¿Bix a tsʼáaik tsolnuʼuk tiʼ u maasil?

¿Yaan wa máax tsʼoʼok u kʼáatiktech junpʼéel tsolnuʼuk? Maʼ xaaneʼ kʼáataʼabtech: «¿Baʼax unaj in beetik?», «¿Unaj wa in bin teʼ kʼiinbesajaʼ?», «¿Unaj wa in xokik le carreraaʼ?», «¿Unaj wa in biskinba tu yéetel?».

Maʼ xaaneʼ yaan máax jeʼel u kʼáatiktech áantaj utiaʼal u chʼaʼtuklik wa baʼax yaan yil yéetel u amigoʼob, u láakʼtsiloʼob wa yéetel bix u biskuba yéetel Jéeoba. ¿Baʼax kun meyajtech utiaʼal a núukiktiʼ? ¿Baʼax suuk a beetik utiaʼal a tsolik u nuʼuk tiʼ u maasil? Kex jeʼel baʼaxak ka kʼáataʼak tiʼ máakeʼ, Proverbios 15:28 ku yaʼalik: «Le máak tiʼibil [wa toj] u kuxtaleʼ ku tuklik baʼax bíin u núuke». Koʼoneʼex ilik cinco baʼaxoʼob ku yaʼalik le Biblia jeʼel u yáantkoʼon ken k-tsol u nuʼuk tiʼ wa máaxoʼ.

1 Ilawil a naʼatik baʼax talamil yaan.

«J-maʼ ojéelal yéetel junpʼéel baʼal suʼtsil u núukaʼal junpʼéel tʼaan wa maʼ tu yuʼubaʼal baʼax ku yaʼalaʼal.» (PRO. 18:13)

Utiaʼal u tsʼaʼabal junpʼéel maʼalob tsolnuʼukeʼ, kʼaʼabéet u yojéeltik máak baʼax talamil yaan yéetel bix u tuukul le máax kʼáatikoʼ. Jeʼex wa ka tʼaʼankoʼon tumen wa máax tiʼ teléfono utiaʼal u kʼáatiktoʼon baʼax bejil maas naatsʼ utiaʼal u kʼuchul t-otocheʼ. ¿Baʼax unaj a wojéeltik utiaʼal a wáantik? ¿Jeʼel wa u páajtal a waʼalik baʼax bejil maas naatsʼ wa maʼ a wojel tuʼux yaneʼ? Maʼatan. Utiaʼal u tsʼaʼabal xan junpʼéel maʼalob tsolnuʼuk tiʼ wa máaxeʼ, táanileʼ unaj u yojéeltik máak «tuʼux yaan», wa baʼax talamil yaantiʼ yéetel baʼax ku tuklik. ¿Baʼaxoʼob jeʼel u yáantkech utiaʼal a tsʼáaik junpʼéel maʼalob tsolnuʼuk tiʼeʼ? Wa maʼ u yojel máak jach baʼax ku yúuchultiʼeʼ, maʼ xaaneʼ yaan u maas xaʼakʼpajal u tuukul yoʼolal le baʼax ken k-aʼaltiʼoʼ (Luc. 6:39).

Kʼáattiʼ baʼax tsʼoʼok u yojéeltik yoʼolal le talamiloʼ. Uláakʼ baʼax maʼalob ka u beet máakeʼ, letiʼe ka u beet kʼáatchiʼob, jeʼex: «¿Baʼax tekstoiloʼob ka tuklik jeʼel u yáantkecheʼ?», «¿Baʼax utsiloʼob wa talamiloʼob jeʼel u taasiktech wa ka beetik junpʼéel bix tsʼoʼok a tuklikoʼ?», «¿Baʼaxoʼob tsʼoʼok a xokik tu yoʼolal?», «¿Baʼax tsʼoʼok u yaʼaliktech le ancianoʼob teʼ múuchʼulil, a taataʼob wa le sukuʼun tsʼáaiktech xookoʼ?».

Le baʼaxoʼob ken u yaʼaloʼ jeʼel u yáantkech a wil baʼax tsʼoʼok u beetik utiaʼal u yutskíintik le talamil yaantiʼoʼ bey xan baʼax tsʼoʼok u yaʼalaʼaltiʼ. Tsʼoʼoleʼ jeʼel u yáantkech a wil wa chéen u kʼáat ka aʼalaʼak baʼax taak u yuʼubikeʼ (2 Tim. 4:3).

