Xeen tiʼ baʼax ku taasik

Xeen tu cuadroil baʼax ku taasik

Yanaktoʼon le fe anchaj tiʼ Moisesoʼ

Yanaktoʼon le fe anchaj tiʼ Moisesoʼ

«Tu yoʼolal fejeʼ, Moiseseʼ, le tsʼoʼok u nojochtaloʼ maʼ tu yóotaj ka aʼalaʼak wa u paal u hija Faraoniʼ.» (HEB. 11:24)

1, 2. 1) Le yaan 40 jaʼaboʼob tiʼ Moisesoʼ, ¿baʼax tu yéeyaj u beetik? (Ilawil le dibujo yaan tu káajbal le xookaʼ.) 2) ¿Baʼaxten tu yéeyaj Moisés ka muʼyajnak yéetel u kaajal Dios?

MOISESEʼ u yojel kaʼach yaʼab baʼaloʼob jeʼel u páajtal u yantaltiʼeʼ. Tiaʼan kaʼach ichil u familia Faraoneʼ yéetel ku yilik bix u yotoch le máaxoʼob ayikʼaloʼoboʼ. «Kaʼansaʼab tiʼ Moisés tuláakal le baʼaxoʼob u yojel kaʼach le egipcioʼoboʼ», maʼ xaaneʼ kaʼansaʼabtiʼ bix u péek le eekʼoʼoboʼ bey xan uláakʼ baʼaloʼob yaan teʼ kaʼanoʼ. Kaʼansaʼabtiʼ xan bix u beetaʼal nukuch najoʼob, matemáticas yéetel uláakʼ baʼaloʼob (Bax. 7:22). Jeʼel kaʼach u béeytal u ayikʼaltal, u yantal páajtalil tiʼ bey xan uláakʼ baʼaloʼobeʼ, tuláakal lelaʼ maʼ tu béeytal u yantal kaʼach tiʼ jeʼel máaxak egipcioileʼ.

2 Kex beyoʼ ka tu tsʼáaj 40 jaʼaboʼob tiʼeʼ tu chʼaʼtuklaj junpʼéel baʼal jelaʼan wal tu yilil u familia Faraón, le máaxoʼob máatmiloʼ. Maʼ tu yóotaj kuxtal jeʼex le egipcioʼoboʼ, baʼaxeʼ bey juntúul palitsileʼ. ¿Baʼaxten? Tumen yaan u fe (xok Hebreoʼob 11:24-26). Yoʼolal u fejeʼ Moiseseʼ maʼ chʼíik tuukul chéen tiʼ le ayikʼaliloʼob yaan Egiptooʼ. Letiʼeʼ tu kʼubaj u yóol tiʼ Jéeoba, «le Máax maʼ tu páajtal u yilaʼaloʼ», yéetel tu creertaj yaan u béeykuntik baʼaxoʼob u yaʼalmaj (Heb. 11:27).

3. ¿Máakalmáak le kʼáatchiʼob kun núukbil teʼ xookaʼ?

3 Toʼon xaneʼ maʼ unaj k-tuukul chéen tiʼ baʼaxoʼob k-ilik way yóokʼol kaabeʼ. Unaj «táakpajaʼanoʼon ichil le máaxoʼob yaan u  fejoʼob[oʼ]» (Heb. 10:38, 39). Utiaʼal u maas muʼukʼaʼantal k-fejeʼ koʼoneʼex ilik baʼax ku yaʼalik Hebreoʼob 11:24 tak 26 yoʼolal Moisés. Le táan k-ilkoʼ maʼalob ka k-kaxt u núukil le kʼáatchiʼobaʼ: ¿Bix áantaʼabik Moisés tumen u fe utiaʼal maʼ u bin tu paach le baʼaxoʼob yaan way yóokʼol kaabaʼ? Ka aʼalaʼab baʼal tiʼ tumen u maasileʼ, ¿bix áantaʼabik tumen u fe utiaʼal u yilik minaʼan uláakʼ baʼax maas maʼalob tiʼ u meyajtik Jéeoba? ¿Baʼaxten «tu chʼikaj u paakat tiʼ le boʼol kun tsʼaabiltiʼoʼ»?

