Koʼoneʼex áalkabtik «yéetel chúukaʼan óolal le bej[oʼ]»

«Koʼox [...] [áalkabtik] yéetel chúukaʼan óolal le bej yaan táanil toʼonoʼ.» (HEB. 12:1)

1, 2. ¿Baʼax meyajnaj tiʼ Pablo utiaʼal u ketik bix u kuxtal juntúul máax meyajtik Dios?

CADA jaʼabeʼ ku beetaʼal ketlanoʼob tiʼ yaʼab luʼumiloʼob tuʼux ku yáalkab yaʼab máakoʼob. Yaan tiʼ le máaxoʼob ku táakpajloʼob, jeʼex le jach suuk u yáalkaboʼoboʼ, ku binoʼob yéetel u tuukulil u ganaroʼob, baʼaleʼ u maas yaʼabileʼ chéen ku kiʼimaktal u yóoloʼob ikil u táakpajloʼobiʼ yéetel ka kʼuchukoʼob tak tu xuul le ketlanoʼ.

² Le Bibliaoʼ yaʼab u téenel ku chʼaʼchiʼitik le ketlan áalkab utiaʼal u yeʼesik bix u kuxtal juntúul máax meyajtik Diosoʼ. Le oʼolal ka tu túuxtaj u yáax tsʼíib Pablo tiʼ le corintoiloʼoboʼ, tu yaʼalajtiʼob: «A wojleʼex teʼexeʼ tiʼ junpʼéel ketlan áalkabileʼ tuláakal ku yáalkaboʼob, baʼaleʼ chéen juntúul ku kʼamik le siibaloʼ. Áalkabnakeʼex utiaʼal ka kʼameʼex le siibaloʼ» (1 Cor. 9:24).

3. ¿Baʼax tu yóotaj u yaʼal Pablo le ka tu yaʼalaj chéen juntúul máax ku ganar tiʼ tuláakal le máaxoʼob ku yáalkaboʼoboʼ?

³ Baʼaleʼ Pabloeʼ maʼ táan u yaʼalik wa chéen juntúul máax meyajtik Dios kun kʼamik le kuxtal minaʼan u xuuloʼ. Tumen wa beyoʼ chéen kunel u tsʼáaik u yóol u maasil áalkab. ¿Baʼax túun tu yóotaj u yaʼale? U kʼaʼabéetil u beetik máak jeʼex le máaxoʼob ku ketlan áalkaboʼoboʼ. Cada juntúul tiʼ letiʼobeʼ ku jach líiʼskuba yéetel ku maas chichkúuntik u yáalkab utiaʼal u ganar. Pabloeʼ tu líiʼsaj u yóol le sukuʼunoʼob ka u yáalkabtoʼob u bejil le kuxtal beyoʼ. Chéen bey jeʼel u páajtal u kʼamikoʼob le kuxtal minaʼan u xuuloʼ. Baʼaleʼ teʼ áalkab jeʼelaʼ tuláakal le máaxoʼob kun kʼuchloʼob tak tu xuul kun kʼamik le siibaloʼ.

4. ¿Baʼax k-ojel yoʼolal le áalkab tiʼ u bejil le kuxtaloʼ?

⁴ Le máaxoʼob tsʼoʼok u xáantal káajak u yáalkaboʼob tu bejil le kuxtaloʼ, jach ku líikʼil u yóoloʼob ken u yuʼuboʼob le tʼaanoʼobaʼ, baʼaleʼ ku beetaʼal xan u tuukuloʼob. ¿Baʼaxten? Tumen le siibal kun tsʼaabiltoʼon way Luʼum wa teʼ kaʼanoʼ, jach nojoch u tojol, le oʼolal maʼ k-kʼáat k-peʼertiʼ. K-ojel junpʼéel bej chowak yéetel talam u yáalkabtaʼal, yaʼab baʼaloʼob jeʼel u beetik u náayal u yóol máakeʼ yéetel jeʼel u taasik talamiloʼobeʼ (Mat. 7:13, 14). Yéetel k-ojel yaan máaxoʼob ku xuʼulul u tsʼáaik u yóoloʼob áalkab wa ku xulik u yáalkabtikoʼob le bejoʼ. ¿Máakalmáak jujunpʼéel tiʼ le léechoʼob yéetel le talamiloʼob ken k-aktáantoʼ? ¿Bix jeʼel k-kanáantikba utiaʼal maʼ u beetkoʼob k-lúubuleʼ? ¿Baʼax jeʼel u páajtal k-beetik utiaʼal k-kʼuchul tak tu xuul utiaʼal k-kʼamik le siibaloʼ?

