Xeen tiʼ baʼax ku taasik

Xeen tu cuadroil baʼax ku taasik

Unaj k-náachkuntik k-paakat tiʼ baʼaloʼob chéen kuneloʼob

Unaj k-náachkuntik k-paakat tiʼ baʼaloʼob chéen kuneloʼob

Unaj k-náachkuntik k-paakat tiʼ baʼaloʼob chéen kuneloʼob

«Maʼ a chaʼik in paktik baʼaloʼob chéen kunel; chaʼa in kuxtal ta beel.» (SAL. 119:37, NM)

1. ¿Baʼaxten jatsʼuts u meyaj le ichoʼ?

¿MÁASAʼ jach jatsʼuts bix u meyaj le ichoʼ? Yoʼolal le ichoʼ ku páajtal k-ilik bix jaʼtsil u color jeʼel baʼalakeʼ, tsʼoʼoleʼ ku yáantkoʼon k-pakt tu yóox tséelil upʼéel baʼal (tres dimensiones). Ku béeytal k-ilik u náatsʼal utúul máax k-yaabiltmaj wa upʼéel baʼax jeʼel u beetiktoʼon loobeʼ. Yéetel ku páajtal k-ilik le baʼaloʼob jatsʼutstak yaan way Luʼumoʼ, lelaʼ ku yeʼesik yaan utúul Máax beet tuláakal baʼal (Sal. 8:3, 4; 19:1, 2; 104:24; Rom. 1:20). Le ich xanoʼ jeʼel u meyaj utiaʼal k-oksik t-tuukul baʼaloʼob jeʼel u yáantkoʼon k-maas kʼaj óolt Jéeobaeʼ yéetel utiaʼal k-maas tsʼáaik k-fe tiʼ letiʼ (Jos. 1:8; Sal. 1:2, 3).

2. 1) ¿Baʼaxten jach unaj k-kanáantik baʼaxoʼob k-ilik? 2) ¿Baʼax k-kanik tiʼ le baʼax tu kʼáataj le salmista tiʼ Diosoʼ?

2 Baʼaleʼ le bix u meyaj le ich yéetel le tuukuloʼ ku beetik u kʼaʼabéettal k-jach kanáantik baʼaxoʼob k-ilik, tumen leloʼ jeʼel u beetik uts wa kʼaas tiʼ k-tuukuleʼ. Lelaʼ bey u yúuchul le ken k-pakt baʼaloʼob ku beetik k-tsʼíiboltik baʼax maʼ maʼalobiʼ. Le kʼasaʼan yóokʼol kaab yaan yáanal u páajtalil Satanasoʼ, ku tsʼáaik yaʼab baʼaloʼob maʼ maʼalobtak jeʼel u kʼaskúuntik k-tuukul kex chéen u chan súutuk ka k-pakteʼ (1 Juan 5:19). Le oʼolal jach maʼalob le baʼax tu kʼáataj le salmista tiʼ Diosoʼ: «Maʼ a chaʼik in paktik baʼaloʼob chéen kunel; chaʼa in kuxtal ta beel» (Sal. 119:37NM).

Bix jeʼel u biskoʼon k-ich k-beet baʼax kʼaaseʼ

3-5. ¿Bix u yeʼesik le Biblia jach unaj u kanáantikuba máak tiʼ le baʼaxoʼob ku tsʼíiboltik le ichoʼ?

3 Kʼaʼajaktoʼon baʼax úuch tiʼ Eva, le yáax koʼoleloʼ. Satanaseʼ tu tsʼáaj u naʼateʼ, wa ku jaantik u yich «u cheʼil u kʼaj óolilalil uts yéetel kʼaas[eʼ]», yaan u jeʼepajal u yich. Letiʼeʼ jach jatsʼuts úuchik u yuʼubik lelaʼ. Yéetel ka «tu yilaj kiʼichkelem u yich le cheʼoʼ, ka taakchaj u jaantik». Le úuchik u sen paktik le cheʼoʼ le beet u tsʼíiboltik, lelaʼ le beet maʼ u yuʼubik u tʼaan Dios, Adán xaneʼ bey tu beetiloʼ, lelaʼ tu taasaj yaʼab talmiloʼob tiʼ wíinik (Gén. 2:17; 3:2-6; Rom. 5:12; Sant. 1:14, 15).

