Xeen tiʼ baʼax ku taasik

Xeen tu cuadroil baʼax ku taasik

Yaan u xuʼulsaʼal le kíimiloʼ

Yaan u xuʼulsaʼal le kíimiloʼ

«Le kíimiloʼ letiʼe u tsʼook enemigo kun xuʼulsbiloʼ.» (1 COR. 15:26)

1, 2. 1) Tu káajbaleʼ, ¿bix kaʼach u kuxtal Adán yéetel Eva? 2) ¿Baʼax kʼáatchiʼiloʼob kun núukbil teʼ xookaʼ?

KA BEETAʼAB Adán yéetel Evaeʼ, minaʼan kaʼach u enemigoʼob, minaʼan u kʼebanoʼob yéetel tiʼ kajaʼanoʼob tiʼ junpʼéel paraísoeʼ. Letiʼob kaʼacheʼ u paalaloʼob Dios yéetel jach maʼalob u biskubaʼob tu yéetel (Gén. 2:7-9; Luc. 3:38). Adán yéetel Evaeʼ tsʼaʼab u beetoʼob junpʼéel meyaj jach kʼaʼanaʼan (xok Génesis 1:28). ¿Bukaʼaj túun tiempo unaj u kuxtaloʼob utiaʼal u tsʼoʼokbeskoʼob le meyaj tsʼaʼabtiʼoboʼ? Utiaʼal u ‹chupikoʼob le yóokʼol kaab yéetel u méekʼtáantikoʼoboʼ› maʼ kʼaʼanaʼan kaʼach ka kuxlakoʼob utiaʼal mantatsʼiʼ, baʼaleʼ kʼaʼanaʼan u kuxtaloʼob kaʼach utiaʼal mantatsʼ utiaʼal u kanáantkoʼob «tuláakal le baʼalcheʼob» yaan way yóokʼol kaaboʼ. Adán yéetel Evaeʼ jeʼel kaʼach u páajtal u beetkoʼob utiaʼal mantatsʼ le meyajaʼ.

2 Wa beyoʼ, ¿baʼaxten túun jelaʼan bix kuxlikoʼon bejlaʼeʼ? ¿Baʼaxten yaʼab baʼaxoʼob maʼ tu chaʼikoʼob u yantaltoʼon kiʼimak óolal? ¿Bix úuchik u yantal le kíimil, le maas nojoch enemigooʼ? ¿Baʼax ken u beet Dios utiaʼal u xuʼulskoʼob? Teʼ xookaʼ yaan k-ilik bix u núukik le Biblia le kʼáatchiʼobaʼ.

 JUNPʼÉEL TSOLNUʼUK TSʼAʼAB YÉETEL YAABILAJ

3, 4. 1) ¿Baʼax tu yaʼalaj Jéeoba tiʼ Adán yéetel Eva maʼ unaj u beetkoʼobiʼ? 2) ¿Baʼaxten unaj kaʼach u yuʼubikoʼob u tʼaan Dios?

3 Kex beetaʼab Adán yéetel Eva utiaʼal u kuxtaloʼob utiaʼal mantatsʼeʼ, maʼ u kʼáat u yaʼal wa maʼ tu páajtal u kíimloʼob kaʼachiʼ. Utiaʼal ka seguernak u kuxtaloʼobeʼ kʼaʼabéet u chʼaʼik u yiikʼoʼob, u jaanloʼob, u yukʼikoʼob jaʼ yéetel u weenloʼob. Baʼaleʼ baʼax maas kʼaʼanaʼan utiaʼal u kuxtaloʼobeʼ, letiʼe u biskubaʼob yéetel Jéeobaoʼ tumen letiʼ tsʼáa u kuxtaloʼob (Deu. 8:3). Utiaʼal lelaʼ kʼaʼabéet u chaʼik u nuʼuktaʼaloʼob tumen Dios. Tak táanil tiʼ u beetik Evaeʼ, Jéeobaeʼ tu yaʼalaj tiʼ Adán: «Ku páajtal a jaantik u yich tuláakal u cheʼiloʼob le kúuchilaʼ, chéen maʼ a jaantik u yich u cheʼil u kʼaj óolalil uts yéetel kʼaas. Tumen u kʼiinil bíin a jaanteʼ [yaan] a kíimil» (Gén. 2:16, 17).

