¿Baʼax le u jeʼelel Diosoʼ?
¿Baʼax le u jeʼelel Diosoʼ?
«Pʼaatal junpʼéel kiliʼich jeʼelel utiaʼal u kaajal Jajal Dios.» (HEB. 4:9)
1, 2. ¿Baʼax k-kanik ken k-xok Génesis 2:3, yéetel baʼax kʼáatchiʼiloʼob ku beetaʼal yoʼolal le baʼax ku yaʼalikoʼ?
U YÁAX capituloil Genesiseʼ, ku yaʼalikeʼ Jéeobaeʼ seis «kʼiinoʼob», wa seis tiempo nuuktak, tu máansaj táan u meyaj way Luʼum utiaʼal ka páajchajak u kuxtal wíinikiʼ. Tu tsʼoʼokbal cada junpʼéel tiʼ le kʼiinoʼoboʼ ku yaʼalik: «Bey máanik», utiaʼal u yaʼalik baʼax kʼiinil meyajnaji (Gén. 1:5, 8, 13, 19, 23, 31). Baʼaleʼ maʼatech u yaʼalik bey teʼ tu siete kʼiinoʼ. Le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Tu kiʼikiʼtʼantaj le [siete] kʼiinoʼ, ka tu yaʼalaj: kiliʼich kʼiin tumen tiʼ le kʼiin tu jeʼelsaj u meeyjil úuchik u beetik le yóokʼol kaa[boʼ]» (Gén. 2:3).
2 Le tʼaanoʼobaʼ tsʼíibtaʼaboʼob tumen Moisés tu jaʼabil 1513 táanil tiʼ u taal Jesús. Le oʼolal le tʼaan «tu jeʼelsaj u meeyjil» tu chʼaʼchiʼitoʼ, ku yáantkoʼon k-ileʼ teʼ kʼiinoʼob jeʼeloʼ, láayliʼ maʼ tsʼoʼokok le u siete kʼiinil u jeʼelel Jéeobaoʼ. ¿Kux túun teʼ kʼiinoʼobaʼ? ¿Láayliʼ wa maʼ tsʼoʼokok le kʼiin jeʼeloʼ? ¿Jeʼel wa u páajtal k-okol tu kʼiinil u jeʼelel Jéeobaeʼ? Koʼoneʼex ilik u núukil le kʼáatchiʼobaʼ.
¿Láayliʼ wa táan u «jeʼelel» Jéeobaeʼ?
3. ¿Bix u yáantkoʼon Juan 5:16 yéetel 17 utiaʼal k-naʼatik le siete kʼiinoʼ láayliʼ maʼ tsʼoʼokok teʼ yáax siglooʼ?
3 Yaan kaʼapʼéel baʼax oʼolal k-aʼalik teʼ yáax siglooʼ láayliʼ maʼ tsʼoʼokok le u siete kʼiinoʼ. Le yáaxoʼ k-ilik yoʼolal le baʼax tu yaʼalaj Jesús tiʼ le máaxoʼob aʼalik maʼ táan u yeʼesik tsiikil tiʼ le sabadooʼ. Letiʼobeʼ ku yaʼalikoʼobeʼ u beetaʼal milagroʼob utiaʼal u tsʼaʼakal máakeʼ bey ka meyajnakeʼ, baʼaleʼ u Ley Moiseseʼ ku yaʼalik maʼ unaj u meyaj máak tu kʼiinil sabadoiʼ. Koʼoneʼex ilik bix núukaʼabiktiʼob tumen Jesús: «In taataeʼ tak bejlaʼa táan u meyaj[eʼ], bey xan teen táan in meyaj» (Juan 5:16, 17). Le ka tu yaʼalaj: «In taataeʼ tak bejlaʼa táan u meyaj[eʼ]», tu yeʼesaj maʼ kʼaas baʼax ku beetkiʼ. Óoliʼ jeʼex ka u yaʼaleʼ: «Teen yéetel in Taataeʼ junpʼéeliliʼ meyaj k-beetik. Letiʼeʼ táan u meyaj tu sábado, lelaʼ tsʼoʼok u xáantal u milesil jaʼaboʼob káajak, le oʼolal maʼ kʼaas ka meyajnaken tu kʼiinil sabadoiʼ». Le baʼax tu yaʼalaj Jesusoʼ ku tsʼáaik naʼatbil way Luʼumeʼ láayliʼ táan u máan u nojoch sábado Dios, wa u kʼiinil u jeʼelel. *
4. ¿Baʼax tu yaʼalaj apóstol Pablo utiaʼal u yeʼesik teʼ yáax siglooʼ láayliʼ maʼ tsʼoʼokok le u siete kʼiinoʼ?