Unaj u yantaltoʼon chúukaʼan óolal utiaʼal k-ganar

5. ¿Tiʼ baʼax kaʼa tʼaanaj Pablo tiʼ Hebreob 12:1?

⁵ Le ka tsʼíibnaj Pablo tiʼ le hebreoʼob kajaʼanoʼob Jerusalén yéetel tiʼ tuláakal Judeaoʼ, kaʼa tʼaanaj tiʼ le ketlan áalkaboʼ (xokaʼak Hebreob 12:1). Letiʼeʼ maʼ chéen tu yaʼalaj baʼaxten maʼ unaj u xuʼulul u yáalkaboʼob tu bejil le kuxtaloʼ, baʼaxeʼ tu yaʼalaj baʼax unaj u beetkoʼob utiaʼal u ganaroʼob. Baʼaleʼ táanil tiʼ k-xakʼaltik le tsolnuʼuk tu tsʼáaj yéetel bix jeʼel k-tsʼáaik ichil k-kuxtaleʼ, koʼoneʼex ilik baʼaxten tu tsʼíibtajtiʼob le cartaaʼ yéetel baʼax modosil tu yaʼalajtiʼob ka u yeʼesoʼob.

6. ¿Bix tratartaʼabik le disipuloʼob tumen u nuuktakil le judíoʼoboʼ?

⁶ Le sukuʼunoʼob teʼ yáax siglo, maases le yanoʼob Jerusalén yéetel Judeaoʼ, jach yaʼab talamiloʼob ku muʼyajtikoʼob kaʼachi. Yáaxeʼ maʼatech u xuʼulul u chʼaʼpachtaʼaloʼob tumen u nuuktakil le judíoʼob nuʼuktik le kaajoʼ. Kʼaʼajaktoʼoneʼ letiʼob  beet u kíimsaʼal Jesús bey juntúul kʼasaʼan máakeʼ, tumen tu yaʼaloʼobeʼ táan u tsʼáaikuba tu contra le gobiernooʼ. Yéetel láayliʼ letiʼob chʼaʼpachtik u disipuloʼobeʼ. U libroil Beetaʼanoʼobeʼ ku yaʼalik bix úuchik u chʼaʼpachtaʼaloʼob, lelaʼ káaj maʼ sen úuch tiʼ le Pentecostés tu jaʼabil 33. Bey túunoʼ maʼ chéen chʼaʼabil u meyajtaʼal Dios teʼ kʼiinoʼob jeʼeloʼ (Hch. 4:1-3; 5:17, 18; 6:8-12; 7:59; 8:1, 3.)

7. ¿Tiʼ baʼax kʼiiniloʼob kuxaʼanoʼob kaʼach le cristianoʼob tu kʼamoʼob le carta tu tsʼíibtaj Pablooʼ?

⁷ Le yáax cristianoʼoboʼ kuxlajoʼob teʼ kʼiinoʼob jach taʼaytak u xuʼulsaʼal tiʼ u kaajil Judaoʼ. Jesuseʼ u yaʼalmiliʼ tiʼob le xuʼulsajil kun taal tu yóokʼol le kaaj maʼatech u yuʼubik tʼaanoʼ. Tu yaʼalaj xan tiʼob baʼaxoʼob kun úuchul táanil tiʼ u xuʼulsaʼal tiʼ Jerusalén yéetel tu yaʼalaj baʼax unaj u beetkoʼob utiaʼal u salvarkubaʼob (xokaʼak Lucas 21:20- 22). Unaj u kʼaʼajaltiʼob le baʼax u yaʼalmaj tiʼoboʼ: «Kanáantabaʼex, maʼ a chaʼik u chichtal a puksiʼikʼaleʼex tu yoʼolal kʼaakʼas kuxtal, káaltal yéetel u táan óolal u baʼaluba le kuxtalaʼ, utiaʼal maʼ u taasik jakʼ óolal tiʼ teʼex le kʼiinoʼ» (Luc. 21:34).