4 Tu kʼiiniloʼob Noé xaneʼ, yaan tiʼ le angeloʼoboʼ kʼaschaj u tuukuloʼob yoʼolal baʼax tu yiloʼob. Génesis 6:2 ku yaʼalik: «U paalal [Dioseʼ] tu yilajoʼob kiʼichpamtak le x-koʼoleloʼobaʼ. Ka túun tu yéeyajoʼob utiaʼal u tsʼoʼokol u beeloʼob, yéetel [le jaytúul] tu yóoltajoʼobeʼ». Jeʼex k-ilkoʼ úuchik u sen paktikoʼob le koʼoleloʼoboʼ joʼopʼ u tsʼíiboltik u chitaloʼob tu yéeteloʼob, upʼéel baʼax maʼ unaj u beetkoʼobiʼ. Le ka tsʼoʼok u beeloʼob yéetel le koʼoleloʼoboʼ yanchaj u paalaloʼob jach kʼasaʼantakoʼob. Yoʼolal le baʼaloʼob kʼaastak ku sen beetik le máakoʼob teʼ kʼiinoʼob jeʼeloʼ xuʼulsaʼaboʼob tumen Dios, chéen Noé yéetel u familia tu salvartubaʼob (Gén. 6:4-7, 11, 12).

5 Ka máan kʼiin xaneʼ, utúul máak ku kʼaabaʼtik Acaneʼ, tu chaʼaj u kʼastal u tuukul yoʼolal baʼax tu yilaj. Dioseʼ u yaʼalmaj tiʼ le israelitaʼoboʼ ken u chʼaʼob u kaajil Jericoeʼ unaj u xuʼulskoʼob tuláakal baʼax yaniʼ, baʼaleʼ le baʼaloʼob koʼojtak u tojloʼ unaj u biskoʼob tuʼux ku adorartaʼal Jéeoba. Letiʼeʼ u yaʼalmajtiʼob: «Kanáantabaʼex maʼ machikeʼex mix baʼal tiʼ le baʼaloʼob yaan ichil le kaajoʼ». Baʼaleʼ Acaneʼ maʼ tu beetaj le baʼax u yaʼalmaj Jéeobaoʼ, tu chʼaʼaj le baʼaloʼob koʼojtak yéetel jatsʼutstakoʼ, lelaʼ tu beetaj u kíimsaʼal jujuntúul israelitaʼob tumen u soldadoiloʼob u kaajil Hai. Baʼaleʼ letiʼeʼ tu taʼakaj le baʼax tu beetoʼ, pʼis úuchik u chíikpajal ookolnajaʼaneʼ ka tu yaʼalaj: «Tin wilaj [le baʼaloʼobaʼ ka] [...] utschajoʼob tin wicheʼ, ka tin chʼaʼajoʼob». Le baʼaxoʼob utschaj tu yich Acanoʼ le beet u tsʼíiboltik u beetik baʼax maʼ maʼalobiʼ, leloʼ tu beetaj u peʼertik u kuxtal paʼteʼ «yéetel tuláakal baʼax utiaʼal» (Jos. 6:18, 19; 7:1-26).

Unaj k-kanáantik baʼax k-paktik

6, 7. ¿Baʼax le maas ku meyaj tiʼ Satanás utiaʼal u lúuʼskoʼonoʼ, yéetel bix u meyaj tiʼ le j-koonoloʼoboʼ?

