1, 2. ¿Bix u yilik Jéeoba le máaxoʼob meyajtikoʼ?

YAʼAB u téeneleʼ, le taatatsiloʼoboʼ ku jaʼakʼal u yóoloʼob ken u yiloʼob baʼax ku páajtal u beetik u mejen paalaloʼob. Maʼ xaaneʼ tak teech tsʼoʼok a wilkeʼ le mejen paalaloʼ yaʼab baʼax ku páajtal u beetkoʼob. Maʼ xaaneʼ juntúul chan paaleʼ u yojel báaxal bola, baʼaleʼ u yíitsʼineʼ u yojel dibujar. U jaajileʼ le taatatsiloʼoboʼ ken u yiloʼob yaan baʼax jeʼel u páajtal u beetik u paalaloʼobeʼ jach ku yáantkoʼob utiaʼal u béeytal u beetkoʼob maas maʼalob.

² Jéeoba xaneʼ ku yilik le baʼaloʼob maʼalobtak ku beetik le máaxoʼob meyajtikoʼ. Tu táaneʼ jach koʼoj u tojol le máaxoʼob meyajtikoʼ, beyoʼob ‹ayikʼaliloʼobeʼ› (Ageo 2:7). Koʼoj u tojoloʼob tumen yaan u fejoʼob yéetel u kʼubmaj u yóoloʼob tiʼ letiʼ. Teech xaneʼ, maʼ xaaneʼ tsʼoʼok a wilkeʼ le máaxoʼob meyajtik Diosoʼ jejeláas baʼaxoʼob u yojel u beetoʼob. Yanoʼobeʼ jach u yojloʼob discursar yéetel yanoʼobeʼ jach u yojel u nuʼuktoʼob bix kun beetbil wa baʼax meyajil. Yaʼab xan kiikoʼobeʼ séeb u kankoʼob uláakʼ idiomaʼob utiaʼal u kʼaʼaytajoʼob. Uláakʼ kiikoʼob xaneʼ jach u yojel u líiʼsoʼob u yóol le máaxoʼob lubaʼan u yóoloʼoboʼ wa jach u yojel u kanáantoʼob le máaxoʼob kʼojaʼanoʼoboʼ (Rom. 16:1, 12). ¿Máasaʼ jach kiʼimak k-óol ikil u yantal sukuʼunoʼob yéetel kiikoʼob beyaʼ?

3. ¿Baʼax kʼáatchiʼiloʼob kun núukbil teʼ xookaʼ?

 ³ Baʼaleʼ yaan táankelmoʼob yéetel sukuʼunoʼob maʼ úuch okjaʼanakoʼobeʼ maʼ u yiloʼob bix jeʼel u maas áantajoʼob teʼ múuchʼuliloʼ. ¿Bix jeʼel k-áantkoʼob utiaʼal ka u beetoʼob tuláakal le meyajoʼob jeʼel u páajtal u beetkoʼoboʼ? ¿Baʼaxten unaj k-ilik le baʼaloʼob maʼalobtak ku beetkoʼob jeʼex u yilik Jéeobaoʼ?

4, 5. Jeʼex u yeʼesik Jueces 6:11 tak 16, 1) ¿baʼax tu yilaj Jéeoba tiʼ Gedeón? 2) ¿baʼax ku yilik Jéeoba tiʼ máaxoʼob meyajtik?