4 U kaʼapʼéel baʼax oʼolaleʼ k-ilik yoʼolal le baʼax tu yaʼalaj Pablooʼ. Ka tʼaanaj yoʼolal u jeʼelel Dios yéetel táanil tiʼ u chʼaʼchiʼitik Génesis 2:2, tu yaʼalaj: «Toʼon tsʼoʼok k-oksaj óolaleʼ[,] toʼon le máaxoʼon k-okol tiʼ le jeʼeleloʼ» (Heb. 4:3, 4, 6, 9). Le tʼaanoʼobaʼ ku yeʼesikeʼ, teʼ kʼiinoʼob jeʼeloʼ, láayliʼ maʼ tsʼoʼokok le u siete kʼiinil jeʼeleloʼ. Baʼaleʼ ¿baʼax kʼiin túun ken tsʼoʼokok?
5. ¿Baʼax oʼolal tu tsʼáaj Dios le u siete kʼiinoʼ, yéetel baʼax kʼiin ken láaj béeychajak le baʼax u tukultmoʼ?
5 Utiaʼal k-naʼatik baʼax kʼiin ken tsʼoʼokok le u siete kʼiinoʼ, unaj k-naʼatik baʼaxten tsʼaʼab tumen Dios. Génesis 2:3 ku yaʼalik baʼaxten, tumen Dioseʼ «tu kiʼikiʼtʼantaj le [siete] kʼiinoʼ, ka tu yaʼalaj: kiliʼich kʼiin». Jéeobaeʼ tu yaʼalaj kiliʼich le kʼiin jeʼeloʼ tumen tu yéeyaj utiaʼal u béeykuntik baʼax u tukultmaj utiaʼal le Luʼumaʼ. ¿Baʼax túun le u tukultmajoʼ? Ka chuʼupuk le Luʼum yéetel máakoʼob ku yuʼubikoʼob tʼaan yéetel ka u kanáantoʼob tuláakal baʼax yaniʼ (Gén. 1:28). Lelaʼ letiʼe baʼax oʼolal k-aʼalik Jéeoba yéetel Jesuseʼ «tak bejlaʼa táan u meyaj[oʼobeʼ]», yéetel tiʼ Jesuseʼ ku yaʼalaʼal «u Yuumtsilil u kʼiinil jeʼelel» (Mat. 12:8, Le Tumben Nuptʼan [LTN]). Bey túunoʼ, le u nojoch kʼiinil jeʼeleloʼ, yaan u tsʼoʼokol tak ken láaj béeychajak le baʼax u tukultmaj Dios utiaʼal le Luʼumaʼ. ¿Baʼax kʼiin ken úuchuk lelaʼ? Tu tsʼoʼokbal le Mil Jaʼaboʼob kun Reinar Cristooʼ.
Maʼ k-lúubul «tiʼ le x-maʼ uʼuyajtʼaanil beyoʼ»
6. ¿Baʼax maʼ unaj k-beetik xaniʼ, yéetel baʼax ku kaʼansiktoʼon?
