Xeen tiʼ baʼax ku taasik

Xeen tu cuadroil baʼax ku taasik

Bix jeʼel a beetkaba utúul maʼalob taatatsileʼ

Bix jeʼel a beetkaba utúul maʼalob taatatsileʼ

Bix jeʼel a beetkaba utúul maʼalob taatatsileʼ

«Taatatsileʼex maʼ a beetikeʼex u kʼuuxil a paalaleʼex, utiaʼal maʼ u lúubul u yóoloʼob.»

(Colosailoʼob 3:21)

U JAAJILEʼ mix utúul taatatsil u kʼáat u beet u tsʼíikil wa u lúubul u yóol u paalal. ¿Baʼax túun unaj u beetik utiaʼal maʼ u yúuchul lelaʼ? Unaj u kanik baʼax kʼaʼabéet u beetik utúul maʼalob taatatsil. Upʼéel revistaeʼ ku yaʼalikeʼ le baʼaxoʼob ku beetik le taatatsiloʼ jach yaan baʼax u yil yéetel le bix kun líikʼil le chan paaloʼ.

Baʼaleʼ ¿baʼax u meyaj utúul taatatsil? Tiʼ yaʼab familiaʼobeʼ ku yilaʼal bey letiʼe máax unaj u castigartik le paalaloʼ. Suuk u yuʼubal u yaʼalaʼal tiʼ le paalaloʼob tumen u maamaʼoboʼ: «Jeʼel a wilik ken suunak a taataeʼ». U jaajileʼ le paalaloʼoboʼ utiaʼal ka u beetoʼob baʼax maʼalob ken nuukchajkoʼobeʼ kʼaʼabéet u tsolnuʼuktaʼaloʼob wa tak u chan castigartaʼaloʼob. Baʼaleʼ yaan uláakʼ baʼax unaj u beetik máak utiaʼal ka u beetuba utúul maʼalob taatatsil.

Yaʼab taatatsiloʼobeʼ maʼ maʼalob bix úuchik u líiʼsaʼaloʼobiʼ. Yanoʼobeʼ líikʼoʼob minaʼan u taataʼob. Uláakʼoʼobeʼ jach maʼ eʼesaʼab yaabilaj tiʼobiʼ yéetel jach yaʼab u kʼeʼeyloʼob kaʼachi, le oʼolaleʼ bey xan u beetkoʼob yéetel u paalaloʼoboʼ. Baʼaleʼ ¿bix jeʼel u kʼexik u modosoʼob utiaʼal ka u beetubaʼob maʼalob taatatsiloʼobeʼ?

Le Bibliaoʼ ku tsʼáaik maʼalob tsolnuʼukoʼob utiaʼal tuláakal le familiaoʼ. Yéetel le baʼax ku yaʼalikoʼ mix utéen ku beetik u bintoʼon kʼaasil. Le baʼaxoʼob ku yaʼalikoʼ ku yeʼesik le naʼat yaan tiʼ Jéeoba Dios, le máax beet u tsʼíibtaʼaloʼ yéetel le máax beet u yantal le familiaoʼ (Efesoiloʼob 3:14, 15). Le oʼolaleʼ tuláakal taatatsil unaj u beetik le baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ. *

U beetkuba máak utúul maʼalob taatatsileʼ ku yáantaj utiaʼal ka líikʼik tubeel le paaloʼoboʼ, ka yanaktiʼob kiʼimak óolal bey xan utiaʼal ka u maas natsʼubaʼob tiʼ Dios. Wa utúul paal maʼalob u biskuba yéetel u taataeʼ maas maʼ kun talamtal u natsʼkuba tiʼ Dios. Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ Jéeoba beetmiloʼon, le oʼolal jeʼel u páajtal k-natsʼikba tiʼ letiʼ jeʼex u natsʼkuba utúul paal tiʼ u taataeʼ (Isaías 64:8). Beoraaʼ koʼox ilik seis baʼaloʼob unaj u beetik utúul taatatsil yéetel bix jeʼel u yáantaʼal tumen le Biblia utiaʼal ka u beetoʼ.

