1, 2. ¿Bix u nuʼuktik Jéeoba u kaajal?

JÉEOBAEʼ jejeláas bix tsʼoʼok u nuʼuktik máaxoʼob meyajtik desde úuchjeakil. Yaan horaeʼ utiaʼal u tsʼáaik u yojéeltoʼob baʼax ku taal u kʼiin wa utiaʼal u kʼubéentik junpʼéel meyajtiʼobeʼ meyajnajtiʼ u angeloʼob bey xan náayoʼob (Núm. 7:89; Eze. 1:1; Dan. 2:19). Yaan hora xaneʼ meyajnajtiʼ uláakʼ máakoʼob meyajtik way luʼumeʼ. Baʼaleʼ kex jeʼel bixak ka u tsʼáa tsolnuʼukoʼob kaʼach Jéeobaeʼ, le máaxoʼob tu yuʼuboʼob baʼax tu yaʼaloʼ tu kʼamoʼob yaʼab utsiloʼob.

² Teʼ kʼiinoʼobaʼ Jéeobaeʼ ku nuʼuktikoʼon yéetel le Bibliaoʼ, u kiliʼich muukʼ bey xan le múuchʼuliloʼ (Bax. 9:31; 15:28; 2 Tim. 3:16, 17). Le nuʼuktaj ku tsʼáaikoʼ jach maʼalob, bey jeʼex ka k-uʼuy junpʼéel tʼaan paachil tiʼ toʼon táan u yaʼalikeʼ: «Way yaan le bejaʼ, xeeneʼex teʼelaʼ» (Isa. 30:21). Yéetel u yáantaj Jesuseʼ, Jéeobaeʼ ku tʼankoʼon xan, Jesuseʼ letiʼe máax u tsʼaamaj utiaʼal u nuʼuktik le múuchʼulil yéetel «le palitsil chúukaʼan u yóol yéetel yaan u naʼa[toʼ]» (Mat. 24:45). Kʼaʼabéet k-chaʼik u nuʼuktikoʼon Jéeoba yéetel k-uʼuyik baʼax ku yaʼalik tumen chéen jaʼaliʼ bey jeʼel u yantaltoʼon kuxtal minaʼan u xuuloʼ (Heb. 5:9).

3. ¿Baʼax jeʼel u beetik u xuʼulul k-uʼuyik u tʼaan Jéeobaeʼ? (Ilawil le foto yaan tu káajbal le xookaʼ.)

³ Satanaseʼ u yojleʼ wa k-chaʼik u nuʼuktikoʼon Dioseʼ yaan k-kuxtal minaʼan u xuul, le oʼolal ku kaxtik baʼax u beet utiaʼal u xuʼulul k-uʼuyik u tʼaan Dios. U tsʼookeʼ k-puksiʼikʼaleʼ jeʼel u  tuskoʼoneʼ le oʼolal jeʼel u xuʼulul k-uʼuyik tʼaaneʼ (Jer. 17:9). Koʼox ilik baʼax jeʼel k-beetik utiaʼal k-aktáantik le túuntajiloʼob jeʼel u beetik u xuʼulul k-uʼuyik u tʼaan Diosoʼ. Tsʼoʼoleʼ yaan xan k-ilik baʼaxten k-payalchiʼ mantatsʼeʼ jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal maʼ u xuʼulul k-bisikba yéetel Jéeoba kex jeʼel baʼaxak ka k-aktáant ichil k-kuxtaleʼ.

4. ¿Bix u kʼaskúuntik u tuukul máak Satanás?