⁴ Le Bibliaoʼ ku yeʼesikeʼ Jéeobaeʼ maʼ chéen ku yilik le baʼaloʼob maʼalobtak táan u beetik máakoʼ, baʼaxeʼ ku yilik xan le baʼaloʼob jeʼel u páajtal u beetkoʼ. Koʼox tʼaan tiʼ Gedeón. Letiʼeʼ yéeyaʼab tumen Dios utiaʼal u jáalkʼabtik le israelitaʼob yanoʼob yáanal u páajtalil le madianitaʼoboʼ. Le ángel túuxtaʼab tumen Diosoʼ tu yaʼalaj tiʼ Gedeón: ‹Muʼukʼaʼan yéetel xiixib máak, Yuumtsileʼ tiʼ yaan ta wéeteleʼ›. Letiʼeʼ jelaʼan wal tu yuʼubil le baʼax aʼalaʼabtiʼaʼ, tumen u jaajileʼ teʼ súutukil jeʼeloʼ junpuliʼ maʼ muʼukʼaʼan yéetel xiixib máak u yuʼubikubaiʼ. Gedeoneʼ tu yaʼalaj maʼatech u jach creertik le baʼax aʼalaʼabtiʼoʼ yéetel jach mix baʼal u yuʼubikuba. Baʼaleʼ le baʼax seguernaj u yaʼalik le angeloʼ tu yeʼeseʼ Jéeobaeʼ yaan baʼax maʼalob tu yilaj tiʼ Gedeón (xok Jueces 6:11-16).

⁵ Jéeobaeʼ tu yilaj le baʼaloʼob maʼalobtak ku beetik Gedeonoʼ, le oʼolal tu kʼubéentajtiʼ ka u jáalkʼabt u kaajil Israel. Yáaxeʼ le angeloʼ tu yilaj yaan u muukʼ Gedeón, tumen tu yilaj bix u pʼuchik le trigo utiaʼal u jóoʼsik u neekʼoʼ. Baʼaleʼ yaan uláakʼ baʼax tu yilaj le angeloʼ. Úuchjeakileʼ ku pʼuʼuchul le trigo tuʼux píiʼkaboʼ, tumen ken tsʼoʼokeʼ ku saltaʼal utiaʼal u bisaʼal u sóol tumen le iikʼoʼ. Baʼaleʼ Gedeoneʼ táan kaʼach u pʼuchik le trigo ichil junpʼéel pila tuʼux ku yeʼetsʼel uvaoʼ, beyoʼ maʼ kun ilbil tumen le madianitaʼob utiaʼal ka toʼokoktiʼoʼ. ¿Máasaʼ jach yaan u naʼat? Jéeobaeʼ tu yileʼ Gedeoneʼ jach meeyjil yéetel yaan u naʼat utiaʼal u patjoʼoltik baʼax ken u beete, le oʼolaleʼ tu kʼubéentajtiʼ ka u jáalkʼab u kaajal.

6, 7. 1) ¿Bix úuchik u yilaʼal Amós tumen le israelitaʼoboʼ, yéetel bix úuchik u yilaʼal tumen Jéeoba? 2) ¿Baʼax eʼesik yaʼab baʼaxoʼob u yojel kaʼach Amós?

⁶ Jéeoba xaneʼ tu yilaj baʼax jeʼel u páajtal u beetik le profeta Amosoʼ. Maʼ xaaneʼ yaʼab máakeʼ ku tuklik kaʼacheʼ Amoseʼ chéen jeʼex u maasil máakoʼoboʼ, maʼ yaʼab baʼax jeʼel u páajtal u beetkeʼ. Juntéenjeakeʼ tak Amoseʼ tu yaʼaleʼ chéen juntúul chan j-kanan taman yéetel chéen mol higoʼob ku beetik. Le higoʼob úuchjeakiloʼ maases u yoʼoch le máaxoʼob óotsiloʼoboʼ. Le ka yéeyaʼab tumen Jéeoba utiaʼal ka xiʼik u yaʼal tiʼ u reinoil Israel baʼax kun úuchultiʼobeʼ, jujuntúul israelitaʼobeʼ maʼ xaaneʼ tu tukloʼob maʼ letiʼ kaʼach unaj u yéeyaʼaliʼ (xok Amós 7:14, 15).