Yaabiltoʼob

Jéeobaeʼ letiʼe máax maas maʼalob eʼesik tiʼe taatatsiloʼob bix unaj u yeʼeskoʼob yaabilajoʼ. Le Bibliaoʼ ku yaʼalik baʼax ku yuʼubik Dios yoʼolal Jesús, le u juntúuliliʼ paaloʼ: «Le Taataoʼ u yaabiltmaj le Paaloʼ» (Juan 3:35; Colosailoʼob 1:15). Yaʼab utéenel tu yeʼesaj tiʼ Jesús u yaabiltmaj yéetel kiʼimak u yóol yoʼolal le baʼax ku beetikoʼ. Jeʼex le ka okjaʼanajoʼ, Jéeobaeʼ tu yaʼalajtiʼ: «Teech in yaabilaj Paal, jach kiʼimak in wóol ta woʼolal» (Lucas 3:22). Le oʼolal Jesuseʼ mix utéen tu tuklaj wa maʼ yaabiltaʼan tumen u Taataiʼ. ¿Baʼax jeʼel u kanik le taatatsiloʼob tiʼ bix u yeʼesik yaabilaj Diosoʼ?

Le taatatsiloʼoboʼ mantatsʼ unaj u yaʼalikoʼob tiʼ u paalaloʼob u yaabiltmoʼob. Kelvin, utúul máax yaan cinco u paalaloʼobeʼ, ku yaʼalik: «Mantatsʼ kin wilik in waʼaliktiʼob in yaabiltmoʼob yéetel in weʼesik kin tuukul tu yoʼolaloʼob. Tu chichniloʼobeʼ kin kʼexik u pañaloʼob yéetel kin wisíinskoʼob». Le taatatsiloʼoboʼ unaj xan u kʼaʼajskoʼobeʼ le paalaloʼoboʼ kʼaʼabéet u yaʼalaʼaltiʼob maʼalob baʼax ku beetkoʼob, maʼ chéen unaj u kʼeʼeyloʼob yéetel u yaʼalaʼaltiʼob baʼax unaj u beetkoʼobiʼ. Donizete, utúul máak yaan kaʼatúul u hijaʼobeʼ, ku yaʼalik: «Kʼaʼabéet a wilik le baʼaxoʼob maʼalobtak ku beetik a paalaloʼoboʼ yéetel a waʼaliktiʼob». Ken u yil le paalaloʼob ku chʼaʼabal en cuentai le baʼaxoʼob maʼalobtak ku beetkoʼoboʼ, ku yuʼubkubaʼob maʼalob yéetel ku yáantaj utiaʼal u maas natsʼkubaʼob tiʼ Dios.

Eʼestiʼob bix unaj u beetkoʼob

Juan 5:19 ku yeʼesikeʼ Jesuseʼ «chéen ku beetik le baʼax ku yilik u beetik u Taataoʼ». Bejlaʼeʼ le paalaloʼoboʼ bey xan u beetkoʼoboʼ. Jeʼex wa utúul taatatsil ku yeʼesik tsiikil yéetel yaabilaj tiʼ u yatneʼ, ken nojochchajak u hijoeʼ láayliʼ bey xan ken u beetiloʼ. Baʼaleʼ wa le taatatsil maʼ tu yeʼesik maʼalob modosoʼ, jeʼel xan u tuklaʼal tumen u hijaʼob láaj bey le xiiboʼoboʼ.

Koʼox aʼalikeʼ a paalaloʼobeʼ maʼ suuk u kʼáatkoʼob perdoniʼ. Utiaʼal ka u kanoʼobeʼ kʼaʼabéet a weʼesiktiʼob bix unaj u beetaʼal. Kelvineʼ ku yaʼalik baʼax úuch ka kʼaskúuntaʼab upʼéel koʼokoj cámara tumen u paalal. Letiʼeʼ ku yaʼalikeʼ jach tsʼíikilnajeʼ ka tu xíikloxtaj le mesaoʼ ka jóokʼ kaʼabúuj tiʼ. Baʼaleʼ ka tsʼoʼokeʼ jach yaachaj u yóol yoʼolal le baʼax tu beetoʼ ka tu kʼáataj perdón tiʼ u paalal bey xan tiʼ u yatan. Bejlaʼeʼ tuláakal u paalaloʼobeʼ u yojloʼob u kʼáatoʼob perdón; letiʼeʼ ku yaʼalikeʼ le baʼax áantoʼoboʼ letiʼe úuchik u yilkoʼob bix tu beetil letiʼoʼ.