⁴ Satanaseʼ ku beetik u yoksaʼal tu tuukul máak baʼaloʼob maʼ jaajtakiʼ (xok 1 Juan 5:19). Utiaʼal u kʼuchul tuláakal tuʼuxeʼ ku meyajtiʼ le periodicooʼ, libroʼob, revistaʼob, radio, televisión yéetel Internet. Le baʼaloʼobaʼ yaan horaeʼ kʼaʼabéetoʼob, chéen baʼaleʼ yoʼolal le baʼaloʼob ku yaʼalaʼal wa ku yeʼesaʼaloʼ ku beetkoʼob u tsʼíiboltaʼal le kʼaakʼas kuxtal ku bin tu contra le baʼaxoʼob ku yaʼalik Jéeobaoʼ (Jer. 2:13). Le baʼaloʼobaʼ ku yaʼalikoʼobeʼ maʼ kʼaas bin u tsʼoʼokol u beel juntúul xiib yéetel u yéet xiibil wa juntúul koʼolel yéetel u yéet koʼoleliliʼ, lelaʼ tsʼoʼok u beetik u tuklaʼaleʼ le baʼax ku yaʼalik le Biblia yoʼolal le homosexualidadoʼ maʼ maʼalobiʼ (1 Cor. 6:9, 10).

5. ¿Baʼax unaj k-beetik utiaʼal maʼ u kʼaskúuntaʼal k-tuukul tumen Satanás?

⁵ Le máaxoʼob beetik baʼax uts tu tʼaan Jéeobaoʼ, ¿baʼax jeʼel u beetkoʼob utiaʼal maʼ u kʼaskúuntaʼal u tuukuloʼob tumen Satanaseʼ? ¿Bix jeʼel u yojéeltikoʼob baʼax uts yéetel baʼax kʼaaseʼ? Chéen wa ku tsʼoʼokbeskoʼob u tʼaan Dios (Sal. 119:9). Le nuʼuktajoʼob ku tsʼáaik le Bibliaoʼ ku yáantkoʼon k-il wa jaaj baʼax ku yaʼalaʼal bey xan wa chéen tuusoʼob (Pro. 23:23). Ka tu chʼaʼchiʼitaj le Bibliaoʼ, Jesuseʼ tu yaʼaleʼ wíinikeʼ «unaj u kuxtal [...] tak yéetel tuláakal tʼaan ku jóokʼol tu chiʼ Jéeoba» (Mat. 4:4). Lelaʼ u kʼáat u yaʼaleʼ kʼaʼabéet k-kanik k-tsʼáa ichil k-kuxtal le nuʼuktajoʼob yaan teʼ Bibliaoʼ. Táanil tiʼ u tsʼáaik Jéeoba le ley ku yaʼalik maʼ maʼalob le núupkʼebanoʼ, Joseeʼ u yojleʼ maʼ maʼalob ka chilak yéetel u yatan Potifariʼ tumen kʼeban tu táan Dios. Junpuliʼ maʼ máan tu tuukul u beetik baʼax kʼaas tu táan Jéeoba ka tu yaʼalaj u yatan Potifar ka chilak tu yéeteliʼ (xok Génesis 39:7-9). Kex sen aʼalaʼabtiʼ tumen le koʼolel ka chilak tu yéeteloʼ, Joseeʼ maas tu yuʼubaj u tʼaan Jéeoba. ¿Baʼax ku kaʼansiktoʼon lelaʼ? Ku kaʼansiktoʼoneʼ utiaʼal k-ilik u jelaʼanil baʼax uts yéetel baʼax kʼaaseʼ kʼaʼabéet k-uʼuyik u tʼaan Jéeoba, junpuliʼ maʼ unaj k-uʼuyik le baʼaloʼob kʼaastak taak u yoksik Satanás tu tuukul máakoʼ.

6, 7. ¿Baʼax kʼaʼabéet k-beetik utiaʼal maʼ k-tuʼusul tumen Satanás?

⁶ Le yóokʼol kaabaʼ chuup yéetel kaʼansajoʼob maʼ jaajtakiʼ, le oʼolal yaʼab máak tuklikeʼ chéen kunel u kaxtaʼal le religión kaʼansik u jaajiloʼ. Baʼaleʼ Jéeobaeʼ tsʼoʼok u nuʼuktik le máaxoʼob u kʼáatoʼob náatsʼal tu yiknal utiaʼal ka séeb kaxtaʼakoʼ. Chéen baʼaleʼ kʼaʼabéet u chʼaʼtuklik máak máax ken u yuʼub u tʼaan. U jaajileʼ máakeʼ maʼ tu páajtal u yuʼubik kaʼapʼéel baʼal tiʼ junpʼéeliliʼ súutuk. Le oʼolaleʼ kʼaʼabéet k-kʼaj óoltik u tʼaan Jesús yéetel k-chʼenxikintik baʼax ku yaʼalik tumen letiʼ tsʼaʼan tumen Jéeoba utiaʼal u kanáantik le tamanoʼoboʼ (xok Juan 10:3-5).