⁷ Kex u kaajal Amós chan náach yanil tiʼ u kaajil Jerusaleneʼ, letiʼeʼ u yojel kaʼach baʼax suukaʼan u beetaʼaliʼ bey xan máaxoʼob ku gobernaroʼobiʼ. Maʼ xaaneʼ u yojel bix kuxlik le israelitaʼoboʼ, yéetel maʼ xaaneʼ u yojel xan le baʼaxoʼob ku yúuchul teʼ kaajoʼob yanoʼob naatsʼoʼ tumen ku biskuba yéetel le máaxoʼob ku binoʼob koonoloʼ (Amós 1:6, 9, 11, 13; 2:8; 6:4-6). Jujuntúul máaxoʼob xakʼaltik u tʼaaniloʼob le Bibliaoʼ ku yaʼalikoʼobeʼ Amoseʼ jach maʼalob úuchik u tsʼíibtik u librooʼ, tumen tu tsʼíibtaj tʼaanoʼob séeb u naʼataʼal, kettʼaanoʼob bey xan tʼaanoʼob ku beetkoʼob u tuukul máak. Le baʼax tu núukaj tiʼ le kʼasaʼan sacerdote Amasíasoʼ tu yeʼesaj maʼalob úuchik u yéeyaʼal tumen Jéeoba utiaʼal u bisik u tʼaan. Le baʼaxoʼob ku páajtal u beetik le profetaaʼ maʼ xaaneʼ maʼ chíikaʼan kaʼach u yilaʼal tumen u maasil máakoʼoboʼ, baʼaleʼ Jéeobaeʼ páajchaj u yilik (Amós 7:12, 13, 16, 17).

8. 1) ¿Baʼax tu yaʼalaj Jéeoba tiʼ David? 2) ¿Baʼaxten ku líiʼsik k-óol le baʼax ku yaʼalik le Salmo 32:8?

⁸ Jeʼex k-ilkoʼ Jéeobaeʼ u yojel baʼax jeʼel u páajtal u beetik cada juntúul tiʼ toʼoneʼ. Tiʼ rey Davideʼ tu yaʼaleʼ mantatsʼ ken u pakte tumen mantatsʼ ken u yeʼestiʼ le bej unaj u biskoʼ (xok Salmo 32:8). ¿Baʼaxten ku líiʼsik k-óol le  tʼaanoʼobaʼ? Tumen ku yeʼesiktoʼoneʼ Jéeobaeʼ jeʼel u yáantkoʼon k-beet tak le baʼaxoʼob k-tuklik maʼ tu páajtal k-beetkoʼ. Jeʼex juntúul taatatsil ku yáantik u chan hijo u kan u natʼ u bicicletaeʼ, Jéeobaeʼ yaan u yáantkoʼon utiaʼal ka k-beet u maasil meyajoʼob ichil u kaajal. Junpʼéel bix u yáantkoʼoneʼ letiʼe ken áantaʼakoʼon tumen uláakʼ sukuʼunoʼob utiaʼal k-beetik wa baʼax meyajiloʼ. ¿Bix u beetkoʼob?

9. ¿Bix jeʼel k-eʼesik k-tuukul tiʼ u maasil jeʼex úuchik u yaʼalik Pablooʼ?

⁹ Apóstol Pabloeʼ tu yaʼalaj tiʼ tuláakal le sukuʼunoʼob ka tuukulnakoʼob tiʼ u maasiloʼoboʼ (xok Filiposiloʼob 2:3, 4). Lelaʼ u kʼáat u yaʼaleʼ unaj u chʼaʼikoʼob en cuenta le baʼaloʼob maʼalobtak ku beetkoʼoboʼ yéetel u yaʼalikoʼobtiʼob jach kiʼimak u yóoloʼob tu yoʼolal. Toʼoneʼ ¿bix k-uʼuyikba ken aʼalaʼaktoʼon jach maʼalob baʼax tsʼoʼok k-beetik? ¿Máasaʼ ku líiʼsik k-óol yéetel ku péeksikoʼon k-beet maas maʼalob? Ken xan k-aʼal tiʼ le sukuʼunoʼob jach maʼalob le baʼax ku beetkoʼoboʼ, ku líikʼil xan u yóoloʼob yéetel ku yilik u beetkoʼob maas maʼalob.

