Jéeobaeʼ «u [Diosil] jeetsʼel óolal»
Jéeobaeʼ «u [Diosil] jeetsʼel óolal»
«U [Diosil] jeetsʼel óolal ka yanak yéetel tuláakleʼex.» (ROM. 15:33)
1, 2. ¿Baʼax talamil ku tsikbaltik le capítulo 32 yéetel 33 tiʼ Genesisoʼ, yéetel bix tsʼoʼokik?
JUNTÚUL sukuʼuntsil yéetel u yíitsʼin jach úuch u yilubaʼobeʼ, binoʼob naatsʼ tiʼ Penuel, tu laakʼin u áalkab jaʼil Jordán, naatsʼ tiʼ u kʼóom luʼumil Jaboq. Esaú yéetel Jacob. Kex tsʼoʼok veinte jaʼaboʼob u man Jacob tiʼ u sukuʼun le derecho yaantiʼ u beetik u yáax paaliloʼ, sajak u kíimsaʼal tumen maʼ u yojel wa láayliʼ táan u kʼuuxileʼ. Le oʼolal ka tu yojéeltaj tsʼoʼok u muchʼaʼal 400 máakoʼob tumen Esaú yéetel tsʼoʼok u jóokʼol páaʼtbil u beeleʼ, tu yilaj u beetik u kiʼimaktal u yóol. Utiaʼal leloʼ tu túuxtaj óox jaats máakoʼob bisik 550 baʼalcheʼob utiaʼal u síi tiʼ. Cada juntúul ku kʼuchul tu yiknaleʼ ku yaʼaliktiʼ u yíitsʼin túuxt tiʼ.
2 Tak ka kʼuch u yorail u yilkubaʼob. Jacobeʼ joʼopʼ u bin tu tojil u sukuʼun, baʼaleʼ siete u téenel jeʼel utiaʼal u xoltal tu táan utiaʼal u yeʼesik tsiikil tiʼ. Baʼaleʼ táanileʼ tsʼokaʼaniliʼ u beetik junpʼéel baʼal utiaʼal ka kʼaʼamak yéetel kiʼimak óolaleʼ: tu kʼáataj áantaj tiʼ Dios. Jéeoba túuneʼ tu núukaj u payalchiʼ, le oʼolal le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Esaueʼ áalkabnaj [utiaʼal u bin tu yiknal], tu méekʼaj, [...] ka xan tu tsʼuʼutsʼaj. Tu kaʼatúulaloʼob okʼolnajoʼob» (Gén. 32:11-20; 33:1-4).
3. ¿Baʼax k-kanik tiʼ le baʼax tu beetaj Jacob utiaʼal u kaxtik jeetsʼelil yéetel Esauoʼ?
3 ¿Baʼax k-kanik tiʼ le tsikbalilaʼ? Ken yanaktoʼon junpʼéel talamil yéetel juntúul sukuʼuneʼ, unaj k-beetik tuláakal le ku páajtal utiaʼal k-utskíintik, beyoʼ maʼ ken k-beet u xuʼulul u yantal jeetsʼelil teʼ múuchʼuliloʼ. Lelaʼ bey unaj k-beetik kex k-ojel maʼ tiʼ toʼon yaan u culpail yéetel minaʼan baʼax oʼolal k-kʼáatik ka perdonartaʼakoʼoniʼ. Jacobeʼ jeʼel u béeytal u tuklik kaʼach beyoʼ, tumen Esaú taas bey mix baʼalil le derecho yaan kaʼach tiʼoʼ, tumen letiʼ le yáax paaloʼ, baʼaleʼ tu konaj tiʼ chéen yoʼolal junpʼéel plato lentejas (Gén. 25:31-34; Heb. 12:16). Jeʼex tu beetil Jacobeʼ, unaj k-payalchiʼ tiʼ Jéeoba yéetel k-beetik tuláakal le ku páajtal utiaʼal u yantaltoʼon jeetsʼelil yéetel u maasil. Wa k-beetik beyoʼ Jéeobaeʼ yaan u yáantkoʼon. Koʼoneʼex ilik baʼax tu beetaj uláakʼ máaxoʼob meyajt Dios úuchjeakil jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal ka yanaktoʼon jeetsʼelil yéetel u maasileʼ.