8. ¿Baʼaxoʼob beet u kaʼanal wa u xuʼulul u yáalkab jujuntúul máaxoʼob meyajtik Dios úuchjeakil?

⁸ Le ka tu tsʼíibtaj Pablo le carta tiʼ le hebreoʼoboʼ, tsʼokaʼaniliʼ u maan óoliʼ treinta jaʼaboʼob u yaʼal Jesús le tʼaanoʼoboʼ. ¿Baʼax úuchtiʼob ka maan le jaʼaboʼoboʼ? Jujuntúul tiʼ letiʼobeʼ joʼopʼ u náayal u yóoloʼob yoʼolal le talamiloʼob yéetel yoʼolal u chiʼichnakiloʼob le kuxtaloʼ yéetel maʼ tu muʼukʼaʼankúuntaj u fejoʼob utiaʼal u chúukpajal u yóol u meyajtoʼob Diosiʼ (Heb. 5:11-14). Yaan xaneʼ joʼopʼ u tuklikeʼ maas maʼalob ka kuxlak jeʼex u maasiloʼ, maʼ xaaneʼ ku tuklikeʼ maʼ jelaʼan ka u beet beyoʼ, tumen u maasil judíoʼoboʼ maʼ u xul u beetkoʼob baʼax ku yaʼalik Diosiʼ yéetel láayliʼ ku beetkoʼob jujunpʼéel baʼax ku yaʼalik le Leyoʼ. Yéetel yanoʼobeʼ tsʼoʼok u chʼaʼikoʼob saajkil wa tsʼoʼok u joʼopʼol u creertikoʼob le baʼax ku yaʼalik le máaxoʼob aʼalik unaj u seguer u beetkoʼob le baʼax ku yaʼalik le Ley yéetel uláakʼ baʼaloʼob suukaʼan u beetaʼal tumen le judíoʼoboʼ. ¿Baʼax túun ken u yaʼal Pablo tiʼ le sukuʼunoʼob utiaʼal maʼ u náayal u yóoloʼob yéetel ka seguernak u yáalkaboʼob tu bejil le kuxtaloʼ?

9, 10. 1) ¿Baʼax uláakʼ tu yaʼalaj Pablo tu tsʼoʼokbal le capítulo 10 tiʼ Hebreob utiaʼal u líiʼsik u yóol le sukuʼunoʼoboʼ? 2) ¿Baʼaxten tʼaanaj le apóstol tiʼ le baʼax u beetmaj le máaxoʼob meyajt Dios úuchjeakiloʼ?

⁹ Koʼoneʼex ilik le baʼax tu yaʼalaj Pablo yáanal u nuʼuktaj Dios utiaʼal u líiʼsik u yóol le hebreoʼoboʼ. Teʼ capítulo 10 tiʼ le carta tu tsʼíibtoʼ tu yaʼaleʼ le Leyoʼ «chéen junpʼéel u yoochel le maʼalob baʼaloʼob bíin taalakoʼ», yéetel tu yeʼesajtiʼobeʼ jach koʼoj u tojol le u kuxtal Cristo tu kʼuboʼ. Tu tsʼoʼokbal le capitulooʼ tu yaʼalajtiʼob: «Teʼexeʼ kʼaʼabéet u chúukpajal a wóoleʼex utiaʼal a beetkeʼex baʼax u kʼáat Jajal Dios utiaʼal a kʼamkeʼex [...] le baʼax u yaʼalmajteʼexoʼ. Tumen le Kiliʼich Tsʼíiboʼ ku yaʼalik: Séebaʼan, jach séebaʼan, bíin taalak le máax yaan u taaloʼ, maʼ tun xáantal» (Heb. 10:1, 36, 37).

