Maʼ k-beetik u yaatal u yóol u kiliʼich muukʼ Jéeoba
Maʼ k-beetik u yaatal u yóol u kiliʼich muukʼ Jéeoba
«Maʼ a beetikeʼex u yokʼomtal u yóol u kiliʼich [muukʼ] Jajal Dios, tumen yéetel le[tiʼ] [...] sellartaʼaneʼex.» (EFE. 4:30)
1. ¿Baʼax tsʼoʼok u tsʼáaik Jéeoba tiʼ u millonesi máakoʼob, yéetel baʼax unaj k-beetik?
TEʼ YÓOKʼOL kaab chuup yéetel talmiloʼobaʼ, u millonesi máakoʼobeʼ tsʼoʼok u kʼamikoʼob upʼéel baʼal jach jatsʼuts tiʼ Jéeoba: u natsʼkubaʼob tu yiknal yoʼolal Jesús, utúuliliʼ Hijo (Juan 6:44). Utiaʼal k-kʼamik le utsilaʼ kʼaʼabéetchaj k-kʼubik k-kuxtal tiʼ Dios yéetel k-beetik sáamsamal le baʼax t-aʼalajtiʼoʼ. Baʼaleʼ kʼaʼabéet k-chaʼik u nuʼuktikoʼon u kiliʼich muukʼ, tumen okjaʼanajoʼon tu kʼaabaʼ (Mat. 28:19).
2. ¿Baʼax kʼáatchiʼiloʼob ken k-núuk teʼ xookaʼ?
2 Tuláakal le máaxoʼob «pakʼik baʼax uts utiaʼal kiliʼich [muukʼeʼ]» ku yilik u maʼalobkíintik u modosoʼob (Gal. 6:8; Efe. 4:17-24). Baʼaleʼ unaj k-ilik k-beetik le baʼax tu yaʼalaj apóstol Pablooʼ, ichil lelaʼ táakaʼan le maʼ k-beetik u yaatal u yóol le kiliʼich muukʼoʼ (xokaʼak Efesoiloʼob 4:25-32). ¿Baʼax u kʼáat u yaʼal le tʼaan u «okʼomtal u yóol u kiliʼich [muukʼ]» Diosoʼ? ¿Bix jeʼel u beetik máak u yaatal u yóoleʼ? ¿Baʼax jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal maʼ k-beetkeʼ? Koʼoneʼex xakʼaltik.
¿Baʼax tu yóotaj u yaʼal Pablo?
3. ¿Bix jeʼel a tsolik baʼax ku yaʼalik Efesoiloʼob 4:30?
3 Koʼoneʼex ilik baʼax ku yaʼalik Efesoiloʼob 4:30: «Maʼ a beetikeʼex u yokʼomtal u yóol u kiliʼich [muukʼ] Jajal Dios, tumen yéetel le[tiʼ] [...] sellartaʼaneʼex tak tu kʼiinil le chúukaʼan toksajiloʼ». ¿Baʼaxten tu yaʼalaj Pablo tiʼ le sukuʼunoʼob lelaʼ? Tumen maʼ u kʼáat ka u beetoʼob baʼax maʼ maʼalobiʼ. Tu kʼaʼajsajtiʼobeʼ yéetel le kiliʼich muukʼ sellartaʼanoʼob utiaʼal u «kʼiinil le chúukaʼan toksajiloʼ». Le kiliʼich muukʼoʼ letiʼ sellartoʼob, yéetel letiʼ sellartik xan le sukuʼunoʼob yéeyaʼanoʼob teʼ kʼiinoʼobaʼ. Lelaʼ upʼéel «chíikulal» ku yeʼesik «baʼax bíin» u kʼamoʼob ken xiʼikoʼob teʼ kaʼan wa ku chúukpajal u yóol u meyajtoʼob Diosoʼ (2 Cor. 1:22). Le sellartaʼaniloʼoboʼ ku yeʼesik tiaʼalintaʼanoʼob tumen Dios yéetel táan u páaʼtikoʼob u binoʼob kuxtal teʼ kaʼanoʼ. Tuláakal le máaxoʼob kun sellartbiloʼobaʼ 144,000 utúulaloʼob (Apo. 7:2-4).
