1, 2. ¿Baʼax tu yaʼalaj Jesús kun úuchul tu tsʼook kʼiinoʼob maʼ xaaneʼ taakchaj u yojéeltik le disipuloʼob bix kun béeytaloʼ, yéetel baʼaxten?

TUUKULNEN tiʼ le kʼiin ka pʼáat Pedro, Santiago, Juan yéetel Andrés tu juunaloʼob yéetel Jesusoʼ. Letiʼobeʼ maʼ tu xuʼulul u tuukuloʼob tiʼ le baʼax u yaʼalmaj Jesús kun úuchul tiʼ le templooʼ (Mar. 13:1-4). Le oʼolal tu kʼáatoʼob tiʼ Jesús: «¿Baʼax kʼiin ken úuchuk le baʼaloʼobaʼ, yéetel baʼax chíikulal ken u yeʼes way yanecheʼ yéetel táan u taal u tsʼoʼokol tiʼ le yóokʼol kaabaʼ?» (Mat. 24:1-3). Jesuseʼ maʼ chéen tu yaʼalajtiʼob baʼax kun úuchul táanil tiʼ u xuʼulsaʼal u kaajil Jerusaleniʼ, baʼaxeʼ tu yaʼalaj xan baʼaxoʼob kun úuchul táanil tiʼ u xuʼulsaʼal u kʼasaʼan yóokʼol kaab Satanás. Maʼ xaaneʼ le disipuloʼoboʼ jach taakchaj u yojéeltikoʼob bix kun úuchul junpʼéel tiʼ le baʼaxoʼob tu yaʼalaj Jesusoʼ. Ka tsʼoʼok u tʼaan tiʼ nukuch talamiloʼob jeʼex baʼateltáambaloʼob, wiʼijil yéetel kʼasaʼanileʼ, Jesuseʼ tʼaanaj tiʼ junpʼéel maʼalob baʼal kun úuchul tu tsʼook kʼiinoʼob. Letiʼeʼ tu yaʼalaj: «U maʼalob péektsilil le Reinoaʼ yaan u kʼaʼaytaʼal tiʼ tuláakal yóokʼol kaab utiaʼal ka ojéeltaʼak tumen u kajnáaliloʼob tuláakal kaajoʼob, ken tsʼoʼokkeʼ letiʼ túun ken taalak u xuul» (Mat. 24:7-14).

² Le disipuloʼoboʼ tsʼokaʼaniliʼ u káajal u kʼaʼaytikoʼob «u maʼalob péektsilil u Reino Dios» yéetel Jesuseʼ (Luc. 8:1; 9:1, 2). Maʼ xaaneʼ kʼaʼajtiʼob le baʼax u yaʼalmaj Jesusaʼ: «U jaajileʼ, jach yaʼab le baʼax kun jochbiloʼ, baʼaleʼ le máaxoʼob kun joochoʼoboʼ junpʼíitoʼob. Le oʼolaleʼ, kʼáat óolteʼex tiʼ u Yuumil le kool ka u túuxt uláakʼ máakoʼob utiaʼal le joochoʼ» (Luc. 10:2). Baʼaleʼ ¿bix ken u kʼaʼaytoʼob le Reino «tiʼ tuláakal yóokʼol kaab utiaʼal ka ojéeltaʼak tumen u kajnáaliloʼob tuláakal kaajoʼob[oʼ]»? ¿Tuʼux kun taal uláakʼ máaxoʼob  kun joochoʼoboʼ? Le tiaʼanoʼob yéetel Jesusoʼ wa ka béeyak u yilkoʼob le baʼaxoʼob kun úuchul maas táaniloʼ, tsʼoʼok kaʼach u yojéeltikoʼobeʼ. Jeʼel kaʼach u jaʼakʼal u yóoloʼob ken u yiloʼob bix u béeytal le baʼax ku yaʼalik Mateo 24:14.