4 «U cheʼil u kʼaj óolalil uts yéetel kʼaa[seʼ]» ku chíikbesik le derecho yaan tiʼ Dios utiaʼal u yaʼalik baʼax maʼalob yéetel baʼax kʼaasoʼ. Adaneʼ ku naʼatik kaʼach baʼax maʼalob yéetel baʼax kʼaas tumen beetaʼab jeʼel bix Dioseʼ, tsʼoʼoleʼ yaan u conciencia. Baʼaleʼ le cheʼoʼ ku kʼaʼajsik tiʼ Adán yéetel Evaeʼ mantatsʼ kʼaʼabéettiʼob u nuʼuktaj Jéeoba. Wa ka u jaantoʼob u yich le cheʼoʼ bey ka u yaʼaloʼob tiʼ le Máax beetmiloʼoboʼ: «Maʼ kʼaʼabéettoʼon a nuʼuktajiʼ». Wa ka u nuʼuktubaʼob tu juunaloʼobeʼ yaan u bin kʼaasil tiʼob bey xan tiʼ u paalaloʼob. Tsʼoʼoleʼ yaan u kíimloʼob jeʼex aʼalaʼabiktiʼob tumen Jéeobaoʼ.

¿BIX ÚUCHIK U YANTAL LE KÍIMILOʼ?

5. ¿Baʼaxten maʼ uʼuyaʼab u tʼaan Jéeoba tumen Adán yéetel Evaiʼ?

5 Adaneʼ tu yaʼalaj tiʼ Eva le baʼax aʼalaʼabtiʼ tumen Diosoʼ. Evaeʼ pʼáat tu pool le baʼax aʼalaʼab tumen Diosoʼ, le oʼolal ka tu chʼaʼchiʼiteʼ óoliʼ de memoriail tu yaʼalil (Gén. 3:1-3). Letiʼeʼ tiʼ juntúul kaan tu yaʼalaj. Baʼaleʼ u jaajileʼ Satanás beet u yilaʼal bey táan u tʼaan le kaanoʼ. Satanaseʼ juntúul u ángel Dios kaʼachi, baʼaleʼ tu tsʼíiboltaj u yantal páajtalil tiʼ yéetel u nuʼuktikuba tu juunal (ket yéetel Santiago 1:14, 15). Utiaʼal u béeytal baʼax u kʼáateʼ, tu yaʼaleʼ Dioseʼ chéen táan u tuus. Tu yaʼalaj tiʼ Evaeʼ maʼ kun kíimil wa maʼ tu beetik baʼax ku yaʼalik Dios. Hasta tu yaʼalajtiʼeʼ yaan u pʼáatal jeʼex Dioseʼ (Gén. 3:4, 5). Evaeʼ tu creertaj baʼax tu yaʼaleʼ ka tu jaantaj u yich le cheʼoʼ, beyoʼ tu yeʼeseʼ u kʼáat u nuʼuktuba tu juunal. Tsʼoʼoleʼ tu yoksaj xan tu pool Adán utiaʼal ka u jaante (Gén. 3:6, 17). Bey úuchik u tuʼusul tumen Satanasoʼ (xok 1 Timoteo 2:14). Adaneʼ kex u yojel maʼ maʼalob ka u jaant u yich le cheʼoʼ, tu yuʼubaj u tʼaan u yatan. Le kaanoʼ bey maʼ kʼasaʼan u yilaʼal kaʼacheʼ, baʼaleʼ juntúul máax kʼasaʼan péeks u beet lelaʼ. Le enemigoaʼ u yojel yaan u bin kʼaasiltiʼob wa ku creertoʼob baʼax ku yaʼalik.

6, 7. Jéeobaeʼ ¿bix úuchik u juzgartik Adán yéetel Eva?