MAʼ BIN TU PAACH LE BAʼAXOʼOB YAAN TEʼ YÓOKʼOL KAABAʼ

4. ¿Baʼax tu yilaj Moisés yoʼolal u kiʼimakkúuntik u yóol máak yéetel le kʼebanoʼ?

4 Tumen yaan u fejeʼ Moiseseʼ tu yileʼ chéen junsúutuk jeʼel u béeytal u kiʼimakkúuntik u yóol máak yéetel le kʼebanoʼ. Baʼaleʼ maʼ xaaneʼ yaan máakoʼobeʼ maʼ bey úuchik u tuukuloʼoboʼ. ¿Baʼaxten? Tu yiloʼobeʼ tu luʼumil Egiptoeʼ kex ku adorartaʼal jejeláas diosoʼob yéetel chuup yéetel espiritismoeʼ jach yaan u páajtalil, baʼaleʼ le máaxoʼob meyajtik Jéeobaoʼ palitsiltaʼanoʼob. Kex beyoʼ Moiseseʼ u yojleʼ Dioseʼ jeʼel u beetik u kʼexpajal baʼax ku yúuchleʼ. Le máaxoʼob ku binoʼob tu paach u tsʼíibolaloʼoboʼ bey ku bin utsil tiʼobeʼ, baʼaleʼ Moiseseʼ u yojleʼ le kʼasaʼan máakoʼoboʼ yaan u xuʼulsaʼaloʼob. Le oʼolal maʼ tu yóotaj «u kiʼimakkúunt u yóol junsúutuk yéetel le kʼebanoʼ».

5. ¿Baʼax jeʼel u yáantik máak utiaʼal maʼ «u kiʼimakkúunt[ik] u yóol junsúutuk yéetel le kʼebanoʼ»?

5 ¿Baʼax jeʼel u yáantik máak utiaʼal maʼ «u kiʼimakkúunt[ik] u yóol junsúutuk yéetel le kʼebanoʼ»? Letiʼe u kʼaʼajsik máak maʼatech u xáantal le kiʼimak óolal ku taaskoʼ. Yéetel le fe yaantoʼonoʼ unaj k-ilik «le yóokʼol kaabaʼ táan u bin u xuʼulultiʼ bey xan tiʼ u tsʼíibolaloʼob» (1 Juan 2:15-17). Maʼalob xan ka tuukulnakoʼon tiʼ le baʼax kun úuchul tiʼ le máaxoʼob maʼ tu arrepentiroʼoboʼ. Tiaʼanoʼob «tiʼ junpʼéel kúuchil jajalki[leʼ]» yéetel jach kʼaas kun bintiʼob (Sal. 73:18, 19). Wa k-ilik tsʼoʼok u káajal k-tsʼíiboltik baʼax maʼ maʼalobeʼ, maʼalob ka k-tukle: «¿Bix in kʼáat tsʼoʼokol?».

6. 1) ¿Baʼaxten Moiseseʼ «maʼ tu yóotaj ka aʼalaʼak wa u paal u hija Faraoniʼ»? 2) A tuklikeʼ, ¿baʼaxten letiʼe baʼax maas maʼalob jeʼel u páajtal u chʼaʼtuklik kaʼachoʼ?