3. Bejlaʼeʼ ¿bix u béeytal Lucas 21:34, yéetel baʼax unaj k-tuklik?

³ Le baʼax tu yaʼalaj Jesusoʼ táan u béeytal, tumen bejlaʼeʼ u millonesil xiiboʼob yéetel koʼoleloʼob kʼaʼaytik u maʼalob péektsilil le Reino tuláakal yóokʼol kaaboʼ (Isa. 60:22). Baʼaleʼ le baʼax tu yaʼalaj Jesusoʼ tu tsʼáaj naʼatbileʼ yaan máaxoʼob tsaypachtikeʼ yaan u talamtaltiʼob u tsʼaatáantikoʼob u kʼaʼaytikoʼob le maʼalob péektsiloʼ. Lelaʼ u kʼáat u yaʼaleʼ u puksiʼikʼaloʼobeʼ yaan u «chuʼupul» wa yaan u saʼatal u yóol tiʼ yaanal baʼaloʼob (xok Lucas 21:34). Bejlaʼeʼ táan k-ilik u béeytal le baʼax tu yaʼaloʼ. Yaan máaxoʼob meyajtik Dioseʼ yaanal baʼax ku tsʼaatáantikoʼob. Bey u yeʼeskoʼob yoʼolal le meyajoʼob ku chʼaʼtuklik u beetkoʼob, bey xan le tuʼux ku náakal u xookoʼoboʼ. Ku yeʼeskoʼob xan yoʼolal le baʼaxoʼob ku kaxtik u yantaltiʼoboʼ, le bukaʼaj tiempo ku máanskoʼob tiʼ báaxaloʼob yéetel tiʼ náaysaj óolaloʼoboʼ. Le oʼolal maʼalob ka k-tukle: «¿Kux túun teen? Le baʼaxoʼob kin beetkoʼ, ¿baʼax ku yeʼesik in tsʼaatáantmaj?».

4. 1) ¿Baʼax tu kʼáataj Pablo ich payalchiʼ tu yoʼolal le filiposiloʼoboʼ, yéetel baʼaxten? 2) ¿Baʼax ken k-il teʼ xookaʼ bey xan teʼ tuláakʼoʼ, yéetel baʼaxten?

⁴ Teʼ yáax siglooʼ u maas yaʼabil le cristianoʼoboʼ táan kaʼach «u maas tsʼáaik u yóoloʼob u tsikbaltoʼob u tʼaan Dios yéetel x-maʼ saajkilil», jeʼex tu beetil Pablooʼ (Fili. 1:12-14). Baʼaleʼ kex beyoʼ unaj u yilkoʼob maʼ u xuʼulul u tsʼáaikoʼob táanil u meyajtikoʼob Dios. Le oʼolal Pabloeʼ payalchiʼinaj tu yoʼolal le sukuʼunoʼob yaan Filipos utiaʼal u tsʼáaikoʼob táanil «le baʼaloʼob maas kʼaʼanaʼantakoʼ» (xok Filiposiloʼob 1:9-11). Bejlaʼaʼ xaneʼ u maas yaʼabil le máaxoʼob meyajtik Diosoʼ yéetel x-maʼ saajkil ku kʼaʼaytikoʼob le maʼalob péektsiloʼ. Kex beyoʼ, ¿jeʼel wa u yáantkoʼon k-maas tsʼáa k-óol kʼaʼayt le maʼalob péektsil wa ka k-ojéelt baʼax táan u beetik u kaajal Jéeoba bejlaʼeʼ? Jeʼeleʼ. Le xookaʼ yaan u yáantkoʼon k-il bix u meyaj tiʼ Jéeoba u kaajal utiaʼal u béeytal Mateo 24:14. ¿Baʼax u tsʼaatáantmaj u kaajal Dios? K-ojéeltik baʼax u tsʼaatáantmeʼ, ¿baʼax ku péeksikoʼon k-beet yéetel k-familia? Teʼ tuláakʼ xookoʼ yaan k-ilik baʼax jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal u chúukpajal k-óol k-meyajt Jéeoba jeʼex u beetik u kaajaleʼ.

5, 6. 1) ¿Baʼaxten tu chaʼaj Jéeoba k-ojéeltik jujunpʼéel baʼal yoʼolal u kaajal teʼ kaʼanoʼ? 2) ¿Baʼax tu yilaj Ezequiel?