Le Máax beetik jach tubeeloʼ
4. ¿Baʼax tu beetaj Dios utiaʼal u salvartik máak tiʼ le kʼeban yéetel tiʼ le kíimiloʼ?
4 Jéeobaeʼ jach yaʼab baʼax tsʼoʼok u beetik utiaʼal u yantal jeetsʼelil. Le oʼolal le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ letiʼeʼ «u [Diosil] jeetsʼel óolal» (Rom. 15:33). Tuukulnakoʼon tiʼ le baʼax tu beetaj utiaʼal u tsʼáaik u páajtalil k-bisikba tu yéeteloʼ. Maʼ u tuʼubultoʼoneʼ kʼebanoʼon, tumen u paalaloʼon Adán yéetel Eva, le oʼolal «u boʼolil» wa u castigoileʼ letiʼ le kíimiloʼ (Rom. 6:23). Baʼaleʼ Jéeobaeʼ tu túuxtaj u Hijo utiaʼal u salvartikoʼon, tumen jach u yaabiltmoʼon. Jesuseʼ tu yóotaj taal way Luʼum utiaʼal u beetik baʼax u kʼáat u Taataeʼ yéetel tu chaʼaj u kíimsaʼal tumen le máaxoʼob pʼekmiloʼ (Juan 10:17, 18). Ka tsʼoʼokeʼ kaʼa kuxkíintaʼabi yéetel bin teʼ kaʼan u kʼub tiʼ Dios u tojol u kuxtal tu kʼuboʼ, lelaʼ ku tsʼáaik u páajtalil u jáalkʼabtaʼal máak tiʼ le kíimil wa ku arrepentir tu jaajil u yóoloʼ (xokaʼak Hebreob 9:14, 24).
5, 6. ¿Bix u yáantkoʼon utiaʼal k-bisikba yéetel Dios le u kuxtal Jesús tu kʼuboʼ?
5 Isaías 53:5 ku yaʼalikeʼ le úuchik u kíimil Cristooʼ ku tsʼáaik u páajtalil k-bisikba yéetel Dios: «Le jaatsʼ tu muʼyajtajoʼ tu taasaj tiʼ toʼon jeetsʼel, tu yoʼolal u loobiloʼobeʼ yanchaj tiʼ toʼon toj óolal». Kex láayliʼ kʼebanoʼoneʼ, wa k-tsʼáaik fe tiʼ u kuxtal Jesús tu kʼuboʼ, Jéeobaeʼ maʼ tu yilkoʼon bey u enemigoʼobeʼ, baʼaxeʼ ku yantaltoʼon jeetsʼelil tu yéetel, tsʼoʼoleʼ k-bisikba tu yéetel. Bey túunoʼ «tu yoʼolal [Jesuseʼ], Jajal Dioseʼ tsʼoʼok u [salvartikoʼon] tu yoʼolal u kʼiʼikʼel u Paal, ikil tu [perdonartil] k-kʼebanoʼob» (Efe. 1:7).
6 Le Bibliaoʼ ku yaʼalik tu yoʼolal Cristo: «Jajal Dioseʼ tu yóotaj ka yanak tiʼ Cristoeʼ, u chúukaʼanil letiʼ». Jeʼex túun k-ilkoʼ, Jesuseʼ jach nojoch meyaj ku beetik utiaʼal u béeytal le baʼax u tukultmaj Diosoʼ. ¿Baʼax túun le u tukultmaj u beetkoʼ? «Tu yoʼolal [u kʼiʼikʼel] Cristoeʼ, [tu] tsʼáa tiʼ jeetsʼel tu yéeteleʼ tu túulisil u yóokʼol kaab.» Le «u túulisil u yóokʼol kaab» ku yaʼalikoʼ yaan kaʼa jaats tiʼ: «le baʼax yaan teʼ kaʼanoʼ» yéetel «le baʼax yaan teʼ luʼumoʼ». ¿Máaxoʼob yaan ichil le kaʼapʼéel jaatsaʼ? (Xokaʼak Colosailoʼob 1:19, 20.)
