Xeen tiʼ baʼax ku taasik

Xeen tu cuadroil baʼax ku taasik

Xuʼul u chiʼichnaktal yéetel u chʼaʼik saajkil

Xuʼul u chiʼichnaktal yéetel u chʼaʼik saajkil

Jach yanchaj u fejoʼob

Xuʼul u chiʼichnaktal yéetel u chʼaʼik saajkil

TSʼOʼOK u xáantal éeʼjochʼeʼenchajak teʼ tu kʼáaʼnáabil Galileaoʼ, Pedroeʼ táan kaʼach u remar yéetel tuláakal u muukʼ. Chéen ka tu jáan ileʼ táan u juul upʼéel sáasil desde náachil. ¿Táan wa ta tʼaan kaʼach u sáastal? U olasi le kʼáaʼnáaboʼ kʼaʼam u pʼuchkuba teʼ barcooʼ. Le kʼaʼamkach iikʼ jatsʼik u yich Pedrooʼ tsʼoʼok u woʼoltik le kʼáaʼnáaboʼ. Kex tsʼoʼok u sen chʼuʼulul yéetel tsʼoʼok u kaʼanleʼ, Pedroeʼ maʼ tu xuʼulul u remar.

Kex yaan uláakʼ disipuloʼob yéetel Pedroeʼ, Jesuseʼ minaʼaniʼ. Teʼ kʼiin jeʼeloʼ Jesuseʼ tu tséentaj yaʼab máakoʼob le ka tu beetaj u yaʼabtal upʼíit waaj yéetel jujuntúul kayoʼoboʼ. Úuchik u beetik lelaʼ óotaʼab beetbil reyil, baʼaleʼ letiʼeʼ maʼ tu yóotaj u yoksuba tiʼ politicaiʼ yéetel maʼ u kʼáat xan kaʼach ka yanak tiʼ u disipuloʼob le tuukul yaan tiʼe máakoʼobaʼ. Yoʼolal lelaʼ púutsʼi yéetel tu yaʼalaj tiʼ u disipuloʼob ka xiʼikoʼob tak tu láakʼ u tséel le kʼáaʼnáaboʼ. Letiʼ túuneʼ bin orar tiʼ upʼéel puʼuk tu juunal (Marcos 6:35-45; Juan 6:14, 15).

Le ka jóokʼ le disipuloʼoboʼ tsʼoʼok u kaʼantal le lunaoʼ, baʼaleʼ beoraeʼ tsʼoʼok u chíinil tumen táan u taal u sáastal. Kex beyoʼ chéen wa jaypʼéel kilometroʼob tsʼoʼok u náachtaloʼob. Tumen jach sen kʼaʼam le iikʼ yéetel kʼaʼam u juum u olasi le jaʼoʼ, maʼ tu páajtal u yuʼubikoʼob baʼax ku yaʼalik u yéet meyajoʼoboʼ. Le oʼolaleʼ maʼ xaaneʼ Pedroeʼ táan u tukultik yaʼab baʼaloʼob.

Tumen tsʼoʼok kaʼach u máan kaʼapʼéel jaʼaboʼob joʼopʼok u láakʼintik Jesús le Nazarenooʼ jach yaʼab baʼaloʼob yaan u tukle. Kex yaʼab baʼaloʼob tsʼoʼok u kanikeʼ u yojel yaʼab baʼaloʼob ku binetik xan tiʼ. Letiʼeʼ u kʼáat u beetuba utúul maʼalob disipulo tiʼ Cristo, lelaʼ letiʼe baʼax áant utiaʼal u xuʼulul u chiʼichnaktal yéetel u chʼaʼik saajkiloʼ. Le baʼax tu beetaj Pedrooʼ jach yaʼab baʼaloʼob ku kaʼansik tiʼ toʼon. Koʼoneʼex ilik baʼaxoʼob tu beetaj.