¹⁰ Ka tsʼoʼokeʼ teʼ capítulo 11 tiʼ Hebreoboʼ, jach maʼalob úuchik u tsolik Pablo baʼax le u jaajil fejoʼ. Utiaʼal lelaʼ meyajnajtiʼ le baʼax tu beetaj jujuntúul xiiboʼob yéetel koʼoleloʼob tu yeʼesoʼob fe úuchjeakiloʼ. Ka tu yaʼalaj lelaʼ, ¿kʼexpaj wa tiʼ baʼax ku tʼaan? Maʼatech. Baʼaxeʼ meyajnajtiʼ utiaʼal u kʼaʼajsik tiʼ le sukuʼunoʼoboʼ, kʼaʼabéet maʼ u chʼaʼik saajkil máak utiaʼal u chúukpajal u yóol u yeʼes fe. U yojel le baʼax tu beetaj le máaxoʼob meyajt Dios úuchjeakiloʼ jeʼel u yáantkoʼob u aktáantoʼob le túuntaj óolaloʼob yéetel le talamiloʼoboʼ. Le oʼolal le ka tsʼoʼok u yaʼalik bix úuchik u yeʼesik u fejoʼobeʼ, tu líiʼsaj u yóoloʼob utiaʼal ka chúukpajak u yóoloʼob, tu yaʼalajtiʼob: «Tumen baʼpachtaʼanoʼon tumen yaʼab máaxoʼob tsʼoʼok u yeʼeskoʼob u yoksaj óolaloʼobeʼ, koʼox pʼatik juntséelil le baʼaxoʼob kʼatik k-beeloʼ, yéetel le kʼeban ku woʼoltikoʼonoʼ, ka k-áalkabt yéetel chúukaʼan óolal le bej yaan táanil toʼonoʼ» (Heb. 12:1).

«Yaʼab máaxoʼob»

11. ¿Bix u yáantkoʼon k-tuukul tiʼ le baʼax tu beetaj le «yaʼab máaxoʼob» tu yaʼalaj Pablooʼ?

¹¹ Le «yaʼab máaxoʼob» tu yaʼaloʼ maʼ chéen táan u chaʼantikoʼob baʼax ku yúuchuliʼ. Mix chéen táan u yilkoʼob wa yaan u ganar le máax wa le equipo uts tu tʼaanoʼoboʼ, baʼaxeʼ  utiaʼal u líiʼskoʼob u yóol le máaxoʼob ku ketlanoʼoboʼ. Letiʼobeʼ jach u yojloʼob u líiʼsoʼob u yóol máak, tumen tu kʼiiniloʼobeʼ tu tsʼoʼoksoʼob xan le áalkab tak tu xuuloʼ. Kex kimenoʼobeʼ, ku yaʼalaʼal bey kuxaʼanoʼobeʼ, tumen ku líiʼskoʼob u yóol máak. ¿Bix u yuʼubikuba le túumbenoʼob ken u yojéeltoʼob táan u yilaʼal u yáalkaboʼob tumen le máaxoʼob úuch joʼopʼok u yáalkaboʼoboʼ? Ku yáantaʼaloʼob utiaʼal ka maas chichchajak u yáalkaboʼob. Le «yaʼab máaxoʼob» yaan tu baʼpachoʼoboʼ ku yeʼesiktiʼob jeʼel u páajtal u ganaroʼob kex jach talam le ketlanoʼ. Wa ka tuukulnakoʼob tiʼ le bix chúukpajik u yóol le úuchben máakoʼoboʼ, yaan u líikʼil u yóoloʼob utiaʼal u seguer u yáalkabtikoʼob «yéetel chukaʼan óolal le bej[oʼ]». Le baʼax tu yaʼaloʼ jach tu líiʼsaj u yóol le hebreoʼob teʼ yáax siglooʼ, yéetel jach jeʼel u yáantkoʼon xaneʼ.

12. ¿Baʼaxten unaj k-tuukul tiʼ le máaxoʼob tu chʼaʼchiʼitaj Pablooʼ?