7. ¿Máaxoʼob táakaʼanoʼob ichil «le baʼax yaan teʼ kaʼan» yéetel «le baʼax yaan teʼ luʼum» ku tsʼáaik Dios u páajtalil u kaʼa biskubaʼob tu yéeteloʼ?
7 ¿Máaxoʼob táakaʼanoʼob ichil «le baʼax yaan teʼ kaʼanoʼ»? Letiʼe máaxoʼob yéeyaʼanoʼob utiaʼal u binoʼob kaʼanoʼ, yoʼolal u kuxtal Jesús tu kʼuboʼ ku tsʼaʼabaloʼob «maʼalob tu táan Jajal Dios» yéetel ku yilaʼaloʼob bey u paalaloʼob Jajal Dioseʼ yéetel yaantiʼob jeetsʼelil tu yéetel (xokaʼak Romailoʼob 5:1). Ku yaʼalaʼaltiʼob beyoʼ tumen táan u páaʼtik u binoʼob kaʼan utiaʼal u reinaroʼob «tu yóokʼol kaab» yéetel utiaʼal u beetik u j-kʼiiniloʼob tu táan Dios (Apo. 5:10). ¿Yéetel máaxoʼob táakaʼanoʼob ichil «le baʼax yaan teʼ luʼumoʼ»? Letiʼe máaxoʼob ku arrepentiroʼob tiʼ u kʼebanoʼob yéetel táan u páaʼtik u pʼáatloʼob kuxtal way Luʼumeʼ (Sal. 37:29).
8. ¿Bix k-uʼuyikba ken jach tuukulnakoʼon tiʼ tuláakal le baʼax tsʼoʼok u beetik Jéeoba utiaʼal u yantaltoʼon jeetsʼelil tu yéeteloʼ?
8 Teʼ carta tu tsʼíibtaj Pablo tiʼ le sukuʼunoʼob yéeyaʼanoʼob utiaʼal u binoʼob kaʼan yanoʼob kaʼach tu kaajil Éfesooʼ, tu yaʼalajtiʼob: «Jajal Dioseʼ jach nojoch u chʼaʼ óotsilil, [...] ka tu tsʼáajtoʼon kuxtal junmúuchʼ yéetel Cristo, kex láayliʼ kimenoʼon kaʼach yéetel k-kʼebanoʼobeʼ». Ka tsʼoʼokeʼ tu yaʼalaj xan: «Tu yoʼolal u siibal utsil Dioseʼ teʼexeʼ [salvartaʼaneʼex]» (Efe. 2:4, 5). ¿Máasaʼ jach k-tsʼáaik u nib óolalil tiʼ Jéeoba yoʼolal le baʼax tu beetaʼ? Tuláakloʼon, kex táan k-páaʼtik k-bin kuxtal teʼ kaʼan wa táan k-páaʼtik k-pʼáatal kuxtal way Luʼumeʼ jach yaʼab k-pʼaax tiʼ Jéeoba. Ken k-naʼat le baʼax tu beetaj utiaʼal u yantaltoʼon jeetsʼelil tu yéeteloʼ, jach k-tsʼáaik u nib óolalil tiʼ yoʼolal u yutsil yéetel bix u chʼaʼiktoʼon óotsilil. Jeʼex túun k-ilkoʼ, Jéeobaeʼ jach maʼalob u yeʼesik bix unaj k-kaxtik jeetsʼelil yéetel u maasil. Lelaʼ maʼ unaj u tuʼubultoʼoniʼ, maases le ken yanaktoʼon talamil yéetel u maasil teʼ múuchʼuliloʼ.
Le baʼax tu beetaj Abrahán yéetel Isaakoʼ
9, 10. ¿Bix úuchik u yeʼesik Abrahán u kʼáat ka yanak jeetsʼelil tiʼ yéetel Lot le ka yanchaj talamil tiʼ le máaxoʼob kanáantik u yaalakʼoʼoboʼ?