⁵ Yaʼab baʼaloʼob maʼ tu yaʼalaj Jéeoba ka tsʼíibtaʼak teʼ Bibliaoʼ. Maʼ xaaneʼ jatsʼuts kaʼach ka u tsol bix u meyaj u tsʼoʼomel máak bey xan u maasil baʼaxoʼob u beetmoʼ, baʼaleʼ maʼ tu beetiʼ. Baʼaxeʼ chéen tu beetaj u tsʼíibtaʼal baʼaxoʼob kʼaʼabéet k-naʼatik utiaʼal k-kuxtal jeʼex uts tu tʼaaneʼ (2 Tim. 3:16, 17). Jach jatsʼuts le baʼaxoʼob ku yaʼalik le Biblia yoʼolal u kaajal Jéeoba teʼ kaʼanoʼ. Jach ku kiʼimaktal k-óol k-xokik le baʼaxoʼob tu tsʼíibtaj Isaías, Ezequiel, Daniel yéetel Juan yoʼolal bix u nuʼuktik Dios le meyaj ku beetik u kaajal teʼ kaʼanoʼ (Isa. 6:1-4; Eze. 1:4-14, 22-24; Dan. 7:9-14; Apo. 4:1-11). Bey ka u síil le kaʼan utiaʼal k-ilik baʼax yanoʼ. ¿Baʼaxten tu yaʼalaj ka tsʼíibtaʼak teʼ Bibliaoʼ?

⁶ Tu beetaj utiaʼal maʼ u tuʼubultoʼon tiaʼanoʼon tu kaajaleʼ, teʼelaʼ táakaʼan le máaxoʼob adorartik teʼ kaʼan bey xan way Luʼumeʼ. Yaʼab baʼaxoʼob maʼ tu páajtal k-ilkeʼ táan u yúuchul utiaʼal u béeytal baʼax u kʼáat Jéeoba. Jeʼex Ezequieleʼ tu  yilaj junpʼéel nojoch carro ku chíikbesik u kaajal Jéeoba teʼ kaʼanoʼ. Le carrooʼ jach séeb u péek yéetel ku páajtal u jáan kʼexik tuʼux ku bin (Eze. 1:15-21). Cada ken balakʼnak u ruedasileʼ ku náachtal tuʼux ku kʼuchul. Ezequieleʼ tu yaʼalaj xan yoʼolal máax manejartik le carrooʼ: «Tin wilaj táan u léembal bey maʼalob jaʼabaʼan fierro súutpachtaʼan tumen kʼáakʼeʼ [...]. Bey úuchik in wilik u nojbeʼenil Yuumtsiloʼ» (Eze. 1:25-28). Maʼ xaaneʼ le profetaoʼ pʼáat jaajap u chiʼ tumen jaʼakʼ u yóol. Tu yileʼ tiʼ Dioseʼ ku meyaj u kiliʼich muukʼ utiaʼal u nuʼuktik tuláakal baʼax ku beetik u kaajal. Jach jatsʼuts le baʼax tu yilaj yoʼolal bix u meyaj u kaajal Jéeoba teʼ kaʼanoʼ.

7. ¿Bix u yáantkoʼon k-kʼub k-óol tiʼ Dios le baʼax tu yilaj Danieloʼ?

⁷ Danieleʼ tu yilaj xan yaʼab baʼaloʼob ku beetik k-kʼubik k-óol tiʼ Jéeoba. Chaʼab u yilik tiʼ junpʼéel náay juntúul ‹Nuxib›, ku chíikbesik Jéeoba, kulukbal tiʼ junpʼéel trono yaan u kʼáakʼil yéetel u ruedasil (Dan. 7:9). Jéeobaeʼ u kʼáat ka ilaʼak kaʼach tumen Danieleʼ, u kaajaleʼ maʼ chéen jelekbaliʼ, baʼaxeʼ táan u meyaj utiaʼal u beetik baʼax u kʼáat. Danieleʼ tu yilaj xan «juntúul máak chíikaʼan tiʼ u paal xiib», lelaʼ Jesús, le máax tsʼaʼan u nuʼukt u kaajal Jéeoba way Luʼumeʼ. U Reino Jesuseʼ maʼ chéen utiaʼal jujunpʼéel jaʼaboʼobiʼ, tumen u «páajtalileʼ maʼ tun kʼexpajal, u [Reinoeʼ] mix bikʼin bíin xuʼulsaʼak» (Dan. 7:13, 14). ¿Máasaʼ lelaʼ ku yáantkoʼon k-kʼub k-óol tiʼ Jéeoba bey xan utiaʼal k-ilik bukaʼaj maʼalobil baʼax ku beetik? Letiʼeʼ tu tsʼáaj «u páajtalil, u nojbeʼenil yéetel u [Reino]» tiʼ u Paal, máax chúukpaj u yóol kex jeʼel baʼaxak tu aktáanteʼ. Jeʼex k-ilkoʼ Jéeobaeʼ ku kʼubik u yóol tiʼ u Paal. Toʼon xaneʼ jeʼel  u páajtal k-kʼubik k-óol tiʼ Jesús, u nojchil ichiloʼonoʼ.