6 Adán yéetel Evaeʼ tuukulnajoʼob chéen tiʼ u yutsiloʼob, le oʼolal tu tsʼáajubaʼob tu contra Jéeoba, le máax tsʼáa u kuxtaloʼob yéetel tuláakal baʼax yaantiʼoboʼ. Dioseʼ u láaj ojel kaʼach baʼax tsʼoʼok u yúuchul (1 Cró. 28:9; xok Proverbios 15:3). Jéeobaeʼ tu chaʼaj tiʼ Adán, Eva yéetel Satanás u yeʼeskoʼob wa jach tu jaajil u yaabiltmoʼob. Tumen u paalal beet baʼax kʼaaseʼ jach yaachaj wal tu yóol baʼax tu beetoʼobeʼ (ket yéetel Génesis 6:6). Baʼaleʼ tumen Jéeoba juntúul Juez justoeʼ, anchaj u tsʼoʼokbesik le leyoʼob u tsʼaamoʼ ka túun tu castigartoʼob.

7 Dioseʼ tsʼokaʼaniliʼ u yaʼalik tiʼ Adán lelaʼ: «U kʼiinil bíin a jaant [u yich u cheʼil u kʼaj óolalil uts yéetel kʼaaseʼ yaan a] kíimil». Maʼ xaaneʼ Adaneʼ tu tukleʼ le «kʼiin» aʼalaʼabtiʼoʼ junpʼéel kʼiin de 24 horaʼob, le oʼolal wal tu tukleʼ yaan u kíimil chéen pʼel u tsʼoʼokol le kʼiin jeʼeloʼ. Baʼaleʼ le «táan u yustaj u yiikʼal oknaj kʼiin[oʼ]» kaʼa tʼaʼanoʼob tumen Jéeoba (Gén. 3:8). Tumen Jéeoba juntúul  maʼalob Juezeʼ, yáax tu yuʼubaj le baʼax yaan u yaʼal le máaxoʼob kʼebanchajoʼob utiaʼal u defenderkubaʼoboʼ (Gén. 3:9-13). Ka tsʼoʼokeʼ tu yaʼalajtiʼob yaan u kíimloʼob (Gén. 3:14-19). Wa ka kíimsaʼakoʼob kaʼach tumen Jéeoba teʼ súutukiloʼ bejlaʼa maʼ kun béeytal le baʼax u tukulmaj utiaʼal le wíinikoʼoboʼ (Isa. 55:11). Bey túunoʼ kex teʼ kʼiin káaj u muʼyajoʼob yoʼolal le kʼebanoʼ, Jéeobaeʼ tu chaʼaj u kuxtal Adán yéetel Eva utiaʼal u yantal u paalaloʼob. U paalaloʼob túuneʼ yaan u páajtal u yilkoʼob le baʼaloʼob maʼalobtak ken u beet Jéeobaoʼ. Baʼaleʼ tu táan Jéeobaeʼ kíimoʼob desde teʼ kʼiin ka kʼebanchajoʼoboʼ. Utiaʼal Jéeobaeʼ mil jaʼaboʼobeʼ bey jeʼex junpʼéel kʼiineʼ, le oʼolal jeʼel u páajtal k-aʼalikeʼ kíimoʼob teʼ «kʼiin» ka kʼebanchajoʼoboʼ (2 Ped. 3:8).

8, 9. Úuchik u kʼebantal Adaneʼ, ¿baʼax úuch tiʼ u paalal? (Ilawil le dibujo yaan tu káajbal le xookaʼ.)