9 Unaj xan k-beetik jeʼex tu beetil Abrahaneʼ, letiʼeʼ «tu yoksaj óoltaj Jajal Dios, yéetel tu yoʼolal u yoksaj óolaleʼ Jajal Dioseʼ tu kʼamaj bey juntúul máak tojeʼ. Abrahán túuneʼ kʼaabaʼintaʼab u amigo Jajal Dios» (Sant. 2:23). ¿Bix úuchik u yeʼesik u fe tiʼ Dios? Tu yilaj u yantal jeetsʼelil tiʼ yéetel u maasil. Juntéenjeakeʼ, le máaxoʼob kanáantik u yaalakʼoʼoboʼ, joʼopʼ u baʼateltʼaanoʼob yéetel le máaxoʼob kanáantik u yaalakʼ Lot, u sobrino, tumen maʼ jach yaan baʼal u jaantoʼob yéetel jaʼ u yukʼoʼobiʼ (Gén. 12:5; 13:7). Utiaʼal ka yanak jeetsʼelil tiʼobeʼ unaj u junpáaykuntkuba yéetel u sobrino. ¿Baʼax túun tu beetaj Abrahán? Kex maas yaan u jaʼabil yéetel letiʼ ku tʼaan tu kʼaabaʼ Dioseʼ, tu chaʼaj u yéeyaʼal tumen Lot tuʼux u kʼáat bin. Leloʼ ku yeʼesikeʼ baʼax maas u kʼáateʼ ka yanak jeetsʼelil tiʼob.
10 Letiʼeʼ tu yaʼalaj tiʼ Lot: «Teech tin wéeteleʼ láakʼtsiloʼon, tu yoʼolal leloʼ maʼ uts ka yanak baʼateltáambal ichiloʼon mix ichil k-meyajoʼo[biʼ]. Jeʼel tuláakal le luʼum utiaʼal ka a yéey[aʼ]. Beet uts a junpáaykuntkaba tiʼ teen. Wa ka bin xamaneʼ teneʼ kin bin noojol, wa ka bin noojoleʼ teneʼ kin bin xaman». Lot túuneʼ tu yéeyaj u maas maʼalobil le luʼumoʼ (Gén. 13:8-11). ¿Kʼuuxilnaj wa Abrahán yoʼolal lelaʼ? Maʼatech, tumen ka bisaʼab Lot tumen u jaats soldadoʼobeʼ, Abrahaneʼ tu séebaʼanil bin u yáante (Gén. 14:14-16).
11. ¿Baʼax tu beetaj Abrahán utiaʼal ka yanak jeetsʼelil tiʼ yéetel le filisteoʼoboʼ?
11 Beoraaʼ koʼoneʼex ilik baʼax tu beetaj Abrahán utiaʼal u yantal jeetsʼelil tiʼ yéetel u kajnáaliloʼob Canaán. Junjaats filisteoʼob yaan naatsʼ teʼ tuʼux kajaʼan kaʼachoʼ, tu tokoʼob tiʼ «le chʼeʼen» yaan Beer-seba, potaʼan tumen u palitsiloʼoboʼ. U jaajileʼ letiʼeʼ jeʼel u páajtal u baʼateʼel kaʼach tu yéeteloʼob, jeʼex úuchik u baʼateʼel yéetel le máaxoʼob bis Lotoʼ. ¿Baʼax tu beetaj le ka chʼaʼab le chʼeʼen tiʼoʼ? Maʼ baʼatelnajiʼ, baʼaxeʼ tu páaʼtaj u yilik baʼax maas maʼalob ka u beete. Lelaʼ tu yaʼalaj le ka bin xíimbaltbil tumen u reyil le filisteoʼoboʼ. Le ka aʼalaʼabtiʼ tumen le rey ka u yaʼal maʼ kun bin u baʼateʼelt le filisteoʼoboʼ, Abrahaneʼ tu beetaj utiaʼal u yantal jeetsʼelil ichiloʼob, baʼaleʼ ka tsʼoʼokeʼ tu yaʼalajtiʼ oklaʼab junpʼéel chʼeʼen tiʼ. Le reyoʼ tu yaʼalaj maʼ u yojel kaʼachiʼ, ka tu yaʼalaj yaan u beetik u suʼutul tiʼ. Abrahaneʼ seguernaj u kuxtal ich jeetsʼelil teʼ táanxel luʼumil yaan kaʼachoʼ (Gén. 21:22-31, 34).