 ⁷ Jesuseʼ tu yaʼalaj: «Chʼenxikinteʼex tubeel baʼax ka wuʼuyikeʼex» (Mar. 4:24). Le tsolnuʼukoʼob ku tsʼáaik Jéeobaoʼ jach maʼalobtakoʼob yéetel séeb u naʼataʼaloʼob, baʼaleʼ unaj k-tsʼíiboltik k-uʼuyikoʼob yéetel k-kʼamkoʼob. Wa maʼ t-kanáantikbaeʼ jeʼel u káajal k-uʼuyik u tsolnuʼukoʼob Satanaseʼ, maʼ u tsolnuʼukoʼob Diosiʼ. Maʼ unaj k-chaʼik u yoksaʼal t-tuukul le baʼaloʼob kʼaastak ku kaʼansik le yóokʼol kaabaʼ, mix yéetel paaxoʼob, videoʼob, j-kaʼansajoʼob, k-éet meyajoʼob, wa uláakʼ máakoʼob (Col. 2:8).

8. 1) K-puksiʼikʼaleʼ ¿bix jeʼel u beetik k-lúubul tiʼ u túuntajoʼob Satanaseʼ? 2) Wa yaan baʼax eʼesik táan k-náachtal tiʼ Jéeobaeʼ, ¿baʼax jeʼel u yúuchultoʼon wa maʼ t-beetik u cuentaileʼ?

⁸ Satanaseʼ u yojel séeb jeʼel k-beetik baʼaloʼob kʼaastakeʼ, le oʼolal ken joʼopʼok u túuntik k-óoleʼ ku talamtal k-beetik baʼax maʼalob tu táan Jéeoba (Juan 8:44-47). Tuukulnakoʼon tiʼ juntúul máak chéen buuyul tiʼ le kiʼimak óolal ku taasik le baʼax kʼaas ku beetkoʼ, maʼ xaaneʼ yoʼolal lelaʼ jeʼel u kʼuchul u beet baʼaloʼob maas kʼaastak mix juntéen tu tuklaj u beetkeʼ (Rom. 7:15). ¿Bix úuchik u kʼuchul u beet junpʼéel baʼal beyaʼ? Maʼ xaaneʼ u puksiʼikʼaleʼ jujunpʼíitil úuchik u xuʼulul u yuʼubik baʼax ku yaʼalik Jéeoba. Letiʼeʼ maʼ wal tu tsʼáaj cuenta baʼaxoʼob táan kaʼach u yeʼesik táan u náachtal tiʼ Jéeobaiʼ, wa maʼ xaaneʼ u yóoliliʼ u beet baʼax kʼaaseʼ. Maʼ xaaneʼ xuʼul u payalchiʼ, pʼáat maʼ tu jach jóokʼol kʼaʼaytaj yéetel pʼáat maʼ tu bin tiʼ tuláakal le muchʼtáambaloʼoboʼ. Lelaʼ le beet u lúubul tiʼ baʼax kʼaas. ¿Bix jeʼel k-kanáantikba utiaʼal maʼ u yúuchultoʼon beyoʼ? Wa k-tsʼáaik cuenta yaan baʼax eʼesik táan u káajal k-náachtal tiʼ Jéeobaeʼ kʼaʼabéet k-séeb utskíintik. Wa k-uʼuyik u tʼaan Jéeobaeʼ, mix juntéen ken k-uʼuy baʼax ku kaʼansik le apostataʼoboʼ (Pro. 11:9).

9. ¿Baʼaxten maas maʼalob wa k-séeb ilik yaan baʼax maʼ maʼalob táan k-tuklikiʼ?