4. ¿Baʼaxten unaj k-kanáantik maʼ k-beetik u yaatal u yóol le kiliʼich muukʼoʼ?
4 Le máaxoʼob beetik u yaatal u yóol le kiliʼich muukʼoʼ, jeʼel u xuʼulul u tsʼaʼabaltiʼob le muukʼ ku taal tiʼ Diosoʼ. Le baʼax tu yaʼalaj David le ka tsʼoʼok u kʼebantal yéetel Betsabé wa Bat-sebaoʼ, ku yeʼesik jach tu jaajil jeʼel u luʼsaʼal tiʼ máak le kiliʼich muukʼoʼ. Letiʼeʼ tu kʼáat óoltaj tiʼ Jéeoba: «Maʼ a lukʼesiken ta táan mix a lukʼsik tiʼ teen a kiliʼich [muukʼ]» (Sal. 51:11). Le sukuʼunoʼob yéeyaʼanoʼoboʼ unaj u chúukpajal u yóoloʼob «tak tu kʼiinil» u kíimloʼob utiaʼal u kʼamikoʼob «u péet joʼolil» wa u coronai le kuxtaloʼ (Apo. 2:10; 1 Cor. 15:53). Le máaxoʼob táan u páaʼtik u kuxtaloʼob way Luʼumeʼ, unaj u tsʼáaik u fejoʼob tiʼ le u kuxtal Cristo tu kʼuboʼ yéetel u yilik u chúukpajal u yóoloʼob u meyajtoʼob Dios. Utiaʼal lelaʼ kʼaʼabéet xan u yáantaʼaloʼob tumen le kiliʼich muukʼoʼ (Juan 3:36; Rom. 5:8; 6:23). Le oʼolal tuláakloʼon unaj k-kanáantik maʼ k-beetik u yaatal u yóol.
Unaj k-kanáantik maʼ k-beetik u yaatal u yóol le kiliʼich muukʼoʼ
5, 6. ¿Bix jeʼel u beetik máak u yaatal u yóol Jéeobaeʼ?
5 ¿Bix jeʼel k-kanáantik maʼ k-beetik u yaatal u yóol le kiliʼich muukʼoʼ? Letiʼe ka xíimbalnakoʼon yéetel ka kuxlakoʼon yáanal u nuʼuktajoʼ, lelaʼ jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal maʼ k-lúubul tiʼ u kʼaakʼas tsʼíibolal k-bakʼeleʼ bey xan utiaʼal maʼ k-eʼesik kʼaakʼas modos (Gal. 5:16, 25, 26). Baʼaleʼ wa ku joʼopʼol k-beetik baʼaloʼob ku bin tu contra le baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ jeʼel k-beetik u yaatal u yóol le kiliʼich muukʼoʼ.
6 Wa ku suuktal k-beetik baʼaloʼob ku bin tu contra le kiliʼich muukʼoʼ jeʼel k-beetik u yaatal u yóoleʼ. Lelaʼ bey ka k-beet u yaatal u yóol Jéeobaeʼ, tumen tiʼ letiʼ u taal le kiliʼich muukʼoʼ. Le oʼolaleʼ, ¿bix jeʼel k-kanáantik maʼ k-beetik u yaatal u yóoleʼ? Utiaʼal k-ilik bixeʼ koʼoneʼex xakʼaltik baʼax ku yaʼalik Efesoiloʼob 4:25 tak 32.
Le baʼaxoʼob beetik u yaatal u yóol le kiliʼich muukʼoʼ
7, 8. ¿Baʼaxten unaj k-aʼalik u jaajil mantatsʼ?