¹² Le baʼaxoʼob k-aktáantikoʼ bey jeʼex le baʼaxoʼob tu yilaj le máaxoʼob tu chʼaʼchiʼitaj Pablo chúukpaj u yóoloʼoboʼ. Koʼoneʼex ilik wa jaypʼéeliʼ. Noeiʼ kuxlaj tu tsʼook kʼiiniloʼob le yóokʼol kaab táanil tiʼ le Búulkabaloʼ. Toʼon xaneʼ kuxaʼanoʼob tu tsʼook kʼiiniloʼob le yóokʼol kaabaʼ. Tiʼ Abrahán yéetel Saraeʼ aʼalaʼabtiʼob ka u pʼat u luʼumoʼob utiaʼal ka xiʼikoʼob yaanal tuʼux, teʼeloʼ tu adorartoʼob u jaajil Dios le táan u páaʼtkoʼob u béeytal le baʼaxoʼob u yaʼalmoʼ. Tiʼ toʼoneʼ ku yaʼalaʼal xan ka k-pʼat paachil baʼaxoʼob uts t-ich yéetel ka k-tsʼáa k-óol k-beet baʼax uts tu tʼaan Jéeoba utiaʼal k-kʼamik le bendicionoʼob ken u tsʼáaoʼ. Moiseseʼ xáanchaj táan u muʼyajtik yaʼab baʼaloʼob teʼ desierto le táan u bin teʼ Luʼum Aʼalaʼan u Tsʼaʼabaloʼ. Toʼon xaneʼ yaan k-aktáantik yaʼab talamiloʼob teʼ kʼasaʼan yóokʼol kaab le táan k-bin tu bejil le túumben luʼumoʼ. U jaajileʼ jach jeʼel u yáantkoʼon k-ilik le baʼaxoʼob tu beetaj le xiiboʼob yéetel le koʼoleloʼob úuchjeakiloʼ, ichil lelaʼ táakaʼan le baʼaxoʼob maʼalob yéetel le jatsʼuts modos tu yeʼesoʼoboʼ bey xan le baʼaxoʼob maʼ jach maʼalob tu beetoʼoboʼ (Rom. 15:4; 1 Cor. 10:11).

Le baʼax áantoʼob utiaʼal u ganaroʼoboʼ

13. ¿Baʼax talamiloʼob tu muʼyajtaj Noé, yéetel baʼax áant u aktáantoʼob?

¹³ Yaan junpʼéel modos áant le máaxoʼob meyajt Jéeoba tu yaʼalaj Pablo chúukpaj u yóoloʼob u yáalkabtoʼob le bej tak tu xuuloʼ. Juntúul tiʼ letiʼobeʼ Noé, koʼoneʼex ilik baʼax tu beetaj (xokaʼak Hebreob 11:7). Jéeobaeʼ tu yaʼalajtiʼ: «[Nikaʼaj] in túuxt junpʼéel búulkabal [...] ka u xuʼuls tuláakal baʼax kuxaʼan» (Gén. 6:17). ¿Baʼaxten ku yaʼalik Pablo leloʼ «baʼaloʼob maʼiliʼ» ilaʼakoʼobiʼ? Tumen mix juntéen ilaʼak junpʼéel xuʼulsajil beyoʼ. Baʼaleʼ kex mix juntéen ilaʼakeʼ, Noeiʼ maʼ tu tuklaj wa maʼ kun úuchliʼ. Tumen letiʼeʼ yaan u fe. Ku creertik Jéeobaeʼ yaan u beetik le baʼax tu yaʼaloʼ, le oʼolal mix juntéen tu tuklaj jach talam le baʼax aʼalaʼabtiʼ ka u beetoʼ. Baʼaxeʼ «tu beetaj tuláakal baʼax aʼalaʼabtiʼ» tumen Dios (Gén. 6:22). Tsʼoʼoleʼ maʼ chéen junpʼíit le baʼax tu beetoʼ, tumen tu beetaj le arcaoʼ, tu yoksaj u yoʼochoʼob yéetel u yoʼoch le baʼalcheʼoboʼ, tu yoksaj le baʼalcheʼoboʼ, tu kʼaʼaytaj yaan u taal le Búulkabaloʼ yéetel tu yilaj u yáantik u familia u meyajt Dios. Úuchik u yeʼeskoʼob fe yéetel chúukaʼan óolaleʼ páajchaj u salvarkubaʼob yéetel tu kʼamoʼob yaʼab utsiloʼob.

14. ¿Baʼax talamil tu muʼyajtaj Abrahán yéetel Sara, yéetel baʼax k-kanik tiʼ letiʼob?