«Tsʼoʼok k-kaxtik le Mesíasoʼ»

Pedroeʼ jach maʼatech u tuʼubsik le kʼiin ka tu kʼaj óoltaj Jesús le Nazarenooʼ. Andrés, u yíitsʼineʼ, letiʼe máax aʼal tiʼ Pedro le tʼaanoʼobaʼ: «Tsʼoʼok k-kaxtik le Mesíasoʼ». Pedroeʼ maʼ tu tuklaj wa jach yaan u kʼexpajal u kuxtal desde teʼ súutukiloʼ (Juan 1:41).

Pedroeʼ tiʼ kajaʼan kaʼach tu kaajil Capernaum, upʼéel noj kaaj yaan tu jáal u kʼáaʼnáabil Galilea, upʼéel nojoch áakʼal maʼ chʼóochʼ u jaʼiliʼ. Letiʼ yéetel Andreseʼ, chuk kay ku beetkoʼob yéetel Santiago bey xan Juan, u paalal Zebedeo. Tu yotoch Pedro yéetel u yatneʼ teʼ kajaʼan xan u suegraiʼ bey xan Andrés. Utiaʼal u tsʼáaikoʼob baʼax kʼaʼabéet tiʼ u familiaʼobeʼ, le máaxoʼob ku chuk kayoʼoboʼ kʼaʼabéet jach meeyjiloʼob, muʼukʼaʼanoʼob yéetel jach u yojloʼob le meyajoʼ. Tsʼoʼoleʼ suuk kaʼach u pʼáatloʼob bul áakʼab táan u pulkoʼob yéetel u jóoʼskoʼob u kʼáanil u chuk kayoʼob yéetel u yáantaj uláakʼ barco. Ken sáasak xaneʼ yaan kaʼach u yéeykoʼob le kayoʼob utiaʼal u konoʼoboʼ, u limpiarkoʼob u kʼáanil le chuk kayoʼ yéetel u chuykoʼob le tuʼux tsʼoʼok u jáatloʼ.

¿Bix túun úuchik u kʼuchul u beetuba Pedro u disipulo Jesús? Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ Andreseʼ u disipulo kaʼach Juan Bautista. Maʼ xaaneʼ Andreseʼ ku tsikbaltik kaʼach tiʼ Pedro le baʼax ku kaʼansik Juanoʼ, yéetel letiʼeʼ jach utstutʼaan u yuʼubik. Baʼaleʼ upʼéel kʼiineʼ Andreseʼ tu yuʼubaj u yaʼalaʼal upʼéel baʼal jach kʼaʼanan. Juaneʼ le táan u tuchʼuʼtik Jesusoʼ tu yaʼalaj: «Ileʼex, letiʼ u taman Jajal Dios». Teʼ súutuk jeʼeloʼ Andreseʼ káaj u láakʼintik Jesús, tsʼoʼoleʼ bin xan u yaʼal tiʼ Pedro tsʼoʼok u kʼuchul le Mesíasoʼ (Juan 1:35-40). Cuatro mil jaʼaboʼob táanil tiʼ lelaʼ le ka tu tsʼáajuba tu contra Jéeoba le yáax wíinikoʼoboʼ, letiʼeʼ tu yaʼaleʼ yaan u túuxtik utúul máax utiaʼal u salvartik tuláakal wíinik (Génesis 3:15). Le máax kun beetik lelaʼ letiʼe máax táant u kʼaj óoltaʼal tumen Andresoʼ. Pedroeʼ le ka tu yojéeltaj lelaʼ áalkabil bin u yile.