6 Jéeobaeʼ tu yaʼalaj tiʼ Adán yéetel Eva baʼax le u tukultmaj u beetkoʼ, baʼaleʼ letiʼobeʼ maʼ tu yóotoʼob áantaj utiaʼal u béeytaliʼ. Yéetel teʼ bukaʼaj jaʼaboʼob tsʼoʼok u máanoʼ u millonesil máakoʼob tsʼoʼok u beetkoʼob xan beyoʼ. Lelaʼ bey xan tu beetil u kaajil Israel, le kaaj u yéeymaj kaʼachoʼ. Ka máan kʼiineʼ Pabloeʼ tu yaʼalaj tiʼ le sukuʼunoʼob tiʼ le yáax siglooʼ, tak tiʼ letiʼob jeʼel u yúuchul beyoʼ. Tu yaʼalajtiʼob: «Unaj [...] k-tsʼáaik k-óol utiaʼal k-okol tiʼ le jeʼeleloʼ [«utiaʼal maʼ u yantal mix juntúul lúubul tiʼ le x-maʼ uʼuyajtʼaanil beyoʼ», LTN]» (Heb. 4:11). Le baʼax tu yaʼalaj le apostoloʼ ku yeʼesikeʼ yaan baʼax u yil u yuʼubik máak tʼaan yéetel u yokol tu jeʼelel Dios. Lelaʼ yaan baʼax ku kaʼansiktoʼon. ¿Baʼax jeʼel u yúuchultoʼon wa k-beetik wa baʼax ku bin tu contra le baʼax u tukultmaj u beetik Diosoʼ? ¿Jeʼel wa u pʼáatal maʼ k-okol tu jeʼelel Jéeoba yoʼolal le baʼax k-beetkoʼ? ¿Máasaʼ jach kʼaʼabéet k-ilik u núukil le kʼáatchiʼobaʼ? Koʼoneʼex ilik u núukil. Baʼaleʼ táanileʼ koʼoneʼex ilik baʼax maʼ maʼalob tu beetaj le israelitaʼoboʼ yéetel baʼaxten maʼ ookoʼob tu jeʼelel Diosiʼ.
«Maʼ bíin ookkoʼob tiʼ in jeʼeleliʼ»
7. ¿Baʼax oʼolal jáalkʼabtaʼab le israelitaʼob tumen Jéeoba tiʼ u kaajil Egiptooʼ, yéetel baʼax tu yaʼalajtiʼob unaj u beetkoʼob?
7 Tu jaʼabil 1513 táanil tiʼ u taal Jesuseʼ, Jéeobaeʼ tu yaʼalaj tiʼ Moisés baʼax u kʼáat u beet yéetel le israelitaʼob palitsiltaʼanoʼob Egiptooʼ: «Tsʼoʼok in wéemel in tokoʼob tiʼ u páajtalil le egipcioboʼ; bin in kaʼaj in jóoʼsoʼob tiʼ le múuchʼ kaajoʼ, utiaʼal ka in bisoʼob tiʼ junpʼéel nojoch yéetel maʼalob luʼum tuʼux ku yáalkab leche yéetel kaab» (Éxo. 3:8). ¿Baʼax oʼolal tu jáalkʼabtoʼob? Utiaʼal u kaajaltoʼob, jeʼex u yaʼalmil tiʼ Abrahaneʼ (Gén. 22:17). Tsʼoʼoleʼ tu tsʼáaj u ley tiʼob utiaʼal u béeytal u biskuba tu yéeteloʼob (Isa. 48:17, 18). Baʼaleʼ yaan baʼax tu yaʼalajtiʼob unaj u beetkoʼob: «Wa ka láaj uʼuyikeʼex in tʼaan yéetel ka tsʼoʼokbeskeʼex in núuptʼaaneʼ, bíin a beetabaʼex in yéeybil kaajal ichil tuláakal kaajoʼob, tumen tuláakal le luʼumoʼ in tiaʼal» (Éxo. 19:5, 6). Jeʼex túun k-ilkoʼ, le israelitaʼoboʼ tsʼaʼab u páajtalil u beetkubaʼob u kaajal Dios wa ku yuʼubikoʼob tʼaan.
8. ¿Baʼax tu yaʼalaj Dios ken u kʼam le israelitaʼob wa ku yuʼubikoʼob u tʼaanoʼ?
8 ¿Máasaʼ jach jatsʼuts le páajtalil tsʼaʼab kaʼach tiʼoboʼ? Wa ku yuʼubikoʼob tʼaaneʼ, yaan u bendecirtaʼal u luʼumoʼob, u paakʼaloʼob, u yalakʼ tamanoʼob yéetel u waakaxoʼob. Yaan u yantal jeetsʼelil tiʼob yéetel yaan u ayikʼaltaloʼob, yéetel mix juntúul máax pʼekmiloʼob kun páajtal u xuʼulsik tiʼob (xokaʼak 1 Reyes 10:23-27). Tsʼoʼoleʼ maʼ kun pʼáatloʼob yáanal u páajtalil mix junpʼéel gobierno. Bey túunoʼ ken kʼuchuk le Mesías kaʼachoʼ, maʼ xaaneʼ maʼ yáanal uláakʼ gobierno yanoʼob, jeʼex úuchik u pʼáatloʼob yáanal u páajtalil Romaoʼ. Maʼ kun yantal uláakʼ kaaj jeʼex letiʼoboʼ, leloʼ yaan u yeʼesik kaʼacheʼ Dioseʼ ku bendecirtik le máaxoʼob ku yuʼubikoʼob u tʼaanoʼ.
