Unaj k-áantik le maamatsiloʼob tu juunal ku líiʼsik u paalaloʼoboʼ

¿TSʼOʼOK wa a máansik ta tuukul bukaʼaj talamil u líiʼsik u paalal juntúul maamatsil minaʼan u yíicham? * Le maamatsiloʼ unaj u jóoʼsik tiempo utiaʼal u beetik tuláakal le jejeláas meyajoʼob jeʼex: u bin meyaj, u limpiokíintik yotoch, u bin maan, u beet janal, yéetel uláakʼ baʼaloʼob. Tsʼoʼoleʼ unaj u kanáantik u toj óolal u paalal, u yilik bix u yuʼubkubaʼob, u jóoʼsik u náays u yóoloʼob, yéetel wa ku páajtaleʼ, unaj u jóoʼsik tiempo utiaʼal u yilik baʼax kʼaʼabéettiʼ.

Bejlaʼeʼ jach yaan familiaʼob tuʼux chéen juntúul tiʼ le taatatsiloʼob yanoʼ. Tsʼoʼoleʼ maʼatech u tsʼaʼabaltiʼob le áantaj kʼaʼabéetoʼ. Juntúul koʼoleleʼ tu yaʼalaj: «Le ka pʼáaten tin juunaleʼ, kʼuchen in naʼat bix u yuʼubikuba le maamatsiloʼob ku líiʼsik u paalaloʼob tu juunaloʼoboʼ». ¿Kux túun toʼon? ¿Táan wa k-chʼaʼik en cuentail le meyaj ku beetik le maamatsiloʼob tu juunaloʼoboʼ? Koʼox ilik óoxpʼéel baʼaxoʼob eʼesik unaj k-chʼaʼikoʼob en cuentai.

Baʼaxten unaj k-chʼaʼikoʼob en cuentail

Kʼaʼabéettiʼob k-áantaj. Juntúul koʼolel yaan 41 jaʼaboʼob tiʼ, kimen u yíicham, yéetel yaan kaʼatúul u paalaleʼ tu yaʼalaj: «Yaan horaeʼ jach yaʼab baʼaloʼob yaan in beete, hasta maʼ in wojel máakalmáak ken in yáax beetiʼ. Kin wuʼuyik yaan hora maʼ tu páajtal in beetik tin juunal». Jeʼex k-ilkoʼ le maamatsiloʼob ku líiʼsik u paalaloʼob tu juunaloʼob, tumen kimen u núupoʼob, tumen pʼaʼatoʼob wa tu yoʼolal uláakʼ baʼaxeʼ, jach talam u yilkoʼob. Juntúul maamatsileʼ tu yaʼalaj: «Jach táaj talam bix k-kuxtal. ¡Jach kʼaʼabéet máax áantkoʼon!».

Yaan u maas kiʼimaktal k-óol wa k-áantkoʼob. ¿Máasaʼ jach ku kiʼimaktal k-óol ken k-áant wa máax u bis junpʼéel kuuch jach aal? Le maamatsiloʼob tu juunal ku líiʼsik u paalaloʼoboʼ, bey men cuenta sáamsamal táan u biskoʼob junpʼéel kuuch jach aaleʼ. Wa k-ilik k-áantkoʼobeʼ yaan k-ilik jach jaaj le baʼax ku yaʼalik le Salmo 41:1 teʼ Traducción del Nuevo Mundoaʼ: «Kiʼ yóol le máax ku yáantik le óotsiloʼ».

Dioseʼ u kʼáat ka k-áantoʼob. Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ «le oksaj óolal kiliʼich yéetel minaʼan u kʼasaʼanil tu táan Jajal Dios le Taataoʼ letiʼ lelaʼ: U yáantaʼal le [j-maʼ] yuumoʼob, yéetel le x-kimen íichamoʼob tiʼ u yaayaj óolaloʼoboʼ» (Santiago 1:27). Le maamatsiloʼob ku líiʼsik u  paalaloʼob tu juunaloʼoboʼ, láayliʼ kʼaʼabéet u yáantaʼaloʼobeʼ. * Tsʼoʼoleʼ Hebreob 13:16 ku yaʼalik: «Maʼ u tuʼubulteʼex a beetikeʼex uts yéetel a paklan áantikabaʼex; tumen leloʼobaʼ letiʼ le siibaloʼob utstutʼaan Jajal Diosoʼ».

Baʼaleʼ ¿bix jeʼel k-tsʼáaik le áantaj kʼaʼabéet tiʼoboʼ? Koʼox ilik jujumpʼéel bix jeʼel k-beetkeʼ.