Ka úuch lelaʼ Pedroeʼ kʼaj óolaʼan kaʼach bey Simón wa Symeoneʼ. Baʼaleʼ le yáax ka ilaʼab Pedro tumen Jesuseʼ aʼalaʼabtiʼ: «Techeʼ Simonech, u paal Jonás, baʼaleʼ yaan a kʼaabaʼintik Cefas (U káat yaʼaleʼ Pedro)» (Juan 1:42). Le kʼaabaʼ «Cefasoʼ» u kʼáat u yaʼal «tuunich», yéetel tu yeʼesaj le baʼaxoʼob ken u beet Pedro teʼ kʼiinoʼob kun taaloʼ. Jeʼex upʼéel tuunich jach táaj chicheʼ Jesuseʼ tu yileʼ mix máak ken u beet u kʼexik u tuukul Pedro yéetel yaan kaʼach u kʼuchul u beetuba utúul máax muʼukʼaʼankúuntik xan u fe uláakʼ cristianoʼob. ¿Ku yuʼubikuba wa kaʼach Pedro jeʼex úuchik u yaʼalik Jesusoʼ? Maʼ xaaneʼ maʼatech. Yaʼab máakoʼobeʼ ken tsʼoʼokok u xokikoʼob le Evangelioʼoboʼ ku yaʼalikoʼobeʼ maʼ jatsʼuts kaʼach u modos Pedroiʼ. Yaan tak máaxoʼob aʼalikeʼ, mantatsʼ chiʼichnak yéetel maʼ u yojel baʼax u kʼáati.

U jaajileʼ, Jesuseʼ u yojel kaʼach yaan baʼaloʼob maʼ maʼalobtak ku beetik Pedroiʼ. Baʼaleʼ jeʼex u Taataeʼ letiʼeʼ mantatsʼ ku yilik le baʼaxoʼob maʼalobtak ku beetik máakoʼ. Le oʼolaleʼ yojleʼ yaʼab baʼaloʼob maʼalobtak jeʼel u beetik Pedroeʼ yéetel u kʼáat kaʼach u yáant u maas maʼalobkíint u modos. Bejlaʼa xaneʼ Jéeoba yéetel Jesuseʼ ku yilikoʼob le baʼaloʼob maʼalobtak k-beetkoʼ. Maʼ xaaneʼ yaan horaeʼ k-tuklikeʼ mix baʼal maʼalob k-beetik. Kex beyoʼ kʼaʼabéet u yantaltoʼon le tuukul yaan tiʼ letiʼoboʼ yéetel k-chaʼik u kaʼanskoʼon jeʼex tu beetil Pedroeʼ (1 Juan 3:19, 20).

«Maʼ chʼaʼik saajkil»

Le ka tsʼoʼok u kʼaj óoltik Jesuseʼ maʼ xaaneʼ Pedroeʼ bin kʼaʼaytaj tu yéetel. Le oʼolaleʼ maʼ xaaneʼ tu yilaj u sutik Jesús vinoi le jaʼ tiʼ upʼéel tsʼoʼokol beel tu kaajil Caná. Tu yuʼubaj xan u kʼaʼaytik Jesús baʼaxoʼob yaan yil yéetel u Reino Dios. Baʼaleʼ ka tsʼoʼokeʼ anchaj u suut tu yotoch yéetel teʼ tu meeyjil le chuk kayoʼ. Ka máan kʼiineʼ Pedroeʼ tu kaʼa ilaj Jesús yéetel aʼalaʼabtiʼ ka u beetuba u disipulo tuláakal u kʼiiniloʼob u kuxtal.