⁹ Wa ku séeb ilaʼal baʼax kʼojaʼanil yaan tiʼ juntúul máakeʼ, maas séeb jeʼel u kaxtaʼal baʼax tsʼaakil kun tsʼaabil tiʼ utiaʼal maʼ u kíimileʼ. Toʼon xaaneʼ wa k-ilik yaan baʼax maʼ maʼalob táan u káajal k-tuklik wa k-beetkeʼ unaj k-ilik k-séeb pʼatik, tumen wa maʼeʼ ‹kuxaʼanoʼon ken u chukoʼon le Kʼaasilbaʼal utiaʼal k-beetik baʼax u kʼáatoʼ› (2 Tim. 2:26). Le oʼolaleʼ wa k-tsʼáaik cuenta tsʼoʼok u káajal k-tuklik wa k-tsʼíiboltik junpʼéel baʼal jeʼel u náachkuntkoʼon tiʼ Jéeobaeʼ, ¿baʼax unaj k-beetik? Yéetel kabal óolaleʼ unaj k-séeb náatsʼal tu yiknal tu kaʼatéen yéetel unaj k-jach chʼenxikintik u tsolnuʼukoʼob (Isa. 44:22). Tak chéen junpʼéel baʼal maʼ k-chʼaʼtuklik tubeeleʼ jeʼel u beetik k-sen muʼyaj teʼ kʼasaʼan yóokʼol kaabaʼ. ¿Máasaʼ maas maʼalob maʼ k-lúubul tiʼ u túuntajoʼob Satanás?

10, 11. 1) ¿Bix juntúul máak kaʼanal u yich? 2) ¿Baʼax ku kaʼansiktoʼon le baʼax úuch tiʼ Coré, Datán yéetel Abiramoʼ?

¹⁰ K-puksiʼikʼaleʼ jeʼel u náachkuntkoʼon tiʼ Jéeobaeʼ. Koʼox tʼaan tiʼ le kaʼanal ichil yéetel le u tsʼíiboltik máak junpʼéel baʼal maʼ u tiaʼaloʼ, le baʼaloʼobaʼ jeʼel u beetik u xuʼulul k-uʼuyik u tʼaan Jéeobaeʼ yéetel jeʼel u beetik u bintoʼon kʼaasileʼ. Juntúul máak kaʼanal u yicheʼ ku tuklik minaʼan uláakʼ máak jeʼex letiʼeʼ. Maʼ xaaneʼ ku tuklikeʼ jeʼel u páajtal u beetik jeʼel baʼaxak u kʼáateʼ yéetel mix máak unaj u yaʼaliktiʼ baʼax unaj u beetik. Yoʼolal lelaʼ jeʼel u tuklikeʼ maʼ unaj u beetik u cuentail baʼax ku yaʼalik le sukuʼunoʼoboʼ, le ancianoʼoboʼ mix u kaajal Dios. Juntúul máak beyaʼ chéen masakʼ uʼuybil u beetik u tʼaan Dios.

¹¹ Le tiaʼan le israelitaʼob teʼ desiertooʼ, Coré, Datán yéetel Abirameʼ tu tsʼáajubaʼob tu contra Moisés yéetel Aarón, le máaxoʼob tsʼaʼanoʼob tumen Jéeobaoʼ. Yoʼolal le kaʼanal ichiloʼ taakchaj u adorartikoʼob Jéeoba chéen jeʼex u kʼáatoʼobeʼ. ¿Baʼax tu beetaj Jéeoba? Tu xuʼulsaj paʼteʼ yéetel le máaxoʼob tsaypachtikoʼoboʼ (Núm. 26:8-10). Le tsikbalilaʼ ku kaʼansiktoʼoneʼ wa ku tsʼáaikuba máak tu contra Jéeobaeʼ deporsi yaan u bin kʼaasil tiʼ. Ku kʼaʼajsik xan toʼoneʼ «tu tséel kaʼanal ichileʼ ku taal sublakil» (Pro. 16:18; Isa. 13:11).

12, 13. 1) ¿Baʼax eʼesik ku bin kʼaasil tiʼ máak wa ku tsʼíiboltik baʼax maʼ u tiaʼaliʼ? 2) ¿Baʼax jeʼel u yúuchul wa maʼ tu séeb luʼsik tu tuukul máak u tsʼíiboltik junpʼéel baʼax maʼ u tiaʼaleʼ?