9, 10. 1) ¿Baʼaxten junpʼéel nojoch kʼeban le úuchik u taaktal u suut le israelitaʼob tu kaajil Egiptooʼ? 2) ¿Jeʼel wa u páajtal u seguer u adorarkoʼob Dios wa ka suunakoʼob kaʼacheʼ?
9 U yáantajoʼob utiaʼal ka béeyak le baʼax u tukultmaj Diosoʼ junpʼéel jatsʼuts páajtalil kaʼach, jeʼel u taasik utsil tiʼobeʼ, yéetel ken máanak kʼiineʼ yaan u taasik utsil tiʼ u maasil kaajoʼoboʼ (Gén. 22:18). Baʼaleʼ u maas yaʼabil tiʼ letiʼobeʼ maʼ tu kʼamoʼob le jatsʼuts páajtalil u kʼuchul u beetubaʼob le kaaj ku gobernartaʼal tumen Dios utiaʼal u yilaʼal tumen u maasil kaajoʼoboʼ. Joʼopʼ u tsʼíiboltkoʼob u suutoʼob Egipto (xokaʼak Números 14:2-4). Baʼaleʼ ¿baʼax utsil jeʼel u yantaltiʼob wa ka suunakoʼob kaʼacheʼ? ¿Maas wa jeʼel u páajtal u beetkoʼob le baʼax ku yaʼalik Jéeoba utiaʼal u béeytal le baʼax u tukultmoʼ? Maʼatan. Baʼaxeʼ tsʼoʼok kaʼach u kaʼa palitsiltaʼaloʼobeʼ, maʼ kun béeytal u beetkoʼob le baʼax ku yaʼalik u Ley Moisés yéetel maʼ kun perdonartbil u kʼebanoʼob. Úuchik u taaktal u suutoʼob Egiptoeʼ tu yeʼesaj bey chʼóopoʼobeʼ yéetel chéen ku kaxtik u yutsiloʼob. Le oʼolal bakáan tu yaʼalaj Jéeoba ka máan kʼiin: «Kʼuuxilnajen tu contra le máakoʼoboʼ, ka tin waʼalaj: Mantatsʼ saatal u máanoʼob tiʼ u puksiʼikʼaloʼob yéetel maʼ u yóotoʼob u kʼaj óoltoʼob in beeloʼobiʼ. Le oʼolal kʼuuxilnajen tu yéeteloʼobeʼ ka tin waʼalaj yéetel páajtalileʼ, maʼ bíin ookkoʼob tiʼ in jeʼeleliʼ» (Heb. 3:10, 11; Sal. 95:10, 11).
10 Le baʼax tu beetoʼoboʼ tu yeʼesaj maʼ u yaabiltmoʼob le baʼaloʼob ku taal tiʼ Diosoʼ. Chéen baʼax u kʼáatoʼobeʼ puerroʼob, cebollaʼob yéetel le ajoʼob yanoʼob kaʼach Egiptooʼ (Núm. 11:5). Tu beetoʼob jeʼex Esaueʼ, letiʼeʼ maʼ yaachaj u yóol úuchik u konik le derecho yaan kaʼach tiʼ yoʼolal junpʼéel plato lentejaoʼ (Gén. 25:30-32; Heb. 12:16).
11. ¿Kʼexpaj wa le baʼax u tukultmaj u beetik Dios tumen maʼ tu yeʼesaj fe le israelitaʼob tu kʼiiniloʼob Moisesoʼ?