8 ¿Tu taasaj wa muʼyajil tiʼ u paalal Adán yéetel Eva le baʼax tu beetoʼoboʼ? Tu taasaj. Romailoʼob 5:12, ku yaʼalik: «Tu yoʼolal chéen juntúul máak ook le kʼeban way yóokʼol kaab, yéetel tu yoʼolal le kʼeban ook le kíimiloʼ, bey xan úuchik u máan le kíimil tiʼ tuláakal máakoʼ tumen tuláakloʼob kaʼach tsʼoʼok u kʼebantaloʼob». Le máax yáax kíimoʼ Abel, juntúul máax chúukaʼan kaʼach u yóol tiʼ Dios (Gén. 4:8). Tsʼoʼoleʼ tak u maasil u paalaloʼob yéetel u yáabiloʼob Adán anchajoʼ chʼíijoʼob yéetel kíimoʼob. ¿Baʼaxten túun tak letiʼob kʼebanchajoʼob? Apóstol Pabloeʼ ku núukik le kʼáatchiʼaʼ: «Yaʼab máakoʼob aʼalaʼab yaan u kʼebanoʼob tu yoʼolal u x-maʼ uʼuyajtʼaanil [...] juntúul máak» (Rom. 5:19). Tu yoʼolal Adán yéetel Evaeʼ tuláakal wíinik yaan u kʼeban yéetel ku kíimil. Le kʼeban yéetel le kíimiloʼ bey kaʼatúul enemigoʼob mix máak jeʼel u páajtal u púutsʼul tiʼobeʼ. Kex maʼ k-jach ojel bix úuchik u máan le kʼeban yéetel le kíimil tu wíinklil u paalal Adanoʼ, ku páajtal k-ilik le muʼyajil ku taaskoʼ.

9 Le Bibliaoʼ ku ketik le kʼeban yéetel le kíimil yéetel junpʼéel «[pixib] balmail tuláakal le kaajoʼoboʼ» bey xan «tuláakal le múuchʼ kaajoʼoboʼ» (Isa. 25:7). Le ‹pixibaʼ› jach aal yéetel táan u kupik u yiikʼ tuláakal wíinik. Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ «tu yoʼolal [Adaneʼ] tuláakal máak táan u kíimil» (1 Cor. 15:22). Le oʼolal Pabloeʼ tu beetaj le kʼáatchiʼaʼ: «¿Máax kun jáalkʼabtiken tiʼ le wíinklil táan u bisken tiʼ le kíimiloʼ?» (Rom. 7:24). ¿Yaan wa máax jeʼel u páajtal u jáalkʼabtik Pabloeʼ? *

YAAN U XUʼULSAʼAL LE KʼEBAN YÉETEL LE KÍIMILOʼ

10. 1) ¿Baʼax tekstoiloʼob eʼesik yaan u xuʼulsaʼal le kíimiloʼ? 2) Le tekstoʼoboʼ, ¿baʼax ku kaʼansiktoʼon yoʼolal Jéeoba yéetel u Paal?

10 Jéeobaeʼ jeʼel u páajtal u jáalkʼabtik kaʼach Pabloeʼ. Isaíaseʼ ka tsʼoʼok u tʼaan tiʼ le ‹pixiboʼ› tu yaʼalaj: «Yuumtsileʼ, bíin u xuʼuls junpuliʼ le kíimiloʼ, bíin u choʼ u jaʼil u yich tuláakal máak» (Isa. 25:8). Jeʼex juntúul taatatsil ku luʼsik yéetel kiʼimak óolal baʼax beetik u muʼyaj u paalal yéetel ku choʼik u jaʼil u yichoʼobeʼ, Jéeobaeʼ yaan u xuʼulsik le kíimil anchaj úuchik u kʼebantal Adanoʼ. Jéeobaeʼ yaan juntúul máax kun áantik u beet lelaʼ: Jesús. Yáax tiʼ Corintoiloʼob 15:22, ku yaʼalik: «Jeʼex tu yoʼolal Adán tuláakal máak táan u kíimileʼ, tu yoʼolal Cristo xaneʼ tiʼ tuláakal máak kun tsʼaabil kuxtal». Pabloeʼ ka tsʼoʼok u kʼáatik máax kun jáalkʼabtik tiʼ le kíimiloʼ, tu yaʼalaj: «¡Gracias tiʼ Dioseʼ, yoʼolal k-Yuumtsil Jesucristo[!]» (Rom. 7:25). Jeʼex túun k-ilkoʼ kex Adán yéetel Eva maʼ tu yuʼuboʼob u tʼaan Jéeobaeʼ, letiʼeʼ maʼ xuʼul u yaabiltik wíinikiʼ. Tsʼoʼoleʼ Jesús, le máax áant u  beet le yáax wíinikoʼoboʼ, maʼ xuʼul xan u yaabiltik wíinikiʼ (Pro. 8:30, 31). Baʼaleʼ Jéeoba yéetel Jesuseʼ, ¿bix ken u jáalkʼabtiloʼob wíinik tiʼ le kʼeban yéetel le kíimiloʼ?