10. ¿Máaxoʼob maases kʼaʼabéet u chʼaʼabal en cuentail teʼ múuchʼuliloʼ?

¹⁰ ¿Máaxoʼob maases kʼaʼabéet u chʼaʼabal en cuentail teʼ múuchʼuliloʼ? U jaajileʼ tiʼ tuláakal kʼaʼabéet áantaj. Baʼaleʼ maas kʼaʼabéet u yáantaʼal le táankelmoʼoboʼ bey xan le maʼ úuch okjaʼanakoʼoboʼ, tumen letiʼobeʼ maas kʼaʼabéet u yuʼubikoʼob ku chʼaʼabloʼob en cuentail. Wa k-beetkeʼ yaan u yilkoʼob jach kʼaʼabéetoʼob teʼ múuchʼuliloʼ. Baʼaleʼ wa maʼ k-beetkeʼ, maʼ xaaneʼ yaan u xuʼulul u tsʼíiboltik u beetkoʼob u maasil meyaj teʼ múuchʼulil kex le Biblia líiʼsik u yóoloʼob utiaʼal ka u beetoʼoboʼ (1 Tim. 3:1).

11. 1) ¿Bix úuchik u yáantaʼal Julien tumen juntúul anciano? 2) ¿Baʼax ku kaʼansiktoʼon le bix úuchik u yáantaʼal Julienoʼ?

¹¹ Ludovic, juntúul anciano áantaʼab tu táankelmileʼ, tu yaʼalaj: «Ken in wil in wáantik juntúul sukuʼuneʼ letiʼeʼ ku maas tsʼáaik u yóol xaniʼ». Le sukuʼunaʼ tu yaʼalaj xan yoʼolal Julien, juntúul xiʼipal jach suʼlak: «Tumen ku yuʼubik kaʼach bey mix máak chʼaʼik en cuentaileʼ, ku beetik baʼaloʼob chan jelaʼantak chéen utiaʼal ka ilaʼak. Baʼaleʼ tin wileʼ letiʼeʼ jach uts yéetel u kʼáat u yáant le múuchʼuliloʼ. Le oʼolaleʼ maʼ tuukulnajen kʼaas tu yoʼolaliʼ, baʼaxeʼ tin wilaj le baʼaloʼob maʼalobtak ku beetkoʼ yéetel tin wilaj in wáantik». Ka máan kʼiineʼ Julieneʼ kʼuch u beetuba siervo ministerialil, yéetel bejlaʼeʼ precursor regular.

12. ¿Baʼax unaj k-beetik utiaʼal k-áantik le sukuʼunoʼob u maas meyajtoʼob Diosoʼ? Aʼal bix úuchik u beetik Jesús.

¹² Utiaʼal k-áantik u maasil u maas meyajtoʼob Dioseʼ, unaj k-ilik baʼax meyajil maas jeʼel u páajtal u beetkoʼob maʼalobeʼ. Maʼalob ka k-beet jeʼex le sukuʼun áant Julieneʼ, maʼ chéen unaj k-ilik le baʼaloʼob óoliʼ jelaʼantak ku beetik le sukuʼunoʼoboʼ. Toʼoneʼ kʼaʼabéet k-ilik le baʼaxoʼob maʼalobtak ku beetkoʼoboʼ bey xan baʼax meyajil jeʼel u páajtal u beetkoʼobeʼ. Leloʼ letiʼe baʼax tu beetaj Jesús utiaʼal u yáantik le apóstol Pedrooʼ. Kex Pedro yaan kʼiin kaʼach chéen ku jáajan beetik wa baʼaxeʼ, Jesuseʼ tu yaʼalajtiʼ yaan u kʼaabaʼtik Cefas, lelaʼ u kʼáat u yaʼal tuunich. Yéetel lelaʼ Jesuseʼ tu yeʼeseʼ Pedroeʼ jach yaan u muʼukʼaʼantal u tuukul jeʼex junpʼéel tuunicheʼ (Juan 1:42).