Kiʼimakkúunt u yóoloʼob

Jéeobaeʼ utúul «Dios kiʼimak u yóol» (1 Timoteo 1:11, NM). Le oʼolal Jesuseʼ jach utstutʼaan u yantal tu yéetel. Le baʼax ku yaʼalik Proverbios 8:30 ku yeʼesik bix u yuʼubikuba Jesús le tiaʼan kaʼach tu yiknal Jéeobaoʼ: «Tiʼ kaʼach kin wantal tu tséel[eʼ] [...]. Teneʼ u sayabil u kiʼimak óolal kaʼachi, tiʼ xan kin báaxal kaʼach sáamsamal tu yiknaleʼ». ¿Máasaʼ lelaʼ ku yeʼesiktoʼon jach maʼalob u biskubaʼob?

Bey túunoʼ le paalaloʼoboʼ kʼaʼabéet u kiʼimakkúuntaʼal u yóoloʼob. Upʼéel baʼax jeʼel u yáantajeʼ letiʼe u jóoʼsik tiempo le taatatsil utiaʼal u báaxal tu yéeteloʼoboʼ. U máanskoʼob jatsʼuts súutukiloʼobeʼ ku beetik u biskubaʼob maas maʼalob. Felix, utúul máak yaan utúul u hijo tsʼoʼok u táankelemtaleʼ, ku yaʼalik: «In jóoʼsik tiempo utiaʼal in wantal yéetel in hijoeʼ jach tsʼoʼok u yáantkoʼon utiaʼal k-bisikba maʼalob. Suuk k-báaxal, k-jóokʼol yéetel k-amigoʼob yéetel k-bin xíimbal tiʼ jatsʼuts kúuchiloʼob. K-beetik beyaʼ tsʼoʼok u yáantaj utiaʼal ka yanak jeetsʼelil ichil le familiaoʼ».

Áantoʼob u natsʼubaʼob tiʼ Dios

Tuláakal baʼax u yojel Jesuseʼ tu kanaj tiʼ u taata, le oʼolal tu yaʼalaj: «Le baʼaloʼob in wuʼuymaj u yaʼalik [in Taataoʼ] le kin waʼalik» (Juan 8:26). Dioseʼ u kʼubéentmaj tiʼ le taatatsiloʼob ka u kaʼans baʼaloʼob maʼalobtak tiʼ u paalaloʼob bey xan ka u yáantoʼob u natsʼubaʼob tiʼ letiʼ. Le kaʼansajaʼ desde tu chichniloʼob unaj u káajal u tsʼaʼabaltiʼob (2 Timoteo 3:14, 15). Felixeʼ desde tu chichnil u hijo ka káaj u xokiktiʼ le jatsʼuts xookoʼob ku taasik U libroi tsikbaliloʼob tiʼ le Bibliaoʼ. * Jeʼex binik u nojochtal u hijoeʼ bey úuchik u bin xokiktiʼ uláakʼ libroʼob jeʼel u páajtal u naʼatikeʼ.

Donizeteeʼ ku yaʼalik: «Maʼ chéen chʼaʼabil u beetaʼal u yutstal tu yich le paalal u xokkoʼob le Biblia ich familiaoʼ, kex beyoʼ le taatatsiloʼoboʼ kʼaʼabéet u yeʼeskoʼob jach kʼaʼanan u yilkoʼob u natsʼikubaʼob tiʼ Dios, tumen wa maʼ tu beetkoʼobeʼ yaan xan u tsʼaʼabal cuenta tumen le paalaloʼoboʼ». Carlos, utúul máak yaan óoxtúul u hijoʼobeʼ, ku yaʼalik: «Cada semana k-muchʼikba utiaʼal k-tsikbaltik le baʼaxoʼob yaan yil yéetel le familiaoʼ. Tiʼ tuláakloʼon ku yantal u páajtalil k-yéeyik tiʼ baʼax ken k-tsikbal». Kelvin xaneʼ ku yaʼalikeʼ suuk kaʼach u tsikbaltik tiʼ u paalaloʼob baʼaloʼob yaan yil yéetel Dios jeʼel tuʼuxak ka yanak tu yéeteloʼobeʼ, lelaʼ ku kʼaʼajsiktoʼon le baʼax tu yaʼalaj Moisesaʼ: «Tʼilkúunt ta tuukul tuláakal le baʼaxoʼob tsʼoʼok in waʼaliktech bejelaʼaʼ. Kaʼambes mantatsʼ tiʼ a paalal; kʼaʼajestiʼob jeʼel bix ichil a wotocheʼ, bey tiʼ le bejoʼ, bey xan le ken chilakech bey le ken líikʼikech» (Deuteronomio 6:6, 7).

