Máax kabal u yóoleʼ maʼ kaʼanal u yichiʼ yéetel maʼatech u nojbaʼalkúuntkuba yóokʼol uláakʼoʼob. Juntúul máak kabal u yóoleʼ ku éejemtik yaan baʼaxoʼob maʼ tu páajtal u beetik.

Moiseseʼ maʼ tu taasuba nojbaʼalil yoʼolal le páajtalil tsʼaʼabtiʼoʼ. U suukileʼ ken tsʼaʼabak junpʼíit páajtalil tiʼ máakeʼ, tiʼ ku yilaʼal wa kabal u yóoliʼ. Teʼ siglo 19, juntúul máak ku kʼaabaʼtik Robert G. Ingersoll, tu yaʼalaj: «Óoliʼ tuláakal máak jeʼel u chúukpajal u yóol muʼyaj. Baʼaleʼ wa a kʼáat a wojéelt jach bix u modos wa máaxeʼ, tsʼáa páajtalil tiʼ». Moiseseʼ tu yeʼesaj jach tu jaajil kabal u yóol. Koʼox ilik bixi.

Jéeobaeʼ tu tsʼáaj tiʼ Moisés u nojoch páajtalil u nuʼuktik u kaajil Israel. Baʼaleʼ mix juntéen tu nojbaʼalkúuntuba Moisés yoʼolal leloʼ. Tuukulnen tiʼ bix tu yeʼesil kabal óolal le ka anchaj junpʼéel talamil yoʼolal junpʼéel herenciaoʼ (Números 27:1-11). Unaj u tuklaʼal tubeel bix kun utskíintbil le talamilaʼ, tumen le baʼax kun chʼaʼtukultbiloʼ le kun meyaj utiaʼal u nuʼuktik u kuxtal le uláakʼ generacionoʼoboʼ.

¿Baʼax tu beetaj Moisés? ¿Tu tuklaj wa tumen letiʼ nuʼuktik u kaajil Israeleʼ jach u yojel baʼax unaj u beetik? ¿Tu tuklaj wa jach yaʼab baʼax u yojel u beete yéetel ku naʼatik bix u tuukul Jéeoba le oʼolal jeʼel u yutskíintik le talamil chéen tu juunaloʼ?

Wa kaʼanal u yicheʼ jeʼel kaʼach u beetkeʼ, baʼaleʼ maʼ bey tu beetiloʼ. Le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Moiseseʼ tu yaʼalaj tiʼ [Jéeoba] le baʼax kʼáataʼab[oʼ]» (Números 27:5). ¡Chéen tukle! Kex tsʼoʼok 40 jaʼaboʼob káajak u nuʼuktik u kaajil Israeleʼ, maʼ tu tuklaj wa jeʼel u béeytal chéen tu juunaliʼ, baʼaxeʼ tu kʼáataj áantaj tiʼ Jéeoba. K-ilik túuneʼ Moiseseʼ jach tu jaajil kabalchaj u yóol.

Moiseseʼ maʼ tu tuklaj xan wa chéen tiʼ letiʼ unaj u yantal páajtaliliʼ. Le ka tsʼaʼab páajtalil tiʼ uláakʼ israelitaʼob utiaʼal u beetik u profetailoʼobeʼ kiʼimakchaj u yóol (Números 11:24-29). Le ka aʼalaʼabtiʼ tumen u suegro maʼalob ka u pʼat jujunpʼéel meyajoʼob tu kʼab uláakʼ máakoʼobeʼ, yéetel kabal óolal tu beetaj (Éxodo 18:13-24). Le jach taʼaytak xan u kíimiloʼ, kex láayliʼ yaan u muukʼeʼ, tu kʼáataj tiʼ Jéeoba ka u yéey máax kun pʼáatal tu jeel. Le ka yéeyaʼab Josueoʼ, Moiseseʼ yéetel u jaajil u yóol tu yáantaj; tu líiʼsaj u yóol le israelitaʼob utiaʼal u chaʼik u nuʼuktaʼaloʼob teʼ Luʼum Aʼalaʼan u Tsʼaʼabaltiʼoboʼ (Números 27:15-18; Deuteronomio 31:3-6; 34:7). Moiseseʼ nojbaʼal úuchik u yilik u nuʼuktik le adoración ku tsʼáaik kaʼach le israelitaʼoboʼ. Baʼaleʼ mix juntéen tu kaxtaj chéen u yutsiliʼ; tu tsʼáaj táanil u yutsil u maasil.

Mix juntéen unaj k-nojbaʼalkúuntikba yoʼolal k-muukʼ, k-páajtalil wa yoʼolal le baʼaxoʼob k-ojel k-beetoʼ. Kʼaʼajaktoʼoneʼ utiaʼal Jéeobaeʼ maas kʼaʼanaʼan le kabal óolal ke le baʼaxoʼob u yojel u beet máakoʼ (1 Samuel 15:17). Wa jach tu jaajil kabal k-óoleʼ yaan k-beetik le baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ: «Oks a wóol tiʼ Yuumtsil yéetel tuláakal a puksiʼikʼal[;] maʼ a walab óoltik le naʼat yaan tiʼ techoʼ» (Proverbios 3:5, 6).

Le baʼax tu beetaj Moisesoʼ ku kaʼansiktoʼoneʼ maʼ unaj k-nojbaʼalkúuntikba yoʼolal le páajtalil ku tsʼaʼabaltoʼonoʼ.

¿Jeʼel wa u bintoʼon utsil wa k-eʼesik kabal óolal jeʼex Moiseseʼ? ¡Jeʼeleʼ! Wa jach tu jaajil kabal k-óoleʼ maas chéen chʼaʼabil ken k-bisba yéetel u maasil, yéetel yaan k-lúubul utsil tiʼ letiʼob. U maas kʼaʼanaʼanileʼ yaan k-lúubul utsil tiʼ Jéeoba, le máax maas jach kabal u yóoloʼ (Salmo 18:35). «Jajal Dioseʼ ku xachkuba tiʼ le kaʼanaʼal ichoʼoboʼ [wa ku tsʼáaikuba tu contraʼob], baʼaleʼ ku tsʼáaik u siibal utsil tiʼ le máaxoʼob kabal u yóoloʼoboʼ» (1 Pedro 5:5). ¿Máasaʼ jach maʼalob ka k-eʼes kabal óolal jeʼex tu beetil Moiseseʼ?