6 Yoʼolal u fejeʼ Moiseseʼ páajchaj xan u chʼaʼtuklik baʼax ken u beete. «Tu yoʼolal fejeʼ, Moiseseʼ, le tsʼoʼok u nojochtaloʼ maʼ tu yóotaj ka aʼalaʼak wa u paal u hija Faraoniʼ.» (Heb. 11:24.) Letiʼeʼ maʼ tu tuklaj u yantaltiʼ junpʼéel meyaj yiknal le rey utiaʼal u béeytal u meyajtik Dios tumen yaan taakʼin tiʼ yéetel páajtalil utiaʼal u yáantik le israelitaʼoboʼ. Baʼaxeʼ tumen u yaabiltmaj Jéeobaeʼ tu chʼaʼtuklaj u meyajtik yéetel tuláakal u puksiʼikʼal, u kuxtal yéetel u muukʼ (Deu. 6:5). U jaajileʼ yaʼab muʼyaj tu jechaj yoʼolal le baʼax tu chʼaʼtukloʼ. Yaʼab tiʼ le ayikʼaliloʼob yaan Egiptooʼ kʼuch u kʼiinil u chʼaʼabal tumen le israelitaʼoboʼ (Éxo. 12:35, 36). Le faraonoʼ mixbaʼalkúuntaʼabi yéetel kíim yoʼolal u páajtalil Jéeoba (Sal. 136:15). Baʼaleʼ Moiseseʼ seguernaj u kuxtal, tsʼoʼoleʼ yéetel u páajtalil Dioseʼ tu nuʼuktaj junpʼéel kaaj utiaʼal u salvarkuba. U jaajileʼ anchaj u biilal u kuxtal.

7. 1) Jeʼex u yaʼalik Mateo 6:19 tak 21, ¿baʼaxten unaj k-chʼaʼtuklik k-beetik baʼaloʼob jeʼel u taasiktoʼon utsil mantatsʼeʼ? 2) Tsikbalt junpʼéel baʼax eʼesik u jelaʼanil u muchʼkíintaʼal ayikʼaliloʼob kaʼan maʼ way Luʼumeʼ.

7 Wa táankelmech yéetel táan a meyajtik Jéeobaeʼ, ¿bix jeʼel u yáantkech le fe utiaʼal a chʼaʼtuklik baʼax ken a beet yéetel a kuxtaloʼ? Unaj a tuukul tiʼ baʼax ken a beet maas táanil. Baʼaleʼ kʼub a wóol tiʼ baʼaxoʼob u yaʼalmaj Dios yéetel chʼaʼtukult a beetik baʼaloʼob jeʼel u beetik u bintech utsil mantatsʼeʼ, maʼ chéen junsúutukiʼ (xok Mateo 6:19-21). Ilawil baʼax tu chʼaʼtuklaj u beetik Sophie, juntúul x-chʼúupal ku yóokʼostik ballet. Letiʼeʼ aʼalaʼab u tsʼaʼabal becas tiʼ yéetel u tsʼaʼabal junpʼéel maʼalob meyaj tiʼ ichil le grupoʼob jach u yojloʼob u yóokʼostoʼob ballet yaan Estados Unidosoʼ. Letiʼeʼ ku yaʼalik: «Uts tin tʼaan u yaʼalaʼalten jatsʼuts in wóokʼot, kʼuchen tak in tukult maas in wojel ke u maasil x-chʼúupalaloʼoboʼ. Baʼaleʼ maʼ kiʼimak in wóoliʼ». Junpʼéel kʼiin túuneʼ tu chaʼantaj le video Los jóvenes preguntan... ¿Qué haré con mi vida? Le oʼolal Sophieeʼ tu yaʼalaj: «Kʼuch  in naʼateʼ le yóokʼol kaabaʼ tu beetaj u binten utsil yéetel in jach yaabiltaʼal tumen yaʼab máakoʼob, baʼaleʼ xuʼul in meyajtik Jéeoba yéetel u jaajil in wóol. Payalchiʼinajen yéetel tuláakal in puksiʼikʼal ka tin chʼaʼtuklaj in pʼatik in wóokʼot». ¿Bix u yuʼubikuba bejlaʼeʼ? Letiʼeʼ ku yaʼalik: «Maʼ tin tsʼíiboltik le bix in kuxtal kaʼachoʼ. Jach kiʼimak in wóol bejlaʼeʼ. Teen yéetel in wíichameʼ precursoroʼon. Maʼ jach kʼaj óolaʼanoʼoniʼ yéetel maʼ yaʼab baʼax yaantoʼoniʼ; baʼaleʼ k-bisikba yéetel Jéeoba, k-tsʼáaik xook tiʼ yaʼab máakoʼob yéetel yaʼab baʼax tsʼoʼok k-chʼaʼtuklik k-beetik utiaʼal k-maas meyajtik Dios. Maʼ yaachajaʼan in wóol yoʼolal le baʼax tin pʼatoʼ».