8. Yoʼolal le baʼax tsʼaʼab u yil Ezequiel yéetel Isaías tumen Jéeobaoʼ, ¿baʼax taakchaj u beetkoʼob, yéetel baʼax unaj xan u péeksikoʼon k-beete?

⁸ Ken k-il bix u meyaj u kaajal Jéeoba teʼ kaʼanoʼ, ¿baʼax unaj u péeksikoʼon k-beete? Jeʼex Ezequieleʼ maʼ xaaneʼ ku péeksik k-óol yéetel ku maas taaktal k-eʼesik kabal óolal ken k-naʼat le baʼaxoʼob ku beetik Jéeobaoʼ (Eze. 1:28). Ken k-il bix u meyaj u kaajal Jéeobaeʼ ku péeksikoʼon jeʼex tu péeksil Isaíasoʼ. Ka anchaj u páajtalil u tsikbaltik tiʼ le máakoʼob baʼax ku beetik Jéeobaeʼ, tu séebaʼanil tu beetaj (xok Isaías 6:5, 8). U yojel wa ku yáantaʼal tumen Jéeobaeʼ jeʼel u aktáantik jeʼel baʼaxakeʼ. Toʼon xaneʼ jach kiʼimak k-óol k-ilik u kaajal Dios teʼ kaʼanoʼ mix juntéen ku jeʼelel yéetel u tsʼaatáantmaj u beetik baʼax u kʼáat Jéeoba.

9, 10. ¿Baʼaxten kʼaʼabéet u yantal u kaajal Jéeoba way Luʼumeʼ?

⁹ Yéetel u yáantaj u Paaleʼ, Jéeobaeʼ tu beetaj u yantal junpʼéel kaaj way Luʼum utiaʼal u múul meyaj yéetel u kaajal yaan teʼ kaʼanoʼ. ¿Baʼaxten kʼaʼabéet junpʼéel u kaajal Dios way Luʼum utiaʼal u béeytal le baʼax ku yaʼalik Mateo 24:14? Koʼoneʼex ilik óoxpʼéel baʼaxten.

¹⁰ Yáaxeʼ, Jesuseʼ tu yaʼaleʼ le máaxoʼob tsaypachtikoʼ yaan u kʼuchloʼob «tak tu maas náachil le Luʼumaʼ» tu yoʼolal le maʼalob péektsiloʼ (Bax. 1:8). U kaʼapʼéeleʼ, kʼaʼabéet u nuʼuktaʼal bix kun tsʼaabil le kaʼansaj ku keʼetel yéetel janaloʼ yéetel unaj u kanáantaʼal le máaxoʼob kun kʼaʼaytajoʼ (Juan 21:15-17). U tsʼookeʼ, kʼaʼabéet u nuʼuktaʼal le máaxoʼob kʼaʼaytik le maʼalob péektsil utiaʼal u béeytal u muchʼkubaʼob u adorartoʼob Jéeoba yéetel utiaʼal u yeʼesaʼaltiʼob bix unaj u kʼaʼaytajoʼob (Heb. 10:24, 25). Tuláakal lelaʼ maʼ tu béeytal wa mix máak nuʼuktik. Utiaʼal u jóokʼol utsil le meyaj ku beetik le j-kʼaʼaytajoʼoboʼ, kʼaʼabéet u yaʼalaʼaltiʼob bix unaj u beetkoʼob.

11. ¿Bix jeʼel k-múul meyaj yéetel u kaajal Jéeobaeʼ?

¹¹ ¿Bix jeʼel k-múul meyaj yéetel u kaajal Jéeobaeʼ? Junpʼéel bixeʼ letiʼe k-kʼubik k-óol tiʼ le máaxoʼob tsʼaʼan tumen Jéeoba yéetel Jesús utiaʼal u nuʼuktoʼob le kʼaʼaytajoʼ. Yaʼab baʼax yaan teʼ yóokʼol kaab jeʼel u beetik u náayal u yóol le sukuʼunoʼob nuʼuktik le kʼaʼaytajoʼ. Baʼaleʼ kex beyoʼ, ¿baʼax chʼiikil u beet u kaajal Jéeoba way Luʼumeʼ?

