1, 2. 1) ¿Máax yáax beetaʼab tumen Dios? 2) ¿Baʼaxoʼob tsʼoʼok u beetik le máax yáax beetaʼab tumen Diosoʼ? 3) ¿Baʼaxten ku yaʼalaʼal maʼ xaʼakʼaʼan u meyaj le angeloʼoboʼ?

JÉEOBAEʼ tu tsoolol u beetik tuláakal baʼal. Letiʼeʼ yáax tu beetaj u juntúuliliʼ Paal. Le u Paaloʼ ku yaʼalaʼal xan tiʼ «le Tʼaanoʼ» tumen maases letiʼ ku tʼaan yoʼolal Dios, yéetel úuch joʼopʼok u meyajtik. Le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Úuchjeakil táanil tiʼ u beetaʼal tuláakal baʼaloʼobeʼ, le Tʼaanoʼ yaniliʼeʼ, le Tʼaanoʼ tiʼ yaan kaʼach tu yiknal Dioseʼ». Tsʼoʼoleʼ ku yaʼalik xan: «Tuláakal le baʼaloʼoboʼ beetaʼaboʼob yéetel u yáantaj le Tʼaanoʼ, mix junpʼéel baʼal beetaʼab wa maʼ yéetel u yáantajiʼ». Walajki junpʼíit maas tiʼ dos mil jaʼaboʼobaʼ Dioseʼ tu túuxtaj way Luʼum Jesucristo, le Tʼaanoʼ. Letiʼ kaʼacheʼ minaʼan u kʼeban yéetel chúukpaj u yóol u beet baʼax uts tu tʼaan u Taata (Juan 1:1-3, 14).

² Táanil tiʼ u taal way Luʼumeʼ tiaʼan kaʼach tu yiknal Jéeobaeʼ (Pro. 8:30). Letiʼeʼ múul meyajnaj yéetel Dios utiaʼal u beetkoʼob u millonesil angeloʼob (Col. 1:16). Le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Mil kaʼa tak mil [angeloʼob] meyajtik [Dios], yéetel millonoʼob kaʼa tak millonoʼob waʼalakbaloʼob tu táan» (Dan. 7:10). Le angeloʼoboʼ maʼ xaʼakʼaʼan u meyajoʼobiʼ, baʼaxeʼ láaj tsʼaʼan baʼax ken u beetoʼob tumen Jéeoba (Sal. 103:21).

3. 1) ¿Jaypʼéel eekʼoʼob ku tuklaʼal yaan? 2) ¿Bix tsolaʼanil le eekʼoʼoboʼ?

 ³ ¿Baʼax jeʼel u páajtal u yaʼalaʼal yoʼolal uláakʼ baʼaloʼob u beetmaj Jéeoba, jeʼex le eekʼoʼoboʼ? U jaajileʼ minaʼan u xookil le eekʼoʼob u beetmaj Jéeobaoʼ. Junpʼéel periódico ku jóoʼsaʼal Méxicoeʼ, tu yaʼalaj: «Junpʼéel xakʼalxook beetaʼabeʼ ku yeʼesikeʼ maʼ xaaneʼ óoxtéen u maas yaʼabil le eekʼoʼob tiʼ le ku tuklik kaʼach le cientificoʼoboʼ. Bejlaʼeʼ ku tuklaʼaleʼ yaan [...] 300 mil trillones eekʼoʼob» (El Universal). Le eekʼoʼoboʼ ku formartikoʼob galaxiaʼob, ichil cada junpʼéel galaxiaeʼ yaan u millonesil eekʼoʼobiʼ. Junmúuchʼ galaxiaʼobeʼ ku yaʼalaʼaltiʼ cúmulos, junmúuchʼ cúmuloseʼ ku yaʼalaʼaltiʼ supercúmulos.

4. ¿Baʼaxten jeʼel u páajtal k-aʼalikeʼ Dioseʼ ku nuʼuktik bix u meyajtaʼal way Luʼumeʼ?