Tsol u nuʼuk tiʼob

Le paaloʼoboʼ kʼaʼabéet u tsolnuʼuktaʼaloʼob, utiaʼal beyoʼ ken nuukchajkoʼobeʼ ka u beetoʼob baʼax maʼalob. Baʼaleʼ yaan taatatsiloʼob ku tuklikoʼobeʼ lelaʼ u kʼáat u yaʼal kʼaʼabéet u kʼeʼekʼeyaʼal le paalaloʼoboʼ, u yaʼalaʼal baʼal tiʼob yéetel u mixbaʼalkúuntaʼaloʼob. Baʼaleʼ le Bibliaoʼ mix utéen ku yaʼalik wa bey unaj u beetaʼaloʼ. Baʼaxeʼ ku yaʼalikeʼ yéetel yaabilaj unaj u tsolnuʼuktaʼaloʼob, jeʼex u beetik Jéeobaoʼ (Hebreob 12:4-11). Le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Taatatsileʼex, maʼ a beetikeʼex u kʼuuxil a paalaleʼex, baʼaleʼ [nojochkíinteʼexoʼob] tiʼ jumpʼéel toj kuxtal yéetel tiʼ u kaʼansajil Yuumtsil» (Efesoiloʼob 6:4).

U jaajileʼ yaan kʼiineʼ yaan u kʼaʼabéettal u chan castigartaʼaloʼob, baʼaleʼ kʼaʼabéet u yilaʼal ka u naʼatoʼob baʼaxten. Le taatatsiloʼoboʼ maʼ unaj u beetkoʼob mix baʼal jeʼel u beetik u tuklik le paalaloʼob maʼ yaabiltaʼanoʼoboʼ. Tsʼoʼoleʼ le Bibliaoʼ maʼ tu kaʼansik ka beetaʼak loob tiʼ le paalaloʼoboʼ (Proverbios 16:32). Kelvineʼ ku yaʼalik: «Le ken kʼaʼabéetchajak in tsolik u nuʼuk tiʼ in paalal tumen tu beetoʼob upʼéel baʼax maʼ maʼalobeʼ, kin waʼaliktiʼob kin beetik tumen in yaabiltmoʼob».

Kanáantoʼob

Le paalaloʼoboʼ kʼaʼabéet u kanáantaʼaloʼob tiʼ le máakoʼob taak u beetkoʼob loob tiʼoboʼ. Bejlaʼeʼ jach yaʼab «máaxoʼob kʼasaʼanoʼob» taak u beetkoʼob loob tiʼ le mejen paalaloʼoboʼ (2 Timoteo 3:1-5, 13). ¿Bix túun jeʼel a kanáantik a paalaleʼ? Le Bibliaoʼ ku yaʼalik bixi: «Máak ku tuukuleʼ ku yilik u taal [...] yajeʼ ku jechik; j-maʼ tuukuleʼ ku bin tu paach ku tsʼoʼokoleʼ ku mukʼyajtik u loob» (Proverbios 22:3). Le oʼolaleʼ wa a kʼáat a kanáant a paalal tiʼ le muʼyajoʼ unaj a jach ilik baʼax ku beetkoʼob. Tuukulnen tiʼ baʼax jeʼel u yúuchul tiʼobeʼ yéetel ilawil a wáantkoʼob. Jeʼex wa ku meyaj Internet tiʼ a paalaloʼobeʼ ilawil a kaʼansiktiʼob baʼax unaj beetkoʼob utiaʼal u kanáantkubaʼob. Upʼéel baʼax jeʼel u páajtal a beetkeʼ letiʼe a tsʼáaik le computadora tuʼux jeʼel u yilaʼal baʼax táan u beetkoʼobeʼ.