Upʼéel áakʼab táanil tiʼ u yilik Jesuseʼ, bin kʼaasil tiʼ Pedro teʼ chuk kayoʼ. Letiʼ yéetel u yéet meyajoʼobeʼ yaʼab utéenel tu puloʼob u kʼáanil u chuk kayoʼob baʼaleʼ maʼ tu chukoʼob mix baʼaliʼ. Tumen jach úuch káajak u chuk kay Pedroeʼ, jejeláas tuʼuxoʼob tu yilaj u chuuk. Maʼ xaaneʼ Pedroeʼ tu tsʼíiboltaj tak u yilik tuʼux ku máan le kayoʼob teʼ ichil le jaʼ utiaʼal u pulik u kʼáanil u chuk kayoʼ. Maʼ xaaneʼ úuchik u tuklik lelaʼ le wal beet u maas lúubul u yóoleʼ. Baʼaleʼ le meyajaʼ maʼ chéen ku beetik kaʼach tumen utstutʼaaniʼ, baʼaxeʼ ku beetik utiaʼal u tsʼáaik baʼax kʼaʼabéet tiʼ u familia. Jach lubaʼan u yóol ka suunaji tumen maʼ tu chukaj mix baʼaliʼ, ka joʼopʼ u limpiartik u kʼáanil u chuk kay. Teʼ súutuk jeʼeloʼ kʼuch Jesús.

Yaʼab máakoʼob ku taaloʼob kaʼach yéetel Jesús tumen u kʼáat u yuʼuboʼob baʼax ku kaʼansik. Yoʼolal lelaʼ anchaj u naʼakal tu barco Pedro ka tu yaʼalajtiʼ ka u chan náachkuntuba tu jáal le jaʼoʼ, tumen beyoʼ le jaʼoʼ ku beetik u maas náachtal u yuʼubaʼal le baʼax ku yaʼalikoʼ. Le máaxoʼob yanoʼob teʼ jáal jaʼ bey xan Pedrooʼ jach jatsʼuts u yuʼubikoʼob baʼax ku kaʼansik. Kex ka máanak yaʼab tiempo táan u yuʼubik u kaʼansaj Jesús yoʼolal u Reino Dioseʼ Pedroeʼ maʼ tu náakal u yóol kaʼachi. ¿Máasaʼ jach táaj jatsʼuts le páajtalil tsʼaʼab tiʼ Pedro utiaʼal u táakpajal yéetel Cristo utiaʼal u kʼaʼaytik le maʼalob péektsilil ku tsʼáaik salvacionoʼ? Baʼaleʼ ¿jeʼel wa u páajtal kaʼach u beetkeʼ? ¿Bix ken u tsʼáa baʼax kʼaʼabéet tiʼ u familia? Maʼ xaaneʼ letiʼeʼ tu kʼaʼajseʼ le áakʼab máanikoʼ bin chuk kay baʼaleʼ maʼ tu chukaj mix baʼaliʼ (Lucas 5:1-3).

Le ka tsʼoʼok u kaʼansaj Jesuseʼ, tu yaʼalaj tiʼ Pedro: «Bis le cheem tu taamil le jaʼoʼ, ka pul u kʼáanil a chuk kayeʼex». Kex Pedro maʼ tu jach creertikeʼ tu yaʼalajtiʼ: «Kaʼambesaj, meyajnajoʼon bul áakʼab, mix baʼal t-chukaj, baʼaleʼ bey teech aʼalikaʼ bíin in kaʼaj in pul le u kʼáanil chuk kayaʼ». Pedroeʼ maʼ u kʼáat kaʼach u pul u kʼáanil u chuk kayoʼ tumen tsʼoʼok u máan u yorai le chuukoʼ. Baʼaleʼ tu beetaj yéetel maʼ xaaneʼ tu yaʼalaj tiʼ le máakoʼob yanoʼob teʼ tuláakʼ barco ka xiʼikoʼob tu yéeteloʼ (Lucas 5:4, 5).