⁴ Le angeloʼob yéetel le eekʼoʼob u beetmaj Jéeobaoʼ ku yeʼesik jach tu tsoolol yanil le baʼaxoʼob u beetmoʼ (Isa. 40:26). Le oʼolal jeʼel u páajtal k-aʼalik xaneʼ Dioseʼ ku nuʼuktik le bix u meyajtaʼal way Luʼumoʼ. Ku beetik tumen u kʼáat ka tsʼoʼokbesaʼak le meyajoʼob u kʼubéentmoʼ. Jéeobaeʼ desde úuch joʼopʼok u nuʼuktik u kaajal utiaʼal u beetik tuláakal tu tsoolol. U kaajal xaneʼ desde úuch joʼopʼok u beetik yéetel chúukaʼan óolal baʼax ku yaʼalik. Koʼoneʼex ilik jujunpʼéel baʼax eʼesik táan u nuʼuktik u kaajal yéetel letiʼeʼ «u Diosil jeetsʼelil yéetel uts tu tʼaan ka beetaʼak tuláakal baʼal tu tsoolol» (xok 1 Corintoiloʼob 14:33, 40).

5. ¿Baʼaxten maʼ béeychaj u chuʼupul jujunpʼíitil le Luʼum jeʼex u tukultmil Diosoʼ?

⁵ Ka tsʼoʼok u beetaʼal Adán yéetel Eva tumen Jéeobaeʼ, tu yaʼalajtiʼob: «Yaʼabchajak a paalaleʼex; chupeʼex le yóokʼol kaaboʼ, méekʼtáanteʼex xan, yanak a páajtalileʼex yóokʼol le kayoʼoboʼ, le chʼíichʼoʼoboʼ bey xan yóokʼol tuláakal le baʼalcheʼob ku jíiltikubaʼoboʼ» (Gén. 1:28). Jujunpʼíitil ken u chupoʼob kaʼach le Luʼumaʼ yéetel yaan u sutkoʼob kaʼach Paraísoil. Baʼaleʼ maʼ béeychajiʼ tumen Adán yéetel Evaeʼ maʼ tu yuʼuboʼob tʼaaniʼ (Gén. 3:1-6). Ka máan kʼiineʼ «Yuumtsileʼ tu yilaj máan tipʼaʼan u kʼasaʼanil le wíinik yóokʼol le luʼumaʼ, mantatsʼ xan chéen loob ku tukultik u beetik». «Utiaʼal [Dioseʼ] le luʼumaʼ chuup yanil kaʼach yéetel kʼasaʼanil, bey yéetel loobil.» Bey túunoʼ Jéeobaeʼ tu taasaj le Búulkabal utiaʼal u xuʼulsik le máaxoʼob kʼasaʼanoʼoboʼ (Gén. 6:5, 11-13, 17).

6, 7. 1) ¿Baʼaxten «Noeeʼ lúub utsil tu táan [Dios]»? (Ilawil le dibujo yaan tu káajbal le xookaʼ.) 2) ¿Baʼax úuch yéetel le kʼasaʼan máakoʼob tu kʼiinil Noeoʼ?

⁶ Baʼaleʼ «Noeeʼ lúub utsil tu táan [Dios]» tumen letiʼeʼ «juntúul máak sen uts» maʼ jeʼex le «máakoʼob kuxaʼanoʼob tiʼ le kʼiinoʼoboʼ». Letiʼeʼ «kuxlaj kaʼach jeʼel bix tu yóotilak [Dioseʼ]», le oʼolal kʼubéentaʼabtiʼ ka u beet junpʼéel nojoch arca (Gén. 6:8, 9, 14-16). Unaj u beetik jeʼex aʼalaʼabiktiʼoʼ, tumen beyoʼ maʼ kun kíimil le máakoʼob yéetel le baʼalcheʼob ken taalak kaʼach le Búulkabaloʼ. Noeeʼ «tu beetaj tuláakal jach jeʼel bix aʼalaʼabiktiʼ tumen Yuumtsileʼ». Tu nuʼuktaj le meyajoʼ, tsʼoʼoleʼ yéetel u yáantaj u láakʼtsiloʼobeʼ béeychaj u tsʼoʼoksik. Ka tsʼoʼok túun u láaj oksikoʼob le baʼalcheʼoboʼ «Yuumtsileʼ tu kʼalaj u jool» le arcaoʼ (Gén. 7:5, 16).

⁷ Ka taal le Búulkabal tu jaʼabil 2370 táanil tiʼ u taal Jesusoʼ, chéen Noé, u yatan, u paalal yéetel u yiliboʼob tu salvartubaʼob, baʼaleʼ «u chuukáanoʼobeʼ xuʼulsaʼaboʼob» (Gén. 7:23). Tuláakal le máaxoʼob kuxaʼanoʼob bejlaʼoʼ taaloʼob tiʼ u chʼiʼibal le máaxoʼob tu salvartubaʼoboʼ, baʼaleʼ le máakoʼob maʼ ookoʼob teʼ arcaoʼ láaj kíimoʼob. ¿Baʼaxten? Tumen maʼ tu yuʼuboʼob baʼax tu kʼaʼaytaj Noé, juntúul máax «tu kʼaʼaytaj toj kuxtal» (2 Ped. 2:5).