11 Kex maʼ tu yeʼesaj fe le israelitaʼob jóokʼoʼob Egiptooʼ maʼ tu beetaj u xuʼulul u meyaj Jéeoba, le Dios «tak bejlaʼa táan u meyaj» utiaʼal u béeykuntik le baʼax u tukultmoʼ. Utiaʼal lelaʼ meyajnaj yéetel u paalal le israelitaʼob maʼ tu yuʼuboʼob tʼaanoʼ. Le ka tu yaʼalaj Jéeoba ka ookkoʼob yéetel ka u chʼaʼob le Luʼum Aʼalaʼan u Tsʼaʼabaloʼ, letiʼobeʼ tu beetoʼob. Le bix úuchik u beetkoʼob le baʼax aʼalaʼabtiʼoboʼ ku chíikpajal tu libroil Josué 24:31: «Le israelitaʼoboʼ tu meyajtoʼob Yuumtsil [tu kʼiinil] kuxaʼan Josué, bey xan ku tsʼoʼokol u kíimil, [tu kʼiinil] kuxaʼanoʼob le u nuukiloʼob le kaaj u yojloʼob tuláakal baʼax tu beetaj Yuumtsil yéetel le israelitaʼoboʼ».
12. ¿Bix k-ojéeltik láayliʼ jeʼel u páajtal u yokol máak tu kúuchil u jeʼelel Dioseʼ?
12 Ka kíim tuláakal le israelitaʼob chúukpaj u yóol u meyajtoʼob Jéeobaoʼ, «le síijoʼob tu tsʼook balakoʼ maʼ tu yojéeltoʼob mix baʼal tiʼ le baʼaloʼob tu beetaj Yuumtsil, bix tu yáantilak Israe[liʼ]». ¿Baʼax tu beetaj túun le israelitaʼobaʼ? «Le baʼaloʼob tu beetoʼob le israelitaʼob tu yich Yuumtsileʼ kʼaastak, tumen tu [adorartoʼob] jejeláas yoocheloʼob le beetbil [diosoʼob] ku kʼaabaʼintikoʼob Baal[oʼ].» (Jue. 2:10, 11.) Tumen maʼ tu yuʼuboʼob tʼaaneʼ, maʼ yanchaj jeetsʼelil tiʼob yéetel Diosiʼ mix tu sutoʼob le Luʼum Aʼalaʼan u Tsʼaʼabal bey u kúuchilil «jeʼelel[iʼ]». Pabloeʼ tu yaʼalaj yoʼolal le baʼax tu beetoʼoboʼ: «Wa ka tsʼaʼabak tiʼ le israelitaʼob le jeʼelel tumen Josueoʼ, Dioseʼ maʼ [kun] tʼaan kaʼach tu yoʼolal uláakʼ kʼiineʼ. Bey túunoʼ, pʼaatal junpʼéel kiliʼich jeʼelel utiaʼal u kaajal Jajal Dios» (Heb. 4:8, 9). ¿Máaxoʼob le «u kaajal Jajal Dios» tu yaʼalaj Pablooʼ? Tuláakal le máaxoʼob meyajtik Diosoʼ, kex judíoʼob wa maʼ. ¿U kʼáat wa túun u yaʼaleʼ le máaxoʼob meyajtik Dios teʼ kʼiinoʼobaʼ jeʼel u páajtal u yokoloʼob tu kúuchil u jeʼelel Dioseʼ? Jeʼel u páajtaleʼ.
Yaan máaxoʼob meyajt Dioseʼ maʼ ookoʼob tu kúuchil u jeʼeleliʼ
13, 14. ¿Baʼax unaj u beetik máak utiaʼal u yokol tu kúuchil u jeʼel Dios 1) tu kʼiiniloʼob Moisés? 2) teʼ yáax siglooʼ?