11. ¿Baʼax tu beetaj Jéeoba utiaʼal u yáantik máak?

11 Adaneʼ maʼ tu beetaj baʼax aʼalaʼabtiʼ tumen Jéeobaiʼ le oʼolal kíimi. Yoʼolal le baʼax tu beetaʼ tuláakal máak yaan u kʼeban yéetel ku kíimil (Rom. 5:12, 16). Le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Yoʼolal u kʼeban juntúul máak aʼalaʼab yaan u kʼeban tuláakal máak» (Rom. 5:18). ¿Baʼax jeʼel u páajtal u beetik Jéeoba utiaʼal u yutskíintik le baʼax tsʼoʼok u yúuchloʼ? Le ken u yutskíinteʼ, ¿bix ken u yeʼesil de ke letiʼeʼ juntúul Dios justo? Le baʼax tu yaʼalaj Jesusaʼ ku núukik le kaʼapʼéel kʼáatchiʼoboʼ: «U Paal máakeʼ [...] taal [...] utiaʼal u tsʼáaik u kuxtal bey junpʼéel boʼol utiaʼal u salvartaʼal yaʼab máakoʼobeʼ» (Mat. 20:28). Tumen minaʼan u kʼebaneʼ Jesuseʼ jeʼel u páajtal u boʼotik le bukaʼaj kʼaʼabéet utiaʼal u jáalkʼabtaʼal tuláakal máakoʼ. U kuxtal Jesús tu kʼuboʼ, ¿bix tu yeʼesil Jéeobaeʼ juntúul Dios justo? (1 Tim. 2:5, 6).

12. U kuxtal Jesús tu kʼuboʼ, ¿bix úuchik u yeʼesik de ke Jéeobaeʼ juntúul Dios justo?

12 Tumen minaʼan u kʼeban Jesuseʼ, jeʼel u páajtal kaʼach u kuxtal jeʼex kuxlajik Adán táanil tiʼ u kʼebantaleʼ. Baʼaleʼ Jéeobaeʼ u tukulmaj kaʼach u chupik le Luʼum yéetel u paalaloʼob Adanoʼ. Jesús túuneʼ tumen u yaabiltmaj u Taata bey xan u paalaloʼob Adaneʼ, tu kʼubaj u kuxtal minaʼan u kʼebanoʼ. Lelaʼ u jeel u kuxtal Adán tu peʼertoʼ. Ka tsʼoʼokeʼ Jéeobaeʼ tu kaʼa kuxkíintaj yéetel junpʼéel kaʼanilbeʼen wíinklil (1 Ped. 3:18). U kuxtal Jesús tu kʼuboʼ ku yeʼesikeʼ Jéeobaeʼ juntúul Dios justo tumen utiaʼal ka u kʼam u paalal Adán tuláakal le baʼax tu peʼertoʼ anchaj u tsʼáaik u kuxtal Jesús, lelaʼ letiʼe boʼol jach kʼaʼabéet kaʼachoʼ. Bey úuchik u jeelintik Jesús u kuxtal Adanoʼ. Pabloeʼ ku yaʼalik: «Bey xan u yaʼalik le Kiliʼich Tsʼíiboʼ: ‹Adán, le yáax wíinikoʼ, suunaj juntúul kuxaʼan máak›. Le u tsʼook Adanoʼ kʼuch u beetuba juntúul kaʼanilbeʼen máak ku tsʼáaik kuxtal» (1 Cor. 15:45).