8. ¿Baʼax tsolnuʼukil ku tsʼáaik le Biblia jeʼel u yáantik le táankelmoʼob u chʼaʼtukloʼob baʼax ken u beetoʼoboʼ?

8 Jéeobaeʼ u yojel baʼax maas jeʼel u taasiktech utsileʼ. Juntéenjeakileʼ Moiseseʼ tu kʼáataj: «¿Baʼax ku kʼáatikteʼex Yuumtsil a [Dioseʼex]? Chéen u kʼáat ka a tsikeʼex yéetel ka xíimbalnakeʼex tu beeloʼob; ka a yaabilteʼex yéetel ka a [adorarteʼex] yéetel tuláakal a puksiʼikʼaleʼex bey xan yéetel a [kuxtaleʼex], tsʼoʼokbeseʼex u nuʼukben tʼaanoʼob yéetel u núuptʼaanoʼob, utiaʼal ka xiʼikteʼex utsil» (Deu. 10:12, 13). Beora táankelmechaʼ chʼaʼtukult a maas yaabiltik Jéeoba utiaʼal a meyajtik yéetel «tuláakal a puksiʼikʼal [...] bey xan yéetel a [kuxtal]». Maʼ u tuʼubultecheʼ leloʼ utiaʼal a wutsil.

TU YILEʼ MAAS MAʼALOB KA U MEYAJT JÉEOBA

9. Maʼ xaaneʼ, ¿baʼaxten talam tu yilil Moisés le baʼax kʼubéentaʼabtiʼoʼ?

9 Moiseseʼ «tu yilaj maas maʼalob ka muʼyajnak jeʼex juntúul Máax yéeyaʼaneʼ ke ka yanaktiʼ u ayikʼaliloʼob Egipto» (Heb. 11:26). Yéeyaʼab tumen Jéeoba utiaʼal u jóoʼsik le israelitaʼob tu luʼumil Egiptooʼ. U yojel yaan u talamtal yéetel yaan tak u «muʼyaj» wa yaan u yaʼalaʼal baʼal tiʼ. Tsʼokaʼaniliʼ u yaʼalaʼaltiʼ tumen juntúul israelita: «¿Máax tsʼáaech a beet a nojchil yéetel [a juezil] ichiloʼon?» (Éxo. 2:13, 14). Tsʼoʼoleʼ Moiseseʼ tu kʼáataj xan tiʼ Jéeoba: «¿Bix bíin u táan óolten Faraón[?]» (Éxo. 6:12). Jeʼex k-ilkoʼ Moiseseʼ tu yaʼalaj tiʼ Jéeoba baʼaxten sajak. ¿Bix áantaʼabik utiaʼal u páajtal u beetik le baʼax kʼubéentaʼabtiʼoʼ?

10. ¿Bix áantaʼabik Moisés tumen Jéeoba utiaʼal u beetik le baʼax kʼubéentaʼabtiʼoʼ?