12, 13. 1) ¿Bix úuchik u beetik Isaak jeʼex u taataeʼ? 2) ¿Bix áantaʼabik Isaak tumen Jéeoba yoʼolal le baʼax tu beetoʼ?
12 Isaak, u hijo Abrahán xaneʼ tu yilaj u yantal jeetsʼelil tiʼ yéetel u maasil. Koʼoneʼex ilik baʼax úuch le ka lukʼ (Beer-lahai-roí, tu luʼumil Négueb) teʼ tuʼux kajaʼan kaʼach utiaʼal u bin xaman, tu noj kaajil Guerar, tu luʼum le filisteoʼoboʼ. Teʼeloʼ jach bendecirtaʼab tumen Jéeoba, le oʼolal jach yanchaj u yich u pakʼal yéetel jach yaʼabchaj u waakax. Baʼaleʼ jach pʼektaʼab tumen le filisteoʼoboʼ. Maʼ u kʼáatoʼob ka ayikʼalchajak jeʼex Abrahán kaʼacheʼ, le oʼolal tu yaʼaloʼob ka maʼakak tuláakal le chʼeʼenoʼob tsʼoʼok u potik kaʼachoʼ. Tu tsʼookeʼ aʼalaʼab tiʼ Isaak tumen le reyoʼ: «Tselaba wayeʼ». ¿Baʼax túun tu beetaj? Utiaʼal maʼ u baʼateʼel yéeteloʼobeʼ lukʼiʼ (Gén. 24:62; 26:1, 12-17).
13 Isaakeʼ bin táanxelil yéetel le máaxoʼob kanáantik u yaalakʼoʼ, teʼeloʼ tu potoʼob uláakʼ chʼeʼeniʼ. Baʼaleʼ bin baʼateltbil tumen le filisteoʼob yaan u waakaxoʼoboʼ, joʼopʼ u yaʼalikoʼobeʼ u tiaʼaloʼob le jaʼoʼ. Letiʼeʼ tu beetaj tu kaʼatéen jeʼex u taataeʼ. Maʼ baʼatelnaj tu yéeteloʼobiʼ, baʼaxeʼ tu yaʼalaj tiʼ u j-meyajoʼob ka u potoʼob uláakʼ junpʼéel chʼeʼen yaanal tuʼux. Baʼaleʼ le filisteoʼoboʼ tu yaʼaloʼob u tiaʼaloʼob xan. Utiaʼal u yantal jeetsʼelil tu yéeteloʼobeʼ, bin kajtal yaanal tuʼux yéetel u j-meyajoʼob, teʼeloʼ tu yaʼalaj ka poʼotok uláakʼ chʼeʼeniʼ, ka tu tsʼáaj u kʼaabaʼint Rehobot. ¿Áantaʼab wa tumen Jéeoba yoʼolal le baʼax tu beetoʼ? Áantaʼabi, tumen ka bin kajtal Beer-seba, junpʼéel maʼalob luʼumeʼ, aʼalaʼabtiʼ tumen Dios: «Ta wéetel yanen[,] maʼ chʼaʼik saajkil. Tu yoʼolal Abrahán in palitsileʼ yaan in kiʼtʼantikech, yaan xan in yaʼabkuntik a chʼiʼibal» (Gén. 26:17-25).
14. ¿Bix úuchik u yeʼesik Isaak u kʼáat ka yanak jeetsʼelil tiʼ yéetel u rey le filisteoʼoboʼ?
14 ¿Jeʼel wa u páajtal u baʼateʼel Isaak utiaʼal maʼ u toʼokol le chʼeʼenoʼob kaʼach tiʼoʼ? Jeʼeleʼ. Tumen táan u yáantaʼal tumen Dios. Lelaʼ bey úuchik u yaʼalik u rey le filisteoʼob le ka bin Beer-seba u yil Isaak yéetel kaʼatúul u soldadoʼob utiaʼal u yantal jeetsʼelil ichiloʼob. Tu yaʼaloʼobtiʼ: «Tsʼoʼok [k-]ilik tiʼ yaan Yuumtsil ta wéeteleʼ». ¿Baʼaxten túun bin Isaak kajtal yaanal tuʼux? Utiaʼal maʼ u baʼateʼel tu yéeteloʼob. Le ka bin xíimbaltbil tumen u rey le filisteoʼob yéetel le máaxoʼob láakʼintikoʼ, tu kaʼa eʼesaj maas u kʼáat ka yanak jeetsʼelil ichiloʼob: «Tu beetajtiʼob junpʼéel nojoch kʼiinbesaj, letiʼob xaneʼ jaanoʼob yéetel ukʼulnajoʼob. Tu jaʼatskabil uláakʼ kʼiineʼ líikʼoʼobeʼ ka jalaʼach tʼaanajoʼob tu baatsiloʼob. Ku tsʼoʼoleʼ [...] Isaakeʼ tu yaʼalaj ka xiʼik utsil tiʼob» (Gén. 26:26-31).