Le taatatsiloʼoboʼ unaj xan u kaʼansik tiʼ u paalaloʼob bix jeʼel u kanáantkubaʼob tiʼ u kʼasaʼan máakiloʼob le yóokʼol kaabaʼ. Wa ku taaktal u beetaʼal wa baʼax kʼaas tiʼ a paalal maʼ kulaʼanecheʼ, u yojloʼob wa baʼax unaj u beetikoʼob? * Le mejen paalaloʼoboʼ kʼaʼabéet u yojéeltkoʼob baʼaxoʼob maʼ unaj u beetaʼal yéetel u xiibil wa u x-chʼuupil máakiʼ. Kelvineʼ ku yaʼalik: «Teen kaʼans tiʼ in paalal le baʼaxoʼob unaj u yojéelkoʼob yoʼolal u wíinkliloʼoboʼ bey xan tiʼ bix unaj u kanáantkubaʼob tiʼ le máaxoʼob yaan kʼaakʼas tuukul tiʼoboʼ, lelaʼ maʼ tu kanoʼob tiʼ le maestroʼob mix tiʼ uláakʼ máakoʼobiʼ». Tuláakal u paalaloʼob Kelvineʼ mix upʼéel baʼax kʼaas úuchtiʼob tak ka nuukchajoʼob, bejlaʼeʼ láaj tsʼokaʼan u beeloʼob yéetel kiʼimak u yóoloʼob.

Kʼáat u yáantaj Dios

Le maas maʼalob siibal jeʼel u tsʼáaik utúul taatatsil tiʼ u paalaloʼ, letiʼe u yáantkoʼob u natsʼubaʼob tiʼ Diosoʼ. Utiaʼal lelaʼ yáax le taatatsil unaj u beetkoʼ. Donizeteeʼ ku yaʼalik: «Kʼaʼabéet u yeʼesik máak bukaʼaj u yaabilmaj Dios, maases ken u aktáan upʼéel talamil. Teʼ súutukiloʼobaʼ le taatatsiloʼ ku yeʼesik bukaʼaj u kʼubmil u yóol tiʼ Jéeoba. U orar máak yéetel tuláakal u familia utiaʼal u tsʼáaikoʼob gracias tiʼ Dios tu yoʼolal u yutsileʼ, yaan xan u kaʼansik tiʼ le paalaloʼob u kʼaʼananil u amigotkoʼob Diosoʼ».

Bey túunoʼ, ¿baʼax kʼaʼabéet u beetik máak utiaʼal ka u beetuba utúul maʼalob taatatsil? Kʼaʼabéet u beetik baʼax ku yaʼalik Jéeoba, le maas maʼalob taatatsil yanoʼ. Wa ka líiʼsik a paalal jeʼex u yaʼalik le Bibliaoʼ yaan a wilik jaaj le baʼax ku yaʼalik Proverbios 22:6: «Utsil kaʼambes le chan paal bejelaʼeʼ, beyoʼ tak tu nuxibileʼ maʼ bíin u pʼatiʼ».

[Tsolajiloʼob]

^ xóot’ol 7 Kex tumen tiʼ le taatatsiloʼob ku tsʼaʼabal le tsolnuʼukoʼobaʼ, láayliʼ xan jeʼel u meyaj tiʼ le maamatsiloʼoboʼ.

^ xóot’ol 19 Beetaʼan tumen u j-jaajkunajoʼob Jéeoba.

^ xóot’ol 26 Utiaʼal a wojéeltik bix jeʼel a maas kanáantik a paalal tiʼ le máaxoʼob yaan kʼaakʼas tuukul tiʼoboʼ ilawil le revista ¡Despertad! tiʼ octubre tiʼ 2007, t.jnob. 3-11, beetaʼan tumen u j-jaajkunajoʼob Jéeoba.

[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 25]

Eʼes tiʼ a paalal bix unaj u beetkoʼob

[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 26]

Utúul maʼalob taatatsileʼ ku yáantik u paalal u natsʼubaʼob tiʼ Dios

[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 27]

Le paalaloʼoboʼ unaj u tsolnuʼuktaʼaloʼob yéetel yaabilaj