¿Baʼaxten kʼaʼabéet k-orar tu kʼaabaʼ Jesús?

LE KA kaʼansajnaj Jesuseʼ yaʼab utéenel tʼaanaj tiʼ bix unaj u orar máak. Ka taal way Luʼumeʼ, le máaxoʼob ku kaʼansajoʼob ichil le judíoʼoboʼ suuk u oraroʼob teʼ «kóokoch bejoʼob[oʼ]». ¿Baʼax oʼolal ku beetkoʼob? «Chéen utiaʼal ka ilaʼakoʼob». U jaajileʼ, chéen u kʼáatoʼob ka ilaʼak jach u kʼubmubaʼob u meyajtoʼob Dios. Yaʼab tiʼ letiʼobeʼ jach ku xáantal táan u oraroʼob yéetel chéen upʼéeliliʼ baʼax ku yaʼalikoʼob, tumen ku tuklikoʼob kʼaʼabéet «u sen aʼalikoʼob yaʼab tʼaanoʼob» utiaʼal ka uʼuyaʼakoʼob tumen Dios (Mateo 6:5-8). Jesuseʼ tu yaʼalaj maʼ u orar máak jeʼex u beetkoʼoboʼ tumen chéen kunel. Baʼaleʼ letiʼeʼ maʼ chéen tu yaʼalaj bix maʼ unaj u orar máakiʼ.

Jesuseʼ tu yaʼaleʼ le oracionoʼob k-beetkoʼ unaj u yeʼeskoʼob k-kʼáat ka kiliʼichkúuntaʼak u kʼaabaʼ Dios, ka taalak u Reino yéetel ka béeyak le baʼax u kʼáatoʼ. Tu yaʼalaj xaneʼ maʼalob ka k-kʼáat tiʼ Dios ka u yáantoʼon tiʼ le talamiloʼob k-máansikoʼ (Mateo 6:9-13; Lucas 11:2-4). Tu yeʼesajeʼ utiaʼal ka chʼenxikintaʼakoʼon tumen Dioseʼ kʼaʼabéet u yantaltoʼon fe, k-eʼesik kabal óolal yéetel maʼ u jáawal k-orar (Lucas 11:5-13; 18:1-14). Tsʼoʼoleʼ letiʼeʼ tu beetaj jeʼex tu kaʼansil ka beetaʼakoʼ (Mateo 14:23; Marcos 1:35).

Le baʼax tu kaʼansaj Jesusoʼ tu yáantaj u disipuloʼob utiaʼal ka u maas maʼalobkíint bix u oraroʼob. Baʼaleʼ, tu áakʼabil táanil tiʼ u kíimsaʼaleʼ tu kaʼansajtiʼob uláakʼ baʼax jach kʼaʼabéet u yojéelkoʼob yoʼolal le oracionoʼ.

 «Tu jach kʼexaj le bix suukaʼan u yúuchul oraroʼ»

Teʼ áakʼab jeʼeloʼ, Jesuseʼ maʼ xuʼul u líiʼsik u yóol u apostoloʼobiʼ yéetel tu kaʼansajtiʼob upʼéel túumben baʼal yoʼolal le oracionoʼ. Letiʼeʼ tu yaʼalajtiʼob: «Teen le bejoʼ, teen le jaajoʼ yéetel teen le kuxtaloʼ. Mix máak ku náatsʼal tu yiknal le Taata wa maʼ tin woʼolaloʼ». Tu yaʼalaj xan: «Jeʼel baʼaxak xan ka a kʼáateʼex tin kʼaabaʼeʼ teneʼ yaan in beetik, beyoʼ teʼexeʼ yaan a alabarkeʼex le Taata yoʼolal le Paaloʼ. Wa ka kʼáatkeʼex wa baʼax tin kʼaabaʼeʼ teneʼ yaan in beetik». Tu tsʼoʼokeʼ tu yaʼalaj: «Tak beoraaʼ teʼexeʼ mix baʼal a kʼáateʼex tin kʼaabaʼ. Le baʼax ken a kʼáateʼex tin kʼaabaʼoʼ yaan u tsʼaʼabalteʼex, bey túunoʼ yaan u jach kiʼimaktal a wóoleʼex» (Juan 14:6, 13; 16:24).