10 Yáaxeʼ, Jéeobaeʼ tu yaʼalaj tiʼ Moisés: «Teneʼ yaan in wantal ta wéetel» (Éxo. 3:12). U kaʼapʼéeleʼ, utiaʼal u chúukpajal u yóoleʼ tu yaʼalaj junpʼéel baʼax u kʼáat u yaʼal u kʼaabaʼ: «Teneʼ Yaan in Beetkinba le Baʼax in Kʼáateʼ» (Éxo. 3:14, Traducción del Nuevo Mundo). * U yóoxpʼéeleʼ, Jéeobaeʼ tu tsʼáaj u páajtalil u beetik milagroʼob utiaʼal u yilaʼal letiʼ túuxtmil (Éxo. 4:2-5). U kanpʼéeleʼ, tu yéeyaj Aarón utiaʼal u láakʼintik yéetel utiaʼal u tʼaan tu yoʼolal, beyoʼ yaan u tsʼoʼokbesik le baʼax kʼubéentaʼabtiʼoʼ (Éxo. 4:14-16). Le taʼaytak u kíimiloʼ Moiseseʼ u yojleʼ Dioseʼ ku yáantik le máaxoʼob ku kʼubéentik wa baʼax meyajil tiʼoboʼ, le oʼolal tu yaʼalaj tiʼ Josué: «Yuumtsil bíin xiʼik ta táan, letiʼ bíin yanak ta wéetel; maʼ bíin u xúumpʼattechiʼ, mix bíin u pʼatech x-maʼ áantajiliʼ; le oʼolaleʼ maʼ a chʼaʼik sajakil» (Deu. 31:8).

11. Moiseseʼ ¿baʼaxten tu yilaj minaʼan uláakʼ baʼax maas maʼalob tiʼ le meyaj kʼubéentaʼabtiʼoʼ?

11 Ka tu yilaj Moisés táan u yáantaʼal tumen Jéeobaeʼ tu yileʼ jach maʼalob úuchik u kʼamik le meyaj kʼubéentaʼabtiʼoʼ yéetel tu yileʼ maas maʼalob «ke ka yanaktiʼ u ayikʼaliloʼob Egipto». U jaajileʼ, maas maʼalob ka u meyajt le Dios yaan tuláakal páajtalil tiʼoʼ ke ka u meyajt Faraón. Mix baʼal u biilal u beetkuba juntúul príncipe tu luʼumil Egipto tumen yéeyaʼan tumen Jéeoba. Moiseseʼ kiʼikiʼtʼantaʼab yoʼolal baʼax tu beetaj. Jach tu bisuba yéetel Jéeoba, le máax tsʼáa u páajtalil u beetik «nukuch baʼaloʼob» utiaʼal u bisik le israelitaʼob teʼ luʼum aʼalaʼan u tsʼaʼabaltiʼoboʼ (Deu. 34:10-12).

12. ¿Baʼax meyajiloʼob ku tsʼáaiktoʼon Jéeoba?

12 Tiʼ toʼon xaneʼ kʼubéentaʼan junpʼéel  meyaj. Jéeobaeʼ tu yaʼalaj tiʼ u Hijo ka u tsʼáatoʼon junpʼéel meyaj, jeʼex tu beetil yéetel apóstol Pablo bey xan yéetel uláakʼ máaxoʼob meyajte (xok 1 Timoteo 1:12-14). Tuláakloʼon yaan u páajtalil k-kʼaʼaytik le maʼalob péektsiloʼ (Mat. 24:14; 28:19, 20). Yaan máaxoʼobeʼ yaʼab tiempo ku xupikoʼob utiaʼal u meyajtikoʼob Dios, yéetel yanoʼobeʼ ku meyajoʼob bey siervo ministerialoʼob wa bey ancianoʼob utiaʼal u yáantkoʼob le sukuʼunoʼoboʼ. Baʼaleʼ k-láakʼtsiloʼob wa uláakʼ máaxoʼob maʼatech u meyajtikoʼob Dioseʼ, maʼ xaaneʼ jeʼel u yaʼalikoʼobtoʼon chéen kunel le meyaj k-beetkoʼ (Mat. 10:34-37). Wa ku lúubul k-óol yoʼolal baʼax ku yaʼalikoʼobeʼ jeʼel u káajal k-tuklik mix baʼal u biilal k-tsʼáaik k-óol k-meyajt Dioseʼ, wa k-tuklik maʼ tu béeytal k-tsʼoʼokbesik le meyaj u kʼubéentmajtoʼonoʼ. Ken aʼalaʼaktoʼon baʼaleʼ, ¿bix jeʼel u yáantkoʼon le fe utiaʼal u chúukpajal k-óoloʼ?

