1. ¿Baʼaxten k-aʼalik Jéeoba káajs le kʼaʼaytajoʼ, yéetel baʼaxten letiʼ le maas nojoch j-Kʼaʼaytajoʼ?

JUNTÚUL j-kʼaʼaytajeʼ letiʼe máax kʼaʼaytik maʼalob péektsiloʼ. Jéeoba káajs le kʼaʼaytajoʼ yéetel letiʼ le maas nojoch j-Kʼaʼaytajoʼ. Chéen pʼelak tu tsʼáajuba Adán yéetel Eva tu contraeʼ tu tsʼáaj ojéeltbil junpʼéel maʼalob péektsil, u xuʼulsaʼal tiʼ le kaan wa Satanasoʼ (Gén. 3:15). Máan yaʼab jaʼaboʼob táan u nuʼuktik máaxoʼob chúukaʼan u yóoloʼob utiaʼal u tsʼíibtikoʼob bix kun chíikpajal maʼ jaaj le baʼax aʼalaʼan tu contraoʼ, bix ken u yutskíintil le baʼax u kʼaskúuntmaj Satanasoʼ yéetel bix kun kaʼa kʼambil le baʼax tu peʼertaj Adán yéetel Evaoʼ.

2. 1) ¿Bix u yáantaj le angeloʼob utiaʼal u kʼaʼaytaʼal le maʼalob péektsiloʼ? 2) ¿Bix tu yeʼesil Jesús unaj u kʼaʼaytaʼal le maʼalob péektsiloʼ?

² Le angeloʼoboʼ j-kʼaʼaytajoʼob xan, tumen ku kʼaʼaytikoʼob maʼalob péektsil yéetel ku yáantkoʼob kʼaʼaytaj máaxoʼob meyajtik Dios (Luc. 1:19; 2:10; Bax. 8:26, 27, 35; Apo. 14:6). Le arcángel Miguel wa Jesusoʼ, ¿bix túun kʼaʼaytajnajik ka taal way Luʼumeʼ? Letiʼeʼ tu tsʼáaj u yóol u kʼaʼayt le maʼalob péektsiloʼ, beyoʼ tu yeʼesaj bix unaj u beetik le j-kʼaʼaytajoʼob way Luʼumeʼ (Luc. 4:16-21).

3. 1) ¿Baʼax maʼalob péektsil k-kʼaʼaytik? 2) Tumen j-kʼaʼaytajoʼoneʼ, ¿baʼax kʼáatchiʼob taak k-ojéeltik u núukil?

³ Jesuseʼ tu yaʼalaj tiʼ u disipuloʼob unaj u kʼaʼaytajoʼob (Mat. 28:19, 20; Bax. 1:8). Apóstol Pabloeʼ tu yaʼalaj tiʼ Timoteo, u yéet meyaj: «Maʼ u xuʼulul a kʼaʼaytik le maʼalob péektsiloʼ, yéetel tsʼoʼokbes tubeel le meyaj tsʼaʼantechoʼ» (2 Tim. 4:5). ¿Máakalmáak le maʼalob péektsil unaj k-kʼaʼaytikoʼ? Junpʼéeleʼ letiʼe k-kʼaʼaytik u yaabiltmoʼon Jéeoba, k-Taata yaan teʼ kaʼanoʼ (Juan 3:16; 1 Ped. 5:7). U Reino Dioseʼ junpʼéel bix u yeʼesik u yaabiltmoʼon. Le oʼolal k-aʼalik tiʼ tuláakal máakeʼ wa ku tsʼáaikubaʼob yáanal u gobierno, ku yuʼubikoʼob u tʼaan yéetel ku  beetkoʼob baʼax maʼalobeʼ, jeʼel u páajtal u biskubaʼob yéetel Dioseʼ (Sal. 15:1, 2). Jéeobaeʼ u chʼaʼtukultmaj u xuʼulsik le muʼyajil ku taasik le baʼaxoʼob maʼ maʼalob ku beetaʼaloʼ yéetel yaan u beetik u tuʼubultoʼon le baʼaxoʼob tsʼoʼok k-muʼyajtikoʼ. ¡Jach táaj maʼalob le baʼax ken u beet Diosoʼ! (Isa. 65:17.) Tumen j-kʼaʼaytajoʼoneʼ, koʼoneʼex ilik u núukil kaʼapʼéel kʼáatchiʼ: 1) Bejlaʼeʼ ¿baʼaxten unaj u kʼaʼaytaʼal le maʼalob péektsil tiʼ le máakoʼoboʼ? 2) ¿Bix unaj k-kʼaʼaytik le maʼalob péektsiloʼ?