Kʼaʼabéet k-ilik baʼax kʼaʼabéettiʼob

Maʼ xaaneʼ tumen taak k-áantajeʼ jeʼel k-aʼalikeʼ: «¿A kʼáat wa ka in wáantech yéetel wa baʼax?». Baʼaleʼ u jaajileʼ mix juntúul maamatsil jeʼel u yaʼalik jach baʼaxoʼob kʼaʼabéettiʼeʼ. Jeʼex t-iloʼ Salmo 41:1 ku yaʼalik ka k-áantoʼob tiʼ baʼax kʼaʼabéettiʼob. Junpʼéel libroeʼ ku yaʼalikeʼ le tʼaan ich hebreo ku meyaj teʼ tekstoaʼ u kʼáat u yaʼal «u yáax tuklik máak wa baʼax, tsʼoʼoleʼ ku beetik».

Bey túunoʼ, utiaʼal k-ilik bix jeʼel k-áantik le maamatsiloʼob tu juunaloʼoboʼ, kʼaʼabéet k-tukultik jach tubeel baʼax kʼaʼabéettiʼob. Maʼalob ka k-tukle: «¿Baʼax jeʼel u kʼaʼabéettalten, wa ka in máan le talamilaʼ?». U jaajileʼ yaʼab maamatsiloʼob jeʼel u yaʼalikoʼobeʼ, chéen juntúul máax máansik junpʼéel talamil bey jeʼel u naʼatik bix u yuʼubikubaʼoboʼ. Kex jaaj le baʼax ku tuklikoʼobaʼ, wa k-tsʼáaikba tu lugaroʼobeʼ maas jeʼel u páajtal k-áantkoʼobeʼ.

Koʼoneʼex beetik jeʼex Dioseʼ

Tuláakloʼon unaj k-beetik jeʼex Jéeoba Dios, le Máax ku yáantik le máaxoʼob aktáantik le talamilaʼ. Le Bibliaoʼ yaʼab u téenel ku yeʼesik jach ku tuukul yoʼolal le x-kimen íichamoʼoboʼ, le máaxoʼob minaʼan u taataʼoboʼ yéetel le maamatsiloʼob ku líiʼsik tu juunal u paalaloʼoboʼ. Mix máak uláakʼ kanáantkoʼob yéetel yaabilaj jeʼex letiʼeʼ. Koʼox ilik kampʼéel bix u yáantaʼaloʼob tumen Dios, yéetel bix jeʼel k-beetik jeʼex letiʼeʼ.

Kʼaʼabéet k-chʼenxikintkoʼob

Teʼ Ley tsʼaʼab tiʼ le israelitaʼoboʼ, Jéeobaeʼ tu yaʼalaj yoʼolal le x-kimen íichamoʼob yéetel le minaʼan u taataʼoboʼ: «[Wa ku] kʼáatikoʼobten áantajeʼ, teneʼ bíin xiʼiken utiaʼal in wáantoʼob» (Éxodo 22:22, 23). ¿Bix jeʼel k-beetik jeʼex letiʼeʼ? Unaj k-kʼaʼajsikeʼ yaʼab tiʼ le maamatsiloʼob beyaʼ jach ku yuʼubkubaʼob tu juunaloʼob, tumen minaʼan uláakʼ máax tiʼ u tsikbaltikoʼob baʼax ku yúuchultiʼob. Juntúul koʼoleleʼ tu yaʼalaj: «Ken wenek in paalaleʼ jach tin juunal in wuʼuykimba, tsʼoʼoleʼ maʼ tu xuʼulul in wokʼol». Le oʼolaleʼ maʼalob ka k-il k-uʼuykoʼob, baʼaleʼ unaj k-kanáantik bix ken k-beetil. U yantal máax uʼuykoʼobeʼ ku yáantaj utiaʼal u líikʼil u yóoloʼob.

Kʼaʼabéet k-líiʼsik u yóoloʼob

Yéetel u yáantaj le espíritu santooʼ, Jéeobaeʼ tu beetaj u tsʼíibtaʼal salmos wa kʼaayoʼob tumen jujuntúul israelitaʼob utiaʼal u kiʼikiʼtʼantaʼal. ¿Bix u yuʼubkuba kaʼach le x-kimen íichamoʼob yéetel le paalaloʼob minaʼan u taataʼob ken kʼaaynakoʼoboʼ? Jach ku kiʼimaktal u yóoloʼob kaʼachi tumen ku kʼaʼajsiktiʼobeʼ Jéeobaeʼ bey juntúul taatatsil yéetel juntúul juez jach jeʼel u kanáantkoʼobeʼ (Salmo 68:5; 146:9). Toʼon xaneʼ yéetel baʼaxoʼob k-aʼalikeʼ jeʼel k-líiʼsik u yóol le maamatsiloʼob tu juunaloʼoboʼ, yéetel maʼ xaaneʼ le baʼaxoʼob ken k-aʼaltiʼoboʼ maʼ kun séeb tuʼubultiʼob. Lelaʼ bey úuch tiʼ Ruthoʼ. Letiʼeʼ tak bejlaʼa ku kʼaʼajsik le baʼax aʼalaʼabtiʼ walajkeak veinte jaʼaboʼob tumen juntúul taatatsil ku meyajtik Diosoʼ. Le taatatsilaʼ tu yaʼalajtiʼ: «In wojel jach táan a tsʼáaik a wóol a líiʼs tu kaʼatúulil a paalal, seguernak a beetik beyoʼ». Rutheʼ ku yaʼalik: «Le baʼax tu yaʼalajtenoʼ jach kʼuch tin puksiʼikʼal». Lelaʼ ku yeʼesikeʼ jach jaaj le baʼax ku yaʼalik le Bibliaaʼ: «Aakʼ ku tʼaan yéetel yaakunajeʼ junkúul u cheʼil kuxtal» (Proverbios 15:4). Bey túunoʼ,  ¿baʼaxten maʼ ta waʼalik wa baʼax utiaʼal a líiʼsik u yóol juntúul maamatsil tu juunal?