¹² Beoraaʼ koʼox tʼaan tiʼ u tsʼíiboltik máak baʼax maʼ u tiaʼaliʼ. Juntúul máak beyaʼ maʼ tu chʼaʼik u tiaʼalint le tsolnuʼukoʼob ku tsʼáaik Jéeobaoʼ. Tsʼoʼoleʼ jeʼel tak u kʼuchul u chʼaʼ junpʼéel baʼal maʼ u tiaʼaleʼ. Koʼoneʼex ilik junpʼéel baʼax bey u yeʼesikoʼ. Naamán, u maas nojchil u soldadoiloʼob Siriaeʼ, ka tsʼoʼok u tsʼaʼakal le lepra yaantiʼoʼ tu yaʼalaj u tsʼáaik siibaloʼob tiʼ Eliseo, baʼaleʼ letiʼeʼ maʼ tu kʼamiʼ. Chéen baʼaleʼ Guehazí, u j-meyaj Eliseoeʼ, tu tsʼíiboltaj le siibaloʼoboʼ. Guehazí túuneʼ tu tuklaj: «Kin jalaʼachtʼantik tu kʼaabaʼ Yuumtsileʼ, teneʼ bin in kaʼaj in chukpacht [Naamán] utiaʼal in wilik baʼax jeʼel u páajtal in kʼáatiktiʼeʼ». Sin ke u yojéeltik Eliseoeʼ, lakchaj u yáalkab u chukpacht Naamán yéetel tu tusaj utiaʼal ka tsʼaʼabaktiʼ junpʼéel talento yéetel kaʼapʼéel muda nookʼ. Tsʼoʼoleʼ tu tusaj xan Eliseo, u profeta Jéeoba. ¿Bix úuchik u bin tiʼ Guehazí úuchik u tsʼíiboltik baʼax maʼ u tiaʼaliʼ? ¡Le lepra yaan kaʼach tiʼ Naamanoʼ páakʼ tiʼ letiʼ! (2 Rey. 5:20-27.)

¹³ Jujunpʼíitil u káajal u tsʼíiboltik máak baʼax maʼ utiaʼaliʼ. Baʼaleʼ wa maʼ tu séeb luʼsik tu tuukul máak le tsʼíibolalaʼ jeʼel u beetik junpʼéel baʼax maʼ maʼalobeʼ. Le baʼax ku yaʼalik le Biblia yoʼolal Acanoʼ ku yeʼesik jach nojoch u páajtalil le tsʼíibolalaʼ yéetel jeʼel u beetik k-lúubul tiʼ baʼax kʼaaseʼ. Acaneʼ tu yaʼalaj: «Ichil le baʼaloʼob t-chʼaʼaj Jericooʼ, tin wilaj junpʼéel kiʼichkelem nookʼ beetaʼan Sinar, docientos u taakʼiniloʼob plata yéetel jun káach oro maas tiʼ táankuch kilo aalil. Utschajoʼob tin wicheʼ, ka tin chʼaʼajoʼob». Acaneʼ maʼ tu luʼsaj tu tuukul le baʼax ku tsʼíiboltikoʼ, le oʼolal tu yokleʼ ka tu taʼakaj tu yotoch. Ka ojéeltaʼab baʼax tu beeteʼ, Josueeʼ tu yaʼalajtiʼ Acaneʼ yaan u castigartaʼal tumen Jéeoba. Yéetel bey úuchikoʼ, teʼ kʼiinoʼ letiʼ yéetel u familiaeʼ muruxtuntaʼaboʼob tak ka kíimoʼob (Jos. 7:11, 21, 24, 25, Traducción del Nuevo Mundo). Le u tsʼíiboltik máak baʼax maʼ u tiaʼaloʼ séeb jeʼel u beetik k-lúubul tiʼ baʼax kʼaaseʼ. Bey túunoʼ unaj ‹k-kanáantikba utiaʼal maʼ k-tsʼíiboltik baʼax maʼ k-tiaʼaliʼ› (Luc. 12:15). Le núupkʼebanoʼ táakaʼan xan ichil le u tsʼíiboltik máak baʼax maʼ u tiaʼaloʼ. Maʼ xaaneʼ yaan kʼiineʼ jeʼel k-máansik t-tuukul baʼaloʼob maʼ maʼalobtakeʼ, baʼaleʼ unaj k-séeb luʼskiʼ wa maʼeʼ jeʼel u beetik k-kʼebantaleʼ (xok Santiago 1:14, 15).