13. ¿Bix u yáantkoʼon Jéeoba utiaʼal k-beetik le meyaj u kʼubéentmajtoʼonoʼ?

13 Unaj k-kʼáat óoltik tiʼ Jéeoba ka u yáantoʼon. Unaj k-aʼaliktiʼ baʼax sajakkúuntkoʼon. Maʼ u tuʼubultoʼoneʼ letiʼ tsʼaamiltoʼon le meyajoʼ yéetel letiʼ kun áantkoʼon k-beete. ¿Bixi? Jeʼex tu yáantil Moiseseʼ. Yáaxeʼ, ku yaʼaliktoʼon: «Teen tsʼáaik a muukʼ, teen áantkech, teen latʼab kʼabtikech yéetel in kʼab yaan páajtalil tiʼ» (Isa. 41:10). U kaʼapʼéeleʼ, utiaʼal k-maas kʼubik k-óol tiʼ baʼax u yaʼalmeʼ, ku yaʼalik: «Bíin in beet jeʼel bix in waʼalmajiloʼ, [...] tsʼoʼok in beetik, yaan u béeytal» (Isa. 46:11). U yóoxpʼéeleʼ, ku tsʼáaiktoʼon «le páajtalil ku píitmáan tiʼ u muukʼ wíinikoʼ» (2 Cor. 4:7). U kanpʼéeleʼ, utiaʼal u chúukpajal k-óoleʼ k-Taata yaan teʼ kaʼan jach u yaabiltmoʼonoʼ u tsʼaamaj u páajtalil k-antal ichil le máaxoʼob meyajtik tiʼ tuláakal yóokʼol kaaboʼ. Letiʼobeʼ mantatsʼ táan u ‹paklan líiʼsik u yóoloʼob yéetel u paklan muʼukʼaʼankúuntik u yóoloʼob› (1 Tes. 5:11). Jeʼex u bin u yáantkoʼon Jéeoba utiaʼal k-beetik le meyaj u kʼubéentmajtoʼonoʼ, k-maas kʼubik k-óol tiʼ letiʼ yéetel k-kʼuchul k-ileʼ le meyaj u tsʼaamajtoʼonoʼ maas koʼoj u tojol tiʼ jeʼel baʼaxak yaan way yóokʼol kaabeʼ.

«TU CHʼIKAJ U PAAKAT TIʼ LE BOʼOL KUN TSʼAABILTIʼOʼ»

14. ¿Baʼaxten u yojel kaʼach Moisés yaan u kʼamik u boʼolil le meyaj ku beetkoʼ?

14 Moiseseʼ «tu chʼikaj u paakat tiʼ le boʼol kun tsʼaabiltiʼoʼ» (Heb. 11:26). Yoʼolal lelaʼ páajchaj u chʼaʼtuklik baʼax ken u beete. Jeʼex Abrahaneʼ, letiʼeʼ u yojleʼ jach yaan u kaʼa kuxkíintaʼal le kimenoʼob tumen Jéeobaoʼ (Luc. 20:37, 38; Heb. 11:17-19). Tumen yaan baʼax  táan u páaʼtikeʼ, maʼ tu tuklaj wa mix baʼal u biilal le cuarenta jaʼaboʼob táan u máan u taʼakikuba bey xan le cuarenta jaʼaboʼob tu máansaj teʼ desiertooʼ. Kex maʼ u jach ojel bix kun úuchul le baʼax aʼalaʼan tumen Diosoʼ, yoʼolal u fejeʼ tu yilaj «le boʼol kun tsʼaabiltiʼoʼ».

