Xeen tiʼ baʼax ku taasik

Xeen tu cuadroil baʼax ku taasik

«Kʼojaʼanen bejlaʼeʼ, ¡baʼaleʼ maʼ utiaʼal mantatsʼiʼ!»

«Kʼojaʼanen bejlaʼeʼ, ¡baʼaleʼ maʼ utiaʼal mantatsʼiʼ!»

«Kʼojaʼanen bejlaʼeʼ, ¡baʼaleʼ maʼ utiaʼal mantatsʼiʼ!»

Tsikbaltaʼab tumen Sara van der Monde

Yaʼab máakeʼ suuk u yaʼalikten: «Sara, jach jatsʼuts u yilaʼal bix a cheʼej. ¿Baʼaxten mantatsʼ kiʼimak a wóol?». Teneʼ kin waʼaliktiʼobeʼ yaan junpʼéel baʼax jatsʼuts kin páaʼtik. Kin waʼaliktiʼob: «Kʼojaʼanen bejlaʼeʼ, ¡baʼaleʼ maʼ utiaʼal mantatsʼiʼ!».

SÍIJEN tu jaʼabil 1974, tu kaajil París (Francia). Talam úuchik in síijil, ka tsʼoʼokeʼ ilaʼab yaanten parálisis cerebral. Óoliʼ maʼ tu páajtal in péeksik in wook yéetel in kʼaboʼob, tsʼoʼoleʼ maʼ tu jach naʼataʼal baʼax kin waʼalik. Tsaʼay ten xan epilepsia yéetel pʼáat jach séeb in kʼojaʼantal.

Ka tu tsʼáajten kaʼapʼéel jaʼabeʼ binoʼon kajtal tu noj kaajil Melbourne, Australia. Kaʼapʼéel jaʼab xiʼikoʼoneʼ ka tu pʼatoʼon in taata. Leloʼ letiʼe yáax ka tin wuʼuyinba naatsʼ tiʼ Diosoʼ. In maamaeʼ x-jaajkunaj tiʼ Jéeoba yéetel ku bisken kaʼach teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ, teʼeloʼ tin kaneʼ Dioseʼ u yaabiltmen yéetel ku kanáantiken. Le yaabilaj ku yeʼesikten xan in maama yéetel le baʼaxoʼob ku yaʼaliktenoʼ tu líiʼsoʼob in wóol, yéetel tu beetaj in wuʼuykinba maʼalob kex talam yanilen.

In maamaeʼ tu kaʼansen payalchiʼ tiʼ Jéeoba. U jaajileʼ leloʼ maas maʼ talam in wilkiʼ, tumen chéen tin tuukul kin máansik le baʼax kin waʼalikoʼ. Jach ku taasikten kiʼimak óolal in wojéeltik Jéeobaeʼ ku naʼatik le baʼax kin waʼalik chaanbéeliloʼ (Sal. 65:2).

Le bix in aktáantik le talamiloʼoboʼ

Ka tu tsʼáajten cinco jaʼaboʼobeʼ, tsʼoʼok u pʼáatal maas maʼ tu páajtal in péek, kʼaʼabéetchaj u tsʼaʼabal junpʼéel baʼax tin wook utiaʼal u béeytal in xíimbal. Jeʼel u páajtal u yaʼaleʼ maʼatech u páajtal in xíimbal, chéen kin takchalankil. Ka tu tsʼáajten 11 jaʼaboʼobeʼ pʼáat jach junpuliʼ maʼ tu páajtal in xíimbal. Kʼaʼabéetchaj junpʼéel grúa eléctrica utiaʼal in líikʼil tin cama utiaʼal in kutal tin silla de ruedas yaan u chan motoril ku páajtal in manejartik.

U jaajileʼ yaan kʼiineʼ ku lúubul in wóol. Baʼaleʼ ku kʼaʼajalten le baʼax suuk k-aʼalik ichil in wotochoʼ: «Maʼ a chiʼichnaktal yoʼolal le baʼax maʼ tu páajtal a beetkoʼ, baʼaxeʼ beet le ku páajtaloʼ». Lelaʼ tsʼoʼok u yáantken utiaʼal u páajtal in natʼik tsíimin, in bin tiʼ barco, tiʼ canoa yéetel in nuʼuktik junpʼéel coche tiʼ junpʼéel bej wóolis wa pista. Ku páajtal in bonik baʼax uts tin wich, in chuuy yéetel in beetik baʼaloʼob de cerámica.