Kʼaʼabéet k-tsʼáaik baʼax kʼaʼabéettiʼob

Teʼ Ley tu tsʼáaj Jéeoba tiʼ le israelitaʼoboʼ, ku yaʼalik xaneʼ unaj u kanáantaʼal maʼ u mixbaʼalkúuntaʼaloʼob ken áantaʼakoʼob u kaxtoʼob baʼal u jaantoʼob. Wa ku yáantaʼaloʼob beyaʼ maʼ kun pʼáatal minaʼan le baʼaxoʼob kʼaʼabéettiʼoboʼ (Deuteronomio 24:19-21; 26:12, 13). Jach maʼalob ka k-áant le familiaʼob yéetel baʼax kʼaʼabéettiʼoboʼ, baʼaleʼ unaj u kanáantaʼal bix u beetaʼal yéetel unaj u yeʼesaʼal tsiikil tiʼob. Maʼ xaaneʼ jeʼel u páajtal a síik baʼal u jaantoʼobeʼ, nookʼ maʼalobtak wa a wáantkoʼob utiaʼal ka yanak uláakʼ baʼax kʼaʼabéettiʼob.

Kʼaʼabéet k-táakbeskoʼob ichil baʼaxoʼob k-beetik

Jéeobaeʼ tu yaʼalaj tiʼ le israelitaʼob ka u táakbesoʼob le x-kimen íichamoʼob yéetel le minaʼan u taataʼob teʼ kʼiimbesajoʼob ku beetaʼal cada jaʼaboʼ. Lelaʼ ku beetaʼal kaʼach utiaʼal ka anakoʼob yéetel le máaxoʼob meyajtik Diosoʼ. Jéeobaeʼ tu yaʼalajtiʼob: «Kiʼimakchajak a wóoleʼex» (Deuteronomio 16:10-15). Bejlaʼa xaneʼ le máaxoʼob meyajtik Diosoʼ unaj u yeʼeskoʼob u yutsiloʼob tiʼ uláakʼ máakoʼob (1 Pedro 4:9). ¿Baʼaxten maʼ ta invitartik janal junpʼéel familia tuʼux chéen juntúul le taatatsiloʼob yanoʼ? Kʼaʼajaktoʼon le baʼax tu yaʼalaj Jesús ka bin u xíimbalt u amigoʼoboʼ: «Chéen yaan junpʼéel baʼal jach kʼaʼabéet» (Lucas 10:42).

Yaʼab bix jeʼel k-áantajeʼ

Le maamatsiloʼob tu juunal ku líiʼsik u paalaloʼoboʼ, u yoojloʼob letiʼob unaj u tsʼáaikoʼob baʼax kʼaʼabéettiʼob. Kex beyoʼ jach jeʼel u kiʼimaktal u yóoloʼob wa ka k-áantoʼobeʼ. Bey tu yaʼalil Kathleen, juntúul koʼolel tu líiʼsaj óoxtúul u paalal chéen tu juunal: «Maʼ unaj u páaʼtik máak u tsʼaʼabal tuláakal baʼax kʼaʼabéet tiʼiʼ, baʼaleʼ unaj k-tsʼáaik u diosboʼotikil le baʼaxoʼob ku beetaʼal t-oʼolaloʼ». Le oʼolaleʼ koʼoneʼex áantkoʼob, wa k-beetkeʼ Jéeobaeʼ «bíin u boʼot» tiʼ toʼon (Proverbios 19:17). Wa mantatsʼ k-chʼaʼikoʼob en cuentaeʼ yaan u kiʼimaktal u yóoloʼob bey xan toʼon.

[Tsolajiloʼob]

[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 24]

¿Jeʼel wa u páajtal a invitarkoʼob jaanleʼ?