  2 Maʼ a jáan aʼalik baʼax unaj u beetik.

«[Cada juntúul] tiʼ teʼexeʼ unaj u yuʼubaj séebaʼan, baʼaleʼ maʼ unaj u séeb tʼaaniʼ.» (SANT. 1:19)

Kex taak u yáantik máak uláakʼeʼ maʼ maʼalob ka u jáan tsʼáa junpʼéel tsolnuʼukiʼ, lelaʼ maases wa maʼ u xakʼalxokt máak baʼax maʼalob ka beetaʼakiʼ. Proverbios 29:20, (NM), ku yaʼalik: «¿Tsʼoʼok wa a wilik juntúul máak séeb u jáajan tʼaan? Maas yaan u bin utsil tiʼ juntúul j-maʼ naʼat ke tiʼ letiʼ».

Jóoʼs u tiempoil utiaʼal a wilik wa le baʼax ken a waʼaloʼ bey jeʼex u yaʼalik le Bibliaoʼ. Maʼalob ka tukle: «¿Tsʼoʼok wa u joʼopʼol in tuukul jeʼex u tuukul le yóokʼol kaabaʼ?» (1 Cor. 2:12, 13). Kʼaʼajaktecheʼ maʼ unaj a jáan tsʼáaik junpʼéel tsolnuʼuk chéen tumen taak a wáantajiʼ. Ka tu yojéeltaj apóstol Pedro le baʼax ken u muʼyajt Jesusoʼ, tu yaʼalajtiʼ: «¡Maʼ u yóotik Jajal Dios, Yuumtsil! ¡Mix bikʼin ka kʼuchuk úuchul tiʼ teech le baʼalaʼ!». Le baʼax tu beetoʼ ku yeʼesikeʼ tak juntúul máak taak u yáantajeʼ, wa maʼ tu kanáantik baʼax ku yaʼalikeʼ, jeʼel u yaʼalik junpʼéel baʼax eʼesik maʼ tu «tuukul jeʼel bix u tuukul Jajal Dioseʼ, baʼaleʼ [ku] tuukul jeʼel bix u tuukul máakoʼobeʼ» (Mat. 16:21-23). Le oʼolal jach maʼalob ka u tukult máak tubeel baʼax ken u yaʼale. Maʼalob ka kʼaʼajaktoʼoneʼ chéen junpʼíit baʼax k-ojel tu tséel le bukaʼaj baʼax u yojel Diosoʼ (Job 38:1-4; Pro. 11:2).

3 Meyajnaktech le Bibliaoʼ.

«Teneʼ maʼ tin beetik mix baʼal chéen tu juunal in wóolal. Baʼaleʼ kin waʼalik chéen le baʼax tu kaʼansajten le Taataoʼ.» (JUAN 8:28)

¿Jeʼel wa a waʼalik tiʼ le máax kʼáatiktech wa baʼax: «Wa teneʼ jeʼel in beetik...»? Kex maʼ talam le baʼax ku kʼáatik wa máaxoʼ, maas maʼalob ka u yeʼes máak kabal óolal jeʼex úuchik u beetik Jesuseʼ. Letiʼeʼ maas yaan u naʼat yéetel yaʼab baʼax u yojel, baʼaleʼ letiʼeʼ tu yaʼalaj: «Teneʼ maʼ tu juunal in wóolal kin tʼaaniʼ, le Taata máax túuxtenoʼ u yaʼalmajten baʼax unaj in waʼalik yéetel baʼax unaj in kaʼansik» (Juan 12:49, 50). Le baʼaxoʼob tu kaʼansaj yéetel le tsolnuʼukoʼob tu tsʼáaj Jesusoʼ, tu beetaj jeʼex u yaʼalik u Taataeʼ.