14. ¿Baʼax maʼalob ka k-tukult wa táan k-beetik junpʼéel baʼal yoʼolal le kaʼanal ichil wa ikil k-tsʼíiboltik junpʼéel baʼax maʼ k-tiaʼaliʼ?

¹⁴ Le kaʼanal ichil yéetel u tsʼíiboltik máak baʼax maʼ u tiaʼaloʼ jeʼel u beetik u bin kʼaasil tiʼ máakeʼ. K-tuukul tiʼ le talamiloʼob ku taaskoʼ  jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal u seguer k-uʼuyik u tʼaan Jéeobaeʼ (Deu. 32:29). Teʼ Bibliaoʼ, Dioseʼ maʼ chéen ku yaʼaliktoʼon baʼax bejil unaj k-biskiʼ, ku yaʼalik xan toʼon baʼax utsiloʼob ku taasik wa k-biniʼ yéetel baʼax talamiloʼob jeʼel u yantaloʼob wa maʼ táan k-bin tiʼ le bejaʼ. Wa ku péeksikoʼon k-puksiʼikʼal k-beet junpʼéel baʼal yoʼolal le kaʼanal ichil wa ikil k-tsʼíiboltik junpʼéel baʼax maʼ k-tiaʼaleʼ, maʼalob ka k-tukult baʼax talamil jeʼel u taasiktoʼoneʼ bey xan tiʼ k-láakʼtsiloʼob, baʼaleʼ maases unaj k-tuklik wa maʼ ken u beet k-náachtal tiʼ Jéeoba.

15. ¿Baʼax ku kaʼansiktoʼon le bix úuchik u payalchiʼ Jesús tiʼ Jéeobaoʼ?

¹⁵ Jéeobaeʼ u kʼáat ka xiʼiktoʼon utsil (Sal. 1:1-3). Yaʼab tsolnuʼukoʼob ku tsʼáaiktoʼon, maases teʼ súutukiloʼob jach kʼaʼabéettoʼonoʼ (xok Hebreoʼob 4:16). Jesuseʼ minaʼan u kʼeban kaʼachi, kex beyoʼ tu yilaj u kʼaʼabéetil u payalchiʼ mantatsʼ tiʼ Jéeoba. Yoʼolal lelaʼ áantaʼab yéetel nuʼuktaʼab tumen Jéeoba. Tu túuxtaj xan angeloʼob utiaʼal tsʼáaik baʼax kʼaʼabéet tiʼ Jesús, tu tsʼáaj u kiliʼich muukʼ tiʼ yéetel tu nuʼuktaj utiaʼal u yéeyik le 12 apostoloʼoboʼ. Tʼaanaj xan Jéeoba desde teʼ kaʼan utiaʼal u yeʼesik tiʼ u Paal yaan u yáantikoʼ yéetel kiʼimak u yóol tu yoʼolal (Mat. 3:17; 17:5; Mar. 1:12, 13; Luc. 6:12, 13; Juan 12:28). Jeʼex Jesuseʼ, toʼon xaneʼ unaj k-payalchiʼ mantatsʼ utiaʼal k-aʼalik tiʼ Jéeoba jach bix k-uʼuyikba (Sal. 62:7, 8; Heb. 5:7). Wa k-beetik beyoʼ yaan k-maas náatsʼal tu yiknal yéetel yaan k-nojbeʼenkúuntik yéetel bix k-kuxtal.

16. ¿Bix u yáantkoʼon Jéeoba utiaʼal ka k-uʼuy u tʼaan?

