«¡EUREKA!» Le tʼaanaʼ u kʼáat u yaʼal «¡Tin kaxtaj!». Teʼ siglo 19 tu kʼiiniloʼob jach táan u kaxtaʼal oro teʼ Californiaoʼ, le tʼaan «Eurekaoʼ» letiʼe baʼax ku yawtaʼal ken kaxtaʼak le orooʼ. Baʼaleʼ Charles Taze Russell yéetel uláakʼ j-Xoknáaloʼob tiʼ le Bibliaoʼ tu kaxtoʼob junpʼéel baʼal maas koʼoj u tojol: le jaajil yaan teʼ Bibliaoʼ. Lelaʼ jach táan u tsʼíiboltkoʼob kaʼach u kaʼanskoʼob tiʼ u maasil.

Tu yáaxkʼiinil 1914, u millonesil máakoʼob tiʼ nukuch kaajoʼob tsʼoʼok kaʼach u yilkoʼob le «Foto-Drama de la Creaciónoʼ». Lelaʼ jach maʼalob beetaʼabik tumen le Asociación Internacional de Estudiantes de la Biblia (IBSA, lelaʼ u abreviacionil ich inglés) utiaʼal chaʼantbil yéetel uʼuybil ku xáantal kaʼach ocho horaʼoboʼ. Tuláakal le baʼaxoʼob chaʼantaʼab jeʼex le xóoxotʼ videoʼob, dibujoʼob de color, le grabacionoʼob utiaʼal uʼuybil bey xan le jatsʼuts paaxoʼoboʼ, ku beetik u tuukul le máakoʼob tiʼ bix beetaʼabik yóokʼol kaaboʼ yéetel bix kun reinar Jesucristo tu yáamil mil jaʼaboʼob (Apo. 20:4). *

Baʼaleʼ ¿kux túun le máaxoʼob yanoʼob teʼ mejen kaajoʼob yéetel teʼ mejen kajtaliloʼoboʼ? Utiaʼal ka kʼuchuk tiʼ tuláakal máak le dramaoʼ, tu mesil agosto tiʼ 1914, jóoʼsaʼab le «Drama Eurekaoʼ», lelaʼ chíikaʼan tiʼ le «Foto-Dramaoʼ», baʼaleʼ minaʼan le xóoxotʼ videoʼoboʼ yéetel maas chéen chʼaʼabil u bisaʼal táanxel tuʼux. Óoxpʼéel clase «Drama Eureka» beetaʼab ich jejeláas tʼaanoʼob. Le «Drama Eureka X», ku taasik grabacionoʼob ku tʼaanoʼob tiʼ le Bibliaoʼ yéetel paaxoʼob. Le «Drama Eureka Y», ku taasik grabacionoʼob, yéetel jujunpʼéel dibujoʼob wéej tsʼaʼan u coloriloʼob. Le «Drama Eureka Familiaroʼ», beetaʼan utiaʼal le familiaʼoboʼ, ku taasik kaʼach grabacionoʼob ku tʼaanoʼob tiʼ le Bibliaoʼ yéetel kʼaayoʼob. Utiaʼal u chaʼantaʼaloʼobeʼ yaan xan gramofonoʼob yéetel nuʼukuloʼob maʼ jach koʼojtakiʼ.

Le j-Xoknáaloʼob tiʼ le Bibliaoʼ maʼ kʼaʼabéettiʼob kaʼach junpʼéel koʼokoj proyector mix nukuch pantallaʼob utiaʼal u biskoʼob le maʼalob péektsil tak teʼ mejen kaajoʼoboʼ. Le «Drama Eureka X», ku taasik grabacionoʼob chéen utiaʼal uʼuybiloʼob jeʼel kaʼach u páajtal u tsʼaʼabal de kʼiin bey xan de áakʼabeʼ. Le «Drama Eureka Y», ku meyaj kaʼach yéetel lamparaʼob de carburo, x-maʼ corrienteil. Le revista Watch Tower ku jóoʼsaʼal ich finlandesoʼ, tu yaʼalaj: «Jeʼel u páajtal k-eʼesik le dibujoʼob óoliʼ tuláakal tuʼuxoʼ». Le baʼax tu yaʼalaj le revistaoʼ jach jaaj.