4. ¿Baʼaxoʼob maʼ jaaj ku yaʼalaʼal yoʼolal Diosiʼ?

⁴ Chéen tukult ka aʼalaʼaktech tsʼoʼok a pʼaʼatal tumen a taata. Tsʼoʼoleʼ jujuntúul máaxoʼob aʼalik tu kʼaj óoltoʼob a taataeʼ, ku yaʼalikoʼobeʼ maʼ uts tu tʼaan u biskuba yéetel mix máakiʼ yéetel kʼasaʼan. Yéetel yaan máax aʼalikeʼ minaʼan u biilal a kaxtik tumen kimen. U jaajileʼ tiʼ yaʼab máakeʼ óoliʼ bey u yaʼalaʼaltiʼ yoʼolal Dios. Tsʼoʼok u kaʼansaʼaltiʼobeʼ mix máak u yojel bix letiʼ, maʼ tu béeytal u biskuba máak tu yéetel tsʼoʼoleʼ kʼasaʼan. Yaan tiʼ u nuuktakil le religionoʼoboʼ ku yaʼalikoʼobeʼ yaan junpʼéel tuʼux maʼ tu xuʼulul u beetik u muʼyaj le kʼasaʼan máakoʼoboʼ. Uláakʼoʼobeʼ ken úuchuk junpʼéel nojoch loob tuʼux ku muʼyaj yéetel ku kíimil utsoʼob yéetel kʼasaʼanoʼobeʼ, ku yaʼalikoʼobeʼ u castigo Dios.

5, 6. ¿Baʼax talamil tsʼoʼok u taasik le evolución yéetel le maʼ jaajil kaʼansajoʼoboʼ?

⁵ Uláakʼ máakoʼobeʼ ku yaʼalikoʼobeʼ minaʼan Dios. Jeʼex yaʼab máaxoʼob creertik le evolucionoʼ ku yaʼalikoʼobeʼ chéen bey jáan anchajik le kuxtaloʼ, maʼ Dios tsʼaamiliʼ. Yaan tak máax aʼalikeʼ wíinikeʼ chéen uláakʼ juntúul baʼalcheʼ, le oʼolal yaan kʼiineʼ ku beetik baʼaloʼob jeʼex juntúul baʼalcheʼeʼ. Yaan máax aʼalikeʼ ken pechʼ óoltaʼak le máaxoʼob minaʼan páajtalil tiʼob tumen le máaxoʼob yaan páajtalil tiʼoboʼ, deporsi bey tsʼaʼanil ka úuchkoʼ. Le oʼolal yaʼab máax tuklikeʼ mix bikʼin u xuʼulul. Jeʼex k-ilkoʼ le máaxoʼob creertik le evolucionoʼ ku pʼáatal minaʼantiʼob esperanza.

⁶ U jaajileʼ le evolución yéetel uláakʼ kaʼansajoʼob maʼ jaajtakoʼ tsʼoʼok xan u beetkoʼob u muʼyaj wíinik teʼ tu tsʼook kʼiinoʼobaʼ (Rom. 1:28-31; 2 Tim. 3:1-5). Tak wa ku yaʼalikoʼob junpʼéel maʼalob péektsileʼ le utsil ku taaskoʼ maʼatech u xáantal. Baʼaxeʼ jeʼex tu yaʼalaj apóstol Pabloeʼ tsʼoʼok u pʼatkoʼob le máakoʼob «ich éeʼjochʼeʼenil[oʼ], tsʼoʼoleʼ náachchajaʼanoʼob tiʼ le kuxtal ku tsʼáaik Diosoʼ» (Efe. 4:17-19). Tsʼoʼoleʼ le evolución yéetel le uláakʼ kaʼansajoʼob maʼ jaajtakoʼ tsʼoʼok u talamkúuntikoʼob u kʼaʼamal le maʼalob péektsil ku taal tiʼ Diosoʼ (xok Efesoiloʼob 2:11-13).