6 Teʼ kʼiinoʼobaʼ tiʼ yaʼab máak ku yúuchul le baʼax úuch tiʼ Eva, tiʼ le angeloʼob maʼ tu yuʼuboʼob tʼaanoʼ yéetel tiʼ Acanoʼ: ku táabsaʼaloʼob tumen «u kʼaakʼas tsʼíibolalil le ichoʼ», lelaʼ letiʼe baʼax maas ku meyaj tiʼ Satanás utiaʼal u beetik u lúubul máakoʼ (1 Juan 2:16; 2 Cor. 2:11). Jeʼex u yaʼalik le máaxoʼob ku kʼaʼaytikoʼob le baʼaxoʼob ku koʼonloʼ, le baʼaxoʼob ku yilik máakoʼ jach ku péeksik máak u man le baʼax ku kʼaʼaytaʼaloʼ. Utúul máak kajaʼan Europa ku tsʼíibtik libroʼobeʼ tu yaʼalaj: «Le ichoʼ letiʼe baʼax maas péeksik máak u tsʼíibolt wa baʼaxoʼ. Ku péeksik máak u beet tak baʼax u yojel maʼ maʼalobiʼ».

7 Le oʼolal le máaxoʼob ku kʼaʼaytik u koonoloʼoboʼ jach ku tuklikoʼob baʼax fotoi kun meyajtiʼob utiaʼal ka maʼanak le baʼax ku konkoʼoboʼ. Tu luʼumil Estados Unidoseʼ, utúul máakeʼ tu yaʼalaj: «Le baʼaxoʼob ku sen kʼaʼaytaʼaloʼ maʼatech u beetaʼal chéen utiaʼal u tsʼaʼabal ojéeltbil wa baʼax, baʼaxeʼ ku beetaʼal utiaʼal u manik máak le baʼax ku koʼonloʼ». Utiaʼal lelaʼ ku meyajtiʼob u foto koʼoleloʼob óoliʼ chaknuloʼob. Tuláakal lelaʼ ku yeʼesiktoʼoneʼ jach kʼaʼabéet k-kanáantik baʼax k-ilik yéetel baʼax k-chaʼik u yokol t-tuukul bey xan t-puksiʼikʼal.

8. ¿Bix u yeʼesik le Biblia u kʼaʼabéetil u kanáantik máak baʼax ku yilkoʼ?

8 Le máaxoʼob meyajtik Diosoʼ láayliʼ jeʼel u lúubloʼob tiʼ u kʼaakʼas tsʼíibolal le ich yéetel le bakʼoʼ. Le oʼolal le Bibliaoʼ ku yaʼalik ka k-kanáant baʼaxoʼob k-ilik yéetel baʼaxoʼob k-tsʼíiboltik (1 Cor. 9:25, 27; xokaʼak 1 Juan 2:15-17). Jobeʼ tu naʼateʼ le ichoʼ jeʼel u beetik u tsʼíiboltik máak le baʼax ku paktikoʼ, le oʼolaleʼ tu yaʼalaj: «Teneʼ tin tsaj tu juunal in wóol maʼ in tsʼíiboltik mix le [maʼ tsʼokaʼan u beeloʼoboʼ]» (Job 31:1). Jobeʼ maʼ chéen tu yaʼalaj maʼ ken u mach utúul koʼolel utiaʼal ka yanak baʼal u yil tu yéeteliʼ. Letiʼeʼ maʼ u kʼáat u máans mix tu tuukul upʼéel baʼax kʼaasiʼ. Ka máan kʼiineʼ, Jesuseʼ tu yaʼalaj u kʼaʼabéetil u kanáantik máak maʼ u yoksik tu tuukul baʼaloʼob kʼaastak: «Jeʼel máaxak ku paktik juntúul koʼolel utiaʼal u tsʼíibolteʼ tsʼoʼok u núupkʼebantal tu puksiʼikʼal tu yéetel» (Mat. 5:28).

Baʼaloʼob chéen kuneloʼob unaj k-náachkuntikba tiʼ

9. 1) ¿Baʼaxten jach unaj u kanáantik máak baʼax ku yilik tiʼ Internet? 2) ¿Baʼax talmil ku taasik u jáan ilaʼal kex chéen u chan súutuk le chaknuliloʼ?