¹⁴ Ichil le «yaʼab máaxoʼob» baʼpachmiloʼonoʼ tiaʼan Abrahán yéetel Saraiʼ. Letiʼobeʼ maʼalob yaniloʼob kaʼach tu kaajil Ur, le oʼolal wa ka xiʼikoʼob táanxelileʼ maʼ u yojloʼob bix kun bin tiʼobiʼ. Baʼaleʼ tu yeʼesoʼob fe yéetel tu yuʼuboʼob tʼaan kex maʼ chéen chʼaʼabil úuchik u beetkoʼobiʼ. Yoʼolal tuláakal le baʼax tu beetaj Abrahán yoʼolal Diosoʼ, jach maʼalob úuchik u yaʼalaʼal letiʼeʼ u taata «tuláakal le máaxoʼob yaan oksaj óolal tiʼoboʼ» (Rom. 4:11). Pabloeʼ tu chʼaʼchiʼitaj chéen jujunpʼéel tiʼ le baʼaloʼob maʼalobtak tu beetoʼ, tumen le máaxoʼob tiʼ tu yaʼaloʼ u kʼaj óoloʼob bix úuchik u kuxtal. Baʼaleʼ tu yaʼalaj junpʼéel baʼax jatsʼuts ku kaʼansiktoʼon: «Tuláakloʼob [le máaxoʼob meyajt Dios, jeʼex Abrahán yéetel u familia] kíimoʼob kex maʼ tu kʼamoʼob le baʼaloʼob aʼalaʼabtiʼob tumen Jajal Diosoʼ; baʼaleʼ tumen yaan  u yoksaj óolaloʼobeʼ, tu paktoʼob náachileʼ ka tu yoksaj óoltoʼob, ka tu yiloʼob yéetel kiʼimak óolal. Beyoʼ tu yeʼesajoʼobeʼ táanxel luʼumiloʼob chéen kʼáatal ku beetkoʼob way yóokʼol kaabeʼ» (Heb. 11:13). Lelaʼ ku yeʼesikeʼ u fejoʼob yéetel le bix u biskubaʼob yéetel Jéeoba áantoʼob utiaʼal ka áalkabnakoʼob yéetel chúukaʼan óolaloʼ.

15. ¿Baʼax péeks Moisés muʼyaj yéetel u kaajal Dios?

¹⁵ Uláakʼ máax táakaʼan ichil le «yaʼab máaxoʼob» tu yeʼesoʼob fejoʼ Moisés. Letiʼeʼ maʼ tu yóotaj u seguert u kiʼimakkúuntik u yóol yéetel le ayikʼaliloʼob yaan kaʼach tiʼoʼ, baʼaxeʼ «tu yóotaj muʼyaj yéetel u kaajal Jajal Dios». ¿Baʼaxten? Tumen jeʼex u yaʼalik Pabloeʼ letiʼeʼ «u tsʼaamaj u paakat tiʼ le boʼol kun tsʼaabil tiʼ tumen Jajal Diosoʼ» yéetel «pʼáat jeetsʼel tiʼ u tuukul bey táan u yilik le Jajal Dios maʼ táan u yilaʼaloʼ» (xokaʼak Hebreob 11:24-27). Maʼ tu tukultaj «u kiʼimakkúuns[ik] u yóol tu yoʼolal tsʼeʼetsʼek kʼiinoʼob tiʼ u kiʼimak óolaliloʼob le kʼebanoʼ». Utiaʼal letiʼeʼ jach yaan Dios yéetel jach jaaj le baʼax u yaʼalmoʼ. Le oʼolal maʼ tu chʼaʼaj saajkiliʼ yéetel tu yeʼesaj chúukaʼan óolal. Jach tu tsʼáaj u yóol meyaj utiaʼal u jóoʼsik le israelitaʼob Egiptooʼ yéetel utiaʼal u nuʼuktikoʼob tak teʼ Luʼum Aʼalaʼan u Tsʼaʼabaloʼ.

16. ¿Baʼax áant Moisés utiaʼal maʼ u lúubul u yóol le ka aʼalaʼabtiʼ maʼ kun okol teʼ Luʼum Aʼalaʼan u Tsʼaʼabaloʼ?