7, 8. ¿Chéen bix jeʼel u yojéeltik le máakoʼob le maʼalob péektsiloʼ?

⁷ Utiaʼal u biskuba máak yéetel Dioseʼ unaj u yojéeltik jach baʼax ku kaʼansik le Bibliaoʼ. Toʼoneʼ jeʼel u páajtal k-áantkoʼob u yojéeltoʼob u núukil le kʼáatchiʼob ku yantaltiʼob yoʼolal Diosoʼ. Utiaʼal leloʼ jeʼel u meyajtoʼon le folleto U maʼalob péektsiloʼob Dios. Tsʼoʼoleʼ k-beetik u tuukuloʼob tiʼ kʼáatchiʼob jeʼex: ¿Baʼax esperanzail yaan utiaʼal le kimenoʼoboʼ? ¿Baʼaxten ku chaʼik Dios u yantal kʼasaʼanil yéetel muʼyajil?

⁸ Le máakoʼoboʼ chéen jeʼel u yojéeltikoʼob le maʼalob péektsil bey xan le baʼaxoʼob u tukultmaj u beetik Dios wa ku xakʼalxoktikoʼob le Bibliaoʼ. ¡Jach kiʼimak k-óol k-áantkoʼob u yojéeltoʼob u núukil le kʼáatchiʼob ku beetkoʼoboʼ!  Baʼaleʼ utiaʼal k-kʼuchul tu puksiʼikʼaloʼobeʼ maʼ chéen unaj k-eʼesiktiʼob baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ, baʼaxeʼ unaj k-ilik k-oksik tu tuukuloʼob (2 Tim. 3:14). Wa k-beetik jeʼex Jesuseʼ yaan k-beetik maas maʼalob. ¿Baʼaxten letiʼeʼ maʼalob kaʼansajnajik? Tumen tu beetaj maʼalob kʼáatchiʼob. Koʼoneʼex ilik bix tu beetil.

9. ¿Baʼax unaj k-beetik utiaʼal k-áantik le máakoʼob u natsʼubaʼob tiʼ Diosoʼ?

⁹ ¿Baʼaxten unaj k-beetik maʼalob kʼáatchiʼob jeʼex Jesús ken kʼaʼaytajnakoʼoneʼ? Utiaʼal k-ilik baʼaxteneʼ koʼox ilik junpʼéel kettʼaan. Tukulteʼ juntúul doctoreʼ ku yaʼalik yaan junpʼéel baʼax maʼalob taak u yaʼaliktech: wa ka chaʼik u beetaʼaltech junpʼéel nojoch operacioneʼ jeʼel a wutstaleʼ. Maʼ xaaneʼ techeʼ ka creertik. Baʼaleʼ ¿kux túun wa ku yaʼaliktech táanil tiʼ u kʼáatik baʼax ku yúuchultech? Wa beyoʼ maʼ xaaneʼ jach junpuliʼ maʼ ken a creert baʼax ku yaʼalik. Kex maʼalob doctoreʼ unaj u yáax kʼáatik baʼax ku yúuchultech yéetel u chʼenxikintik bix a wuʼuyikaba, ken tsʼoʼokkeʼ ku béeytal u yaʼaliktech baʼax unaj a beetik. Utiaʼal u kʼaʼamal xan u maʼalob péektsilil le Reinooʼ unaj k-beetik maʼalob kʼáatchiʼob. Tumen chéen wa k-ojel baʼax ku creertik le máakoʼoboʼ yaan u béeytal k-áantkoʼob.

10, 11. ¿Baʼax ku béeytal ken kaʼansajnakoʼon jeʼex tu beetil Jesuseʼ?