¡Túumben le baʼax tu yaʼalaj Jesús ka beetaʼakaʼ! Upʼéel diccionario ku tsolik u tʼaaniloʼob le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ le baʼax tu yaʼalaj Jesús ka beetaʼakoʼ «tu jach kʼexaj le bix suukaʼanil u yúuchul oraroʼ». Baʼaleʼ, Jesuseʼ maʼ tu yóotaj u yaʼal ka u pʼat u orar máak tiʼ Dios utiaʼal ka orarnak tiʼ letiʼiʼ. Baʼaxeʼ, letiʼeʼ tu kaʼansaj upʼéel túumben bix jeʼel u natsʼkuba máak tiʼ Jéeobaeʼ.

U jaajileʼ, Dioseʼ mix utéen jáawak u yuʼubik le oracionoʼob ku beetik le máaxoʼob meyajtikoʼ (1 Samuel 1:9-19; Salmo 65:2). Baʼaleʼ, desde ka tu tsʼáaj Dios u leyoʼob tiʼ u kaajil Israeleʼ, tuláakal máax u kʼáat ka uʼuyaʼak u oracioneʼ kʼaʼabéet u creertikeʼ u kaajil Israeleʼ letiʼe kaaj yéeyaʼan tumen Jéeobaoʼ. Tsʼoʼoleʼ tu kʼiiniloʼob Salomoneʼ, unaj kaʼach u creertaʼal letiʼe templo yéeyaʼan tumen Dios utiaʼal u bisaʼal kʼubbil wa baʼax tiʼoʼ (Deuteronomio 9:29; 2 Crónicas 6:32, 33). Baʼaleʼ jeʼex tu yaʼalaj apóstol Pablooʼ, le Ley tsʼaʼab tiʼ Israeloʼ yéetel le baʼaloʼob ku kʼubaʼal tiʼ Dios teʼ templooʼ «[chéen] ku chíikbesik le maʼalob baʼaloʼob kun taaloʼoboʼ, chéen baʼaleʼ maʼ táan u yeʼesik jach bixoʼobiʼ» (Hebreos 10:​1, 2). Le baʼaloʼob ku beetaʼal yáanal le Leyoʼ yaan kaʼach u xuʼulul tu yoʼolal Cristo (Colosenses 2:​17). Le oʼolaleʼ desde tu kʼiimbesajil le Pentecostés tu jaʼabil 33 teʼ yáax siglooʼ maʼ kʼaʼabéet u beetik máak le baʼax ku yaʼalik le Ley tsʼaʼab tiʼ Moisés utiaʼal ka páajchajak u natsʼkuba máak tiʼ Diosoʼ. Baʼaxeʼ, unaj u beetik máak baʼax tu kaʼansaj Cristo, le máax eʼesaʼab tumen le Leyoʼ (Juan 15:​14-​16; Gálatas 3:24, 25).

«Le kʼaabaʼ maas nojoch tiʼ tuláakal le uláakʼ kʼaabaʼoboʼ»

Jesuseʼ tu tsʼáajtoʼon u páajtalil utiaʼal k-natsʼikba tiʼ Jéeoba. Letiʼeʼ ku yáantkoʼon utiaʼal ka uʼuyaʼak yéetel ka núukaʼak k-oracionoʼob tumen Dios. ¿Baʼaxten chéen letiʼ jeʼel u páajtal u yáantkoʼoneʼ?

Tumen láaj kʼeban wíinkoʼoneʼ, mix baʼal jeʼel u páajtal k-beetik utiaʼal k-luʼsik le kʼeban yaan  t-wíinklil yoʼolal k-natsʼikba tu yiknal Jéeoba, le Dios minaʼan mix upʼíit kʼeban tiʼoʼ (Romanos 3:20, 24; Hebreos 1:3, 4). Baʼaleʼ, Jesuseʼ tu kʼubaj u kuxtal utiaʼal u luʼsik u kʼeban le wíinikoʼoboʼ (Romanos 5:12, 18, 19). Yoʼolal leloʼ, tuláakal máax u kʼáat u natsʼuba tiʼ Jéeobaeʼ, jeʼel u páajtal u beetkeʼ, baʼaleʼ chéen wa ku tsʼáaik u fe tiʼ u kuxtal Jesús tu kʼuboʼ yéetel wa ku orar tu kʼaabaʼ (Efesios 3:11, 12).