8. ¿Bix k-ojéeltik nuʼuktaʼan tubeel le israelitaʼob ka aʼalaʼabtiʼob tumen Dios ka ookkoʼob teʼ luʼum u yaʼalmaj u tsʼáaiktiʼoboʼ?

⁸ Ka máan ochocientos jaʼaboʼob taalak  le Búulkabaloʼ, Jéeobaeʼ tu nuʼuktaj le israelitaʼob utiaʼal u kʼuchul u beetubaʼob junpʼéel kaajoʼ. Aʼalaʼab bix unaj u kuxtaloʼob yéetel bix unaj u adorartikoʼob Dios. Yaʼab sacerdoteʼob yéetel levitaʼob yaan ichiloʼob, tsʼoʼoleʼ yaan xan «koʼoleloʼob ku meyajoʼob kaʼach tu noj Paselil muchʼtal» (Éxo. 38:8). Baʼaleʼ ka tu yaʼalaj Jéeoba tiʼ le israelitaʼob ka u chʼaʼob u luʼumil Canaaneʼ, yaʼabeʼ sajakchajoʼob le oʼolal maʼ tu yuʼuboʼob tʼaaniʼ. Chéen Josué yéetel Caleb tu líiʼsoʼob u yóol le israelitaʼob ka tsʼoʼok u yilkoʼob bix le luʼum aʼalaʼan u tsʼaʼabaltiʼoboʼ. Le oʼolal Jéeobaeʼ tu yaʼalaj tiʼ le israelitaʼob minaʼan u fejoʼoboʼ: «Mix juntúul tiʼ teʼex bíin okok teʼ luʼum in [waʼalmaj] yaan a kajtaleʼex kaʼachoʼ, chéen Caleb yéetel Josué» (Núm. 14:30, 37, 38). Ka máan kʼiineʼ Jéeobaeʼ tu yaʼalaj tiʼ Josué ka u nuʼukt le kaajoʼ (Núm. 27:18-23). Le jach taʼaytak u yoksik Josué le israelitaʼob tu luʼumil Canaanoʼ, aʼalaʼabtiʼ tumen Jéeoba: «Xiibchajkech yéetel [...] muʼukʼaʼanchajkech. Maʼ a chʼaʼik saajkil mix u lúubul a wóol, tumen teen a Yuumtsil a [Dios] xaneʼ, tiʼ yanen ta wéetel jeʼel tuʼux bíin xiʼikecheʼ» (Jos. 1:9).

9. ¿Baʼax tu beetaj Rahab?

⁹ Tiʼ tuláakal súutukileʼ áantaʼab Josué tumen Jéeoba. Koʼoneʼex kʼaʼajsik junpʼéel baʼax úuch tu jaʼabil 1473 táanil tiʼ u taal Jesús. Le israelitaʼoboʼ tiaʼanoʼob kaʼach naatsʼ Jericoeʼ, le oʼolal Josueeʼ tu túuxtaj kaʼatúul máakoʼob utiaʼal u yilkoʼob bix le kaajoʼ. Teʼ kaajoʼ tu kʼaj óoltoʼob Rahab, juntúul koʼolel chéen bey u máanoʼ. Rahabeʼ tu taʼakaj le kaʼatúul máakoʼob ka túuxtaʼab chʼaʼabiloʼob tumen le reyoʼ. ¿Baʼaxten tu taʼakoʼob? Letiʼeʼ tu yaʼalaj tiʼ le kaʼatúul máakoʼoboʼ: ‹Teneʼ in wojel Yuumtsileʼ tsʼoʼok u tsʼáaikteʼex le luʼumaʼ. K-ojel le ka jóokʼeʼex Egiptoeʼ, Dioseʼ tu tikinkúuntaj u jaʼil Chak Kʼáaʼnáab utiaʼal ka a chʼakteʼex. K-ojel xan ta láaj xuʼulseʼex le kaʼatúul reyoʼob amorreoʼoboʼ› (Jos. 2:9-11). Rahabeʼ tu tsʼáajuba tu tséel Jéeoba yéetel tu tsʼáajuba xan tu tséel le israelitaʼoboʼ, le oʼolal salvartaʼab paʼteʼ yéetel u familia ka xuʼulsaʼab Jericó (Jos. 6:25).  Rahabeʼ tu kʼubaj u yóol tiʼ Jéeoba yéetel tiʼ u kaajal Dios.