Le ka káaj u jóoʼskoʼob u kʼáanil u chuk kayoʼoboʼ letiʼobeʼ tu yuʼuboʼobeʼ jach táaj aal yéetel jach jaʼakʼ u yóoloʼob ka tu yiloʼob jach táaj yaʼab kay tu chukoʼob. Ka tu kʼáatoʼob túun u yáantaj uláakʼ j-chuk kayoʼob yanoʼob teʼeloʼ. Tumen jach yaʼab kayoʼob tu jóoʼsoʼobeʼ chuʼup le kaʼapʼéel barcoʼoboʼ yéetel joʼopʼ tak u búululoʼob yoʼolal u aalil. Pedroeʼ maʼ tu creertik kaʼach le baʼax ku yilkoʼ. Kex u yilmaj kaʼach u beetik milagroʼob Cristoeʼ, teʼ súutukaʼ letiʼ áantaʼabi. ¡Pedroeʼ tiaʼan kaʼach yéetel utúul máax yaan u páajtalil u beetik u náatsʼal le kayoʼoboʼ! Tumen jach sajakchajeʼ, xolaj tu táan Jesuseʼ ka tu yaʼalajtiʼ: «Pʼaten, in Yuum, tumen teneʼ kʼeban wíiniken». Jeʼex k-ilkoʼ Pedroeʼ ku yuʼubik kaʼacheʼ maʼ u náajalmaj u yantal tu yiknal le Mesías, le máax tsʼaʼan páajtalil tiʼ tumen Diosoʼ (Lucas 5:6-9).

Baʼaleʼ yéetel yaabilajeʼ Jesuseʼ tu yaʼalajtiʼ: «Maʼ a chʼaʼik sajakil, bejlaʼeʼ bíin a kaʼaj a chuk wíinikoʼob» (Lucas 5:10, 11). Teʼ súutukoʼ maʼ unaj u chʼaʼik saajkil Pedroiʼ tumen táan kaʼach u tʼaʼanal utiaʼal u beet upʼéel meyaj jach jatsʼuts mix utéen ilaʼak. Maʼ unaj xan u chiʼichnaktal yoʼolal janal wa uláakʼ baʼaloʼob kun kʼaʼabéettal ichil u kuxtaliʼ. Yéetel maʼ unaj u tuklik wa maʼ kun béeytal u beetik le meyajaʼ. Letiʼeʼ jeʼel u páajtal u kʼubik u yóol tiʼ Dioseʼ tumen letiʼeʼ jach «nojoch u saʼatsaj» yéetel jeʼel u páajtal u tsʼáaik le baʼaxoʼob kʼaʼabéettiʼoʼ (Isaías 55:7; Mateo 6:33).

Pedroeʼ tu séebaʼanil tu yaʼalaj jeʼel u tsaypachtik Jesuseʼ, bey xan tu beetiloʼob Santiago yéetel Juan. Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ letiʼobeʼ «tu bisoʼob le cheemoʼob teʼ luʼumoʼ, tu pʼatoʼob tuláakaleʼ ka binoʼob yéetel Jesús» (Lucas 5:11). Pedroeʼ tu xulaj u chʼaʼik saajkileʼ ka tu tsʼáaj u fe tiʼ Jesús yéetel tiʼ Jéeoba. Teʼ kʼiinoʼobaʼ yaʼab máaxoʼob meyajtik Dioseʼ láayliʼ ku xulik u chʼaʼikoʼob saajkil yéetel ku tsʼáaik u fejoʼob tiʼ Jesús yéetel tiʼ Jéeobaeʼ. Letiʼobeʼ u yojloʼobeʼ mantatsʼ kun áantbiloʼob tumen Jéeoba (Salmo 22:4, 5).

«¿Baʼaxten kaʼapʼéelchaj a tuukul?»