¹⁰ Jesuseʼ u yojel kaʼacheʼ wa le máax ku kaʼansaj ku beetik maʼalob kʼáatchiʼobeʼ ku kʼaj óoltik le j-xoknáaloʼ, tumen letiʼeʼ ku yaʼalik baʼax ku tuklik. Jesuseʼ utiaʼal u kaʼansik tiʼ u disipuloʼob bix unaj u yeʼeskoʼob kabal óolaleʼ, yáaxeʼ tu beetaj junpʼéel kʼáatchiʼ utiaʼal u beetik u tuukuloʼob (Mar. 9:33). Juntéenjeakeʼ utiaʼal u beetik u tuukul Pedroeʼ tu beetaj junpʼéel kʼáatchiʼ tuʼux jeʼel u páajtal u núukik jejeláas baʼaloʼobeʼ (Mat. 17:24-26). Uláakʼ juntéeneʼ utiaʼal u yojéeltik baʼax yaan tu puksiʼikʼal u disipuloʼobeʼ tu beetaj jujunpʼéel kʼáatchiʼob utiaʼal u yaʼalik baʼax ku tuklikoʼob (xok Mateo 16:13-17). Jesuseʼ tu beetaj kʼáatchiʼob utiaʼal u yeʼesik baʼaxten jaaj baʼax ku yaʼalik, le oʼolal kʼuch tu puksiʼikʼal le máaxoʼob uʼuyikoʼ yéetel tu péeksoʼob u kʼamoʼob le maʼalob péektsiloʼ.

¹¹ Ken k-beet maʼalob kʼáatchiʼob jeʼex Jesuseʼ ku béeytal óoxpʼéel baʼaloʼob: k-ilik bix jeʼel k-áantik le máakoʼoboʼ, k-ilik baʼax jeʼel k-núukik wa yaan máax ku kaxtik baʼax u yaʼal utiaʼal maʼ u tsikbaleʼ yéetel ku béeytal k-eʼesik baʼax utsiloʼob jeʼel u kʼamkoʼob wa ku xookoʼobeʼ. Koʼoneʼex ilik óoxpʼéel bix jeʼel u meyajtoʼon maʼalob le kʼáatchiʼoboʼ.

12-14. ¿Bix jeʼel a wáantik a hijo utiaʼal u páajtal u kʼaʼaytik le maʼalob péektsiloʼ? Aʼal junpʼéel bixi.

¹² Yáax. ¿Baʼax jeʼel a beetik wa juntúul a hijo ku yaʼaliktech maʼ u yojel wa jeʼel u páajtal u tsolik tiʼ juntúul u yéet xook le baʼaxoʼob ku creertikoʼ? Maʼ xaaneʼ techeʼ yaan u taaktal a wáantik utiaʼal u páajtal u tsolik. Baʼaleʼ unaj a beetik jeʼex Jesuseʼ, tu lugar a kʼeyik wa a waʼalik baʼax unaj u yaʼalikeʼ maʼalob ka a beet kʼáatchiʼob tiʼ utiaʼal u yaʼalik baʼax ku tuklik. ¿Bix jeʼel a beetkeʼ?

 ¹³ Xok yéetel a hijo jujunpʼéel baʼax ku yaʼalik le folleto U maʼalob péektsiloʼob Dios. Ken tsʼoʼokok a wilkeʼex le joʼol xookoʼob ku taasik u tsʼook u táan juʼuniloʼ, aʼaltiʼ ka u yaʼal baʼax maas jatsʼuts u yilik. Maʼalob xan ka a kʼáattiʼ baʼaxten jatsʼuts u yilik yéetel bix jeʼel u tsolik tiʼ wa máaxeʼ (Rom. 12:2).