¹⁶ Jeʼex Abrahaneʼ, Moiseseʼ maʼ tu yilaj u béeytal le baʼax u yaʼalmaj u beetik Jéeobaoʼ. Le jach taʼaytak u yokol le israelitaʼob teʼ Luʼum Aʼalaʼan u Tsʼaʼabaloʼ, Jéeobaeʼ tu yaʼalajtiʼ: «Bíin a wil náach le luʼum bíin [in] tsʼáa tiʼ le israelitaʼoboʼ, baʼaleʼ maʼ bíin ookkechiʼ». ¿Baʼaxten castigartaʼab Moisés yéetel Aarón beyoʼ? Tumen jach náaksaʼab u yóoloʼob tumen le israelitaʼoboʼ ka pʼáat maʼ tu yeʼesoʼob tsiikil tiʼ Diosiʼ. Jéeobaeʼ tu yaʼalajtiʼob: «Ta maʼ oksaj óolteneʼex tu táan le israelitaʼob, kaʼalikil tiʼ yaneʼex tu jaʼiloʼob Meriba-cades[eʼ]» (Deu. 32:51, 52). ¿Lúub wa u yóol Moisés wa tsʼíikilnaj tu yoʼolal? Maʼatech. Ka tu tsʼáaj u bendición  yóokʼol le kaajoʼ, tu yaʼalaj: «Israel kiʼ a wóol teech, ¿yéetel máax jeʼel u páajtal a keʼeteleʼ? Yuumtsileʼ tu kʼabil tu [salvartech]; letiʼ kanáantkech bey xan ku yáantkech, ¡letiʼ u máaskabil a béeychajal!» (Deu. 33:29).

Le baʼaxoʼob k-kanikoʼ

17, 18. 1) ¿Baʼax ku kaʼansiktoʼon le «yaʼab máaxoʼob» chúukpaj u yóoloʼoboʼ? 2) ¿Baʼax ken k-il teʼ tuláakʼ xookoʼ?

¹⁷ Ken k-xakʼalt le baʼaxoʼob tu beetaj le «yaʼab máaxoʼob» chúukpaj u yóoloʼoboʼ, k-ilkeʼ unaj k-jach kʼubik k-óol tiʼ Dios yéetel k-jach creertik yaan u béeykuntik le baʼaxoʼob u yaʼalmoʼ (Heb. 11:6). Le fejoʼ junpʼéel baʼax unaj k-tsʼáaik táanil ichil k-kuxtal, maʼ unaj k-pʼatik paachiliʼ. Maʼ beyoʼon jeʼex le máaxoʼob maʼatech u meyajtikoʼob Diosoʼ, tumen toʼoneʼ k-ilik Jéeoba, «le Jajal Dios maʼ táan u yilaʼaloʼ», lelaʼ ku yáantkoʼon utiaʼal u chúukpajal k-óol áalkab (2 Cor. 5:7).

¹⁸ U jaajileʼ maʼ chéen chʼaʼabil u yáalkab máak tu bejil le kuxtaloʼ. Baʼaleʼ tuláakloʼon jeʼel u páajtal k-ganareʼ. Teʼ tuláakʼ xookoʼ yaan k-ilik baʼax uláakʼ jeʼel u yáantkoʼoneʼ.

¿Jeʼel wa k-kanik k-tsoleʼ?

• ¿Baʼaxten yaʼab u téenel tu chʼaʼchiʼitaj Pablo le «yaʼab máaxoʼob» meyajt Dios úuchjeakiloʼ?

• ¿Bix u yáantkoʼon le k-tuukul tiʼ le baʼax tu beetaj le «yaʼab máaxoʼob» meyajt Dios úuchjeakiloʼ?

• ¿Baʼax k-kanik tiʼ Noé, Abrahán, Sara yéetel Moisés?

[U kʼáatchiʼiloʼob le xookoʼ]

[Foto yaan teʼ táan juʼun 19]

Abrahán yéetel Saraeʼ tu yóotaj u pʼatoʼob le baʼax yaan kaʼach tiʼob tu kaajil Uroʼ