15, 16. 1) ¿Baʼaxten unaj k-tuukul tiʼ le boʼol kun tsʼaabiltoʼonoʼ? 2) ¿Baʼax ka tsʼíiboltik a wilik teʼ túumben luʼumoʼ?

15 ¿Kux túun toʼon? ¿K-chʼikmaj wa ‹k-paakat tiʼ le boʼol kun tsʼaabiloʼ›? Jeʼex Moiseseʼ, toʼon xaneʼ maʼ k-ojel jach bix ken u béeykuntil Dios le baʼax u yaʼalmoʼ. Maʼ k-ojel jach «baʼax kʼiin» ken káajak le nojoch muʼyajiloʼ (Mar. 13:32, 33). Baʼaleʼ maas yaʼab baʼal k-ojel yoʼolal le Paraísooʼ. K-ojéeltik bix le kuxtal kun antal yáanal u Reino Diosoʼ ku yáantkoʼon utiaʼal ‹k-chʼikik k-paakat› tiʼ le boʼoloʼ. Wa k-máansik t-tuukul bix le kuxtal teʼ túumben luʼumoʼ yaan k-tsʼáaik táanil le Reinooʼ. ¿Baʼaxten? Tumen jeʼex u yúuchul yéetel junpʼéel najeʼ chéen jeʼel u manik máak wa tsʼoʼok u yilik jach bix le najoʼ. Le fe yaantoʼonoʼ unaj u yáantkoʼon k-il jach bix le kuxtal kun antal yáanal u Reino Diosoʼ.

¡Yaan u kiʼimaktal k-óol k-tsikbal yéetel Moisés bey xan yéetel uláakʼ máaxoʼob meyajt Dios úuchjeakil! (Ilawil xóotʼol 16)

16 Lelaʼ chéen jeʼel u béeytal wa ka tuklik tiaʼanech teʼ Paraísooʼ. Jeʼex ken k-xok baʼax tu beetaj le máaxoʼob kuxlajoʼob táanil tiʼ Cristooʼ, maʼalob ka k-tukult baʼax ken k-kʼáattiʼob ken kaʼa kuxlakoʼob yéetel baʼaxoʼob jeʼel u kʼáatkoʼob tiʼ toʼon tu yoʼolal le u tsʼook kʼiinoʼoboʼ. ¡Yaʼab baʼaloʼob jeʼel u páajtal k-máansik t-tuukuleʼ! Jeʼel u páajtal k-tuklik bukaʼaj kun kiʼimaktal k-óol ken k-il k-láakʼtsiloʼob úuch kíimkoʼoboʼ yéetel bix ken k-tsikbalttiʼob le baʼax tu beetaj Dios tu yoʼolaloʼoboʼ. Maʼalob xan ka tuukulnakoʼon tiʼ le bukaʼaj baʼaloʼob ken k-kan tiʼ le tsʼíitsʼik baʼalcheʼob kun múul antaloʼob teʼ Paraísooʼ. Tsʼoʼoleʼ maʼalob ka k-tukult bix ken k-maas náatsʼal tiʼ Jéeoba jeʼex u bin u lukʼul le kʼebanoʼ.

17. ¿Bix jeʼel u yáantkoʼon wa k-tuukul tiʼ baʼax kun tsʼaabiltoʼoneʼ?