Le baʼax tu beetaj Joseoʼ
15. ¿Baʼaxten jach pʼektaʼab José tumen u sukuʼunoʼob?
15 Jacob, juntúul u hijo Isaakeʼ, jach uts (Gén. 25:27). Jeʼex úuchik k-ilik tu káajbal le xookaʼ, tu beetaj tuláakal le ku páajtal utiaʼal u yantal jeetsʼelil tiʼ yéetel Esaú. Jeʼex túun k-ilkoʼ, letiʼeʼ tu beetaj jeʼex u taata utiaʼal u biskuba maʼalob yéetel u maasileʼ. ¿Kux túun le doce u túulal u paalaloʼoboʼ? Jacobeʼ jach u yaabiltmaj kaʼach José, letiʼeʼ tu yilaj u beetik mantatsʼ baʼax maʼalob, tu yuʼubaj u tʼaan yéetel tu kaxtaj u yutsil u taata (Gén. 37:2, 14). Baʼaleʼ u sukuʼunoʼobeʼ maʼ bey úuchik u beetkoʼobiʼ. Jach táaj u pʼekmoʼob, le oʼolal maʼatech u páajtal u tʼaanoʼob tu yéetel wa maʼ tu tsʼíikiloʼobiʼ. Letiʼobeʼ jach kʼasaʼanoʼob, tumen ka tsʼoʼok u konkoʼobeʼ tu yaʼaloʼob tiʼ u taataʼob kíimsaʼab tumen juntúul tsʼíitsʼik baʼalcheʼ (Gén. 37:4, 28, 31-33).
16, 17. ¿Bix úuchik u yeʼesik José u kʼáat ka yanak jeetsʼelil tiʼ yéetel u maasil?
16 Jéeobaeʼ jach tu beetaj u bin utsil tiʼ José, le oʼolal ka máan kʼiineʼ tsʼaʼab yaʼab páajtalil tiʼ tumen faraón tu luʼumil Egipto. U sukuʼunoʼobeʼ yanchaj u binoʼob Egipto utiaʼal u manikoʼob baʼax jaantbil, tumen yanchaj junpʼéel nojoch wiʼijil tu luʼumil Canaán. Binoʼob tʼaan yéetel José, baʼaleʼ maʼ tu kʼaj óoltoʼobiʼ, maʼ xaaneʼ yoʼolal le nookʼ u takmoʼ (Gén. 42:5-7). Wa u kʼáat kaʼacheʼ chéen chʼaʼabil jeʼel u sutik u jeel le baʼax beetaʼabtiʼoʼ. Baʼaleʼ kex jach tu beetoʼob u kʼasaʼaniloʼob tiʼ yéetel tiʼ u taataeʼ, tu yilaj u kaxtik jeetsʼelil tu yéeteloʼob. Ka tu yilaj tsʼoʼok u kʼexik u tuukuloʼobeʼ, tu yaʼalajtiʼob máax letiʼ. Tu yaʼalajtiʼob: «Maʼ u yaatal ta wóoleʼex mix a pʼuʼujuleʼex ta baatsileʼex úuchik a konikeneʼex, tumen [Dios] tu túuxtajen táanil tiʼ teʼex utiaʼal ka páatak k-kuxtal». «Ku tsʼoʼokoleʼ Joseeʼ, tu tsʼuʼutsʼaj tuláakal u sukuʼunoʼob, okʼolnaj le ka tu méekʼoʼob.» (Gén. 45:1, 5, 15.)