9 Sáamsamaleʼ maas yaʼab máakoʼob ku chaʼantkoʼob chaknulil wa pornografía, lelaʼ maases ku beetaʼal tiʼ Internet. U jaajileʼ mix kʼaʼabéet u kaxtaʼaliʼ, tu juunal ku yeʼesikuba. ¿Bix u beetik? Yaan kʼiineʼ, le táan u meyaj Internet tiʼ máakoʼ chéen ken jáan chíikpajak upʼéel anuncio tuʼux ku chíikpajal koʼoleloʼob óoliʼ minaʼan u nookʼoʼob. Yaan kʼiin xaneʼ ku chíikpajal upʼéel anuncio bey mix baʼal kʼaas ku taaskeʼ, baʼaleʼ ken jeʼekʼabtaʼakeʼ ku chíikpajal chaknuliloʼob maʼ tu páajtal u jáan kʼaʼalal. U talmileʼ kex ka séeb kʼaʼalkeʼ, le baʼax ku jáan ilik máak kex chéen u chan súutukoʼ ku pʼáatal tu tuukul. Kex chéen u chan súutuk ka u yil máak chaknulileʼ jach yaʼab kʼaas ku beetik, ku yaatal u yóol máak úuchik u yilik wa tumen maʼ tu béeytal u tuʼubsik le baʼax tu yiloʼ. Baʼaleʼ wa ku pʼáatal máak u chaʼanteʼ maas nojoch kʼaas ku beetik. Le máaxoʼob chaʼantik chaknuliloʼ jach kʼaʼabéet u beetkoʼob tuláakal le ku páajtal utiaʼal u xuʼulul u yilkoʼob (xokaʼak Efesoiloʼob 5:3, 4, 12; Col. 3:5, 6).

10. ¿Baʼaxten le paalaloʼoboʼ maas séeb jeʼel u joʼopʼol u chaʼantikoʼob chaknulileʼ, yéetel baʼax talmil jeʼel u taasiktiʼobeʼ?

10 Yaan kʼiineʼ, le paalaloʼoboʼ jach séeb jeel u joʼopʼol u chaʼantikoʼob chaknulileʼ, tumen yaʼab baʼax taak u yojéeltikoʼob. Baʼaleʼ wa ku chaʼantkoʼob chaknulileʼ jeʼel u kʼastal bix u yilkoʼob le baʼaxoʼob yaan yil yéetel le núupchitaloʼ. Upʼéel informe ku tʼaan tiʼ le talmiloʼob ku taasik u chaʼantaʼal le chaknuliloʼ ku yaʼalikeʼ «ku beetik u kʼastal bix u yilaʼal le núupchitaloʼ, ku pʼáatal maʼatech u yeʼeskoʼob tsiikil tiʼ le koʼoleloʼoboʼ yéetel jeʼel u suuktal u chaʼantkoʼob chaknulileʼ, tuláakal lelaʼ ku beetik u xuʼulul u tsʼáaik u yóoloʼob xook, ku talamtaltiʼob u biskubaʼob yéetel u maasil bey xan yéetel u láakʼtsiloʼob». Tsʼoʼoleʼ ken tsʼoʼokok u beeloʼobeʼ maas ku yantal talmiltiʼob.