Yoʼolal bix in wanileʼ, yaan máaxoʼob tuklik maʼ tu páajtal in meyajtik Dios jeʼex u juntúul máax minaʼan wa baʼax kʼojaʼanil tiʼeʼ. Ka tu tsʼáajten 18 jaʼaboʼobeʼ, juntúul profesoraeʼ tu yaʼalajten ka jóokʼken tin wotoch utiaʼal in pʼatik u religión in maama. Tu yaʼalajten jeʼel u yáantken in kaxt tuʼux in pʼáataleʼ. Baʼaleʼ tin waʼalajtiʼ mix bikʼin ken in pʼat in religión yéetel ken in wuʼuy jeʼel u páajtal in pʼáatal tin juunaleʼ letiʼ ken jóokʼken tin wotoch.

Maʼ úuch tsikbalnaken yéetel le profesoraoʼ ka okjaʼanajen. Kaʼapʼéel jaʼab tsʼoʼokokeʼ máanen kajtal tiʼ junpʼéel naj maʼ nojchiʼ, teʼeloʼ jach kiʼimak in wóoliʼ, tumen kin wuʼuyik jeʼel u páajtal in beetik yaʼab baʼaloʼobeʼ.

Junpʼéel baʼax maʼ táan in páaʼtik kaʼachiʼ

Ichil tuláakal le jaʼaboʼob tsʼoʼok u máanoʼ, tsʼoʼok in aktáantik jejeláas túuntaj óolaloʼob. Junpʼéel kʼiineʼ maʼ tin jáan kaxtaj baʼax in waʼal ka aʼalaʼabten tumen juntúul in wéet xook wa jeʼel u tsʼoʼokol in beel tu yéeteleʼ, letiʼeʼ kʼojaʼan xan. Tu káajbaleʼ maʼalob úuchik in wuʼuyik, tumen jeʼex u maasil x-chʼúupalaloʼobeʼ, uts tin tʼaan ka yanak máax yéetel in máansik in kuxtal. Baʼaleʼ tumen tu kaʼatúulaloʼon kʼojaʼanoʼoneʼ, chan talam ka yanaktoʼon kiʼimak óolal. Tsʼoʼoleʼ letiʼeʼ yaanal u religión, le oʼolal baʼaxoʼob k-creertik yéetel baʼaxoʼob k-beetkeʼ maʼ junpʼéeliliʼobiʼ. Le oʼolaleʼ, ¿bix ken k-máansik k-kuxtal junmúuchʼ? Teneʼ in chʼaʼtukultmaj u tsʼoʼokol in beel yéetel juntúul sukuʼun, jeʼex u yaʼalik Diosoʼ (1 Cor. 7:39). Le oʼolal tin waʼalajtiʼ maʼ kun béeytal u tsʼoʼokol in beel tu yéetel.

Mix juntéen yaachajak in wóol yoʼolal leloʼ. Yéetel jach in wojel yaan u yantalten kiʼimak óolal teʼ túumben luʼum u yaʼalmaj u tsʼáaik Diosoʼ (Sal. 145:16; 2 Ped. 3:13). Le maʼ kʼuchuk le kʼiin jeʼeloʼ, tsʼoʼok in chʼaʼtuklik u chúukpajal in wóol in meyajt Jéeoba yéetel maʼ u jach yaatal in wóol yoʼolal bix yanilen bejlaʼeʼ.

Jach kin tsʼíiboltik ka kʼuchuk u kʼiinil u páajtal in líikʼil tin silla de ruedas yéetel u máan in wáalkab. Yéetel ka in waʼaleʼ: «Kʼojaʼanen kaʼachi, baʼaleʼ bejlaʼeʼ maʼatech, yéetel ¡maʼ kin kaʼa kʼojaʼantal mix bikʼin!».