¹⁴ Aʼaltiʼeʼ ken tsikbalnak yéetel u yéet xookeʼ jeʼel u páajtal u beetik beyoʼ. Jeʼel u páajtal u kʼáatiktiʼ baʼax ku creertik yoʼolal wa baʼaxeʼ. Maʼ xaaneʼ jeʼel u páajtal u yaʼaliktiʼ ka u xok le xóotʼol yaan yáanal le kʼáatchiʼ ku kʼaabaʼtik ¿bix yanil le kimenoʼoboʼ?, yaan teʼ xook 6. Tsʼoʼoleʼ ku kʼáatiktiʼ, ¿máan wa u tsikbalt Lázaro baʼax úuchtiʼ bey xan wa yaan baʼax tu yilaj ka kíimoʼ? U yéet xookeʼ maʼ xaaneʼ yaan u yaʼalik maʼ. Tsʼoʼoleʼ a hijoeʼ jeʼel u páajtal u yaʼaliktiʼeʼ, ¿máasaʼ lelaʼ ku yeʼesikeʼ le kimenoʼoboʼ mix baʼal ku páajtal u beetkoʼob jeʼex u yaʼalik le Bibliaoʼ? Utiaʼal u páajtal u tsolik a hijo baʼax ku creertikeʼ, maʼalob ka ensayarnakech mantatsʼ tu yéetel. Wa ka kaʼansik u beet maʼalob kʼáatchiʼobeʼ yaan a wáantik u beetuba juntúul maʼalob j-kʼaʼaytaj.

15. ¿Bix jeʼel u meyajtoʼon le kʼáatchiʼob utiaʼal k-áantik juntúul máax ku tuklik Dioseʼ chéen ku yilik u yantal kʼasaʼanil yéetel ku castigartik máak?

¹⁵ U kaʼapʼéel. Teʼ kʼaʼaytajoʼ k-tsikbal yéetel máax ku creertik Dioseʼ chéen ku yilik u yantal kʼasaʼanil yéetel ku castigartik máak. Ken úuchuk beyoʼ, jeʼel u páajtal k-kʼáatiktiʼ baʼaxten bey u tuukuloʼ. Ken tsʼoʼokok u yaʼalik baʼax ku creertikeʼ k-tsʼáaik u diosboʼotikil tiʼ. Tsʼoʼoleʼ k-kʼáatik wa jeʼel u yóotik u xok junpʼéel folleto tuʼux ku tsolik baʼaxten ku chaʼik Dios u yantal kʼasaʼanil yéetel muʼyajil. Wa ku yaʼalik jeʼel u yóotkeʼ jeʼel u páajtal k-tsʼáaiktiʼ le folleto U maʼalob  péektsiloʼob Dios. Wa k-kanáantik baʼax k-aʼalik yéetel k-beetik maʼalob kʼáatchiʼobeʼ maʼ xaaneʼ jeʼel u jeʼekʼabtik u puksiʼikʼal utiaʼal u kʼamik le maʼalob péektsiloʼ.

16. ¿Baʼaxten maʼ chéen unaj u xokik le j-xoknáal u núukil le kʼáatchiʼoboʼ?

¹⁶ U yóoxpʼéel. Ken k-tsʼáa xookeʼ maʼ xaaneʼ k-aʼalik tiʼ le j-xoknáal ka u xok u núukil le kʼáatchiʼ yaan teʼ xóotʼoloʼ. Baʼaleʼ wa k-beetik beyoʼ maʼ kun béeytal k-áantik u meyajt Dios. ¿Baʼaxten? Tumen wa maʼ tu tuukul tiʼ le baʼax ku núukikoʼ maʼ kun béeytal u tabik u moots tiʼ u jaajil. Le oʼolal séeb jeʼel u lúubul u yóol ken u aktáant talamileʼ, jeʼex junkúul cheʼ maʼ taam u mootseʼ (Mat. 13:20, 21). Utiaʼal maʼ u yúuchultiʼ beyoʼ maʼalob ka k-kʼáattiʼ baʼax ku tuklik. Unaj k-ilik wa ku kʼamik baʼax ku kanik, wa maʼ. Baʼaleʼ maases unaj k-kʼáatiktiʼ baʼaxten bey u tuukuloʼ. Tsʼoʼoleʼ meyajnaktech le Biblia utiaʼal a beetik u tuukuloʼ, tumen beyoʼ tu juunal ken u naʼat u jaajil (Heb. 5:14). Wa ku meyajtoʼon maʼalob kʼáatchiʼobeʼ, le j-xoknáaloʼ maas yaan u creertik le baʼax ku kanikoʼ, bey ka u tab u moots tiʼeʼ. Beyoʼ yaan u chúukpajal u yóol kex jeʼel baʼaxak ka u beet wa ka u yaʼal u maasileʼ (Col. 2:6-8). ¿Baʼax uláakʼ unaj k-beetik utiaʼal k-kʼaʼaytaj jeʼex unajeʼ?