7 Unaj k-aʼalik u jaajil mantatsʼ. Tu tsʼíibil Efesoiloʼob 4:25, Pabloeʼ ku yaʼalik: «Tu yoʼolal lelaʼ maʼ a tuuseʼex; jujuntúuleʼ u yaʼal baʼal jaaj tiʼ u yéet máakil, tumen tuláakaloʼon táakpajaʼanoʼon tiʼ jumpʼéeliliʼ wíinklil». Tumen bey «táakpajaʼanoʼon tiʼ jumpʼéeliliʼ wíinkli[leʼ]» unaj k-ilik maʼ k-beetik baʼaloʼob jeʼel u tsʼáaik naʼatbil yaanal baʼaleʼ, tumen leloʼ bey ka tuusnakoʼoneʼ. Le máax maʼ tu xulik u beetik le baʼaloʼob beyaʼ ku xuʼulul u biskuba yéetel Dios (xokaʼak Salmo 5:6).
8 U yaʼalaʼal yéetel u beetaʼal baʼaloʼob maʼ jach maʼalobtakeʼ ku beetik u yantal talmil ichil le múuchʼuliloʼ. Le oʼolal maʼalob ka k-beet jeʼex le profeta Danieloʼ, letiʼeʼ mix máak jeʼel u yaʼalik wa yaan baʼax maʼ maʼalob ku beetik kaʼacheʼ (Dan. 6:4). Kʼaʼajaktoʼon le baʼax tu yaʼalaj Pablo tiʼ le sukuʼunoʼob yéeyaʼanoʼob utiaʼal u binoʼob kaʼanoʼ, tumen táakpajaʼanoʼob tiʼ «u wíinklil Cristo[eʼ]», cada utúul tiʼ letiʼobeʼ táakpajaʼanoʼob bey chéen tiʼ upʼéeliliʼ wíinklileʼ, le oʼolal tuláakloʼob unaj u yaʼalikoʼob u jaajil utiaʼal u páajtal u múuchʼ meyajoʼob (Efe. 4:11, 12). Le máaxoʼob kun pʼáatloʼob kuxtal utiaʼal minaʼan u xuul way Luʼumeʼ, unaj xan u yaʼalikoʼob u jaajil mantatsʼ utiaʼal u páajtal u múuchʼ meyajoʼob ichil u kaajal Dios.
9. ¿Baʼaxten jach unaj k-beetik le baʼax ku yaʼalik Efesoiloʼob 4:26 yéetel 27?
9 Unaj k-tsʼáaikba tu contra le Kʼaasilbaʼaloʼ yéetel maʼ k-chaʼik u náachkuntkoʼon tiʼ Dios (Sant. 4:7). Le kiliʼich muukʼoʼ jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal k-tsʼáaikba tu contra Satanaseʼ. Upʼéel bix jeʼel k-beetkeʼ letiʼe ka k-kanáant maʼ k-jáan kʼuuxiloʼ. Pabloeʼ ku yaʼalik: «Wa ka kʼuuxileʼexeʼ maʼ a kʼebantaleʼex; yéetel maʼ u pʼáatal bulkʼiin kʼuuxeʼex. Maʼ a tsʼáaikeʼex tuʼux u meyaj Kʼaasilbaʼal» (Efe. 4:26, 27). Tsʼoʼoleʼ wa yaan baʼax oʼolal u kʼuuxil máakeʼ, maas maʼalob ka jáan payalchiʼinak tak chéen ichil u tuukul. Lelaʼ jeʼel u yáantik utiaʼal u pʼáatal «joomol u yóol» u puksiʼikʼaleʼ, beyoʼ maʼ ken u beet mix baʼal jeʼel u yaakúuntik u yóol le kiliʼich muukʼoʼ (Pro. 17:27). Maʼ unaj u xáantal kʼuuxoʼoniʼ, utiaʼal maʼ k-tsʼáaik tuʼux u péekskoʼon Satanás k-beet upʼéel baʼax maʼ maʼalobiʼ (Sal. 37:8, 9). Uláakʼ bix jeʼel k-tsʼáaikba tu contra le Kʼaasilbaʼaloʼ letiʼe ka k-séeb utskíint le talmiloʼob jeʼex tu yaʼalil Jesusoʼ (Mat. 5:23, 24; 18:15-17).