10. ¿Baʼax tu yaʼalaj Jesús tiʼ u nuuktakil le judíoʼoboʼ, yéetel baʼaxten?

¹⁰ Le táan u nuʼuktaʼal u kaajil Israel tumen Josueoʼ jujunpʼíitil úuchik u bin u chʼaʼikoʼob u luʼumil Canaán. Baʼaleʼ ¿baʼax úuch ka xuʼul u nuʼuktaʼaloʼob tumen Josué? Ichil le mil quinientos jaʼaboʼob máan tak ka taal Jesusoʼ yaʼab u téenel maʼ tu yuʼuboʼob tʼaaniʼ. Ka kʼuch u kʼiinil u taal Jesús way Luʼumeʼ tsʼoʼok u pʼáatal maas maʼatech u yuʼubikoʼob u tʼaan Jéeoba yéetel maʼatech u yuʼubikoʼob u tʼaan máaxoʼob nuʼuktikoʼob. Le oʼolal Jesuseʼ tu yaʼaleʼ u kaajil Jerusaleneʼ ku «kíimsik le profetaʼob[oʼ]» (xok Mateo 23:37, 38). Jéeobaeʼ xuʼul u kʼamik u nuuktakil le judíoʼoboʼ tumen maʼ tu yuʼuboʼob tʼaaniʼ. Jesuseʼ tu yaʼalajtiʼob: «Dioseʼ yaan u luʼsikteʼex u Reino yéetel yaan u tsʼáaik tiʼ uláakʼ máakoʼob jeʼel u yóotkoʼob u kʼuboʼob u yicheʼ» (Mat. 21:43).

11, 12. 1) Teʼ yáax siglooʼ, ¿baʼax eʼesik Jéeobaeʼ tu yéeyaj junpʼéel túumben kaaj? 2) ¿Máaxoʼob anchajoʼob ichil le túumben kaajoʼ?

¹¹ Teʼ yáax siglooʼ Jéeobaeʼ tu xulaj u kʼamik u kaajil Israel. Ka úuch lelaʼ, ¿pʼáat wa túun minaʼan junpʼéel kaaj ku nuʼuktik way Luʼumeʼ? Maʼatech, tu yéeyaj junpʼéel túumben kaaj nuʼuktaʼan tumen Jesús yéetel ku tsʼoʼokbesik le baʼaxoʼob tu kaʼansoʼ. Le túumben kaajaʼ anchaj teʼ Pentecostés tiʼ u jaʼabil 33 ka weʼek le kiliʼich muukʼ yóokʼol 120 disipuloʼob u muchʼmubaʼob tu kaajil Jerusalén. «Chéen ka téek uʼuyaʼab u juum junpʼéel baʼal teʼ kaʼanoʼ, jach jeʼex u juum junpʼéel kʼaʼamkach iikʼeʼ, ka tu beetaj u yáambal tuláakal le naj tuʼux kulukbaloʼoboʼ. Ka túun chíikpaj mejen aakʼoʼob tu yóokʼoloʼob beyoʼob kʼáakʼeʼ, ka tʼoʼox ichiloʼob; cada junpʼéeleʼ pʼáat tu yóokʼol cada juntúul tiʼ le máaxoʼob yanoʼoboʼ, ka chuʼupoʼob yéetel kiliʼich muukʼ, ka túun káaj u tʼaanoʼob ich jejeláas tʼaanoʼob, jeʼel bix u tsʼaʼabal kaʼach páajtalil tiʼob tumen le kiliʼich muukʼoʼ» (Bax. 2:1-4). Le baʼax úuchaʼ tu yeʼeseʼ Jéeobaeʼ jach tu jaajil táan u yáantik u disipuloʼob Cristo, le túumben kaajoʼ.