17 Wa k-tuukul tiʼ baʼax kun tsʼaabiltoʼoneʼ yaan u chúukpajal k-óol, maʼ kun xuʼulul u kiʼimaktal k-óol yéetel yaan k-chʼaʼtuklik k-beetik baʼaloʼob jeʼel u taasiktoʼon kiʼimak óolal mantatsʼeʼ. Pabloeʼ tu yaʼalaj: «Wa toʼon táan k-páaʼtik le baʼax maʼ t-ilkoʼ, yaan u chúukpajal k-óol k-páaʼte» (Rom. 8:25). U jaajileʼ le tʼaanoʼobaʼ tu yaʼalaj tiʼ máaxoʼob yéeyaʼanoʼob, baʼaleʼ jeʼel u páajtal u yaʼalaʼal xan tiʼ tuláakal máax meyajtik Dioseʼ. Kex maʼ kʼuchuk u kʼiinil k-kʼamik le kuxtal minaʼan u xuuloʼ, tumen muʼukʼaʼan k-fejeʼ láayliʼ táan k-páaʼtik «le boʼol kun tsʼaabil[toʼonoʼ]». Jeʼex Moiseseʼ maʼ t-tuklik wa chéen kunel le bukaʼaj jaʼaboʼob k-meyajtik Diosoʼ. K-ojleʼ «le baʼaloʼob ku yilaʼaloʼoboʼ ku xuʼululoʼob, baʼaleʼ le baʼaloʼob maʼatech u yilaʼaloʼoboʼ mix bikʼin kun xuʼululoʼob» (xok 2 Corintoiloʼob 4:16-18).

18, 19. 1) ¿Baʼaxten unaj k-kanáantik maʼ u saʼatal k-fe? 2) ¿Baʼax ken k-xakʼalt teʼ tuláakʼ xookoʼ?

18 Le fejoʼ ku yáantkoʼon k-il le baʼaloʼob «maʼ tu páajtal u yilaʼal[oʼ]» (Heb. 11:1). Le máax maʼ tu nuʼuktaʼal tumen le kiliʼich muukʼoʼ minaʼan u fe, le oʼolal maʼ tu yilik u kʼaʼanaʼanil u meyajtik Jéeoba, utiaʼal letiʼeʼ «mix baʼal u biilaloʼob» (1 Cor. 2:14). Baʼaleʼ toʼoneʼ táan k-páaʼtik le kuxtal minaʼan u xuuloʼ yéetel k-ilik bix kun kaʼa kuxkíintbil le kimenoʼoboʼ, le baʼaloʼobaʼ mix tech u máan tu tuukul le máakoʼob teʼ yóokʼol kaabaʼ. Jeʼex le máaxoʼob tu yaʼaloʼob tiʼ Pablo mix baʼal u yojel yéetel «chéen táan u máan u tʼantʼanpool[oʼ]», bejlaʼa xaneʼ u maas yaʼabil le máakoʼoboʼ bey u tuukuloʼob yoʼolal le baʼax k-kʼaʼaytikoʼ (Bax. 17:18).

19 Bejlaʼeʼ u maas yaʼabil le máakoʼoboʼ minaʼan u fejoʼob, le oʼolal unaj k-kanáantik maʼ k-pʼáatal beyoʼ. Kʼaʼabéet k-kʼáat óoltik tiʼ Jéeoba «maʼ u saʼatal [k-]fe» (Luc. 22:32). Jeʼex Moiseseʼ, maʼ unaj u tuʼubultoʼon le talamiloʼob ku taasik le kʼebanoʼ, unaj k-kʼaʼajsik maas kʼaʼanaʼan k-meyajtik Jéeoba yéetel unaj k-kʼaʼajsik le kuxtal minaʼan u xuul táan k-páaʼtikoʼ. ¿Yaan wa uláakʼ baʼax jeʼel k-kanik tiʼ Moiseseʼ? Yaan. Teʼ tuláakʼ xookoʼ yaan k-ilik bix áantaʼabik tumen u fe utiaʼal u yilik «le Máax maʼ tu páajtal u yilaʼaloʼ» (Heb. 11:27).

^ xóot’ol 10 Yoʼolal Éxodo 3:14, juntúul máax jach xakʼalxoktik le Bibliaoʼ tu yaʼalaj: «Mix baʼal jeʼel u beetik maʼ u tsʼoʼokbesik u tʼaaneʼ [...]. U kʼaabaʼ [Jéeobaeʼ] yaan u pʼáatal bey junpʼéel pakʼ kanáantik le israelitaʼoboʼ, le oʼolal mantatsʼ kun antal esperanza tiʼob yéetel yaan u líikʼil u yóoloʼob».