17 Ka kíim Jacob, u taataʼobeʼ, u sukuʼunoʼobeʼ sajakchajoʼob, tumen tu tukloʼob yaan u suʼutul u jeel le kʼaas u beetmoʼob tiʼ Joseoʼ. Ka tu yojéeltaj bix u yuʼubikubaʼobeʼ tu yeʼesajtiʼob letiʼeʼ u kʼáat ka yanak jeetsʼelil ichiloʼob. Yaachaj u yóoleʼ ka joʼopʼ u yokʼol ka tu yaʼalajtiʼob: «Maʼ chʼaʼikeʼex saajkil. Teen bíin in tsʼáa baʼal a jaanteʼex, bey xan tiʼ a paalaleʼex. Bey úuchik u jetsʼkúuntaʼal u yóoloʼob tumen Joseoʼ, letiʼeʼ tu tʼanoʼob yéetel yaʼabkach yaakunaj» (Gén. 50:15-21).
Tsikbaloʼob «tsʼíibtaʼan utiaʼal ka kaanbalnakoʼon»
18, 19. 1) ¿Baʼax tsʼoʼok k-kanik tiʼ le máaxoʼob ku chʼaʼchiʼitaʼaloʼob teʼ xookaʼ? 2) ¿Baʼax ken k-il teʼ tuláakʼ xookoʼ?
18 Pabloeʼ tu yaʼalaj: «Tuláakal baʼax aʼalaʼab tiʼ le Kiliʼich Tsʼíiboʼ, tsʼíibtaʼan utiaʼal ka kaanbalnakoʼon, utiaʼal ka yanaktoʼon [esperanza] tu yoʼolal le chúukaʼan óolal yéetel le kiʼimak óolal k-ilik teʼ tsʼíiboʼoboʼ» (Rom. 15:4). U jaajileʼ yaʼab baʼax k-kanik tiʼ le baʼax tu beetaj Jéeoba, Abrahán, Isaak, Jacob yéetel Joseoʼ.
19 ¿Bix k-uʼuyikba ken k-il tuláakal le baʼax tu beetaj Jéeoba utiaʼal u yantal jeetsʼelil tiʼ yéetel tuláakal máakoʼ? ¿Máasaʼ ku péekskoʼon utiaʼal ka yanaktoʼon jeetsʼelil xan yéetel u maasil? Le baʼaxoʼob tu beetaj Abrahán, Isaak, Jacob yéetel Joseoʼ ku yeʼesikeʼ le paalaloʼoboʼ ku beetkoʼob le baʼax ku yilkoʼob u beetaʼal tumen u taataʼoboʼ. Ku kaʼansik xan toʼoneʼ Jéeobaeʼ ku yáantik le máaxoʼob ku yilik u yantal jeetsʼelil tiʼob yéetel u maasiloʼ. Lelaʼ bey u yúuchuloʼ, tumen jeʼex u yaʼalik Pabloeʼ, letiʼeʼ «u [Diosil] jeetsʼel óolal» (xokaʼak Romailoʼob 15:33 yéetel 16:20). Teʼ tuláakʼ xookoʼ yaan k-ilik baʼaxten tu yaʼalaj Pablo jach kʼaʼabéet k-ilik u yantaltoʼon jeetsʼelil yéetel u maasil bey xan bix jeʼel u páajtal k-beetkeʼ.
¿Baʼax tsʼoʼok a kanik?
• ¿Baʼaxoʼob tu beetaj Jacob utiaʼal u yantal jeetsʼelil tiʼ tu kaʼatéen yéetel Esaú?
• ¿Baʼax ku péekskoʼon k-beet le baʼaxoʼob tu beetaj Jéeoba utiaʼal u yantaltoʼon jeetsʼelil tu yéeteloʼ?
• ¿Baʼax ku kaʼansiktoʼon le baʼax tu beetaj Abrahán, Isaak, Jacob yéetel Joseoʼ?
[U kʼáatchiʼiloʼob le xookoʼ]
[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 23]
¿Baʼax le maas áant Jacob utiaʼal u yantal jeetsʼelil tiʼ yéetel Esauoʼ?