17, 18. ¿Bix jeʼel k-múul áantikba ken jóokʼkoʼon kʼaʼaytajeʼ?

¹⁷ Jesuseʼ kaʼakaʼatúulil tu túuxtil kʼaʼaytaj u disipuloʼob (Mar. 6:7; Luc. 10:1). Ka máan kʼiineʼ Pabloeʼ tu chʼaʼchiʼitaj jujuntúul u yéet «meyajoʼob», letiʼeʼ tu yaʼalaj: «Tsʼoʼok u jach tsʼáaik u yóoloʼob múul meyaj tin wéetel utiaʼal k-kʼaʼaytik le maʼalob péektsil[oʼ]» (Fili. 4:3). Tu jaʼabil 1953 xaneʼ u kaajal Jéeobaeʼ káaj u kaʼansik uláakʼ máakoʼob utiaʼal u kʼaʼaytajoʼob. *

¹⁸ Ken jóokʼkech kʼaʼaytaj yéetel juntúul sukuʼuneʼ, ¿bix jeʼel a múul áantkabaʼexeʼ? (Xok 1 Corintoiloʼob 3:6-9.) Kaxt ta Biblia le tekstoʼob ku yaʼalik le máax yéetel jokʼaʼanechoʼ. Pakt le máax yéetel jokʼaʼanechoʼ yéetel chʼenxikint baʼax ku yaʼalik, bey xan unaj a beetik ken tʼaanak u yuumil naj. Jach uʼuy bix u bin le tsikbaloʼ, tumen wa ku kʼaʼabéettal a wáantik le máax yéetel jokʼaʼanechoʼ yaan u béeytal a wáantik (Ecl. 4:12). Baʼaleʼ maʼ a tuʼubsik lelaʼ: wa maʼalob bix u bin u tsolik wa baʼaxeʼ maʼ a jáan oksikaba tiʼ u tsikbal. Tumen wa ka beetkeʼ jeʼel u yuʼubikuba jelaʼan le máax ku tsikbaloʼ, yéetel jeʼel u xaʼakʼpajal u tuukul u yuumil najeʼ. Maʼ xaaneʼ yaan kʼiineʼ maʼalob ka a wáant le máax yéetel jokʼaʼanechoʼ, baʼaleʼ wa ka beetkeʼ maʼ a waʼalik yaʼab baʼal utiaʼal u seguer u tsikbal.

19. ¿Baʼax unaj k-kʼaʼajsik, yéetel baʼaxten?

¹⁹ ¿Bix jeʼel a múul áantkaba yéetel le máax jokʼaʼanech le táan a xíimbaleʼex utiaʼal a bineʼex tiʼ uláakʼ najoʼ? Maʼalob ka a wileʼex bix jeʼel a maas maʼalobkíintikeʼex le baʼax ken a tsikbalteʼex tiʼ u yuumil najoʼ. Ilawil maʼ a tʼaan kʼaas yoʼolal le máaxoʼob kajaʼanoʼob teʼ tuʼux ka kʼaʼaytajeʼexoʼ. Maʼ a chʼíikil xan a wil le baʼaxoʼob maʼ maʼalob ku beetik le uláakʼ j-kʼaʼaytajoʼoboʼ (Pro. 18:24). Kʼaʼajaktoʼoneʼ beyoʼon «nuʼukuloʼob de kʼat[eʼ]» yéetel chéen yoʼolal u nojoch utsil Jéeobaeʼ tsʼoʼok u kʼubéentiktoʼon junpʼéel nojoch meyaj: k-kʼaʼaytik le maʼalob péektsiloʼ (xok 2 Corintoiloʼob 4:1, 7). Koʼoneʼex tsʼáaik k-óol k-kʼaʼayt le maʼalob péektsiloʼ utiaʼal k-eʼesik koʼoj wa nojoch baʼal k-ilik le meyaj kʼubéentaʼantoʼonoʼ.