10, 11. ¿Baʼaxten maʼ unaj k-ookol mix k-beetik uláakʼ baʼaloʼob maʼ maʼalobtakiʼ?
10 Maʼ unaj k-ookoliʼ yéetel maʼ k-beetik uláakʼ baʼaloʼob maʼ maʼalobtakiʼ. Pabloeʼ ku yaʼalik: «Le máax ku yookol kaʼachoʼ u pʼat u yookol ka u tsʼáauba meyaj, ka meyajnak maʼalob yéetel u kʼaboʼob utiaʼal ka yanaktiʼeʼ baʼal u tsʼáa tiʼ le óotsiloʼoboʼ» (Efe. 4:28). Wa utúul máax meyajtik Dios ku yookoleʼ ku «pajik u subtal [u] kiliʼich kʼaabaʼ» Dios, wa ku beetik u yaʼalaʼal baʼal tiʼ (Pro. 30:7-9). Mix tumen jach óotsil máak maʼalob ka ookolnak. Le máaxoʼob u yaabiltmoʼob Dios bey xan u yéet máakiloʼobeʼ maʼ unaj u yookoloʼobiʼ (Mar. 12:28-31).
11 Baʼaleʼ Pabloeʼ maʼ chéen ku yaʼalik baʼax maʼ unaj k-beetkiʼ. Baʼaxeʼ ku yaʼalik xan baʼax unaj k-beetik. Wa k-chaʼik u nuʼuktaʼal k-kuxtal tumen le kiliʼich muukʼoʼ, yaan k-jach tsʼáaik k-óol meyaj utiaʼal k-tsʼáaik baʼaxoʼob kʼaʼabéet tiʼ k-familia bey xan «tiʼ le óotsiloʼoboʼ» (1 Tim. 5:8). Maʼ ken k-beet jeʼex tu beetil Judas Iscarioteeʼ, letiʼeʼ ku yoklik kaʼach le taakʼin ku líiʼsik Jesús yéetel u apostoloʼob utiaʼal u yáantkoʼob le óotsiloʼoboʼ (Juan 12:4-6). Le baʼax tu beetaj Judasoʼ ku yeʼesik maʼ tu chaʼaj u nuʼuktaʼal tumen le kiliʼich muukʼoʼ. Le oʼolal utiaʼal k-eʼesik táan k-nuʼuktaʼal tumen le kiliʼich muukʼoʼ unaj k-xíimbal «maʼalob tiʼ tuláakal baʼal», jeʼex úuchik u beetik Pablooʼ (Heb. 13:18). Beyoʼ maʼ ken k-beet u yaatal u yóol u kiliʼich muukʼ Jéeoba.
Uláakʼ baʼaxoʼob beetik u yaatal u yóol le kiliʼich muukʼoʼ
12, 13. 1) Jeʼex u yaʼalik Efesoiloʼob 4:29, ¿baʼax tʼaaniloʼob maʼ unaj k-aʼalikiʼ? 2) ¿Bix túun unaj k-tʼaan?
12 Unaj k-kanáantik baʼax k-aʼalik. Pabloeʼ ku yaʼalik: «Maʼ a waʼalikeʼex kʼaakʼastʼaanoʼob, baʼaleʼ aʼaleʼex tʼaanoʼob maʼalobtak, tʼaanoʼob ku yáantajoʼob utiaʼal u [líikʼil u yóol máak] yéetel ku taasikoʼob utsil tiʼ máaxoʼob uʼuyik» (Efe. 4:29). Teʼelaʼ Pabloeʼ maʼ chéen ku kaʼa aʼalik baʼax maʼ unaj k-beetkiʼ, baʼaxeʼ ku yaʼalik xan baʼax unaj k-beetik. U kiliʼich muukʼ Dioseʼ unaj u péekskoʼon k-aʼal baʼaloʼob jeʼel u líiʼsik u yóol yéetel jeʼel u yáantik le máaxoʼob uʼuykoʼonoʼ. Mix utéen unaj u jóokʼol t-chiʼ «kʼaakʼas tʼaanoʼob». Le tʼaan griego ku suʼutul «kʼaakʼas tʼaanoʼ» ku meyaj kaʼach utiaʼal u yaʼalaʼal tsʼoʼok u kʼastal upʼéel u yich cheʼ, tsʼoʼok u kʼastal le bakʼoʼ wa le kayoʼ. Jeʼex k-pʼekmil k-uʼuyik u book le janal tsʼoʼok u kʼastaloʼ, bey xan unaj k-pʼektik le tʼaanoʼob maʼ utstutʼaan Jéeobaoʼ.