13, 14. 1) ¿Baʼax tu yilaj Bernabé tiʼ Marcos? 2) ¿Bix áantaʼabik juntúul sukuʼun jeʼex úuchik u yáantaʼal Marcosoʼ? (Ilawil le foto yaan tu káajbal le xookaʼ.)

¹³ Bernabé xaneʼ tu yilaj baʼax jeʼel u páajtal u beetik Juaneʼ, le máax tiʼ ku yaʼalaʼal xan Marcosoʼ (Bax. 12:25). Le yáax juntéen ka bin Pablo yéetel Bernabé kʼaʼaytaj tiʼ uláakʼ luʼumiloʼobeʼ, maʼ xaaneʼ Marcos áantoʼob tiʼ le baʼaxoʼob ku kʼaʼabéettaltiʼoboʼ. Baʼaleʼ le ka kʼuchoʼob tu kaajil Panfiliaeʼ pʼaʼatoʼob tumen Marcos, jach teʼ súutuk maas kʼaʼabéet kaʼach áantajtiʼoboʼ tumen yaan u máanoʼob tuʼux  yaan kʼasaʼan máakoʼob (Bax. 13:5, 13). ¿Baʼax túun tu beetaj Bernabé? Letiʼeʼ maʼ chʼíik u yil le baʼax maʼ maʼalob tu beetaj Marcosoʼ, baʼaxeʼ tu yilaj le baʼaloʼob maʼalobtak jeʼel u páajtal u beetkoʼ, yéetel ka máan kʼiineʼ tu yilaj u maas áantik (Bax. 15:37-39). Yoʼolal leloʼ Marcoseʼ noʼojaʼanchaj utiaʼal u maas meyajtik Jéeoba. Letiʼeʼ hasta bin u yáant Pablo le ka kʼaʼal tu kaajil Roma, le ka tu tsʼíibtaj u carta tiʼ le Colosasiloʼoboʼ. Teʼ cartaoʼ Pabloeʼ tʼaanaj maʼalob yoʼolal Marcos yéetel tu yaʼalaj táan xan u túuxtaʼal saludos tiʼob tumen Marcos (Col. 4:10). Jach kiʼimakchaj wal u yóol Bernabé le ka tu yuʼubaj u yaʼalik Pablo u kʼáat ka taalak Marcos utiaʼal áantkoʼob tu kaʼatéeneʼ (2 Tim. 4:11).

¹⁴ Bejlaʼa xaneʼ yaʼab sukuʼunoʼobeʼ ku yáantkoʼob u maasil. Alexandre, juntúul sukuʼun maʼ úuch káajak u beetik u ancianoileʼ, tu yaʼalaj bix úuchik u yáantaʼal: «Tin táankelmileʼ jach ku talamtalten in payalchiʼ tu táan u maasil. Baʼaleʼ áantaʼaben tumen juntúul anciano utiaʼal in wilik baʼax jeʼel in waʼalik ichil in payalchiʼeʼ yéetel baʼax jeʼel in beetik utiaʼal maʼ in sen chiʼichnaktaleʼ. Letiʼeʼ maʼ xuʼul u asignartiken utiaʼal in payalchiʼ tu táan u maasiliʼ, yaʼab u téenel tu yaʼalajten ka payalchiʼinaken ken k-muchʼba utiaʼal k-jóokʼol kʼaʼaytaj. Yoʼolal le baʼax tu beetoʼ jujunpʼíitil úuchik u suuktal in payalchiʼ tu táan u maasil».

15. ¿Baʼax tu beetaj Pablo utiaʼal u yeʼesik u yaabiltmaj le sukuʼunoʼoboʼ?