11. Aʼal baʼax talmil ku taasik u chaʼantik máak chaknulil.

11 Utúul sukuʼuneʼ ku yaʼalik: «Tiʼ tuláakal le baʼaloʼob suuk in beetik kaʼach táanil tiʼ u káajal in xokik le Bibliaoʼ, le chaknuliloʼ letiʼe maas talamchajten in pʼatkoʼ. Kex maʼ in kʼáateʼ ku taal tin tuukul le fotoʼob in wilmoʼ, jeʼex ken in wuʼuy u kiʼibokil wa baʼax, ken in wuʼuy upʼéel paax, ken in wil wa baʼax wa chéen ku jáan taal tin tuukul. Lelaʼ sáamsamal bey u yúuchultenoʼ». Uláakʼ utúul sukuʼuneʼ ku yaʼalikeʼ, kaʼach tu paalil ken pʼáatak tu juunal tu yotocheʼ ku chaʼantik u revistaʼob u taata maʼ J-jaajkunajiʼ. Letiʼeʼ ku yaʼalik: «Le fotoʼob tin chaʼantoʼ tu kʼaskúuntoʼob in tuukul. Tak bejlaʼeʼ, kex tsʼoʼok u máan veinticinco jaʼaboʼobeʼ láayliʼ jach kʼajaʼanten jujumpʼéel tiʼ le kʼaakʼas fotoʼoboʼ. Kex in kʼáat in tuʼubsoʼobeʼ maʼ tu páajtal, láayliʼ tiaʼanoʼob tin tuukuleʼ. Kex maʼatech in náaysik in wóol tu yéeteloʼobeʼ, maʼ maʼalob in wuʼuykimba tu yoʼolaloʼobiʼ». Le oʼolaleʼ ¿máasaʼ maas maʼalob maʼ u chaʼantik máak le baʼaloʼob kʼaastak beyaʼ? ¿Baʼax jeʼel u yáantik máakeʼ? K-ilik «[k-]tsʼáaik yáanal u páajtalil Cristo [k-tuukul utiaʼal k-uʼuyik] u tʼaan letiʼ» (2 Cor. 10:5).

12, 13. ¿Baʼaxoʼob chéen kuneloʼob maʼatech u yilaʼal tumen le máaxoʼob meyajtik Diosoʼ, yéetel baʼaxten?

12 Uláakʼ baʼaloʼob chéen kunel wa mix baʼal u beelaloʼobeʼ, letiʼe náaysaj óolaloʼob ku beetik u tsʼíiboltik máak ayikʼaliloʼob, baʼaloʼob yaan yil yéetel j-meenil wa tuʼux ku sen kíimsaʼal máak yéetel uláakʼ baʼaloʼob tuʼux ku sen beetaʼal loob (xokaʼak Salmo 101:3). Jéeobaeʼ u tsʼaamaj tiʼ le taatatsiloʼob u páajtalil u kanáantik tiʼ baʼaxoʼob ken u náays u yóol u paalaloʼob ichil u yotochoʼob. U jaajileʼ le taatatsiloʼoboʼ maʼ tu chaʼik u chaʼantkoʼob baʼaloʼob yaan yil yéetel espiritismooʼ. Baʼaleʼ maʼ unaj xan u tuʼubultiʼobeʼ yaʼab peliculaʼob, baʼaloʼob ku máansaʼal tiʼ televisión, videojuegoʼob, tak le libroʼob ku jóoʼsaʼal utiaʼal le mejen paalaloʼoboʼ ku tʼaan tiʼ magia yéetel tiʼ uláakʼ baʼaloʼob maʼ jaajtakiʼ (Pro. 22:5).

13 Kex jeʼel jaypʼéel jaʼab yantoʼoneʼ, unaj k-náachkuntikba tiʼ le videojuegoʼob tuʼux ku yeʼesaʼal bix u kíimsaʼal máak yéetel tuʼux ku beetaʼal looboʼ (xokaʼak Salmo 11:5). Toʼoneʼ k-ilik maʼ k-tuukul tiʼ le baʼaloʼob pʼektaʼanoʼob tumen Jéeobaoʼ yéetel maʼ unaj u tuʼubultoʼoneʼ kʼaʼabéet k-kanáantik k-tuukul tiʼ le baʼaloʼob kʼaastak ku taal tiʼ Satanasoʼ (2 Cor. 11:3). Yéetel kex maʼ kʼaas le baʼaxoʼob tiʼ k-náaysik k-óoloʼ, kʼaʼabéet k-ilik maʼ u beetik u xuʼulul k-xook ich familiai, k-xokik le Biblia sáamsamaloʼ yéetel k-líiʼsikba utiaʼal le muchʼtáambaloʼoboʼ (Fili. 1:9, 10).

Unaj k-beetik jeʼex tu beetil Jesuseʼ

14, 15. ¿Baʼax ku yeʼesiktoʼon le u yóoxpʼéel bix úuchik u túuntaʼal u yóol Jesús bey xan le baʼax tu beetoʼ?