Abel yáax kíimi, yaan u jóoʼsik u yutsil u kuxtal Jesús tu kʼuboʼ (Ilawil xóotʼol 13)

13. ¿Baʼax ken u beet «u tsʼook Adán» yoʼolal le máaxoʼob tsʼoʼok u kíimloʼoboʼ?

13 Maʼ kun xáantaleʼ Jesús, ‹u tsʼook Adanoʼ› yaan u «tsʼáaik kuxtal» tiʼ tuláakal u paalaloʼob Adán. Tumen yaʼab tiʼ letiʼob tsʼoʼok u kíimloʼobeʼ yaan u kaʼa kuxkíintikoʼob utiaʼal ka kuxlakoʼob way Luʼumeʼ (Juan 5:28, 29).

14. ¿Bix kun luʼsbil le kʼeban yaan tiʼ wíinikoʼ?

14 ¿Bix túun kun luʼsbil le kʼeban yaan tiʼ wíinikoʼ? Jéeobaeʼ tsʼoʼok u tsʼáaik junpʼéel Reino teʼ kaʼan nuʼuktaʼan tumen «u tsʼook Adán» yéetel uláakʼ 144,000 máakoʼob yéeyaʼanoʼob way luʼumeʼ (xok Apocalipsis 5:9, 10). Le 144,000 reyoʼobaʼ yaan u naʼatkoʼob bix juntúul máak yaan u kʼeban tumen letiʼobeʼ j-kʼebanoʼob kaʼachi. Tu yáamil mil jaʼaboʼobeʼ le sukuʼunoʼob yéeyaʼanoʼob bey xan Jesusoʼ yaan u yáantkoʼob u kajnáaliloʼob yóokʼol kaab utiaʼal ka pʼáatak minaʼan u kʼebanoʼoboʼ (Apo. 20:6).

15, 16. 1) ¿Baʼax tiʼ ku tʼaan le Biblia ken u yaʼal «u tsʼook enemigo kun xuʼulsbiloʼ», yéetel baʼax kʼiin ken xuʼulsaʼak? 2) Jeʼex u yaʼalik Yáax tiʼ Corintoiloʼob 15:28, ¿baʼax ken u beet Jesús?

15 Ken tsʼoʼokok le mil jaʼaboʼoboʼ, le máaxoʼob tu beetoʼob baʼax ku yaʼalik Diosoʼ yaan u pʼáatal minaʼan u kʼebanoʼob yéetel maʼ kun kíimloʼob. Pabloeʼ ku yaʼalik: «Tumen jeʼex tu yoʼolal Adán tuláakal máak táan u kíimileʼ, tu yoʼolal Cristo xaneʼ tiʼ tuláakal máak kun tsʼaabil kuxtal. Baʼaleʼ tu tsoolol kun tsʼaabil kuxtal tiʼ cada juntúul: yáaxeʼ tiʼ Cristo, tsʼoʼoleʼ tiʼ le máaxoʼob u tiaʼaloʼob Cristo tu yáamil le kʼiinoʼob way yanoʼ. Tu tsʼookeʼ tu séebaʼanil ken u kʼub le Reino tiʼ u Dios yéetel u Taataoʼ; lelaʼ yaan u beetik ken tsʼoʼokok u xuʼulsik tiʼ tuláakal gobierno, tiʼ tuláakal autoridad bey xan tiʼ tuláakal páajtalil. Tumen Cristoeʼ yaan u reinar tak ken tsʼaʼabak tuláakal u enemigoʼob tu yáanal u yook tumen Dios.  Le kíimiloʼ letiʼe u tsʼook enemigo kun xuʼulsbiloʼ» (1 Cor. 15:22-26). Jeʼex k-ilkoʼ «u tsʼook enemigo[oʼ]» letiʼe kíimil anchaj yoʼolal Adanoʼ, le enemigoaʼ yaan u xuʼulsaʼal. Le ‹pixib balmail tuláakal wíinikoʼ› mix bikʼin kun kaʼa kʼaʼajsbil (Isa. 25:7, 8).