Jeʼex Lucas 22:49 ku yaʼalikeʼ táanil tiʼ u maʼachal utiaʼal kíimsbileʼ, kʼáataʼabtiʼ tumen u disipuloʼob wa yaan u baʼateloʼob utiaʼal maʼ u beetaʼal mix baʼal tiʼ. Juntúul tiʼ letiʼobeʼ tu beetaj loob yéetel u espada. Le baʼax ku yaʼalik Mateo 26:52 tak 54 ku yeʼesikeʼ tak teʼ súutukil jeʼeloʼ, Jesuseʼ tu jóoʼsaj tiempo utiaʼal u yáantik le disipulo u naʼat baʼax uts tu tʼaan Jéeobaoʼ. Jesuseʼ u yojel baʼax u kʼáat u yaʼal Génesis 9:6 yéetel le profecía ku taasik le Salmo 22 yéetel Isaías capítulo 53. Le oʼolal le tsolnuʼuk tu tsʼáajoʼ maʼalob yéetel áantajnaj utiaʼal maʼ u kíimsaʼal mix máakiʼ, tsʼoʼoleʼ tu kiʼimakkúuntaj u yóol Jéeoba.

  4 Meyajnaktech le biblioteca ku tsʼáaik le palitsiloʼ.

«¿Máax le palitsil chúukpajaʼan u yóol yéetel yaan u naʼat, ku pʼaʼatal tumen u tsʼuulil utiaʼal u táan óolt le máaxoʼob otochnáaloʼob utiaʼal ka u tsʼáa janal tiʼob tu yorailoʼ?» (MAT. 24:45)

Jesuseʼ tsʼoʼok u tsʼáaik le palitsil chúukpajaʼan u yóol yéetel yaan u naʼat utiaʼal u tsʼáaiktoʼon le kaʼansaj ku keʼetel yéetel janaloʼ. Wa kʼaʼabéet a tsʼáaik tsolnuʼuk yoʼolal baʼaxoʼob jach kʼaʼanaʼantakeʼ, ¿ka jóoʼsik wa tiempo utiaʼal a xakʼalxoktik le jóoʼsaʼaniloʼoboʼ?

Le libro Índice de las publicaciones Watch Tower yéetel le Watchtower Library * jach yaʼab baʼaxoʼob ku tsolik. Jach maʼ maʼalob ka pʼáatak maʼ u meyajtoʼoniʼ. Tiʼ yaʼab baʼax ku tʼaan yéetel yaʼab xookoʼob ku taasik utiaʼal u yáantaʼal jeʼel máaxakeʼ. ¿Jeʼel wa u páajtal a wáantik wa máax utiaʼal u kanik u kaxt le baʼax ku yaʼalik le Biblia yéetel utiaʼal u naʼatik baʼax ku kaʼanskeʼ? Jeʼex junpʼéel mapa jeʼel u yáantik máak u yil tuʼux unaj u bineʼ, le nuʼukuloʼob ku tsʼáaik le palitsiloʼ jach jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal ka k-il baʼax unaj k-beetik utiaʼal maʼ k-jóokʼol tu bejil le kuxtaloʼ.

Yaʼab ancianoʼobeʼ tsʼoʼok u yáantkoʼob le j-kʼaʼaytajoʼob utiaʼal ka meyajnaktiʼob le libro Índice wa le Watchtower Library, utiaʼal u yilkoʼob baʼax ku yaʼalik le Biblia yoʼolal le baʼax u kʼáat u yojéeltoʼoboʼ. Beyoʼ maʼ chéen ku yáantaʼaloʼob u yiloʼob u núukil le kʼáatchiʼob yaantiʼoboʼ, baʼaxeʼ ku kaʼansaʼaloʼob xakʼalxook yéetel utiaʼal ka suukchajak u meyajtiʼob le áantajoʼob ku tsʼáaiktoʼon Jéeobaoʼ. Beyoʼ ku «suuktaltiʼob u chʼaʼnuʼuktikoʼob baʼax le utsoʼ bey xan baʼax le kʼaasoʼ» (Heb. 5:14).

5 Maʼ a chʼaʼtuklik baʼax ken u beet u maasil.

«Tumen cada juntúuleʼ yaan u bisik u kuuch.» (GAL. 6:5)

Jeʼex tsʼoʼok k-ilkoʼ, cada juntúul unaj u chʼaʼtuklik baʼax tsolnuʼukil ken u kʼame. Jéeobaeʼ u tsʼaamaj tiʼ tuláakal u páajtalil u chʼaʼtuklik wa yaan u beetik le baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ wa maʼ (Deu. 30:19, 20). Yaan horaeʼ yaʼab baʼax ku yaʼalik le Biblia yoʼolal junpʼéel baʼaloʼ, kex beyoʼ cada juntúul kun chʼaʼtuklik baʼax ken u beete. Le baʼax ku kʼáataʼaltoʼon yéetel le jaypʼéel jaʼab yaan tiʼ le máax kʼáatikoʼ, letiʼ unaj u yáantkoʼon k-il baʼax ken k-aʼaltiʼ; maʼalob ka k-tukle: «¿Teen wa unaj in wáantik yoʼolal le talamil yaantiʼaʼ?». Yaan baʼaloʼobeʼ letiʼe ancianoʼob unaj u yilkoʼoboʼ, baʼaleʼ wa juntúul táankelem paal kʼáatik le áantajoʼ, maas maʼalob ka áantaʼak tumen u taataʼob.