Ken orarnakoʼon tu kʼaabaʼ Jesuseʼ, k-eʼesik creertik: 1) Letiʼeʼ «u Taman Dios», le u kuxtal tu kʼubajoʼ ku tsʼáaik u páajtalil u perdonartaʼal k-kʼebanoʼob. 2) Desde ka suunaj teʼ kaʼanoʼ, letiʼeʼ táan u meyaj bey «u maas nojchil le sacerdoteʼob[oʼ]» utiaʼal k-kʼamik le utsiloʼob ku taasik u kuxtal tu kʼubajoʼ. 3) Chéen letiʼ «le bej» utiaʼal k-natsʼikba tiʼ Jéeoba ich oracionoʼ (Juan 1:​29; 14:​6; Hebreos 4:14, 15).

Ken orarnakoʼon tu kʼaabaʼ Jesuseʼ, k-eʼesik nojoch baʼal k-ilik le baʼax tu beetaj t-oʼolaloʼ. Maʼalob ka k-beet beyoʼ, tumen Jéeobaeʼ u kʼáat tu «kʼaabaʼ Jesúseʼ ka xolak tuláakal máak [...] yéetel tuláakal máakeʼ ka u yaʼal tu táan u maasil máakoʼobeʼ Jesucristoeʼ Yuumtsil utiaʼal u alabartaʼal Dios, le Taataoʼ» (Filipenses 2:10, 11). Tsʼoʼoleʼ, ken orarnakoʼon tu kʼaabaʼ Jesuseʼ k-nojbeʼenkúuntik Jéeoba, le máax tu tsʼáaj u Hijo t-oʼolaloʼ (Juan 3:16).

Utiaʼal k-ilik jach nojoch le meyajoʼob tsʼaʼan u beet Jesusoʼ, le Biblia jejeláas kʼaabaʼob ku tsʼáaiktiʼ. * Le jejeláas bix u yaʼalaʼal tiʼ Jesusoʼ ku yáantkoʼon k-il jach yaʼab utsiloʼob k-kʼamik yoʼolal le baʼax tsʼoʼok u beetkoʼ, yoʼolal le baʼax táan u beetkoʼ yéetel yoʼolal le baʼax ken u beet ichil upʼíit kʼiinoʼ. (Ilaʼak le cuadro «Le jejeláas meyajoʼob tsʼaʼan u beet Jesusoʼ», táan juʼun 14) Tiʼ Jesuseʼ tsʼoʼok u tsʼaʼabaltiʼ «le kʼaabaʼ maas nojoch tiʼ tuláakal le uláakʼ kʼaabaʼoboʼ», lelaʼ u kʼáat u yaʼaleʼ tsʼaʼab páajtalil tiʼ yóokʼol kaʼan bey xan yóokʼol Luʼum (Filipenses 2:9; Mateo 28:18).

Maʼ chéen unaj u suuktal k-aʼalikiʼ

Jeʼex túun tsʼoʼok k-ilkoʼ, utiaʼal ka u yuʼub Jéeoba k-oracionoʼobeʼ kʼaʼabéet k-beetik tu kʼaabaʼ Jesús (Juan 14:13, 14). Baʼaleʼ ken orarnakoʼoneʼ maʼ chéen unaj k-aʼalik «tu kʼaabaʼ Jesús»  chéen tumen tsʼoʼok u suuktal k-aʼalikiʼ. ¿Baʼaxten?