¹⁵ ¿Baʼax k-beetik ken k-il le baʼax maʼalob ku beetik uláakʼ sukuʼunoʼoboʼ? ¿K-aʼalik wa tiʼob maʼalob baʼax ku beetkoʼob? Teʼ capítulo 16 tiʼ le carta tu tsʼíibtaj tiʼ le romailoʼoboʼ, Pabloeʼ tʼaanaj maʼalob tiʼ maas tiʼ veinte sukuʼunoʼob yoʼolal le jatsʼuts modos yaantiʼoboʼ (Rom. 16:3-7, 13). Ka tʼaanaj tiʼ Andrónico yéetel Juniaseʼ tu yaʼaleʼ maas úuch joʼopʼok u meyajtikoʼob Cristo ke letiʼ, yéetel lelaʼ tu tsʼáaj naʼatbileʼ jach chúukaʼan u yóoloʼob. Le ka tʼaanaj xan tiʼ u maama Rufoeʼ tu yeʼesaj u yaabiltmaj, maʼ xaaneʼ tumen jach kanáantaʼab tumen le kiikaʼ.

16. ¿Baʼax ku beetik le táankelmoʼob ken aʼalaʼaktiʼob maʼalob baʼax ku beetkoʼoboʼ?

¹⁶ ¿Máasaʼ jach ku líikʼil u yóol máak ken aʼalaʼak maʼalob baʼax ku beetik? Koʼox tʼaan tiʼ Rico, juntúul chan xiʼipal kajaʼan Francia, yéetel maʼatech u meyajtaʼal Dios tumen u taata. Letiʼeʼ lúub u yóol tumen u taataeʼ maʼ u kʼáat ka okjaʼanakiʼ. Ricoeʼ tu tukleʼ hasta u tsʼáaik 18 jaʼaboʼob tiʼeʼ ku béeytal u maas meyajtik Jéeoba. Tsʼoʼoleʼ maas lúub u yóol tumen ku pʼaʼastaʼal tumen u yéet xookoʼob. Frédéric, le anciano tsʼáa xook tiʼ Ricooʼ, tu yaʼalaj: «Tin waʼalaj tiʼ Rico jach maʼalob baʼax ku beetik tumen le baʼax ku yúuchultiʼoʼ ku yeʼesik maʼ sajakchaj tʼaan tiʼ le baʼax ku creertikoʼ». Yoʼolal le baʼax aʼalaʼabtiʼoʼ, Ricoeʼ tu maas tsʼáaj u yóol u meyajt Dios yéetel béeychaj u maas biskuba yéetel u taata. Ka tsʼoʼokeʼ béeychaj u yokjaʼ le yaan 12 jaʼaboʼob tiʼoʼ.

17. 1) ¿Bix jeʼel k-áantik le sukuʼunoʼob u maas meyajtoʼob Jéeobaoʼ? 2) ¿Baʼax tsʼoʼok u beetik juntúul misionero utiaʼal u yáantik le táankelmoʼoboʼ, yéetel baʼax utsil tsʼoʼok u taasik?