[Tsolajil]

[Foto yéetel cuadro yaan teʼ táan juʼun 8]

Baʼax maʼalob ka xakʼalxoktaʼak teʼ Adoración ich Familiailoʼ

Junpʼéel baʼax maʼalob ka beetaʼakeʼ letiʼe u kaxtaʼal u núukil le kʼáatchiʼob ku beetaʼal tiʼ máak teʼ kʼaʼaytajoʼ. ¿Jeʼel wa u páajtal a kaxtik jóoʼsaʼaniloʼob yéetel tekstoʼob jeʼel u núukik le kʼáatchiʼob ku beetaʼaltechoʼ? Jeʼex wa ka kʼáataʼaktech tumen juntúul sukuʼun wa juntúul kiik wa maʼalob ka káajak u biskuba yéetel wa máax utiaʼal ka tsʼoʼokok u beel tu yéeteleʼ, yáaxeʼ jeʼel u páajtal a kaxtik teʼ Índice wa teʼ Watchtower Library yáanal le xook «U biskuba máak yéetel máax uts tu yich (Concertar citas)» wa «Tsʼoʼokol beel (Matrimonio)», tsʼoʼoleʼ ku yilik máak le jóoʼsaʼaniloʼob ku taasik yáanaloʼ. Ken a xakʼalt junpʼéel tʼaaneʼ, ilawil wa ku yaʼalik xan «Ilaʼak xan (Véase también)», tumen jeʼel u yáantkech a wil uláakʼ baʼax ku tsoʼolol yoʼolal le baʼax ka kaxtikoʼ.

[Cuadro yaan teʼ táan juʼun 9]

Le áantajoʼob ku tsʼáaiktoʼon Jéeoba ichil u kaajaloʼ jeʼel u meyaj utiaʼal k-tsʼáaik maʼalob tsolnuʼuk wa u tsʼaʼabaltoʼoneʼ. Eclesiastés 12: 11 ku yaʼalik: «U kóomkom kaʼanbesaj j-ojéelajoʼobeʼ beyoʼob u múuchʼul u niʼ xúuleʼ. Le ken tsʼoʼokok u chʼiʼikiloʼob tu tsoololeʼ beyoʼob tsʼopcheʼ maʼalob chʼikaʼanil tumen juntúul [j-]kanan tamaneʼ». Jeʼex «u niʼ xúul», wa le cheʼob ku jóoʼsaʼal u punta utiaʼal u nuʼuktaʼal le baʼalcheʼob ku tsʼaʼabaloʼob meyajoʼ, le maʼalob tsolnuʼukoʼob ku tsʼaʼabal yéetel yaabilajoʼ ku yáantik máak utiaʼal u beetik baʼax maʼalob. U «chʼiʼikil» wa baʼaxeʼ ku meyaj utiaʼal u maas muʼukʼaʼankúuntaʼal. Le maʼalob tsolnuʼukoʼob xanoʼ jach ku yáantajoʼob utiaʼal ka xiʼik utsil tiʼ máak. Le máaxoʼob yaan u naʼatoʼoboʼ jatsʼuts u yilkoʼob u yaʼalikoʼob baʼal «tu tsoolol» jeʼex u nuʼuktik Jéeoba, le «[j-Kanan] taman[oʼ]».

Unaj k-aʼalik xan le baʼaxoʼob ku yaʼalik le j-Kanan taman ken k-tsʼáa tsolnuʼukoʼ. Toʼoneʼ jach maʼalob k-ilik u tsʼaʼabaltoʼon tsolnuʼuk yéetel k-tsʼáaik maʼalob tsolnuʼuk ken kʼaʼabéetchajak. Wa k-chʼaʼikoʼob tiʼ le baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ, maas yaan u yáantajoʼob utiaʼal ka xiʼik utsil tiʼ le máaxoʼob kʼamkoʼ.