13 Mantatsʼ unaj k-tʼaan yéetel yaabilaj. Le baʼaxoʼob k-aʼalikoʼ mantatsʼ unaj u yuʼubaʼal «jatsʼuts» (Col. 3:8-10; 4:6). Unaj k-eʼesik maʼ beyoʼon jeʼex u maasil máakoʼoboʼ. Utiaʼal k-áantik u maasileʼ unaj k-aʼalik baʼaloʼob jeʼel u líiʼsik u yóoloʼobeʼ. Unaj k-tuukul jeʼex le salmistaaʼ, letiʼeʼ ku yaʼalik: «Ka kʼambeʼenchajak tiʼ teech in tʼaanoʼob yéetel in tuukuloʼob, Yuumtsil u kúuchil in taʼakbesikimba, in j-toksajil» (Sal. 19:14).
14. Jeʼex u yaʼalik Efesoiloʼob 4:30 yéetel 31, ¿baʼaxoʼob maʼ unaj k-beetkiʼ?
14 Unaj k-pʼatik tuláakal kʼáajil óol, kʼuuxilil, poochʼilil yéetel tuláakal jejeláas kʼaasil. Ka tsʼoʼok u yaʼalik tiʼ le sukuʼunoʼob maʼ u beetkoʼob u yaatal u yóol u kiliʼich muukʼ Dioseʼ, Pabloeʼ tu yaʼalaj: «Xúumpʼatteʼex tuláakal kʼáajil óol, kʼuuxilil, pʼujaʼanil, awatil, poochʼilil, yéetel tuláakal [...] jejeláas kʼaasil» (Efe. 4:30, 31). Lelaʼ maʼ chéen chʼaʼabil u beetaʼaliʼ tumen láaj kʼebanoʼon. Wa maʼ k-kanáantik k-tuukul bey xan baʼaxoʼob k-beetik yéetel wa jach séeb k-kʼuuxileʼ, jeʼel k-beetik u yaatal u yóol le kiliʼich muukʼoʼ. Bey xan jeʼel u yúuchul wa maʼatech k-séeb tuʼubsik le baʼaxoʼob maʼ maʼalobtak ku beetaʼaltoʼonoʼ, bey xan wa maʼ k-óotik k-utskíint le talmil ku yantaltoʼon yéetel wa máaxoʼ. Wa ku suuktal k-beetik baʼaloʼob ku bin tu contra baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ, jeʼel k-beetik u yaatal u yóol le kiliʼich muukʼoʼ yéetel jeʼel u bintoʼon kʼaasileʼ.
15. ¿Baʼax unaj k-beetik wa ku beetaʼal u yaatal k-óol tumen wa máax?
15 Unaj k-eʼesik yaabilaj, k-chʼaʼik óotsilil yéetel k-perdonartik baʼax ku beetaʼaltoʼon. Pabloeʼ ku yaʼalik: «Yanakteʼex yaakunaj yéetel chʼaʼa óotsilil ta baatsileʼex, yéetel [perdonartabaʼex] ta baatsileʼex jeʼel bix Jajal Dios tu [perdonarteʼex yoʼolal] Cristoeʼ» (Efe. 4:32). Tak le máaxoʼob beetik u jach yaatal k-óoleʼ unaj k-perdonartkoʼob jeʼex u beetik Dioseʼ (Luc. 11:4). Koʼox aʼalikeʼ utúul sukuʼuneʼ ku tʼaan kʼaas ta woʼolal. Utiaʼal a wutskíintik le talmiloʼ ka chʼaʼatuklik a tʼaan tu yéetel, letiʼeʼ ku yaʼaliktech yaachajaʼan u yóol yoʼolal le baʼax tu yaʼaloʼ yéetel ku kʼáatiktech ka perdonarte. ¿Chéen wa unaj a perdonartik? Maʼatech. Yaan uláakʼ baʼax kʼaʼabéet a beetik, jeʼex u yaʼalik Levítico 19:18: «Maʼ a sutik kʼaas mix a chʼaʼakʼuxtik a kaajal. Yaabilt a láakʼ [jeʼel bix a yaabiltkabaeʼ]. Teneʼ Yuumtsilen».