Le j-Xoknáaloʼob tiʼ le Bibliaoʼ tu lugar u rentartikoʼob nukuch teatroʼobeʼ, ku kaxtikoʼob escuelaʼob, tribunaloʼob, u estacioniloʼob tren wa najoʼob maʼatech u cobrartaʼal u rentail. Yaʼab u téeneleʼ máansaʼab tiʼ junpʼéel terreno píiʼkab. Utiaʼal le pantallaoʼ ku siʼinil junpʼéel sak nookʼ tu pakʼil junpʼéel naj tuʼux ku líiʼsaʼal le baʼaxoʼob ku joʼochloʼoboʼ. Anthony Hambucheʼ tu tsʼíibtaj:  «Le máaxoʼob yanoʼob tiʼ mejen kajtaliloʼ ku tsʼáaikoʼob chuun cheʼob utiaʼal u kutal u yuʼuboʼob baʼax kun aʼalbil». Tiʼ le grupo «Eureka» tuʼux yaan kaʼach le sukuʼunaʼ ku meyajtiʼob junpʼéel úuchben coche yaan u motoril utiaʼal u biskoʼob tuláakal le nuʼukuloʼob kun kʼaʼabéettal utiaʼal u máansaʼal le dramaoʼ, u nuʼukuloʼob letiʼob, le baʼaxoʼob kun kʼaʼabéettaltiʼob utiaʼal u weenloʼoboʼ bey xan utiaʼal u beetik u yoʼochoʼoboʼ.

Yaan horaeʼ junpʼíit máakoʼob ku muchʼkubaʼob utiaʼal u chaʼantoʼob wa u yuʼuboʼob le dramaoʼ yéetel yaan horaeʼ u cientosil. Tu luʼumil Estados Unidoseʼ, 400 máakoʼob bin u yiloʼob u máansaʼal le «Eureka» tiʼ junpʼéel escuela yaan tiʼ junpʼéel chan kaaj 150 u kajnáaliloʼob. Yaan tuʼuxoʼobeʼ le máakoʼoboʼ utiaʼal u chaʼantkoʼob le «Drama Eurekaoʼ» kaʼapʼéel legua tu xíimbaltoʼob utiaʼal u binbaloʼob yéetel letiʼe bukaʼaj tu xíimbaltoʼob utiaʼal xan u suutoʼoboʼ. Tu luʼumil Sueciaeʼ, tuláakal u vecinoʼob Charlotte Ahlberg tu muchʼubaʼob tu chan otoch utiaʼal u chaʼantikoʼob le dramaoʼ «jach péeknaj u yóoloʼob». Tu luʼumil Australiaeʼ, 1,500 máakoʼob binoʼob u chaʼantoʼob le drama tiʼ junpʼéel náanach kaaj tuʼux yaan minaʼoboʼ. Le revista Watch Toweroʼ tu yaʼaleʼ teʼ escuelaʼob yéetel teʼ universidadoʼoboʼ «le maestroʼob yéetel le paalaloʼoboʼ jatsʼutschaj u yilkoʼob le dibujoʼob yéetel le grabacionoʼoboʼ». Le «Drama Eurekaoʼ» kʼuch kʼaj óoltbil tak teʼ tuʼux ku máansaʼal cineʼob úuchjeakiloʼ.

Le «Drama Eurekaoʼ» jach áantajnaj utiaʼal u maas yaʼabtal le máaxoʼob ku kaʼansaʼaloʼoboʼ bey xan utiaʼal u yaʼabtal le múuchʼuliloʼoboʼ. Utiaʼal lelaʼ le j-Xoknáaloʼob tiʼ le Bibliaoʼ ku túuxtikoʼob sukuʼunoʼob u máanskoʼob tsoltʼaanoʼob ken tsʼoʼokkeʼ ku kʼáatkoʼob máaxoʼob u kʼáatoʼob ka tsʼaʼabak xook tiʼob. Maʼ tu páajtal k-aʼalik jach jaytúul máakoʼob il le dramaoʼ. Kex yaʼab meyajnajik le «Drama Eurekaoʼ», tu jaʼabil 1915, tiʼ le 86 grupoʼoboʼ chéen 14 suukchaj u túuxtik u informeʼobiʼ. Teʼ informe tsʼaʼab teʼ jaʼab jeʼeloʼ aʼalaʼabeʼ maʼ jach béeychaj u yojéeltaʼal jaytúul máakoʼob il le dramaoʼ, baʼaleʼ aʼalaʼabeʼ maas tiʼ junpʼéel millón máaxoʼob ile, yéetel kex treinta mil u túulal tu kʼáatoʼob jóoʼsaʼaniloʼobiʼ.

Maʼ xaaneʼ le «Drama Eurekaoʼ» maʼ yaʼab máaxoʼob kʼaʼajsikiʼ, baʼaleʼ desde tu luʼumil Australia tak Argentina, bey xan desde Sudáfrica tak India yéetel tuláakʼ luʼumiloʼobeʼ, u millonesil máakoʼob ile. Yaʼab tiʼ letiʼobeʼ tu kaxtoʼob junpʼéel baʼal maas koʼoj tiʼ le orooʼ, le u jaajil ku kaʼansik le Bibliaoʼ, yéetel ka tu kaxtoʼobeʼ tu yaʼaloʼob: «¡Eureka!».