Tsʼoʼok u máan kaʼapʼéel jaʼaboʼob kʼaj óoltaʼak Jesús tumen Pedro. Letiʼ yéetel le uláakʼ disipuloʼoboʼ jach istikia u remaroʼob tumen yaan upʼéel kʼaʼamkach iikʼ teʼ tu kʼáaʼnáabil Galileaoʼ. Maʼ tu páajtal k-aʼalik jach baʼax ku tuklik Pedro, baʼaleʼ k-ojleʼ yaʼab baʼaloʼob tsʼoʼok u máansik ichil u kuxtal. Pedroeʼ tsʼoʼok kaʼach u yilik u beetik yaʼab milagroʼob Jesús, jeʼex le ka tsʼaʼak u suegraoʼ. U yuʼubmaj xan baʼaxoʼob tu kaʼansaj Jesús teʼ Sermón del Monteoʼ. Tuláakal le baʼaxoʼob u yilmaj Pedroaʼ tu yeʼesajtiʼeʼ, Jesuseʼ letiʼe Mesías yéeyaʼan tumen Jéeobaoʼ. Ka máan kʼiineʼ Pedroeʼ maas maʼalobchaj u modos yéetel xuʼul u chʼaʼik saajkil yéetel u chiʼichnaktal. Tumen jach ilaʼab bix úuchik u kʼexik u kuxtaleʼ yéeyaʼab tumen Jesús utiaʼal ka u beetuba utúul tiʼ u apostoloʼob. Baʼaleʼ jeʼex ken k-il beoraaʼ yaan baʼax ku binetik utiaʼal u maas maʼalobkíintik u modos.

Táan kaʼach u taal u sáastal, kex bey las treseʼ, ka tu yilaj Pedroeʼ yaan baʼax ku léembal yóokʼol le jaʼoʼ. Tu jáan pʼataj u remareʼ ka líikʼ utiaʼal u yil baʼaxiʼ. ¿Letiʼe wa ta tʼaan u juul le luna beetik u léembal u yóom le jaʼoʼ? Maʼatech, tumen bey upʼéel baʼal táan u taal yóokʼol le jaʼoʼ. Ka tu jach ileʼ, tu tsʼáaj cuentaeʼ utúul máak ku taal u xíimbal tu tojiloʼob yóokʼol le jaʼoʼ. Le disipuloʼoboʼ jaʼakʼ u yóoloʼob tumen tu tukloʼobeʼ utúul jaʼasaj óol. Baʼaleʼ le máak ku taaloʼ tu yaʼalajtiʼob: «¡Yanak a wóoleʼex; teen, maʼ a chʼaʼikeʼex sajakil!». Le máax tu yilaj le disipuloʼob u taaloʼ, Jesús (Mateo 14:25-28).

Pedro túuneʼ tu núukajtiʼ: «Yuumtsil wa techeʼ, aʼalten ka xiʼiken tu yóokʼol le jaʼ tak tuʼux yanechoʼ». Pedroeʼ tu kʼáataj lelaʼ tumen jach kiʼimak u yóol yéetel u kʼáat u maas muʼukʼaʼankúunt u fe, ka túun tʼaʼan tumen Jesús. ¡Chéen tukult bix tu yuʼubiluba Pedro ka éem teʼ barco yéetel ka tu yilaj maʼ tu búulul ichil le jaʼ le táan u bin u xíimbal yiknal Jesusoʼ! Ka káajeʼ Pedroeʼ jach tu jaajil yóol u bin u xíimbal yóokʼol le jaʼoʼ, baʼaleʼ ka tsʼoʼokeʼ káaj u chʼaʼik saajkil (Mateo 14:29).

Tumen tu yilaj Jesús yaan u fe Pedroeʼ ku beetik u xíimbal yóokʼol le jaʼoʼ, lelaʼ béeychaj u beetik Jesús yoʼolal le páajtalil tsʼaʼantiʼ tumen Jéeobaoʼ. Pedroeʼ maʼ unaj u náayal u yóol tiʼ le súutuk jeʼeloʼ baʼaleʼ maʼ bey tu beetiliʼ. Le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Le ka tu yilaj le kʼaʼamkach iikʼoʼ, sajakchaji». Le ka tu yilaj Pedro jach nuuktak u olasi le jaʼ yéetel táan u pʼuchkuba teʼ barcooʼ, sajakchajiʼ. Maʼ xaaneʼ Pedroeʼ tu tuklaj yaan u kíimil teʼ ichil le jaʼoʼ. Teʼ súutuk jeʼeloʼ pʼáat minaʼan u fe. Pedro, le máax keʼet yéetel upʼéel tuunich tumen jach jeetsʼel u tuukuloʼ, káaj u búulul jeʼex upʼéel tuunich ku puʼulul ichil le jaʼoʼ. Kex jach yojel nadareʼ, ku káajal u yawtik: «¡Tokeniʼ, Yuumtsil!». Jesús túuneʼ tu machaj tu kʼabeʼ ka tu jóoʼsaj, tsʼoʼoleʼ tiaʼalajtiʼ: «¡Jach jumpʼíit a [fe]! ¿Baʼaxten kaʼapʼéelchaj a tuukul?» (Mateo 14:30, 31).