Maʼ u náayal k-óol
16. Aʼal upʼéel baʼax unaj u beetik máak utiaʼal maʼ u yaakúuntik u yóol le kiliʼich muukʼoʼ.
16 Maʼ xaaneʼ jeʼel u taaktal k-beetik baʼax maʼ maʼalob ken pʼáatkoʼon chéen t-juunaleʼ. Jeʼex u suuktal k-uʼuyik paaxoʼob maʼ maʼalobtakeʼ. Koʼox aʼalikeʼ utúul sukuʼuneʼ tsʼoʼok u suuktal u beetik beyoʼ. Baʼaleʼ upʼéel kʼiineʼ ku káajal u chiʼichnakkúuntaʼal tumen u conciencia, tumen u yojel táan u beetik baʼax ku bin tu contra le baʼax ku yaʼalik le Biblia yéetel le jóoʼsaʼaniloʼob ku taal tiʼ le «palitsil chúukpajaʼan u yóol yéetel yaan u naʼat[oʼ]» (Mat. 24:45). Letiʼ túuneʼ ku yaʼaliktiʼ Dios ich payalchiʼ yéetel ku kʼaʼajaltiʼ baʼax ku yaʼalik Efesoiloʼob 4:30. Tumen maʼ u kʼáat u beet u yaatal u yóol le kiliʼich muukʼoʼ ku chʼaʼatuklik maʼ u suut u yuʼub le paax beyoʼ. Le sukuʼun beetik beyaʼ ku yáantaʼal tumen Jéeoba. Jeʼex túun k-ilkoʼ jach unaj k-kanáantik maʼ u náayal k-óol utiaʼal maʼ k-beetik u yaatal u yóol le kiliʼich muukʼoʼ.
17. ¿Baʼax jeʼel u yúuchultoʼon wa ku xuʼulul k-payalchiʼ yéetel wa ku náayal k-óoleʼ?
17 Wa ku xuʼulul k-payalchiʼ yéetel wa ku náayal k-óoleʼ, jeʼel u joʼopʼol k-beetik baʼaloʼob kʼaastak ku yaakúuntkoʼob u yóol le kiliʼich muukʼoʼ. Kʼaʼajaktoʼoneʼ letiʼe kiliʼich muukʼ ku meyajtiʼ Jéeoba, le k-Taata yaan teʼ kaʼan utiaʼal u beetik baʼax ku yaʼalikoʼ. Le oʼolaleʼ wa k-beetik u yaatal u yóoleʼ bey jeʼex ka k-beet u yaatal u yóol Jéeobaeʼ, lelaʼ upʼéel baʼal jach upuliʼ maʼ k-kʼáat k-beetiʼ (Efe. 4:30). U nuuktakil le judíoʼob teʼ yáax siglo tu jach pʼektoʼob Cristo, yéetel tu yaʼaloʼobeʼ Satanás áantik u beet milagroʼob (xokaʼak Marcos 3:22-30). Bey túunoʼ tu yaʼaloʼob «kʼaakʼas tʼaanoʼob tiʼ [le] kiliʼich [muukʼoʼ]», lelaʼ upʼéel kʼeban maʼatech u perdonartaʼal. Toʼoneʼ unaj k-kanáantik maʼ k-beetik beyoʼ.
18. ¿Bix jeʼel k-ojéeltik wa maʼ lúubkoʼon tiʼ le kʼeban maʼatech u perdonartaʼaloʼ?