14 U jaajileʼ, teʼ yóokʼol kaab tsʼoʼok u jach kʼastalaʼ, maʼ tu páajtal u pʼáatal maʼ k-ilik baʼaloʼob chéen kuneloʼob. Tak tiʼ Jesuseʼ eʼesaʼab utiaʼal u beetaʼal u náachtal tiʼ Dios. Jeʼex ka «bisaʼab tu kaʼatéen tumen Kʼaasilbaʼal tu yóokʼol jumpʼéel kaʼanal puʼuk ka eʼesaʼab tiʼeʼ tuláakal u nukuch kaajiloʼob yóokʼol kaab, bey xan u ayikʼaliloʼob» (Mat. 4:8). ¿Baʼaxten tu beetaj Satanás lelaʼ? Tumen u yojel jach ku tsʼíiboltik máak le baʼax ku yilkoʼ. Tu tukleʼ jeʼel u tsʼíiboltaʼal tumen Jesús tuláakal u nojbeʼenil le reinoʼob yanoʼob teʼ kʼiinoʼob jeʼeloʼ. Baʼaleʼ ¿baʼax tu beetaj Jesús?

15 Letiʼeʼ maʼ waʼalaj u tukult bukaʼaj jaʼtsil le baʼaxoʼob eʼesaʼabtiʼoʼ. Mix tu tsʼíiboltaj u tiaʼalintkoʼobiʼ. Tu séebaʼanileʼ tu yaʼalaj tiʼ le Kʼaasilbaʼaloʼ: «Xeen, Satanás» (Mat. 4:10). Beyoʼ tu yeʼeseʼ maas kʼaʼanan utiaʼal letiʼ u beetik baʼax utstutʼaan Jéeoba bey xan u biskuba tu yéetel (Heb. 10:7). Leloʼ le áant maʼ u lúubul tu táabsajiloʼob le Kʼaasilbaʼaloʼ.

16. ¿Baʼax ku kaʼansiktoʼon le baʼax tu beetaj Jesús utiaʼal maʼ u lúuʼsaʼal tumen Satanasoʼ?

16 Le baʼax tu beetaj Jesusoʼ ku kaʼansiktoʼon jejeláas baʼaloʼob. Yáaxeʼ, Satanaseʼ u kʼáat u beet u lúubul tuláakal máak (Mat. 24:24). U kaʼapʼéeleʼ, le baʼaxoʼob k-ilkoʼ jeʼel u péeksik k-puksiʼikʼal u tsʼíibolt baʼax kʼaas wa baʼax utseʼ. U yóoxpʼéeleʼ, le Kʼaasilbaʼaloʼ ku meyajtiʼ u «tsʼíibolal le ich» utiaʼal u beetik k-náachtal tiʼ Diosoʼ (1 Ped. 5:8). Yéetel u kampʼéeleʼ, wa maʼ k-pʼáatal k-chaʼant le baʼaxoʼob ku tsʼáaik Satanasoʼ maʼ ken u beet k-lúubul (Sant. 4:7; 1 Ped. 2:21).

Unaj u yantaltoʼon upʼéel ich maʼalob

17. ¿Baʼaxten maas maʼalob ka k-chʼaʼatukult baʼax ken k-beet ken túuntaʼak k-óol?