12, 13. Le ancianoʼoboʼ, ¿bix u nuʼuktikoʼob le kʼaʼaytaj teʼ tuʼux yanoʼoboʼ, yéetel baʼaxten ku líiʼsik a wóol leloʼ?

¹² Tiʼ tuláakal yóokʼol kaabeʼ tsʼoʼok u tsʼaʼabal ancianoʼob úuch joʼopʼok u meyajtikoʼob Dios utiaʼal u nuʼuktikoʼob u kʼaʼaytaʼal le Reino teʼ tuʼux yanoʼoboʼ. Tu yorail u chʼaʼtuklikoʼob baʼax ken u beetoʼobeʼ ku xakʼalxoktikoʼob le Bibliaoʼ, tumen ku yilkoʼob bey junpʼéel ‹lámpara utiaʼal u yookoʼobeʼ, yéetel ku sáasilkuntik u beeloʼob› (Sal. 119:105). Ku kʼáatkoʼob xan tiʼ Jéeoba ka nuʼuktaʼakoʼob (Mat. 7:7, 8).

¹³ Jeʼex le ancianoʼob nuʼukt le kʼaʼaytaj teʼ yáax siglooʼ, le ancianoʼob nuʼuktik le kʼaʼaytaj bejlaʼoʼ chʼiikiloʼob u «kaʼan[soʼob] le baʼax ku yaʼalik Diosoʼ» (Bax. 6:4). Kiʼimak u yóol u yilkoʼob bix u bin le kʼaʼaytaj teʼ tuʼux yanoʼoboʼ, bey xan le bix u bin le kʼaʼaytaj tuláakal yóokʼol kaaboʼ (Bax. 21:19, 20). Utiaʼal u chʼaʼtuklikoʼob bix kun seguer le kʼaʼaytajoʼ, ku xakʼaltikoʼob le Bibliaoʼ yéetel ku chaʼik u nuʼuktaʼaloʼob tumen u kiliʼich muukʼ Dios, tu lugar  u chʼaʼtuklikoʼob yaʼab baʼaloʼob ka ilaʼak bey junpʼéel kuucheʼ (xok Baʼaxoʼob 15:28). Beyoʼ le sukuʼunoʼobaʼ ku yeʼeskoʼob bix unaj u beetik le múuchʼuliloʼoboʼ (Efe. 4:11, 12).

14, 15. 1) ¿Baʼaxoʼob ku beetaʼal utiaʼal u páajtal u kʼaʼaytaʼal le maʼalob péektsil tuláakal yóokʼol kaaboʼ? 2) ¿Bix a wuʼuyikaba tumen tsʼaʼantech u páajtalil a kʼaʼaytik le Reinooʼ?

¹⁴ Junpʼéel baʼax maʼ tu yilik yaʼab sukuʼunoʼobeʼ letiʼe bukaʼaj meyaj ku beetaʼal utiaʼal u tsʼaʼabal le kaʼansaj ku keʼetel yéetel janaloʼ. Lelaʼ ku jóokʼol tiʼ jóoʼsaʼaniloʼob yéetel ku kaʼansaʼal tiʼ muchʼtáambaloʼob yéetel tiʼ asambleaʼob. Yaʼab sukuʼunoʼob u tsʼaamaj u yóol u sutoʼob ich maas tiʼ seiscientos idiomaʼob le kaʼansajaʼ. Lelaʼ ku beetaʼal utiaʼal u kaʼansaʼal «le kiʼichkelem baʼaloʼob yaan yil yéetel Dios» tiʼ le bukaʼaj máakoʼob ku páajtaloʼ (Bax. 2:7-11). Yaan táankelem sukuʼunoʼob yéetel x-lóoʼbayan kiikoʼobeʼ ku manejartikoʼob maquinaʼob séeb u meyajoʼob utiaʼal u beetkoʼob jóoʼsaʼaniloʼob. Ken tsʼoʼokkeʼ ku túuxtaʼal tiʼ tuláakal yóokʼol kaab.