¹⁷ Ken k-aʼal tiʼ le sukuʼunoʼob jach maʼalob baʼax ku beetkoʼoboʼ ku líikʼil u yóoloʼob utiaʼal  u maas meyajtikoʼob Jéeoba. Sylvie, * juntúul kiik úuch joʼopʼok u meyaj tu Betelil Franciaeʼ, tu yaʼaleʼ le kiikoʼoboʼ jeʼel xan u páajtal u líiʼskoʼob u yóol le sukuʼunoʼoboʼ, tumen le koʼoleloʼoboʼ yaan hora ku yilkoʼob le baʼaxoʼob maʼ tu páajtal u yilik le xiiboʼoboʼ. «Le baʼax ku yaʼalik le kiikoʼoboʼ jeʼel u chúukbesik le baʼax ku yaʼalik le sukuʼunoʼoboʼ». Tu yaʼalaj xan: «Teneʼ kin wuʼuyikeʼ deporsi kʼaʼabéet in líiʼsik u yóol le sukuʼunoʼoboʼ» (Pro. 3:27). Jérôme, juntúul misionero yaan teʼ Guayana Francesaoʼ, tsʼoʼok u yáantik yaʼab táankelem xiʼipalaloʼob utiaʼal u beetik u misioneroiloʼob. Letiʼeʼ ku yaʼalik: «Tsʼoʼok in wilkeʼ ken in waʼaltiʼ le táankelmoʼob jach maʼalob tu beetiloʼob wa baʼax teʼ kʼaʼaytaj yéetel bix úuchik u comentaroʼob teʼ muchʼtáambaloʼ, ku tsʼáaikoʼob cuentaeʼ jeʼel u páajtal u beetkoʼob uláakʼ meyajoʼob ichil u kaajal Jéeobaeʼ».

18. ¿Baʼaxten maʼalob ka múul meyajnakoʼon yéetel le táankelmoʼoboʼ?

¹⁸ Wa k-múul meyaj yéetel le sukuʼunoʼoboʼ jeʼel k-áantkoʼob utiaʼal u maas meyajtikoʼob Jéeobaeʼ. Wa juntúul táankelem xiʼipal u yojel tiʼ computadoraeʼ, maʼ xaneʼ juntúul ancianoeʼ jeʼel yaʼaliktiʼ ka u imprimirt wa baʼax teʼ jw.org, lelaʼ jach jeʼel u líiʼsik u yóol le sukuʼunoʼob tsʼoʼok u yantal u jaʼabiloʼob minaʼan u computadoraʼoboʼ. Tsʼoʼoleʼ wa táan k-beetik limpieza bey xan wa táan k-utskíintik wa baʼax tu Najil Reinoeʼ, maʼalob ka k-aʼal tiʼ juntúul táankelem ka u yáantoʼon. Lelaʼ jeʼel u yáantkoʼon k-il bix u tsʼáaik u yóol meyajeʼ, bix jeʼel k-líiʼsik u yóoleʼ yéetel bix u yuʼubikuba (Pro. 15:23, Traducción del Nuevo Mundo).

19, 20. ¿Baʼaxten unaj k-áantik u maasil u maas meyajtoʼob Jéeoba?

¹⁹ Ka tsʼoʼok u yéeyaʼal Josué utiaʼal u nuʼuktik le israelitaʼoboʼ, Jéeobaeʼ tu yaʼalaj tiʼ Moisés: «Líikʼes u yóol, áant u chʼaʼik muukʼ» (xok Deuteronomio 3:28). Bejlaʼeʼ yaʼab máakoʼob táan u yookloʼob ichil u kaajal Jéeoba. Tuláakal le máaxoʼob úuch joʼopʼok u meyajtikoʼob Dios, kex maʼ ancianoʼoboʼ, jeʼel u páajtal u yáantkoʼob le táankelmoʼob yéetel le maʼ úuch okjaʼanakoʼob utiaʼal ka u maas meyajtoʼob Jéeobaoʼ. Beyoʼ yaan u yantal yaʼab sukuʼunoʼob u tsʼaamaj u yóol u meyajtoʼob Dios jejeláas bixi yéetel nuʼukbesaʼanoʼob «utiaʼal ka u kaʼansoʼob [...] uláakʼ máakoʼob» (2 Tim. 2:2).

²⁰ Kex wa tiaʼanoʼon tiʼ junpʼéel múuchʼulil bey xan wa tiʼ junpʼéel chan grupoeʼ, unaj k-ilik bix jeʼel k-maas meyajtik Jéeobaeʼ. Maʼ unaj u tuʼubultoʼoneʼ Jéeobaeʼ ku yilik le baʼaloʼob maʼalobtak ku beetik le sukuʼunoʼoboʼ, toʼon xaneʼ bey unaj k-beetkoʼ.