¿Máasaʼ yaʼab baʼaloʼob k-kanik tiʼ Pedro? U sen chiʼichnaktal máakeʼ jeʼel u taasik talamiloʼobeʼ. Jeʼel u beetik u xuʼulul k-eʼesik fejeʼ yéetel jeʼel u náachkúuntkoʼon tiʼ Dioseʼ. Le oʼolaleʼ unaj k-ilik maʼ k-chʼaʼik saajkil yéetel maʼ k-chiʼichnaktal. Le baʼax ken u yáantoʼon k-beet lelaʼ letiʼe maʼ u náayal k-óol yéetel uláakʼ baʼaloʼoboʼ. Wa chéen k-tuukul tiʼ baʼaloʼob ku beetik k-chʼaʼik saajkil yéetel tiʼ baʼaloʼob ku lúuʼsik k-óol utiaʼal maʼ k-meyajtik Dios yéetel Jesuseʼ, yaan u káajal k-chiʼichnaktal. Baʼaleʼ wa k-tuukul chéen tiʼ baʼaxoʼob tu beetaj Jéeoba yéetel Jesús úuchjeakil, tiʼ baʼaxoʼob táan u beetikoʼob bejlaʼa yéetel tiʼ baʼaxoʼob ken u beetoʼob maʼ kun xáantal tu yoʼolal le máaxoʼob meyajtikoʼ, jach upuliʼ maʼ ken chiʼichnaktal.

Pedroeʼ ku naʼakal teʼ barco yéetel Jesusoʼ. Ken naʼakkeʼ ku yilikeʼ tsʼoʼok u jéetsʼel le iikʼ teʼ tu kʼáaʼnáabil Galileaoʼ. Pedro yéetel uláakʼ disipuloʼobeʼ ku yaʼalikoʼob tiʼ Jesús: «¡Tu jaajil techeʼ u Paalech Yuum Jajal Dios!» (Mateo 14:33). Le baʼax úuch tiʼ Pedro teʼ áakʼabaʼ tu beetaj u maas kʼubik u yóol tiʼ Jéeoba yéetel tiʼ Jesús, yéetel tu yáantaj utiaʼal maʼ u sen chiʼichnaktal yéetel maʼ u chʼaʼik saajkilil. Yaʼab baʼaloʼob ku binetik kaʼach tiʼ Pedro utiaʼal u kʼuchul u beetuba bey upʼéel tuunich jeʼex aʼalaʼabik tiʼ tumen Jesuseʼ, baʼaleʼ letiʼeʼ mantatsʼ tu yilaj u maas kaambal. Kux túun toʼon, ¿mantatsʼ wa k-ilik maʼ k-chiʼichnaktal yéetel maʼ k-chʼaʼik saajkil jeʼex tu beetil Pedroeʼ?

[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 22]

Jesuseʼ u yojleʼ yaʼab baʼaloʼob maʼalobtak jeʼel u kʼuchul u beet le j-chuk kay kabal u yóolaʼ

[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 23]

«Teneʼ kʼeban wíiniken»

[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 24]

«Le ka tu yilaj le kʼaʼamkach iikʼoʼ, sajakchaji»