13 Teʼ carta tu tsʼíibtaj Pablo tiʼ le Hebreoboʼ, tu yaʼaleʼ jujuntúul tiʼ letiʼobeʼ táan u binoʼob tu contra le baʼax u tukultmaj u beetik Diosoʼ (xokaʼak Hebreob 4:1). ¿Baʼax ku beetkoʼob kaʼachi? Ku yaʼalikoʼob láayliʼ kʼaʼabéet u beetkoʼob le baʼax ku yaʼalik u Ley Moisesoʼ. U jaajileʼ, ichil le mil quinientos jaʼaboʼob máanoʼ, tuláakal le máax u kʼáat u beet baʼax ku yaʼalik Dioseʼ, unaj u beetik kaʼach le baʼax ku yaʼalik le Leyoʼ. Baʼaleʼ ka tsʼoʼok u kíimil Jesuseʼ xuʼul u kʼaʼabéettal u tsʼoʼokbesaʼal baʼax ku yaʼalik. Yaan tiʼ letiʼobeʼ maʼ tu naʼatoʼob lelaʼ, le oʼolal maʼ tu xulaj u beetkoʼob baʼax ku yaʼalik le Leyoʼ. *
14 ¿Baʼax tu tsolaj Pablo tiʼ le cristianoʼob ku tuklikoʼob unaj u seguer u beetaʼal le baʼax ku yaʼalik u Ley Moisesoʼ? Tu yaʼalajtiʼobeʼ yaan junpʼéel templo maas maʼalob teʼ kaʼanoʼ, yaan junpʼéel túumben núuptʼaan yéetel yaan juntúul nojoch j-kʼiin, Jesús, letiʼeʼ maas nojoch tiʼ le nojoch j-kʼiin yanchaj tu kaajil Israeloʼ (Heb. 7:26-28; 8:7-10; 9:11, 12). Tsʼoʼoleʼ, ka tʼaanaj tiʼ u leyil le sabadooʼ, tu yaʼalajtiʼob yaan u jatsʼuts páajtalil u yookloʼob tu kúuchilil u jeʼelel Jéeoba: «Pʼaatal junpʼéel kiliʼich jeʼelel utiaʼal u kaajal Jajal Dios; tumen le máax ku yokol tiʼ u jeʼelel Jajal Dioseʼ, ku jeʼelel tiʼ u meyaj jeʼel bix Jajal Dios tsʼoʼok u jeʼelel tiʼ u meyajeʼ» (Heb. 4:8-10). Le tʼaanoʼobaʼ ku yeʼesikeʼ tsʼoʼok u pʼáatal maʼ kʼaʼabéet u beetaʼal baʼax ku yaʼalik u Ley Moisés utiaʼal ka kʼaʼamak máak tumen Diosiʼ. Desde tu kʼiinil le Pentecostés tiʼ u jaʼabil 33 tiʼ le yáax siglooʼ, chéen jeʼel u kʼaʼamal máak tumen Dios wa ku tsʼáaik u fe tiʼ Jesucristoeʼ.
15. ¿Baʼax eʼesik le máaxoʼob maʼ tu yuʼubikoʼob tʼaanoʼ maʼ kun ookloʼob tu kúuchil u jeʼelel Dios?
15 ¿Baʼaxten maʼ ook le israelitaʼob teʼ Luʼum Aʼalaʼan u Tsʼaʼabal tu kʼiiniloʼob Moisesoʼ? Tumen maʼ tu yuʼuboʼob tʼaan xaniʼ. ¿Yéetel baʼaxten maʼ ookoʼob tu kúuchil u jeʼelel Dios jujuntúul cristianoʼob tu kʼiiniloʼob Pabloiʼ? Tumen xan maʼ tu yuʼuboʼob tʼaaniʼ. Maʼ tu creertoʼob wa tsʼoʼok u xuʼulul u meyaj le Leyoʼ yéetel Jéeobaeʼ tsʼoʼok u kʼexik baʼax yéetel ku nuʼuktik u kaajal.
Baʼax unaj k-beetik utiaʼal k-okol tu kúuchil u jeʼelel Dios
16, 17. 1) ¿Bix jeʼel k-okol tu kúuchil u jeʼelel Dioseʼ? 2) ¿Baʼax ken k-il teʼ tuláakʼ xookoʼ?
16 Bejlaʼeʼ mix juntúul tiʼ toʼon jeʼel u yaʼalik wa kʼaʼabéet u beetaʼal baʼax ku yaʼalik u Ley Moisés utiaʼal u salvarkubaeʼ. Teʼ carta tu tsʼíibtaj tiʼ le Efesoiloʼoboʼ, Pabloeʼ tu yaʼalaj: «Tu yoʼolal u siibal Jajal Dioseʼ teʼexeʼ tsʼoʼok a [salvartaʼa]leʼex, tu yoʼolal le [fejoʼ]. Lelaʼ maʼ junpʼéel baʼal ta beeteʼex teʼexiʼ, baʼaleʼ junpʼéel baʼal tsʼaʼab tiʼ teʼex tumen Jajal Dios. Maʼ tu yoʼolal wa baʼax ka u beet máakiʼ, beyoʼ mix máak ku páajtal u kaʼantal u yich» (Efe. 2:8, 9). ¿Baʼax túun unaj k-beetik utiaʼal k-okol tu kúuchil u jeʼelel Dios? Kʼaʼajaktoʼoneʼ, Jéeobaeʼ yaan baʼax oʼolal tu junpáaykuntaj le u siete kʼiin utiaʼal u jeʼeleloʼ: tu junpáaykuntaj utiaʼal u béeykuntik baʼax u tukultmaj utiaʼal le Luʼumaʼ. Le oʼolal utiaʼal k-okol tu kúuchil u jeʼelel Jéeoba, wa utiaʼal k-táakpajal ichileʼ, kʼaʼabéet k-uʼuyik u Tʼaan yéetel k-áantaj utiaʼal u béeykuntik le baʼax u tukultmaj, jeʼex u bin u nuʼuktik u kaajaloʼ.