¹² Teʼ kʼiin xanoʼ «kex tres mil máakoʼob kʼuch u beetubaʼob disipuloʼob». Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ «Jéeobaeʼ sáamsamal táan kaʼach u natsʼik yiknal le disipuloʼob le máaxoʼob ku binoʼob tu bejil le salvacionoʼ» (Bax. 2:41, 47). Tumen jach tu taasaj utsil le kʼaʼaytaj tu beetaj le máaxoʼob tsaypachtik kaʼach Jesusoʼ «káaj u maas kaʼansaʼal le baʼax ku yaʼalik Diosoʼ, yéetel seten yaʼabchaj le disipuloʼob tu kaajil Jerusalenoʼ». Tsʼoʼoleʼ «yaʼabkach sacerdoteʼob xaneʼ tu tsʼáaj u fejoʼob tiʼ le baʼax kaʼansaʼabtiʼoboʼ» (Bax. 6:7). Jeʼex k-ilkoʼ yaʼab máakoʼob uts u puksiʼikʼaloʼobeʼ tu kʼamoʼob le baʼaxoʼob tu kaʼansaj le máaxoʼob táakaʼanoʼob ichil le túumben kaajoʼ. Ka máan kʼiineʼ Jéeobaeʼ tu kaʼa eʼesaj ku yáantik u kaajal tumen joʼopʼ u natsʼik «máakoʼob maʼ judíoʼob» ichiliʼ (xok Baʼaxoʼob 10:44, 45).

13. ¿Baʼax meyajil tu kʼubéentaj Dios tiʼ u túumben kaajal?

¹³ ¿Baʼax meyajil tu kʼubéentaj Dios tiʼ u disipuloʼob Cristo? Jesuseʼ tu yeʼesaj baʼax meyajil. Chéen pʼelak tsʼoʼokik u yokjaʼeʼ káaj u kʼaʼaytik «u Reinoil kaʼan» (Mat. 4:17). Tsʼoʼoleʼ tu kaʼansaj tiʼ u disipuloʼob bix unaj u beetkoʼob. Tu yaʼalajtiʼob: «Yaan a beetkabaʼex j-jaajkunajil tiʼ teen tu kaajil Jerusalén, tiʼ tuláakal u luʼumil Judea, Samaria bey xan tak tu maas náachil le Luʼumaʼ» (Bax. 1:8). Le yáax cristianoʼoboʼ tu naʼatoʼob baʼax ku páaʼtaʼal ka u beetoʼob. Juntéenjeakil, le tiaʼan Pablo yéetel Bernabé tu kaajil Antioquía tiʼ Pisidiaeʼ, tu yaʼaloʼob tiʼ le judíoʼob pʼekmiloʼoboʼ: «Tiʼ teʼex kʼaʼabéetchaj u yáax tsikbaltaʼal u tʼaan Dios. Baʼaleʼ teʼexeʼ maʼ ta wóotaj a kʼameʼexiʼ,  le oʼolaleʼ maʼ ta náajaltikeʼex kuxtal minaʼan u xuul; yoʼolal leloʼ, ¡ileʼex!, táan k-bin yiknal le máaxoʼob maʼ judíoʼoboʼ. Tsʼoʼoleʼ Jéeobaeʼ tsʼoʼok xan u yaʼaliktoʼon baʼax ken k-beete, letiʼeʼ tu yaʼalaj: ‹Tsʼoʼok in yéeyikech bey junpʼéel sáasil utiaʼal le j-táanxel luʼumiloʼoboʼ, utiaʼal a kʼaʼaytik salvación tak tu maas náachil yóokʼol kaab›» (Bax. 13:14, 45-47). Desde teʼ yáax siglooʼ le máaxoʼob meyajtik Dios way Luʼumoʼ táan u kʼaʼaytikoʼob baʼax tsʼoʼok u beetik Dios utiaʼal u salvarkuba máak.

14. 1) ¿Baʼax úuch tiʼ Jerusalén teʼ yáax siglooʼ? 2) ¿Máaxoʼob tu salvartubaʼob?