18 Tumen maʼ k-kʼáat lúubul tiʼ le kʼeban maʼatech u perdonartaʼaloʼ, maʼ unaj u tuʼubultoʼon le baʼax tu yaʼalaj Pablo utiaʼal maʼ k-beetik u yaatal u yóol le kiliʼich muukʼoʼ. Baʼaleʼ ¿kux túun wa tsʼoʼok k-lúubul tiʼ upʼéel nojoch kʼeban? Unaj k-arrepentir yéetel k-kʼáatik áantaj tiʼ le ancianoʼoboʼ. Beyoʼ jeʼel u páajtal k-tuklikeʼ Dioseʼ tsʼoʼok u perdonartkoʼon yéetel maʼ k-beet u yaatal u yóol le kiliʼich muukʼoʼ. Tsʼoʼoleʼ jeʼel u páajtal k-natsʼikba yiknal Jéeoba utiaʼal u yáantkoʼon maʼ k-beetik uláakʼ baʼal jeʼel u yaakúuntik u yóol le kiliʼich muukʼoʼ.
19, 20. 1) ¿Baʼaxoʼob maʼ unaj k-beetkiʼ? 2) ¿Baʼax unaj k-chʼaʼatuklik k-beetik?
19 U kiliʼich muukʼ Dioseʼ ku yáantaj utiaʼal u yeʼesaʼal yaabilaj, kiʼimak óolal yéetel ka múuchʼ meyajnak u kaajal (Sal. 133:1-3). Le oʼolal maʼ unaj k-aʼalik baʼaloʼob maʼ k-ojel wa jach jaajtakiʼ mix k-tʼaan kʼaas tiʼ le sukuʼunoʼob yéeyaʼanoʼob tumen le kiliʼich muukʼoʼ, beyoʼ maʼ ken k-yaakúunt u yóol (Hch. 20:28; Jud. 8). Baʼaxeʼ unaj k-múuchʼ meyaj yéetel k-eʼesik tsiikil tiʼ le sukuʼunoʼoboʼ. Maʼ maʼalob ka k-bisba chéen yéetel wa jaytúuliʼ. Pabloeʼ ku yaʼalik: «Sukuʼuneʼex, kin kʼáat óoltik tiʼ tuláakaleʼex tu kʼaabaʼ k-Yuumtsil Jesucristoeʼ, ka keet tuukulnakeʼex yéetel maʼ a jatskabaʼex. Kuxleneʼex tiʼ junmúuchʼ óolal yéetel jumpʼéeliliʼ tuukul bey xan jumpʼéeliliʼ óol» (1 Cor. 1:10).
20 Jéeobaeʼ jeʼel u páajtal u yáantkoʼon utiaʼal maʼ k-beetik u yaatal u yóol u kiliʼich muukʼeʼ. Baʼaleʼ toʼon xaneʼ, unaj k-chʼaʼatuklik maʼ k-beetik u yaatal u yóol. Le oʼolal maʼ u xuʼulul «[k-]pakʼik baʼax uts utiaʼal kiliʼich [muukʼ]» yéetel kʼáatik u yáantaj, beyoʼ yaan u nuʼuktikoʼon teʼ kʼiinoʼobaʼ bey xan teʼ kʼiinoʼob ku taaloʼ.
¿Baʼax jeʼel a núukikeʼ?
• ¿Baʼax u kʼáat u yaʼal u beetaʼal u yaatal u yóol u kiliʼich muukʼ Jéeoba?
• ¿Baʼaxoʼob jeʼel u beetik u yaatal u yóol le kiliʼich muukʼoʼ?
• ¿Baʼax unaj k-beetik utiaʼal maʼ k-yaakúuntik u yóol le kiliʼich muukʼoʼ?
[U kʼáatchiʼiloʼob le xookoʼ]
[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 30]
Unaj k-ilik k-séeb utskíintik le talmil ku yantaltoʼonoʼ
[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 31]
¿Tiʼ máakalmáak u yich le cheʼob chíikaʼan a tʼaanoʼ?