Tukulteʼ tiʼ utúul máakeʼ ku kʼuchul upʼéel carta tuʼux ku kʼaʼaytaʼal ka u man wa baʼax, maʼ xaaneʼ, le máax ku koonoloʼ tu tsʼoʼokbal le cartaoʼ ku yaʼalik jeʼex suuk u yaʼalaʼaleʼ: «kin túuxtiktech saludos». Baʼaleʼ ¿jach wa tu jaajil u kʼáat u túuxt saludos le máax ku koonoloʼ, wa chéen ku yaʼalik tumen bey suukil u yaʼalaʼaloʼ? U jaajileʼ ken k-aʼal u kʼaabaʼ Jesús ichil k-oracionoʼobeʼ maʼ unaj k-aʼalik chéen tumen bey suuk u beetaʼaloʼ, jeʼex u beetik le máak ku koonol tsʼoʼok k-aʼalikoʼ. Kex «maʼ [unaj] u jáawal» k-orareʼ, «[kʼaʼabéet k-beetik] yéetel u jaajil [k-óol]», maʼ chéen tumen tsʼoʼok u suuktal k-beetkiʼ (1 Tesalonicenses 5:17; Salmo 119:145).

Ken orarnakoʼoneʼ, ¿baʼax jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal maʼ k-aʼalik «tu kʼaabaʼ Jesús» chéen tumen bey tsʼoʼok u suuktaltoʼoniʼ? Maʼalob ka tuukulnakoʼon tiʼ le jatsʼuts modos ku yeʼesik Cristooʼ, tiʼ le baʼax tsʼoʼok u beetikoʼ bey xan tiʼ le u kʼáat u beet t-oʼolaloʼ. Beyoʼ ken orarnakoʼoneʼ, yaan k-tsʼáaik gracias tiʼ Jéeoba yéetel yaan k-nojbeʼenkúuntik yoʼolal le jejeláas meyajoʼob tsʼoʼok u tsʼáaik u beet u Hijooʼ. Wa k-beetik beyoʼ, k-eʼesik yaan k-fe tiʼ le baʼax tu yaʼalaj Jesusaʼ: «Wa ka kʼáatkeʼex wa baʼax tiʼ le Taataoʼ letiʼeʼ yaan u tsʼáaikteʼex tin kʼaabaʼ» (Juan 16:23).

[Tsolajiloʼob]

[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 13]

Unaj k-orar «yéetel u jaajil [k-óol]», maʼ chéen tumen tsʼoʼok u suuktal k-beetkiʼ

[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 14]

Le jejeláas meyajoʼob tsʼaʼan u beet Jesusoʼ

Utiaʼal k-maas naʼatik le meyajoʼob tsʼaʼan u beet Jesusoʼ, koʼox ilik bix u yaʼalaʼaltiʼ teʼ Bibliaoʼ.

Le Máax yéeyaʼan utiaʼal u tsʼáaik le kuxtaloʼ (Hechos 3:​15).

Amén (2 Corintios 1:​19, 20).

Apóstol (Hebreos 3:1).

U poolil le múuchʼuliloʼ (Efesios 5:​23).

Nojchil (Mateo 23:​10).

U Taman Dios (Juan 1:​29).

Cristo, Mesías (Mateo 16:​16; Juan 1: 41).

Taatatsil utiaʼal kʼiinoʼob minaʼan u xuul (Isaías 9:6).

Emmanuel (Mateo 1:​23).

U Paal Dios (Juan 1:​34).

U Paal Máak (Mateo 8:​20).

Juez (Hechos 10:​42).

Le Tʼaanoʼ (Juan 1:1).

Yuumtsil (Juan 13:​13).

Dios yaan u poder (Isaías 9:6).

Mediador (1 Timoteo 2:5).

Miguel le Arcángeloʼ (1 Tesalonicenses 4:​16; Judas 9).

Maʼalob Consejero (Isaías 9:6).

Maʼalob j-kanan taman (Juan 10:​11).

U Príncipeil Jeetsʼelil (Isaías 9:6).

Rey (Apocalipsis 19:​16).

Máax ku salvar (Lucas 2:​11).

Yuumtsil (Juan 13:​13).

U maas nojchil le sacerdoteʼoboʼ (Hebreos 4:​14, 15).

Testigo chúukaʼan u yóol (Apocalipsis 1:5).

U tsʼook Adán (1 Corintios 15:​45).