17 Ka t-kʼubaj k-kuxtal tiʼ Jéeobaeʼ t-aʼalajtiʼ yaan k-beetik baʼax utstutʼaan, ichil lelaʼ táakaʼan k-náachkuntikba tiʼ baʼaloʼob chéen kuneloʼob. T-aʼalaj xan jeʼex le salmistaaʼ: «Tsʼoʼok in náachkuntik in wook tiʼ tuláakal kʼaakʼas bej utiaʼal ka in tsʼoʼokbes a tʼaan» (Sal. 119:101). Le oʼolaleʼ, jach maʼalob ka k-tukult baʼax jeʼel k-beetik wa ka túuntaʼak k-óol utiaʼal k-beetik baʼax kʼaaseʼ. Toʼoneʼ jach k-ojel baʼax ku yaʼalik le Biblia maʼ unaj k-beetkoʼ. Yéetel k-kʼaj óol tubeel baʼaxoʼob ku meyaj tiʼ Satanás utiaʼal u táabsik máak. Tuukulnakoʼon tiʼ lelaʼ. ¿Baʼax kʼiin ka túuntaʼab u yóol Jesús utiaʼal ka u sut waajil le tuunchoʼoboʼ? Letiʼe ka «tu yuʼubaj wiʼij» le tsʼoʼok u máan cuarenta kʼiinoʼob yéetel cuarenta áakʼaboʼob maʼ u jaant mix baʼaloʼ (Mat. 4:1-4). Le Kʼaasilbaʼaloʼ yaan u páajtalil u yojéeltik baʼax kʼiin lubaʼan k-óol yéetel baʼax kʼiin maas jeʼel k-lúubul tiʼ baʼax kʼaaseʼ. Le oʼolal bejlaʼeʼ unaj k-chʼaʼatuklik baʼax ken k-beet ken túuntaʼak k-óol. Maʼ k-pʼatik utiaʼal tuláakʼ kʼiin. Wa maʼ u tuʼubultoʼon le baʼax t-aʼalaj tiʼ Jéeoba le ka t-kʼubaj k-kuxtal tiʼoʼ, yaan k-kanáantikba mantatsʼ tiʼ le baʼaloʼob chéen kuneloʼoboʼ (Pro. 1:5; 19:20).

18, 19. 1) ¿Baʼax u jelaʼanil le ich maʼalob tiʼ le kʼasaʼanoʼ? 2) ¿Baʼaxten unaj k-tsʼáaik k-paakat chéen tiʼ baʼaloʼob maʼalobtak, yéetel baʼax ku yaʼalik Filiposiloʼob 4:8 maʼalob ka k-beete?

18 Sáamsamaleʼ k-ilik jejeláas baʼaloʼob jeʼel u beetik u náayal k-óoleʼ. Le oʼolal k-ojel bejlaʼeʼ maas jach unaj k-ilik u pʼáatal maʼalobil k-ich jeʼex tu yaʼalil Jesusoʼ (Mat. 6:22, 23). Baʼaleʼ ¿bix jeʼel u pʼáatal maʼalobil k-icheʼ? K-paakat chéen upʼéeliliʼ tuʼux, lelaʼ u kʼáat u yaʼaleʼ unaj k-beetik baʼax utstutʼaan Dios. Beyoʼ maʼ kun yantaltoʼon upʼéel ich kʼasaʼan, ku tsʼíiboltik u yilik baʼaloʼob kʼaastak maʼatech u taasik mix upʼéel utsil.

19 Kʼaʼajaktoʼoneʼ le baʼaxoʼob ku yilik le ichoʼ ku kʼuchul tu tuukul máak, tsʼoʼoleʼ ku yéemel teʼ puksiʼikʼaloʼ. Le oʼolaleʼ jach unaj k-tsʼáaik k-paakat chéen tiʼ le baʼaloʼob maʼalobtakoʼ (xokaʼak Filiposiloʼob 4:8). Unaj k-aʼalik xan jeʼex le salmistaaʼ: «Maʼ a chaʼik in paktik baʼaloʼob chéen kunel». Wa k-beetik le baʼax tu yaʼalaj le salmistaaʼ, yaan k-ilik bix ken u núukil Jéeoba le uláakʼ baʼax k-kʼáatiktiʼaʼ: «Chaʼa in kuxtal ta beel» (Sal. 119:37NM; Heb. 10:36).

¿K-ojel wa k-tsole?

• ¿Baʼax yaan yil le ich, le tuukul yéetel le puksiʼikʼaloʼ?

• ¿Baʼax talmiloʼob ku taasik u chaʼantik máak chaknulil?

• ¿Baʼaxten unaj k-ilik u yantaltoʼon upʼéel ich maʼalob?

[U kʼáatchiʼiloʼob le xookoʼ]

[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 23]

¿Máakalmáak jujumpʼéel tiʼ le baʼaloʼob chéen kuneloʼob maʼ unaj k-paktikoʼoboʼ?