiʼob bix unaj u kuxtal máak. Le íichamtsiloʼob, atantsiloʼob, taatatsiloʼob yéetel le paalaloʼoboʼ jach jeʼel u jóoʼskoʼob utsil tiʼ le baʼax tu kaʼansaj Cristooʼ. Le oʼolaleʼ, tuláakloʼon unaj k-beetik jeʼex tu beetiloʼ. Wa k-kʼamik u kaʼansajoʼob yéetel k-beetik jeʼex letiʼeʼ yaan u yantaltoʼon kiʼimak óolal ichil k-familia.

¿A wojel wa u núukil?

• ¿Bix unaj u meyaj tiʼ le íichamtsiloʼob le páajtalil tsʼaʼantiʼob tumen Diosoʼ?

• ¿Bix jeʼel u beetik le atantsiloʼob jeʼex tu beetil Jesusoʼ?

• ¿Baʼax jeʼel u kanik le taatatsiloʼob tiʼ bix úuchik u tratartik Jesús u disipuloʼoboʼ?

• ¿Baʼax jeʼel u kanik le paalaloʼob tiʼ Jesusoʼ?

[U kʼáatchiʼiloʼob le xookoʼ]

[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 8]

¿Baʼax unaj u beetik le íichamtsil táanil tiʼ u beetik wa baʼaxoʼ?

[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 9]

Le atantsiloʼ yaʼab bix jeʼel u yeʼesik u tsʼáamuba yáanal u páajtalil u yíichameʼ

[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 10]

Le paalaloʼoboʼ ku beetkoʼob le baʼax ku yilik u beetik u taataʼoboʼ