¹⁴ U maas yaʼabil le judíoʼoboʼ maʼ tu kʼamoʼob le maʼalob péektsiloʼ yéetel maʼ tu beetoʼob le baʼax tu yaʼalaj Jesusaʼ: «Ken a wileʼex jelekbal le soldadoʼob tu baʼpach Jerusalenoʼ, ojéelteʼex tsʼoʼok u náatsʼal u kʼiinil u xuʼulsaʼaltiʼ. Le máaxoʼob túun yanoʼob Judeaoʼ, púutsʼkoʼob utiaʼal ka xiʼikoʼob teʼ puʼukoʼoboʼ, le máaxoʼob yanoʼob chúumuk Jerusaleneʼ, lukʼkoʼobiʼ, yéetel le máaxoʼob yanoʼob tu jáal le kaajoʼ, maʼ u yookloʼobiʼ» (Luc. 21:20, 21). Le baʼax tu yaʼaloʼ jach bey úuchikoʼ. Tumen líikʼ u jaats judíoʼob baʼateʼel tu contra Romaeʼ, u soldadoiloʼob Roma nuʼuktaʼanoʼob tumen Cestio Galoeʼ tu baʼpachtoʼob Jerusalén tu jaʼabil 66. Baʼaleʼ chéen ka lukʼoʼob Jerusalén, maʼ ojéelaʼan baʼaxteniʼ. Yoʼolal leloʼ béeychaj u jóokʼol u disipuloʼob Jesús tiʼ u kaajil Jerusalén yéetel Judea. Eusebio, juntúul máax tu tsʼíibtaj baʼaxoʼob uchaʼantakeʼ, ku yaʼalikeʼ yaʼab máakoʼob tu kʼáatmáansoʼob u áalkab jaʼil Jordán utiaʼal u binoʼob tu kaajil Pela, Perea. Tu jaʼabil 70, u soldadoiloʼob Romaeʼ suunajoʼob, baʼaleʼ beoraaʼ nuʼuktaʼanoʼob tumen Tito, yéetel tu xuʼulsoʼob Jerusalén. ¡Yaaske le disipuloʼoboʼ tu beetoʼob baʼax tu yaʼalaj Jesús! Tumen chúukpaj u yóoloʼobeʼ tu salvartubaʼob.

15. ¿Baʼax tu aktáantaj le cristianoʼob teʼ yáax siglooʼ?

¹⁵ Le cristianoʼob teʼ yáax siglooʼ kex chʼaʼpachtaʼaboʼob, túuntaʼab u fejoʼob yéetel tu aktáantoʼob uláakʼ talamiloʼobeʼ, maʼ xuʼul u yaʼabtaloʼobiʼ (Bax. 11:19-21; 19:1, 19, 20). ¿Baʼaxten? Tumen kiʼikiʼtʼantaʼaboʼob tumen Jéeoba (Pro. 10:22).

16. ¿Baʼax unaj u beetik kaʼach le yáax cristianoʼob utiaʼal u muʼukʼaʼantal u fejoʼoboʼ?

¹⁶ Baʼaleʼ le yáax cristianoʼoboʼ yaan baʼax kʼaʼabéet u beetkoʼob kaʼach utiaʼal u muʼukʼaʼantal u fejoʼob. Jach kʼaʼanaʼan kaʼach u xokikoʼob le Kiliʼich Tsʼíiboʼoboʼ, u binoʼob muchʼtáambal yéetel u tsʼáaik u yóol u kʼaʼaytoʼob le Reinooʼ. Leloʼ ku yáantaj kaʼach utiaʼal u maas muʼukʼaʼantal u fejoʼob yéetel utiaʼal u múul meyajtikoʼob Dios. Jeʼex u beetaʼal bejlaʼeʼ, le múuchʼuliloʼoboʼ maʼalob nuʼuktaʼaniloʼob kaʼachi, le oʼolal tu tsoolol u beetaʼal tuláakal baʼal. Úuchjeakileʼ le sukuʼunoʼoboʼ jach ku jóoʼskoʼob u yutsil le meyaj ku beetik le ancianoʼob yéetel le siervo ministerialoʼoboʼ, letiʼob xaneʼ yéetel kiʼimak óolal ku yáantajoʼob kaʼachi (Fili. 1:1; 1 Ped. 5:1-4). Ku xíimbaltaʼaloʼob kaʼach xan tumen superintendente viajanteʼob jeʼex Pabloeʼ (Bax. 15:36, 40, 41). Bey túunoʼ jeʼex u meyajtaʼal Dios kaʼach tumen le yáax cristianoʼoboʼ bey xan k-beetik bejlaʼeʼ. ¡Jach kiʼimak k-óol tumen desde úuchjeakileʼ Jéeobaeʼ ku nuʼuktik máaxoʼob meyajtik! *

17. ¿Baʼax ken k-il teʼ tuláakʼ xookoʼ?

¹⁷ Jeʼex u náatsʼal u kʼiinil u xuʼulsaʼal tiʼ u kʼasaʼan yóokʼol kaab Satanaseʼ u kaajal Jéeobaeʼ táan u maas séebtal u bin. ¿Baʼax jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal maʼ k-pʼáatal paachileʼ? Tuláakʼ xookoʼ yaan k-ilik baʼax jeʼel u yáantkoʼoneʼ.