16 Le apóstol Pablooʼ ku seguer u yaʼalik: «Ken u kʼub tiʼ Dios tuláakal le baʼaloʼoboʼ, yaan xan u tsʼáaikuba yáanal u páajtalil Dios, le Máax kʼub tuláakal le baʼaloʼob tiʼoʼ, utiaʼal beyoʼ Dioseʼ ka u beetuba tuláakal baʼal utiaʼal tuláakal máak» (1 Cor. 15:28). Ken tsʼoʼokok lelaʼ tsʼokaʼaniliʼ u béeytal tuláakal le baʼax tsʼaʼab u beet Jesús yáanal u Reinooʼ. Yéetel kiʼimak óolal túuneʼ yaan u kaʼa kʼubik tiʼ Jéeoba le páajtalil tsʼaʼantiʼoʼ yéetel yaan xan u kʼubiktiʼ tuláakal le máakoʼob tsʼoʼok u pʼáatal minaʼan u kʼebanoʼoboʼ.

17. ¿Baʼax kun úuchul yéetel Satanás?

17 ¿Baʼax túun kun úuchul yéetel Satanás, le máax sen beetik u muʼyaj wíinikoʼ? U núukileʼ tiaʼan tiʼ Apocalipsis 20:7 tak 15. Ken tsʼoʼokok le mil jaʼaboʼoboʼ, Satanaseʼ yaan u yilik u kaʼa táabsik le máakoʼob minaʼan u kʼebanoʼoboʼ. Ken tsʼoʼokok túuneʼ letiʼ yéetel tuláakal le máaxoʼob tsaypachtikoʼ yaan u xuʼulsaʼaloʼob. Teʼ Bibliaoʼ le xuʼulsajilaʼ ku yaʼalaʼaltiʼ «kaʼa kíimil» (Apo. 21:8). Tuláakal le máaxoʼob kun kaʼa kíimloʼoboʼ mix bikʼin kun kaʼa kuxkíintbiloʼob lelaʼ u kʼáat u yaʼaleʼ le «kaʼa kíimiloʼ» mix bikʼin kun xuʼulsbil. Baʼaleʼ le máaxoʼob u yaabiltmoʼob yéetel ku meyajtikoʼob Dios yéetel chúukaʼan óolaloʼ, maʼ kun kaʼa kíimloʼob.

18. ¿Bix kun béeytal le meyaj maʼ tu tsʼoʼokbesaj Adanoʼ?

18 Teʼ kʼiinoʼob jeʼeloʼ tuláakal máak kun pʼáatal minaʼan u kʼeban yéetel yaan u kʼaʼamloʼob tumen Jéeoba utiaʼal u yantaltiʼob kuxtal minaʼan u xuul. ¡Tuláakal le baʼax beetik maʼ u yantal kiʼimak óolaloʼ yaan u xuʼulsaʼal! Le meyaj maʼ tu tsʼoʼokbesaj Adanoʼ yaan u béeychajal. Le Luʼumaʼ yaan u chuʼupul yéetel u paalal Adán, yéetel kiʼimak óolal ken u kanáantoʼob tuláakal u jejeláasil baʼalcheʼoboʼ bey xan le Luʼumaʼ. ¡Jach ku kiʼimaktal k-óol k-ojéeltikeʼ Jéeobaeʼ yaan u xuʼulsik le kíimiloʼ!

^ xóot’ol 9 Ka tʼaanaj le libro Perspicacia para comprender las Escrituras tiʼ bix u tsolik le cientificoʼob baʼaxten k-chʼíijil yéetel k-kíimiloʼ, tu yaʼaleʼ letiʼobeʼ maʼatech u chʼaʼikoʼob en cuentaeʼ letiʼe Máax beet tuláakal baʼal aʼal yaan u kíimil le yáax wíinikoʼoboʼ. Le baʼax tu beetaj Diosaʼ junpʼéel baʼax maʼ tu páajtal u jach kʼuchul u naʼat wíinik (u kaʼapʼéel libroil, t.j. 1,200).