¹⁶ Jéeobaeʼ ku tsʼáaik nuʼuktaj tiʼ tuláakal máak, baʼaleʼ maʼ tu obligartik u beete. Baʼaleʼ wa k-kʼáat ka u nuʼuktoʼoneʼ kʼaʼabéet k-kʼáatik tiʼ ka u tsʼáatoʼon u kiliʼich muukʼ, wa k-beetkeʼ letiʼeʼ yaan u tsʼáaiktoʼon (xok Lucas 11:10-13). Le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Jach ilawileʼex bix a chʼenxikineʼex» (Luc. 8:18). Koʼox tuukul tiʼ lelaʼ, tukulteʼ juntúul wa máaxeʼ táan u kʼáatik u yáantaj Jéeoba utiaʼal u xuʼulul u yantal kʼaakʼas tuukuloʼob tiʼ, baʼaleʼ ku chaʼantik pornografía wa peliculaʼob tuʼux ku chíikpajal núupkʼeban, ¿máasaʼ juntúul máak beyaʼ chéen j-kaʼapʼéel ich? Utiaʼal u lukʼul tiʼ máak le kʼaakʼas tuukuloʼoboʼ kʼaʼabéet u yilik u yantal teʼ kúuchiloʼob tuʼux yaan u kiliʼich muukʼ Diosoʼ, jeʼex teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ. Yaʼab sukuʼunoʼobeʼ ikil u yuʼubikoʼob u tʼaan Jéeoba teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ tu tsʼáajoʼob cuenta yaan baʼax maʼ maʼalob tsʼoʼok u joʼopʼol u tsʼíiboltkoʼobiʼ, yoʼolal lelaʼ tu kʼexaj u tuukuloʼob yéetel anchaj kiʼimak óolal tiʼob (Sal. 73:12-17; 143:10).

17. ¿Baʼaxten sajbeʼentsil u nuʼuktikuba máak chéen tu juunal?

¹⁷ Tuukulnakoʼon tiʼ rey David tiʼ u úuchben kaajil Israel. Tu táankelmileʼ tu kíimsaj Goliat, le filisteoeʼ. Ka máan kʼiineʼ tu beetaj u soldadoil bey xan u reyil tiʼ junpʼéel kaaj, letiʼeʼ maʼalob tu kanáantil le kaajoʼ yéetel tu chʼaʼtuklaj u beetik baʼaloʼob jach kʼaʼanaʼantak. Baʼaleʼ joʼopʼ u nuʼuktikuba chéen tu juunal, le oʼolal tuʼus tumen u puksiʼikʼal. Letiʼeʼ núupkʼebanchaj yéetel Bat-seba, tsʼoʼoleʼ tu beetaj u kíimsaʼal Urías, u yíicham Bat-seba. Chéen baʼaleʼ ka tsolnuʼuktaʼab tumen Jéeobaeʼ, yéetel kabal óolal tu kʼamaj maʼ maʼalob baʼax tu beetiʼ yéetel kaʼa kʼaʼam tumen Jéeoba (Sal. 51:4, 6, 10, 11).

18. ¿Baʼax jeʼel u yáantkoʼon k-uʼuy u tʼaan Jéeobaeʼ?

¹⁸ Unaj k-chʼaʼik en cuentail le tsolnuʼuk yaan tiʼ Yáax tiʼ Corintoiloʼob 10:12, yéetel maʼ unaj k-kʼubik k-óol chéen tiʼ baʼax k-tuklikiʼ. Toʼoneʼ k-ojleʼ wíinikeʼ «minaʼan u páajtalil» u nuʼuktikuba tu juunal, le oʼolaleʼ cada juntúul tiʼ toʼon unaj u chʼaʼtuklik u yuʼubik u tʼaan Jéeoba, tumen wa maʼ tu beetkeʼ yaan u beetik baʼax uts tu tʼaan Satanás (Jer. 10:23). Bey túunoʼ unaj k-payalchiʼ mantatsʼ yéetel k-chaʼik u nuʼuktikoʼon le kiliʼich muukʼoʼ, lelaʼ yaan u yáantkoʼon k-uʼuy u tʼaan Jéeoba.