¹⁵ Bejlaʼeʼ yaʼab baʼax ku beetaʼal utiaʼal u béeytal k-chʼíikil k-kʼaʼayt le maʼalob péektsil t-múuchʼuliloʼ. Yaan sukuʼunoʼob ku yáantajoʼob utiaʼal u beetaʼal u Najiloʼob Reino yéetel u Najiloʼob Asamblea. Yaan xaneʼ ku binoʼob áantaj ken úuchuk junpʼéel nojoch loob wa ken kʼaʼabéetchajak u jáan tsʼaʼakal wa máax. Uláakʼoʼobeʼ ku beetkoʼob tuláakal baʼax kʼaʼabéet utiaʼal u yantal asambleaʼob yéetel le jejeláas escuelaʼob tuʼux ku kaʼansaʼal máaxoʼob meyajtik Diosoʼ. Leloʼobaʼ chéen jujunpʼéel tiʼ le meyajoʼob maʼ t-ilik yaan horaoʼ. Baʼaleʼ ¿baʼaxten ku beetaʼal le bukaʼaj meyajaʼ? Ku beetaʼal utiaʼal u kʼaʼaytaʼal le maʼalob péektsiloʼ, utiaʼal u maas náatsʼal tiʼ Dios le j-kʼaʼaytajoʼoboʼ yéetel utiaʼal u maas yaʼabtal máaxoʼob meyajtik Dios. U kaajal Jéeoba way Luʼumeʼ, ¿chʼiikil wa u beet le baʼaloʼob maas kʼaʼanaʼantakoʼ? Chʼiikil u beete.

16. ¿Baʼax maʼalob ka k-xakʼalt t-juunal wa yéetel k-familia?

¹⁶ ¿K-jóoʼsik wa u súutukil utiaʼal k-tuukul tiʼ bix u meyaj u kaajal Jéeoba? Yaan sukuʼunoʼobeʼ ken yanaktiʼob le adoración ich familia wa ken xooknakoʼob tu juunaloʼobeʼ, ku xakʼalxoktikoʼob baʼax ku beetik u kaajal Jéeoba yéetel ku tuukuloʼob tu yoʼolal. Jach jatsʼuts u xokik máak le baʼax tu yilaj Isaías, Ezequiel, Daniel yéetel Juanoʼ. Le libro Los testigos de Jehová, proclamadores del Reino de Dios, yéetel uláakʼ jóoʼsaʼaniloʼob jeʼex le DVD, ku yáantkoʼon k-maas kʼaj óolt u kaajal Jéeoba.

17, 18. 1) ¿Bix tsʼoʼok u yáantkech le xookaʼ? 2) ¿Tiʼ baʼax kʼáatchiʼiloʼob unaj k-tuukul?

¹⁷ K-tuukul tiʼ baʼax ku beetik Jéeoba yéetel u kaajaleʼ ku taasiktoʼon utsil. Koʼoneʼex múul tsʼaatáantik yéetel u kaajal Jéeoba le baʼaxoʼob maas kʼaʼanaʼantakoʼ. Beyoʼ yaan k-aʼalik jeʼex Pabloeʼ, letiʼeʼ tu yaʼalaj: «Tumen kʼubéentaʼantoʼon le meyaj tu yoʼolal le chʼaʼ óotsilil eʼesaʼabtoʼonaʼ, maʼ t-chaʼik u lúubul k-óol» (2 Cor. 4:1). Utiaʼal u líiʼsik u yóol le sukuʼunoʼoboʼ Pabloeʼ tu yaʼalaj: «Maʼ u xuʼulul k-beetik baʼax jach maʼalob, tumen wa maʼ t-kaʼanleʼ yaan k-jooch jach tu kʼiinil» (Gal. 6:9).

¹⁸ Maʼ xaaneʼ toʼon wa k-familiaeʼ, ¿yaan wa baʼax unaj k-kʼexik ichil k-kuxtal, utiaʼal k-tsʼaatáantik le baʼaloʼob maas kʼaʼanaʼantakoʼ? ¿Jeʼel wa u páajtal k-kuxtal chéen yéetel junpʼíit baʼaloʼob bey xan k-tsʼáaik u pʼiis k-náaysik k-óol utiaʼal k-maas tsʼaatáantik le kʼaʼaytajoʼ? Teʼ tuláakʼ xookoʼ yaan k-ilik cinco baʼaloʼob jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal k-meyaj jeʼex u kaajal Jéeobaeʼ.