17 Mix juntéen unaj k-mixbaʼalkúuntik le tsolnuʼukoʼob ku tsʼáaik le palitsil chúukpajaʼan u yóoloʼ mix k-beetik chéen baʼaxoʼob k-tuklik. Wa k-beetkeʼ, táan k-tsʼáaikba tu contra le baʼax u tukultmaj Jéeobaoʼ yéetel yaan u xuʼulul k-bisikba tu yéetel. Baʼaleʼ ¿baʼaxoʼob beetik u talamtal k-uʼuyik tʼaan bejlaʼeʼ? Teʼ tuláakʼ xookoʼ yaan k-ilik jujunpʼéeliʼ yéetel yaan k-ilik le baʼaxoʼob k-chʼaʼtuklik teʼ súutukiloʼob beyoʼ ku yeʼesik wa tsʼoʼok k-okol tu kúuchil u jeʼelel Dios.
[Tsolajiloʼob]
^ xóot’ol 3 Jesuseʼ tu yaʼaleʼ le j-kʼiinoʼob yéetel le levitaʼoboʼ maʼ kʼeban úuchik u meyajoʼob tu kʼiinil sábado teʼ templooʼ. Le oʼolal Jesús, u Nojoch j-Kʼiinil u templo Dios yaan teʼ kaʼanoʼ, maʼatech u bin tu contra le baʼax ku yaʼalik le ley ikil u beetik le meyaj túuxtaʼan u beet tumen u Taataoʼ (Mat. 12:5, 6).
^ xóot’ol 13 Maʼ ojéelaʼan wa le ka tsʼoʼok u máan le Pentecostés tiʼ u jaʼabil 33 tiʼ le yáax siglooʼ, yaan tiʼ le judíoʼob tu kʼuboʼob u siibalil Saʼatsaj Siʼipil. Wa tu beetoʼobeʼ maʼ tu yeʼesoʼob tsiikil tiʼ u kuxtal Jesús tu kʼuboʼ. Baʼaleʼ ojéelaʼaneʼ yaan tiʼ letiʼobeʼ seguernaj u beetkoʼob le baʼax ku yaʼalik le Leyoʼ (Gal. 4:9-11).
Utiaʼal u tuukul máak
• ¿Baʼax oʼolal tu tsʼáaj Jéeoba junpʼéel kʼiin utiaʼal u jeʼelel?
• ¿Bix k-ojéeltik le u siete kʼiinoʼ láayliʼ maʼ tsʼoʼokokeʼ?
• ¿Baʼaxten maʼ ook tu kúuchil u jeʼelel Dios le israelitaʼob tu kʼiiniloʼob Moisés bey xan jujuntúul cristianoʼob teʼ yáax siglooʼ?
• ¿Baʼax unaj k-beetik utiaʼal k-okol tu kúuchil u jeʼelel Dios?
[U kʼáatchiʼiloʼob le xookoʼ]
[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 27]
Utiaʼal k-okol tu kúuchil u jeʼelel Jéeoba, wa utiaʼal k-táakpajal ichileʼ, kʼaʼabéet k-uʼuyik u Tʼaan yéetel k-áantaj utiaʼal u béeykuntik le baʼax u tukultmaj, jeʼex u bin u nuʼuktik u kaajaloʼ
[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 26]
¿Baʼax láayliʼ kʼaʼabéet u beetik máak utiaʼal u yokol tu kúuchil u jeʼel Dioseʼ?
